Interim-regeling aanvaard voor
de invaliditeitsrentetrekkers
KLANKBORD
AmendementSuurhoff verworpen
PER 1 JANUARI 1964 WIJZIGING
VAN DE NIEUWE REGELING
Prof. J. de
niet terug bi
defensie
Jong
NATIONALE NEDERLANDEN N.V
NEEMT MONOPOLIEPOSITIE IN
Voor consument
geen voordelen,
alleen nadelen'
Utrecht herdenkt
Johan Waeenaar
W.E.U.-PARLEMENT PLEIT VOOR
SPECIALE N.A.V.0.-EXECUTIEVE
K.R.0.-T.V. MAG „LOUISE"
NIET OP BEELDBUIS BRENGEN
Nieuwe arrestatie
in „SpiegeF'-zaak
Prof. Van Emden:
„NUT VAN DE RUIMTEVAART IS BETREKKELIJK"
WOENSDAG 5 DECEMBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
De Tweede Kamer heeft gistermiddag, na de voortzetting van de
reeds vorige week aangevangen beraadslagingen, het wetsont
werp „interim-regeling voor invaliditeitsrentetrekkers" zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Een door de heer J. G. Suurhoff (P.v.d.A.) en anderen inge
diend amendement, beogende de gelijke verdeling van de kosten
van déze interim-regeling tussen overheid en bedrijfsleven werd
verworpen met 63 tegen 51 stemmen.
De amendementen van de vaste
commissie voor sociale zaken en
volksgezondheid werden door de
minister overgenomen. De minis
ter had bezwaren geopperd tegen
aanvaarding van het amendement-
Suurhoff c.s. „Ik weet niet waar
de benodigde middelen vandaan
gehaald moeten worden".
Hij voegde daaraan nog toe de verant
woordelijkheid te dragen, ook de
staatsrechtelijke, voor de financiële
vorm van het wetsontwerp. Hij zei la
ter helemaal geen vrees te hebben dat
het amendément zou worden aangeno-
Overdag dooi
(Van onze weerkundige
medewerker)
De koude lucht moet steeds meer
terrein prijsgeven. Dinsdagmid
dag kwam de temperatuur in het
kustgebied weer tot 4 k 5 graden
boven nul. In Den Helder werd
evenals in Zuid-Limburg, 7 gra
den boven nul gemeten. In de
nacht daalt het kwik in het oos
ten van ons land tot 4 ft 8 graden
onder het vriespunt en ook in het
kustgebied blijft het licht vriezen.
Met een iets meer naar zuidwest
geruimde wind, werd wat vochti
ger lucht aangevoerd, waarin zich
plaatselijk een zeer dichte mist
ontwikkelde.
In de komende dagen zal met een
zuidwesten wind geleidelijk min
der koude lucht worden aange
voerd. In Noord-Nederland komen
vandaag ijswedstrijden voor, het
geen op 5 december na 1933 niet
meer in ons land is voorgekomen.
De laagste temperaturen worden
in de omgeving van Oostenrijk
en Zuid-Duitsland waargenomen,
waar het in de morgenuren 15 tot
18 graden vriest.
men, zodat de staatsrechtelijke conse
quenties helemaal niet aan bod zouden
komen.
Wetswijziging
Eerder had de minister meegedeeld
dat zijn toezegging te overwegen de
interim-regeling zo te wijzigen dat
ook die invaliden, wier graad van
invaliditeit ligt tussen 55 en 66 2/3
procent, recht op bijslag zullen kra
gen, gezien kan worden als een
voornemen om met een wetswijzi
ging te komen.
De interim-regeling zal zo mogelijk
nog per 1 januari 1963 ingaan. De wij
ziging zal, tenzjj technische moeilijkhe
den zich daartegen zouden verzetten,
kunnen ingaan op 1 januari 1964.
Bij de beraadslagingen werd gesproken
door de heren Jan Maenen (k.v.p.), J.
C. Corver (v.v.d.), J. G. Suurhoff (p.
v.d.a.), T. Jager (c.p.n.), J. van Eij-
bergen (a.r.p.), H. Kikkert (c.h.u.) en
dr. O. Noordenbos (p.s.p.).
(Van onze Haagse redactie.)
Prof. dr. Jelle J. de Jong aan wie vorig
jaar buitengewoon verlof was verleend
als voorlichtingsadviseur bij het depar
tement van defensie, heeft thans eer
vol ontslag gevraagd. Prof. Do Jong
wordt hoogleraar aan de universiteit
van Jamaica in Kingston, waar hij se
dert een jaar gastcolleges geeft in de
sociologie en de politieke wcteuschap-
pcn.
Prof. De Jong aanvaardde op 1 ok
tober 1960 zijn functie bij het departe
ment. Daarvoor was hij hoogleraar in
de politicologie aan de vrije universi
teit te Amsterdam. In december 1961
vertrok hij naar Jamaica, waarvoor
hem een jaar buitengewoon verlof werd
verleend. In het voorlopig verslag van
de Eerste Kamer betreffende de begro
ting van defensie spraken enkele leden
hun bevreemding uit over dit buitenge
woon verlof, dat wérd verleend nog
maar kort na de aanvaarding van zijn
functie bij hot departement. Minister
Visser had hierop geantwoord, dat het
feit, dat het hier ging om steun aan
een onderontwikkeld gebied, alsmede de
omstandigheid, dat met handhaving van
de nieuwe structuur van de voorlichting
tijdelijk in de vervanging van betrok
kene kon worden voorzien, bij het ne
men van de beslissing de doorslag had
gegeven.
ETENTJE. Bill Miller, de dominee
de kerk van Caldwell in dc Amerikaanse
staat Kansas, heeft zich tegoed gedaan
aan een mals kippetje op het dak van
z(jn kerk. Deze maaltijd in hoger sferen
was oen gevolg van een weddenschap,
die de dominee mot zjjn gemeenteleden
had gesloten. Hij had beloofd op het
dak van de kerk te zullen klimmen en
daar een maaltijd te gebruiken wanneer
het aantal deelnemers aan de zondags
school de 80 zou overschrijden. Afgelo
pen zondag verschenen 81 mensen op
het appel met het gevolg, dat de do
minee op het dak kon gaan zitten.
IN DE OLIE... Voor het huis van de
familie Newman in de Amerikaanse
stad Dedham verscheen dezer dagen een
tankwagen van oen oliemaatschappij en
de bestuurder daarvan begon de kelder
te vullen met ongeveer 770 liter olie
voor de centrale verwarming. Toen de
man aanbelde om zich te verontschuldi
gen voor het overschrijden van de be
stelde hoeveelheid brandstof, met 11 li-
tei\ kreeg hü echter de wind van voren
Het vervelende van het geval was na
melijk, dat de heer Newman geen brand
stoftank bezit en zijn huis met g'as ver
warmt. De olie had in een woning aan
de overkant van de straat moeten wor
den afgeleverd.
De heer en mevrouw Newman en hun
zes kinderen zijn zolang in een motel
getrokken terwijl hun woning wordt
„gelucht" en de olie uit de kelder wordt
verwijderd.
BEROEP TEGEN DOODSTRAF.
Amerikaan Jim Laing wiens herders
hond Ricky door een rechtbank in Virgi
nia is „ter dood veroordeeld", is hierte-
fen in beroep gegaan bij het Aineri-
aanse opperste gerechtshof. Voor zover
men zich kan herinneren is dit de eerste
maal dat een dergelijk geval voor de
hoogste rechterlijke instantie van het
land wordt gebracht.
Rocky werd ter dood veroordeeld nadat
hij in februari 1960 btf het karkas van
een schaap was gevonden. Het vonnis is
nog niet ten uitvoer gelegd. De heer
Laing beweert, dat Ricky getraind was
op bescherming en dat de hond slechts
waakte over een dier dat door andere
honden was gedood.
TWEEDE KAMER
Waardering voor
prijsbeleid van
minister De Pous
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft dinsdag by de
behandeling van de begroting van eco
nomische zaken voor 1962 het prijsbe
leid van minister De Pous besproken
en hem daarover in het algemeen lof
toegezwaaid. De socialistische afge
vaardigde drs. Nederhorst sprak van
een krachtig prijsbeleid en vestigde er
de aandacht op, dat we een periode van
hoogconjunctuur beleven met een sta
biel prijsniveau, wat niet zo heel vaak
voorkomt.
Helemaal tevreden was de heer Neder
horst echter niet, want ten aanzien yan
de consumenten achtte hij het prijsbe
leid toch niet helemaal geslaagd.
De heer Van Eysden (a.r.) twijfelde
of het stringente prijsbeleid, dat de be
windsman wil voeren, wel uitvoerbaar
is verschillende artikelen gaan in
pry's omhoog.
De heer Reehorst (p.v.d.a.) wilde
prijsverlagingen in een aantal sectoren
tot stand laten komen om prijsstijgin
gen in andere sectoren mogelijk te ma
ken. Ten aanzien van het kartelbeleid
zag hij graag een doorzichtige politiek
van de minister.
Minister De Pous zal vandaag op alle
vragen en opmerkingen antwoorden.
Het Wereldgebeuren
Consumentenbond over fusie
De Nederlandse Consumentenbond
betreurt het dat de fusie van de
grootste verzekeringsconcerns van
ons land, de „Nationale" en „De
Nederlanden van 1845" niet zal
leiden tot premieverlaging.
In zijn orgaan, de „Consumptiegids",
merkt de Nederlandse Consumentenbond
o-a. op, dat de nieuwe onderneming, de
„Nationale Nederlanden N.V." een pre
mie-inkomen heeft van tegen de 600
miljoen gulden per jaar en in Neder
land ruim een derde deel van de verze-
keringsmarkt beheerst. Dit is zoveel,
aldus de Nederlandse Consumentenbond,
dat geen enkele andere maatschappij
hierbij vergeleken individueel meer iets
in te brengen heeft, zodat men wat onze
binnenlandse markt aangaat kan zeg
gen. dat de N.V. „Nationale-Nederlan-
den" op verzekeringsgebied de lakens
gaat uitdelen, hetgeen wel eens het
einde zou kunnen betekenen van de
concurrentie met premies en voorwaar
den op deze markt. Wie zou denken,
dat door de met de fusie beoogde kos
tenverlaging. ook de premies omlaag
kunnen worden gebracht, werd al gauw
door de directie uit de droom geholpen,
zo meldt de Consumentenbond.
„De winsten zijn helemaal niet zo
groot", beweerden de heren Heering
en Niemeyer, en „er moet worden
gereserveerd Gezien het feit dat
de maatschappijen die aan winstde
ling doen, jaarlijks 10 tot 15 pro
cent winst aan hun polishouders
kunnen uitkeren lijkt dit de Consu
mentenbond wel een zeer ongeluk
kige uitvlucht.
Ongelukkig
Even ongelukkig als de verklaring dat
toch alreeds een deel van de rentewinst
naar de verzekerden terugvloeit.
Vallen en opstaan op een Amster
damse ijsbaan. Een kijkje op het
in een ijsbaan veranderde tennis
park van Meegeren-Westhof aan
J- -*~ylaa
„Immers, dit geldt geenszins voor de in
dividuele verzekeringen, doch slechts
voor de door ondernemers ten behoeve
van hun personeel bij deze maatschap
pijen gesloten collectieve contracten. Op
dit soort verzekeringen wordt door de
verzekeringsmaatschappijen dermate
jacht gemaakt dat de tegenpartijen niet
alleen veel lagere premies hebben kunnen
bedingen, maar ook een gedeelte van de
op hun contracten gemaakte rente
winst konden opeisen. Een dubbel voor
deel dus, vergeleken bij de machteloze
individuele cliënten".
Oude liedje
Het is eer het oude liedje, zo verzucht
de Consumentenbond, rationalisatie,
fusie, mechanisatie, nieuwe produk-
tiemethoden, geven in de eerste plaats
hun profijten voor de ondernemings
winsten. „De voordelen worden zelden
of nooit vrijwillig doorgeschoven naar
de onsument. Die vrijwilligheid zien
we alleen wanneer het *t doorgeven van
nadelen betreft. Dan is men er als de
kippen bij om prijzen en tarieven te
verhogen".
Een beeld van de voorbereidingen
in de Nieuwe Kerk in Delft, waar
vlonders worden gébouxod voor
het plaatsen van 1681 stoelen
voor de genodigden bij de bijset
ting van wijlen prinses Wilhel-
mina.
UITVAART PRINSES
VIA T.V. TE VOLGEN
De bijzetting van het stoffelijk overschot
van prinses Wilhelmina, zaterdag in de
Nieuwe Kerk te Deift, zal door de Ne
derlandse Televisie Stichting worden uit
gezonden.
De koningin heeft hiervoor toestemming
verleend. Het wordt een Eurovisie-uit
zending: behalve in Nederland, zal de
jn n0g zestien landen te zien
zijn. De koningin heeft als voorwaarde
aan de toestemming verbonden, dat de
plechtigheden van de bijzetting op geen
enkele wijze van de uitzending hinder
mogen ondervinden.
Ook via de radio zal de plechtigheid
worden uitgezonden en wel over beide
zenders in een nationaal programma. De
uitzending duurt van ongeveer half tien
tot omstreeks kwart voor twee.
De besturen van het Utrechts conser
vatorium, het Utrechts Stedelijk Orkest,
het Toonkunstkoor afdeling Utrecht en
het college van kerkvoogden van de
hervormde gemeente in Utrecht, hebben
het initiatief genomen tot viering van
de honderdste geboortedag van
Utrechtse musicus Johan Wagenaar.
Het carillonconcert, dat vanaf de dom
toren door de stadsbeiaardier Chris Bor
zou worden gegeven op zaterdag 8 de
cember, zal dan wegens de nationale
rouwdag niet door kunnen gaan. Dit
concert is uitgesteld tot maandagavond
10 december tussen zeven en acht uur.
Dezelfde avond zal in Tivoli een her
denkingsconcert gegeven worden, waar
aan medewerken het Utrechts Stedelijk
Orkest onder leiding van Pakl Hup-
perts, een a capella koor onder leiding
van Frits Knoln gevormd uit leden van
het Toonkunstkoor en leerlingen van de
koorklas van het conservatorium, de
zangeres Anny Delorie en musicoloog
Wouter Paap, die de herdenkingsrede
zal uitspreken.
GEMEENSCHAPPELIJKE VOORSTELLEN AAN V.S.
Voor beslissing
over het gebruik
van kernwapens
Zonder zich al te veel illusies te
maken over de haalbaarheid
van zijn aanbeveling, heeft het
parlement der Westeuropese
Unie gisteren in Parijs de rege
ringen van de zeven lid-staten
opgeroepen plannen te overwe
gen voor een speciaal uitvoerend
orgaan van de N.A.V.O. met
uitsluitend recht van beslissing
over het gebruik van kernwa
pens.
Vóór de stemming is namelyli de
spronkelijke tekst van deze aanbeve
ling, die de Nederlandse K.VJP.-afge-
vaardigde A. E. M. Duijnstee namens
de defensiecommissie had ingediend,
op voorstel van de Nederlandse so
cialistische afgevaardigde F. J. Goed.
hart „gerelativeerd".
Zo vragen de afgevaardigden van de ze
ven landen (Nederland, België,
Luxemburg, Frankrijk, West-Duits-
land, Italië en Engeland) in wat om
slachtiger vorm dan aanvankelijk de
bedoeling was, om „onderhandelingen
teneinde te komen tot gemeenschap
pelijke voorstellen aan de Verenigde
Staten voor integratie van alle strijd
krachten met kernwapens in één en
kele N.A.V.O.-strijdmacht, zo moge
lijk op basis van een Europese en een
Amerikaanse bijdrage, binnen het
raam van één commandostructuur
onder de controle van één enkele po
litieke executieve, die representatie!
is voor het bondgenootschap als ge
heel".
Vlotter
De aanbeveling pleit ten slotte voor een
vlottere toestroming van Amerikaan
se wetenschappelijke en industriële
kennis, die nodig is voor de produktle
van kernwapens en raketten. Zonder
voldoende kennis op dit gebied kan
Europa technisch met bij blijven, al
dus deze uitspraak, die rmt 41 stem
men bij twaalf onthoudingen is aan
genomen. De onthouding-en waren af
komstig van socialistische afgevaarr
digden, onder wie de Nederlandse dr.
C. L. Patijn.
VERTONINGSRECHT NIET NAAR DERDEN
Verzetstrijdster
wint kort geding
De president van de rechtbank te
Amsterdam heeft, uitspraak doen
de in het kort geding van een ex-
verzetsstrijdster, mevr. Helene
Louise ten Cate Brouwer uit Den
Haag contra de K.R.O., deze om
roepvereniging verboden een afle
vering uit haar televisieserie spio
nageverhalen van wijlen overste
Oreste Pinto, waarin de belevenis
sen van eiseres („Louise") als spi
onne worden weergegeven, uit te
zenden.
Tevens is de K.R-O- verboden het ver-
toningsrecht van deze al opgenomen af
levering aan derden af te staan. Op
overtreding van dit verbod is een
dwangsom gesteld van f 250.000- Het
Werkgevers
„Prijsniveau in
1963 hoger"
Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers zinspeelt in zijn tijdschrift „De
Nederlandse industrie" op een prijsstij
ging in 1963, die het resultaat zal zijn
van de in dat jaar te verwachten stij
ging van de loonkosten.
In een commentaar op het nieuwe
loonsysteem schrijft het verbond onder
andere, dat in het kader Van de S.E.R.-
rapporten en de daarop gebaseerde con
clusies voor de loonpolitiek-niet voorbij:
zal kunnen worden gegaan aan de in
houd van de prijspolitiek. Er zijn vol
gens het verbond omstandigheden
denkbaar, dat de regel van het ver
wezenlijken van een zo stabiel mogelijk
prijsniveau ook in zijn algemeenheid
niet zo strikt gehanteerd kan worden,
dit Is dan met name het geval, wanneer
aanvaard wordt, dat zich een loonkos
tenstijging zal gaan voltrekken, die uit
gaat boven hetgeen macro-economisch
gezien op grond van de produktiviteits-
stijging mogelijk zou zijn en volgens het
verbond verkeren wij thans in die si.ua-
tie. Immers regering en bedrijfsleven
hebben geaccepteerd, dat in 1963 zich
een loonkostenstijging zal voordoen in
de orde van grootte van 7,5 van de loon-1
som, dat wil zeggen een stijging die
enige procenten uitgaat boven de lan
delijke produktiviteitsstijging. Het
lag dan ook voor de hand, aldus het
verbond, dat een zekere prijsstijging
door ieder onvermijdelijk moest worden
geacht. Een overweging daarbij was,
dat wij ons een dergelijke kosten- en
prijsstijging konden permitteren omdat
ook in de met ons concurrerende lan
den zich een loonkostenstijging zou
voordoen die zou uitgaan boven de pro-
duk'iviteit.
De advocaat, dr. Jozef Augstein, broer
van de uitgever van het tydschnft „Der
Spiegel", Rudolf Augstein, is gister
avond door de politie aangehouden, ver
dacht van medewerking aan hoogver
raad. Dit is meegedeeld door het open
baar ministerie bi) het Westduitse hoog
gerechtshof in Karlsruhe.
Er werd niet meegedeeld waar Josef
Augstein aangehouden werd. Wel werd
gezegd dat hij bijeenkomsten zou heb
ben georganiseerd die ook bezocht wer
den door kolonel Alfred Martin' van het
Westduitse ministerie van defensie.
Martin is onlangs ook aangehouden. De
nieuwe aanhouding brengt net aantal in
hechtenis genomen mensen in de „Spie
gel''-zaak öp acht.
vonnis werd bij voorraad uitvoerbaar
verklaard en de K.R.O. veroordeeld tot
de kosten van het geding (f 350).
Louise had gesteld dat zij door verto
ning van deze aflevering (waarin
„Louise" wordt gespeeld door Ingrid
Valerius en rverste Pinto door Frits
Butzelaar) in haar eer en goede naam
zou worden aangetast.
In zijn vonnis overwoog de president,
mr. U. W. H. Stheeman, dat er voldoen
de redenen zijn om aan te nemen dat de
zaak spoedeisend is. De K.R.O. heeft
noch voor noch na de dagvaarding, dan
wel ter zitting voldoende blijk gege
ven bereid te zijn, alvorens haar plan
tot uitzending ten uitvoer te brengen,
het oordeel van dé gewone rechter af
te wachten en zich daarnaar te ge
dragen.
De K.R.O. zegt niet te weten of en
in hoeverre de waarheid in over
eenstemming is met hetgeen eiseres
als oorlogsbelevenissen van zich
zelf vertelt en ontkent daarom de
juistheid daarvan. De KRO. heeft
'evenwel geen enkele grond van re
delijke twijfel daaraan aangevoerd,
aldus het vonnis. De president meent
daarom voor dit geding van de juist
heid van het relaas van Louise te
mogen uitgaan.
De X.R.O. heeft niet betwist aldus
het vonnis dat van de door eiseres
verhaalde essentiële punten van de
trokken levensperiode van haar zoveel
is terug te vinden in het t.v.-beeld
voor eiseres en anderen, die van haar
oorlogservaringen op de hoogte zijn,
reden bestaat om eiseres met de Louise
van het t.v,-beeld te vereenzelvigen.
Eiseres heeft vooral bezwaar tegen de
uitzending van het t.v.-beeld, omdat
daarin een levensgedrag van Louise
wordt vertoond, ter sprake komt of
wordt gesuggereerd, dat onzedelijk
moet worden genoemd, en aan haar
politieke betrouwbaarheid zelfs twijfel
wordt gewekt, zo wordt in de over
weging van het. vonnis .opgemerkt-
De K.R.O. heeft gezegd het zedelijk-
heidsbezwaar van eiseres wat over
dreven te vinden. Dit punt kan
aldus het vonnis evenals de
vraag of en in hoever het gedrag
van Louise uit zedelijk en/of politiek
oogpunt afwijkt van dat van eise
res in het midden worden gelaten-
Dit, omdat naar het oordeel van de
president, voor de vereenzelviging van
de figuur van Louise met eiseres be
zwaren van eiseres tegen de t.v.-uit-
zendïng in geen geval door de KJR.O.
zullen kunnen worden genegeerd.
Daaraan doet zijn inziens niet af het
feit dat tot dusver eiseres tegen het
boek van Pinto en de Nederlandse ver
taling daarvan niet is opgekomen,
waarvoor zij redenen kan hebben ge
had en ook beeft opgegeven.
„Brave New World"
De Britse schrijver Aldous Leonard
Huxley gaf dezer dagen in Amerika
waar nij woont, een lezing voor een
zeer intellectueel gezelschap, bestaande
uit bonderdtwintig filosofen, beoefe
naars van de exacte wetenschappen en
schrijvers, die gedurende een weekend-
bijeenkomst hun gedachten lieten gaan
over de „vooruitzichten voor de demo
cratie in de periode 1963-1973.
Ook Huxley gaf zijn visie op dit onder
werp.
Men had de schrijver vermoedelijk voor
deze bijeenkomst uitgenodigd, omdat hij
in van de beroemdste utopische boekeu
d zijn naam beeft staan. In „Brave
_!ew World" en in de enkele jaren gele
den door de auteur geheel gewijzigde
nieuwe uitgave van dit werk, bouwt
Huxl.ey een toekomstbeeld op, dat be
heerst wordt door grote en kleine dicta
tors. Hij beschrijft in deze boeken een
gemechaniseerde en geautomatiseerde
maatschappij van glas, staal, beton en
retorten, waarin de wetenschap zege
viert. Geen optimistisch beeld, want
voor echte menselijke verhoudingen is in
de wereld van de toekomst geen plaats
meer volgens Huxley
Ook de rede die Huxley in Amerika
hield werd enigszins door deze laatste
gedachte bepaald. Voor de komende
tien jaar ziet Huxley weinig lichtpunten.
Tweederde deel van de mensheid zal
door toenemende armoede terechtkomen
in een situatie, die zal worden geken
merkt door sociale onrust en die via een
algehele chaos zal leiden tot de dicta
tuur, mogelijk een dictatuur van het
communisme, maar waarschijnlijker nog
een dictatuur van generaals en kolonels.
Voor de rest van ons, voor de gelukkige,
geïndustrialiseerde naties is het vooruit
zicht vrijwel even somber. Want tenzij
wij weten uit te breken uit de ideologi
sche gevangenis van onze nationalisti
sche en militaristische cultuur, zullen
wij door de militaire consequenties van
onze wetenschap en technologie ge
dwongen worden te leven in de beton
nen bunkers van onze totale en totali
taire burgerlijke verdediging".
Aldus Aldous Huxleys conclusie.
m zijn boeken ver in de toekomst
ziende schrijver, auteur van „The
art of seeing", (de kunst van het zien),
tuurde tijdens zijn toespraakje door een
vergrootglas naar de regels, die hij aan
het begin van de vergadering had neer
geschreven.
Buiten scheen de zon op het- Californi-
sche landschap, terwijl Huxley zijn som
bere toekomstvoorspellingen deed. Alis-
tair Cooke noteerde een aantal van
Huxleys frappantste uitspraken voor
het Britse blad The Guardian: „De laat
ste vijftig jaar heeft de wetenschap
goedkope middelen gevonden om het
sterftecijfer te drukken. Het geboortecij
fer is echter hoger dan ooit tevoren.
Het gevolg daarvan is dat de wereld
bevolking, die in de periode vanaf het
begin van onze jaartelling tot de koloni
sering van Amerika zestienhonderd
jaar later van 250 miljoen tot 500
miljoen verdubbelde, nu drie miljard zie
len telt".
„Tegen het jaar 2000 zullen er, tenzij
iets bijzonder ergs of iets bijzonder
goeds gebeurt, zes miljard van ons
's morgens aan het ontbijt verschijnen.
Hetgeen er in het kort op neer komt,
dat twaalf maal zoveel mensen zich zul
len verdubbelen in slechts een veertig
ste deel van de tijd".
Huxley gaf nog meer getallen: „in de
armste delen van de wereld is het ge
boorte-overschot hoger dan het gemid
delde van de hele wereld. De bevolking
van India zal zich binnen 28 jaar heb
ben verdubbeld, Latijns Amerika zal
over dezelfde opgaaf 23 jaar doen".
„De onderontwikkelde landen zullen ten
gevolge van deze geboorte-explosie al
hun hulpbronnen moeten aanwenden om
in de meest elementaire behoeften van al
deze nieuwkomers te voorzien.
Het in deze landen beschikbare kapitaal
kan weliswaarworden vergroot door le
ningen en giften van de rijkere landen,
maar in een wereld, waarin de naties
zijn betrokken bij machtspolitiek en een
toenemende bewapeningswedloop zal
nooit genoeg buitenlandse hulp aanwe
zig zijn om een gunstige invloed op de
situatie te kunnen uitoefenen.
De:
Rijksweg 17 op
10 december open
Op 10 december zal zonder uiterlijk ve:
toon het eerste deel van de hartslagader
voor noordwest Noord-Brabant, rijks
weg 17, tussen Roosendaal en Zevenber
gen in gebruik worden gesteld.
De rijkswaterstaat heeft er voorlopig
een betrekkelijk smalle eenbaansweg
met twee rijstroken en een fietspad-
landbouwweg van gemaakt. De provin
cie Noord-Brabant neeft er echter tege
lijkertijd een strook grond naast ge
kocht om deze weg zonodig in een twee-
baansweg met vier rijstroken om te
bouwen. Dit zal slechts een kwestie van
verharding zijn.
De 17 tot stand gekomen kilometers
van rijksweg 17 werden gebouwd vol
gens plannen, die uit de tijd van de be
stedingsbeperking van minister Hofstra
stammen. Vandaar, dat niet alle dwars
wegen kruisingsvrij geparsseerd worden
en dat slechts twee van de eigenlijk
noodzakelijke vier rijstroken ter beschik
king komen.
In 1965 zal het laatste deel van rijks
weg 17, de verbinding tusen Roosen-
daal-Zevenbergen-rijksweg 16-Moerdijk,
voltooid zijn. Dit traject wordt begin
1963 aanbesteed.
Baten zijn enorme
'nvesteringen
niet waard
Prof. ir. E. van Emden, direc
teur van Fokker, is van oordeel,
dat het nut van de ruimtevaart
slechts betrekkelijk is. Hij heeft
dit verklaard in een vraagge
sprek met een redacteur van
„De Nederlandse industrie", een
tijdschrift van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers.
Over de directe voordelen die de
ruimtevaart biedt verklaarde prof.
Van Emden, dat deze voordelen
vooral betrekking hebber op de ver
groting van het wetenschappelijk in
zicht tën aanzien van de aarde, ande
re hemellichamen en de wereld
ruimte
Er zijn ook industriële voordelen aan
verbonden, want het onderzoek moet
worden gerealiseerd met middelen,
die nieuwe wetenschappelijke inzich
ten doen ontstaan en stimuleren.
Daaruit kunnen technologische nieu
wigheden en wellicht ook industriële
toepassingen voortvloeien.
De directe industriële baten die uit
het ruimte-onderzoek voortvloeien,
betekenen echter voor zover thans te
overzien is, niet zoveel, dat die de
enorme bedragen waard zyn, die het
ondorzoek opeist.
Niet zo groot belang
Er is voor dit onderzoek zeer veel
geld nodig. Als wij Europa als „der
de ruimtevaartmacht" (naast de V.S.
en Rusland) zouden willen ontwik
kelen, dan zou op basis van hetgeen
Amerika doet, Nederland alleen al,
in hetzelfde percentage van zijn na
tionaal inkomen uitgedrukt, per jaar
500 miljoen gulden hieraan moeten
besteden.
Prof. Van Emden acht het ruimte
vaartonderzoek op de duur niet van
zo groot belang. Jat wij ons die kos
ten moeten getroosten. Woningbouw,
wetenschappelijk onderzoek, onder
zoekingen op ander gebied, bijvoor
beeld nucleair onderzoek en steun
verlening aan ontwikkelingsgebie
den wegen naar zijn mening zwaar
der.
Verder hecht prof. Van Emden geen
waarde aan „Europees prestige"
wanneer het gaat om bemande ruim
teraketten. Aan deze vorm van pres
tige heeft ons werelddeel naar zijn
mening geen behoefte.
Inzicht
Het volgens prof. Van Emden ove
rigens betrekkelijke nut van deelne
ming aan het ruimte-onderzoek is
naar zijn mening hierin gelegen, dat
een Europese en daarbinnen Neder
landse deelneming aan zorgvuldig
gecoördineerde, selectief bepaalde
experimenten ons wetenschappelijk
inzicht zou kunnen vergroten.
Reeds bestaande Europese instellin
gen van wetenschappelijk onderzoek
zouden daarbij nog goed werk kun
nen doen. Prof. Van Emden gelooft
voorts, dat bestaande industrieën hij
de realisering van ruimtevaartpro
jecten zouden kunnen meewerken
zonder dat dit overigens een grote
business" wordt.
gro
tere armoede terrecht zullen Komen
dan zij nu reeds kennen worden onder
schreven door de wereldbank. De ex
perts van deze organisatie zijn tot de
zelfde gevolgtrekking gekomen, evenals
de deskundigen van de Voedsel- en
Landbouworganisatie van de Verenigde
Naties.
„Sedert de tweede wereldoorlog heeft
men heroïsche pogingen gedaan om de
wereld te leren lezen, zo ging Huxley
verder. Het absolute aantal analfabeten
is thans echter groter dan het ooit ge
weest is.
En Huxley sprak ook over geboortecon
trole, die hij kostbaar noemde en die bij
gehele volwassen wereldbevolking
moet aanslaan wil ze een succes worden.
Geboortecontrole vraagt vooruit denken
en doelgerichte wilskracht. Huxley acht
te het zeer onwaarschijnlijk dat geboor
tecontrole succes zal hebben in die lan
den die deze controle het meest nodig
hebben.
Huxley toonde zich voorts bitter ge
stemd over de technologische verwor
venheden van de westerse wereld.
„Dank zij de technische kennis van het
westen, konden de mensen in de onder
ontwikkelde landen via radio en bioscoop
constateren hoe overvloedig de over
vloed is in de westerse wereld.
Deze wetenschap leidt alleen maar tot
verlangens en hoge verwachtingen, die
slechts teleurstellingen kunnen opleve
ren. Van teleurstelling naar wijdverbrei
de chaos en sociale onrust en vandaar
naar de generaals is de weg kort".
En terechtkomend bij zijn onderwerp
uit Brave New World zei Huxley ten
slotte nog iets over de dictatuur. De
geest van de tirannie heeft altijd be
staan, maar het technische en organisa
torische vlees was zwak. Nu echter
heeft de efficiente techniek een eind ge
maakt aan de traditionele ondoelmatig
heid van de regeringen, welke in het
verleden de meest effectieve garantie
bood voor vrijheid. Vijftig jaar geleden
had een gewapende opstand tegen het
gevestigde gezag nog enige kans van
slagen. In deze tyd van moderne wapens
is een opstand van het volk reeds bij
voorbgat mislukt. Het vlees is nu even
sterk als de aeest.
ALDOUS HUXLET
