SMARTEGELDEN IN EERSTE
PLAATS VOOR OVERLEVENDEN
Afwijzing verdrag met Duitsland
strijdig met Nederlands belang
Maximale uitkering
bedraagt f 5400
Troepen van Imam op
weg naar hoofstad
Onderzoek naar aard
vreemde huidinfectie
DOUANEPOSTEN
BIJ MONACO
Bouwplaten plakt u met VELPON van Ceta-Bever^f?"
Geen belasting of
successierechten
Patiënten hebben
zelfde klachten als
bij Planta-ziekte
Regering antwoordt Tweede Kamer:
NOG NEGEN GRENSCORRECTIES
BLIJVEN GEHEEL GEHANDHAAFD
AMERIKAANSE
WAARSCHUWING
AAN RUSSEN
A.S.C.-leden eisen
herziening groentijd
Weekeinde iets
te koud
ZATERDAG 13 OKTOBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
8
COMMISSIE-DREES ADVISEERT:
(Van onze parlementaire redacteur)
De 125 miljoen Duitse mark (ongeveer 100 miljoen gulden), die de
Nederlandse regering van de Westduitse bondsregering na de
inwerkingtreding van het Nederlands-Duits financieel verdrag
zal ontvangen ter uitkering aan degenen, die om redenen van ras,
geloof of wereldbeschouwing zijn getroffen door de nationaal-socia-
listische vervolgingsmaatregelen, zijn bestemd voor joodse vervolg
den, voor verzetsmensen en voor gijzelaars. Militaire krijgsgevange
nen, burgerslachtoffers van gevechtshandelingen, arbeiders die in
Duitsland te werk zijn gesteld en gravers van eenmansgaten krijgen
geen uitkering.
De DM 125 miljoen zal in de eerste plaats worden verdeeld onder
de vervolgden, die thans nog in leven zijn. De uitkeringen worden
daarbij berekend naar het aantal maanden gevangenschap. Met de
ernst van de gevangenschap (mishandeling) en met de gevolgen van
de vrijheidsberoving (verlies van gezondheid, van geld enz.) kan geen
rekening worden gehouden. Geen uitkering wordt verstrekt wegens
gevangenschap korter dan drie maanden. Ook is er een maximum,
dat naar thans becijferd kan worden, ongeveer 5400 zal bedragen.
de hulp van de Stichting 1940-1945 en
andere instellingen.
De uitkeringen zijn derhalve niet te be
schouwen als schadeloosstellingen. Ze
moeten gezien worden als een tegemoet
koming ter erkenning van het onderga
ne morele onrecht.
De commissie zegt voorts dat zij voor
het dilemma stond of bij de bepaling van
de uitkeringen, behalve de duur van de
gevangenschap ook rekening moest wor
den gehouden met de ernst van deze ge
vangenschap. Zij is echter van mening,
dat een subjectieve beoordeling van deze
ernst zou uitmonden in een stroom van
dubieuze gevallen en geschillen.
Aan nabestaanden van overledenen
wordt geen uitkering verstrekt afhanke
lijk van de duur van de gevangenschap.
Zjj krjjgen allen eenzelfde uitkering. De
huidige gegevens wjjzen in de richting
van een bedrag van ongeveer 2700.
Voor deze uitkering komen alleen de
directe nabestaanden in aanmerking. Dat
zijn de echtgenoten of, bjj ontstentenis
daarvan, de kinderen. Deze moeten op
1 mei 1945 nog minderjarig zijn geweest.
Een hertrouwde echtgenoot ontvangt de
uitkering niet.
Bovenstaande gegevens zjjn ontleend
aan het rapport van de commissie-
Drees, welke de regering heeft moe
ten adviseren hoe te zijner tijd het be
drag van DM 125 miljoen zal moeten
worden verdeeld. De regering heeft
de Tweede Kamer meegedeeld dat zij
zich met het advies van de commis
sie alleszins kan verenigen en dat zjj
dan ook voornemens is de voorstel
len, welke de commissie heeft ge
daan, op te volgen.
Geen schadeloosstelling
De commissie-Drees. bestaande uit
staatsraad dr. W. Drees, mevr. prof. dr.
G. H. J. van der Molen, oud-hoogleraar
in het volkenrecht aan de V.U. te Am
sterdam en mr. H. A. M. T. Kolfscho
ten, burgemeester van Den Haag is er
bij 't vaststellen van het advies va nuit-
gegaan, dat de uitkeringen uit de DM
125 miljoen niet het doel kunnen hebben
tegemoet te komen in materiële en fi
nanciële schade, die door de Nazi's ver
volgden hebben geleden. Daarvoor zijn
of waren andere regelingen, zoals
de Nederlandse oorlogsschaderegelingen,
de regeling hulpverlening oorlogsslacht
offers, de wet buitengewoon pensioen en
VAN de gelegenheid dat de heer
Serebrialcoff even in ons land
vertoefde, heb ik gebruik gemaakt
om mij bij hem te melden als lid
van zijn clubje. Ik ben lid van
talrijke clubjes. Hoe gaat datf
Men is schatrijk en men wil zijn
overdaad niet voor zich alléén
houden. Het kapitalistisch gewe
ten spreekt een woordje mee. En
dus gedraagt men zich zoals het
een 'veelvuldig miljonair betaamt.
Men werpt her en der de kruim
pjes van zijn rijke dis in 't rond.
Maar het clubje van V. Serebria
lcoff is andere koek. Dat helpt
met de riante villa, het autopark
en de rijkgesneden pakken
méébouwen aan de status, want
als men ddar lid van is, dan is dat
wat. Het selecte groepje draagt de
naam „Mensa" en het beoogt
mensen met een intelligentiequo
tiënt van U8 of meer, dat maar
door twee percent van de mensen
wordt bereikt, bijeen te brengen
om een uitwisseling van ideeën en
een onderlinge stimulering tot
vruchtbare gedachten tot stand te
brengen.
Uitsluitend het I.Q. is maatstaf
voor toelatino tot deze vereniging
en dus niet het gebruik dat deze
uitzonderlijk begaafden van hun
vermogens maken. In Engeland
houdt de „Mensa", die ongeveer
1800 leden telt, waarvan 650 in
Amerika en slechts enkelen op
het Europese vasteland, regelma
tig bijeenkomsten waar alle mo
gelijke onderwerpen ter sprake
komen. Het is mt opinieonderzoe
ken gebleken, aldus de heer Sere
brialcoff, dat in deze intellectue-
lengroep de meningen vooruit lo
pen op de ontwikkeling van de
opvattingen in de massa. Het kan
volgens hem nuttig zijn dit ver
schijnsel te onderzoeken en even
tueel de mening in dit intellectue-
lenforum te aanvaarden als richt
lijn voor de toekomstige ontwik
kelingen van de algemene opvat
tingen.
U zult het wel geheel met mi)
eens zijn, dat als iemand aan deze
Mensa behoort aan te zitten, ik
dat ben. Mijn lezers zullen wel
met mij instemmenwanneer ik,
in alle bescheidenheid zeg, dat ik
in mijn schrifturen er herhaalde
lijk blijk van geef voortdurend
vooruit te lopen op de ontwikke
ling van de opvattingen der mas
sa. En als ik „massa" zeg dan be
doel ik ook 88 procent der geza
menlijke vaderlandse hoogleraren,
ons college van b. en w„ de gene
rale staf en de leden van de Raad
van Ministers, om van de Hoge
Raad der Nederlanden en de Raad
van State niet eens te gewagen.
Nu ik door de heer Serebriakoff
met open armen en een warme
glimlach ben ontvangen en ijlings
mijn zetel aan zijn Mensa kreeg
toegewezen, gevoel ik mij aan
merkelijk minder eenzaam aan ik
mij, op mijn eenzame quotiënt-
hoogte, tot nu toe placht te doen.
Het is niet plezierig zich alleen te
gevoelen in zijn uitzonderlijke in
telligentie. En het is een goed ge
voel zich verenigd te weten met
anderen, die hoog boven de massa
tronen.
Als ik mij in één clubje thuis ge
voel dan is het in dit. Ik hoop dat
ik er nu, meer dan tot nu toe het
geval kon zijn, toe zal kunnen bij
dragen mijn superintelligentie ten
goede te doen komen aan het be
lang en het nut van 't algemeen.
Gij allen, die dit leest, zult daar
ongetwijfeld de rijke vruchten
van gaan plukken.
ELIAS
Doodgewaande
Imam zou nog
in leven zijn
Volgens een bericht van radio-
Amman (Jordanië) rukt het leger
van prins Jehia Hassan, de zoon
van Imam Hassan van Jemen, op
naar de hoofdstad Sanaa. Prins
Hassan heeft beloofd, dat aan al
le rebellerende strijdkrachten, die
zijn zijde kiezen, vergiffenis
worden geschonken. Radio-Amman
zou dit bericht uit het hoofdkwar
tier van Imam Hassan hebben ver
nomen.
Eerder op de dag werd gisteren door
bet persbureau voor het Midden-Oosten,
Mena, bericht dat het tussen Jemeniti-
sche soldaten en vrouwelijke militie en
koningsgezinde troepen tot een treffen
was gekomen. Het gevecht zou volgens
Mena hebben plaatsgehad teen de ko
ninklijke troepen de Jemenitiscbe grens
vanuit Saoedi-Arabië passeerden.
Het Russische persbureau Tass heeft
Afwikkeling
Wat de uitkeringen van de bedragen
betreft beveelt zij aan de afwikkeling
vlot te laten geschieden zonder al te
veel diepgaande controle van de ge
gevens, die de aanvragers zullen moe
ten opgeven. Personen boven de 61
jaar moeten het eerst worden gehol
pen. Duitsland betaalt de DM 125
miljoen in drie termijnen, maar naar
den mening van de commissie moet
met de uitkeringen niet worden ge
wacht tot het gehele bedrag binnen
is. De regering moet het bedrag voor
schieten zodra het verdrag met
Duitsland is ondertekend.
De uitkering zal niet geschieden door
een particuliere organisatie, maar door
het centraal afwikkelingsbureau Duitse
schadeuitkeringen te Amsterdam, een
bureau van het ministerie van finan
ciën.
Om zo snel mogelijk tot een afgerond
overzicht van het totaal der aanspraken
te komen zal men zich te zijner tijd bin
nen twee maanden na openstelling der
inschrijving tot het bureau moeten wen
den. Nederlanders, die in het buitenland
wonen krijgen 4 maanden de tijd.
Beroepsinstantie
Er zal een beroepsinstantie moeten ko
men voor degenen die bezwaren hebben
tegen de door het bureau vast te stel
len uitkering. Als de aanvragen binnen
zijn, kan het aandeel van elk der aan
vragers in het te verdelen bedrag van
DM 125 miljoen worden vastgesteld.
Elke aanvrager krijgt dan een aantal
„eenheden" toegewezen. De commissie
verwacht, dat het totaal der eenheden
ongeveer 4,2 miljoen zal bedragen. El
ke eenheid is zodoende 27 waard. Een
eenheid is een volle week gevangen
schap. Als laatste dag van gevangen
schap geldt 1 juli 1945.
Om voor de uitkering in aanmerking te
komen moet de vervolgde tijdens de
vervolging Nederlander of Nederlands
onderdaan zijn geweest. Ook personen,
die na de oorlog een andere nationali
teit hebben aangenomen (emigranten)
vallen dus Onder de regeling.
Volgens bericht van radio-Amman
gemeld, dat de revolutionaire defensie
raad van Jemen heeft vergaderd onder
voorzitterschap van Sallal.
De berichten als zou Sanaa door de
koningsgezinden worden bedreigd
werden gisteren later op de dag ove
rigens weer tegengesproken in een
telegram, dat westelijke verslagge
vers in Sanaa naar Cairo verzonden.
Gisteren verspreidde radio-Mekka
S:*oedi-Arabië het bericht dat Imam Mo
hammed el Badr nog in leven zou zijn
en enkele onderdelen van de koningsge
zinde strijdmacht aanvoerde. Het nieuwe
bewind in Jemen heeft destjjds ver
klaard, dat de Imam was omgekomen
by een beschieting van het koninklijk
paleis, maar zjjn lichaam werd niet ge
vonden.
Met ingang van middernacht
Frankrijk douanecontrole gaan
uitoefenen aan de grens tussen
Frankrijk en Monaco.
Het besluit daartoe is gistermor
gen in Parijs genomen nadat een
laatste poging om het belastingge
schil tussen beide landen te re
gelen, mislukt was.
Het oude verdrag tussen Frankrijk
en het vorstendom Monaco liep af op
donderdag middernacht. Frankrijk ver
lengde het echter met 24 uur om de af
gevaardigden de kans te geven alsnog
tot overeenstemming te komen.
De Franse politie zal aan de grens met
Monaco de identiteitspapieren gaan con
troleren van ieder, die de grens over
schrijdt. Er zullen echter geen grens-
bomen worden opgericht. De douane zal
geen invoerrechten gaan heffen, doch
slechts goederen toelaten die gedekt
z|jn door documenten, waaruit blijkt, dat
de Franse omzetbelasting is voldaan.
Voorts werd gisteren verklaard, dat de
Franse maatregelen niet op een econo
mische blokkade neerkomen, en dat geen
verdere actie tegen Monaco wordt over
wogen.
Mogelijk meer orthodoxe
waarnemers naar Concilie
I)e Griekse primaat aartsbisschop Chrj-
sostomos heeft het besluit van de Rus-
slsche Orthodoxe Kerk om wel waarne
mers te zenden naar het Concilie te
Rome „betreurenswaardig" genoemd,
toen hjj hieromtrent mededeling deed
aan de Heilige Synode van de Grieks-
Orthodoxe Kerk.
Iemand uit de omgeving van dc pri
maat noemde het Russische besluit een
slag voor de eenheid van de Orthodoxie
en zei dat het niet uitgesloten was dat
nu ook Orthodoxe Kerken in andere
communistisch geregeerde landen waar
nemers zouden zenden. Naar verluidt
zou de Griek-Orthodoxe Kerk zich ech
ter blijven houden aan het eenmaal ge
nomen besluit van de oecumenische pa
triarch Athenagoras van Constantino-
pel om geen waarnemers te sturen.
In Oost-Duitslund zijn dit janr 288 politie
ke gevangenen veroordeeld en 7X3 arrestaties
om politieke redenen verricht, zo heeft de
anti-communistische organisatie van vrije
Juristen in een rapport bekendgemaakt.
0 Een nieuw tweemotorig Russisch verkeers
vliegtuig van het type Toe-124. dat plaats
biedt aan 44 passagiers, heelt zijn eerste
vlucht met pnssngiei-s gemaakt. Het vliegtuig
kan 950 km per uur vliegen.
T egengesproken
(Advertentie)
neem de voordelige
grote tube.
De commissie-Drees deelt in haar
rapport mede, dat het ministerie
van financiën op de uitkeringen uit
de 125 miljoen Duitse mark geen
inkomstenbelasting of successie
rechten zal heffen.
Als de aanvrager van een uitkering
overlijdt na de datum van het indienen
van zijn aanvraag en voordat de uitke
ring heeft plaatsgevonden, zal van de
nabestaanden (in dit geval kunnen ook
indirecte nabestaanden, zoals kleinkin
deren, neven, enz. belangsehhenden zijn)
evenmin successierecht worden gevor
derd.
De commissie-Drees beveelt/aan dat de
overheid en kerkelijke en particuliere in
stellingen hun ondersteuningen niet zul
len inkorten, als de ondersteunenden de
uitkering uit de pot van DM 125 miljoen
krijgen.
KRITIEK PROTESTANTS
NEDERLAND OP
EUROPEES MANIFEST
De studiecommissie voor politieke
aangelegenheden van de vereni
ging „Protestants Nederland"
die leden omvat uit de A.R.P., de
C.H.U., de S.G.P. en de Protestant
se Unie heeft onder de titel „een
programloos manifest" kritiek ge
leverd op een gemeenschappelijk
Europees verkiezingsprogram dat
de A.R.P., de C.H.U. en de K.V.P.
in mei hebben gepubliceerd.
In een nota, die o.m. is toegezonden aan
de politieke partyen in Nederland, noemt
„Protestants Nederland" dit program
„een manifest van politieke onmacht",
„een waarschuwend teken voor die pro
testanten die in een „C.D.U." (Christen-
Democratische Unie) in Nederland of
Europa heil zien".
Het Christen-democratische program
mist volgens de nota principiële omlijnd-
heid en duidelijke materiële richtlijnen
voor de Europese politiek. Het bevat eer
twaalftal concrete punten, allemaal ge
richt op de verwezenlijking en verster
king der Europese integratie, zonder
echter antwoord te geven op de vraag
wat men met die eenheid wil doen. Zou
het geen aanbeveling verdienen, aldus de
nota, om eerst eens te formuleren welke
materiële politiek men van die integratie
verwacht en na te gaan of en in hoever-
i-e de integratie een werkelijk concreet
christelijk program kan dienen
De studie waarschuwt voor het gevaar
van afbraak van de protestantse partij
formaties en verwijt dc Christen-Demo
cratische fractie van het Europese par
lement dat zij welwillend staat tegenover
het Spaanse verzoek om onderhandelin
gen met de E.E.G. „Gelukkig namen in
de Tweede Kamer de leden van de pro
testantse partijen voor het merendeel
een juist standpunt in en stelden zich
tegenover de K.V.P.".
puistjes
PUROL-POEDER
Geen verband met voeding
De geneeskundige hoofdinspectie
stelt een onderzoek in naar de aard
van de huidinfectie, die in enkele
delen van ons land o.a. in
Utrecht en Amsterdam de aan
dacht heeft getrokken. In de der
matologische kliniek van het aca
demisch ziekenhuis in Utrecht lig
gen op het ogenblik twee patiënten,
wier ziektebeeld zich in niets onder
scheidt van de zogenaamde „Plan
ta-ziekte" die in de zomer van 1960
heerste.
De hoogleraar-directeur van de kliniek,
prof. dr. L. J. Jansen, is er echter een bracht en daar een gx-ote mate van zelf-
„Blijf gereed voor offers"
Paus roept op tot
werk voor de vrede
Paus Joannes XXIII heeft vrijdagmor
gen de 85 delegaties van regeringen en
internationale organisaties, die de ope
ning van het concilie bywoonden, met
de grootste aandrang opgeroepen tot
werk voor de vrede. „Blijft vergaderen,
blyft overleg plegen en hondt U ook
gereed om de offers te brengen die
nodig zijn voor het behoud van de we
reldvrede", zei hy. Onder de delegatie-
hoofden waren prins Albert van België
en prins Charles van Luxemburg. Ook
Nederland is er vertegenwoordigd, even
als Indonesië.
De paus deed deze oproep tijdens een
officiële ontvangst der delegaties in de
Sixtynse kapel. Wijzend op de schilde
ring van het laatste oordeel, die Mi
chelangelo daar heeft aangebracht, zei
hy: „Wij moeten allen rekening afleggen
bij God, wij en alle staatshoofden die de
last van de verantwoordelijkheid voor
het lot der volkeren dragen".
„Dat de staatshoofden naar de angst
kreet luisteren die uit alle delen van
de wereld ten hemel opstijgt uit de
monden van onschuldige kinderen tot
die van de grijsaards: „Vrede, vrede".
Dat zij bij de gedachte aan hun oordeel
niets nalaten om dit goed te bereiken,
dat voor het menselyke gezin het hoog
ste goed is", aldus de paus.
Het concilie zal ongetwijfeld bijdragen
aan het scheppen van een nieuw kli
maat en aan het opheffen van de twis
ten, vooral van de oorlog, „deze gesel
der mensheid, die vandaag de vernieti
ging van het gehele mensdom zou bete
kenen".
felle tegenstander van, in dit verband
het woord „Planta" te laten vallen. Ook
na het intensieve onderzoek dat destijds
werd ingesteld, twijfelen nog steeds gro
te groepen wetenschapsmensen aan het
verband tussen de margarine en de ziek
te en tot nu toe is er, volgens prof. Jan
sen, ook nog helemaal niets bewezen.
Men weet zelfs nog niet eens, of de^ huid
ziekte wordt veroorzaakt door een Virus
infectie of een vergiftiging.
Van de zijde van het Unileverconcera
deelde men ons mede, dat de emulga-
tor die destijds in de Planta werd
verwerkt, sinds september 1960 in
geen enkel Unïleverprodukt meer
voorkomt.
Het aantal mensen dat aan de huidziek
te lijdt, is moeilijk te schatten. Gedacht
wordt aan enkele tientallen, maar de
ziekte is niet ernstig en vele patiënten
blijven er dan ook gewoon mee „doorlo
pen". Een groep huidartsen uit verschil
lende delen van het land die vrijdag in
Utrecht vergaderde, kwam tot een to
taal van ongeveer dertig patiënten in
Utrecht en omgeving. In Amsterdam-
Noord hebben, naar ruwe schatting, on
geveer 60 kinderen een huidinfectie. Een
goed beeld zou men echter pas krijgen,
als ook de huisartsen hun gegevens ver
zamelden.
Prof. Jansen noemde het gistermorgen
wel merkwaardig, dat de ziekte ook nu
evenals in de zomer van 1960 overwe
gend by vrouwen voorkomt. Het aantal
patiënten neemt momenteel nog niet
sterk toe of af. Het weertype van de af
gelopen weken kwam overeen met dat in
augustus twee jaar geleden, prof. Jansen
kon echter niet zeggen of het weer van
invloed is op het voorkomen van de ziek
te. Hij wil de oorzaak in ieder geval niet
de voeding zoeken.
Dit plaatje, gemaakt aan de Rijn
bij Worms, laat zien hoe de wa
terstand op de grote rivieren van
Europa door een voortdurend uit
blijven van regen is gedaald. Het
toater op deze plaats staat nor
maal tot aan de kademuur zodat
de stenen onzichtbaar zijn. De
loopbrug naar het bootje loopt bij
gewone waterstand vanaf de kade
iets omhoog...
(Van onze Haagse redactie)
De regering lieeft in een uitvoerige memorie van antwoord aan de
Tweede Kamer betreffende het wetsontwerp tot goedkeuring van het
algemeen verdrag met de Westduitse Bondsrepubliek haar best ge
daan om de scherpe kritiek, die de bijzondere Kamercommissie in
haar voorlopig verslag op het verdrag heeft geuit, te ontzenuwen.
De herinnering aan hetgeen het Derde Rijk in de oorlog aan Neder
land heeft misdaan, doet een aantal kamerleden, aldus de regering,
de ogen sluiten voor onmiskenbaar positieve resultaten van de Ne
derlands-Duitse onderhandelingen.
Ook volgons de regering mug het ver
leden niet worden vergeten. Doch dat
neemt niet weg, dat het vinden van een
oplossing voor een aantal reeds jaren
tussen Nederland en de Bondsrepubliek
hangende problemen van grote waarde
is voor de toekomstige ontwikkeling
van de betrekkingen tussen beide landen.
De regering is van mening, dat afwyzing
Nederlandse belang.
Grenscorrecties
Ingaande op de meer specifieke kri
tiek van de bijzondere Kamercom
missie zegt de regering in haar me
morie van antwoord, dat de Neder
landse delegatie zich is blyven ver
zetten tegen de Duitse wens tot in
tegrale teruggave van alle grenscor-
rectiogebieden. Nog 9 correcties blij
ven in hun geheel gehandhaafd. De
technische voordelen verbonden aan
de correcties zijn bovendien door al
lerlei bijzondere regelingen prak
tisch behouden en er zijn nog verder
verbeteringen in het grensverloop
aangebracht.
Ten aanzien van het bedrag van DM 125
miljoen, dat bestemd is voor uitkering
aan nazislachtoffers, merkt de rege
ring op, dat de onmogelijkheid om door
het verdrag volledige genoegdoening te
verkrijgen, het meest in het oog springt,
wanneer men, zoals vrijwel alle leden der
bijzondere Kamercommissie hebben ge
daan, het resultaat afmeet naar finan
ciële maatstaven.
Geen ongunstige plaats
I)e regering merkt hier voorts b|| op
dat het totaal der bedragen dat sinds
1957 op grond van liet „Bundesrttcker-
Het Wereldgebeuren
Blanke baasskap
Premier Verwoerd van de Zuidafri-
kaanse republiek heeft het zwaar te
verduren. Het is algemeen bekend dat de
heer Verwoerd voorstander is van apart
heid of zoals men in Zuid-Afrika ook wel
zegt „eigensoortige ontwikkeling". Veel
mensen zijn het daarover niet met de
premier eens. Zij vinden dat blanken en
negers door elkaar en te zamen moeten
leven en dat de overheid geen barrières
mag oprichten. De mensen die er zo over
denken en die heb je ook in Zuid-
Afrika zelf, laten graag kritiek op de
premier horen. Maar en dat is min
der bekend er zijn ook Zuid-Afrika
nen, die vinden dat dc eerste minister
met zijn plannen voor „eigensoortige
ontwikkeling" lang niet ver genoeg
gaat. Premier Verwoerd zit tussen twee
vuren. Hij gaat echter gewoon zijn eigen
gang en geen van beide partijen kan
hem van zijn plannen afbrengen. Die
plannen voorzien in de stichting van
„aparte" nederzettingen voor de Bantoes.
Transkei is zo'n nederzetting. Het is de
bedoeling, dat een belangrijk deel van
de negerbevoïking binnen vijf jaar gelei
delijk naar deze centra wordt overge-
stattungsgesetz" is uitgekeerd reeds de
som van 200 miljoen Duitse mark be
nadert, terwijl nog een belangrijk deel
van de vorderingen moet worden afge
daan. Onder de geallieerde landen, die
ten behoeve van hun nazislachtoffers
uitkeringen hebben ontvangen neemt
Nederland volgens de regering bepaald
geen ongunstige plaats in.
In verband met de mening in het
voorlopig verslag, dat Duitsland ma
terieel aanzienlijk meer zou kunnen
doen om het aan ons land berokkende
nadeel enigermate te herstellen
merkt de regering op, dat daarvoor
pas een definitieve regeling zou wor
den getroffen tijdens een vredescon
ferentie met Duitsland. Daardoor
werden de handen van Nederland ge
bonden.
Rijnvaart
Ten aanzien van de Rijnvaart wordt ge
zegd, dat de overeenkomst tot aanvaar
ding van de verplichte rechtsmacht van
het internationale gerechtshof voor ge
schillen inzake de interpretatie van de
akte van Mannheim op zichzelf in ieder
geval het voordeel heeft dat een einde
is gemaakt aan de onzekerheid over de
vraag of Nederland het eigenlijke Rijn
vaartgeschil, wanneer de omstandighe
den daartoe aanleiding zouden geven,
eenzydig aan het internationale
rechtshof zou kunnen voorleggen.
Wat niet geregelde kwesties betreft deelt
de regering mede, dat de kwestie van
de uitlevering van uit Nederlandse ge
vangenissen naar Duitsland gevluchte
oorlogsmisdadigers by de onderhandelin
gen niet aan «Ie orde kon worden gesteld.
Volgens de Duits grondwet kan namelijk
een Duitser niet aan een vreemde
gendheld worden uitgeleverd.
De Verenigde Staten hebben pre
mier Kroesjtsjew van de Sowjet-
Unie gisteren openlijke gewaar
schuwd geen nieuwe crisis om Ber
lijn te ontketenen.
De zegsman van het ministerie van bui
tenlandse zaken, Lincoln White, zei:
„een nienwe crisis om Beriyn op dit
ogenblik of wanneer in de toekomst ook,
zou opzettelijk teweeggebracht zijn door
Kroesjtsjew zelf, waarvoor hy alleen de
volle verantwoordelijkheid zou dragen"
White zei, dat Amerikaanse regerings
kringen op een mogelyke nieuwe crisis
om Beriyn kort na de Amerikaanse ver
kiezingen in november voorbereid waren.
Er was niets „mysterieus" aan dit ge
voelen, zo zei White, „g|j allen zrjt op
de hoogte van uiteenlopende uitingen
van bezorgdheid van de zyde van hoge
gezagsdragers van de Amerikaanse re
gering".
Vijftien leden van liet Amsterdamse
studentencorps hebben een verkla
ring opgesteld, die ter ondertekening
onder de overige leden circxileert,
waarin een herziening van de ont
groening wordt geëist. De onderte
kenaars stellen hun verdere corps-
lidmaatschap afhankelijk van de rea
lisering van fundamentele verande
ringen in de wijze van ontgroenen.
De ondertekenaars van de verklaring
spreken hun ernstige afkeuring en
verontwaardiging uit over de groen
tijd in haar Huidige vorm en de ex
cessen die deze wijze van ontgroe
nen onvermijdelijk met zich mee
brengt. Er bestaat volgens deze leden
reeds enige tijd in het corps een be
langrijke stroming die de groentijd
ingrijpend wil veranderen. Uit de ver
klaring blijkt dat de I.S.S.A. voorne
mens is een herziening van het no-
vitiaat voor te stellen in een corps-
vergadering op 22 oktober.
Essentieel wordt in de verklaring ge
noemd dat de leiding van de groen
tijd, onder voortdurende verantwoor
delijkheid van de I.S.S.A. uit handen
van de NJ.A.-commissie wordt geno
men en geplaatst wordt in handen
van een speciaal daartoe te benoe
men novitiaatscommissie, bestaande
uit corpsleden van wie mag worden
aangenomen dat zij tegen deze zeer
verantwoordelijke taak zijn opgewas
sen.
bestuur krijgt. De laatste tientallen ja
ren heeft Zuid-Afrika een indrukwek
kende industriële ontwikkeling doorge
maakt. Plaatsen als bijvoorbeeld Johan
nesburg zijn in korte tijd gegroeid tot
wereldsteden en het spreekt vanzelf, dat
bij die groei vele dingen scheef zijn ko
men te liggen. Niet op alle gebied was
de groei evenwichtig en bepaalde sec
toren van de stadssamenleving zijn zelfs
in het geheel niet meegegroeid met de
enorme economische expansie.
Zo trok de industrie in haar grote
bloei talrijke negers aan, die de
kans schoon zagen om in de steden geld
te verdienen, maar die negers raakten
ontworteld. Ze werden uit hun stamver
band gerukt en losgemaakt van de tradi
ties, die bij het stamleven behoren. Vele
zwarte broeders werden door de maal-
stx-oom gegrepen en belandden aan de
zelfkant van de wereldstad. De misdaad
nam toe en de politie stond vaak mach
teloos in de wirwar van steegjes in de
negerbuurten. Die buurten waren name
lijk wél uitgebreid met de industriële ex
plosie, maar ze zagen er dan ook nave
nant uit: krottenbouwsels van triplex,
matten en zinkplaten met stinkende
vuilnishopen naast de deur. In die krot
ten wriemelde een oncontroleerbaar aan
tal mensen door elkaar. Het behoeft
geen betoog, dat hier sprake was van
ongewenste toestanden, waartegen al
leen al uit oogpunt van hygiëne grote
bezwaren bestonden.
heeft aan die toestanden een eind
willen maken door de krottenwijken te
laten overbrengen naar nieuwe woon
wijken. Zij stuitte daarbij op tegenstand
van de negers. Later lanceerde de rege
ring Verwoerd het plan voor de „Ban-
toestans", de zelfstandige nederzettingen
ver van de steden vandaan. Daartegen
kwamen echter niet alleen de negers in
verzet, maar ook verscheidene blanken.
Vooral de ondernemers waren het niet
met premier Verwoerd eens. Logisch,
want zij zagen zich door die maatregel
van de regering plotseling beroofd van
hun vrij goedkope arbeidskrachten.
Onder die tegenstanders uit industriële
kring zijn heel wat partijgenoten van de
premier, leden van de Zuidafrikaanse
Nationalistische Partij. Onder hen zijn
ook veel Engelssprekende Zuidafrika
ners. Nu was Verwoerd in de kring van
Engelssprekende landgenoten toch al
niet zo gezien, want sedert de boeren
oorlog is er altijd enige aversie tussen
beide partijen blijven bestaan. En de
Engelsen mogen die oorlog dan gewon
nen hebben, vijftien jaar later verloren
zijn de strijd toch nog, maar ditmaal bij
de verkiezingen.
Het is op dit punt eigenaardig gesteld
met Zuid-Afrika. Men zou zeggen, dat
een land dat zo lang tot het Britse Ge
menebest heeft behoord, toch wel over
wegend Engels georiënteerd zou moeten
zyn. Maar niets is minder waar.
UVWVVWWUWWVUVVVWWVWVVWVnMVVVVVVVVWVWUVVt
(Van onze weerkundige medewer
ker).
De afgelopen week is zonnig en
warm begonnen, maar eindigt
koud. Woensdagmiddag werden in
Brabant nog temperaturen tot 21
en in Zeeland tot 18 graden geme
ten, maar gisteren kwam het kwik
niet hoger dan negen k tien en in
het kustgebied niet hoger dan
dertien graden.
Een depressie die over Zuid-
Frankrijk naar Italië trekt, ver
oorzaakt aan de Rivièra 40 tot 50
mm regen. Koudere lucht is de
laatste dagen Scandinavië binnen
gestroomd, waar voor het eerst
in dit seizoen in Zweden lichte
vorst werd waargenomen en aan
de kust van Noord-Noorwegen
de eerste lichte sneeuwbuitjes zijn
gerapporteerd. Wij blyven tijdens
het weekeinde nog in het hoge-
drukgebied liggen, dat langzaam
in betekenis afneemt. De oosten
wind blijft wat te koude lucht
aanvoeren, met nog vrij veel wol
kenvelden. De regenkansen zullen
tot begin volgende week nog
klein blijven, maar de middagtem-
pcraturen liggen in de buurt van
tien tot twaalf graden, hetgeen
iets aan de lage kant is voor
midden-oktober.
zijn Nationalistische Partij steunen
op de boeren, dc overwegend Afrikaans
sprekende afstammelingen van de oor
spronkelijke Nederlandse kolonisten. Ook
deze Afrikaners zijn het niet allemaal
met de premier eens. Juist onder de
Afrikaners zijn er namelijk velen, die de
plannen van de regering niet vergaand
genoeg vinden. Er is een naar wordt
beweerd kleine groep onder leiding
van Fritz Smit, oud-voorzitter van de
„Afrikaanse Studente Bond", die onder
de strijdkreet „Terug naar Strijdom" al
net zo'n felle oppositie voert als de of
ficiële oppositie-partij. Alleen wil de
groep-Smit een heel andere kant uit dan
de oppositiepartij. „Terug naar Strijdom"
houdt in, dat de regering zou moeten
doen wat oud-premier Johannes G. Strij
dom wilde, namelijk een sterk en mili
tant blank regime in Zuid-Afrika stich
ten. „Noem het apartheid, noem het ge
scheiden ontwikkeling, of wat je maar
wilt maar het is blanke baasskap
(blanke meesterschap) waarvoor wy
stryden", verklaarde Strijdom eens.
Fritz Smit wordt in zijn strijd bijge
staan door een andere Smit. ex-senator
Hennie Smit. De laatste Smit is om
zyn extreme opvattingen uit de Nationa
listische Partij gestoten. Beide Smitten
zijn het er helemaal niet mee eens, dat
de regering in Transkei een Bantoepro
vincie sticht, waar niet de blanken lei
ding zullen geven, maar de negers zelf.
Premier Verwoerd pas 61 geworden
zet intussen zijn wil rustig door.
Een commissie bestudeert de mogelijk
heden voor Transkei. Als het rapport
gunstig is, zullen in de toekomst 240.000
negers uit de westelyke Kaapprovincie
met hun hele hebben en houden naar
Transkei verhuizen. Dat het doorgaat
staat vast. Resoluties, ingediend op ver
gaderingen van de Nationalistische Par
tij, konden de plannen niet veranderen.
Dat de boeren, die vrezen hun knechten
te verliezen, boos zyn, raakt Verwoerd
niet. De boeren zijn toch al kwaad, om
dat de regering heeft aangekondigd een
eind te zullen maken aan de subsidies
op maïs en boter, twee produkten, die in
Zuid-Afrika te duur worden geprodu
ceerd en waarvan de voorraden steeds
groter worden. Sommige boeren hebben
al openlijk verklaard het te betreuren,
dat Zuid-Afrika uit het Brits Gemene
best is gegaan. En dat waren dan niet
eens Engelssprekende Zuid-Afrikanen.
Nee, premier Verwoerd heeft het niet
gemakkelijk.
PREMIER VER WOERD
van alle kanten onder vuur
