ONTWERP ALGEMENE BIJSTANDWET BIJ DE
TWEEDE KAMER INGEDIEND
OE BOEKENPLANK
„Geef 'n pilsje weg"
VERLENING FINANCIËLE BIJSTAND
WORDT PLICHT VAN OVERHEID
EERST VERBOD OP KERNPROEVEN
IN DE RUIMTE EN ONDER WATER
NIEUWS UIT DE KERKEN
ENCYCLOPEDIE
DONDERDAG 16 AUGUSTUS 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
In plaats van de armenwet 1912
(Van onze Haagse redactie)
Bij de Tweede Kamer is een wetsontwerp ingediend houdende nieuwe
regelen betreffende de verlening van bijstand door de overheid (Alge
mene Bijstand wet). Dit wetsontwerp dat voorbereid is door de minis
ter van maatschappelijk werk, mejuffrouw dr. M. A. M. Klompé
komt, als het tot wet wordt verheven, in de plaats van de Armenwet
1912. In tegenstelling met de Armenwet van 1912, die aan de over
heid slechts de bevoegdheid gaf en dan nog alleen subsidiair om even
als de kerkelijke en particuliere instellingen de armenzorg te be
oefenen, gaat het ontwerp Algemene Bijstandwet er van uit, dat het
verlenen van bijstand een taak is van de overheid; dat de overheid
hiertoe een bijstaudplicht heeft, op de uitoefening waarvan de moge
lijkheid van beroep bij Ged. Staten en vervolgens bij de Kroon is
gegeven en dat de bijstand uitsluitend van financiële aard is.
Ook verdwijnt do beperkende bepaling
van de Armenwet, dat de bijstand do
kosten van hetgeen voor het levenson
derhoud noodzakelijk is, niet te boven
mag gaan als in de toekomst verwer
ving van eigen bestaansmiddelen niet
te verwachten is, zoals bij ouderdom,
ziekte of blijvende handicap- De bijstand
dient in elk geval te strekken tot voor
ziening in de noodzakelijke kosten van
bestaan. De bijstand moet ook worden
verleend bij een dreigend verlies van
de mogelijkheid tot zelfstandige voor
ziening in het bestaan. Met de uitkerin
gen op grond van de Armenwet Is thans
een bedrag gemoeid van 300 a 330 mil
joen gulden. Bij inwerkingtreding van
de Bijstandwet zullen de uitgaven voor
bijstand in het eerste jaar naar raming
met 35 miljoen gulden vermeerderen.
In het tweede jaar waarin de wet van
kracht is, zal de uitgavenverineerde-
ring op 55 miljoen gulden komen en in
liet derde jaar op 65 miljoen, een be
drag dat volgens de memorie van toe
lichting, die mede is ondertekend door
de minister van sociale zaken en volks
gezondheid, als maximaal is te beschou
wen- Aan do bijstand worden voorwaar
den verbonden, die strekken tot inscha
keling in de arbeid, tenzij zich redenen
van medische, sociale of andere aard
hiertegen verzetten.
Bijstand
Bijstand in de behoefte aan bedrijfska
pitaal en aan duurzame gebruiksgoe
deren kan worden verleend in de vorm
van geldlening of borgtocht.
Bij de beoordeling van de mate waarin
een persoon of gezin beschikt over
middelen, worden in elk geval bulten
beschouwing gelaten:
a. het voor opleiding of bedrijf be
stemde vermogen, mits voldoende waar
borgen bestaan dat het vermogen voor
deze bestemming zal worden aange
wend en de bestemming zelf, gelet op
alle omstandigheden, verantwoord moet
worden geacht;
b- een redelijk deel van het inkomen
uit arbeid van een minderjarig kind,
behalve ten aanzien van aan dit kind
afzonderlijk te verlenen bijstand.
Bijstand aan een persoon wordt ver
leend door burgemeester en wethouders
van de gemeente waar hij zich bevindt.
Dc bijstand wordt verleend ten laste
van de gemeente, welker burgemeester
en wethouders hem hebben toegekend.
Het rijk geeft een vergoeding in de
kosten van bijstand.
Rechtszekerheid
Ten aanzien van de in het wetsontwerp
vastgelegde plicht van do overheid tot
het verlenen van bijstand, dient de bij-
standbehoevende een zo groot mogelijke
rechtszekerheid te worden geboden. Dit
betekent, dat iedere bijstandbehoevendc
krijgt wat voor hom, in zijn geval,
noodzakelijk is voor de voorziening in
zijn bestaan. Do bijstand wordt afge
stemd op de omstandigheden en moge
lijkheden van persoon en gezin alsmede
op het betoonde besef van verantwoor
delijkheid voor de voorziening in het
bestaan. Do bijstand dient er op gericht
te zijn de betrokkene zo mogelijk in
staat te stellen weer zelfstandig in zijn
bestaan te voorzien.
Aan de bijstand mogen geen andore
voorwaarden worden verbonden dan die
in de voorgestelde wet zijn genoemd
(b.v. inschakeling ih het arbeidsproces).
Het is uiteraard niet mogelijk, aldus de
memorie van toelichting, om in de wet
een objectieve norm te stellen ter om
schrijving van dc inhoud van de te ver
lenen bijstand- Daarvoor lopen ieders
omstandigheden te ver uiteen. Waar
mogelijk zal bij algemene maatregel
van bestuur de minimumbedragen wor
den vastgesteld voor bepaalde noodza
kelijke behoeften als b.v. voeding, kle
ding en verwarming-
V erantwoordeliikheid
Het bijstandsbeleld dient te appelle
ren aan de persoonlijke verantwoor
delijkheid, die leder heeft voor dc
voorziening in liet bestaan van zich
en zijn gezin. Voorkomen moet wor
den. dat sommigen door de over-
heidsplieht tot bijstand bun eigen
verantwoordelijkheid minder zwaar
zouden nemen en bijvoorbeeld nala
ten zich uit voorzorg tegen bepaalde
risico's to dekken, b.v. door verze
kering. In bepaalde gevallen moet de
bijstand daarom lager gesteld kun
nen worden, zelfs geweigerd of la
ter verhaald-
Voor dc hand ligt het ook, dat hot bij-
standsbclcid het totale sociale beleid,
waaronder het loonbeleid, niet mag
doorkruisen. Dc Kroon kan daarom op
grond van art. 185 van dc gemeentewet
hesluiten van burgemeester en wethou
ders tot verlening van bijstand vernie
tigen wegens in strijd met de wet of
het algemeen belang, in dit verband
wordt opgemerkt, dat rijksgroepsrege
lingen een indicatie geven ten aanzien
van het niveau van de bijstand.
Ook bij dreigend gebrek
Verschillende bepalingen strekken er
toe, dat de bijstandbehocvende zijn
zelfstandigheid zoveel mogelijk be
waart of herwint. Daarbij gaat het in
de eerste plaats om het behouden of
herwinnen van financiële zelfstandig
heid. Uitdrukkelijk is bepaald, dat bij
stand moet worden gegeven, niet alleen
bij ingetreden gebrek, maar ook bij
dreigend gebrek aan middelen De bij
stand moet, waar mogelijk, op het be
houd of het herkrijgen van deze zelf
standigheid zijn gericht. Kosten van
scholing, omscholing of revalidatie, fi
nanciële sanering etc. dienen dus waar
nodig, in het bedrag van de bijstand
te worden opgenomen.
Daarnaast bevat het wetsontwerp be
palingen ter bevordering van de onaf
hankelijkheid van degene, die bijstand
ontvangt ten opzichte van het bijstand-
verlenend orgaan. Zo is binnen rede
lijke grenzen vrijheid vastgelegd met
betrekking tot de keuze van een in
richting waarin iemand moet worden
opgenomen. Zo is ook een zodanige pro
cedure van aanvraag wettelijk vastge
legd, dat de bijstandbehoevende zonder
beduchtheid ten aanzien van zijn bij
stand kan verhuizen van een gemeente
naar een andere. Veel van deze voorzie
ningen zijn in de praktijk der bijstands
verlening door de gemeente reeds op
grote schaal toegepast. Uit een oogpunt
van rechtszekerheid worden deze prak
tijken nu tot wet gemaakt. Eij de v<
ziening in de bestaansmiddelen speelt
het gezinsverband een belangrijke rol.
Aan ouders en hun minderjarige kin
deren- wordt de bijstand daarom ver
leend als gezinsbijstand.
Groepsregelingen
Behalve individueel bepaalde uitkerin
gen zullen ook gefixeerde uitkeringen
voor bepaalde groepen worden vastge
steld bij algemene maatregel van be
stuur of gemeentelijke verordening. De
directe uitvoering van landelijke groeps
regelingen zal in handen liggen van
burgemeester en wethouders onder de
partementale verantwoordelijkheid van
dc minister van maatschappelijk werk.
Nieuwe regelingen zullen in de eerste
plaats worden vastgesteld ter vervan-
De minister van maatschappelijk werk,
mej. M. A. M. Klompé, Treeft in Den
Haag op een persconferentie toelichtin
gen gegeven op het door haar voorbe
reide ontwerp algemene bijstandswet
dat thans bij de 'Ticeede Kamer is in
gediend. Foto: Minister Klompé tijdens
haar toelichting.
ging van de bestaande regelingen van
de navolgende groepen:
Werkloze werknemers (behoudens
sociale voorziening a, alsmede degenen
die een uitkering ontvangen gedurende
een aaneengesloten periode van twee
jaar na beëindiging van hun aanspra
ken krachtens de werkloosheidswet of
sociale verzekering a); oorlogs
slachtoffers; gerepatrieerden; Ambone
zen; blinden; gehandicapten en minder
validen.
De uitvoering
De uitvoering van de overheidsplicht
tot bijstandverlening wordt opgedragen
aan de gemeentelijke overheid, in casu
aan burgemeester en wethouders. Het
is niet wenselijk geacht de bestaande
burgerlijke instellingen van weldadig
heid hiermede zonder meer te belasten,
ook omdat het in de toekomst tevens
de uitvoering van groepsregelingen be
treft, waarmede deze instellingen nim
mer bemoeienis hadden.
Uit het loslaten van het zogenaam
de subsidiariteitsbeginsel vloeit
voort, dat in het stelsel van de Al
gemene Bijstandwet geen behoefte
meer bestaat aan een regeling van
de samenwerking tussen de kerke
lijke en particuliere instellingen van
weldadigheid en de overheid terzake
van de financiële bijstand-
De sociale raden, in de Armenwet
1912 armenraden genoemd, verdwij
nen. De wachtgelden van de secre
tarissen van de sociale raden worden
bij de wet gewaarborgd.
Wel schrijft het wetsontwerp de instel
ling voor, in elke gemeente, van een
adviescommissie.
Deze commissie heèft een algemeen
viserende functie in het gemeentelijk
bijstandsbeleid en is geen zogenaai
gevallencommissie- Voor de toepassing
van de groepsregelingen kunnen af
zonderlijke adviescommissies worden
aangewezen.
Bij de wet beperking verhaalrecht,
die in 1961 op dit punt een wijzi
ging bracht in de Armenwet, is de
mogelijkheid van verhaal reeds in
aanzienlijke mate beperkt. In het
ontwerp Algemene Bijstandwet
wordt een verdergaande beperking
van het verhaalrecht voorgesteld
en wel in deze zin, dat het verhaal
in de betrekking tussen ouders en
hun meerderjarige kinderen wordt
afgeschaft. Ook verdwijnt het ver
haal op de betrokkene zelf, be
houdens in enige bijzondere geval
len (b.v. het verstrekken van on
juiste inlichtingen of het niet ver
vullen van een voorwaarde). Ge
handhaafd blijft de mogelijkheid
van verhaal op de nalatenschap
van de betrokkene. Voorts blijft
verhaal mogelijk op diegenen, die
bij rechterlijk vonnis tot onder
houd verplicht zijn, zoals b.v. na
echtscheiding of ontbinding van
het huwelijk na scheiding van
tafel en bed.
ITALIAANS VOORSTEL IN GENEVE:
wapens worden verboden. Men wijst cr
dan ook van deze zyde op dat het Ita
liaanse voorstel geenszins als een wes
terse proefballon is te beschouwen.
De Britse delegatieleider, Godber, ver
klaarde, dat de Sowjet-Unie poogt het
door de acht neutrale landen ingediende
memorandum als een wig te gebruiken,
teneinde te voorkomen, dat overeen
stemming wordt bereikt.
De westerse en communistische staven
hebben ermee ingestemd het plan, dat
de acht neutralen in april j.l. hebben in
gediend, als basis voor onderhandelingen
te aanvaarden.
Daarna praten over
ondergrondse proeven
De Italiaanse afvaardiging naar het Gc-
neefso ontwapenlngsoverleg heeft doens-
dag voorgesteld een afzonderlijk ver
drag te sluiten inzake het verbieden van
kernwapenproeven in de dampkring en
onder water. Het vraagstuk van de on
dergrondse proefnemingen zou dan in
een afzonderlijk overleg moeten worden
behandeld.
Delegatieleider Cavaletti stelde ook
voor de politieke en technische vraag
stukken die samenhangen met het pro
bleem van de ondergrondse kernwapen
proeven op een lijst te vermelden. Wan
neer hiervoor oplossingen zouden zijn
gevonden, zouden deze in dc tekst van
het hiervoor genoemde afzonderlijke
verdrag moeten worden opgenomen, zo
dat er dan een akkoord tot stand zou
zijn gekomen waarin het nemen van alle
kernwapenproeven wordt verboden.
Volgens diplomatieke waarnemers te
Genève oefenen de vertegenwoordi
gers van de acht neutrale landen die
bij het Geneefse ontwapeningsoverleg
zijn betrokken druk uit opdat er, by
de aanhoudende impasse in de be
sprekingen tussen de kernwapens be
zittende mogendheden, althans een
gedeeltelijk akkoord tot stand komt.
Van westerse zjjdc wordt er echter oi
gewezen dat de Verenigde Staten bly
ven streven naar een overeenkomst
waarin alle proefnemingen met kern-
Alie proeven
er op
blif-
omst,
Churchill maakt
het goed
Sir Winston Churchill „maakt het
goed" en men verwacht dat hij
volgende week het Middlesex-zie-
kenhuis zal verlaten, zo is gisteren
verklaard door de echtgenote van
de voormalige Britse premier, La
dy Churchill. Zij voegde hieraan
toe dat Churchill gisteren een paar
stappen had gelopen.
Volgens Lady Churchill zou haar echt
genoot, die wegens een dybreuk in bet
ziekenhuis was opgenomen, volgende
week naar huis gaan. zy was niet in
staat tc zeggen op welke dag dat dit
ZOU
GOEDERENTREIN MET
RADIO-ACTIEVE STOFFEN
By Coatesvllle In de Amerikaanse staat
Pennsylvania zyn twee goederentreinen
dinsdag met elkaar in botsing geko
men. In een ervan reden drie wagons
mee met oen lading licht radioactieve
kernmaterialen van het regeringsbu
reau voor atoomonderzoek
Vyf and
van het genoemde regeringsbureau, wer
den gewond. De twee lokomotieven en
negen rytuigen raakten uit de baan.
Hoewel twee wagons met het radio
actieve materiaal ontspoorden was de
verpakking niet zodanig geschonden dat
de gevaarlijke stof blootkwam.
Afghanistan en
Pakistan gaan
praten
President Ajoeb Khan van Pakistan
heeft tc Lahore verklaard, dat waar
schijnlijk in Teheran een bijeenkomst
van Pakistaanse en Afghaanse functio
narissen zal worden belegd om dc be
trekkingen tussen beide lauden te nor
maliseren.
Volgens dc president is Pakistan be
reid, aan Afghanistan alle doorvoerfa-
clliteiten tc verlenen welke enige tijd
van herst
jetrekkingen te bestuderen. Deze be
trekkingen werden vorig jaar verbro
ken. Zoals gemeld heeft de sjah var
Perzië tydens een bezoek aan Kaboel
van 26 juli tot 3 augustus in het geschil
bemiddeld.
Franse bosbrand
onder controle
Ken bos- en heidebrand, die in de buurt
van de Franse havenstad Marseille vele
honderden hectaren grond heeft ver
woest, is na een nachtelijk gevecht; door
duizend brandweerlieden en helpers in
gedamd.
Het front van de brand strekte zich uit
van Salon de Provence tot Lamberc. De
seizoenwlnd, de mistral, had het vuur
helpen aanwakkeren.
Hef. verkeer op de gvote weg van Parijs
naar de Azurenkust dat dinsdagavond
was stilgelegd, kon gistermorgen wor
den hervat. Kampeerders en toeristen
hadden door de branden een heenkomen
moeten zoeken.
Hogeie salarissen
voor Westduitse
ambtenaren
I)e Westduitse regering heeft in een
gistermiddag gehouden kabinetsverga
dering besloten tot een algemene sala
risverhoging voor de ambtenaren. De
grootte van dc verhoging werd niet be
kend gemaakt. Zij zal in de vorm va»
een wetsontwerp aan de hondsdag wor
den voorgelegd.
Het Westduitse spoorwegpersoneel heeft
gisteren een modelactie ingezet, om
kracht by to zetten aan zyn eisen tot
een loonsverhoging van zes procent.
Een regeringswoordvoerder deelde me
de, dat mogeltyk een gerechteiyke ver
volging tegen de deelnemers aan deze
actie zal worden óverwogen.
j/VWWVWWWVWVWWWWVWWVWVWWW*
ZORG VOOR CAROLINE
De Italiaanse politie van het dorp
je Ravello heeft dinsdag een uur
lang koortsachtig gezocht naar
dochter Caroline van de Ameri
kaanse president Kennedy, om
ten slotte tot de ontdekking te
komen dat het meisje met vier
Italiaanse vriendinnen, begeleid
door enkele leden van de geheime
dienst en een kindermeisje een
rondrit had gemaakt-
Caroline brengt met mevrouw
Kennedy een vakantie van veer
tien dagen door in Ravello.
De politiechef, indachtig de on
gedwongen gedragingen van de
presidentsvrouwe, hoorde dat Ca
roline in het dorp aan het rond
kijken was en nam aan dat zij
naar moeders voorbeeld op eigen
houtje op stap was gegaan. Alle
posten in de omgeving werden
per radio gewaarschuwd. Maar
Caroline wilde een autoritje ma
ken en had derhalve een aantal
veiligheidsagenten gerekruteerd
fWVWWWWWWWVWWWVWVWVWVWVWV
BOERDERIJ BIJ ONWEER
AFGEBRAND
In de nacht van dinsdag op woensdag
boerderij van de heer Luyten te Vessem
is tengevolge van blikseminslag
tot de grond toe afgebrand. De moeder
van de boer, die ernstig ziek te bed lag,
kon op het nippertje worden gered. Vijf
kalveren kwamen in de vlammen om.
De boerderij was verzekerd.
Demonstraties in
Santé-gevangenis
Aanhangers en sympathisanten van de
vroegere Franse organisatie van het
geheime leger in Algerye» hebben dins
dagavond een uur gedemonstreerd in de
Santé gevangenis in Parys,
zyn opgesloten.
De gevangenen zetten grote kelen op en
sloegen met alles wat onder hun bereik
was op de tralies van hun cellen. Het
was de eerste betoging sinds de vroege
re leider van de O.A.S., ex-generaal Sa-
lan, in april werd gevangengezet.
Vogelboek voor iedereen
Ko Zweeres.
L. J. Veen's Uitg. My. N.V. Amsterdam-
Onder de vele vogelboeken, die reeds op
de markt kwamen onderscheidt zich het
bovengenoemde door de praktische in
stelling van de schrijver. Behalve een
uitnemend vogelkenner is de heer Zwee
res secretaris van de Ver. tot bescher
ming van Vogels- Hij is dus bekend en
vertrouwd met datgene op het gebied
van vogels, waarvoor bij de gebruikers
van reeds bestaande vogelboeken her
haaldelijk vragen rijzen. Hij beant
woordt deze vragen op de hem eigen
wyze, zodat de titel: Vogelboek voor
iedereen (overigens serie-titel in de
hobby-uitgaven van Veen) inderdaad
toepasselijk is. Het boek heeft ook voor
doorgewinterde liefhebbers nog beko
ring, vooral omdat er nogal wat lite
ratuuropgaven in zyn verwerkt. We
wensen dit nuttige boek in vele handen.
I.C.C.C. uit kritiek op
Wereldraad van Kerken
De president van de Internationale Raad
van Cliristclyke Kerken, de Amerikaan
dr. Carl Mcintire, heeft in een inleiding
op het vyfde plenaire congres van de
I.C.C.C. In Amsterdam kritiek geoefend
op de Wereldraad van Kerken. Dr.
Mcintire zei onder meer dat, om elke
mogelyke bedreiging van een raad van
kerken georganiseerd achter het IJzeren
Gordyn weg tc nemen, de oecumenische
leiders de door de Russen gecontroleer
de kerken hebben toegelaten, daarby
inbegrepen de Russische Orthodoxe
Kerk van Moskou.
De prys voor de uitschakeling van de
vreselijke catastrofe van een raad van
kerken in de landen achter het IJzeren
Gordijn is, zo vervolgde de president van
het I.C.C.C., de veel verschrikkelijker
ramp van het openen van de deur voor
de communisten om te opereren op de
hoogste niveau's en in de onderste co
mités van de Wereldraad van Kerken.
De president van de I.C.C.C. deelde
mede dat er thans 83 denominaties by
de I.C.C.C. z.yn aangesloten. Het congres
in Amsterdam nam met algemene stem
men 24 kerkgroepen als lid van de I.C.
C.C. aan.
Neo-orthodoxie op congres
van I.C.C.C. te Amsterdam
Op het vijfde congres van de Interna
tionale Raad van Christelijke Kerken in
Amsterdam is een voordracht, getiteld:
„Duisternis in plaats van licht", ge
houden door Paul R. Jackson uit Chi
cago (nationaal vertegenwoordiger
de General Association of Regular Bap
tist Churches), waarin liy onder meer
zyn visie heeft, gegeven op de neo
thodoxie.
Neo- orthodoxie is, aldus dr. Jackson
„met zijn subtiele vervanging van waar
heid door dwaling een zeer doeltreffend
middel om duisternis te geven in plaats
van liclit". Een neo-orthodox zo ver
volgde spreker „is beschreven als
iemand die ons vocabularium gebruikt
maar een ander woordenboek. De woor
den worden bekleed met een andere be
tekenis, en de hoorders worden geleide
lijk gewend aan een nieuwe theologie,
die volkomen verschilt van de bijbelse
waarheid".
„De Wereldraad van Kerken toonde op
de laatste byeenkomst in New-Delhi dit
gebruik van „rubber woorden", die „ge
ven of nemen", om aan elke situatie te-
Door een ongelukkige technische vergis
sing van onze fotoafdeling is boven
staande tekening in onze krant van
gisteren in spiegelbeeld afgedrukt. Zij
aie bekend zijn met het Middelburgse
V
tl
mg
vandaag nogmaals, maar dan op de
Abdijcomplex zullen deze vergissing fie
rcer kt hebben, hetgeen ons er echte
niet van kan weerhouden de tekenin
goede manier te publiceren. Óp het mid
den van de tekening de in aanbouw
zijnde gouverneurswoning.
gemoet te komen. De korte leerstellige
verklaring van deze raad werd uitge
breid. Aan de erkenning van de Heer
Jezus Christus als God en Zaligmaker
werden toegevoegd de woorden: „vol
gens de schriften". Zjj voegden er ook
een belijdenis by „van de enige God,
Vader, Zoon en Heilige Geest". Dit
klinkt alsof er een stap wordt gedaan
naar een grotere mate van rechtzinnig
heid. Dit is echter zeer misleidend. Bij
hun oorspronkelyke geloofsverklaring
dat de Heer Jezus Christus God en Za
ligmaker is, werd de verklaring ge
voegd, dat het er niet toe doet hoe dit
geïnterpreteerd wordt, aldus dr. Jack
son.
"-Dan
Spoorzoeken en
spoorlezen
Een van de meest onderhoudende on
derwerpen voor natuurliefhebbers is het
spoorzoeken, waarvoor vele mensen
reeds van hun jeugd af geïnteresseerd
zijn. In wat uitgebreider gidsen voor
zwerftochten in de natuur vindt men
dan ook dikwijls een aantal sporen van
zoogdieren afgebeeld. Bij P. van Bel-
kum Azn., Amsterdam, verscheen een
uitvoerig boekje over sporenlezen, dat
de liefhebbers ervan nauwkeurig in
licht aan de hand van schetsen van
flink formaat, waarby tevens de poten,
die de indrukken achterlaten, werden
getekend. Tenslotte worden nog de bij-
ehorende maten gegeven en de eigen
aardigheden in het gedrag van de die
ren, die afwykingen in de spoorzetting
veroorzaken. Voor de liefhebbers (laten
we hopen dat er geen natuurvernielers
onder schuilen) een boekje om van te
smullen. Geschreven door K. Brandt en
H. Ciserhardt
LANDSCHAP VAN
LAMBARENE
Aan de reeks van boeken en boekjes, die
er reeds over de figuur en het werk van
dr. Albert Schweitzer zijn verschenen,
heeft dr. Frederick Franck een nieuw
boek toegevoegd: „Het landschap
Lambarene". Zoals de titel al doet
moeden niet alleen een beschrijving over
de Duitse dokter, maar vooral over zyn
werk en de omgeving. Hierbij heeft de
in Holland geboren schrijver, die zyn
bloeiende tandartsenpraktijk in New
York een tijdlang in de steek liet om
onder dr. Schweitzer te werken, zich
niet begeven op de reeds platgetreden
paden van verheerlyking van de oer
wouddokter. Wel biedt hij de lezer een
bijzonder menselijk en bovenal eerlyk en
waarderend beeld over de figuur van dr
Schweitzer. „Het landschap van Lam
barene", dat is uitgegeven door de uit-
geversmy N.V. H. P. Leopolds, is door
de schryver verlucht met aardige teke
ningen.
Meulenboff geïllustreerde elementaire
encyclopedie.
De natuurwetenschap. Redactie dr. J.
Bronowskl. Uitg. J. M. Meulenboff,
Amsterdam.
Het eerste werk van een serie delen, be
stemd ora de wetenschap dichter by het
publiek te brengen. Dr. C. van Rysinge
bewerkte de stof die handelt over: ele
menten, energie, mechanica, elektronica,
geluid en sterrenwereld voor Nederland.
Buitenlandse geleerden van naam als
sir Julian Huxley, James Fisher en sir
Gerald Barry schreven de artikelen en
verzorgden het wetenschappelijk illus
tratiemateriaal, terwijl de kunstenaar
Hans Erni met een keur van symboli
sche grafieken in zwart en in kleur het
verband legt tussen wetenschap en toe
passing in het leven.
Dit eerste werk in de serie achten wij
bijzonder geslaagd. Ondanks de zeer
moeiiyke materie hebben de schrijvers
een grote eenvoud in de behandeling
weten te leggen, terwijl de bepaald
kwistige illustratie nagenoeg iedere
kloof tussen het geschreven woord en
de daardoor opgeroepen gedachte weet
te overbruggen. Na rustige lezing van
de met veel zorg opgestelde uiteenzet
tingen zal ook de eenvoudige lezer de
indruk krijgen inderdaad enig begrip te
hebben gekregen van de grondbeginse
len, die aan de studie van de natuur
wetenschappen de grote vlucht hebben
gegeven, waarvan de eindresultaten zo
ontzaglyk ver buiten het bereik van „de
gewone man" liggen. Wy zien in de uit
gave van dit boek het bewijs, dat het
zeer onverstandig zou zijn voor de leer
gierigen onder de boekenliefhebbers in
deze tijd volkomen over te schakelen
op wat pocketboeken (hoe goed ook)
ons te bieden hebben. Sparen voor het
aanschaffen van .deze uitgave betaalt
zich zelf, zoals ieder die dit boek inziet
met een oogopslag zal kunnen beamen.
Blik in medische wereld
van Amerikaans auteur
Katholieke arbeidersjeugd uit Zeeland:
Tienduizend pilsjes
nodig voor uitzending
van jeugd naar
missielanden
Onder hef genof van een pilsje heb
ben kajoiters en kajotsters leden
van de Kath. Arbeiders Jeugd
van Walcheren en Zuid-Beveland,
verenigd in het district Vlissingen,
een grootse actie uitgedacht, de
actie „Geef 'n pilsje weg".
De waarde van dat pilsje, dat U
elke dag, elk week of misschien
elke maand drinkt, zeggen ze, krijgt
nog meer waarde, als U het omzet
in een bijdrage voor onze actie. En
waar gaan die pilsjes dan naar toe?
Ze gaan naar eeu jonge monteur uit
Gouda, do 23-jarige Wil Veriney, die
half oktober met 3 Nederlandse
vrienden vertrekt naar de onafhan
kelijke republiek Haute Volta in
Afrika. Zy gaan daar werkeu by de
houw van enkele scholen en interna
ten, twee jaar lang en voor niets.
Voor niets? Niet voor een salaris
althans, zo stellen zich in dienst van
(le Wereldkerk.
Aan de ene kant staan dc jonge men
sen die zich in dienst stellen voor de
kerk, aan de andere kant de K.A.J.-
bevveging die het geld voor reis- en
verblijfkosten van de „bouwers" bij
eenbrengt.
Minstens tienduizend pilsjes zullen er
nodig zyn om de minimale kosten
van 4500,bijeen te brengen. De
Zeeuwse katholieke jongeren zyn
echter optimistisch gestemd. Want
nog vóór hnn actie op 9 september
offcieel van start gaat, weten zij hun
eerste honderd contracten reeds
ruimschoot door eigen leden gete
kend.
Naar eigen keus kan ieder een weke-
lykse, veertiendaagse, maandelijkse
of kwartaalbijdrage van 45 cent, de
waarde van een pilsje, geven. Graag
hadden de Zeeuwse kajotters een
streekgenoot uitgezonden. Maar by
gebrek daaraan, hebben ze spontaan
de 23-jarige Wil Vermey geadop
teerd.
Het is niet de eerste keer dat Ne
derlandse jongeren uitgezonden
worden om in onderontwikkelde
gebieden te gaan helpen.
Tydens de Europese conferentie
van de K.A.J. in 1953 in Hilver
sum werd het idee geboren kajot
ters uit te zenden naar de missie
landen.
In 1956 vertrok het eerste Rap-
tim-chartervliegtuig met aan
boord drie jonge bouwers bestemd
voor Tanganyika in Oost-Afrika,
waaronder een Zeeuw, Jo Maas
uit Terneuzen. In 1958 ging het
eerste meisje, Nel de Wildt uit
Uitgeest, om als ■'gezingsverzorg-
ster in Kongo te gaan helpen,
Sedertdien hebben reeds 60 Ne
derlandse jongens en 5 meisjes
hun beste krachten aan Afrika en
Azië gegeven. Er was nóg een
Zeeuws by, namelijk Jan Raas uit
's-Heerenhoek.
De bedoeling is duidelijk: de jongens
en meisjes, zowel zy die uitgestuurd
worden als zij die thuisblijven, leren
christelijke solidariteit en verant-
woordelykheidszin. Aan de andere
kant leren de Afrikanen of Aziaten
met wie de jongens en meisjes se
menwerken, Europeanen kennen die
onder, met en voor hen werken
godsdienstig zyn.
Voor een uitvoerige, boeiende en hier
en daar zeer realistische blik in de me
dische wereld van een groot Ameri
kaans ziekenhuis, heeft de Amerikaanse
auteur Richard Frede gezorgd met zyn
Iyvige roman „Dokters zonder masker",
onlangs uitgegeven door A. W. Sijthof te
Leiden. Richard Frede, 28 jaar oud, ver
bleef geruime tijd in het grote zieken
huis MacDowell Coloney te Peterbo
rough New Hampshire, waar hij niet
alleen zijn stof voor het meeslepende re
laas opdeed maar bovendien zyn waar
nemingen op schrift stelde.
Scherp en indringend tekent de schrij
ver een groep jonge artsen in hun ver
antwoordelijk beroep. Jonge mannen met
ambities en hunkering naar menselijke
warmte. Hij leeft in zijn woorden sterk
met hen mee, wanneer hij begrip toont
voor hun moeilijkheden en successen.
De hoofdrolspelers zijn dag en nacht
met hun taak verwant en leggen de
basis voor hun latere leven, slagend of
mislukkend.
Uitvoerig en boeiend, zonder uit de weg
te gaan voor schokkende feiten en ge
beurtenissen brengt Frede de lezer in
de rijkgeschakeerde, ernstige en intri
gerende wereld die hy van nabij zo juist
heeft leren kennen.
Het is een sterk gedetailleerd geschre
ven boek, dat niet nalaat de spanningen
uit die medische wereld op de lezer over
te brengen.
WIJ HUILDEN MET DE WOLVEN
IN ALASKA.
Uitg. Ploegsma, Amsterdam, geeft ~p
natuurgebied juweeltjes uit van popu-
lair-wetenschappelyke aard. Ditmaal
een boek over wolven en kariboes (ren
dieren), met by vermelde appreciatie
van de beroemde dierpsycholoog Kon
rad Lorenz. Wat zouden wij daaraan
moeten toevoegen? Lorenz is de man,
die een begin heeft gemaakt met expe
rimenten, waarby hy beproefde zich ge
heel in het leven van het dier te ver
plaatsen (bijv. ganzen). Chrisler en z'n
vrouw volgen hem na by het bestuderen
van de zoveel gevaariyker wolven, die
gedeeltelijk leven van jacht op kariboes.
Zo en passant maken zij en de lezers
dus ook kennis met het leven van deze
rendieren, vooral interessant, omdat zy
het grootste zoogdier vertegenwoordi
gen, dat zich in het hoge noorden op het
land van Alaska weet te handhaven.
Een boek van hoge kwaliteit en uitste
kend vertaald door mevr. drs. J. M.
Baerends-van Roon.
„ZONDARES" is de allesbehalve aan
trekkelijke titel van het boek, dat een
van de hoofdpersonen uit het gerucht
makende proces-Jaccoud, de Zwitserse
Linda Baud, heeft geschreven. In haar
boek belicht zy de moordzaak, die ge
ruime tijd voorpaginanieuws voor de
wereldpers is geweest, van een geheel
andere kant. Het boek is uitgegeven
door Ad. M. C. Stok en de Forum Boe
kerij te Den Haag.
MISDAAD EN SPANNING zyn de in
grediënten, die in het Zwarte Beertje
„Voetstappen in de nacht" de lezer en
kele uren geboeid zullen houden. Dit
pocketboekje is geschreven door de
vooral in Amerika bekende schrijfster
van detectives, Dolores Hitchens.
Nagekomen advertenties.
Enige en algemene
kennisgeving.
Heden overleed, plotse
ling, onze lieve moe
der, behuwd- en groot
moeder,
CATHARINA A. L.
KUIJPER,
weduwe van
P. van den Berge,
op de leeftijd van 68
jaar.
B. Bravenboer-
van den Berge.
H. Bravenboer.
En kleinkinderen.
Middelburg,
15 augustus 1962-
Koepoortlaan 58-
De begrafenis zal
plaatsvinden op zater
dag 18 augustus a.s-
Vertrek van het sterf
huis te 11.30 uur v.m.
Gelegenheid tot condo
leren, donderdag 16
augustus a.s. van 2
4.30 uur n.m.
Heden overleed onze
innig geliefde vader,
behuwd-, groot- en
overgrootvader
JACOB POTTER
in de ouderdom van 80
jaar.
Uit aller naam.
M. Potter Jz.
Hansweert,
15 aug-ustus 1962,
Weelstraat 5.
De teraardebestelling
zal plaatsvinden op za
terdag 18 augustus,
des namiddags om 1
uur op de algemene
begraafplaats te Krui-
ningen.