Russische ruimtevaarders kwamen PER PARACHUTE op aarde terug Lijvig rapport met interessante gegevens over KIJKERS en KIJKGEWOONTEN Nïkolajew even bang toen hij rook en vlammen zag POLITIE ARRESTEERT VERDACHTE IN AMSTERDAMSE MOORDZAAK MAN BLIJFT ONTKENNEN IS ALT|d|i EEN 1* ?ATIE g Jongetje dronk vergif uit gevonden flesje DELTACHEMIE OMGEZET IN N.V. TWEE DODEN IN LA COURTINE GALVAO MELDT AANSLAG OP ZIJN LEVEN N.T.S.-JOURNAAL IS HET POPULAIRSTE TELEVISIEPROGRAMMA VOLGENS ENQUETE VAN C.B.S. GEHOUDEN IN HERFST VAN 1960 BOEREN HOUDEN VAN BALLET WOENSDAG 22 AUGUSTUS 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 POPOVITSJ STOFZUIGDE NA HET ETEN De Russische ruimtevaarders Nikolajew en Popovitsj hebben giste ren in de Moskouse universiteit naar aanleiding van hun ruimtevluch- ten met de Wostoks drie en vier een persconferentie gehouden waarop een vijfhonderdtal Russische en buitenlandse journalisten aanwezig waren alsmede de ruimtevaarders Gagarin en Titov, geleerden, func tionarissen en leden van het diplomatieke corps. De conferentie werd geopend door professor Keldysj, voorzitter van de Sowjet-academie van wetenschappen. Hij deelde mee dat de resultaten van de weten schappelijke waarnemingen tijdens de ruimtevïüchten der Wostoks gepubliceerd zouden worden. Op een der eerste vragen, wat voor aardse souvenirs de ruimtevaar ders op hun vlucht hadden meegenomen, antwoordde Popovitsj door een lint met het portret van Lenin er op te tonen. Popovitsj deelde voorts mee dat de kleinste afstand tussen de Wostok 3 en Wostok 4 vijf kilometer bedroeg. Elk der ruimteschepen woog ongeveer vijf ton, aldus Popovitsj Zijn collega Nikolajew zei o.a. dat hij per para chute was geland, apart van zijn ruimteschip. Zijn opleiding en die van Popo vitsj was gescliied in echte ruim teschepen en onder omstandighe den van gesimuleerde ruimtevluch- ten. Zij waren geoefend in het lan den per valscherm in hun ruimte- pak en met noodvoorraden en communicatie-uitrusting bij zich. Nikolajew zei, dat hij, om al zijn indruk ken van de ruimtevlucht weer te geven, wel minstens de 95 uren nodig zou heb ben lie hij in de ruimte had doorge bracht. Hij kon nauwelijks tot uitdruk king brengen hoe heorlijk het was door de ruimte te vliegen met een goede ka meraad naast zich. Bij de daling had Nikolajew het ruimte schip in de lagere atmosfeer verlaten en daarna was hij per valscherm geland. Hij wilde de aarde wel kussen toen hij landde. Toen hot ruimteschip door de atmosfeer suisde, zag hij daarbuiten rook en vlammen en werd hij bang. Maar toen bedacht hij dat zijn vrees on gefundeerd was en dat alles volgens plan verliep. Rook en vlammen met gewone atmosferische druk e vochtigheid en regelbare temperatuur. De gloeiende deeltjes die Gagarin, Titov en Glenn buiten hun cabine in de ruimte hadden gezien, waren volgens Popovitsj Over de landing vertelde Nikolajew verder dat na het afvuren van de remraket en nadat de cabine van het gedeelte met de instrumenten ge scheiden was, de vertragingskracht eerst klein was maar daarna steeds groter werd- Hij zag toen buiten het raam van zijn cabine eerst rook, daarna vlammen die van kleur ver anderden van rood in oranje-geel en dan blauw. Dank zij zijn oefening kon hij de juiste stand innemen en het ongemak verminderen. Toen de vertragingskracht weer afnam, was het alsof hij in een wagen op een slechte 'weg reed. Hij verliet toen zijn ruimteschip en kwam aan een val scherm neer. Tegen de verwachting in had hij, noch Popovitsj, gedurende de vlucht enig ongemak van de toestand van gewicht loosheid ondervonden. Het voedsel smaakte hun goed, zij konden het zon der moeite tot zich nemen en zij had den goede eetlust. Nikolajew had meer water dan vruchten sap gedronken. Het water was smake- ltlk, fris en koel. Op de eerste dag van de vlucht werd hij driemaal wakker uit zjjn slaap. Op dé drie volgende dagen werd hij om twee uur 's nachts wakker, hetgeen volgens plan vier uur moest zijn. Hij keek dan op hot horloge en ging weer slapen. Het doen van de lichaamsoefe ningen was prettig. Lichtende bol Vanuit de ruimte had Nikolajew dui delijk dc kustlijnen en de omtrekken van steden op aarde kunnen onder scheiden, Bij het vliegen in het maan licht kon hij, met het licht in de ca bine uit, de instrumenten onder scheiden. De maan zelf zag hij niet als een schijf, maar als een lichtende bol in een zwarte ruimte. Popovitsj, die na Nikolajew aan het woord kwam, zei ook per valscherm ge land te zijn, naast zijn cabine, op 200 km afstand van Nikolajew. Een „rendez vous" van hen beiden in dc ruimte had niet op het programma gestaan. Een luchtregelingssysteem had voor een zeekustklimaat in de cabine gezorgd De Russische ruimtevaarder Ni kolajew spreekt namens zijn col lega Popovitsj en hemzelf een dankwoord op de grootse receptie wélke het tweetal kosmonauten in het Kremlin werd aangeboden Rechts staat een trotse premier Kroesjtsjew ginder toe te zien. W\AAAA/VAAA/inJVU\AfUUUVAAAA/UUWU\AAAAAAAAA£ slechts uitlaatstof van de raketmotoren. Nikolajews ruimteschip leek in de verte op een héél klein maantje. Popovitsj vertelde van een fles half vol water dié hij bij zich had. In de toe stand van gewichtloosheid verzamelde het water zich aan de rand van de fles en de lucht in een bolletje in het midden en dat bleef zo ook wanneer de fles ge schud werd. Eens had hij, na het eten, met een stof zuiger de kruimels opgezogen. Slechte dienst Prof. Yazdovsky zei in antwoord op vra gen, dat de capsules van Nikolajew en Popovitsj geen hogere banen dan die van Gagarin en Titov hadden kunnen maken vanwege de uitwerking van de Amerikaanse kernproef op grote hoogte boven de Stille Oceaan. Prof. Keldysj, de voorzitter van de Sow- jetrussische academie van wetenschap pen, die de persconferentie leidde, zei dat de Amerikaanse proef op grote hoog te de verkenning van de ruimte een slechte dienst had bewezen. Oude bekende van justitie De man die ervan wordt verdacht in de nacht van zaterdag op zon dag de Amsterdamse kantoorbe diende J. K. Termohlen (55 jaar) te hebben vermoord, zit reeds sinds zondagnacht in een politie cel. Hij werd een uur na het vinden van het lijk in een sloot op een stuk opgespoten land aan de Jan Evertsenstraat in Amsterdam aan gehouden. De politie heeft in de tas op zijn brom fiets het polshorloge van de vermoorde gevonden. De politie heeft nu ernstige verdenkingen tegen de man, hoewel hij nog steeds volhoudt met de moord niets te maken te hebben. Het is de 24-jarige expeditiearbeider bij een Amsterdams dagblad L.C.B. „Het gaat nu nog slechts om de bewijsvoering", verklaarde giste ren hoofdinspecteur P. H. Verhoef? van hel bureau Lodewyk van Deysselstraat, die sinds zondagnacht zijn rechercheurs heeft gestimuleerd om de moord snel op te lossen. De expeditiearbeider werd om streeks twee uur aangehouden, het was een uur na het eerste anonieme tele foontje. Zijn wonderlijk gedrag maakte de politie argwanend. Zyn aanwezigheid werd nog twijfelachtiger, toen de man verklaarde dat hij zijn bromfiets bij het Centraal Station had staan. Hij zou daar een paar Duitsers hebben ontmoet, met wie hij was uitgegaan. Hij was daama met dc Duitsers in de auto mee senstraat afgezet. De politie geloofde niet veel van het verhaal. „Laten we maar eens naar die bromfiets gaan kijken", stelde een rechercheur voor. Bij het Cen traal Station was evenwel geen bromfiets te vinden. „Gestolen" oor deelde de expeditiearbeider. Hij wei gerde evenwel aangifte te doen, de politic heeft de man toen maar vast gehouden. Horloge Gisteren vroeg werd hij nog eens nader verhoord over de bromfiets. Hij liet toen weten dat zijn vervoermiddel in de Wil- Advertentie ONEERVOL ONTSLAG. De twintigja rige John Noonan van de Argyll en Sutherland Highlanders in Schotland die zijn „kilt" Schotse mannenrok had beleend om een spijbelreisje naar huis te kunnen betalen, is door een krijgsraad in Edinburgh veroordeeld tot zes maanden gevangenisstraf en oneer vol ontslag uit de militaire dienst. DE BRUILOFT. Mario Maldini en Ca- terina Fidani uit Vacche di Castel Sant' Angelo bij Ricti in Italië hadden voor nemen. Bruiloftsmaal en gezellig samenzijn daarna waren om nooit te vergeten, maar naderhand bleek dat het jonge paar zijn spaarcenten voor do huwe lijksreis kwijt was. De fotograaf was de enige vreemdeling geweest, waardoor de verdenking op hem viel. Bruid, brui degom en feestgangers zochten hem op en sloegen hem tot ze de bekentenis er uit hadden. Behalve foto's had Salvem- mi ook het geld van Mario Maldini er Caterina Fidani genomen. Het feest verplaatste zich naar het po litiebureau, waar het jonge echtpaai zijn eerste samenzijn doorbracht:met het omstandig rapporteren van Salvem- mi's vergrijp. Het geld is terecht. lem Schoutenstraat, nabij de Jan Evert senstraat stond. B. woont in deze omge ving. De politie ging er heen en vond in derdaad de bromfiets. Er zat een tas op en daarin vond men een polshorloge. Aangezien bjj de sectie op het lijk gebleken, dat de heer Termohlen polshorloge had gedragen, werd contact met de weduwe van het slachtoffer op genomen. Zij herkende het polshorloge meteen. De expeditiearbeider kon alleen verklaren dat hij het horloge zaterdag van een onbekende had gekocht. Met de moord zei h(J niets te maken te heb ben. De man is een goede bekende van de po litie. Hij werd al eens veroordeeld voor een vermogensdelict. Vermoedens De politie heeft wel bepaalde vermoe- *sns omtrent het motief van de moord, ach acht deze indien ze juist blijken i zijn voor publikatie niet geschikt, f de moordenaar behalve het horloge og meer van de vermoorde heeft gesto len, is niet bekend. Deze had slechts eer bedrag van ongeveer vijf gulden b( zich, maar de familie meent dat de kan toorbediende meer geld bij zich had. (Advertentie) Malse maatjeszure haringgebakken haring Hoe gevaarlijk het is de inhoud van een in de sloot drijvend flesje aan de mond te zetten, ondervond een vijfjarig jongetje in Oudkarspel. Het knaapje zag een flesje in het water, haalde het naar de kant met de bedoeling de in houd aan een nader onderzoek te on derwerpen en deze eens te proberen. Dit geschiedde met het gevolg, dat de jongen onwel werd en doktershulp moest worden ingeroepen. Daar de inhoud uit een of andere ver giftige chemische substantie bestond, werd onmiddellijke overbrenging naar een der Alkmaarse ziekenhuizen nood zakelijk geacht. Daar bleek de jongen, hoewel hij maar weinig van het gevaarlijkse spul naar binnen had gekregen, ernstig ziek te zijn, maar men heeft zijn leven toch weten te behouden. Papoea-voorzitter voor N.-G.-Raad gevraagd Tien leden van de Nieuw-Guinea Raad hebben gisteren een motie ingediend betreffende een adres aan koningin Juliana, waarin zij het aftreden verzoeken van de voorzitter van de Nieuw-Guinea Raad, mr. J. H. F. Sollewijn Gelp- ke en de benoeming van een Pa poea als president. De motie tot indiening van het rekest en de voordracht tot benoeming van een voorzitter zal vanochtend tijdens een spoedzitting in behandeling worden genomen. In een toelichtend schrijven zetten de tien leden uiteen, dat het niet in over eenstemming met het vertegenwoordi gend karakter van de raad zou zijn als straks een vreemdeling als voorzitter zou optreden. Landbouwcoöperaties nemen deel Ter omzetting van de gelyknamige fir ma in een N.V. is opgericht „Delta Che mie N.V.". Van het maatschappelijk ka pitaal ad 25 min., verdeeld in 12.500 aandelen „A" en 12.500 aandelen „B" elk van 1000, zyn 2500 aandelen „A" en 2500 aandelen „B" geplaatst. De eerste Nederlandsche Coöperatieve Kunstmestfabriek (E.N.C.K.) neemt deel voor 2500 aandelen, de Nationale Coöperatieve Aan- en Verkoopvereni ging voor de landbouw „centraal bu reau" G.A. („C.B.") 1750 aandelen, de Coöperatieve Centrale Landbouwvereni- ging „De handelsraad" van de aartsdio cesane rooms katholieke boeren- en tuindersbond G.A. („Handelsraad") 318 aandelen, de coöperatieve centrale ver eniging „Landbouwbelang" G.A. 318 aandelen, de coöperatieve centrale in- en verkoopvereniging van de katholieke land. en tuinbouwbond G.A. („L.T.B.") 114 aandelen. De drie laatstgenoemde verenigingen werken samen in de firma „C.I.V.-Cnemie", welke te zamen met de firma Delta-Chemie, thans ingebracht wordt in de N.V. Delta-Chemie. De nieuwe N.V. beoogt o.m. het vervaardi gen van gemengde en complexe mest stoffen en andere chemische produkten, alsmede de verkoop en distributie van die produkten, zowel in het binnen- als in het buitenland. Dit blijkt uit de thans verschenen statuten. Voor o.m. het beheren van aandelen in de N.V. Delta-Chemie is opgericht de N.V. Gemeenschappelijk bezit van aan delen Deltachemie, in Vlaardingen. In het maatschappelijk kapitaal ad 50 min. nemen deel de „E.N.C.K." voor 7500 aandelen van 1000, „Centraal Bureau" voor 5250 aandelen, de „Han delsraad" voor 956 aandelen, „Land bouwbelang" voor 956 aandelen, de „L. T.B." voor 338 aandelen, allen door in breng van aandelen „Delta-Chemie" en aandelen Compagnie Neerlandaise de l'Azote S.A. te Brussel. Voorts beoogt „Gemeenschappelijk Bezit" o.m. het verkrijgen, bezitten, beheren en ver- Bij de Bertijnse muur blijft het bijzon der rumoerig doordat demonstranten aan de westelijke zijde niet ophouden hun woede te betuigen over het neer schieten door de vopo's van de vluchte ling Peter Fechter. Foto: Drie politie mannen en een burger slepen in West- Berlijn een demonstrantdie met stenen heeft gegooid, bij de muur weg. vreemden van effecten in het algemeen, zomede van andere vermogenswaarden, waaronder onroerende zaken en sche en het nemen van initiatieven in belang van de Nederlandse land bouw. directie van „Delta-Chemie" zal worden gevoerd door de heren W. A. den Bakker en A. C. F. Hendrikse, bei den te Wassenaar. Tot leden van de raad van beheer van „Gemeenschappe lijk Bezit" zijn benoemd de heren G. M. F. Bom, Colijnsplaat, H. S. Kingma, Leeuwarden, A. Loman, Almen, mr. B. Onderwater, Rotterdam, W. Hoefna- els, Doorwerth, drs. J. H. Cluitmans, iwalmen. Een Nederlands militair vliegtuig is gisteren te Jentioux, nabij Li moges, neergestort tijdens ma noeuvres in de streek La Courtine, waar Nederlandse militaire oefe ningen worden gehouden. Militaire zegslieden zeiden dat de twee inzittenden van het vliegtuig waren om gekomen. De slachtoffers zijn de 35- jarige sergeant eerste klasse P. M. Keu len en de 26-jarige sergeant M. J. Hui- berts. Sergeant eerste klasse Keulen woonde in Harderwijk. Hij was gehuwd. Hij behoorde tot de ondersteunings strijdkrachten van de landmacht. Ser geant Huiberts was eer vlieger van de luchtmacht. Hij woonde in Haarlem en was ongehuwd. Gemeenteambtenaar verduisterde 26.000 gulden De gemeentepolitie te Enmien heeft de 40-jarige gemeenteambtenaar J. S. aan gehouden die in de afgelopen twee jaar 26.000 gulden door middel van valsheid in geschrifte verduisterd heeft. De man Iieeft een volledige bekentenis af gele Hij zal worden voorgeleid aan de c cier van justitie te Assen. Het verduis terde geld heeft S. hoofdzakelijk uitge geven aan het kopen van auto's en het rijden daarin. Een deel van het geld kon nog achterhaald worden, De Portugees Henrique Galvao, die in Brazilië woont en bekend is geworden door de kaperij van de „Santa Maria", heeft gisteren ver klaard dat een onbekende in het begin van de maand heeft gepoogd hem nabij zijn woning dood te schieten. Galvao, die in een flat in Sao Paulo woont, zei dat toen hij laat op een avond naar huis ging een man van achter een boom op hem had geschoten. Galvao loste vijf schoten in de richting van de boom. Hij meent dat hij de ad- spirant-moordenaar heeft getroffen de volgende dag vond hij bloed op de aarde nabij de boom. De man wist ech ter te ontvluchten. Het Wereldgebeuren Puur menslievend Op de voorpagina vau ue incw York Times van maandag 20 augustus staat een verhaal over de activiteit van de Amerikaanse regering voor wat be treft snelle economische hulpverlening aan Algerije. Deze Amerikaanse econo mische hulp zou nodig zijn als aanvul ling op wat de Fransen reeds aan hulp toezegden en dat dan mede om te be letten dat de Algerijnen zich bij het communistische blok zouden voegen. Daarnaast wordt m het reeds genoemde Amerikaanse blad de volgende merk waardige opmerking gemaakt: „Het schijnt, dat Algerijnse autoriteiten zich ervan bewust zijn, dat de Verenigde Staten voedsel zonden tijdens de op stand tegen Frankrijk en dat deze voed- selzendingen nog doorgaan". Deze opmerking staat niet op zich zelf. Er volgt namelijk nog een verhaal over een Amerikaans hospitaal, waar Alge rijnse gewonden zo veilig verzorgd werden. Aan de menslievendheid van de Ameri kanen en de pro-Algerijnse gezindheid mag blijkbaar niet getwijfeld worden, maar als geïnsinueerd wordt, dat de hulp van Frankrijk niet toereikend zou zijn, dan liggen de Amerikaanse bijbe doelingen er wel heel dik op. Die bijbedoelingen zouden misschien minder opvallen, wanneer de Ame rikanen ook niet zo ongewoon actief waren met hulpverlening aan Kongo, waarbij ze dwars tegen de wensen van Frankrijk, Engeland en België in, de Kongolese deelstaat Katanga ten val po gen te brengen. De achtergrond in Kongo is deze, dat men de invloed, welke de Belgen en de Westeuropese landen nog hebben in Kongo zo snel mogelijk wil uitschake len ten bate van de Amerikaanse poli tieke en economische invloed. Wil men nog een derde voorbeeld van menslievende! Amerikaanse activi teit! dan moet men naar Indonesië kij ken. Dank zij de rol, welke de Ameri kanen hebben gespeeld toen ze van Ne derland eisten, dat Nederlands Nieuw- Guinea zou worden afgedragen aan In- het Amerikaanse prestige HET CENTRAAL BUREAU VOOR DE STATISTIEK heeft zojuist met excu ses voor de vertraging tengevolge van personeelsgebrek de resulta ten gepubliceerd van een in de herfst van 1960 gehouden enquête naar de kijk- en luistergewoonten in Nederland en naar het verband tussen televisie en enkele vormen van vrijetijdsbesteding, te weten bioscoop bezoek, het lezen van boeken en het lezen en kopen van pocketboeken, het bezoek aan voetbalwedstrijden, het gebruiken van grammofoon en bandrecorder en het luisteren naar de radio. Het rapport dat als titel draagt „radio, televisie en vrijetijdsbesteding herfst 1960" onthult niet alleen een aantal interessante gegevens over de televisiekijker en het televisiekijken maar ook over genoemde vormen van vrijetijdsbesteding, zowel in absolute zin als in verband met de televisie. In bijzonder com pacte vorm zijn de uit de enquête verkregen gegevens verwerkt en het is dan ook slechts mogelijk hieruit een enkele greep te doen op ge vaar af, bepaalde andere interessante uitkomsten onvermeld te laten. Als studiemateriaal voor sociologen, voor onderwijsmensen en zeker ook voor de radio en televisie zal dit rapport ongetwijfeld een buitenge- gewoon rijke bron van gegevens blijken te zijn. De lieer John Williams, correspondent van de Guardian (Londen) haastte zich uit Djakarta aan zijn blad te seinen: „De Amerikanen hopen, dat hun nieuw opgebouwd prestige nuttig zal zijn om de Indonesiërs te overtuigen van de noodzaak nu aan de economie meer aandacht te schenken. Een plan om de Amerikaanse hulp te verviervoudigen is Daarna heeft deze correspondent het over de produktie van de Indonesische groot-landbouw en de mijnbouwbedrij- ven, die weer op peil gebracht moet worden en waarvoor Indonesië de ar- beidslcrachten en het land moet leveren, terwijl het buitenland (de Verenigde Staten?) kapitaal en deskundigen zul len leveren tegen een vergoeding, welke zal bestaan uit een deel van de export. Dat is allemaal heel menslievend en misschien helpt het ook wel een beetje bij de afweer van het communis me, ofscnoon we van dat laatste niet zo zeker zijn, omdat de Amerikanen te veeL met het hoofd in de (politieke) wolken lopen. Maar waar we wel zeker van zijn is, dat de Amerikanen heel vriendelijk altijd weer de Westeuropese mogendhe den een beentje lichten in gebieden, waar die mogendheden grote belangen hadden of nog hebben. Zoiets kan niet onbeperkt voortduren. Geruime tijd geleden heeft generaal de Gaulle en dus Frankrijk al laten weten, dat Frankrijk niet langer de dupe wil worden van de Amerikaanse supprema- tie. Aan deze supprematie kan echter alleen een eind komen, wanneer een ge lijkwaardig West-Europa naast Ameri ka staat en in die richting gaat thans de politieke, militaire en economische ontwikkeling. De Gemeenschappelijke Markt zal als Engeland straks is toegetreden een nieuwe vorm geven aan een samenwer kend West-Europa, dat na twee wereld oorlogen is herrezen tot groter welvaart. De Noordatlantische Verdragsorganisa- tie zal herzien moeten worden in die zin, dat de eenzijdige zeggenschap van de Amerikanen over de atoomwapens be ëindigd wordt en dat er een soort supra nationale generale staf komt, waarin het beginsel van gelijkwaardigheid wordt gehuldigd. Aan de politieke samenwerking tussen de Westeuropese landen zal vorm ge geven moeten worden en of dat nu ge schiedt via een supranationaal orgaan of via een federatie van „vaderlanden" doet eigenlijk weinig ter zake, wanneer die politieke samenwerk' ng maar zo spoedig mogelijk tot stand Tcomt. Hoofdzaak is, dat zo snel mogelijk een verenigd West-Europa enerzijds deelneemt aan de strijd tegen het com munisme en zich anderzijds keert tegen de vrijmoedige wijze, waarop de Ver enigde Staten de positie van datzelfde Europa kleineert en ondermijnt. Dat daarbij ook een land als Nederland wat meer dan voorheen zich bij de poli tiek van generaal de Gaulle zal moeten aansluiten, ligt in de lijn der gebeurte- (Van onze radio- en t.v.-redactie) In de herfst van 1960 was het meest gewaardeerde televisiepro gramma het N.T.S.-.journaal: 96 procent der televisiekijkende mannen en 93 procent der vrouwen laat zich hierover waarderend uit. Op de tweede plaats in waardering kwamen korte films over natuur en dierenleven. Een meerderheid der kijkers heeft nog waardering voor zogenaamde „interessante" uitzendingen en re creatieve ontspannings programma's. Het laagste waarde ringscijfer vindt men voor de ernstige of klassieke muziek: slechts 14 procent der mannen en 16 procent der vrouwen heeft hiervoor (veel) waardering. Aldus blijkt uit het zojuist door het C.B.S. ge publiceerde rapport „Radio, televisie en vrijetijdsbesteding herfst 1960". ACHTERSTAND V.S. OP RUIMTEVAARTGEBIED Dc Amerikaanse minister van defensie, Robert S. Mcnaniara, heeft gisteren toegegeven dat de Sowjct-Unie op het gebied van de ruimtevaart „aanzienlijk voor" is op de Verenigde Staten, eraan toevoegend dat het: Amerikaanse niili- i-,-. ima vojo--* litgebreïd Terwijl men dus een grote po pulariteit ziet van het journaal en een geringe van de ernstige muziek, blijkt uit de enquête, dat naarmate het sociaal milieu hoger wordt, de concerten hoger worden gewaardeerd. Verder blijkt dat balletten bijzonder populair zijn bij de arbeiders wouwen en bij mannelijke land arbeiders en boeren. Naarmate het sociaal milieu hoger wordt, neemt de belangstelling voor recreatieve programma's af met uit zondering voor de televisiespelen: zij genieten de hoogste waardering bij welgestelden en leidinggevenden, die direct gevolgd worden door arbeiders en loontrekkende middenstand. Naarmate het onderwijsniveau hogei is, worden concerten meer gewaar deerd en dit geldt dan in sterkere mate voor mannen dan voor vrou wen. Gezelschapsspelen en quizpro gramma's worden minder gewaar deerd, naarmate het onderwijsniveau hoger is. Schoolgaande meisjes, die middelbaar onderwijs volgen, zijn zeer gestelci op ballet. Ook de speel films zijn minder populair in de ho gere onderwijsniveau's. Wat de waardering naar leeftijd betreft blijkt in de eerste plaats, dat de jongste kijkers een „eigen" waarde ring hebben die In menig opzicht af wijkt van het algemene beeld. Dat algemene beeld ziet er zó uit: oude ren hebben meer waardering voor concerten dan jongeren de leef tijdsgrens ligt hier bij de groep der 18- tot 23-jarigen. Met de leeftijd neemt de waardering voor ontwikke lingsprogramma's toe en hetzelfde geldt voor godsdienstige uitzendin gen. Met de leeftijd neemt daarente gen de waardering voor ontspan ningsprogramma's af. Verder is ge constateerd dat personen van 60 jaar en ouder altijd een programma lager waarderen dan personen van 40 tot 59 jaar. Hierop bestaan bij de mannen slechts twee uitzonderingen: ernstige of klassieke muziek en godsdienstige uitzendingen, bij de vrouwen bovendien nog opera, ballet en politiek commentaar, dat overi gens evenredig met het onderwijs niveau wordt gewaardeerd Kijken, wie en waai Tijdens de enquête, in de herfst van 1960, bezat 29 procent der Neder landse gezinnen een t.v.-toestel. Het bezit van een toestel neemt toe, naar mate het sociaal niveau hoger wordt. Het varieert van 14 tot 16 procent by boeren en landarbeiders (het laagste percentage bij de laatsten) tot 40 procent by de welgestelden. In de hoogste onderwysniveau's komt telc- visiebezit vaak minder voor, doch gebleken is, dat de koopkracht een rol speelt bij de aanschaffing zodat men eerder en gemakkelijker in de hoogste sociale milieus koopt, ook al werkt het onderwijsniveau in tegen- Eestelde richting. evensovertuiging speelt blijkbaar eveneens een rol: de onkerkelyken en rooms-katholieken leveren de meeste toestelbezit.ters op (34 en 32 pro cent), de gereformeerden 11 procent. Naar woonmilieu gemeten blijkt, dat de t.v. een stadsverschynsel is (let wel: de gegevens dateren van 1960, toen nog niet alle steunzenders ge reed waren) namelijk 40 procent in de grote steden en slechts 19 procent op het platteland. Intussen lopen televisiebezit en kij ken naar de televisie niet parallel: onder de t.v.-kijkers vindt men 42 procent arbeiders, 32 procent uit de loontrekkende middenstand, 13 pro cent uit de risicodragende midden stand, 9 procent uit de kringen der leidinggevenden en welgestelden en 4 procent der landarbeiders en boe ren. Ruim tweederde van de tclcvïsiebe- zitters kijk 's avonds naar de t.v., de vrouwen meer dan de mannen. 71 resp. 65 procent. De helft der kijkers kijkt meer dan twee uur, m.a.w. vólgt het gehele programma- Arbei ders kijken het meest intensief, dan volgen 'de loontrekkende middenstan ders. Het laagst liggen de boeren en landarbeiders en met hen de leidinggevenden en welgestelden. En hier vindt men dan tevens een paral lel met de hoogste onderwijsniveau's. Op het platteland wordt minder en korter gekeken dan in de steden. Het laagste ktfkerspercentage vindt men in de leeftijdsgroep van 18 tot 23 jaar, maximale kijkpercentages en kiikduur vindt men bij personen van 40 jaar en ouder. De beneden-18-jari- gen kijlceu ook meer dan de oudere tieners en twens. Van de niet-toestel- bezitters bleek ongeveer 8 procent bij anderen te gaan kijken. Dit geldt het sterkste voor arbeiders en vooral voor de mannen, het minst bij de boeren en landarbeiders en de lei dinggevenden en welgestelden. Jonge ren uit gezinnen met televisie kijken thuis minder vaak dan de ouderen, maar als er géén t.v. thuis is, kijken ze vaker dan de ouderen by anderen. Belgische films De meest gevolgde programma's zijn het N.T.S.-journaal met 1,7 miljoen kijkers (let wel: herfst 1960). de speelfilm met eveneens 1,7 miljoen kijkers, en de amusementsprogram ma's met 1,6 miljoen kijkers. De in vloed van buitenlandse zenders is duidelijk van invloed op het kijken naar het Nederlandse programma. Bij hen, die zowel het Nederlandse als het Duitse programma kunnen ontvangen staat voor 77 procent van de kijktijd het Nederlandse program ma aan. Bij de combinatie Neder lands-Belgisch is dit 57 procent en zij, die naast het Nederlandse zowel het Duitse als het Belgische pro gramma kunnen ontvangen, staat voor slechts 45 procent het Neder landse programma op de buis. Het blijkt, dat alweer: in 1960 de films op de Belgische t.v. veel, vooral mannelijke, kykers trekken.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 5