NORTON I
m
Hl#
Consumptie steeg in
1962 maar weinig
ARGUSOGEN zijn gericht op
nieuwe procedure Tweede Kamer
CINERAMA, stunt die miljoenen opbrengt
Zelfgekroond keizer van Amerika
Napoleon negeerde hij
Britse vakbonden
willen stemming
over E.E.G.
Idee voor
dierenpark
in groene gordel
,VV.\e^n°
EIS ^ET
KLÊM
KAMERLEDEN VERWACHTEN ZELF
STERKER GREEP OP REGERING
Unicum: film gaat zijn tweede jaar in
,Het is een
leuke grap"
Zenuwen in arm
van Red Knowles
weer verbonden
VRIJDAG 14 SEPTEMBER 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ER IS EENS een keizer
geweest, die er geen
eigen hofhouding op na
hield, die zonder minis
ters regeerde en die zijn
onderdanen slechts bij
hoge uitzondering een
minimale belasting op
legde. Welk land maak
te hij door zo'n zacht
zinnige heerschappij ge
lukkig? De Verenigde
Staten! Want Norton I
was van 1855 tot 1880
keizer van Amerika en
geen mens, die hem die
Waardigheid betwistte!
Het is een wonderlijke ge
schiedenis, die van deze
Norton I, die door geen
Norton II werd opgevolgd.
Joshua Norton kwam uit
Engeland, trok vandaar
naar Zuid-Afrika, om ver
volgens zo omtrent 1850 de
finitief en vol goudzoekers-
idealen naar Californië te
emigreren. Het lot was
hem gunstig, hy verdiende
goed en ontwikkelde zich
snel tot een van de meest
welgestelde kooplui van
San Francisco. Maar toen
in 1852 vernielde een
brand zijn niet verzekerde
opslagplaatsen en magazij
nen: Joshua was van de
ene dag op de andere weer
straatai'm.
Blauw uniform
Een straatarm man, die vervolgens
keizer besloot te worden: „Norton I,
Emperor of the United States", zo
noemde hij zich voortaan en als kei
zer van Amerika heeft hij toen op
kosten van zijn gewillige onderda
nen geleefd, die „ergens" toch wel
onder de indruk waren van de reso
lute natuurlijkheid, waarmee de won
derlijke Norton optrad.
Natuurlijk, „geschift" was hij
waarschijnlijk was hij dat door zijn
tegenslag geworden maar hij was
het op een plezierige, originele ma
nier. In een blauwe uniform met
grote gouden epauletten en met een
katoenen paraplu tegen de zon of
regen gewapend zo liep hij door
de straten van negentiende eeuws
„Frisco", op zon- en feestdagen bo
vendien nog met een sleepsabel uit
gerust. Op zijn schoeisel was wel wat
aan te merken: zijn schoenen gaap
ten je aan de voorkant met wijdopen
mond aan, maar daar was een re
den voor, keizer Norton had last
van eksterogen en gunde zijn geteis
terde tenen op die manier tenminste
een beetje lucht en ruimte.
Paleis
Aldus placht hij dan (wanneer het
nodig was, éérder niet!) nu eens de
ze dan gene bank binnen te lopen,
om daar trots maar vriendelijk de
hem toekomende cijns te heffen en
te innen: met maximaal tien dollar
was hij tevreden en hij gaf daar keu
rig een kwitantie met keizerlijke ze
gel voor terug. De vrijmetselaars van
San Francisco deden hun vrijgevige
naam eer aan: zy zorgden, dat Nor
ton zorgeloos in het paleis kon wo
nen, dat zij voor liem gehuurd had
den een bescheiden kamer in Sa
cramento Street.
Ook in elk ander opzicht kon Nor
ton I zorgeloos leven. Zjjn sigaren
kocht hij waar hij maar wilde zon
der betalen, zijn lijfgoed eveneens
en schouwburg noch paardetram
heeft ooit een dollarcent aan hem
verdiend.
Zo nu en dan was er een domoor,
die zich zijn verplichtingen jegens de
keizer niet bewust was. Zo bijvoor
beeld de kapitein van een stoomboot
op Sacramento, die de brutaliteit
had hem naar zijn kaartje te vragen.
Norton beantwoordde dit gebrek aan
respect door een blokkade van de
Sacramento-rivier af te kondigen,
waartoe hij de regeringskotter
„Shrubrick" formeel opdracht gaf.
Do stoomvaartmaatschappij heeft
toen die blokkade nog juist op tijd
kunnen verhinderen door Zijne Ma
jesteit een levenslang vrijkaartje
thuis te bezorgen.
Proclamaties
ICn zo regeerde Norton I vrolijk en
tevreden over zyn onderdanen. Mij
vatte zyn hoge ambt ernstig op. De
politiek van zjjn dagen had zijn op
rechte belangstelling. Geen zitting
van het huis van afgevaardigden van
Californië werd door hem overge
slagen: zwijgend en waardig (want
een keizer debatteert niet mee) zat
hij op de speciale stoel die men op de
eerste rij hoffelijk voor hem had bij
geschoven.
Thuisgekomen verwerkte hij al wat
hij vernomen had in vlotte proclama
ties die hij op zijn tijd niet slechts
tot zijn stad- en landgenoten richtte,
maar ook tot koningin Victoria, zijn
„lieve nicht" en ook tot keizer Frans
Jozef, zijn „eigen neef". Napoleon
m. in die dagen keizer van Frank
rijk, negeerde hij echter Norton I
beschouwde die ambtgenoot als een
usurpator, die niet het minste recht
had op zijn troon-
San Francisco heeft van zijn keizer
gehouden, vijfentwintig jaar lang,
en het heeft oprecht getreurd, toen
Norton I op die januarimiddag van
het jaar 1880 het tijdelijke met het
eeuwige verwisselde. Tienduizend
burgers defileerden langs de open
kist, waarin hij in zijn uniform lag
opgebaard: Norton I, Emperor of
the United States of America.
En toen die tienduizend hem hun
laatste respect betuigden, bewees
Amerika dat het een wijs land was
een land dat zjjn narren wist
eren.
De 32 vakbonden, verenigd in het
Britse congres voor vakorgan"
ties T.U.C., hebben gisteren in een
manifest algemene verkiezingen
geëist over de kwestie van de toe
treding van Engeland tot de Euro
pese Economische Gemeenschap.
Waarnemers te Londen zien de els als
kritiek op de verklaring van Labour-
leider Hugh Gaitskell, dat Engeland in
dien aan zekere voorwaarden wordt vol
daan zich moet aansluiten bij de Euro
pese zes.
De vakbonden menen dat er algemene
verkiezingen moeten worden gehouden,
welke öe voorwaarden ook mogen zijn.
In de tekst van hun manifest wordt on
der meer gesteld: „Het is nu duidelijk
dat toetreding tot de Euromarkt voor
Engeland gewichtige wijzigingen in zijn
economische en politieke organisatie
zal meebrengen".
(Van een onzer verslaggevers)
Dr. E. F. Jacobi, directeur van Ar-
tis, die dezer dagen naar de V.S.
is vertrokken voor een studiereis,
speelt met de gedachte van een
wildpark „ergens tussen Amster
dam en Rotterdam". Meer dan een
schetsplan is het niet van dr. Ja
cobi, maar als zodanig toch wel
een ernstig plan, waarover hij ook
diergaarde Blïjdorp in Rotterdam
heeft benaderd.
Dr. Jacobi gaat uit van de „groene gor
del" van de A.N.W.B., het plan om het
gebied tussen Rotterdam en Amster
dam voor recreatie te ontsluiten en
aantrekkelijk te maken en zodoende
een bufferstrook van groen in de rand
stad aan te brengen.
Dit plan van de A-N.W.B. is eveneens
nog slechts een schets, doch aan verdere
uitwerking wordt gewerkt. Binnen deze
groene gordel nu heeft dr. Jacobi zich
een wildpark, een groot dierenpark, ge
dacht, dat aantrekkelijk zou kunnen
zijn voor de recreatiezoekenden en te
vens de ruimtelijke problemen, die zowel
Artis als Blijdorp hebben, zou kunnen
oplossen. Dr- Jacobi heeft zijn schets
„een groot wit ei" genoemd, dat nu in
de broedmachine zit, maar waarvan
nog niet bekend is, wat er precies uit
zal komen. Intussen werd ons van de
zijde van de directeur van diergaarde
Blijdorp, dr. A. C. V. van Bemmel, be
vestigd, dat in het schetsplan gedacht
wordt aan samenwerking tussen de bei
de zoölogische verzamelingen.
9 De Europese commissie voor atoomener
gie Euratom heeft een overeenkomst voor
20 jaar met Argentinië getekend voor uitwis
seling van gegevens en onderzoekfaciliteiten
hulp aan Argentinië oij het verkrijgen
i splijtbaar materiaal.
Volgens Radio-Moskou heelt overste Wla-
dimir Iljoesjin, een zoon van de bekende
Russische vliegtuigontwerper, een nieuw we-
reldhoogtqrecord gevestigd met een T-431
vliegtuig. Hij bereikte een hoogte van 27.602
meter en een snelheid van 1977 kilometer per
Haarlemse bakkers
niet hoger dan
derde verdieping
Op initiatief van de Haarlemse regio
nale bakkcrycommissie hebben d<
broodbakkers uit Haarlem. Bloemen-
daal en Heemstede besloten van maan
dag a.s. af voorlopig gedurende drie
maanden een andere bediening toe te
passen in flatgebouwen van drie
meer verdiepingen.
Er kwamen zoveel klachten binnen van
bezorgers en er deed zich zo'n verloop
van personeel voor dat de bakkers-
patroons ervan moeten afzien hun be
zorgers hoger te laten klimmen dan de
derde verdieping. De klanten, die ho
ger wonen, moeten naar beneden ko
men om brood te kopen. Voor invali
den en voor hen, die een advies van de
dokter kunnen overleggen, dat zij geen
trappen mogen lopen, zullen voorzienin
gen worden getroffen. Als de proef
slaagt zal de regeling in december de
finitief worden.
In Johannesburg is een verbod uitgevaar
digd voor het houden van bijeenkomsten op
de trappen van het stadhuis, een traditionele
plaats voor protestvergaderingen. Het ver
bod geldt voorlopig voor een jaar. De laatste
bijeenkomst werd twee weken geleden gehou
den. als protest tegen de arrestatie van een
voormalige ondergrondse Afrikaanse leider.
Ondanks loons verhogingen
De Russische testpiloot Vladimir flyu-
shin, die op de voorpagina's van de wes
telijke kranten kwam, als zou hij bij
een ruimtevlucht gewond zijn geraakt,
heeft een nieuw wereldvliegrecord ge
vestigd door met een eenmotorig straal
vliegtuig van het type T-SJ/1 een hoogte
van 21300 km te bereiken met een snel
heid van 2100 km/u over 15-20 km.
llyushin, die de zoon is van de Russi
sche vliegtuipconstructeur van deze
m, heeft m I960 'n auto-ongeluk ge-
Prijsstijgingen
de oorzaak
(Door onze economische
medewerker)
Onlangs hebben wij uit de cij
fers van liet Centraai Bureau voor
de Statistiek kunnen leren, dat wij
gezamenlijk in de eerste vijf maan
den van dit jaar maar weinig meer
geconsumeerd hebben dan vorig
jaar in dezelfde periode. En dat
ondanks de loonsverhogingen.
Wel is er in de winkels en op andere
wijze meer geld uitgegeven dan vorig
jaar, doch verschillende prijsstijgingen
hebben ervoor gezorgd, dat menigeen er
minder op vooruit ging dan hij gehoopt
had. Honden wij er dan bovendien nog
rekening mee, dat de bevolking regel
matig toeneemt, dan is het geen wonder
dat er uiteindelijk voor de eerste vyf
maanden van dit jaar voor de werke
lijke consumptie (die in hoeveelheden)
per hoofd der bevolking een stijging van
nog geen 1,5 procent uit de bus komt.
Onderzoek
In opdracht van „De Geïllustreerde
Pers" heeft Attwood Statistics door een
jp enquêteurs een onderzoek laten
Instellen bij 5876 gezinnen; zij hebben
daar met 7205 mensen gesproken. Deze
groep was zodanig samengesteld, dat zij
representatief geacht kan worden voor
de gehele bevolking. De uitkomsten voor
de groep gelden dus ook voor het Ne
derlandse volk.
Het is ondoenlijk hoewel de verlei
ding er groot is om van de vele on
derzochte artikelen te vermelden welk
percentage van de bevolking deze arti
kelen bezit en koopt. En dit zou nog
maar een greepje zyn uit de mand boor
devol met cijfers. Wij moeten ons daar
om beperken tot een aantal sprekende
voorbeelden.
aantallen werkelijk aanwezige appara
ten kunnen gemakkelijk berekend wor
den, niet alleen van de genoemde maar
ook van geisers, koelkasten, stofzuigers,
elektrische naaimachines, gasfornuizen
en wat al niet meer.
Het is inderdaad een baaierd van cijfer
materiaal. Een apart deel is zelfs ge
wijd aan cosmetica en daardoor weten
wij dat 7 van alle vrouwen dagelijks
wenkbrauwpotloot (dat zijn er 309.000)
en 1 dagelijks eye shadow (een ver
taling werd niet gegeven) gebruikt.
Interesse
Vrouwen zijn ook toegankelijker voor
pijnstillende middelen. Tegen 38
onzo mannen gebruikt 55 van onze
vrouwen deze middelen. Hei is wel eens
aardig om over de oorzaak van dit ver
schil na te denken. Vrouwen hebben ook
meer interesse voor vruchtendrank, li
monadesiroop, wijn en likeur, waarte
genover mannen meer geporteerd zijn
voor bier en sterke drank. Voor de
goede orde: dit slaat op het verbruik
thuis.
Tot slot nog dat 45 van alle gezin
nen geen roomboter koopt, 23 geen
ontbijtkoek en 87 geen diepvrieskip,
dat IS van de mannen en 66 van
de vrouwen niet rookt. En wist U voorts
dat 10 van de mannen zelf onder
goed koopt maar dat voor 85 van de
mannen de huisvrouw dit karweitje op
knapt? Elke onderneming wil graag
weten hoe haai- positie op de markt is,
haar eigen aandeel in die markt en het
aandeel van haar concurrenten. Om dit
aan de weet te komen, moet zij
markt verkennen. Grote ondernemingen
doen dit regelmatig maar het is vrij
kostbaar.
Percentages
Van de mannen boven de 14 jaar be
zit 28 een brommer, 5 een scoo
ter, 2 een filmapparaat en 23
een platenspeler. Van de vrouwen bo
ven dc 14 jaar heeft slechts 7 een
brommer, 1 een scooter, 1 een
filmapparaat en 18 een platen
speler.
Die percentages zullen misschien tegen
vallen. Daarom zullen de werkelijke
aantallen meer spreken. Het onderzoek
vond plaats in het piidden van 1961. Als
wij nu vorder weten dat <''r <>P I juni
1961 4.149.000 vrouwen van 15 jaar
ouder waren en 4.016.000 mannen
15 jaar en ouder, dan is dus al heel ge
makkelijk vast te stellen, dat liet man
nelijk gedeelte van de bevolking te za-
men circa 1.140.000 brommers bezat en
dat het ook circa 88.000 filmapparaten
rijk was.
Nu een ander voorbeeld. Van alle gezin
nen (op 1 jan. 1961 waren er 2.931.000)
had 30 oen eigen huis, 10 een bad,
en 39 een douche. Voorts bleek, dat
van die gezinnen 32 een elektrische
koffiemolen had, 9 een elektrische
mixer en 15 een infraroodlamp. De
(Advertentie)
UW JUWELIER/HORLOGER TOONT U
GAARNE DE GEHELE INDUS-COLLECTIE
(Advertentie)
REGIONALE BELANGEN STAAN OP HET SPEL
(Van onze Haagse redactie)
Hoeders van regionale en locale belangen zullen met argusogen in de
gaten houden of de radicaal andere werkwijze waarmede de Tweede
Kamer dit najaar gaat experimenteren, niet tot gevolg zal hebben dat
het regionale detail uit de aandacht van de Tweede Kamer wordt ver
drongen. De nieuwe werkmethode van de Tweede Kamer die nogal
gaat lijken op de vergadertechniek van het Amerikaanse congres, de
algemene vergadering van de V.N., van de Raad van Europa en op
de experimenten welke het Belgische parlement onderneemt wil
afrekenen met de breedvoerige schriftelijke gedachtenwisseling tus
sen kamer en regering. Het traditionele „voorlopig verslag" van de
Tweede Kamer, en de nooit minder gedetailleerde en uitvoerige me
morie van antwoord daarop van de regering, verdwijnen in dit kader
voor de begrotingshoofdstukken.
Daarvoor in de plaats komen openbare
vergaderingen van de vaste kamercom
missies voor de begrotingshoofdstukken,
waarin kamerleden dingen waarover zij
anders via liet voorlopig verslag schrif
telijk inlichtingen vragen nu in een di
rect gesprek met de minister en staats
secretarissen zullen kunnen bespreken.
De minister mag zich daarbij door zijn
deskundige ambtenaren laten bijstaan.
Het doel van die procedure is, dat in de
ilenaire vergadering van de Tweede
Camer over netzelfae begrotingshoofd
stuk talloze details kunnen worden
overgeslagen, dat in die plenaire verga
dering alleen nog de belangrijke poli
tieke debatten zullen worden gehouden
en dat er ook al door het feit dat er
zeker twee vergaderingen van begro
tingscommissies tegelijk gehouden kun
nen worden, daardoor veel tijd gewon
nen zal kunnen worden,
staat dringend behoefte.
Steeds te laat
Telkenjare is de Kamer maanden te
laat met de afhandeling van de be
groting en alle aanpassery is tot nu
toe zonder gevolg gebleven. Slechts
een radicale andere werkwijze zal
het probleem kunnen oplossen. Die
weg wordt nu ingeslagen op advies
van de zogenaamde commissie voor
de werkwijze van de Kamer, die het
inslaan van een buiten Nederland, en
vooral in de internationale verte
genwoordigende lichamen, meer en
meer gebruikelijke weg heeft aan
bevolen.
De grote vraag is echter wat behalve
de voordelen, de eventuele nadelen zul
len zijn. Een probleem dringt zich al
onmiddellijk op in de vorm van een
aantal nog niet te overziene gevolgen
voor de berichtgeving over de activitei
ten van het parlement en over de on
derwerpen die er aan de orde komen.
Als er twee begrotingscommissies van
de Tweede Kamer tegelijkertijd verga
deren zullen zeker op dagen dat de
Eerste Kamer ook vergadert de parle
mentaire redacties van de dagbladen en
persbureaus uitbreiding behoeven. Maar
dan nog blijft voorlopig aan ernstige
twijfel onderhevig of de concentratie van
onderwerpen en van tegengestelde opi
nies over die onderwerpen in één debat
middag, in één verslag en in één krante
editie er niet noodzakelijkerwijze toe zal
gaan leiden, dat een groot aantal re
gionale en locale details geheel uit de
aandacht van Kamer en publiek zal
gaan verdwijnen.
Toestand nu
Op het ogenblik is het zo, dat zulke
onderwerpen een gewenste brug,
een waterprobleem een weg, een
trein met enkele zinnen in een
voorlopig verslag kunnen worden
aangesneden, dal vervolgens in de
memorie van antwoord de minister
er nadere inlichtingen over verstrekt
en dat als die nog niet bevredigend
zijn er vervolgens in het Kamerdebat
opnieuw over gesproken kan worden.
De schriftelijke gedachtenwisseling
blijkt vaak al voldoende. Wat daar
in staat ontsnapt niet aan de aan
dacht van de regionale dagbladen.
In het betrokken deel van het land
weet men dan waar men aan toe
is. Men kan verder ijveren, mede
standers werven, of tevreden gesteld
overgaan tot de orde van de df~
Maar zal er bij de nu voor de deur
staande geconcentreerde werkwijze v;
de Kamer tijd en ruimte voor zijn o
zulke details aan de orde te stellen?
Zullen de dagbladen fysiek nog in sta
zijn de geconcentreerde massa van op
merkingen cn mededelingen te verwer
ken? En zo niet raakt de invloed van
de regionale en locale belanghebbenden
op de activiteiten van de centrale over
heid dan niet in het gedrang?
(Van één onzer verslaggevers)
Gisteren vierde Cinerama in
Rotterdam feest, want het ont
ving de vierhonderdduizendste
bezoeker van het filmspektakel
„Cinerama Holiday" en het was
meteen de dag dat deze film zijn
53ste vertoningsweek inging.
Dat is een unicum in de geschie
denis van de Nederlandse bio
scoopwereld, omdat het nog
nooit vertoond is dat een en de
zelfde film een jaar achtereen in
dezelfde bioscoop liep.
Vierhonderdduizend bezoekers is in
deze tijd ook een opvallend cijfer. Het
betekent een gemiddelde van 550 be
zoekers per voorstelling. Dat is de
helft van de totale zaalcapaciteit.
Cinerama in Rotterdam is een uni
cum. In velerlei opzicht. Het is de
enige bioscoop in zijn soort in heel
Nederland. En tachtig procent van
de bezoekers komt van buiten Rot
terdam. Ze worden aangebracht met
bussen. Reisbureaus tot in Leeuwar
den en Maastricht zorgen voor een
constante stroom van verbaasden,
die gelukzalig de wonderen onder
gaan die met geweld op het halfron
de doek van tien bij dertig meter
worden geprojecteerd en waarbij 64
luidsprekers zorgen voor een ruimte
lijk effect, dat nog een extra schepje
legt op de illusie dat de toeschouwer
als het ware zwemt in een wonder
der cinematografie. Met de film als
kunst heeft het allemaal niets te
maken, maar dat. is ook niet de op
zet van dit fïlmcircus.
„Vieze beesten
De baas van liet spul, de heer Her
men Ilmer, heeft indertijd by de
A.V-R.O. de stuiptrekkingen van de
bonte ainsdagavondtreiu geleid, tut
het resultaat zelfs voor het A-V.R.O.-
bestuur te bar werd. Hij heeft aan
public relations gedaan, wat vrij ver
taald wil zeggen dat hy stunts ver
zorgde voor industriële ondernemin
gen. Voor een fabriek van elektri
sche naaimachines in Den Haag or
ganiseerde hij een gedresseerde aap
uit Londen, die hier te lande naaï-
demonstraties zou geven. Het feest
is niet doorgegaan, want; de echtge
note van de directeur zei „apen zijn
vieze beesten". De fabriek ging fail
liet en de lieer Ilmer zat in zyn huis
in Gouda met een afgesloten tele
foon.
Cinerama is een stunt, die wél is ge
slaagd. „Het duurt geen veertien da
gen". zei Rotterdam. Dat was medio
1960. De heer Ilmer woont nu op een
landgoed by Breda met brede gazons
en eigen paarden.
Cinerama was, voordat Hermen Il
mer het paleis der wonderen begon,
een leeggelopen bioscoop, heel fraai
van interieur, maar zonder publiek.
Rotterdam is niet erg uitgaanderig.
De beroemd-beruchte Amsterdamse
heer Den Besten van de maatschap
pij Socrates kocht het gebouw en de
heer Ilmer trok erin met zijn alleen
recht op het cinerama-systeem. Dat
had hij verworven toen hy met Hans
Kaart als dienst-reclameagent naar
Londen was getrokken en daar de
bioscoop-in-het-rond had aanschouwd.
Van de Amerikaanse bezitters van
het systeem kreeg hij de licentie om
op de Expo in Brussel te werken. Dat
bracht tonnen op. genoeg om in Rot
terdam een eigen zaak te beginnen.
Hoe de verhouding Den Beste-Ilmer
precies is, is een geheimzinnige zaak.
Ilmer maakt nu plannen om in Bre
da een motel te beginnen annex
drive-in bioscoop, annex zwembad,
annex tal van andere vermaken. En
Cinerama in Rotterdam zit elke
avond vol.
Leuke tent"
„Een leuke tent", zegt publiciteïts-
c-hef Leo Verhoon. „De eerste film
draaide 26 weken en bracht f 790.000
op bij een bezoekersaantal van
190.000. Dat was nog niet veel. De
tweede film „De zeven wereldwon
deren" liep 35 weken, trok 248.469
bezoekers en bracht bruto f 1.120.000
op. Onze derde film die nu 52 weken
loopt en 400.000 bezoekers getrok
ken heeft, leverde tot dusverre
f 1.870.000 op.
We zijn betere toeristentrekkers dan
de V.V.V. Per jaar doen driehonderd
duizend buitenmensen Cinerama en
dus Rotterdam aan. Er wordt zwaar
aan verdiend. Ook door ons. De prij
zen lopen van f 4,50 tot f 7,50. Maar
het meeste geld verdienen we aan
de buffetten, want de pauze duurt
lang en er zit een vent op een or
geltje te modderen, dus is het ge
zellig en voelt iedereen zich verplicht
iets te nemen. Van de buffetten wor
den we gillende gek. Ik gebruik nu
woorden van mijn baas".
Er zijn plannen geweest om ook in
Amsterdam een Cinerama te begin
nen, maar dat gaat niet door.
De publiciteitschef: „Cinerama is een
leuke grap, maar het ïs drek. Als
er in Nederland nog een bioscoop
zou komen die hetzelfde foefje ver
toonde, waren we alle twee binnen
twee maanden kapot. Cinerama moet
geheimzinnig blijven, het doel van
een dagje uit. Daarom blijven we
alleen in Rotterdam. Vindt U het gek
dat ik zo openhartig over onze in
komsten spreek en over onze eigen
fouten? Het is de charme van slech
te mensen wanneer ze laten merken
dat ze slecht zijn. Het kostelijke in
het leven is de dubbele bodem der
dingen".
„Ook een stunt
Onder Cinerama is een restaurant,
dat „Het Kaartenhuis" heet. De zan
ger Hans en zyn oom, de toneelspe
ler Johan Kaart hebben er hun na
men aan verbonden. Het heette dat
zij er met geld in zaten.
„Nee hoor", rectificeert de Cinera-
ma-leiding dit gerucht heden ten da
ge. „Ook dat was een stunt. Het is
allemaal van Ilmer. Maar lopen doet
Het Kaartenhuis wel- Al die groepen
van buiten komen eerst hier eten.
Dat is volle winst, zonder de 25 pro
cent vermakelijkheidsbelasting, wel
ke op de film drukt".
Achter de piano in Het Kaartenhuis
zit de „Max van Praag van voor de
oorlog", Albert (Appie) de Booij. Hy
is diep in de zeventig, maar kan het
niet laten. Hij zingt „Jeruzalem" en
de kok in de keuken slaat op de
pannen, aldus het beieren vajx de
klokken imiterend. „Ook dat is weer
zo iets leuks van ons bedrijf hier",
vindt Leo Verboon. „De mensen zijn
er dol op, ze kunnen meezingen".
De officiële Nederlandse bioscoop
wereld kijkt een beetje scheel tegen
Cinerama aan. Directeur Hmer is
geen lid van de Nederlandse Bio-
seoop-bond.
„Bewust niet", zegt Leo Verboon,
„omdat we dan onze propaganda tot
Rotterdam zouden moeten beper
ken".
De bioscoopbond
„De heer Ilmer heeft zich aange
meld als lid, maar hij werd niet ge
accepteerd omdat hij 'niet aan de "ei
sen voldoet- Wanneer de heer Ilmer
normale films zou willen vertonen,
zou hij als niet-Iid onder de boycot
vallen. Maar hij importeert zijn films
direct uit het buitenland, zonder tus
senkomst van een filmverhuurkan
toor en dat mag.
Dat kan bovendien, omdat hij de eni
ge is die Cinerama-films kan gebrui
ken. Amerika heeft er tot nu toe
tien geproduceerd. Drie ervan zijn
tot dusverre in Nederland geweest.
Cinerama kan voorlopig dus wel
vooruit, want ook de komende jaren
zijn er waarschijnlijk nog wel enkele
honderdduizenden boeren, burgers en
buitenlui die zich in de zeer brede
en zeer zachte fauteuils willen la
ten neervleien om links en rechts
en recht vooruit uit-het-leven-gegre-
pen beelden over het enorme doek
te zien flinteren en om opzij te dui
ken wanneer een trein met een be
nauwende realiteit dwars door de
zaal schijnt te rijden.
Cinerama is een stunt. In elk
opzicht.
In kringen van de Tweede Kamer
lopen de opvattingen nog uiteen,
maar vooral in de kring van de le
den van de commissie voor de werk
wijze van de Kamer acht men de
vrees niet gerechtvaardigd. Een de
zer leden gaf ons zelfs als zijn stel
lige oordeel, dat de nieuwe werk
wijze van de Tweede Kamer voor
kamerleden de mogelijkheid om re
gionale belangen op effectieve wijze
te behartigen Z3l verbeteren.
Tot nu toe kon een kamerlid in de afde
lingsvergadering zijn schriftelijke vraag
in het voorlopig verslag laten opnemen.
Wilde de minister zich er met een Jan
tje van Leiden af maken, dan viel hem
dat in de memorie van antwoord erg ge
makkelijk en dan was het daarna voor
een kamerlid vaak moeilijk in de open
bare debatten de minister over zulke de
tails van het beleid het leven zuur te
maken. Als het betrokken kamerlid van
zijn fractieleiding al de toestemming
kreeg om de kwestie in de openbare
debatten feitelijk aan de orde te stel
len...
Nu daarentegen laat het zich aanzien
dat elk kamerlid zulke dingen zonder
toestemming van de fractie onmiddellijk
aan de betrokken minister zal kunnen
vragen en dat de minister als hij een
onduidelijk of onbevredigend antwoord
geeft meteen verder doorgezaagd zal
kunnen worden. En zonodig de naast de
minister zittende meer met de details
vertrouwde ambtenaren. Daarbij de ka
merleden en de bij deze openbare com
missievergadering welkome persverte
genwoordigers onmiddellijk kunnen
waarnemen of verklaringen van minis
ter en ambtenaren elkaar wel. geheel
dekken. Aldus deze nogal bemoedigende
redenering.
Bijna Amerikaans
Slaagt het experiment dit jaar dan
zullen volgend jaar alle begrotings
hoofdstukken op deze ongetwijfeld
veel levendiger en veel meer effi
ciënte wijze worden behandeld. Maar
dan komt er een heel nieuw ding bij.
Het ligt dan namelijk in de bedoe
ling de algemene financiële beschou
wingen van de Tweede Kamer die nu
voor de behandeling van de begro
tingshoofdstukken plegen te worden
gehouden, om het financiële raam
voor die detailbesprekingen aan te
geven, een totaal andere vorm en
plaats zullen krijgen.
Bijna naar Amerikaans model zal er dan
een centrale begrotingscommissie wor
den opgericht. Een groep van kamerle
den die na afhandeling van alle begro
tingshoofdstukken in de commissies"tot
taak zal krijgen het door de kamerleden
in de commissies te veel genomene
weer terug te geven.
Wordt het experiment van nu een suc
ces en wordt deze methode volgend jaar
dan algemene regel, dan zal de cen
trale begrotingscommissie aan het einde
van de hoofdstukken-veldslag een inven
tarisering maken van de uitgaven ver
hogende amendementen op de heero-
tingshoofdstukken om dan weer naar
orde van belangrijkheid in de begroting
te schrappen tot het totaal van de rijks
begroting weer zal zijn teruggebracht
tot een bedrag dat de miniser van fi
nanciën nog voor zijn verantwoording
zal willen nemen. Dat bedrag zal zeker
hoger zijn dan wat de minister van fi
nanciën op de derde dinsdag van sep
tember als hegrotings-eindcijfer zal
hebben genoemd, maar even zeker ook
minder dan wat de begrotingscommis
sies met het totaal van hun amende-
ringsvoorstellen zullen hebben veroor
zaakt. Die centrale begrotingscommis
sie zal eenzelfde enorme politieke im
portantie krijgen als de zogenaamde
appropriations commission van net
Amerikaanse congres, waarop zij ze
ker gaat lijken.
Een vrij onverwacht nevenaspect
van de nieuwe Kamerwerkwijze
zal zijn, dat het presidium van de
Tweede Kamer zeer belangrijk zal
moeten worden versterkt.
Elf artsen en twee verpleeg
sters zijn in het algemeen
ziekenhuis van Massachu
setts aan het werk geweest
om de zenuwen in de rechter
arm van Everett Knowles
weer te verbinden met het
lichaam.
De arm van de 13-jarige jon
gen werd op 23 mei van het
lichaam gerukt door een
trein.
Dr. Ronald A. Malt, de leider
van de ploeg chirurgen vertelde
dat nu de zenuwen als het ware
van de schouder uit opnieuw een
weg moeten zoeken door alle klei
ne zenuwkanalen van de arm.
Toen de arm werd afgerukt ver
dwenen alle zenuwen in de arm.
Zij zullen nu opnieuw moeten in
groeien. Dan zal Red Knowles
weer met de arm kunnen voelen
en er weer mee kunnen bewegen.
De zenuwen groeien gewoonlijk
met een „snelheid" van drie mili-
meter per dag. Deze groei gaat
langzamer naarmate men verder
van de wond komt.
Dr. James S. White, de neuro-
chirurg in deze ploeg zei. dat Red
Knowles „het altijd veel beter
doet dan wij denken".
Hij voegde er aan toe: „hij heeft
een verbazingwekkende regenera
tieve kracht".
De jongen heeft het overigens
niet gemakkelijk. De komende we
ken zal hij moeten leven met de
arm stijf gebonden tegen het li
chaam, om te voorkomen, dat de I
zenuwstrengen onder spanning
komen te staan.
Dat wil onder meer zeggen, dat
hy nu al voor de vierde keer een
gipsverband om heeft.
Als dat er af gaat, en als alles
goed gegaan ïs, zal hy weer hele- j
maal opnieuw moeten leren de
arm te gebruiken.