Het
Wachten
«GRATIS!
VOLK IN VERZET
ndimf
B.O.A.C. leed in afgelopen jaar
een record verlies
Frankrijk sloot grens
voor vette kalveren
Noordwest Europa als
werkplaats van Europa
Omvangrijke taak
De
Het signaal
Gevallen van
pokken, pest en
cholera toegenomen
Crisis in luchtvaart houdt aan
Maatschappij staat
voor 650 miljoen
negatief
muizen\pasta
WOENSDAG 17 OKTOBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Wan al de miljoenen mensen in Frankrijk,
die wachtten en waakten, wisten
slechts een paar mannen en vrouwen dat
de invasie op komst was. En dat waren er
nog geen twaalf. Rustig en onopvallend
gingen ze hun gang, net als altijd. Zich
rustig en onopvallend te gedragen hoorde
bij hun werk: zij waren de leiders der
Franse verzetsbeweging.
De meesten van lien bevonden zich in Parys.
Van daaruit voerden zy het bevel over een uit
gebreide en ingewikkelde organisatie. Het was in
feite een leger niet alle mogelijke rangen, onder-
leien c v ireaux een leger dat van alles deed.
liet in veiligheid brengen van geallieerde piloten,
sabotage, spionnage en moord. Er waren gewes-
.elyke leiders, districtsleiders, sectieleiders, en
iuizenden mannen en vrouwen in de gelederen.
Op papier had de organisatie zo veel elkaar over
lappende gebieden van activiteit, dat zy onnodig
gecompliceerd leek. Maar deze scliynbare verwar
ring was met opzet zo geconstrueerd. Daarin lag
de kracht van de ondergrondse: het systeem van
elkaar overlappende gebieden bood een grotere
veiligheid; vete centra van activiteit garandeer
den 't succes van elke onderneming: en zo strikt
geheim was deze organisatie, dat de leiders
elkaar meestal slechts by hun schuilnaam kenden
en de ene groep nooit wist wat de andere deed.
Dit was noodzakelijk, wilde het verzet in stand
blijven. Zelfs ondanks al deze voorzorgen waren
de vergeldingsmaatregelen der Duitsers zo ver
nietigend geworden, dat men in mei 1944 ver
wachtte dat een verzetsman gemiddeld nog bijna
zes maanden te leven had.
Dit grote geheime verzetsleger van mannen en
vrouwen had nu reeds langer dan vier jaar een
stille oorlog gevoerd een oorlog die dikwijls
heel weinig spectaculair was, maar altijd vol ge
vaar. Duizenden waren geëxecuteerd en nog eens
duizenden waren in concentratiekampen gestor
ven.
Doch nu was de dag, waarvoor zij hadden gestre
den, nabij maar dat wisten ze nog niet, dat
wisten alleen hun hoogste leiders.
In de voorafgaande dagen had het opperbevel
van de verzetsbeweging honderden gecodeerde
boodschappen van de B.B.C. opgevangen. Enkele
daarvan bevatten de waarschuwing dat de inva
sie nu elk ogenblik verwacht kon worden. Eén
van de boodschappen was de eerste regel van
Verlaines gedicht „Chanson d'Automne" het
zelfde alarmsignaal dat luitenant-kolonel Meyers
personeel op 1 juni had opgevangen op'het hoofd
kwartier van het Vijftiende Leger der Duitse
Weermacht. En nu wachtten de leiders der onder
grondse nog opgewondener dan Meyer, op de
tweede regel van dit gedicht en op andere bood
schappen, die de eerder ontvangen mededeling
zouden bevestigen. Geen van deze alarmsignalen,
zo verwachtte men, zou worden uitgezonden voor
de invasie bijna zou beginnen. En ook dan zouden
de leiders en dat wisten ze uit deze bood
schappen niet te weten komen wa&r precies de
landingen zouden worden uitgevoerd. Voor de
grote massa der verzetsbeweging zou het wer
kelijke sein komen, als de geallieerden bevel ga
ven de van te voren beraamde sabotageplannen
ten uitvoer te brengen. Twee boodschappen zou
den hiertoe het sein geven. De ene, „Het is warm
in Suez", zou het startsein geven voor het „Groe
ne Plan" de vernieling van spoorlijnen en
spoorwegmaterieel. De andere, „De dobbelstenen
liggen op tafel", zou het „Rode Plan" in werking
stellen het doorsnijden van telefoonlijnen en
-kabels. Alle gewestelijke, districts- en sectielei
ders waren gewaarschuwd te luisteren naar deze
twee boodschappen.
„De dobbelstenen liggen op tafel". Deze bood
schap werd onmiddellijk gevolgd door een lange
serie berichten, die alle eenmaal werden herhaald.
„Napoleons hoed ligt in de ringJohn bemint
MaryDe Pyl zal zijn doel niet missen
Mercader draaide de radio uit. Hij had de enige
twee boodschappen gehoord, die voor hém van be
lang waren. De andere waren speciale alarmsig
nalen voor groepen elders in Frankrijk.
Hij rende naar boven en zei tegen zijn vrouw Ma
deleine: „Ik moet weg. Ik zal vannacht wel laat
thuiskomen". Toen haalde hij een laag racefietsje
uit zijn winkel en reed weg, om zijn sectieleiders
te waarschuwen. Mercader was ex-wielerkam
pioen van Normandië en hij had zijn provincie
meerdere malen in de beroemde Tour de France
vertegenwoordigd. Hij wist dat de Duitsers hem
niet zouden tegenhouden. Ze hadden hem een spe
ciale Ausweis gegeven, .opdat hij kon oefenen.
Overal werden de verzetsgroepen nu heimelijk
door hun onmiddellijke leiders op de hoogte
gebracht van het nieuws. Iedere eenheid had
zijn eigen plan en wist precies wat er moest wor
den gedaan. Albert Augé, de stationschef te Caen,
en zijn mannen moesten de waterpompen op de
emplacementen vernietigen en de stoom-injec-
teurs der locomotieven stukslaan. André Farine,
een caféhouder uit Lieu Fontaine bij Isigny,
moest alle verbindingen in Normandië verbreken:
zijn groep van 40 man zou de zware telefoonkabel
uit Cherbourg doorsnijden.Yves Gresselin een krui
denier uit Cherbourg, had een van de zwaarste
karweien: zijn manenn moesten een netwerk van
spoorlijnen tussen Cherbourg, Saint-Lö en Parijs
met dynamiet opblazen, En dit waren nog maar
enkele groepen. Het was een omvangrijke taak
voor de verzetsbeweging. De tijd drong en met
het werk kon men niet vóór donker beginnen.
Maar overal langs de invasiekust van Bretagne
tot de Belgische grens stonden de mannen gereed,
en allen hoopten dat de aanval in liün gebied zou
plaatsvinden.
Voor enkele leden van de ondergrondse, die niet
wisten dat de invasie de volgende dag zou plaats
hebben, had dinsdag 6 juni een heel speciale en
aparte betekenis. Voor Leonard Gille betekende
die dag: een ontmoeting met zijn leiders in Parys.
Zelfs nu nog zat Gille heel rustig in de trein naar
Parijs, hoewel hy verwachtte dat het „Groene
„Wij waren bepaald de enigen niet,
die vliegtuigen en mensen kwijtraakten;
mijn vleugelcamera maakte deze opna
me van een Messerschmidt-109 in volle
vlucht, terwijl de piloot er met onge
opende parachute uit viel. Het toestel
scheen onbeschadigd en ik vroeg me af,
waarom de Duitser eruit sprong. Mis
schien was hij zenuwachtig." Een Ame
rikaanse opname uit de luclitoperaties
rond de zesde juni
Plan" de trein elk ogenblik kon laten derailleren.
Gille was er volkomen zeker van, dat de invasie
niet op dinsdag zou paatsvinden tenminste niet
in zijn gebied.
Ongetwijfeld zouden zijn leiders de ontmoeting
hebben uitgesteld, als de aanval op Normandië
gericht zou worden. Maar de datum hem geen
zorgen. Deze middag in aen had een van Gilles
sectieleiders de leiders van een bij hen aange
sloten communistische groep hem met grote
nadruk verzekerd, dat de invasie op de vroege
morgen van 6 juni zou plaatshebben. In het ver
leden had deze man het altijd bij het rechte eind
gehad. Daarom vroeg Gille zich wederom af:
kreeg deze man zijn inlichtingen onmiddellijk uit
Moskou? Gille dacht van niet want hij vond
het onbegrijpelijk, dat de Rusesn de geallieerde
plannen opzettelijk in gevaar zouden brengen
door iets te laten uitlekken.
voomoeoe
Een eindweegs voor de Franse kust verscheen
even voor negenen een dozyn kleine schepen.
Zy bewogen zicli rustig langs de horizon en
zo dichtbij de kust, dat hun bemanningen de hui
zen van Normandië duidelyk konden zien. De
schepen werden niet opgemerkt. Zy volbrachten
hun taak en keerden daarna terug. Het waren
Engelse mijnenvegers. Zy vormden de voorhoede
van de machtigste vloot, die ooit was byeen ge
bracht.
Want verderop in 't kanaal ploegde een slagorde
van schepen door het woelige grauwe water, op
weg naar Hitiers Europa. De kracht en de woede
van de vrije wereld ontlaadde zich nu eindelijk.
Daar kwamen ze, het ene onverzettelijke gelid na
het andere, tien rijen naast elkaar, over een
breedte van 20 mijl 2727 schepen van allerlei
soort. Er waren snelle nieuwe bewapende trans
portschepen, langzame vrachtschepen met grote
roestplekken, kleine oceaanstomers, Kanaalboten,
hospitaalschepen, verweerde tankers, kustvaar
ders en zwermen bedrijvige sleepboten. Er waren
eindeloze stoeten platboomde landingsvaartuigen
enorm grote dobberende boten, waarvan som
mige meer dan 100 meter lang waren. Vele van
deze boten en van de andere zwaardere transport
schepen vervoerden kleine landingsvaartuigen
voor de bestorming van het strand in totaal
meer dan 1500 schepen. Voor de konvooien uit
voeren hele slierten mijnenvegers, kotters van de
kustwacht, boeienleggers en motorsloepen. Ver
sperringsballons zweefden aan kabels boven de
schepen. Eskaders jachtvliegtuigen vlogen heen
en weer boven de wolken.
Ongerekend de kleine marinevaartuigen, omring
de een formidabele slagorde van 702 oorlogssche
pen deze fantastische cavalcade van schepen, die
volgestopt waren met manschappen kanonnen,
tanks, motorvoertuigen en voorraden.
(wordt vervolgd)
Een commissie van de wereldgezond
heidsorganisatie heeft bekendgemaakt,
dat in 1961 het aantal gevallen van
besmetting met pokken, pest en chole
ra is toegenomen in vergelijking met
het voorafgaande jaar.
Het aantal gevallen van pokken be
droeg 79.000 in 1961, het jaar daarvoor
was dit 58-000. In Aden, Jordanië en
Malakka is deze ziekte thans uitge
roeid, maar in Cambodja en Ceylon
hebben zich nieuwe besmettingen voor
gedaan. In 5 Europese .landen werden
27 gevallen geconstateerd: in Spanje,
Duitsland, de Sowjet-Unie, België en
Het totale aantal plagen dat de we
reldgezondheidsorganisatie in 1961 re
gistreerde bedroeg 808, dat is tweemaal
zo veel als in 1960. Het aantal is echter
beduidend lager dan cijfers uit vroegere
jaren laten zien.
India en Pakistan lijden het meest van
cholera. Het aantal besmettingen nam
met 6000 toe gedurende het jaar 1961.
De gele koorts is men de baas, behalve
in Ethiopië, waar een goedaardige epi
demie uitbrak. Er werden in 1961
slechts 108 gevallen over de hele wereld
geregistreerd.
Ida Wasserman
onderscheiden
Mevrouw Ida Diels-Wasserman, actrice
bij de Haagse Comedie, is door koning
Boudewijn onderscheiden met de benoe
ming tot Ridder in de Kroonorde van
België- De eretekenen verbonden aan
deze orde werden haar maandagavond
overhandigd door de Belgische ambas
sadeur in Den Haag, baron F. X. van
der Straten-Waillet, tijdens een diner
dat deze te harer ere aan een groot aan
tal gasten aanbood.
Onder de aanwezigen, waren zeer vele
collega's van Ida Wasserman van de
Haagse Comedie, zoals Albert van Dal-
sum, Paul Steenbergen, Myra Ward,
Anny de Lange, Bob de Lange, Frans
van der Lingen, Gijsbert Tersteeg, Carl
van der Plas. Voorts waren er Georgette
Hagendoorn, de Vlaamse collega's van
Ida Wasserman Paul Cammermans
de Nederlandse Comedie en J. Schoen-
aerts van Ensemble en de directeur van
de Koninklijke Schouwburg, de heer G.
van Leersum.
Een stuk Castelia Schoonheidszeep
(waarde 34 ct)
bij 2 grote tubes Castelia Tandpasta
(in plaats van Castelia kopjes)
Een;oani)i££(irtfj om meteen.vmt&rmfu&tm!
Door het kopen van deze combinatie maakt u voordelig kennis met
twee produkten uit de Castelia serie: Castelia Tandpasta geeft u een
frisse smaak na het poetsen. Het bevat fluoride tegen tandbederf.
Castelia Schoonheidszeep: de rijk schui
mende zeep, waarmee iedere vrouw
mooi kan zijn. Verkrijgbaar in
vier fraaie tinten: wit, rose,
groen en blauw
Op de/.o maandagavond de vooravond van D-
Day, werd de eerste boodschap om half zeven
door de B.B.C. uitgezonden. „Het is warm in
Suezliet is warm in Suez" sprak de omroeper
op plechtige toon. s
Guillaume Mercader, hoofd van de inlichtingen
dienst in do Normandische kustsector tussen
Vierville en Fort-cn-Bessin (dus ongeveer het ge- 1
bied bij het- OMAHA-strand) hurkte in de kelder j
van zijn fietsonznnk in Bayeux naast een verbor
gen radiotoestel, toen hy de boodschap hoorde.
Hy zat verwezen to staren, toen de woorden tot
hem doordrongen. Het was een ogenblik dat hy
nooit zou vergeten. Hy wist niet waar en wan
neer do invasie zou plaatsvinden, maar nu wfts
het eindelijk zo ver.... na al die jaren.
De stem zweeg oven. Toen kwam de tweede bood- j
schap, waarop Mercader had gewacht. „De dob- j
belstenen liggen op tafelzei de omroeper. i v,„ 'At
De dramatische crisis in de wereldluchtvaart heeft de afgelopen
week een nieuw en bijzonder schril accent gekregen door een ver
klaring van Sir Matthew Slattery in Londen. Deze gepensioneerde
admiraal, die sinds een jaar de leiding heeft van de Boac (British
Overseas Airways Corporation) deelde aan de pers mede, dat deze
luchtvaartmaatschappij over het boekjaar, dat 31 maart j.l. eindig
de, een verlies heeft geleden van honderdveertig miljoen gulden.
Zou de luchtvaartmaatschappij de verouderde toestellen afschrijven
op basis van hun werkelijke waarde, dan zou er nog een bedrag van
30 miljoen gulden afgeboekt moeten worden en wanneer men het
verlies van dit jaar en van vorige jaren daarbij optelt, dan zou blij
ken, dat de luchtvaartmaatschappij voor bijna 650 miljoen gulden
negatief staat!
Het gaat hier om het grootste ver
lies, dat in de geschiedenis van de
luchtvaart ooit door een enkele maat
schappij is geleden en het zal vooral
het Engelse parlement pijnlijk tref
fen, dat deze catastrofe overkwam
aan een maatschappij, welke eigen
dom is van de Britse staat.
Een dwaasheid
Sir Slattery noemde de financiële
structuur van de Boac en de wijze,
.vaarop zij moet functioneren „stom
weg een dwaasheid". Er zijn uit het
verleden verliezen opgestapeld, die
gedekt werden door leningen van de
Engelse regering. In totaal moest de
Boac over het afgesloten boekjaar 60
miljoen gulden aan rente betalen aan
het Engelse gouvernement.
„Als men", zo verklaarde de heer
Slattery, „voortgaat op deze wijze
TUMULT OP BARNEVELDSE MARKT
Plotselinge maatregel
veroorzaakte stroppen
In Barneveld de voornaamste
markt voor vette kalveren ont
stond maandagmorgen onder de
handelaren een tumult, toen be
kend werd dat Frankrijk zondag
plotseling zijn grenzen had geslo
ten voor vette kalveren. De handel
op de markt was al achter de rug,
zodat de exporteurs nu met de
stroppen zitten. Velen zullen hun
gekochte dieren moeten slachten
en invriezen.
Toen na 15 september de veterinaire
laatregelen in verband met het rrtond-
en klauwzeer waren opgeheven, had
Frankrijk de invoer van vette kalveren
geliberaliseerd. Het was oen zogenaam
de niet-geconsolideerde liberalisatie, die
het mogelijk maakte dat de Nederland
se exporteurs flinke hoeveelheden kalve
ren naar Frankrijk konden, exporteren.
Er waren dagen dat veertig wagons met
elk veertig vette kalveren over de grens
gingen. Uiteraard deed dit ook in ons
land een vlotte handel ontstaan. Maan
dagmorgen werden er in Barneveld 1593
vette kalveren aangevoerd, wat. voor
deze markt een recordaantal betekende.
Do prijzen waren bijzonder gunstig ge
weest. Omstreeks half elf, toen enkele
exporteurs contact met Frankrijk pro
beerden op te nemen, kwamen de eerste
berichten over het sluiten van de Franse
grens los. Geruchten, die later helaas
juist bleken te zijn. Op de Barneveldse
markt ontstond een waar tumult. De
telefoons stonden er roodgloeiend en on
der de exporteurs heerste een paniek
achtige stemming.
Mot ingang van zondag 14 oktober des
avonds 12 uur, had Frankrijk de tren
zen gesloten voor vette kalveren. E>en
maatregel, die ook voor Den Haag to
taal onverwacht kwam. Intussen is
reeds zo werf) ons van de zijde van
het Nederlandse ministerie van land
bouw medegedeeld overleg in Parijs
en ook met het. Produktschap voor Ven
en Vlees te Den Haag over deze kwes
tie gaande.
Naar men in Barneveld wist te vertellen
zou de Franse maatregel mede het ge
volg zijn van het feit, dat ondanks de
uitdrukkelijke voorwaarde dat geen vet
te koeien mochten worden ingevoerd, één
of meer handelaren toch zeven wagons
Nederlandse koeien in plaats van vette
kalveren over de Franse grens moeten
hebben gebracht.
Brits nazileider
veroordeeld
Do leider van de Engelse nationaal-
socialistische beweging, Colin Jordan, is
tot negen maanden, gevangenisstraf ver
oordeeld. Hij werd met drie anderen
schuldig bevonden aan overtreding van
de wet op de publieke orde, in verband
met de politieke organisatie „Speer
punt". De secretaris van deze beweging
John Tyndall, werd tot zes maanden
veroordeeld. De beklaagden Deni Pierie
en Kerr-Ritchie kregen ieder drie maan
den.
Advertentie
nieuw \RATTEN-
VLOKKEN y
ROlilï ZÉ GENADELOOS UIT
„Horecaf" wil
beunhazerij te lijf
De Nederlandse Bond van Werkgevers
in het Horecafbedrijf „Horecaf"
heeft de hulp van de A.N.V.V., de
V.V.V.'s de A.N.W.B. en de K.N.
A.C. ingeroepen om paal en perk
te stellen aan beunhazerij op het
gebied van de logiesverstrekking.
Niet slechts berokkenen de „amateurs"
op dit terrein schade aan de be-
roepsbedrijven, maar ook en voor
namelijk aan het aanzien van Ne
derland als toeristisch aantrekkelijk
land, zo meent het bestuur van
„Horecaf".
Deze vakorganisatie streeft in eigen
kring naar modernisering van ac
commodatie, opvoering van dienst
betoon en adequate prijzen. Dit dient
mede in het licht te worden gezien
van het feit, dat de zuivere logies
verstrekking van 73 procent der ho-
telbedrijven in gemeenten met min
der dan 100.000 inwoners, verliesge
vend is.
Zonder afbreuk te willen doen aan be
drijven, die aan elementaire eisen
voldoen en in een reële behoefte
voorzien meent „Horecaf" ten sterk
ste te moeten protesteren tegen de
gebrekkige accommodatie en behan
deling voor en van veelal buitenland
se gasten, die door onbekendheid in
de val van „amateurs" lopen.
verliezen op te hopen, komt er een
ogenblik, waarop de boeken niet meer
kloppen".
Concurrentie
Hij wees op teruglopen van het
passagiersvervoer, de ernstige ge
volgen van een mecanicienssta
king en de te grote uitbreiding
van de vervoerscapaciteit door;
vrijwel alle luchtvaartmaatschp-
pijen.
Te laat op de markt
De Boac is bovendien verplicht ge
weest Britse toestellen te kopen,
waarvan bepaalde modellen te laat in
produktie kwamen om nog te kunnen
concurreren. Zo kunnen bijvoorbeeld
de Britse Cornets niet op tegen de
Amerikaanse Boeing 707, die meer
passagiers kan vervoeren. Sir Slat
tery verlangt nu, dat de Britse rege
ring het bedrag van 650 miljoen voor
haar rekening neemt, opdat dit be
drag door de Boac ineens kan worden
afgeschreven.
Nieuw model
Daarnaast zal het nodig zijn de lucht
vaartmaatschappij op een nieuwe ba
sis te organiseren, waarbij echter het
ontslag van personeel en het stoppen
van bepaalde lijnen zoveel mogelijk
vermeden dient te worden. De heer
Slattery wil ook voortgaan met de
ontwikkeling van het V.C.-10 jet
vliegtuig (een model met 4 jetmoto
ren aan de staart). Er is 50 miljoen
gulden aan ontwikkelingskosten no
dig om de V.C.-10 gereed te krijgen
voor gebruik. De Boac plaatste reeds
een order voor de V.C.-10 tot een to
taalbedrag van 1,5 miljard gulden.
Verscheidene Britse parlementsleden
waren diep getroffen toen zy op de
hoogte kwamen van de slechte resul
taten bij de Boac. Men verwacht dat
er in het Lagerhuis een storm zal op
steken.
Europees Congres te Lille (I)
Problemen ook van
belang voor Zeeland
Bevolkingsproblemen van Rijn tot
Noordzee, was het onderwerp van een
tweedaags congres, dat was georgani
seerd door het Instituut Régional d'Etu-
des et d'Action Démographiques van
Noord-Frankrijk. Dit instituut, dat ten
doel heeft de demografie (bevolkings
statistiek) te bestuderen en in een be
leidsprogramma om te. zetten, vierde
daarmee zijn 15-jarig bestaan. Ministers
uit verschillende landen van de E.E.G.
woonden het congres bij. Ook de in
leiders, waaronder de befaamde demo
graaf prof. A. Sauvy, waren uit diverse
E.E.G.-landen afkomstig.
Het bestuurde gebied, waaronder heel
Nederland valt, beslaat 15 pet. van de
oppervlakte der Euromarktlanden en 29
pet. van hun bevolking. Het is de te
genhanger van de Noordamerikaanse
„Randstad", met dezelfde expansie-mo
gelijkheden, en met volgens prof. Pin-
chemel van Lille, de Nederlandse Rand
stad als het Europese New York in de
dop. Zowel het Ruhrbekken, Zuid-Hol
land als de noordelijke Franse depar
tementen Nord en Pas de Calais hebben
2,8 miljoen inwoners, terwijl de eerste
twee er in 1870 nog slechts 7 h 800.000
hadden en N.W. Frankrijk in 1850
miljoen.
Zone om Zeeland
Deze groei men mag rustig zeggen
in een cirkel rondom Zeeland is te
rug te voeren op 1 een zeer grote pre-
industriële bevolkingsdichtheid, 2 dt
aanwezigheid van aloude stedelijke cen
tra (wij denken weer aan het Bourgon
dische Rijk) en 3 het dichtbevolkte plat
teland. Vanouds trekt deze streek tal
loze immigranten aan en weet zij voor
hen werk te scheppen, zoals na 1945
voor Oostduitsers, Indische Nederlan
ders, Italianen, Noord-Afrikanen. On
danks de enorme verliezen aan men
senleven in de wereldoorlogen, na:
bevolking tussen 1900 en 1960 met
20 miljoen personen toe. In uiteenlopen
de nationaal-politieke kaders en geogra
fische milieus van het Z. Hollandse
veengebied tot de Elzas nemen wij 'n
geweldige verstedelijking waar. Er is
daar veel wat dat gebied tot een een
heid maakt, vooral de identieke ontwik
keling, maar ook de reacties er op,
in de eerste plaats de overvolle bevol-
j kingsconcentraties, te midden van dis-
Itricten met weining groei. Er zijn trou
wens enkele districten die met een ver
ouderde of eenzijdige industriële struc
tuur kampen, zoals Wallonië of het
Gentse. Het vraagstuk van de ruimtelijk
economische reorganisatie stelt zich dus
zeer duidelijk. Een nieuwe industriële
en bevolkingsgeografie is zich aan het
ontwikkelen, met als kernvraagstuk de
veranderende relatie met overig Europa-
Een. visie vanuit de totaliteit van Noord
west-Europa, ongeacht de staatsgren
zen is daartoe nodig. Het voorbeeld van
de Verenigde Staten is niet klakkeloos
te transporteren, maar het geeft toch
te denken dat van de 40 miljoen inwo
ners van de Middenatlantische kust
tot en met New England er 21 miljoen
wonen in de metropolissen New York,
Philadelphia en Boston, terwijl van de
45 miljoen van N.W. Europa er 21 mil
joen wonen in 36 metropolitaanse zo
nes-
Structuurveranderingen
Tot hier toe zou men de indruk krijgen
dat er alleen maar sprake is van be
volkingsproblemen. Dit is niet waar,
want er zijn andere structuurverande
ringen aan de gang, die voor N.W.
Europa van kardinaal belang zijn- De
wereldvraag naar goederen met de klem
toon op de nieuwe overzeese gebieden
wijzigt zich langzaam maar fnndamen-
teel. In de sector van de energie
kolen, olie, aardgas, atomaire energie
zijn grote verschuivingen gaande. De
kosten van transport overzee dalen re
latief en de basisindustrieën maken zich
los van de vindplaatsen van grondstof
fen. Deze vier factoren zijn in het voor
deel van N.W. Europa met zijn goed
gelegen zeehavens.
Het is daar dat de kapitaalgoederen-
industrieën hun beste vestigingsplaats
gaan vinden. De industrieën die duur
zame consumptiegoederen produceren
zullen zich bij voorkeur gaan vestigen
tussen de zeehavens en de oude grond-
stoffenbases. Hiermee stelt zich de eis
van goede verbindingen naar het bin
nenland en is een leidraad gegeven
voor de harmonisering van de regionale
ontwikkelingsprogramma's-
Het laat zich aanzien dat de gedachten
die in Lille werden gelanceerd over deze
programma's van betekenis zijn voor
de toekomst, ook van Zeeland- Bij de
E.E.G is men hierop bedacht en te
vens terecht daarop, dat wij niet
mogen, verwachten dat de harmonise
ring uit zichzelf zal gaan of door strak
ke maatregelen kan worden opgelegd.
Drs. M. C. Verburg
