Het vliegend hert
Sint- Nicolaas in het
randgebied der kunst
Verwarring rondom bestaan en
geschiedenis van sinterklaas
Binnen en buiten de gemeente
SINT-NICOLAAS WORDT TEVEEL
ALS GROTE BOEMAN AANGEDUID
FRANSEN WILLEN BISSCHOP KERST
LATEN INTRODUCEREN
Beschermheer
Santa Claus
Père Noël
Romantiek
DE SINT HEEFT
HET DRUK IN
BRESKENS
Een
HELANCA
PANTALON
3
VOORDELEN
SPORTSHOP CHRIS FRANCKE
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 22 NOVEMBER 1962
Afbeeldingen van heilige
op zegels en in strips
A LS INSPIRATIEBRON voor
de beeldende kunst, gedu
rende niet minder dan 15 eeu
wen, is Sint-Nicolaas een dank
bare figuur geweest. Niet alleen
in de uitbeelding van de religi
euze gebeurtenissen rondom
hem, doch tevens bij de weerga
ve van het bij uitstek huiselijke
feest dat aan zijn persoon ge
koppeld werd, zijn er kunstwer
ken ontstaan welke van interna
tionale kunsthistorische en ar
tistieke waarde bleken. We den
ken hierbij aan het beroemde
schilderij van Jan Steen: sinter
klaasavond, aan het portret van
dé heilige zoals dit te zien is in
de glas-in-loodramen van Char-
tres, de talrijke kostelijke, 15de
eeuwse Franse miniaturen, „Het
leven van Nicolaas van Bari"
van Fra Angelico, het prachtig
beeldhouwwerk van Grasser en
nog vele andere kunstwerken.
Waar een heilige dusdanig zijn
stempel heeft weten te drukken
op de diverse takken van beelden
de kunst en zijn plaats in de Gran
de Histoire van deze kunst ver
wierf, wordt men onwillekeurig
nieuwsgierig naar het eventueel
spelen van een rol in dat, wat we
zouden willen noemen: de „petite
histoire" van de kunst, de randge
bieden. En zo kon het gebeuren
dat we voor de oorlog op een
speurtocht langs een Amsterdam
se gevel liepen en daar een fraaie
gevelsteen ontwaarden met in so
ber reliëf: Sint-Nicolaas die de
gen oude lakzegels de bisschop op
duikt. Hoewel door de jaren duchtig
geschonden, is hij meestal nog goed
te herkennen aan zijn kleding en at
tributen, zoals de kuip met de drie
jongens of een schip (de bisschop
was immers schutspatroon van de
zeevaarders).
Van zegels naar penningen is slechts
een kleine stap en ook hier zullen we
al spoedig bemerken dat Sint-Nico
laas een welhaast onvermijdelijke fi
guur is. Als we alleen al denken aan
de diverse heiligen-medailles die over
al gedragen worden, zal het duidelijk
zijn dat we ook de bisschop van My-
ra hier moéten aantreffen, zij het dan
dat niet al deze medailles qua verzor
ging op artistiek hoog peil staan. De
meeste, in het bijzonder de latere edi
ties, vertonen duidelijke sporen van
maakwerk. Het is vooral bij de oude
re penningen, dat een bekoorlijke, pri
mitieve vormgeving veel schoons te
genieten geeft voor de liefhebber.
Ook bij de z.g. ex voto's (een schil
dering of plaat met een woord van
dank of verering een bepaalde heili
ge betreffend aan de wand van een
kapel of kerk) vinden we Sint-Nico
laas terug. De vaak ongeschoolde
hand waarmee de voorstelling werd
aangebracht heeft in vele gevallen
een aantrekkelijke sfeer aan de schil
dering weten te geven, iets wat U
tijdens uw vakanties b.v. in Italië,
zelf zult kunnen constateren. Dit zelf
constateren, het zelf ontdekken, is
iets wat wij U naar aanleiding van
onze eigen naspeuringen van harte
kunnen aanbevelen, want het zal ie
der duidelijk zijn, dat met de door ons
vluchtig aangeroerde onderwerpen
het laatste woord over de uitbeelding
van Sint-Nicolaas nog niet is gezegd.
In alle randgebieden van de kunst
leeft de heilige voort en naast een
vreugd dit opgemerkt te hebben, is
het ook een vreugd zelf verder te
gaan met deze ontdekkingen, een be
zigheid die niet alleen nuttig mag zijn
maar tevens uw leven beslist avon
tuurlijker maakt.
BANGMAKERIJ IS VOLSTREKT OVERBODIG
Sinterklaasavond" van Jan Steen
Over de plaats van deze steen behoef
den we ons niet te verbazen, immers
hier op de hoek Dam-Damrak stond
hij historisch volkomen verantwoord.
Op de Dam werd reeds in de 15de
eeuw, aan de vooravond van zijn ver
jaardag, de befaamde sinterklaas-
markt gehouden en bovendien was de
heilige schutspatroon van de stad. Al
in 1557 hing op dezelfde plaats een
uithangbord met Sinter-Niclaes, welk
bord nog te zien is op het schilderij
„De Leprozenoptocht" van Adriaan
van Nieuwland uit 1604.
De gevelsteen die van latere datum
is, heeft dus het uithangbord „opge
volgd" in z'n functie.
In boek en prent
ZIJN DIT dus reeds twee sporen die
ons buiten de musea brachten,
weldra zullen we er meer aantreffen.
In een verzameling oude drukwerken
van de drukker-uitgever-boekhande-
laar Pellerin te Epinal vonden wij
verder een complete „beeldroman"
over de bezigheden van de „Protec-
teur et Correcteur des petits enfants"
een serie van 12 kostelijke tekenin
getjes, alle met de hand ingekleurd,
die als volksprent werden verhandeld.
De scène van de opwekking van de
drie jongelingen werd door de uitge
ver ook nog eens los in de handel ge
bracht, op groot formaat en in een
aandoenlijk primitieve lineatuur.
Ook in oude boekillustraties is de bis
schop vaak op verrassende wijze te
rug te vinden. De tekenaar Heinrich
Hauser vervaardigde b.v. in 1879 een
prent waarop een in romantisch clair
obscure gehulde kamer is afgebeeld
met als pièce de milieu Sint-Nicolaas
vergezeld van... een met duivelsho-
rens uitgeruste „Père Fouettard" (de
toenmalige Franse versie van zwarte
Piet). Op een gravure uit een boekje
anno 1900 daarentegen, vinden we de
bisschop zonder begeleider in een ka
mer met een denneboom vol kaarsjes
en uitgerust met een soort kegelvor
mig hoofddeksel, waar het bovenste
stuk in zig-zag lijn is afgeknipt. De
omschakeling van Sint-Nicolaas op
kerstman is hier dus al duidelijk
merkbaar.
KIJKEN WE nog eens verder dan
de gravures en drukwerken, dan
zien we ineens dat ook in verzamelin-
AAN UITERLIJK EN INNERLIJK IS GETORND
F)E TIJD van plezierige verwachting, die nu eenmaal steeds
aan het Sint-Nicolaasfeest voorafgaat, leent zich uiteraard
bijzonder tot een soort schatgraven in de rijke voorraad anek
dotes, legenden en„ware verhalen", die ons van dé heilige be
waard zijn gebleven. En als er bij dit alles iets opvalt, dan is dat
wel het feit hoezeer realiteit en legendevorming op vaak merk
waardige wijze m,et elkaar zijn verweven. Bezien we voorts het
huzarenstukje dat men op den duur zelfs aan de hand van de Ni-
colaasfiguur zich een geheel nieuw personage (Père Noël, ofwel
Santa Claus) heeft gecreëerd, dan wordt het ons enerzijds dui
delijk dat de heilige Nicolaas altijd fel in de belangstelling van
de mensen heeft gestaan, terwijl het anderszijds opvalt, dat de
ze zelfde mensen er niet bepaald toe hebben bijgedragen, dat het
beeld van hun vereerde heilige ons vandaag „zonder franje" ge
makkelijk is voor te stellen.
HOE HET ook z\j, om met Louise
de Vilmorin te spreken. „In den
beginne was er een NicolaasNi
colaas, de beminnelijke Griekse bis
schop, waarvan verhaald wordt dat
hij in de vierde eeuw drie kindereu
uit de dood opwekte en drie arme
meisjes aan een bruidsschat hielp. Ge
zien het feit dat voornoemde drie
kinderen door een boosaardig herber
gier, eerst vermoord, daarna in stuk
ken gesneden en vervolgens als con-
sumptievlees werden ingezouten, mag
het geen opzien baren dat hun op
wekking door monseigneur Nicolaas
als iets buitengemeen miraculeus
werd gezien.
Naast deze bekende legende, treft ons
echter tevens als een veel teerder,
doch niet minder ontroerend en op
merkelijk verhaal, de overlevering
welke ons bewaard bleef van z(jn ge
boorte.
Op deze dag namelylc zou de kleine
pasgeborene allen reeds een duidelijk
teken gegeven hebben van zijn onge
wone gaven. Bij het eerste bad wat de
zuigeling kreeg, zou hjj zich namelijk
ineens, rechtop staande in het water
hebben opgericht, terwijl de geschie
denis ons verder meedeelt dat het
kind reeds toen een getuigenis afleg
de van zijn vroomheid „par droit de
naissance", door op de maandag en
vrijdag te weigeren de moedermelk
tot zich te nemen, omdat dit de dagen
van onthouding waren....
Zuiver historisch bezien staat eigen
lijk niets omtrent zijn leven volkomen
vast, zodat de deur wijd open stond
voor de legendevorming. Aangenomen
kan echter worden, dat het leven van
de heilige een samenvatting is van
bijzonderheden, die ons bekend zijn
van de authentieke bisschop van My-
ra en een naamgenoot van hem welke
eveneens in de vierde eeuw in Klein-
Azië leefde.
DE HEILIGVERKLARING maak
te hem niet alleen tot sint, doch
ook tot vermaard volksheilige, die te
vens schutspatroon werd van de zee
lieden. Werd een in woeste storm in
nood verkerend schip immers niet,
nadat de zeelui Sint-Nicolaas ter hulp
riepen, behouden omdat de heilige de
storm had doen bedaren Een twee
de mirakel! Daarmee was er echter
nog geen eind gekomen aan het aan
tal patronaatsschappen, want de
scholieren, de graanhandelaren, de
bootwerkers, de vissers, de wijnhan
delaren, de kuipers, tot zelfs de bin
nenschippers op de Seine maakten
hem tot hun hoge beschermheer.
Ons Nederlanders komt de ietwat
twijfelachtige eer toe om het eer
ste steentje ertoe bijgedragen te
hebben, dat de begripsverwarring
Sint-Nicolaas Santé Claus in de
wereld kwam. Met alle gevolgen
van dien.
Toen onze voorouders namelijk
voor het eerst voet aan wal zétten
in het toen nog ongerepte Ameri
ka. hadden zij de nicolaasfiguur
feitelijk zo'n beetje voor zich op
geëist en „geannexeerd". Ergens
sprak deze katholieke heilige de
protestante Nederlanders van die
dagen, qua karakter bijzonder
aan. Sint-Nicolaas was overigens
niet voor niets beschermheilige
van Amsterdam!
BIJ DIT „ANNEXEREN" kon het
eigenlijk niet anders of ergens
zou ook getornd worden aan uiterlijk
en.... innerlijk van de patroon. De
goede bisschop zag zichzelf ineens uit
gedost met een verplichte baard
(voordien zien we hem vaak zonder
afgebeeld, daarenboven noopt zijn
leeftijd h(j werd 80 jaar hem
niet tot 't dragen van een dergelijk
lange baard als heden) terwijl tevens
de rode mantel zijn intrede deed.
Voeg hierbij het in de Nieuwe Wereld
ingestelde verplichte gezonde bolle-
wangen gezicht (een opvallend con
trast met het vaak ascetisch voorko
men op oude afbeeldingen), het van
Klaas afgeleide (Santa) Claus en de
eerste stap in de richting der ver
warring is er...
Omdat zijn feest op 6 december valt
en zijn gulheid (de bruidsschat voor
de drie meisjesreeds spreekwoorde
lijk was, werd hij bovendien weldra
verward met de goede geest die de
kerstcadeautjes uitdeelde. Onder dit
aspect keerde de „herziene" visie
van de goedheiligman terug in Euro
pa, dat op dat moment in hem moei
lijk meer kon zien dan een soort ou
bollige grijsaard vol min of meer ge
waardeerde grapjes en trekjes.
Hoezeer de nieuwe sint de oude in
discrediet had gebracht, blijkt wel uit
liet gedrag van het Britse parlement,
dat in de I7de eeuw een wet uitvaar
digde die van de heilige rechtstreeks
een ongewenst persoon binnen Enge-
lands grenzen maakt. Hier werd de
heilige, hoe wonderlijk het ook klinkt
dus feitelijk een „verblijfsvergun-
ning" geweigerd
Dreigementen hebben invloed
op de psyche van het kind
r\E TIJD voor het sinterklaas-
feest kan een periode van
blijde verwachting zijn, van de
komst van een gezellig intiem en
vrolijk feest, maar het kan ook
een periode van angstig afwach
ten, van zenuwen en slapeloos
heid betekenen voor onze kinde
ren. Het is maar wat wij, ou
ders er van maken. Opvoeden is
wel een zeer moeilijke taak en
het is een feit, dat er slechts
weinigen zijn, die dit werkelijk
goed doen. Trouwens laten we
eerlijk zijn, wie maakt er geen
fouten! Het is alleen zo, dat be
paalde fouten niet gemaakt be
hoeven te worden, wanneer men
op de hoogte is met de kinder-
psychologie.
Natuurlijk /.(ju onze kinderen wel
eens stout, het zou eigenlijk helemaal
niet goed zijn, wanneer ze dat nooit
waren. En een stout kind moet te
recht gewezen worden of zonodig
worden gestraft. Tenslotte moeten ze
weten wat mag en niet mag. Dat
straffen kunnen we op verschillende
manieren doen.
Geen boeman
Nu zijn er ouders die de tijd rond
het Sint-Nicolaasfeest gretig
aangrijpen om hun kinderen via de
goedheiligman angst in te boezemen.
De sint krijgt dan de rol van boeman,
een rol die hem in het geheel niet
past overigens. Voor zover men een
kind dreigt met het feit, dat het geen
geschenk van de sint zal ontvangen,
wanneer het stout is, kan dit er nog
mee door, maar er zijn domme ou
ders, die het kind gaan dreigen, met
een nachtelijk bezoek van zwarte Piet
of zelfs tot het meenemen van het
kind in de zak van Sint-Nicolaas
naar Spanje.
Al lijkt het er niet altijd op. maar
het kinderzieltje is buitengewoon ont
vankelijk voor angst. Het kind is zich
volkomen bewust van zijn klein zijn
en van zijn onmacht. Wanneer het
DE CADEAUTJESTRADITIE op
haar beurt heeft, om het verhaal
nog ingewikkelder te maken, óók nog
een andere uitleg gevonden en wel via
een overlevering als zouden de mid
deleeuwse rondtrekkende zangers, de
„jongleurs", die van deur tot deur
gingen om er in vrolijke refreinen
Christus' geboorte te bezingen, als zo
danig de eersten geweest zijn om, via
het geschenk van hun lied, de „Noël"
-gedachte te verpersoonlijken. Aange
nomen wordt ook dat op de jaardag
van dit groot evönement de burgers
en kasteelheren geschenken uitdeel
den en dat het deze goede gevers zijn,
die in de loop der tijden de gedaante
van Père Noël zouden hebben aan
genomen. Het is in Vlaanderen dat
we deze Père Noël terugvinden met
dezelfde hoedanigheden en met de
zelfde „uitrusting" als de legendari
sche Sint-Nicolaas van Myrater
wijl in het oosten van Fra'nkrijk Pè
re Noël wordt beschouwd als zijn
rechtstreekse plaatsvervanger.
Bij deze all-round verwarring kunnen
we cjgn ook meevoelen met een Frans
journaliste die onlangs verzuchtte dat
met name in Frankrijk, Sint-Nicolaas
Onbetwist de koning der insekten
(Van onze mèdewerker Harry Wonink)
Hel melancholieke „hoewe-hoewe-hoewe" van de holenduif
pasl bij de unheimische sfeer, bij de geur van gistend, rot
tend blad, die van de bosbodem opwelt, bij het eeuwige duister,
dat onder het geen licht doorlatende groene plafond en tussen
de machtige, groenbemoste pilaren, van een grimmige grauw
heid is. Ook de roffel, die de bonte specht op een dorre tak
slaat met zijn sterke snavel en het spookachtige „kliah-kliah"
van de zwarte specht, die als een door een feeks bestuurde
slordig-flapperende lap door het oude eikenbos zwiert.
Pats Er slaat iets tegen een van die machtige stammen. Zo
groot als een kleine zangvogel. Maar dat was het niet Want
kijk, nu kruipt daar traag een reusachtig insekt, een enorme
kever, langs de ruwe schors omhoog. Acht centimeter lang is hij
en drie centimeter breed. Zijn lijf steekt in eert solied pantser met
gaten, waaruit de lange, van venijnige haakjes voorziene zes
poten steken..
Het merkwaardige en direct op
vallende aan dit donkerbruine
dier is echter een soort gewei, dat
zeer veel gelijkenis vertoont met
de koptooi van een zcsender-rce.
bolc. Het is echter, dit in tegen
stelling met de kapitale stangen
van genoemd edel zoogdier, een
verlenging van de kaken. Enigs
zins beweegbaar en mooi rood
bruin van kleur. Het lompe insekt
kruipt traag hoger en nu worden
zijn bewegingen geagiteerder. Er
is daar een wond in de schors van
de eik en daaruit druppelt het
eek. Gistend sap! Gretig slurpt
hjj ervan. Het is zijn hoofdvoedsel.
Uit het groen van de kruin
al even traag bewegend
komt eenzelfde monster naar be
neden. Langzaam naderen de gi
ganten elkaar! Hebben ze eikaars
positie bepaald door middel van
de aan de sprieten zetelende
ogen? Opeens zijn ze elkaar tot
op enkele centimeters genaderd
en nemen een soort hurkende hou
ding aan, waarbij de kop met het
„gewei" iets wordt opgeheven. Er
lijkt nu in het donkere eikenbos
geen wezen meer te wonen. Geen
vogel zingt. De holenduif staakte
zijn gekoer. Alles schijnt in af
wachting van de tlnanenstrijd. En
die komt, onherroepelijk. De wor
steling begint Met hun tot „ge
weien" vergroeide kaken trachten
de dieren elkaar van de eikestam
te wippen. De met haakjes bezet
te lange poten hebben stevig con
tact met de ruwe schors, maar
tenslotte moet er toch één de min
ste zijn en daar ploft de kever
van tien meter hoogte op de dorre
bladeren.
Even beduusd krabbelt het vlie
gend hert, dat het duel verloor,
weer op om langzaam te verdwij
nen. En nu komt uit de kruin het
dier, dat de oorzaak was van de
strijd. Het vrouwtje van het vlie
gend hert, dat, evenals bij het ge.
lijkgenaamde zoogdier het geval
is de hinden en rekken geen
versiering aan de kop heeft, dus
aanmerkelijk kleiner is, maar er
altijd nog mag zijn.
Na de paring snort het vrouwtje
van het vliegend hert door de zo
mernacht. En al spoedig vindt ze,
wat ze zoekt. Een vermolmde,
rottende eikestronk, die nog ge
deeltelijk boven de bosbodem uit
steekt. Tussen het witte houtpul-
vcr deponeert ze een ei, dat een
middellijn heeft van M centimeter
en waarvoor ze een speciale gang
knaagt.
En in die schimmelige stronk, op
welks vergane schors zwammen
welig tieren, komt dat ei uit en
leeft de witte larve van het vlie
gend hert. Vijf jaar lang vreet hij
zich naar een lengte van bijna een
decimeter en een dikte van ruim
1 centimeter. Louter van hout-
molm smullend. In het vijfde jaar
maakt de larve zich een cocon. Hij
metselt met do omhanden zijnde
attributenen fors „kippeëi".
waarbinnen hij een zachte, warme
wieg heeft en daarbinnen vindt
dan de metamorfose plaats, de
verandering van een glibberige
kronkelaar tot de insektenkoning
van het bos!
Tot de voorzomer
Nog in het koude jaargetijde is
in do cocon de larve de imago
geworden. Maar de grote kever
weet, dat hij bulten nog niet kan
verblijven. Daarom blijft hij rus
tig in zijn warme, eivormige wieg.
zoemt. Pas in de voorzomer ver
schijnt de insektenkoning mei
plechtige tred, postuur en positie
waardig, boven het witte, rotten
de houtpulver van de eikestronk
en des nachts snort hij door het
bos en zoekt gistend eikesap en
een vrouwtje, vecht met mannelij
ke soortgenoten en cirkelt om de
lantaarnlichten van de kleine bos-
dorpjes, want evenals dat bij de
andere insekten het geval is, heeft
ook op hem het licht grote aan
trekkingskracht.
Het vliegend hert. is een zeldzame
verschijning. Overigens niet altijd
was het een buitenkansje, een
ontmoeting met deze grote kever.
Van oudere mensen hoorde ik, dat
omstreeks 1920-1930 de vliegende
herten bijvoorbeeld in Noordoost-
Twente vooral bij de kerkdorp-
jes en gehuchtjes Vasse. Hezinge,
Mander en op de Veluwe zeer
algemeen voorkwamen. In die tijd
is een enorme macht van deze
fraaie kevers het slachtoffer ge-
worden van souvenirvergarende,
de Veluwe bezoekende toeristen.
Er was een levendige handel in en
de bosarbeiders voerden potten
vol vliegende herten aan, die voor
een paar cent van de hand gin
gen. Men zegt, dat die nering de
stand dezer kevers een behoorlijke
klap gaf. Doch dat hij daarom zo
zeldzaam geworden zou zijn Eer
der zal het verdwijnen van de
broedplaatsen uit onze bossen
door de alles regelende mens het
lot van het vliegend hert hebben
bezegeld. Waar vindt men nog
vermolmde stronken, waarin de
grote larve zich vijf jaar lang on
gestoord kan ontwikkelen?
Onlangs i3 gebleken, dat ook het
kleine plaatsje Mander, gemeente
Tubbergen, pal tegen de Duitse
grens gelegen, zijn vliegende her
ten nog heeft en bepaald niet zo
weinig. Men ziet ze daar als vlie
gende forten tussen de nietiger
vleugeldragers om de enkele licht
punten in de dorpskom spiralen en
een cafébezoeker, die er uitrustte
van een bromfietstochtje door de
omgeving, kreeg de schrik van
zijn leven, toen de waard hem zo'n
reuzenkever van zijn jasje plukte
en hem liet zien. wat hij, ongewild,
had meegebracht uit de nachte
lijke bossen. Het vliegend hert had
zich behoorlijk vastgehecht aan
de stof met zijn van vele haakjes
voorziene sterke klauwen en liet
zich niet eens zo gemakkelijk ver
wijderen.
bedreigd is met een bezoek van de
zwarte knecht, dan is het duidelijk
dat het doodsbang in zijn bedje ligt
te luisteren naar elk verdacht geluid
wetend, dat het geen weerstand zal
kunnen bieden en totaal aan de wille
keur van Piet zou zijn overgeleverd.
De ergste dingen kan het kind dan
in zijn hoofd halen en het wordt
daardoor steeds angstiger. Het zal
niet kunnen slapen, het zal lastig
zijn en steeds roepen en huilen, tot
ergernis van de ouders om tenslotte
uitgeput in een slaap te vallen vol
angstige dromen. Zoiets kan nog da
gen lang nawerken.
Spiraal
op 't ogenblik eigenlijk de grote ban
neling is van de decembermaand. Im
mers, zegt zij, enerzijds belet de tot
Père Noël uitgegroeide Nicolaas het
kerstkindje om, zoals vanouds, op 25
december de cadeautjes uit te delen
en anderzijds is Sint-Nicolaas als
schutspatroon in Frankrijk praktisch
in het vergeetboek geraakt
Met deze uitspraak in gedachte, zal
het geen bevreemding wekken dat er
nog onlangs in de Franse pers een
voorstel werd gedaan om Sint-Nico
laas reeds in de eerste dagen van de
cember „in te voeren" en hem min of
meer de taak op te leggen, de men
sen langzaam voor te bereiden op het
komende kerstfeest. Hen dus te lei
den naar de kribbe, waar het kindje
Jezus de geschenken zou uitreiken.
Met andere woorden: Sint-Nicolaas
niet meer zien als 'n soort avant-pre-
mière van het kerstfeest, met als ge
volg twee keer schoenzetten in één
maand, maar meer als inleider van
het Groot Gebeuren op 25 december.
PAS DAN kunnen we weer toneel
tjes verwachten als b.v. vroeger
in Lotharingen waar het Kindje in de
kerstnacht de kinderen onder de tien
jaar kwam bezoeken en dit met het
getinkel van klokjes aankondigde. De
kinderen knielden dan neer om te bid
den, terwijl de moeder zich verwij
derde met de boodschap dat ze niet
uit het raam mochten kijken omdat
anders het kindeke Jezus hen met
een vurige hand zou slaan (1). Na
een ogenblik verscheen dan op de
drempel de aangekondigde gast in de
gedaante van een klein meisje, in het
wit gekleed, met voor ieder die braaf
geweest was een sparreboompje van
ongeveer 20 cm hoog versierd met
suikerwerk en noten.
Kenmerkend voor de verwarde „taak
verdeling" van de diverse hoofdfigu
ren in de decembermaand is wel de
viering in het gebied van Dröme,
waar de katholieke kinderen op het
kindeke Jezus zaten te wachten en de
protestantse gelijktijdig op Père Noël.
Onnodig te zeggen dat het hier niet
lang kon duren of ook de laatste ken
merken van de oorspronkelijke Sint-
Nicolaas in de Père-Noëlfiguur waren
verdwenen
Het historisch verloop beziende kun
nen we, hoewel onze voorouders aan
de wieg van Père Noël-Santa Claus
hebben gestaan, eigenlijk niet al te
veel sympathie opbrengen voor deze
vercommercial iseerde si nt-f i guur,
maar wel kunnen we met vreugde
constateren dat althans in ons land
de populariteit van de enig-echte
Sint (Nicolaas) nog ongebroken is.
Door ons dreigen, de last die 't kind
ons bezorgd, door zyn angst en
het in vele gevallen daarom weer
dreigen van opvoeders, ontstaat een
oplopende spiraal, die kan eindigen
in een zenuwuitbarsting van het kind.
Dat bang maken komt zijn geestelij
ke ontwikkeling en zijn lichamelijke
gezondheid beslist niet ten goede. Het
moet daarom ook beslist worden af
geraden.
Trouwens goede opvoeders weten een
kind wel op andere manieren te cor
rigeren dan door het aanjagen van
angst. Bovendien zitten er nog veel
meer gevaren aan. dan de gevaren
van het moment of die dagen voor
Sint-Nicolaas. Kinderen die regelma
tig bang gemaakt worden, zijn later
vreesachtig, ook als ze volwassen
zijn. Wat in de kinderziel gezaaid is.
draagt dan vrucht in aggressiviteit
uit angst (ook al is de persoon zich
daar niet van bewust) en andere
geestelijke stoornissen. We zien het in
de wereld, waartoe angst al niet kan
leiden. Het leidt tot oorlog, tot moord
en doodslag, kortom tot de slechtste
dingen die wij kennen.
Kindervriend
Een van de eerste taken van opvoe
ders is daarom zoveel mogelijk
angst in de kinderziel uit te bannen
en het er zeker niet in te brengen.
Laten we juist de figuur van Sint-Ni
colaas aangrijpen om het kind te be
lonen en het besef bij te brengen van
de heerlijkheid van het goed zijn. De
sint leent zich daar juist zeer goed
voor. We houden onze kinderen toch
voor, dat Sint-Nicolaas het summum
van goedheid is. Hij is de kinder
vriend bij uitstek. En de sint vindt er
juist het grootste genoegen in om op
zijn verjaardag anderen met geschen
ken te bedenken, omdat hij de groot
ste bevrediging vindt in het geven.
Deze dingen zijn van aanmerkelijk
hogere waarde voor de opvoeding dan
het kweken van angst. Juist wanneer
we willen trachten onze kinderen een
betere wereld na te laten dan die
welke wij beleven, dan moeten, we be
ginnen ze te attenderen op alles wat
mooi en goed is, ze moeten leren te
leven zonder vrees, dan bestaat er een
kans, dat hun wereld beter zal zijn
dan de onze.
Ook iu Breskens, waar Sint-Nico
laas zaterdag j.l. zijn intocht
heeft gedaan, staat de goedhei
lig man de komende dagen nog
een druk programma te wach
ten. Op zaterdag 34 november
aanstaande maakt Sint-Nico
laas met zijn gevolg een rond
wandeling door het nijvere vis
sersdorp. Hieraan zal de plaat
selijke muziekvereniging „Uit
het Volk, voor het Volk" mede
werking verlenen. Deze rond
wandeling zal op de eigenlijke
feestdag 5 december wor
den herhaald.
Voorts zal de sint op de dagen, vooraf
gaande aan zijn verjaardag, bezoe
ken brengen aan de lagere- en kleu
terscholen te Breskens. In samen
werking met de plaatselijke winke
liersvereniging zal de leerlingen van
de kleuterscholen en die uit de laag
ste klassen van lagere scholen, een
cadeautje worden aangeboden.
Tegelijk met de intocht van Sint-Nico
laas, is in Breskens de actie van de
winkeliers begonnen. Een ieder die,
gedurende deze actie inkopen doet
bij de deelnemende winkeliers, krijgt
bij aankoop van goederen ter waar
de van één gulden, een genummerde
bon. Deze bon geeft het recht tot
deelname aan een loterij met een
groot aantal waardevolle prijzen. Om
er enkele met name te noemen, een
centrifuge, haard, dames- of lieren-
rijwiel, mixer, elektrische klok en een
aantal transistorradio's. De trekking
voor deze loterij zal plaatsvinden op
vrijdag 7 december aanstaande door
notaris A. H. M. v. d. Hoek uit
Groede.
heeft
1. Fantastisch
elastisch.
2. Uitmuntende
pasvorm.
3. Solide afwerking.
Kom ze passen bij
Breedestraat 3 - Oostburg