SUNIL SCHOLEN OP NIEUW-GUINEA SLUITEN DOOR EVACUATIE Exploratie Staatsmijn „Beatrix" stopgezet Operatie „Spectrum" komt nu op toeren DOUWE EGBERTS ECHTE FRIESCHE HEEREN BAAI Twee gedetineerden in Leeuwarden ontsnapt KLANKBORD PRESIDENTDIRECTEUR VAN STAATSMIJNEN, H. H. WEMMERS, TREEDT AF Verloofd paar maakt aanspraak op kwart ton tipgeld Een pijp doet méér dan branden! Pijproken geeft rust en voldoening! LUCHTWACHTDIENST WORDT INGEKROMPEN DONDERDAG 9 AUGUSTUS 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT ONDERWIJZERS GAAN NAAR PAPOEA-SCHOLEN Het vervroegde vertrek van vrouwen en kinderen van de Nederlandse ambtenaren uit Nieuw-Guinea blijft uiteraard niet zonder gevolgen voor het onderwijs daar. Naar de verslaggever van het A.N.P. te Hollandia vernam, zullen enige lagere scholen, vooral in het zuiden van Nieuw-Guinea, in september niet meer worden geopend. In plaatsen als Merauke, Tanah Merah en Fak-Fak zijn in het geheel geen Nederlandse kinderen meer. Wellicht zullen in Hollandia ook een of meer lagere scholen moeten worden gesloten. Het onderwij zende personeel dat daardoor vrijkomt, zal te werk worden gesteld op de scholen voor Papoea-kinderen. In de plaatsen langs de zuidkust, waar Indonesische parachutisten zijn geland, zijn de onderwijzeressen vervangen door onderwijzers. Op de kweekschool in Hollandia wordt getracht, de opleiding van Papoea-onderwijzers zoveel mogelijk te versnellen. Bij de behandeling: der begroting van de afdeling culturele zaken heeft de Nieuw Guinea Raad aan het on derwijs in Nieuw-Guinea uitvoerige beschouwingen gewijd. Vele leden bepleitten de stichting van een univer siteit en een verbetering van de onder wijzerssalarissen. Van alle zijden kreeg de directeur van culturele zaken woor den van waardering voor zyn beleid. Het lid Bonay vergeleek echter het gouvernement met een beeldhouwer, die een beeld maakt zonder hoofd. Volgens hem bestaat er in Nieuw-Guinea een ernstig gebrek aan leiders en zal Neder land alsnog moeten zorgen voor de vor ming van Papoea's die in staat zullen zijn om leiding te geven. Advertentie nederlands meest gebruikte wasmiddel Opvolger drs. Rottier, geboren in Zeeland De heer H. H. Wemmers treedt per 1 november af als president-directeur van de staatsmijnen m Limburg. De minis ter van economische zaken heeft de heer Wemmers op diens verzoek, op de meest eervolle wyze ontslag verleend, onder dankbetuiging voor de zeer be langrijke diensten door hem bewezen. De heer Wemmers zal met ingang van dezelfde datum worden opgevolgd door drs. A. C. J. Rottier uit Heerlen. De heer Rottier wordt in zyn functie van hoofd directeur opgevolgd door ir. W. E. van Os, eveneens uit Heerlen De opvolger van de aftredende presi dent-directeur van de staatsmijnen, de heer Antoine Cyrille Julien Rottier, werd op 13 maart 1910 geboren in Sint-Jansteen. Hij studeerde aan de ka tholieke hogeschool voor economische en sociale wetenschappen in Tilburg, waar hij in 1933 met succes zijn doc toraal examen in de economie aflegde. Op 24-jarige leeftijd werd de heer Rot tier aangesteld op hel departement van economische zaken in Den Haag, waar lijj tot 1936 werkzaam was. In dat jaar kwam hij naar de staats mijnen. Daar lag zijn eerste arbeid op het terrein van de sociale zaken. Op 1 januari '49 volgde zijn benoeming tot di recteur van de staatsmijnen met spe ciale taken op economisch en admini stratief terrein. De titel van directeur werd in 1959 gewijzigd in hoofddirec teur. Sinds 1952 fungeerde hij als plaats vervangend voorzitter van de hoofddi rectie. Sedert de oprichting van de mjjn- industrieraad is de heer Rottier lid van dit college. De heer Rottier is onder meer lid van het dagelijks bestuur van het Neder lands Katholiek Werkgeversverbond en lid van het college van curatoren van de technische hogeschool in Eindhoven. In 1937 werd de heer Rottier benoemd tot ridder in de orde van de Neder landse Leeuw. „Utrecht" vrijdag in Den Helder Do onderzeebootjager „Utrecht", die op 25 juni uit Nederlands Nieuw-Guinea is vertrokken en de thuisreis via het Panamakannal heeft gemaakt, wordt vrijdag aan staande in Den Helder terugver wacht. Het ligt in de bedoeling, dat het schip omstreeks 11-00 uur in de haven van Nieuwe Diep afmeert. Voor de aankomst zullen achter eenvolgens de bevelhebber der zecstrydkrachten, vice-admiraal L. Brouwer, de vlagofficier tech nische dienst der Koninklijke Ma rine, schout-bij-nacht van de technische dienst C. E. van der Zijll en de commandant der zee macht in Nederland, schout-bij nacht mr. A. N baron de Vos van Steenwijk zich aan boord bege ven, teneinde de commandant en de opvarenden te verwelkomen Het schip vertrok medio januari 1961 naar Nederlands Nieuw-Gui- DIEPVRIESSNEEUWBALLEN. Twee veertienjarige jongens uit Milwaukee in de Amerikaanse staat Wisconsin heb ben met sneeuwballen die ze van de voorbije winter in een Ijskast hadden bewaard naar een schoolbus gegooid. De politie vond het een noch het ander leuk, en beval de respectieve ouders een pak slaag voor hun zoons aan. In volle gang De uittocht van vrouwen en kinde ren uit Nieuw-Guinea is thans in volle gang. Nadat de afgelopen we ken de eerste groepen reeds met de „Zuiderkruis" en met de gewone lijnvluchten naar Nederland waren gereisd, zijn inmiddels de eerste chartervliegtuigen van het vliegveld Sentani (Hollandia) naar Biali ver trokken. Biak is niet alleen het op vangcentrum in de operatie „Spec trum", zoals de codenaam van het repatrieringsschema luidt, maar ook het opvulcentrum. In deze stad houden zich 540 personen voor vertrek gereed. Als op het laatste ogenblik nog plaatsen in de gecharterde super-constellations beschikbaar zijn worden deze opgevuld met vrouwen en kinderen uit Biak. In het totaal zijn thans ruim duizend vrouwen en kinderen naar Nederland gereisd. Zij zijn voornamelijk afkomstig uit Merauke, Sorong, Manolcwari en Se- roei. In Hollandia hebben zich al meer dan duizend vrouwen en kinderen a gemeld voor vertrek. Van hen zullen er deze week nog bijna 400 worden afge voerd. De gezinnen van particulieren maken veelal gebruik van de normale lijndiensten van de K.L.M. D.C.-8 in gebruik Voor de repatriëring der Neder landse bevolking uit Nieuw-Guinea zal de K.L.M. naast de super-con stellations ook een DC-8 gaan gebrui ken. Op 11, 14 en 18 augustus zal deze machine uit Bangkok een deel van de passagiers gaan halen, die daar met de super-constellations uit Biak naar toe zijn gebracht. Op 20 angustus zullen dan naar schat ting in totaal 1400 vrouwen en kinde ren met extravliegtuigen naar Neder land zijn gebracht. Van 20 augustus tot eind oktober hoopt de K.L.M. naast de normale lijndiensten 33 extra DC-8 vluchten tussen Biak en Amsterdam uit te voeren, waarvan 22 via de pool en 11 via de Zuidatlanti- sche route. Het aantal volwassenen en kinderen dat op deze 33 vluchten naar Nederland kan terugkeren wordt ge schat op rond 4500. NA INVESTERING VAN 70 MILJOEN Aardgas genoeg en kolen genoeg (Van een onzer redacteuren). De exploratie van de staatsmijn „Beatrix" ten noorden van Vlodrop die tot dusver een bedrag van zeventig miljoen gulden heeft ge vergd, zal worden stopgezet. Het ministerie van economische zaken heeft medegedeeld, dat op voorstel van de hoofddirectie van de staats mijnen geen verdere uitgaven meer zullen worden gedaan. De minister heeft deze beslissing ge nomen, omdat de verwachting dat een rendabele exploitatie van de mijn bin- ■nen afzienbare tijd mogelijk zou zyn, niet langer gerechtvaardigd is. Naar ons van de zijde van de staats mijnen wordt medegedeeld, hebben ver schillende overwegingen bij het thans genomen besluit meegespeeld. Daar is in eerste instantie het feit, dat de ver ticale exploratie thans ten einde is, zo dat bij voortzetting van de werkzaam heden begonnen zou moeten worden met het aanleggen van horizontale gangen. Een verticale schacht kan uitstekend worden geconserveerd. Zou men echter genoopt z(jn de arbeid in het horizontale vlak af te breken, dan zouden de kosten die hierin werden gespendeerd, groten deels verloren zijn. Tijdstip gunstig Aangezien al enige jaren twijfelach tig is, of het wel nut heeft tot ope ning van een nieuwe staatsmijn over te gaan, acht men zowel bij de staats mijnen als op economische zaken het tijdstip gunstig om (eventueel voor lopig) een streep onder de rekening te zetten. Een andere overweging, die heeft bijge dragen tot het nemen van de beslissing, is dat de aardgasbel by Slocliteren tegen betrekkelijk geringe kosten voor ge ruime tijd in een groot deel van de mine rale energiebehoefte kan voorzien. Naar wij vernemen, heeft de omstan digheid dat momenteel voorbereidingen worden getroffen voor de bouw van een kernreactor van 50 megawatt, niet mee gespeeld. Geringe voorraden De kolenvoorraden hebben momenteel in ons land een geringe omvang en liggen in feite beneden de handelsvoorraad. Redenerend langs de lijnen van sanering van de Europese kolenmarkt, acht men dit bij de staatsmijnen een verblijdend verschijnsel. Momenteel en in de eerstekomende ja ren heeft men aan de kolen uit de Bea- trixlagen geen behoefte, zeker niet op grond van de weinig aantrekkelijke prognoses van kosten en opbrengsten van deze mijn Militair gewond op Nieuw-Guinea In Hollandia is van officiële zijde mede gedeeld, dat de dienstplichtige soldaat C. Minderman licht gewond is geraakt bij gevechtshandelingen met Indone siërs. Over de aard der verwonding werd niets bekendgemaakt, evenmin als over de plaats en het tijdstip van het gevecht. De 21-jarige Joost van Zonneveld en zijn 19-jarige verloofde Trudy Mosterdman, beiden uit Haarlem, maken aanspraak op de door de ver zekering uitgeloofde 25.000 beloning omdat zij de politie van Bloemen- laai een tip hebben gegeven, welke naar hun mening heeft geleid tot ypsporing van de in Interlaken gearresteerde Duitsers, die betrokken -ijn bij dc geruchtmakende schilderijendiefstal in Aerdenhout. Foto: op Schiphol, waar beiden werken, volgen zij i?i de koffiepauze in de krant de laatste ontwikkelingen. (Advertentie) Een pijp schenkt U veel rookgenot. Maar hij doet nog méér: hij schept een oase van rust... hij brengt U tot andere gedachten... en hij geeft U zelfs de oplossing van dat huis werk in. Probeer maar. U hebt toch ook een pijp? De beste manier om van een pijp te genieten. Stop hem met een tabak die kalm brandt en koel rookt! Stop hem met Echte Friesche Heeren-Baaï van Douwe Egberts; een zachte geurige mélange van rijpbruine tabakken. A (geel) 85 ct. Paarsmerk 70 ct. per 50 gram. MEVR. KENNEDY GEWAARSCHUWD TEGEN EEN ITALIAANS GEVAAR Jacqueline Kennedy, de echtgenote van de Amerikaanse president, heeft bij het begin van haar vakantiereis naar Zuid-Italië van het Romeinse blad „II Tempo" de verzekering gekregen dat „in de zee van Ravello e nog nooit iemand door de haaien is opgegeten" maar hierbij tevens een waarschuwing voor „een ander gevaar waarvoor wy haar om toe- gevendheid verzoeken". „De Italianen namelijk", aldus het blad, „zijn altijd gewoon geweest nogal i onverbloemde complimenten te maken aan het adres van de mooie vrouwen, die hen met haar aanwezigheid vereren. Niet weinige koning- innen zijn hiervan het „slachtoffer" geworden. Tijdens haar verblijf in Ravello zal mevrouw Kennedy meer dan één uitdrukking horen bezigen zoals zij op het Witte Huis waarschijnlijk nog nooit heeft s beluisterd." „Zjj moet weten dat de Italianen graag te harer verdediging de haaien in de zee van Ravello te lijf zouden willen gaan, maar ten overstaan van een mooie vrouw zijn zij absoluut niet in staat om binnen de perken te blijven bij het uitdrukking geven aan hun bewondering. Alle vrouwelijke soevereinen, die naar Italië zijn gekomen hebben dit altijd welwillend vergeven, en soms met heimelijk genoegen, aldus „II g Tempo". (Van onze Haagse redactie). Vijfentwintighonderd van de 4000 vrij willigers, die lid zijn van het korps luchtwachtdienst, zullen na 1 januari 1964 naar huis worden gezonden, aangezien de KJL.D. dan grotendeels zal worden opgeheven. Alleen de korpsen langs de kust van de provin cies Groningen, friesland en Noord- Holland blijven bestaan. Het korps luchtmachtdienst, dat behalve met vrijwilligers, die een nationaal reservecontract hebben, ook werkt met dienstplichtig en beroepsperso- neel, heeft tot doel laagvliegende vijandelijke vliegtuigen te signaleren, opdat de eigen jachtvliegtuigen in actie kunnen komen en de lichte luchtdoelartillerie gewaarschuwd wordt. Door de grote snelheid van de tegen woordige vliegtuigen, komen de mel dingen te laat. In Engeland en België zijn de kijkdiensten dan ook reeds op geheven. N.S.-DIRECTIE weigert gesprek met vakvereniging De president van de Nederlandsche Spoorwegen, ir. J. Lohman, heeft de vakvereniging rijdend personeel N.S. laten weten, dat de N.S.-directie niet kan voldoen aan het verzoek van het vereni gingsbestuur om een gesprek. De vakvereniging had de directie om mondeling contact gevraagd, onder meer omdat haar leden geen voor lichting ontvingen over de resultaten van de herziening van het reglement dienstvoorwaarden. De drie erkende! bonden die aan het overleg hadden deelgenomen, konden hun leaen uiter aard wel inlichten. De heer Lohman merkt in zijn antwoord brief op, dat alleen erkenning van de vakvereniging tot een gesprek kan leiden. Die erkenning kan, volgens hem, slechts worden overwogen als aan een aantal voorwaarden is vol daan. Deze voorwaarden heeft de di rectie van de N.S. al iu april var dit jaar gesteld. UITSTEL VOOR DR. SOBLEN De in Amerika wegens spionage voor Rusland tot levenslange ge vangenisstraf veroordeelde Li- touwense psychiater dr. Robert Soblen, wiens raadslieden in En geland voor zijn vrijheid vechten, heeft van het ministerie van bui tenlandse zaken gisteren zonder nadere omschrijving toestemming gekregen om tot vrijdag midder nacht op Brits grondgebied te blij ven. Soblen heeft gisteren verzocht, aan president Kennedy om gratie te verzoeken. Een functionaris van het Israëlische ministerie van buitenlandse zaken ver klaarde, dat de Israëlische luchtvaart maatschappij „El Al" het verbod ge kregen heeft het passagebiljet van So blen aan een ander land over te dragen. Dit volgde op een bericht dat Amerika aan „El Al" had gevraagd het passage biljet aan de Pan American Airlines over tc dragen. Klopjacht begonnen Spijl verwijderd uit raam en over muur geklommen Tussen 5 uur en half zes zijn gis termorgen twee gedetineerden uit de strafgevangenis in Leeuwarden uitgebroken. Het zijn de 31-jarige W. v. d. W. uit Vught en de 36- jarige E. J. V. uit Avereest. Zij zijn via de recreatiezaal en de bi bliotheek ontsnapt. De beide vluchtelin gen waren in de recreatiezaal bezig met schoonmaakwerkzaamheden. Zij pas seerden een verbindingsdeur tussen de recreatiezaal en de bibliotheek en ver wijderden daar een spijl van een raam, waardoor zij naar buiten klommen. Bui ten op het terrein lag een ladder waar mee de beide mannen over de gevange nismuur zijn geklommen. De ontsnapten waren beide tot vieren- De Sl-jarige W. v. d. W. uit Vught. De S6-jarige E. J. V. uit Avereest. eenhalf jaar gevangenisstraf veroor deeld in verband met vermogensdelic ten. De gemeentepolitie van Leeuwarden heeft de leiding van het onderzoek. Signalement Een burger zag de beide gevangenen over de muur klimmen en alarmeer de de portier die de politie opbelde. Alle politieposten in het land zijn ge waarschuwd en tevens is het signale ment van de beide mannen doorgege- geven. De ontsnapten nebben de beschikking over enig geld. Zij zyn niet zo opvallend gekleed, dat ze niet van openbare ver voermiddelen gebruik zouden kunnen maken. Van-der W. is gekleed in een gele overall en een geel gestreepte bak kersbroek. Hij heeft blond haar. V. heeft zwart haar en is gekleed in een bruine manchester broek. Hij draagt zwarte schoenen. Het Wereldgebeuren M' Op de dansvloer 'ozes Tsjombé, hoofd van de Kongo- deelstaat Katanga, heeft in Zwitserland een arts geraadpleegd en blijkens de foto's, die in de wereldpers verspreid werden, heeft hij zich ook aangenaam vermaakt op de dansvloer. Het lag daarna in zijn bedoeling enkele besprekingen te voeren met autoriteiten in België, maar de Belgische regering liet het afweten. Zij meende, dat be sprekingen met Tsjombé de toch al pijn lijke Katanga-affaire slechts verder zou vertroebelen. Kortgeleden hebben Engelse. Eelgische en Amerikaanse regeringsfunctionaris sen overleg gepleegd uver de vraag in hoeverre men Tsjombé zou kunnen ver plichten tot opheffing van zijn deelstaat en invoeging van Katanga als provincie in de Kongostaat, die thans (uiterst zwak) bestuurd wordt door premier Adoula. Vooral de secretaris-generaal van de Verenigde aties, de neei Thant, drong nogal neftig aan op het len val brengen van Tsjombé. Hij bezwoer, dat de af scheiding van Katanga alleen maar een economische kwestie was en dat de Union Minière, die koper, kobalt enz. produceert, de hoofdschuldige was. Deze Belgische maatschappij betaalt name lijk haar ontginningsrechten en belas tingen tot een totaal van een paar hon derd miljoen gulden per jaar aan de re gering van Tsjombé en niet aan de cen trale kas van de heer Adoula in Leo- poldstad. Zij doet dat, omdat Tsjombé de rust en orde in Katanga handhaaft. Nu heeft weliswaar de heer Thant ver zekert, dat de troepen van de Ver enigde Naties in Kongo het bedrijf van de Union Minière zullen beschermen als dat bedrijf de betalmg aan Tsjombé drastisch zou verminderen, maar niet iedereen heeft in die belofte groot ver trouwen. Allereerst hebben bepaalde troepenaf delingen van de Verenigde Naties zich niet altijd altruïstisch gedragen in de Kongo. Zij hebben geprobeerd de hoofd stad van Katanga, Elïzabethstad, met geweld te bezetten, hoewel daar rust en orde heerste en er dus geen enkele aanleiding was om in actie te komen. Bepaalde afdelingen van die V.N. troe pen toonden zich toen bijzonder verzot op het verdrijven van de blanken (i.e. de Belgen) en als er granaatvuur afge geven werd, dan vieleD die granaten altijd op etablissementen van de Union Minière. Zoiets versterkt niet het ver trouwen in de V.N.-troepen en ook niet in de heer Thant en zijn V.N.-ambtena- renkorps. De actie van de heer Thant tegen Ka- tanga heeft twee ooizaken. Hij is er toe aangespoord door cïe Amerikanen, die belang hebben bij net voortbestaan van de Union Minière en hij moet pro beren van het kostbare ICongo-avontuur af te komen, dat tot een financieel bank roet van de Verenigde Naties dreigt te leiden. Weliswaar kunnen de paar honderd miljoen gulden van de Union Minière het wanbeheer van premier Adoula in de Kongostaat niet rèc'ni trekken, mear het beschikbaar komen van dat geld zou toch een stap in de goede richting betekenen. De heer Adoula heeft de Kongo voorzien van een (onbekwaam) leger en van een ambtenarenkorps met zo'n omvang en zo duur. als waarvan niemand vijf jaar geleden gedroomd zou hebben. De tekorten op de begroting zijn dan ook fantastisch. Wat ligt meer voor de hand, dan dat de Union Minière liever werkt in een deelstaat, waar orde en financiële regelmaat heersen, dan in de rommelige staat van premier Adcula? Omdat er nogal eens onaangenaam ge sproken wordt over de macht van het grootkapitaal moet hier wel Iets ver teld worden over die Union Minière. Het grootste pakket van de aandelen in deze maatschappij namelijk 18 behoort aan de Kongolese staat. De rest van de aandelen behooït aan honderden kleine aandeelhouders voornamelijk in België, Engeland en Frankrijk. De invloedrijkste aandeelhoudster is de Belgische Société Generale, die het ka pitaal van vele vooraanstaande Belgi sche families beheert. Veel zeggenschap hebben de aandeelhouders van de Union Minière niet. De leiding van het bedrijf berust vrijwel uitsluitend bij de direc teuren en die zijn er op uit het bedrijf mogelijk ongeschonden door de Kon golese twisten heen te helpen zonder dat ze daarbij politieke oogmerken hebben. De Union levert haar koperproduktie vrijwel geheel- aan West-Europa en haar kobaltproduktie voor een gToot deel aan de Verenigde Staten. Ondanks dat laatste kan toch gezegd worden, dat de Amerikanen volkomen onver schillig staan tegenover het voortbe staan van de Union Minière en dat ze de heer Thant aanmoedigen om des noods met geweld en andere riskante middelen Katanga en de Union Minière onder het verwarde beheer van premier Adoula te brengen. In Engeland en Frankrijk heeft men tegen die Amerikaanse visie nogal wat bezwaar en men probeert Thant af te houden van al te wilde daden. Een van de plagerijen is op het ogenblik, dat de V.N. troepen, die het vliegveld van Elisabethstad bezet houden aan de Belgische Sabena beletten de regelma tige vluchten op Elisabethstad uit te voeren. Men hoopt blijkbaar ooor deze spelde- prikken de heer Tsjombé tot toegeef lijkheid te brengen in die zin, dat hij het grootste deel van de Union-MInière- gelden wil afstaan aan Adoula. Enige tijd geleden is men al aan het loven en bieden geweest, maar toen vroeg Adoula nog teveel. Veel belangrijker dan dit conflict om Katanga is uiteraard de vraag hoe een einde gemaakt kan worden aan het wanbeheer in de Kongostaat. Er zal een grote financiële sanering moeten ko men, het gezwollen ambtenarenkorps zal ingeperkt moeten worden, het leger zal indien het niet wordt ingekrom pen door buitenlandse instructeurs geoefend moeten worden. Ook dan zul len er nog enorme sommen nodig znn in de vorm van steungelden, die voorna melijk uit België, de Verenigde Staten enz., moeten komen. Voor het einde van het jaar zou men over dat hulpprogramma - en over de financiële sanering overeenstemming bereikt moeten hebben, opdat de V.N. militairen zo snel mogelijk uit de Kongo kunnen verdwijnen, Ze hebben er soms nuttig werk gedaan, maar daarnaast is toch heel duidelijk gebleken, dat het onmogelijk is uit een bijeenraapsel van soldaten uit vele werelddelen op korte termyn een troepenmacht te formeren, waarin de idealen van de Verenigde Na ties weerspiegeld zijn! Adoufa financiële ruïne in de Kongol

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 5