PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GEVECHTEN BIJ BETOGING IN BRUSSEL
Epidemiologisch bewijs
voor Planta-ziekte
in twijfel getrokken
Kadar ontdoet zich van
„tweede manMarosan
Walen en Vlamingen
gingen elkaar te lijf
Toezeggingen zonder resultaten wettigen
conclusie: „rust op wetgevingsgebied"
Ballingen vielen
Cubaans jacht aan
STORM IN V.S.
45 DODEN
VERTROUWELIJKE BESPREKINGEN
TUSSEN A.R.P. EN C.H.U.
Extra verlof
werknemers G.S.W.
P. J. J. Dekker voor Polder- en Waterschapsbond
Dijkrecreatie
een vraagstuk
in Zeeland
WEER CHINEES
PROTEST BIJ
INDIA
205e jaargang no. 243
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: P. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren: W. Leertouwer en G. A. de Kok. Abonnementsprijs 62 cent per week 8,00 per kw.; fr. per post 8,25 per kw. L<
Vlisslngen; Walstraat 58-60, tel. 2355 (bj.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643); Middelburg: Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3180, adv. 2375), Goes: Grote Markt 2 tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv, 5213), Oostburg: tel.
Zierikzeered. tel. 2425, adm. tel. 2094 Adv.pr. 27 ct per mm. Min. per adv. 4,- Ingez. med 3 x tarief. Kleine adv (max. 8 regels) 25 ct per regel (min. f 1,25). „Brieven bur. van dit blad" 25 ct meer. Giro
15 cent. Bureaus:
Terneuzen: tel. 2116;
300 P.Z.C., Middelburg.
Maandag 15 oktober '62
Mild vonnis voor
Oranje-team
Pagina 3
PROTESTMARS MET
„VELDSLAGEN"
BETOGERS GEWOND DOOR
ZELFGEMAAKTE BOMMEN
„Brussel Vlaams". Uit duizenden kelen klonk gisteren deze kreet in
de straten van de Brusselse binnenstad tijdens de „tweede mars op
Brussel". Ruim drie uur lang trok een indrukwekkende stoet Vla
mingen uit de vijf Belgische provincies door het centrum van de
hoofdstad. Het „Vlaams aktiekomitee", dat de betoging organiseerde,
schatte het aantal deelnemers op meer dan 200.000, het dubbele van
de eerste grote manifestatie, die het vorig jaar oktober werd gehou
den. Volgens de eerste ramingen van de Brusselse politie werd echter
het aantal van 45.000 niet overtroffen.
De Vlaamse invasie van Brussel verliep niet zonder incidenten. Op tal
van plaatsen ontstonden vechtpartijen met Franstalige tegenbetogers
en volgens nog onvolledige mededelingen werden vijftien personen
gewond, onder wie drie politieagenten. Een van de gewonden, in het
been getroffen door een exploderende met kruit gevulde bus, liep vrij
ernstige kwetsuren op. Tientallen betogers werden doör de politie op
gebracht.
In de stad waren uitgebreide voorzorgs
maatregelen getroffen. De straten rond
om de grote boulevards waren door de
rijkswacht, waarvan 4000 man in reser
ve werd gehouden, met Spaanse ruiters
afgezet. De Brusselse politie was geheel
voor deze dag gemobiliseerd.
Dit verhinderde niet, dat de eerste inci
denten al begonnen toen de eerste
Vlaamse groepen op de Anspachlaan
het beursgebouw naderden. Hier hadden
tientallen burgemeesters van Vlaamse
gemeenten en andere autoriteiten op het
bordes plaatsgenomen om de stoet gade
te slaan. Franstalige tegenbetogers be
groetten de optocht met kreten als
„Bruxelles Francais" en het zingen van
de „Marseillaise", waarbij een aantal
Walen met uitgestrekte hand de „Hitler
groet" brachten.
Straatgevechten
Bij het over en weer schreeuwen
bleef het echter niet. Een regen van
rotte eieren, voetzoekers, donderbus
sen, flesjes inkt, pakken roet, flesjes
mayonaise, mosterd en groene zeep
daalde op de betogers neer. Een
straatgevecht op grote schaal dreig
de te ontstaan, dat. met de grootste
moeite door de ordedienst van de be
toging en de politie, waar nodig bij
gestaan door de gewapende rijks
wacht, kon worden voorkomen.
Het kwam nu tot een heftig handge
meen tussen kleine groepen, waarbij
aan beide kanten vele rake klappen wer
den uitgedeeld. Terwijl het geluid
ambulances zich mengde in het gejoel
en gefluit van betogers en tegenmani-
festanten en het ontploffen van het
overigens lang niet altijd onschuldig
vuurwerk, trok de stoet, zij het met ver
traging, verder.
Gewond
De orde bij het beursgebouw werd eerst
hersteld, nadat enkele tegenbetogers bij
een vrij hevige ontploffing werden ge
wond. De explosie werd veroorzaakt
door een met kruit gevulde bus, die uit
de stoet werd teruggeworpen naar de
contra-manifestanten. Gewapende rijks
wacht veegde hierna de straten rondom
het beursgebouw schoon.
Elders langs de route zetten de scher
mutselingen zich voort. „Keer terug
naar uw dorp" iwerd op vele plaatsen de
Vlaamse betogers op borden aangeraden.
„Antwerpen hoofdstad" was een van de
slagzinnen, die Vlamingen uit de haven
stad meevoerden.
Enkele tegenbetogers slaagden erin
een der Vlaamse leeuwenvlaggen te
veroveren, die zij verscheurden en op
de grond vertrapten. Dit leidde
nieuwe vechtpartijen in, waarbij de
stokken van de aanplakborden als
wapens dienden.
Handgranaat
Een tegenbetoger, die een handgranaat
in zijn zak had, werd gearresteerd.
Ruim drie uur duurde het voorbijtrek
ken van de stoet. De grote lanen in het
centrum van Brussel boden daarna een
aanblik, of er een ware veldslag was
leverd.
Een beeld van de zondag in Brus
sel gehouden massale betoging
van de Vlamingen: tegendemon-
stranten zijn slaags geraakt met
de betogers en halen de Vlaamse
Leeuw" neer. Een van de vlaggen
ligt reeds op de grond.
De politie en de rijkswacht hadden nog
enige uren werk om de orde in de stad
te handhaven. Rijkswacht te paard en
manschappen met geweer in aanslag,
met op de achtergrond de waterkanon
nen, dreven vechtenden en tegenbeto
gers uit de binnenstad.
Volgens hét Cubaanse ministerie van
defensie heeft een „donkergrijs piraten-
vaartuig" een Cubaans jacht met een
mitrailleur beschoten waardoor twee
personen werden gedood.
Het ministerie verklaarde, dat de aan
val zaterdagmorgen vroeg b\f White
Key, ongeveer 24 km ten noordoosten
van de haven Cardenas, provincie Ma-
tanzas, werd ondernomen. De overle
venden zouden hebben gezegd dat de
aanvaller naar het noorden vluchtte.
„Dit is een van de daden van agressie
van het Noordamerikaanse imperialis
me, waarvan onze natie voortdurend
het slachtoffer is" aldus het ministerie.
In Miami zeiden Cubaanse ballingen
dat zij verantwoordelijk voor de aanval
waren geweest en twee Cubaanse zee
lieden gevangen hadden genomen en
twee anderen gedood. Een van hun ge
vangenen zou politiek asiel in de V.S.
hebben aangevraagd.
Mr. Roosjen trok
zich definitief terug
(Van onze parlementaire redacteur.)
Aan het begin van het zaterdag in
Utrecht gehouden partijconvent van de
Anti-Revolutionaire Party kreeg mr. A.
B. Roosjen, thans 68 jaar en sinds 8 juni
1987 voor de A.R.P. lid van de Tweede
Kamer, om wiens kandidatuur voor de
in het voorjaar van 1963 te houden ver
kiezing voor de Tweede Kamer de laat
ste tyd moeilijkheden zjjn gerezen, de
gelegenheid tot het afleggen van een
verklaring, die deze in de A.R.P. nog al
onverkwikkelijke zaak voor goed uit
de wereld helpt.
Mr. Roosjen constateerde dat de kwes
tie van zijn kandidatuur onrust en span
ning in de partij heeft gewekt. Om
daaraan een einde te maken verzocht
hij de kiesverenigingen om niet af te
wijken van het voorlopige advies van
het centraal comité der A.R.P. en zijn
naam niet op de groslijst te plaatsen,
aangezien hij thans besloten had geen
kandidatuur te aanvaarden.
AFRIKAANS
„TOP-GESPREK
Thami Oeazzani, secretaris-gene
raal van de groep der „Casablan-
calanden", heeft meegedeeld, dat
in het komende voorjaar in Addis
Abeba een topconferentie van alle
Afrikaanse staatshoofden zal wor
den gehouden. Zij zal worden voor
afgegaan door een bijeenkomst
van Afrikaanse ministers van bui
tenlandse zaken.
De hevige storm, die de laatste da
gen langs de westkust van de Ver
enigde Staten heeft gewoed, heeft
minstens 45 doden geëist en enor
me materiële schade. Alleen al in
de staat Oregon werd een schade
van ongeveer 550 miljoen gulden
aangericht.
Volgens de gouverneur van Oregon, was
dit de grootste ramp die deze staat ooit
heeft getroffen. Zaterdag was de storm
boven Canada uitgewoed, na soms snel
heden van 275 kilometer per uur te
hebben bereikt.
DR. BERGHUIS OP PARTIJCONVENT:
Geen commentaar
op rapport over
kernbewapening
De voorzitter van de Anti-Revolutio
naire Party, dr. Berghuis, heeft tydens
het zaterdag in Utrecht gehouden par
tyconvent medegedeeld, dat momenteel
vertrouwelijke besprekingen tussen de
A.R.P. en de C.H.U. aan de gang zijn
over een vorm van samengaan. Dr.
Berghuis vroeg de leden van de A.R.P.
het hoofdbestuur daarin niet te storen.
Hij vestigde de aandacht op de moge
lijkheid van verbinding van de kandida
tenlijsten van de A.R.P. en de C.H.U.
voor de verkiezing van leden van verte
genwoordigende lichamen als een begin
van samenwerking.
Op de rondvraag van dit partijconvent
bracht een der aanwezigen de veront
rusting bij velen over de voorlichting
door „Trouw" ter sprake. De voorzitter
antwoordde, dat hierover geregeld
overleg met „Trouw" gevoerd wordt,
hoewel de A.R.P. geen rechtstreekse in
vloed op het redactionele beleid van
„Trouw" kon oefenen.
De uiterst belangrijke kwestie van het
rapport van de synode van de Neder
lands Hervormde Kerk, waarin de kern
bewapening resoluut wordt afgewezen
en dat dus in de christelijke partyen
wel enige moeilijkheden zal opleveren,
is slechts kort ter sprake gekomen.
Een der aanwezigen noemde de conclu
sie in het rapport verwerpelijk en ge-
vaarlyk. Als gevolg zou worden gege
ven aan de erin neergelegde boodschap,
dan betekent dat de ondergang van de
christeiyke samenleving, vreesde hy.
De A.R.P. mag er volgens hem niet aan
toegeven.
De voorzitter, dr. Berghuis antwoord
de hierop, dat het bestuur door kran
tenartikelen nog maar kort globaal
op de hoogte is van het rapport. Het
heeft sterk de aandacht getrokken in
alle christeiyke partijen in Nederland
en ook in de christen-democratische
groepen in de Europese vertegen
woordigende lichamen.
Als het „effectieve zwaard" van de
kernbewapening in de westerse landen
zou moeten worden prysgegeven, dan
zou de bodem uit het overheidsbeleid
worden geslagen, merkte dr. Berghuis
op. Meer kon liy er op dit ogenblik
niet van zeggen.
„PRECAIRE AANGELEGENHEID"
Bewijs berust
slechts op
enquête
De minister van sociale zaken en
volksgezondheid blijft bij het ge
stelde in zijn brief van 28 novem
ber 1961 aan de Tweede Kamer,
waarin hij zegt, dat na de mening
van deskundigen, die het onder
zoek hebben verricht, het epide
miologisch bewijs van de samen-
g tussen Planta-ziekte en Plan-
ta-consumptie als geleverd mag
worden beschouwd.
Weer zuivering in Hongarije
„Ongerechtvaardigde
kritiek" op de partij
De Hongaarse communist Gyoergy
Marosan, die werd beschouwd als
de „tweede man" na Janos Kadar,
is volgens een mededeling van ra-
dio-Boedapest ontheven van zijn
functie van secretaris van het cen
trale comité van de Hongaarse
communistische partij en lid van
het politieke bureau. Volgens ra-
dio-Boedapest was tot Marosans
verwijdering besloten op grond
van de „ongerechtvaardigde kri
tiek", die Marosan heeft geleverd
op het huidige kader van de Hon
gaarse communistische partij.
Tot de verwydering van Marosan werd
besloten tijdens een vergadering van het
centrale partycomité. Het partyoomité
beschuldigde Marosan voorts van
„scheurmakende activiteit" en stelde
voor hem te pensioneren. Volgens ra-
dio-Boedapest had Marosan beweerd,
dat zich in de party bepaalde groepen
hadden gevormd en dat de „collectieve
leiding" en de leerstellingen van Lenin.
werden verwaarloosd.
VWWMAAMMVVUVUVVVVVUVUmAfliVVWnMfl/VVWVVVVVVimiWWIAfUWWWWUVVUVI/mUIAMAnAn
VERZETSLEIDERS WILDEN
DE ABSOLUTE MONARCHIE
(Van een onzer verslaggevers)
De leiders van het Nederlandse' verzet hebben kort na de be
vrijding geprobeerd prins Bernhard te winnen voor de gedachte
in ons land de monarchale dictatuur in te voeren, waarbij ko
ningin Wilhelmina eii prins Bernhard gezamenlijk de absolute
macht zouden krijgen.
Prins Bernhard heeft deze gedachte onmiddeliyk verworpen. „De Oranjes
zyn geen oosterse despoten" zei Ivy. En: „wij kiezen onze regeringen vol
gens de voorschriften van onze grondwet. Zoudt U een einde willen maken
aan dezie grote traditie om ons land te onderwerpen aan de onzekerheden
van een dictatuur?"
Dit staat onder meer te lezen in het 349 pagina's tellende boek „Prins
Bernhard, zyn plaats en functie In de moderne monarchie", dat zaterdag
van de hand van de Amerikaanse schryver Alden Hatch bij een Amster
damse uitgeverij is uitgekomen. Het is één van de episoden, die slechts in
kleine kring bekend zijn, maar die klaarblijkelijk nu de tyd wat rimpels
in de historie heeft gladgestreken wel kunnen worden verteld.
Op enkele andere episodes uit dit boek komen wij deze week nog nader
terug.
Anti-Stalinist
Politieke waarnemer-s in Wenen toon
den zich verrast over de val Marosan.
Hy werd als de tweede man van Hon
garije beschouwd en men had geen
aanwijzingen dat hy zich in moeilyk-
heden bevond. Hy werd gezien als
een der felste anti-Stalinisten en zyn
positie in de party werd zeer sterk
geacht.
Men zag in deze verwijdering een po
ging van Kadar om iemand, die hem
mogelijk naar de kroon zoji kunnen
steken, voor het communistische party
congres, dat volgende maand word!
gehouden, onschadelyk te maken. Ir
Wenen werd voorts verklaard, dat uit
de maatregel was gebleken, dat in de
partij verdeeldheid heerste en dat de
kloof in de toekomst wellicht groter
zou worden, mede door het feit, dat
Marosan veel aanhangers had. Maro
san was zeer geliefd cn de beste spre
ker in de party.
De 54-jarige Marosan heeft tijdens het
„Stalinistische bewind" lange tyd in de
gevangenis gezeten.
Dit heeft de minister laten mededelen
naar aanleiding van het voorkomen van
een aantal gevallen van huidziekte in
enkele plaatsen in ons land. In de krin
gen van de huidartsen in ons land heeft
deze mededeling nogal kritiek ontmoet.
In de dermatologische kliniek van het
academisch ziekenhuis in Utrecht zijn
ruim dertig huidartsen bijeen geweest
voor wie patiënten zijn verschenen, die
lijden aan een huidziekte, die volkomen
identiek is aan de zogenaamde Planta-
ziekte van 1960.
De Amsterdamse huidarts, dr. R. D. G.
Ph. Simons, die verbonden is aan het
burgerziekenhuis in Amsterdam ver
klaarde desgevraagd aan het A.N.P.,
dat er geen twyfel behoeft te bestaan
de overeenkomst tussen de huid
ziekte van thans en die van 1960. De
zelfde huidarts heeft de gegevens, die
van de zijde van het ministerie van so
ciale zaken en volksgezondheid aan de
Tweede Kamer en aan de pers zyn ver
strekt, hoogst merkwaardig genoemd.
In de medische uitgave de „Genees
kundige gids" acht dr. Simons het
epidemiologisch bewys van de oor
zaak van de Planta-ziekte, die
slechts op een enquête berust, een
zeer precaire aangelegenheid en niet
overtuigd.
Volgens het verslag van de voorlich
tingsdienst van het ministerie van
volksgezondheid kan het aantal „Planta-
patiënten" op 100.000 worden geschat.
De directeur-generaal voor de volks
gezondheid noemt in het „Tydschrift
voor geneeskunde" een cijfer van 75-000-
100.000. Van deze 100-000 patiënten is
niet minder dan 98 pet niet door de
huidartsen in Nederland gezien, waar
door de officiële schatting, waarop de
statistiek is gebaseerd, hoogst- aanvecht
baar wordt, aldus dr. Simons.
De huidartsen verwijten voorts de dienst
van de volksgezondheid, dat zij tydens
epidemie aan de artsen geen voor
lichting heeft gegeven. In de „Gqpees-
kundige gids" wordt gesteld, dat in
strijd met de primaire beginselen van
elke enquête op de enquêteformulieren
al wordt gesproken van de „Planta-
enquête", terwijl er driemaal van Plan-
ta en zelfs van Planta-ziekte gesproken
wordt.
De staatssecretaris van sociale zaken
en volksgezondheid heeft bepaald, dat
aan de werknemers, geplaatst onder de
voorwaarden der G.S.W.-regelïng voor
handarbeiders, op de maandagen 24 en
31 december extra verlof zal worden
gegeven met behoud van loon.
„Hoewel wij in een maatschap
pij leven waar (1e veranderingen
zich in snel tempo voltrekken en
wij welhaast niet meer in staat
zijn om alles bij te houden,
schijnt er op wetgevingsgebied
bij de waterstaat een zekere
rust te zijn ingetreden", zo con
cludeerde de voorzitter van de
Zeeuwse Rolder- en Water
schapsbond, de heer P. J. J.
Dekker, zaterdag in zijn ope
ningsrede voor de te Zierikzee
gehouden a'gemene vergadering
van deze bond. „De vage toezeg
gingen die in voorzichtige be
woordingen waren gedaan, zijn
toezeggingen gebleven. Zij zijn
enigszins anders geformuleerd,
doch tastbare resultaten lieeft
het verstreken jaar niet ge
bracht", stelde de heer Dekker
verder met teleurstelling vast.
Het ontwerp Bydragenwet Deltawer
ken en de Wet op de Waterveront
reiniging zyn nog niet ingediend, zo
dat wel aangenomen moet worden
dat zy op het departement van Ver
keer en Waterstaat nog steeds in stu
die zijn. Met deze langzame en kenne-
ïyic geen vooruitgang opleverende
voorbereidingsprocedure wordt het
geduld van de waterschapsbestuur
ders wel byzonder zwaar op de proef
gesteld, vond de heer Dekker.
Doch dat niet alleen, het uitblyven
van de Bydragenwet Deltawerken
dreigt volgens hem afbreuk te doen
aan de zelfwerkzaamheid van de wa
terschappen en dreigt te leiden tot
een passief afwachten van een posi
tieve daad van de rijksoverheid. De
voortdurende onzekerheid omtrent de
definitieve kostenverdeling van de
deltawerken blyft de waterschappen
voor de vraag te stellen: hoever zal de
medewerking van de regering gaan
in de financiering van deze miljoe
nen kostende werken?
Omdat deze vraag voorlopig onbe
antwoord zal blijven, kan de beklem
mende onzekerheid een verlammende
uitwerking hebben op de besluitvor
ming van verschillende waterschap
pen, die huiverig zyn de financiële
aansprakelijkheid op zich te nemen
voor de zo hoog nodige dykverbete-
ringen, zo meende de heer Dekker. By
de waterschappen, die desondanks
toch met.de dijkverzwaringen zyn be
gonnen, wordt twijfel gewekt over de
meermalen door de van regeringszy-
de gedane erkenning, dat uit een oog
punt van goed bestuursbeleid van het
rijk en de waterschappen de Bydra
genwet snel moet volgen op de hoofd
wet. Deze hoofdwet, de Deltawet
werd ruim vier jaar geleden reeds
aanvaavd. De heer Dekker meende
dat het niet te veel gezegd is, dat de
onrustbarende lange periode van
voorbereiding voor de waterschappen
een grote tegenvaller is en volkomen
indruist tegen de voorwaarden voor
een deugdelijk bestuursbeleid. Het is
de hoogste tyd dat het wetsontwerp
met de meeste spoed wordt ingediend
en door de Staten-Generaal met
voorrang wordt afgedaan, zo vond hij.
Bijdragenwet
Naar aanleiding van de mededeling
in de memorie van toelichting op de
begroting 1963 dat het vooruitzicht
bestaat, dat het ontwerp Bijdragen
wet in het aangevangen zittingsjaar
door de Staten-Generaal behandeld
zal kunnen worden, sprak de heer
Dekker de hoop uit, dat dit vooruit
zicht niet stoelt op de wens die de va
der is van de gedachte.
Maar hij kon een zekere vrees voor
een te hoogopgevoerd optimisme
moeliyk van zich afzetten omdat wij
thans zijn in 't laatste jaar van een
vierjarige parlementaire periode. Een
(Zie slot pag. 2 kol. 6)
Premier De Quay heeft zondag in Lang-
ley in Buckinghamshire de doopplechtig
heid bijgewoond van zijn kleinkind Emi
ly. De moeder, is de schoondochter van
de Nederlandse premier. Op de foto
prof. De Quay als de trotse grootvader
met zijn kleinkind.
Communistisch China heeft in een
nieuwe nota, die aan de Indiase
vertegenwoordiger in Peking is
overhandigd, „krachtig" geprotes
teerd tegen „oorlogsvoorbereidin
gen", bestaande uit „het onafge
broken neerlaten van Indiase val
schermtroepen in het gebied van
Tsjangdo".
Volgens het persbureau „Nieuw-China"
protesteert Peking tevens tegen het feit
dat „Indiase troepen op elf oktober de
MaoMahonlijn hebben overschreden en
Chinees grondgebied in Tibet, in het ge
bied van Tsjedong, zijn binnengedron
gen."
„De Indiase aanvallers trachten na hun
nederlaag bij hun openlijke aanval op
Tsjihtoeng opnieuw tot actie over te
gaan. De Chinese grenswachten zullen
vastbesloten blyven terugslaan".
De Amerikaanse componist van Russische
afkomst, Igor Stravinsky, is van een bezoek
aan de Sowjet-Unie, waar hij enkele malen
als dirigent optrad en door premier Kroesj-
tsjew werd ontvangen, teruggekeerd.
