DE
NACHT
(slot)
De Führer slaapt
VAN
PHILIPS
Lezers
schrijven
PHILIPS RADIO
DE GROTE KLEINE
„Landingen in Frankrijk"
„Nog niets te zien"
Schepen!
WOENSDAG 7 NOVEMBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Om 4.45 v.m. kwam de X 23, de kleine
onderzeeboot van luitenant George
Honour, aan de oppervlakte van een be
wogen zee, op een mijl afstand van de
Normandische kust. Twintig mijlen verder
kwam haar zusterschip, de X 20, boven
water. Deze twee duikboten, die een lengte
hadden van 17.5 m., hadden nu hun positie
ingenomen en markeerden te samen de
grenzen van de Brits-Canadese invasiege-
bieden de drie stranden, Sword, Juno
en Gold. Nu moest elke bemanning een
mast oprichten met een grote seinlamp,
alle andere seinapparatuur, inclusief de
radio, in gereedheid brengen, en wachten
tot zij de eerste Britse schepen met signa
len de weg konden wijzen naar het strand.
Op de X 23 stiet Honour het luik open en klom
met styve benen het smalle dek op. De golven
sloegen er over en hy moest zich stevig aan de
leier vasthouden om niet overboord gespoeld te
worden. Zyn vermoeide bemanning volgde hem.
De mannen klampten zich aan de leier vast,
terwijl het water hun om de benen spoelde, en
ademden begerig de koele nachtlucht in.
Zij bevonden zich reeds sinds de dageraad van
•1 juni op deze plek ter hoogte van het Sword-
strand en per dag waren zij meer dan 21 uur
onder water geweest. In totaal hadden zij, nadat
zij Portmouth op 2 juni hadden verlaten, 64 uur
onder water doorgebracht. Zelfs nu was hun be
proeving nog lang niet ten einde. Bij de Britse
invasiestranden varieerde het Uur-H van 7 tot
7.30 v.m. Dus nog twee uur lang moesten deze
twee kleine duikboten hier blijven liggen, tot de
eerste landingsvaartuigen zouden arriveren. Tot
dat tijdstip zouden de X 23 en X 20 aan de opper
vlakte zichtbaar zjjn als kleine maar niet-
bewegende doelen voor de Duitse kustbatterijen.
En al heel spoedig zou het licht worden
Overal wachtten nu de mannen op de dageraad,
maar niemand met zoveel bang verlangen als
de Duitsers. Want inmiddels begonnen nieuwe en
onheilspellende berichten zich bij de rapporten te
voegen, die in stromen binnenkwamen op de
hoofdkwartieren van Rommel en Von Rundstcdt.
Langs de gehele invasiekust hadden de marine-
posten via hun apparaten het geluid van scheeps
motoren opgevangen en niet, zoals eerder, van
enkele schepen, maar van een ongelooflijk grote
vloot.
Gedurende meer dan een uur hadden deze rappor
ten zich steeds sneller opgehoopt. Tenslotte had
de volhardende generaal-majoor Pemsel van het
Zevende Leger generaal-majoor Speidel, Rommels
chef-staf, opgebeld en hem botweg meegedeeld:
Vele schepen concentreren zich bij de mondingen
van de Vire en de Orne. Daarom ben ik tot de
conclusie gekomen dat er een vijandelijke landing
en een grootscheepse aanval op Normandië op
handen is".
Veldmaarschalk Gerd von Rundstedt was op het
hoofdkwartier van OB West te Parijs reeds tot
dezelfde conclusie gekomen. Maar hij dacht nog
steeds, dat de dreigende aanval op Normandië
„een afleidingsmanoeuvre" was en niet de eigen
lijke invasie. Toch had Von Rundstedt snel maat
regelen genomen. Hij had reeds opdracht gegeven
aan de twee machtige tankdivisies de 12de
S.S.-Divisie en de Panzer-Lehr-divisie, die beide
als reservetroepen bij Parijs lagen om zich snel
naar de kust te begeven. Strikt genomen stonden
deze beide divisies onder het commando van Hit
lers hoofdkwartier, OKW, en mochten zij niet in
gezet worden, tenzij de Führer daartoe zijn spe
ciale toestemming gaf. Maar Von Rundstedt wil
de dit wel riskeren: hij kon niet geloven dat Hit-
Ier zou protesteren en de order ongedaan zou ma
ken.
Nu Von Rundstedt ervan overtuigd was, dat alle
verschijnselen wezen op het feit, dat de Geallieer
den Normandië hadden uitgekozen voor een „af
leidingsmanoeuvre", verzocht hij OKW officieel
om reservetroepen. „OB West", legde hij in een
telexbericht uit, „is er zich volkomen van bewust
dat deze aanval, mocht hij werkelijk een op grote
schaal uitgevoerde vijandelijke operatie zijn, al
leen maar kan worden afgeslagen, als er onmid
dellijk maatregelen worden getroffen.
Dit houdt in, dat wij alle beschikbare strategische
reserves moeten inschakelen, te weten de 12de
S.S.-divisic en de Panzer-Lehr-divisie. Als zij zich
snel startklaar maken en zo gauw mogelijk ver
trekken, kunnen zij Sn de loop van de dag deel
nemen aan de veldslag bij de kust. Onder deze
omstandigheden verzoekt OB West het OKW
dringend om deze reserves beschikbaar te stel
len..." Het was een bericht dat hij alleen maar
voor de vorm verzond, om in zijn archieven het
bewijs te hebben dat hij om toestemming had ge
vraagd.
Op Hitiers hoofdkwartier te Berchtesgaden in
het onwezenlijk zoele klimaat van Zuid-Beie
ren, werd het bericht doorgegeven naar de werk
kamer van Generaloberst Alfred Jodl, het Hoofd
Operatiën. Jodl sliep nog en zijn stafofficieren
meenden, dat de situatie nog niet duidelijk genoeg
was, om hem nu reeds te mogen wekken. Dit be
richt kon dus wel wachten.
Vijf km verder lagen de Führer en zijn maitresse
Eva Braun eveneens nog te slapen; zij bevonden
zich in het „Adelaarsnest", Hitiers toevluchtsoord
in de bergen. Zoals gewoonlijk was Hitier om 4
uur v.m. naar bed gegaan; voordien had zijn lijf
arts, dr. Morell, hem een slaapmiddel gegeven,
want zonder slaapmiddelen kon de Führer niet in
slaap komen.
Om een uur of vijf werd admiraal Karl Jesko von
Puttkamer, Hitiers vlootadjudant, gewekt door
een telefoontje van Jodls hoofdkwartier. De man,
die Von Puttkamer opbelde de admiraal kan
zich niet meer herinneren wie dat was zei dat
er „landingen in Frankrijk" hadden plaatsgehad.
Men kon weinig concreets mededelen en zei dan
ook, dat „de eerste berichten buitengewoon vaag
waren". Wat dacht Puttkamer er van moest
de Führer hiervan in kennis gesteld worden? De
beide mannen overwogen het vóór en tegen hier
van en besloten om Hitier niet te wekken.
In Frankrijk zaten de generaals van OB West en
Legergroep B het verloop der gebeurtenissen af
te wachten. Zjj hadden hun strijdkrachten gealar
meerd en de tankreserves opgeroepen nu was
het aan de Geallieerden om de volgende zet te
doen. Niemand kon schatten hoe omvangrijk de
komende aanval zou zijn. Niemand wist of kon
ook maar zelfs raden hoeveel schepen de Geal
lieerde vloot telde.
En hoewel alle verschijnselen op Normandië we
zen, was niemand er zeker van waar de hoofdaan
val zou plaatsvinden. De Duitse generaals had
den al het mogelijke gedaan. Voor het overige
hing nu alles af van de gewone Wehrmachtsolda-
ten, die de kuststrook bezet hielden. Die waren
opeens belangrijk geworden. Uit de kustverster-
kingen keken de soldaten van het Reich uit over
zee en vroegen zich af of het slechts om een
alarmoefening ging of dat dit tenslotte de werke
lijke invasie zou zijn.
Majoor Werner Pluskat zat in de bunker, die op
het Omahastrand uitzag; sinds 1 uur v.m.
had hij niets meer van zijn superieuren gehoord.
Hij had het koud, was moe en geprikkeld. Hy
voelde zich hier volkomen geïsoleerd. Hy kon
maar niet begrijpen waarom hy geen berichten
had ontvangen van het regiments- of het divisie-
hoofdkwartier. Dat de telefoon verder de gehele
nacht had gezwegen, was weliswaar een goed
teken hieruit concludeerde hy dat er niets ern
stigs aan de hand was. Maar wat hadden al die
parachutisten en die enorme formaties vliegtui
gen dan wel te betekenen gehad?
Achter hem in de bunker lag zijn hond, Harras,
te slapen. Vlakbij hem zaten kapitein Ludz Wilke-
ning en luitenant Fritz Theen zachtjes te praten.
Pluskat voegde zich bij hen. „Nog niets te zien",
zei hij. „Ik geloof dat ik het nu maar opgeef".
Toch liep hij terug naar het kijkgat en zag het
eerste flauwe licht van de dageraad aan de he
mel. Hij besloot om nu nog eenmaal een blik door
de verrekijker te werpen. Vermoeid richtte hij de
kijker naar links. Langzaam zocht hij de horizon
af. Toen bereikte hij het midden van de baai. De
verrekijker bewoog niet meer. Pluskat verstyfde,
en tuurde heel scherp...
Achter de flarden mist, die nu yler werden en
optrokken, wemelde de horizon opeens als by
toverslag van schepen schepen van alle moge-
lyke typen en vormen schepen die kalm heen
en weer voeren, alsof zij daar al urenlang hadden
gekoerst. Het leken er wel duizenden... Een
spookachtige armada, die uit het niets was ko
men opdoemen.
Pluskat kon zijn ogen niet geloven, hij stond daar
maar, stomverbaasd en sprakeloos. Nooit tevoren
in zijn leven was hij zo ontroerd geweest. Op dat
ogenblik viel de wereld van de goede soldaat
Pluskat aan stukken. Hij weet zich te herinneren,
dat hij die eerste paar seconden heel kalm was en
heel zeker wist, „dat dit het einde van Duitsland
betekende".
Hij wendde zich tot Wilkening en Theen en zei,
met een vreemde onverschilligheid, alleen maar
dit: „Dat is de invasie. Kijk zelf maar". Toen
greep hij de telefoon en belde majoor Block van
het hoofdkwartier van de 352ste Divisie op.
„Block", zei Pluskat, „dit is de invasie. Ik geloof
dat er wel 10.000 schepen aankomen". Nog terwijl
hij dat zei, wist hij dat men hem niet geloven zou.
„Doe toch niet zo dwaas, Pluskat!" snauwde
Block. „Zoveel schepen hebben de Amerikanen
en de Britten niet eens. Geen enkel land heeft zo
veel schepen!" Blocks ongelovigheid deed Pluskat
uit zijn verdoving ontwaken. „Als je me niet ge
looft", schreeuwde hij opeens, „kom dan hier en
kijk zelf. Het is een fantastisch gezicht! Iets on
gelofelijks!" Het bleef even stil en toen vroeg
Block: „Waar varen al die schepen naar toe?"
Pluskat, met de hoorn in zijn hand, keek door het
kijkgat van de bunker en antwoordde: „Recht op
me af".
(Wordt vervolgd)
Copyricht Uitg. Van Holkema en Warendorf
Amsterdam.
Duitse pantsergrenadiers werden al in de nacht
van de 5de op de 6de juni door OB-West gealar
meerd. Zij stonden met hun Panthertanlcs gereed
om aan de slag om de stranden deel te nemen.
OKW weigerde echter om in het kritieke uur de
12de SS-tankdivisie en de Panzer-Lehr voor actie
vrij te geven. De toestemming kwam pas, toen
hun ingrijpen geen zin meer had.
Advertentie)
ROBIJN;
een verfijnde combinatie van ananas
parfait met amandel, f. 1.20 p. 100 gr.
BONBONS
Russische steun
voor Egypte
De Sowjet-Unie zal in 1963 11.000 ton
aan machines en ander materiaal aan
Egypte leveren voor de voltooiing
van de stuwdam van Assoean, die
inen bezig is te bouwen.
Dit is medegedeeld door het persbureau
van het Midden-Oosten. De Sowjet-
Unie zal ook Arabische technici en
arbeiders scholen in verband met de
bouw van de dam. Het grootste deel
zal opgeleid worden in speciale cen
tra in Egypte. zy, die met de mo
dernste machines moeten omgaan,
zullen hun opleiding echter in Rus
land krijgen.
Verder zal Rusland nog meer technici
naar Egypte sturen. Men verwacht
dat er voor het einde van het jaar
200 Russische deskundigen in Egypte
zullen zijn.
9 Vier 21-Jarige Ooslduitsers uit Thüringen
zijn er in geslaagd bij daglicht ondanks de
prikkeldraadversperringen en de mijnenvel
den over de zonegrens naar de Westduitse
staat Hessen uit te wijken. Zij verklaarden
dat het leven in Oost-Duitsland hun onver
draaglijk was geworden.
Goede kansen voor
Nederlands aardgas
in West-Duitsland
De Ruhrgas-Gesellschafl te Essen een
gemeenschappelijke onderneming van de
mijnbouw in het Ruhrgcbied geeft
het Nederlandse aardgas in West-Dults-
Iand betere afzetkansen dan het gas uit
de Sahara, zo heeft Herbert Schelberger,
directielid van de maatschappij, te Essen
verklaard.
Na de ontsluiting van de Nederlandse
reserves zal een deel van het in Noord-
Nederland gewonnen gas naar West-
Duitsland gaan.
Uit het jaarverslag van de maatschappij
over 1961 blijkt, dat het plan een derde
aardgasreservoir in het gebied van Ne-
der-Saksen te bouwen in afwachting
van het Nederlandse aardgas voorlopig
is uitgesteld.
0 De Sowjet-Unie telt nu 221.500.000 Inwo
ners, van wie er 163 miljoen zijn geboren na
de „grote socialistische revolutie", zo heeft
het blad van de Sowjet-regering, Izwestje,
gemeld.
ARBITRAGE-INSTITUUT
KOPER-BOUWER
De Nederlandse Bond van Bouwonder
nemers heeft op de in Arnhem gehouden
vergadering besloten een onafhankelijk
arbitrage-instituut op te richten, dat
uitspraak zal doen by geschillen tussen
koper en bouwondernemer.
Bepaald is, dat de koper een technische
omschrijving van de woning krijgt, die
zodanig gesteld is, dat zij voor een leek
begrijpelijk is. De koper heeft er dan
ook recht op, dat zijn huis volgens deze
omschrijving wordt gebouwd. Een aan
tal richtlijnen werd hiertoe opgesteld.
Ruimte-aap Enos
overleden
De ruiiiitcanp „Enos", de eerste chim
pansee die in een Amerikaanse ruimte
cabine vorig jaar november twee banen
rond de aarde draaide, is zondag aan
dysenterie overleden, aldus heeft de
Amerikaanse luchtmacht bekendge
maakt. Zjjn dood heeft niets uit te staan
met zyn ruimtcvlucht, aldus hebben die
renartsen verklaard-
NED. HERV. SYNODE
EN KERNWAPENS
Enige weken geleden heeft de Synode
der Ned. Herv. Kerk zich geroepen ge
voeld een uitspraak te doen over het ge
bruik van kernwapens.
De korte inhoud van dit geschrift komt
hier op neer dat ze zich (noodgedwon
gen) neerlegt by de zogenaamde con
ventionele wapens maar het gebruik van
kernwapens zonder meer afwijst.
Een uitspraak die in geen geval met al
gemene stemmen is genomen en waar
door bovendien allerlei verwarring blijkt
te ontstaan.
Zo kan het gebeuren dat men op zondag
28 oktober een predikant in de morgen
dienst een standpunt hoort ontwikkelen
dat met deze verklaring volstrekt in
strijd is, terwijl één week later van de
zelfde kansel een predikant het Synodale
standpunt met vuur verdedigt.
Als eenvoudige kerkganger vraagt men
zich toch wel af waar men nu eigenlijk
aan toe is.
Dit alles nog los van de vraag hoe onze
jonge mensen hebben te handelen wan
neer ze geroepen worden om zich in het
gebruik dezer wapenen te bekwamen.
Hier en daar heeft men in de Nederland
se pers kunnen lezen dat men de uit
spraak van de Synode moedig en juist
noemt. Anderzijds heeft een onzer re-
feringspersonen gemeend in het open
aar tegenover deze uitspraak der sy
node stelling te moeten nemen.
Als eenvoudig kerkganger vraag ik me
af wat nu tenslotte onze houding moet
zijn in deze zo belangrijke kwestie
Mij persoonlijk lijkt het standpunt van
de Synode bijzonder inconsequent. Ik
kan me voorstellen dat iemand tegen be
wapening is. Een standpunt, dat echter
dan slechts waarde heeft wanneer de be
trokkene dan ook in z'n persoonlijk be
staan bereid is algehele weerloosheid te
aanvaarden.
Een consequentie die inderdaad grote
morele moed vereist.
Dat men echter wel de conventionele
wapens aanvaardt en daarentegen kern
wapens afwijst acht ik uitermate incon
sequent.
Wanneer men zich de verschrikkingen
in herinnering brengt die 'met deze zo
genaamde conventionele wapens over de
mensheid zijn gebracht kan ik me zo'r
standpunt beslist niet begrijpen.
Zeker, de kernwapens gaan in vernieti
gingskracht daar vele malen bovenuit
maar ik zie hierin toch slechts een gra
dueel en geen principieel verschil. Een
en ander doet me denken aan de acties
die destijds in Engelse katoendistricten
ontstonden toen de eerste machinale
weefgetouwen in gebruik werden geno
men. De arbeiders zagen zich in hun be
staan bedreigd en gingen er hier en
daar toe over deze machines te vernie
len.
Goedwillende lieden opperden in die tfld
de gedachte alle machines af te schaf
fen. Toen men zich ging realiseren wat
dit inhield, ontdekte men dat reeds de
eenvoudige nijptang een machine moest
heten, namelijk een machine om gemak
kelijk spykers uit een plank te trekken.
Het bleek hun spoedig onmogelijk om
een grens te trekken tussen wél en niet
toelaatbare machines. Men moest nood
gedwongen dit idee loslaten. De weefge
touwen zijn er gekomen en gelukkig
Deze vergelijking gaat mank goals elke
vergelijking: Maar één diitg staat vast.
Men kan wél vooruit, maar nimmer te
rug.
Dit geldt evenzeer vöor atoomkracht.
Een afwijzing van atoomwapens is een
utopie. Misschien moet men betreuren
dat deze mogelijkheden ontdekt zijn.
Maarze zijn er nu eenmaal.
En hiertegen helpt geen halfslachtige
uitspraak van de Ned. Herv. Synode. Als
Christen beiyden we dat alle dingen, ook
ontdekkingen op het gebied van de we
tenschap, in Gods bestuur zijn besloten.
Middelen tot welzijn van de mens, maar
ook tot totale vernietiging.
Ontzaglijke verantwoordelijkheid. Dat is
zeker. Maar het „afwijzen" van deze
wapens is m.i. struisvogelpolitiek. En
volkomen inconsequent.
Goes, 5 november 1962.
Kerkganger.
Broodprijzen
Naar aanleiding van de verklaring van
de heer J. de Jonge in uw blad van 27
oktober aangaande de broodprijzen, zou
ik gaarne iets willen opmerken. De
heer De Jonge zegt: deze cent (2)
mag niet op de bakker en zijn gezin
drukken". Het is natuurlijk eenvoudi
ger de gestegen kosten af te wentelen
op de verbruiker. Dan zegt de heer De
Jonge: „de bakkers hebben ook recht
op een menswaardig bestaan". Ieder
een heeft ten slotte recht daarop. Al
leen zou ik de heer De Jonge willen
vragen, wat verstaat hij onder een
menswaardig bestaan in het algemeen
en dan wel voor de bakkers in het bij
zonder. Het is best mogelijk dat men
die 2 cent „broodnodig" heeft, maar als
men begrip bij de verbruiker voor prijs
stijgingen verlangt, zal men ook de
hand eens in eigen boezem moeten ste
ken. Denk bijvoorbeeld eens aan die
schandalige prijsopdrijving van de
aardappelen dit voorjaar. De vleesprij-
zen zijn de laatste tijd (en nog) aan
zienlijk gedaald, maar in de winkel
merkt men daar niets van. En de mees
te verbruikers hebben ook geen „dikbe-
legde boterham".
Vlissingen. Huisvrouw.
HONDEN AAN DE LIJN
Er is een verordening afgekondigd om
de honden aan de lijn te houden maar
geldt dit alleen voor de binnenstad of
ook daarbuiten? Ik ben namelijk tot de
conclusie gekomen dat er in de villapar
ken nog menig hondje los loopt en dan
ten tweede er zyn ook nog mensen die
hun hondje netjes aan de lijn houden
maar zijn ze in het Nollebos te Vlissin
gen in het openluchttheater dan mogen
die lieve hondjes wel zonder geleide-
bandje lopen. Maar daar werken ook
mensen! Ik wil daarmede zeggen als
eens zo'n hondje in zijn kopje ziek
mocht worden en een van die mensen
bijt, wie is daar dan aansprakelijk
voor? Het hondje of de persoon in
kwestie? Ik zou zo zeggen laten de
mensen die een hond bezitten de hon
den aan de lijn houden ook in het bos of
daarbuiten.
Vlissingen Een abonné
MOETEN DRIE GOESE
MUZIEKVERENIGINGEN
VERDWIJNEN
Naar aanleiding van hot artikel van
vrijdag 2 november iJ., waarin geschre
ven werd over het feit, dat de muziek
verenigingen van Goes naar een goede
repetitieruimte zoeken, mag ik wel op
merken, dat dit wel te begrijpen is voor
mij als lid van „Excelsior" Vorig jaar
zaten we in de oude l.t.s,, waar je zat
te bibberen van de kou. Daar zijn we
nu uit en we zitten nu in een verwarmd
lokaal, maar dit is veel te klein om er
goed te oefenen. Moeten de muziek
korpsen in Goes verdwijnen en dat ter
wijl „Excelsior" zulke grote plannen
heeft voor uitbreiding van het aantal
instrumenten. Is er geen mogelijkheid,
nu de Goese pijpers al bezig zijn en al
een deel bij elkaar hebben voor een
nieuw clubgebouw, dat de gemeente
hierbij helpt en als de gemeente dit
niet doet, de bevolking van Goes Wij
vertrouwen op allebei de partijen en
wij hopen dat aan deze schandelijke
toestand vlug een einde mag komen.
Bij voorbaat bedankt, gemeentebestuur
en bevolking van Goes.
Lid van tamboers- en pijperskorps
„Excelsior" te Goes.
Volgens het voorlichtingsblad van het
Franse leger is eind oktober in de Sahara de
eerste door enige Europese landen vervaar
digde luchtdoelraket van het type Hawk met
succes afgeschoten. De demonstratie werd bij
gewoond door een aantal hoofdofficieren van
de NAVO. De Hawk wordt onder Ameri
kaanse licensie door Frankrijk, West-Duits-
land, Italië, Nederland en België vervaardigd.
Bij de demonstratie in de omgeving van
Colomb Bechar werd een vliegend doel door
een Hawlc vernietigd.
B 2X12 A - f 158.-. FM-band, lange- en
middengolf. Speciale zeer gevoelige luid
spreker. Grammofoonaansluiting. Inge
bouwde antennes. Hogetonenschakelaar.
met de techniek van de grote Philips
radio's. Op klein formaat gebouwd
voor kamers waar dat beter past. Elke
„grote kleine" radio in vrolijke kleuren,
B 1X 02 A - f 138.-. Zeer gevoelige ont
vangst van FM- en middengolfzenders.
Ingebouwde antennes. M.wioir/enraafe.
schakelaar. Breedte 30 cm.
B 0 X19 U - f 88.-. Gevoelige, selectieve
ontvangst van de middengolfzenders.
Krachtige weergave. Ingebouwde plaat:
antenne. Breedte 26 cm. Kleuren: groen,
oranje en zwart.
B 3 X 00 U - f 138.-. Drie golfgebieden.
Grammofoonaansluiting. Handgreep aan
de achterzijde. Muziek/spraakschakelaar..
Breedte 35 cm. Kleuren: zwart, beige
en rood.