TOERISTENNOTA KONDIGT maatregelen van overheid aan In 1963 voortzetting stringent prijsbeleid Tegen ex- bankemployé vierenhalf jaar geëist RUIMTELIJKE SPREIDING ZAL STERK WORDEN BEVORDERD Drie doden en 12 gewonden bij botsing in België S1M0N SNORKELIN ACTIE TEXTIELHANDEL PARAAT VOOR ACTIES GROOTWINKELBEDRIJVEN J Leusden in last over honden van prins Bernhard PROF. VONDELING BEDANKT ALS STATENLID DINSDAG 25 SEPTEMBER 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 8 S.E.R -ADVIES OVER VAKANTIESPREIDING De reeds geruime tijd geleden ingediende Toeristennota is thans door de minister van economische zaken, als bijlage bij de begroting 1963 bij de Tweede Kamer ingediend. De belangrijkste punten van het uit gestippelde beleid ten aanzien van de overheidsbemoeiing op dit ge bied zijn: verdubbeling van de subsidie aan de A.N.V.V. tot 3 miljoen gul den en een extra bedrag van een miljoen voor speciale acties in het buitenland. het ter beschikking stellen van 4 miljoen gulden aan subsidies voor verbetering van de toeristische infrastructuur en opheffing van de beperking, dat deze alleen aan de probleemgebieden ten goede kan komen. de S.E.R. zal advies uitbrengen over het probleem van de vakan- tiespreïding, dat door de staatssecretaris van economische zaken ge zien wordt als moeilijk oplosbaar. uitgebreid onderzoek van statische gegevens inzake toerisme en „motivation research" ten aanzien van de toeristen. uitbreiding van de hotelkredietbeschikking tot bungalowparken. Op de nota en de conclusies alsme de het voorgestelde beleid gaan wij hieronder dieper in In 1960 werden de bestedingen van binnen- en buitenlandse toeristen geraamd op 1 miljard gulden, waarvan 500 miljoen voor reke ning van buitenlandse toeristen komt. Voor de oorlog werd per jaar 5 tot 6 miljoen besteed- Vermoede lijk zal dit bedrag aan toeristische bestedingen tussen 1960 en 1970 verdubbelen tot twee miljard gul den. Spreiding Deze cijfers maakt de staatssecretaris van economische zaken, drs. F. J. W. Gijzeis bekend in de tweede nota inzake het toerisme. De heer Gijzeis meent, dat voor het bereiken van een dergelijk om vang van het toerisme in Nederland een verbetering van de toeristische accommo datie, een betere spreiding in ruimte en tijd en een intensivering van de propa ganda nodig zijn. Gebeurt dit niet dan zal Nederland in de concurrentie met andere landen niet voldoende toeristen kunnen aantrekken en zal het evenmin voldoende toeristische mogelijkheden kunnen bieden aan de eigen bevolking. De staatssecretaris meent, gezien ook het uitstekende werk van een aantal particuliere organisaties, dat de bevor dering van het toerisme primair een taak is van particulier initiatief en dit ook dient te blijven en dat de taak van de centrale overheid in het algemeen een stimulerende ordenende en helpende moet zyn, die onder bepaalde omstandigheden een doelbewuste subsidiepolitiek kan in houden, gericht op toeristische organisa ties en lagere overheid. De staatssecretaris stelt zich in concre- to tot taak te bevorderen, dat de toeris tische mogelijkheden systematisch wor den benut door een grotere spreiding zowel in tijd al is hij hierover niet optimistisch als in ruimte en door verbetering van de logiesaccommodatie. Conclusies De staatssecretaris kondigt maatregelen aan, die bedoeld zijn om het beoogde doel te bereiken. voor een betere beoordeling van bete kenis en invloed van het toerisme is aanvulling van de beschikbare statis tische gegevens en aanpassing van de ze gegevens aan het beoogde doel wenselijk. Die aanvulling moet voor al betrekking hebben op de registra tie van vreemdelingen in andere lo- giesvormen dan hotels alsmede een jaarlijkse registratie van het verblijf van Nederlanders in hotels in Neder land. een beter inzicht in het toerisme is te vens te bereiken door middel van een onderzoek naar de verschillende be weegredenen van zowel de buiten landse als de binnenlandse toerist het zogenaamde „motivation-re search". Daarnaast is voor de beleids vorming op langere termijn ook in Nederland een meer stelselmatige be studering van het toerisme gewenst. De staatssecretaris stelt zich voor contact op te nemen met enkele we tenschappelijke instituten, Op de be groting voor 1963 is een bedrag van 75,000 uitgetrokken, waaruit over heidsbijdragen voor bovengenoemde vormen van onderzoek kunnen wor den verleend. aan de Sociaal-Economische Raad is een algemeen advies gevraagd over het vraagstuk van de vakantiesprei ding. Dit vraagstuk, zo constateert de heer Gjjzels, bleek totnutoe zowel hier als m het buitenland bijzonder moeilijk tot een oplossing te brengen. meer mogelijkheden ziet de staatsse cretaris in de bevordering van een betere ruimtelijke spreiding van het toerisme. Hiertoe staat hem liet mid del van subsidiering van voorzienin gen op het gebied van de toeristische infrastructuur ter beschikking. Deze subsidiering zal met ingang van 1963 niet meer beperkt behoeven te blijven tot de probleemgebieden zoals in de jaren 1960 tot en met 1962. Mede met het oog hierop is bet totale bedrag, waartoe subsidieverplichtingen voor dit doel kunnen worden aangegaan, verhoogd van 1,5 miljoen in 1962 tot f 4 miljoen in 1963. de nieuwe hotelkredietbeschikking 1962 ten behoeve van de financiering van nieuwe en uitbreiding en moder nisering van bestaande hotels houdt belangrijke verbeteringen in ten op zichte van de daaraanvoorafgaande van 1956, terwijl toepassing is ver ruimd doordat behalve hotels, hotel restaurants en motels ook bungalow parken voor kredietverlening in aan merking komen, indien deze naast het ter beschikking stellen van va kantiewoonruimte ook diensten ver lenen. BOEMEL. Forensen op de trein van 06.18 uit Oita naar Tokio, waren ver baasd omdat de trein zo vaak stopte. Zij staken het hoofd uit de raampjes en ontdekten dat de machinist telkens de trein stop zette en naast de locomotief ging staan om in de duisternis te kun nen kijken. Machinist Hisanori Kono (26) legde la ter aan zijn superieuren uit, dat hij met twee vrienden zoveel sake had gedron ken, dat hij niet goed meer kon zien. Hij was dus telkens even van de bok gestapt om te kijken waai' de trein naar toe reed. het door de staatssecretaris met de A.N.V.V. gevoerde overleg heeft ertoe geleid, dat deze organisatie in haar toeristische propaganda in het buiten land en in de organisatie van haar werkzaamheden enige wijzigingen zal doorvoeren. Tot zover de zes „programmapunten" van staatssecretaris Gyzels. In de toeris tennota gaan aan deze conclusies een aantal hoofdstukken vooraf, waaraan wij het volgende ontlenen. Mengvormen Uit analyses van het toerisme in Neder land blijkt dat nieuwe vormen van toe risme zich hebben ontwikkeld naast het traditionele vakantietoerisme. Hiertoe rekent de heer Gijzeis onder meer combinatie van toeristisch bezoek congressen, jaarbeurzen enz. Deze meng vorm is volgens de staatssecretaris van belang, ten eerste omdat het hier gaat om een koopkrachtig toerisme met een zekere mate van luxe-karakter en ten tweede omdat het niet zo afhankelijk is van seizoens- en weersomstandigheden als het zuivere vakantietoerisme. Over de spreiding in tijd is de staatsse cretaris niet optimistisch al meent hij, dat de mogelijkheoen nog niet zijn uit geput. Meer mogelijkheden ziet hij in de spreiding in de ruimte. Als mogelijkheden van ruimtelijke sprei- noemt de staatssecretaris: i verdere ontsluiting van het strand de Noordzeekust. euwe spreïdingsmogeljjkheden zowel voor watersport als voor oever-recreatie biedt het Deltagebied, waarbij te denken valt aan liet A'eerse Meer, de randmeren van de IJselraeerpolder en het Friese merengebied. de bos-, liei- en zandgebieden in het oosten en zuiden van ons land. Om deze spreiding te bereiken zal niet alleen landelijk, maar ook regionaal een nauw keurige planning noodzakelijk zijn. Verschil Ten aanzien van de financiële steun merkt de staatssecretaris voorts op, dat de aan Zeeland toegewezen subsidies van in totaal ruim 1 miljoen zijn ge bruikt voor de aanleg van duinovergan gen, een vakantiecentrum in de Braak manpolder, jachthavens, wegverbindin gen, parkeerterreinen en andere toeris tische voorzieningen. Voorts zegt de heer Gijzeis van mening te zijn, dat tus sen hulpverlening voor werken in de pro bleemgebieden en die buiten de pro bleemgebieden in zoverre een verschil bestaat, dat ten aanzien van eerstge noemde het element van welvaartssprei ding een grotere rol speelt. Deze overwegingen hebben hem ertoe geleid voor die gevallen, waarin infra structurele werken buiten de probleem gebieden worden gesubsidieerd, de sub sidie van de centrale overheid aan pro vincies en aan gemeenten te bepaler ten hoogste 50 procent van het onren dabele gedeelte der projecten. MINISTER DE POUS: Loonstijging kan export ernstig schaden (Van onze Haagse redactie) Naar de mening van de minister van economische zaken, drs. J. W. de Pous, is thans het punt bereikt, dat verdergaande stijging van de Nederlandse arbeidskosten boven die van het concurrerende buiten land, onze uïtvoerontwikkeling ernstige schade kan berokkenen. Ook indien de opwaartse druk op de lonen en op de prijzen alsmede de spanningen op de arbeidsmarkt niet voldoende worden beteugeld, zullen externe verstoringen niet uitblijven. De minister maakt deze opmerkingen waar liij in de memorie van toelichting op zyn begroting voor 1963 de beta lingsbalans ter sprake brengt, die vol gens de verwachtingen van het cen traal planbureau in 1963 een groter overschot te zien zal geven dan in 1961 en 1962. De minister wijst er echter op, dat deze verwachting is gebaseerd op de veron derstelde groei van de Nederlandse ex port met 7 procent, waaraan weer ten grondslag ligt, dat de relatieve concur rentiepositie van Nederland niet verder achteruitgaat. Het groeitempo van de Nederlandse economie, dat in de jaren 1959 en 1960 bijzonder hoog was, is sedertdien aan zienlijk afgenomen, constateert de mi nister. Nadat in 1959 en 1960 de pro- duktie in bedrijven met resp. 5 en 10 procent was gestegen, kon in 1961 door uitputting van de capaciteitsreserves nog slechts een stijging van 2 procent worden bereikt. De arbeidsproduktivi- teit (produktie per manjaar) steeg zelfs met niet meer dan 0-5 pet. Mede door de bijtijds getroffen maatregelen ter beteugeling van de conjuncturele span ningen, vertoonden ook de totale bin nenlandse bestedingen een gematigde groei van, naar volume gemeten, ruim 4 pet. De groei van de binnenlandse bestedin gen overtrof dus wel de toeneming van het nationaal produlct, doch niet in die mate, dat daardoor het externe even wicht van de economie in gevaar kwam. TWEE DODEN BIJ BOTSING (Van onze correspondent) Gistermorgen omstreeks zeven uur is op de weg Markelo - Rijssen na bij de vijfsprong te Eisen een ern stig verkeersongeval gebeurd, dat aan twee inwoners van Lemeler- veld het leven heeft gekost. Op genoemd tijdstip kwam uit de rich- Hogere subsidie voor vergelijkend warenonderzoek (Van onze Haagse redactie) Minister De Pous heeft de indruk, dat de reclame in ons land in het algemeen gesproken niet onverantwoord is. Hij is echter wel gevoelig voor de opvatting, dat de huidige wettelyke bepalingen de consument slechts op beperkte wyze be scherming bieden tegen eventuele notoir misleidende reclame of de gevolgen daarvan. In verband hiermede heeft hij overleg geopend met zijn ambtgenoot van justi tie, teneinde na te gaan of en op welke wijze een aanvullende wettelijke voor ziening kan worden getroffen. De mi nister deelt dit mede in de memorie van toelichting op de begroting van econo mische zaken voor 1963. De bewindsman acht het in beginsel ge wenst activiteiten te stimuleren gericht op het zo objectief mogelijk vermeerde ren van de kennis van de consument omtrent de kwaliteit en de prijs van goe deren en diensten. In het beleid van de centrale overheid is dit reeds tot uit drukking genomen, onder meer door het subsidiëren van vergelijkend warenon derzoek. De minister wil dit werk in 1963 bevorderen door niet alleen de ab solute maar ook de relatieve overheids bijdrage voor vergelijkende warenonder zoeken van het Consumenten Contact orgaan te verhogen. Voorgesteld wordt dan ook het subsidiebedrag van f 50.000 in 1962 te verhogen tot f 125.000 in 1963. Interne spanningen Veel groter waren daarentegen de zorgen, die zich voordeden bij dc handhaving van het interne even wicht, te weten het bewaren van voldoende prijsstabiliteit, bij zeer gespannen arbeidsmarkt. Het loonpeil steeg in 1961 met 5.3 pet., wat gezien de nauwelijks verbeterde arbeidsproduktiviteit neerkwam op een toeneming van de arbeidskosten met bijna 5 pet. De druk tegen het prijspeil is daardoor zeer groot geworden. Des ondanks kon de stijging van het con- sumptiepryspeil beperkt blijven tot 1.6 pet., waarvan nog 0.5 pet. voor reke ning kwam van de doorwerking van de huurverhoging en de opheffing van de consumentensubsidics in 1960. De handhaving van het externe evenwicht vereist naar de mening van de minister in 1962 nog geen verdere maatregelen. Daarentegen zijn de interne spanningen, vergele ken bij 1961, nog verder toegenomen. De arbeidskosten zullen na de stijging in 1961 met bijna 5 pet., in 1962 nog eens met 5.5 pet. hoger komen te lig gen. De druk op het prijspeil blijft daar door zeer groot. Ook in 1963 zal voortzetting van het stringente prijsbeleid derhalve geboden zyn. Het blijven voeren van een strin gent prijsbeleid is naar de mening van de minister juist in de huidige situatie van groot belang, omdat vóór alles voorkomen moet worden, dat de druk op het loonpeil, die bij de gespannen arbeidsmarkt toch al groot is, nog eens zou worden versterkt als bij de loonon derhandelingen de prijsontwikkeling mede een rol zou gaan spelen. gezeten. Met grote snelheid wilde de chauffeur een voor hem rijdende opleg ger geladen met papier passeren. Op hetzelfde moment naderde uit de rich ting Markelo een touringcar uit Rijssen. Gelegenheid tot passeren was er niet meer. De chauffeur van het volkswa genbusje kwam hierop met beide wa gens in aanraking. De bestuurder van -iet klem gereden busje, de 36-jarige H. Kerkdyk uit Lemelerveld werd op slag gedood, evenals de 30-jarige ongehuwde J. ten Broeke eveneens uit Lemelerveld. Van de overige inzittenden werd een aantal licht gewond. Bestuurder Kerk dijk was gehuwd en vader van 1 kind. Het volkswagenbusje werd geheel ver nield. De foto toont het vernielde busje naast de oplegger Op de weg van Brussel naar Char leroi heeft zich zondagnacht een gecompliceerd verkeersongeluk voorgedaan, waarbij drie Belgen zijn gedood en twaalf personen zijn gewond. Twee auto's botsten frontaal tegen elk aar, waarbij drie inzittenden op slag wer den gedood en vier ernstig werden ge wond. Het ongeluk gebeurde bij een dan cing, van waaruit onmiddellijk hulp aan de slachtoffers werd geboden. Een derde auto kon niet meer op tijd remmen en reed op de groep mensen in. De wagen raakte een aantal omstanders, sloeg om en vloog in brand. De be stuurder en zijn echtgenote konden met zware verwondingen uit de brandende auto worden gered. Deze tweede aan rijding veroorzaakte onder de hulpver lenende zes gewonden. Enkelen van de slachtoffers zijn er erg aan toe. Over de oorzaak tast men nog in het duister. Deventer slikte bittere pil Ontslag directeur van openbare werken De gemeenteraad van Deventer heeft maandagavond na langdurige bespre kingen zijn fiat gegeven aan het voor stel van b. en w. om aar. de directeur van openbare werken, ir. E. A. Bier drager, eervol ontslag te verlenen per 31 december a.s. Bovendien zal hem een bedrag van f 100.000 ineens worden uit betaald, plus f 5000 vergoeding voor ge maakte kosten voor rechtskundige bij stand, terwyl hein voorts gedurende vijf jaar elk jaar f 3000 /.al worden uitge keerd wegens gederfde pensioenpremie. De financiële uitkeringen vormden voor vrijwel alle raadsleden r-en bezwaar. De burgemeester, mr. N. Bolkestein, zei dat dat ambtenaar in het Nederlandse recht een vrij vaste positie heeft. „In het onderhavige geval zou een langdurige procedure plus wellicht een wachtgeld regeling nodig zijn om deze kwestie langs gerechtelijke weg te regelen", zo meende hij. De dienst van openbare wer ken, die vijfeneenhalf jaar slecht is geleid, staat voor verscheidene belang rijke taken. Het is in het belang van de gemeente dat zo spoedig mogelijk de dienst van openbare werken onder goede leiding wordt aangepakt, aldus de burgemeester. De geldelijke consequen tie, verbonden aan het voorstel van b. en w., achtte hij verantwoord. Verscheidene, fractievoorzitters zeiden het voorstel te beschouwen als een bit tere pil, die echter geslikt moet worden, omdat de gemeente daarmede in de ge geven omstandigheden het best wordt gediend. Het voorstel werd tenslotte met 28 tegen twee stemmen aangeno men. Klassiek Verbond: geen actie tegen mammoetwet De voorzitter van hqt Nederlands Klas siek Verbond, mr. N. Bolkestein, burge meester van Deventer, is van oordeel, dat het weinig nut zal hebben om nu weer by de Eerste Kamer een actie te gen de A'oorgestelde mammoetwet, te on dernemen. Mr. Bolkestein verklaarde dit zaterdag' in de te Zeist gehouden verbondsdag, die hij met een rede opende. Hij herinnerde eraan, dat er met het adres, dat het verbondsbestuur namens de leden aan de Tweede Kamer heeft gezonden, n welijks iets is bereikt. Op de Nieuwe Achtergracht in Amsterdam is maandag een de monstratie gegeven met een nieu we brandweerwagen, de „Simon Snorkel". Op het chassis van de wagen is een hydraulische en draaibare arm met platform ge monteerd. Op het platform be vindt zich de straalpijp van het waterkanon en een sproei-inrich- ting om een brandweerman nat te houden. De maximum hoogte bedraagt 19.80 mtr. Natuurlijk kunnen ook mensen van verdie pingen worden gehaald. De kosten van de brandweerwagen bedragen om en nabij de honderdduizend gulden. Planck-medaille voor prof. Kronig Het verbond van Duitse natuurkundige verenigingen heeft bij de opening van zijn natuurkundigencongres 1962 in Stuttgart de onlangs afgetreden rector magnificus van de Technische Hoge school te Delft, prof. dr. R. Kronig, de Max Planck-medaille 1962 verleend voor zijn belangrijke werk op het ge bied van de quantentheorie. In de bij de onderscheiding behorende oorkonde wordt in het bijzonder mel ding gemaakt van de door prof. Kronig verichte onderzoekingen inzake de magnetische momenten van elektronen en atoomkernen, de structuur der mole culen, namelijk die van de vaste licha men en die in vloeibare toestand, en inzake de theorie van de straling en de verstrooing. Prof. Kronig, die in Dresden werd ge boren, is 58 jaar- IN VERBAND MET „MIXER-OORLOG" Uitgewerkt plan ligt gereed (Van een onzer verslaggevers) „Dis textielhandel is paraat. Als een grootwinkelbedrijf goedkope acties zou gaan voeren met welk artikel uit ons assortiment dan ook, volgt onmiddellijk het gezamenlijk antwoord van praktisch alle detaillisten. Hiertoe zyn afspraken gemaakt met onder andere ook buiten landse industrieën. Er ligt een uitge- gebracht, maar wij zullen niet aarzelen als het werkelijk moet". Deze enigszins dreigende uitspraak is afkomstig van de heer C. de Jong, pre sident-commissaris van de Inkoopcom binatie Nederland N.V. Hij lanceerde gistermiddag deze woorden na afloop van een persconferentie in Amsterdam. Dit alles bij gelegenheid van de eerste paal, die werd gëheid voor een groot nieuw gebouw nabij de plaats waar over enkele maanden ook de bouw van start gaat voor het enorme confectiecentrum. De N.V. Nederland is de grootste neu trale textiel-inkoopcombinatie die onze economie kent: er zijn meer dan 500 middenstanders in verenigd. Deze orga nisatie heeft een jaaromzet die ver uit gaat boven wat bijvoorbeeld menige re derij bereikt, namelijk 250 miljoen gul den. Van de 16.000 textieldetaillisten in ons land zijn er 3000 georganiseerd: ze be zetten ondanks deze nummerieke min derheid toch driekwart van de totale binnenlandse markt. En deze 75 procent is bereid tot strijd. Geen massaprodukt Namens zijn organisatie zei gister middag de heer De Jong: „Onze za ken zullen zich niet concentreren op het goedkope massa-produkt. Dit la- ten wij over aan de super-markets. Wij houden als richtsnoer: goede eigentijdse en degelijke artikelen te gen de scherpst mogelijke prijzen". „Wij zullen ook niet overgaan tot het kostprijs verkopen van branche-vreem de artikelen, omdat dergelijke acties ge zonde ontwikkeling slechts verstoren terwijl juist de rustige en gezonde groei naar nieuwe verhoudingen in het be lang is van fabrikanten, handel en con sumenten". „Wel kan ik U verzekeren als een of ander concern dezelfde politiek die is gevoerd met koelkasten en mixers ook voor textiel gaat voeren, het antwoord van de textielhandel in het algemeen zeer afdoende zal zijn, en zeker die van de Inkoopcombinatie Nederland". En tydens de gesprekken na zijn rede voering voegde hy er nog aan toe: „We willen liever geen gevecht met dc groot winkelbedrijven. Ik geloof trouwens niet dat ze het nog durven". De honden van prins Bernhard zijn on derwerp van discussie geweest ir gemeenteraad van Leusden, waar tot dusverre de verordening op de hondenbelasting een gunstige uitzon deringsbepaling had voor de houders van grote kennels. Met de reductie, die daaruit voortvloeide, is het afgelopen. Het C.H.U.-gemeenteraadslid De Wild vond het maar zo-zo, dat met name geen belasting hoefde te worden be taald voor de honden van prins Bernhard, die te neusden in een ken nel zfln ondergebracht. Sommige al leenstaande bejaarden houden een hondje voor de gezelligheid en moe ten daar twaalf gulden voor betalen. Iemand die dertig honden houdt voor de jacht, krijgt een reductie van 50 procent. De heer De Wild had voorts vernomen, dat veel inwoners de prinselijke hon den liever kwijt dan rijk zijn. Ze blaffen en janken en zijn soms een last voor het verkeer. Het raadslid Kurjper (p-v.d.a.) viel zijn betoog bij. De heer Van Maanen (a.r.) gaf als zijn mening te kennen, dat de hon den maar op.Soestdijk moesten wor den ondergebracht. De bossen zijn er groot genoeg, verzekerde hij. De op posanten kregen zoveel steun, dat tenslotte de reductiebepaling uit de gemeenteverordening werd ge schrapt. Prof. dr. ir. A. Vondeling heeft bedankt als lid van Provinciale Staten van Fries land in verband met het feit, dat hy ii de Tweede Kamer mr. Burger zal opvol gen als fractievoorzitter van de Partij van de Arbeid. Verlies voor U.N.R. bij verkiezingen Franse senaat Bij de zondag gehouden verkiezingen voor een derde van het aantal zetels in de Franse Senaat heeft de Gaullis tische „Unie van de Nieuwe Republiek' (U.N.R.) twee zetels verloren, namelyk één in Tahiti en de andere in Frans- Guyana. Daardoor beschikt de U.N.R- nu slechts over 31 zetels. De onafhankelijken bleven, hoewel zij één zetel verloren, met 81 zetels de grootste groep, gevolgd door de socia listen die met één zetel winst op 52 ze tels kwamen. De radicalen,- die ook één zetel wonnen, beschikken nu over 51 tels. De rooms-katholieke M.R.P. kwam met dezelfde winst op 35 zetels. De communisten bleven onveranderd op 14 zetels. Tenslotte telt de Senaat voort aan zeven partijloze leden, één meer dan tot dusver. IN HOGER BEROEP Oplichting ter waarde van 8 ton Tegen de 43-jarige ex-employé van de Amsterdamsche Bank J. E., heeft de procureur-generaal bij liet gerechtshof te Amsterdam gistermorgen wegens het mede- plegen van valsheid in geschrif te, het opzettelijk gebruik ma ken van een vervalst geschrift en oplichting, een gevangenis straf van vier jaar en zes maan den met aftrek van het voorar rest geëist. De rechtbank had E. voor deze feiten tot drie jaar met aftrek veroordeeld- De officier van justitie, die zes jaar met aftrek had geëist, was van dit vonnis in appèl gegaan bij het hof. Met de oplichting was een bedrag van ruim acht ton gemoeid geweest, waarvan de Amsterdamse centrale recherche dank zij de medewerking van E. ongeveer zes ton heeft kun nen achterhalen. Er waren twee ge vallen ten laste gelegd, een bedrag van ruim 655-000 en een cheque van tien mille- Deze bedragen hadden verdachte en zijn Franse medeplich tige, de 57-jarige zakenman G. R., zich toegeëigend door geknoei met rekeningen van buitenlandse cliënten Uitgeleverd De Fransman die in juni door Span je, waar hij werd gearresteerd, is uitgeleverd aan Nederland zal over enkele maanden voor de Am sterdamse rechtbank terecht staan. Het geld dat béiden op flfty-fifty ba sis verdeelden werd op ieders num merrekening bij een Zwitserse bank overgemaakt. Verdachte, die in oktober naar Duits land vluchtte, werd op de 27ste van die maand bij een bank te Baden- Baden gearresteerd. De dag tevoren was E. door een secretaresse van de bank gewaarschuwd dat hij niet meer terug moest komen en van zijn vrouw had hij vernomen dat de po litie al bij hem thuis was geweest- „Ik zag er toch geen heil meer in", aldus antwoordde verdachte op de vraag van de president waarom hij dan toch weer naar die bank was gegaan. E. vertelde dat hij zelf nog wel had kunnen ontkomen docli dat hij zijn gezin niet in de steek wilde laten. Het was de bedoeling geweest om met zijn familie naar Zuid-Amerika te gaan. „Zeker naar een van die landen die niet uitlevert?", zo merkte de president op en verdachte knikte bevestigend- Het Wereldgebeuren Proces in Kashmir India staat bekend als het land van de heilige koeien, dieren, die ondanks hun heiligheid gewoon op straat lopen en daar door jong en oud worden ont zien. Zelfs het wegverkeer is aan deze koeien onderworpen. Snelverkeer is in India slechts snelverkeer zolang het de koeien belieft. India is ook het land van premier Nehroe, de leidende politicus van de neutralistische wereld, snel in het re gistreren van onrecht in de wereld en een vlijtig bestrijder van de kernbewa pening, waarin "hij een groot onrecht en gevaar ziet. In dit India, van de koeien en van pre mier Nehroe is een belangwekkend pro- aangevangen. Het is een zaak die tot dusver weinig de aandacht heeft getrokken in het buitenland, hoewel de verdachte niemand minder is dan de vroegere premier van Kashmir, sjeik Abdoellah. Toch is de geschiedenis, die aan de rechtszaak is voorafgegaan in teressant genoeg, vooral om net poli tieke kantje dat er aan zit. Kashmir is, zoals bekend, het betwiste gebied op de grens van Pakistan en India. Pakistan maakt er al sedert 1947 aanspraak op. Toen in 1947 India en Kashmir van Engeland onafhanke lijkheid ontvingen, begon Pakistan een militaire actie tegen Kashmir. De ma- haradja van Kashmir, een Hindoe, riep de huip van de Hindoe-staat India in en al spoedig was in Kashmir de strijd tussen de door Pakistan gesteunde ïs- iamietische ontevredenen en de Indische troepen in volle gang. In 1948 bemoei den de Verenigde Staten zich met het conflict. Er werd een wapenstilstand gesloten, waarbij een demarcatielijn werd vastgesteld. De Hindoe-vorst had direct al een slimme zet gedaan, toen hij een gematigde Islamiet, sjeik Ab doellah opdracht gaf een gemengd Is- lamietisch-Hindoeïstisch kabinet samen te stellen, dat de bedoelingen van de vorst wilde uitvoeren, namelijk de aan sluiting van Kashmir bij India tot stand brengen. Sjeik Abdoellah speelde dus een voor name rol in het conflict om het strategisch belangrijke Kashmir. Dat hij de vorst in de kaart wilde spelen was niet zo verwonderlijk. De sjeik, hoe wel een orthodoxe Islamiet, had altijd op goede voet gestaan met de Hindoes in zrjn land. Met extremistische Islamie- tische groeperingen had hij zich nim mer ingelaten. Tijdens de periode, die aan de onafhankelijkheid van India en Kashmir voorafging had hij zich een van de meest redelijke voorvechters van een vrij India en een vrij Kashmir getoond. Hij was de leider van de Na tional Conference Party in Kashmir, een beweging, die op gelijke grondsla gen rustte als de Congress Party van premier Nehroe in India. De verstand houding met premier Nehroe was daar door goed en zoals Nehroe een der vrijheidshelden van India was, huldigde Kashmir sjeik Abdoellah als zijn held. Hij was diis een man die veel invloed had op zijn geloofsgenoten en die bo vendien gezien was bij de Hindoes. De samenvoeging met India gelukte aan vankelijk en aan Pakistan bleef behalve het verlenen van steun aan de onte vredenen van Kashmir niet anders over dan zyn nood te klagen bij de Verenigde Naties, wat het dan ook nog steeds ieder jaar opnieuw in de Algemene Ver gadering doet. Opmerkelijk en voor de maharadja hoogst onaangenaam was echter, dat sjeik Abdoellah de opdracht voor het vormen van een Islamietisch-Hin- doeïstische regering niet had aanvaard om India geheel de vrije hand te geven, maar omdat hy dat voor zijn land de beste oplossing vond. Zijn ware en ove rigens integere natuur demonstreerde zich, toen de sjeik omstreeks 1953 een nieuw geluid liet horen en om herstel van Kashmirs onafhankelijkheid vroeg. Bij de samenvoeging met India was be paald, dat Kashmir een grote mate van zelfbestuur zou behouden, maar dat de buitenlandse politiek door Nieuw Delhi zou worden bepaald. Al spoedig ont stond verschil van inzicht over deze voorwaarde en er deden zich botsingen met de centrale regering voor. India kwam tot de ontdekking, dat sjeik Ab doellah indertijd wel had geholpen in de stryd tegen Pakistan, maar dat hij de onafhankelijkheid van Kashmir gro tendeels wilde bewaren. De sjeik liet vanaf die tijd merken, dat,hij een geheel eigen standpunt innam, waarbij het hem noch om het belang van Pakistan noch om dat van India te doen was, maar waarbij hij alleen het belang van Kash mir in het oog wilde houden. India had zich enigermate vergist in de persoonlijkheid van de sjeik, die net als premier Nehroe in Kashmir-dracht gekleed gaat en die minstens even eigen zinnig is als de Indische premier. Sjeik Abdoellah stak zijn mening over Kashmirs toekomst niet onder stoelen of banken en India voelde zich opgescheept met een rebel op een be langrijke post. Toen de sjeik in augustus van 1953 zijn minister van onderwijs wilde ontslaan, werd ingegrepen. Sjeik Abdoellah werd in de ochtend van de negende augustus, zo weet de „Obser ver" zich te herinneren, aangehouden eh naar een gevangenis overgebracht. Drie brieven werden hem die ochtend in de handen gestopt: een meldde zijn ontslag, de tweede gaf een verklaring van het ontslag en de derde was een motie van wantrouwen, ondertekend door drie van de vier ministers. Het is in Kashmir met zijn eigen wetgeving mogelijk, dat iemand jaren in de cel zit zonder dat er een proces wordt gevoerd. Zo verging het sjeik Abdoellah. Pas vijf jaar later, in januari 1958 werd hij weer vrijgelaten om enkele maanden later, in april opnieuw te worden ge arresteerd. Toen pas kwamen de be schuldigingen. Aan de sjeik werd ver raad ten laste gelegd. Het zou zijn be doeling zijn geweest Kashmir aan de Verenigde Staten uit te leveren, zodat het westen daar bases zou kunnen stichten. Deze beschuldiging werd plot seling gelanceerd, nadat de Amerikaan se heer Adlai Stevenson een bezoek aan Kashmir had gebracht. Later vond men het verhaal, blijkbaar toch te onwaar schijnlijk klinken en werd Amerika ver vangen door Pakistan, hetgeen veel aan- nemelyker lijkt. Sjeik Abdoellah bleef intussen gevangen tot eindelijk in 1962 zoveel materiaal tegen hem verzameld was, dat met een proces kon worden begonnen. In Jammu en met in de hoofdstad van Kashmir Srinagar, die in het Islamietische lands deel ligt is een gerechtsgebouw op getrokken. Daar werd ook een woning voor de rechter en voor de politiechef gebouwd. De zitting is al een paar keer uitgesteld, schreef de Observer, want een van de verdachten moest het huwe lijk van zyn dochter regelen en bijwo nen, In India is dat een langdurige ge schiedenis. Sjeik Abdoellah werkt °intus- sen rustig in zijn tuintje, want dat mag hy doen in zyn nogal ruime gevangenis, waar hij trouwens in verband met zijn hoge rang, ook nog door andere gevan genen wordt bediend. Wat niet weg neemt, dat hij al ruim negen jaar zijn vryheid kwijt is. PREMIER NEHROE ...vergiste zich in sjeik Abdoellah...*

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 3