PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
MOSKOU VRAAGT GESPREK MET KENNEDY
Nog steeds
watersnood
in Spanje
Donderdag werkdiner
voor Gromyko
„Studenten en de universiteiten
moeten zelf schoon schip maken'*
Landschapsplan voor de Canisvlietkreek
kan van internationale betekenis worden
Bespreking van kwesties BerlijnLaos en ontwapening
Injecties tegen hondsdolheid
VOOR PRINSESSEN NIET BESLIST
KONINKLIJKE ECHTGENOTEN
Regering acht gerechtelijke actie in
ontgroeningszaak moeilijk
Vandaag...
Prins en
parlisanen
KREKENGEBIED VAN 135 HECTARE
VALT IN RUILVERKAVELINGSPLAN
205e jaargang no. 245
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Ziertkzeered. tel. 2425. adra. tel. 2094 Adv.pr 27 ct per mm. Min. per adv. 4.- Ingez. med. 3 x tarief. Kleine adv. (max. 8 regels) 25 ct per regel (min. 1,25). „Brieven bur. van dit blad" 25 ct meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
Woensdag 17 okt. 1962
pitein van Ruys
heeft muitersbloed
Pagina 3
Nieuwe besprekingen staan voor de deur over de kwestie-Berlijn.
Moskou heeft gisteren president Kennedy van de Verenigde
Staten gevraagd de Russische minister van buitenlandse zaken
Andrei Gromyko te willen ontvangen.
Het onderhoud is vastgesteld op donderdagavond aanstaande.
Premier Kroesjtsjew heeft gisteren gesproken met de nieuwe Ame-
kaanse ambassadeur van de Verenigde Staten in Moskou, Foy Kohier.
Bekendgemaakt werd, dat is gesproken over „zeer belangrijke inter
nationale vraagstukken en ook over kwesties die de Eussische-Ame-
rikaanse betrekkingen raken", aldus een verklaring van het pers
bureau Tass. Het gesprek duurde bijna drie uur. Het was het eerste
bezoek van Fohler aan de Russische premier. Voor alleen maar een
beleefdheidsbezoek duurde het wat lang.
VWlrtAAAWUVMWUWWWWl/y\(WWWWWWWVWUWWyUVWWyWUWUUWUWWWVVWWUWW
Wat betreft de ontmoeting tussen
president Kennedy en minister
Gromyko werd nog medegedei
dat dit onderhoud zal worden bij
gewoond door de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken,
Dean Rusk. Er zal een werkdiner
worden gegeven in de avonduren.
Een woordvoerder van het ministerie
zei dat op dit diner waarschijnlijk de
kwesties Berlijn, Laos en de ontwape
ning ter sprake zullen komen. De voor
malige ambassadeur in Moskou. Llewel
lyn Thompson, de onderminister van
Europese zaken, William Tyler, en de
functionarissen Martin Hillenbrand en
Robert Creel zullen mede aanzitten.
Gromyko zal vergezeld zijn van de on
derminister van buitenlandse zaken Se-
menow en de Russische ambassadeur
in Washington, Dobrinin.
Gromyko woont momenteel de algeme
ne vergadering der V.N. in New York
bij. Het laatste onderhoud dat president
Kennedy met hem had was op 6 okto
ber van het vorig jaar, over de Ber-
lijnse crisis.
Westduitse defensie
Gisteren werden in Washington be
sprekingen gevoerd tussen de West-
duitse minister van buitenlandse za
ken, Schroder en de Amerikaanse
minister van defensie, McNamara.
Minister Schroder verklaarde, dat de
Westduitse defensiebegroting, die
sinds 1960 reeds met een derde is toe
genomen, in de toekomst nog meer
zal stijgen. Het is bekend, dat Mc
Namara de Westduitse defensie-uit
gaven te laag acht.
Amerikaans idee
Wat Berlijn betreft werd gisteren in
Washington een officieuze mededeling
gedaan over een voorstel uit de Ame
rikaanse regering om een V.N.-verte-
genwoordiger voor Berlijn te benoemen.'
Een naaste medewerker van president
Kennedy verklaarde, dat de president
over dit idee is gepolst.
De vertegenwoordiger van secretaris
generaal Thant zou toegang tot zowel
Oost- als West-Berlijn moeten hebben.
NA MARS OP BRUSSEL
REGERINGSONDERZOEK
„De mars op Brussel is in strijd
met de belangen van de Vla
mingen zelf en met de belangen
van België als geheel". Dit heeft
de Belgische minister-president,
Th. Lefèvre, verklaard in een on
derhoud met het Brusselse Frans
talige blad ,,Le Soir".
Premier Lefèvre kondigde aan, dat een
politieke werkgroep uit de Belgische
ministerraad nog deze week bijeen zal
worden geroepen om de Vlaams-Waalse
vraagstukken „tot op de bodem te on
derzoeken".
(M de vergadering van de Tweede
Kamer van dinsdag heeft dr. W.
ff. Vermooten (p.v.d.a.) monde
ling vragen gesteld over gebeurte
nissen bij ontgroening van stu
denten te Amsterdam.
Op deze fotocombinatie ziet men
rechts de heer Vermooten en links
de minister van o. k. en w., mr.
J. L. M. T. Cals tijdens zijn ant
ivoord.
Zijn taak zou hierin kunnen bestaan dat
hij rapport zou uitbrengen over bronnen
van spanning, zou helpen gezinnen te
herenigen, de aandacht zou vestigen op
wandaden langs de Berlijnse muur, ge
gevens zou verstrekken over moeilijk
heden die worden ondervonden op de
routes naar West-Berlijn, en in het al
gemeen zou optreden als een „objectief
persoon" die moet proberen de spanning
te verminderen.
Niet afgerond
Volgens de zegsman is het idee
nooit goed- of afgekeurd door de
Amerikaanse regering in haar ge
heel en is het evenmin al een vol
komen afgerond plan.
Prins Bernhard tegen Hatch
'(Van onze Haagse redactie)
Blijkens een uiteenzetting die prins Bernhard heeft afgelegd
tegenover zijn biograaf Alden Hatch betekent de eis van goed
keuring van de Staten-Generaal voor een huwelijk van de prin
sessen niet, dat de echtgenoten noodzakelijk van koninklijke
bloede dienen te zijn.
Hatch citeert prins Bernhard met een tussen aanhalingstekens geplaatste
verduidelijking: „een hard werkende zoon uit een algemeen geachte fa
milie". En hij citeert de prins verder: „het moet iemand zijn, die hard
werkt, want ik kan me niet voorstellen dat myn dochters gelukkig zouden
worden met de een of andere leegloper. Ik ben er zeker van dat de man
van hun keuze iemand moet zijn,die iets bereikt in de handel of industrie,
in de wetenschap of in de kunst, of op nog andere terrein.
Het is altijd moeilijk om de ware man te vinden, maar daarover hoeven
we ons voorlopig geen zorgen te maken. Als ze verliefd worden goed! Als
ze nog wat wachten vind ik dat ook best, want ik wil graag dat ze nog
een poosje van hun vrijheid genieten en wat meer van de wereld zien
Alden Hatch die dit gesprek met de prins weergeeft in zijn deze week ver
schenen biografie „Prins Bernhard", verklaart in zijn geschrift, dat de
koningin en de prins niet voelen voor de vroeger gebruikelijke methode
van voorbereiding van koninklijke huwelijken. En hij citeert prins Bern
hard in dit verband met de volgende woorden: „de tijd waarin de ouders
uitmaakten, met wie hun kinderen zouden trouwen is voorbij. Mijn vrouw
en ik gevoelen daar niets voor.
Een huwelijk kan slechts duurzaam geluk brengen, als het op de gewone
manier tot stand komt: „Ik vind je aardig, ik word verliefd op je. Goed
laten we er dan eens over nadenken en kijken of we nog van elkaar zullen
houden als de eerste romantische verliefdheid voorbij is. Kunnen we samen
een succes maken van ons huwelijk?" Als het niet zo gaat, zouden we er
voor onze dochters niets voor voelen", aldus de prins in het verslag dat
Hatch van het gesprek over dit onderwerp geeft.
Weer zin wekkende
tonelen ook in
andere plaatsen"
(Van onze parlementaire redac
teur)
Minister Cals van onderwijs, kuns
ten en wetenschap heeft gisteren
in de Tweede Kamer de hem gebo
den gelegenheid aangegrepen om
in het openbaar duidelijk zijn ver
ontwaardiging uit te spreken over
de gebeurtenissen tijdens de ont
groening in Amsterdam. Oudere
jaarsstudenten hebben daar met
de nieuwelingen „Dachautje ge
speeld" en een jongen uitgeschol
den voor „rotjood". De minister
sprak zelfs van weerzinwekkend.
HU zal nog maatregelen treffen ten aan
zien van de groentijd, omdat hij de stu
dentenwereld eerst zelf de kans wil
geven de groentijd te zuiveren. Ook de
universitaire wereld zelf is zeer veront
rust over wat zich in Amsterdam heeft
afgespeeld. Dit heeft ertoe geleld, aldus
minister Cals, dat de rector-magnificus
van de Amsterdamse universiteit een
adviescommissie heeft ingesteld, die on
middellijk aan het werk is gegaan. De
curatoren van deze universiteit hebben
in een gisteren verschenen publilcatie de
eis gesteld lichamelijk geweld bij de ont
groening uit te sluiten en bovendien
zijn gisteren de rectoren van de studen-
tencorpora bijeengekomen om over do
ontgroeningskwestie van gedachten te
wisselen.
Taak studenten
De minister meende dat het in de
eerste plaats de taak van de stu
denten en de universiteiten zelf is
om schoon schip te maken. Dat zal
echter op korte termijn moeten ge
schieden.
De bewindsman betreurde het gebeurde
ernstig en deelde mee, dat de regering
de laatste dagen nog meer klachten heb
ben bereikt over excessen. Dat bewyst.
dat het in Amsterdam voorgevallene niet
het enige incident tijdens de groentijd
was.
De beantwoording van de vraag, of er
strafbare feiten gepleegd zijn liet hij
over aan zijn ambtgenoot van justitie,
mr. Beerman. HU merkte alleen op, dat
de slachtoffers herhaaldelijk weigeren,
dat zelfs maar een onderzoek wordt in
gesteld. Bü de verantwoordelijke be
sturen leeft een bewust streven om der
gelijke incidenten te voorkomen.
Aanleiding tot de bespreking in het
parlement van de Amsterdamse stu
dentenschandaal waren mondelinge
vragen van de socialistische afge
vaardigde dr. Vermooten, die wij gis
teren publiceerden.
Verklaring
De verklaring van de curatoren van de
universiteit luidt als volgt:
„Curatoren der universiteit van Am
sterdam zijn geschokt door hetgeen
ruchtbaar is geworden omtrent ontoe
laatbare toestanden tijdens de laatste
groentijd van het A.S.C. Zij delen de
gevoelens van verontwaardiging en
weerzin die deze allerwegen hebben ge
wekt.
Curatoren hebben het volste vertrouwen
dat do rector-magnificus, aan wie krach
tens de wettelijke bepalingen de hand
having van de tucht onder de studenten
is opgedragen, de vereiste maatregelen
zal weten te treffen zodra het thans in
gang zijnde onderzoek zal zijn voltooid.
Het staat naar het oordeel van curato
ren immers vast dat door hetgeen is
geschied het belang der universitaire
gemeenschap ernstig is geschaad. Cura
toren vertrouwen dat de betrokken stu
dentenvereniging in het gebeurde aan
leiding zal vinden op korte termyn het
nodige te doen om herhaling, in welke
vorm ook, voorgoed onmogelijk te ma
ken.
In dit verband wensen zij daarenboven
in alle duidelijkheid uit te spreken dat zij
met een organisatie die onverhoopt on
machtig of onwillig zou blijken in dit
opzicht orde op eigen zaken te stellen,
ieder contact zouden moeten verbreken"
Minister Beerman zei dat wat Am
sterdam betreft moet worden uitge
maakt, of er reden is tot strafrech
telijk ingrijpen. In de commissie van
onderzoek zit een substituut-officier
van justitie. Dat kan de zaak mis
schien vergemakkelijken.
Minister Beerman deelde mee, dat over
de samenstelling van de commissie van
onderzoek uitvoerig overleg gepleegd is.
Hij kwam op tegen de door mejuffrouw
Nolte van de K.V.P. gewekte indruk
zij had gevraagd: welke reden ziet de
minister van justitie om studenten poli
tioneel en justitieel anders te behandelen
dan andere jongelui?, dat de justitie be
paalde rechten zou prijsgeven. Zij doet
van geen enkel recht afstand. Als het
bewijs van een strafbaar feit geleverd
is, wordt een vervolging ingesteld.
Het is mogelijk, dat de minister zelf een
strafvervolging doet instellen, als de
slachtoffers niet klagen, maar het
stellig moeilijk om dan het bewijs te
leveren. Er worden in de groentijd vaak
dingen gezegd, die kwetsend zijn, aldus
de minister.
Minister Cals zegde toe, dat hij de Ka
mer op de hoogte zal stellen van de re
sultaten van het onderzoek en van de
maatregelen, waartoe zij eventueel heb
ben geleid.
Vele volwassenen en kinderen zijn
dinsdag bij de Amsterdamse G.G.
en G.D. ingeënt tegen hondsdol
heid.
Op de bovenste foto de drukte bij
de spreekkamer in het gebouw
van de G.G.D.
Op de onderste foto wordt de drie
jarige Krijntje Tang uit de Kart-
huizersdwarsstraat geholpen. Het
ventje is waarschijnlijk door de
zelfde hond gebeten als de over
leden Adrie Egthuizen.
Overgangsregeling
broodverkoop
(Van onze parlementaire redacteur.)
Na een voorafgaande gedaclitenwisse-
ling tussen drs. Peschar van de P.v.d.A.
en de staatssecretaris van economische
zaken, drs. Gijzeis, nam de tweede Ka
mer in haar gisteren gehouden verga
dering zonder hoofdelijke stemming een
wetsontwerp aan, dat een overgangs
regeling in het leven roept voor de vve-
derverkoop van brood.
Er bestaat in Nederland een erkennings
regeling voor wederverkopers, dat de
bedoeling heeft de versnippering van de
distributie van brood zoveel mogelijk op
te heffen, teneinde te bereiken dat door
een meer rationele bedrijfsvoering de
kosten van de bedrijfsuitoefening wor
den beperlct. Deze regeling is tot 31
december 1962 van kracht.
Als zij vervalt zonder dat verdere maat
regelen worden getroffen, zou dat tot
gevolg hebben, dat het aantal verkoop
punten voor brood plotseling sterk
wordt vermeerderd. Dat zou een funeste
invloed op het broodbakkersbedrijf kun
nen hebben. Daarom wordt nu een over
gangsregeling in het leven geroepen, die
zich over vijf jaren uitstrekt.
Op de duur zullen ook de levensmidde-
lenbedrijven brood aan hun assortiment
kunnen toevoegen.
S ...is het 50 jaar geleden, dat de
eerste Balkanoorlog uitbrak tus-
sen de zogenaamde Balkanbond,
(bestaande uit Bulgarije, Grieken-
5 land, Servië en Montenegro) en
5 Turkije.
In de meeste delen van Spanje is
het gisteren blijven regenen en
zijn vele steden in het oosten en
zuiden des lands door overstromin
gen geteisterd. In Castellon de La
Plana eisten de overstromingen
twee mensenlevens en dwongen zij
meer dan 1300 personen hun wo
ningen te verlaten.
In Valencia ondermijnde het water een
vleugel van een kloosterschool, waar
door een instorting werd teweegge
bracht en een non ernstig werd gewond.
De gordel van overstromingen strekte
zich tot diep in het zuiden uit. Cordoba
en Granada bleven niet gespaard voor
het water.
Hoewel de zon gistermorgen boven Va
lencia en Castellon de la Plana scheen,
zijn de weersverwachtingen niet gun
stig. Er wordt nog meer regen over het
grootste deel van het land verwacht,
vooral in de gebieden die reeds zo
zwaar getroffen zijn.
De ongewoon zware regens veroorzaak
ten grote schade. Minstens drie ver-
keersbruggen werden weggespoeld ter
wijl vele wegen rondom Tarragona,
Castellon de la Plana, Alicante en Va
lencia blank kwamen te staan. De grote
verkeersweg van Frankrijk naar Bar
celona werd afgesloten doordat een
brug ten noorden van die stad
stortte.
Prins Bernhard is destijds niet door de
parlementaire-enquéte-commissie ge
hoord over zijn optreden als opperbevel
hebber van de Binnenlandse Strijdkrach-
De commissie meende na ampele
overwegingen, dat de constitutionele
verhoudingen in ons land niet gedogen,
dat getuigenverklaringen van een lid
van het Koninklijk Huis onderwerp van
openbare discussie kunnen worden. De
afgelopen week echter heeft de prins
eigener beweging zij het langs indi
recte weg een aantal bijzonderheden
verteld over de periode van zijn bevel
hebberschap, namelijk via zijn biografie,
geschreven door Alden Hatch, een boek
dat vorige week uitkwam. Enkele van
zijn ervaringen vormen een interessante
(en ten dele ook een amusante) aanvul
ling van wat al be
kend was uit officiële
bronnen. Amusant
zijn bijvoorbeeld de
opmerkingen van de
prins over de bevoor-
radingsmoeïlijkheden uit de jaren 1944-
1945 en de daaruit ontstane menings
verschillen tussen prins en Montgomery.
Men moet erkennen: prins Bernhard
neemt geen blad voor de mond en zegt
het „fris van de lever". Trouwens: de
gehele biografie maakt een prettige in
druk en heeft (gelukkig) niets van de
mooischrijverij, die men over vorstelijke
personen in de damesbladen aantreft.
Dit boek is een goed stuk voorlichting
t een hooggeplaatst Nederlander, die
in ons staatsbestel een zeer delicate po
sitie bekleedt.
Met enige verbazing echter hebben wij
er in dit boek van kennisgenomen,
dat destijds een delegatie van de Bin
nenlandse Strijdkrachten de prins heeft
trachten over te halen een absolute mo
narchie in Nederland te vestigen. Er
worden door prins Bernhard geen na
men of data genoemd, maar men kan
uit het boek opmaken, dat deze zaak
zich omstreeks 1946 heeft afgespeeld,
moedelijk tijdens de eerste verkie
zingscampagne na de oorlog. De dele
gatie was Het niet eens met de gang
van zaken in Nederland en deed het
volgende voorstel en hier citeren wij
biografie letterlijk:
„Zoals wij hier staan beschikken wij over
meer dan 200.000 man die ons zullen vol
gen waarheen wij ook voorgaan. Als U
ons daartoe toestemming verleent, zullen
wij ons tot de koningin wenden en tegen
haar zeggen: Wij geven U en prins Bern
hard de macht om ons land langs nieuwe
wegen op te bouwen tot een land, waar
in onze idealen kunnen worden verwe
zenlijkt".
Dit liegt er niet om: het is in feite een
poging tot een misdrijf tegen de veilig
heid van de staat, een „aanslag onder
nomen met het oogmerk om de grond
wettige regeringsvorm te vernietigen of
op onwettige wijze te veranderen", zoals
het in het wetboek van strafrecht staat
omschreven.
D'i
Verbetering leefklimaat
In het rapport over de voorgenomen ruilverkaveling „Canisvliet"
waarvan in de I'.Z.C. van donderdag 11 oktober j.l. uitvoerig melding
is gemaakt komt een bijzonder aardig landschapsplan voor, dat in
de toekomst wel eens van internationale betekenis kan worden.
Het betreft hier een aantal landschappelijke, natuurwetenschappelij
ke en recreatieve voorzieningen in het gebied rondom de Canisvliet
kreek tussen Westdorpe en de Nederlands-Belgische grens. Dit gebied
valt in een ruilverkavelingsplan dat, als het wordt goedgekeurd, in
verband met de kanaalverbredingswerken in een versneld tempo zal
worden uitgevoerd. Het krekengebied heeft een oppervlakte van 135
ha. Hierin bevinden zich onder meer boedplaatsen van diverse soorten
vogels, zoals fazanten en snippen, terwijl er af en toe een zeldzaam
soort reiger wordt waargenomen. De Canisvlietkreek zelf, is een bij
zonder gewild viswater voor sporthengelaars. Het is er uitermate
rustig en men heeft er niet de minste last van de toch betrekkelijk
dicht in de buurt liggende fabrieken te Sas van Gent en Zelzate.
Een groot gedeelte van dit gebied zal
worden opgespoten met specie, afkom
stig uit het te verbreden kanaalgedeel
te Sluiskil-Sas van Gent, waardoor 100
ha landbouwgrond wordt gewonnen.
Aan natuur-gronden en kreken waar
onder de Canisvlietkreek zelf blijft
Men krygt in de toekomst de beschik
king over vruchtbaarder gronden en
men zal voedsel van een betere kwali
teit kunnen produceren. Maar daar
naast kan medewerking worden ver
een oppervlakte van 35 ha gespaard.
Een belangrijk verlies dus aan natuur
terrein. Maar daar staat tegenover dat
dit verlies in liet kader van de ruilver
kaveling kan worden gecompenseerd
door een functionele landschappelijke
verzorging van het gebied. Deze func
tie aldus het rapport, moet zijn afge
stemd op de agrarische, industriële, ver
keerstechnische en stedebouwkundige
omstandigheden ter plaatse.
ging, door de basis te leggen voor de
ontwikkeling van de recreatieve moge
lijkheden, die op hun beurt de sociaal-
economische aantrekkingskracht van de
itreek zullen verhogen.
Een niet minder belangrijk punt is een
nu reeds aanwezige en nog steeds toe
nemende industriële ontwikkeling in de
kanaalzone. Landschappelijke voorzie
ningen dragen enerzijds bij tot zuivering
van de door fabrieken verontreinigde
lucht, anderzijds scheppen zij aan hun
klimaatsverbetering en algemene mi
lieuverbetering ruimten, die het tegen
wicht vormen tegen de industriesfeer.
De industriële ontwikkeling in de ka
naalzone zal de bevolkingsdichtheid
doen toenemen, mits het milieu leefbaar
is- Naast andere vormen van recreatie
wordt behoefte gevoeld aan natuur
schoon. Door het gebied is van noord
tot zuid de toekomstige verdragsweg
Temeuzen-Gent geprojecteerd met een
aftakking naar Sas van Gent en een
verbinding naar de nieuwe provinciale
weg in de richting Hulst.
Deze ontsluitingswegen zullen, zc
wordt verwacht, de streekontwikke-
ling bevorderen en het contact met
België vergroten. Het rapport ge
waagt zelfs van een aanmerkelijke
verhoging van het welvaartspeil door
de aanwezigheid van deze wegen.
Uitvoering
Hoe men deze op de te verwachten be
hoeften afgestemde landschappelijke
verzorging denkt uit te voeren? De
bebouwde kom van Westdorpe wordt
door een groenvoorziening in ruimtelijk
contact gebracht met de geprojecteerde,
verdragsweg. Deze groenvoorziening -
hoofdzakelijk bebossing verzwaart
zich in liet westen om over te gaan in
de Canisvlietse kreek. I-Iet bos sluit zich
meer naar het oosten weer aan op de
hoofdtak van de verdragsweg. Om de
verschillende aanwezige elementen, wa
ter, bos, gras- en bouwland in hun on
derlinge relatie tot een geheel te maken,
is een systeem van wandelpaden ge
dacht.
Dit systeem kan tevens dienstbaar wor
den gemaakt aan de ontwikkeling en
bevordering van de reeds lang uitge
oefende hengelsport ter plaatse. Ge
streefd zal worden naar een zo veelvul
dig mogelijk gebruik van aanwezige en
nog te creëren, natuurlijke omstandig
heden. Andere maatregelen zullen dus
overwogen moeten worden, waarbij met
name gedacht wordt aan bijvoorbeeld
het uitzetten van pootvis in de kreek.
In het plan is verder opgenomen een
parkeerterrein, annex picnicplaats langs
de verdragsweg en een aantal erfbe-
plantingen en de beplanting van een wa
terleiding.
Tijdens de uitvoering van het plan zal
worden nagegaan, op welke wrjze deze
(Zie slot pag. 2 kol. 1
ten worden tegen de achtergrond
van de oorlogsjaren. In die tijd was er
met name in Londense regeringskrin
gen een sterke neiging om de invloed
van de volksvertegenwoordiging te be
perken. In dit milieu werden zeer auto
ritaire klanken gehoord, die zelfs een
maal aanleiding werden tot een fikse
rel. Een aantal Londense Nederlanders,
in het bezit gekomen van een geheim
regeringsmemorandum met een anti-
parlementaire strekking, richtte een
actiecomité op tegen „het'neofascisme"
(Den Doolaard, Gans, Gomperts, Wies-
sing waren o.m. bij dit comité betrok
ken). Maar niet alleen in Londen, ook
m Nederland kon men tijdens de be
zetting hier en daar in en buiten het
verzet tendenzen waarnemen, die tegen
de parlementaire democratie waren ge
richt. Vermoedelijk was hier mede
sprake van een overschatting van het
blijvende karakter, dat men toekende
aan de eenheid, bereikt in de strijd te
gen de bezetter. Aan de andere kant
was men zich gelukkig toch wel in
brede kring bewust van de grote waar
den, gelegen in de oude staatsinstellin
gen van het koninkrijk. In dit geheel nu
gingen in het najaar van 1944 de Bin
nenlandse Strijdkrachten een eigen rol
spelen.
,e vorming van de B.S. in september
1944 was in feite een militaire
maatregel, waarmee de regering be
oogde de laatste operaties, die aan de
bevrijding voorafgingen alsmede de be
vrijding zelf te steunen en te verhaas
ten. Maar toen in het najaar het front
verstarde en de hoop op een spoedige
bevrijding teniet ging, ontstonden be
leidsproblemen: de Binnenlandse Strijd
krachten begaven zich hier en daar op
grond van hun illegale antecedenten in
de beleidssfeer, terwijl zij in wezen een
militaire organisatie vormden. Deze
problematiek kwam ook na de bevrij
ding herhaaldelijk aan de orde, omdat
toen vooral aanpassing aan „normale"
beleidstoestanden weliswaar een eerste
vereiste was, maar juist bijzonder moei
lijk bleek. Op het moment van het be
wuste verzoek aan prins Bernhard was
men in een overgangsfase: het normale
politieke leven kwam op gang, de B.S.,
het partisanenleger dat op grond
van zijn illegale verleden zich een „po
litiek instrument" voelde stonden op
het punt een „gewoon" leger te worden.
Deze achtergronden nu mag men niet
vergeten bij het overwegen van de hier
aan de orde zijnde passages uit het
nieuwe boek over prins Bernhard.
Uit. dit alles zijn twee conclusies te
trekken. De eerste: diegenen, die
tijds de B.S.-delegatie hebben gevormd,
hebben de feitelijke toestand niet be
grepen en daardoor met vuur gespeeld.
De tweede: prins Bernhard heeft daar
entegen een scherp inzicht getoond in
de plaats van het koningshuis in een
constitutionele monarchie. Dit waren
zijn woorden tot de delegatie: „Zo spre
ken Nederlanders niet. Nederland is
geen Balkanland en de Oranjes zijn
geen oosterse despoten. Wij kiezen onze
regeringen volgens de voorschriften
van onze grondwet. Zoudt U een einde
willen maken aan deze grote traditie
om ons land te onderwerpen aan de on
zekerheden van een dictatuur? Als dit
uw bedoeling is, zal ik er niet aan mee
werken. Kom, vergeet het hele idee. Ik
doe in geen geval mee". Deze woorden
stempelen hem tot een man met een
helder inzicht, tot een realistisch poli
ticus. Het heeft onze sympathie voor
hem vergroot.
Mr. dr. Bolkestein lid
ambtenarengerecht Zwolle
Bij besluit van de minister van justitie
is benoemd tot lid van het ambtenaren
gerecht te Zwolle, mr. dr. N. Bolke
stein, burgemeester van de gemeente
Deventer.