DE GLOBE" TOONT
HET MEDE-MENSZIJN
PUZZEL- rubriek
Hervormd werk in
clubhuis en kamp
De Congregationalisten: samenbindend
element in de familie van de Oecumene
rr
NIEUWS VAN OVERAL
Veeblefs i
goodwill1
ZATERDAG 28 JULI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
13
STRIJD TEGEN JEUDCRIMINALITEIT IN VLISSINGEN
Advertentie
is al een hele week feest,
maar morgen, zondag, is
er een extra festiviteit. Dan
komt er taart op de (kamp)
tafel. Twee jarigen: Jan en Nel
lie. Bij een verjaardag hoort
taart, ook al zit je met zijn ne
genentwintigen in de „rim
boe" van Brabant. Taart voor
29 jongens en meisjes uit Vlis-
singen en voor de leiding. Voor
kampma „Mameloe", voor
hoofdleider „De Sik". voor
kampcommandant „Stekeltje"
en de anderen met een min of
meer illustere kampnaam.
Maandag wordt de hele zaak op
gebroken. Dan gaan de 29 weer
huiswaarts na een tiendaags
kamp in de bossen van Westel-
beers, ten zuiden van Tilburg.
De 1520-jarigen hebben het
weer gehad. De beurt is aan de
1315-jarigen, ook tien dagen
Westelbeers. Een groep van 32
jongeren. Daarna komen de
kampleiders er een paar dagen
bij elkaar om de „krijgsplan
nen" te bespreken, ervaringen
uit te wisselen en die te gebrui
ken in het laatste kamp van
rond 130 1825-jarigen, die
half augustus in Griendtsveen
zijn te vinden.
Hot „open clubhuiswerk" van de
Hervormde kerk in Vlissingen staat
in «Ie zomermaanden stil. Daarvoor
in de plaats zyn er de kampen. De
kampen vallen ook onder dit „bijzon
der jeugdwerk" De Globe in Vlissin
gen.
Binnen- en buitenkerkelijke jongeren
van allerlei rangen en standen die in
de wintermaanden de clubhuizen be-
De vlag van de Vlissingse Hervorm
de Jeugdraad wappert fier boven het
kamp van ,fle Globe" in Westel
beers.
heeft hij gezegd. Zo'n eerste nacht
in het kamp is uiteraard een beleve
nis. En de kampleider haakte in op
de Bijbel, waarin zoveel geschreven
is over de gesprekken van mensen -
onderling en met de Schepper.
Broodnodig
De kerk gaat met de mensen mee
op vakantie, daarover schreven
wij al eens. De kerk bereidt ook
vakantie voor, voor de jongeren, zo
als de kampen van het open club-
huiswerk in Vlissingen. „Juist in de
ze tijd, in deze hoogconjunctuur" is
dit zo nodig, zegt de heer C- Schot,
de hoofdkampleider. Hij kreeg zijn
opleiding aan de school voor maat
schappelijk werk in Rotterdam en
staat in dienst van de Hervormde ge
meente in Vlissingen om daar het
open clubhuiswerk op gang te bren
gen. Hij vertegenwoordigt de kerk.
Hij kan kerkdiensten houden en
daarin voorgaan.
De jongeren die de clubhuizen bezoe
ken en mee op kamp gaan, hebben
in het begin de kat uit de boom ge
keken, vertelt hij. Was hij nu een
dominee of niet? Jeugd is wantrou
wend de buitenkerkelijke jeugd
is het op het punt van de kerk. Het
bijzondere jeugdwerk in Vlissingen
van de Hervormde kerk bestaat nu
twee jaar. Het is met het andere
„jeugdzorg"-werk, van de r.-k. kerk
is er het Don Bosco-clubhuiswerk,
één van de mogelijkheden om de
jeugdcriminaliteit, aan te vallen.
September 1960 waren er 125 jon
gens en meisjes in de leeftijd van 8
tot 15 jaar, die zich voelden aange
trokken tot de vrije tijdsbesteding in
het clubhuis in het Vlissingse Bella-
mypark. De één brengt de andere
mee, het aantal is gestegen tot rond
400 jongeren in verschillende leef
tijdsgroepen, die regelmatig in het
clubhuis op de instuif komen, op de
houtbewerkingsclub, deelnemen aan
do fotoclubs, de huishoudclubs, aan
spel en toneel doen en ook komen
„praten".
ledereen
HET is werk, dat iedereen zou
kunnen doen, het is diako-
naatswerk, maar het blijft
liggen". De jeugdwerkleider noemt
het een dienst, die de kerk aan de
jongeren bewijst. De kerkelijke jon
geren hebben iiün vrije tijdsbesteding
in de vaste „kerkelijke" clubs in 't
Anker in Vlissingen. Dat is het pas-
toraatswerk. Maar waarom niet,
juist de buitenkerkelijke jongeren?
Er ligt nog een heel terrein braak in
Vlissingen. Mogelijk ook in andere
gemeenten in Zeeland. De situaties
verschillen uiteraard van plaats tot
plaats. Vlissingen springt er, zowel
wat de jeugdcriminaliteit als wat de
„aanval" daarop betreft grondig uit.
Vierhonderd jongeren werden al be
reikt, daarvoor is de heer Schot als
jeugdwerkleidcr en nog dertig vrij
willigers (in him vrije tijd) in de
weer. Het is werk, waarvoor men
35-000 per jaar krijgt en enige sub
sidie van rijk en gemeente. Ook „de
Schelde" toont interesse. Het is werk
op de achtergrond. De gemeenteleden
kennen er eigenlijk ook weinig van.
Die indruk hebben althans de leiders.
Men heeft tijd nodig gehad om zich
in deze nieuwe vorm van jeugd,,zorg"
te kunnen plaatsen. Het werk heeft
nu eenmaal een vrijblijvend karakter,
wat velen in het begin de wenkbrau
wen deed optrekken. Er is geen „di
rect resultaat" te zien. De kerken
raken niet voller met jongeren, de
catechisaties worden niet beter be
zocht. Maar zo zegt dan de jeugd
werkleiding van De Globe: evange
lieverkondiging is niet alleen moge
lijk via woordverkondiging, maar
juist bij de jeugd via de déad. Die
daad tracht het Globewerk te stellen
in het clubhuis en in de kampen. De
nood van de jeugd is groot, maar
die nood herkent men niet van buiten
af. Daarvoor moet men in het jeugd
werk zitten om die nood te kunnen
onderkennen. Daarin moet men ook
geschoold zijn, vandaar een maat
schappelijk werker die de leiding
heeft van het werk.
Uitgangspunt is de jeugd, dus: „wat
wil de jeugd, wat is de behoefte van
de jongeren". Ze willen lawaai, bij
elkaar zyn, roken, drinken, enzo
voort. Maar daarnaast zyn er de an
dere punten: met vakantie, goede
vrjje tijdsbesteding. De kerk wil er
eerlijk tegenover staan, geen „fuik-
werk" bedrjjven. Daarom vindt men
in het clubhuis niet alleen een „bar",
mag men er roken en iets fris drin
ken, maar zijn er ook de vaste clubs
waarop alle mogelijke activiteiten
worden bedreven.
De kampen zijn er in het bijzonder
als verlengstuk van het clubhuiswerk
en als inleiding op het nieuwe club
seizoen, als een middel om de jonge
ren te helpen een zinvolle vakantie
besteding te vieren, om hen gelegen
heid te geven tot avontuur en hen te
leren omgaan met leeftijdgenoten, die
vaak uit een volkomen ander millieu
komen. Er verschijnt iedere dag
daarom ook een gestencilde kamp
krant, er zijn sportfestijnen en de
jongeren leren in de omgeving hun
eigen weg naar het kamp terug te
vinden. Uiteraard zijn er ook de no
dige korveediensten te verrichten. Zo
treedt de kerk de jeugd tegemoet. De
Ds. v. d. Schoot is voorzitter van de
Hervormde Jeugdraad Vlissingen. En
tevens voorzitter van de pas inge
stelde beleidscommissie voor het bij
zondere jeugdwerk.
Mede-menszijn
Met ds. v. d. Schoot mochten wij
meerijden naar het kampeerter
rein in Westelbeers. De beleids
commissie denkt het geheel van voor
stellen voor het clubhuiswerk door
en bepaalt daardoor het beleid. Het
is de commissie op de achtergrond
uit de kerkleden. „Er is iets aan de
gang in dit jeugdwerk en dus in de
kerk", is de mening van ds. v. d.
Schoot. Maar het valt voor velen van
de trouwe kerkgenoten af en toe niet
mee om deze nieuwe vorm van jeugd
werk, op sociale basis met als uit
gangspunt de jeugd, in te passen in
het vertrouwde schema. Het wekt
wat verontrusting, men ervaart iets
geheel nieuws. Zoals de Kerk ook in
het bedrijfsleven een nieuwe plaats
gaat innemen. Ds. v. d. Schoot wil dit
werk zó zien: „Rümke heeft eens
gezegd, dat ongelovigheid een geeste
lijk onvolwassen zyn is. De Kerk
moet dit in de gaten houden". De
taak van de Kerk is dan het mede-
menszyn tonen, nooit spelen zonder
zélf mee te doen. De jeugd moet als
het ware worden „voorgeleefd" hoe
het mens-zijn moet worden ontdekt
in de ontmoeting met de ander.
De Kerk moet „voorbeeldig" zijn.
Daarom ook zijn er in de kampen de
avondsluitingen door enkelen uit de
kampleiding. (Verscheidene van de
kampleiders en kampleidsters zijn
buitenkerkelijk). De gelovige is nu
eenmaal een avonturier, maar alleen
wie een thuis heeft, kan op avontuur
gaan. Niet in een „religieuze droom
wereld" blijven vertoeven, maar op
avontuur uitgaan, de Abrahamshou
ding krijgen, zoals die al eerder ter
sprake kwam op deze pagina bij het
onderwerp „jeugd en oecumene". Zo
zal er voor deze jongeren met Kerst
mis een kerstfeest in de Jacobskerk
zijn. Wensen voor dit werk zijn onder
meer een judoclub, danslessen.
Er zou eigenlijk een tweede maat
schappelijke werker moeten zyn, die
de achtergrondfunctie kan bekleden:
het contact met de gezinnen onder
houden, waarvoor nu met één
jeugdwerkleïder geen tijd en gele
genheid is. Maar het werk draait.
Sinds twee jaar „georganiseerd" met
een vaste kracht. Daarvoor waren
het alleen maar vrijwilligers, die hun
sporen hebben verdiend. Vlissingen
was één van de eerste Hervormde ge
meenten in Nederland, die het jeugd
werk aanpakte. Het heet nu „De
Globe" 'en het „Leimotiv" is: „Hij
houdt de hele wereld in Zyn hand".
Theaterdiensten zullen in septem
ber in Den Haag worden georgani
seerd door het hervormde jeugdker-
kewerk. Iedere morgen van 10 tot
11 uur. Ds. J. Vuijst, secretaris van
de landelijke herv. jeugdraad zal
hierin voorgaan. Zowel toneel als
film zullen in deze theaterdienstcn
worden gebruikt.
Een nieuwe kerk krijgt de com-
munauteit van Taizé ln Frankrijk.
Van 4-6 augustus zijn de feestelijk
heden van de opening van de Eglise
de la Reconciliation, die is gebouwd
door de Aktion Sühnezeichen. Deze
actie wil in verschillende landen, die
in de oorlog leden, getuigen van de
wil tot vrede en boete van een aan
tal Duitsers. In 1958 richtte de Evan
gelische Kerk in Duitsland een der
gelijke oproep tot alle Duitsers.
Een speciaal comité, onder be
schermheerschap van de aartsbis
schop van Napels, kardinaal Castal-
do, heeft een beroep gedaan op de
regeringsleiders van de 15 NAVO-
landen voor een bijdrage in staal
voor de oprichting van een kruis op
de berg Faito bij Napels, dat een
symbool zou moeten zijn van de vre
de in de wereld en de verdediging
van de christelijke beschaving.
De plannen tot eenheid van de
Anglicaanse Kerk en de kerk van
Schotland (sinds 1560 gescheiden)
zijn weer hervat. Dr. Arthur M. Ram
sey, aartsbisschop van Canterbury,
ijvert zeer voor deze eenheid. En
voor andere contacten. Hij wil de
banden verstevigen met de Heilige
Orthodoxe Kerk van Rusland en ef
fende voorts in 1956 al de weg voor
de toetreding van de Russische Kerk
tot de Wereldraad van Kerken.
Kerkelijke samenwerking is er de
ze zomer in het Friese merengebied
tussen de protestanten en de r.-k.
kerk. De rooms-katholïeken maken
in Eernewoude gebruik van de her
vormde kerk en in Terhorne van de
doopsgezinde kerk. In Langweer zijn
de zondagmorgenmissen in het
dorpshuis.
De bijbel is leerboek voor de Chi
nese communisten, die dit boek be
studeren om de Tibetaanse taal
machtig te worden. Dit meldt het
Amerikaanse bijbelgenootschap.
Ds. G- H- Cassnto, vlootpredikant
te Den Helder en voordien jeugdpre-
dikant van de Duinoordkerk te 's-
Gravenhage, zal op 10 augustus voor
anderhalf jaar naar de marine^ka-
zerne te Biak in Ned. Nieuw-Guinea
vertrekken. Hij volgt ds. C. M. M.
Ferguson op, die van Biak naar Ne
derland teruggaat. Ds. Ferguson zal
tegen 1 oktober in Den Helder als
oudst-aanwezend vlootpredikant op
treden in de plaats van ds. F- Co
lenbrander, die als vlootpredikant
naar Amsterdam is vertrokken.
In Brussel komt een nieuw kerk
gebouw voor de Ned. Evangelische
Kerk (N-H.) in de plaats van het
oude op het Sinte Katelijne plein.
Ds. P. Fagel, predikant van deze
kerk heeft al enige giften voor het
bouwfonds gekregen.
Naar vereniging van de kerken in
Zuid-India wordt sinds 1948 ge
streefd. Onlangs kwam wederom een
commissie bijeen, gevormd door de
kerk van Zuid-India en vijf Lutherse
kerken. Er is een gemeenschappe
lijke belijdenis ontworpen en een li
turgie, die direct zal worden gebruikt.
Een gemeenschappelijke catechismus
zal worden bekeken. Men wil verder
de samenwerking bevorderen in het
evangelisatiewerk, kerkdiensten en
kanselruil. Alle geestelijken zullen
zonder meer worden toegelaten tot
de bediening in de nieuwe kerk. De
Kerk van Zuid-India ontstond uit
het samengaan van Anglicaanse en
de Methodistische kerk en de South
India United Church (Presbyteri
aans, Congregationalistisch en Dutch
Reformed). De Lutherse kerken ont
stonden uit Duits, Zweeds, Deens en
Amerikaans zendingswerk. Januari
1963 wil de commissie weer bijeen
komen om een gezamenlijke kerk
orde op te stellen.
zoeken of „zo maar" eens mee kam
peren.
Ze komen van kantoren, uit fa
brieken en van scholen. Do kerk
treedt terzyde en geeft de jongeren
voorrang. Maar de kerk wordt wel in
het midden gelaten: de kampvlag in
het „wereldkamp 1962" in Westel
beers is die van de Hervormde
Jeugraad Vlissingen. Het terrein zélf
is voor het jeugdwerk in de classis
Breda. Is het een kerk-kamp? De
jeugd laat zich graag uit de tenten,
waarin zy bivakkeert, lokken. „Wel
nee, wat is nu een kerkkamp?"
Maar er zyn toch avondsluitingen en
die twee zondagen, die in het kamp
worden meegemaakt: er wordt tocli
een zekere rust van de jongeren ge
vraagd op die dagen en er zyn een- -
voudigc kerkdiensten
De kerk is terzijde getreden, maar is
er meteen bij. De jongens en meisjes,
die „van huls uit" geen of zeer wei
nig kerkelijke vorming hebben ont
vangen, zien het niet als een be
zwaar. „Het hoort er toch b|j, het is
fijn".
De jeugd weet dus, dat zij in een
kamp zit, waarachter een „kerk
schuil gaat". Maar is het misschien
een andere kerk, dan dat stenen ge
bouw, waarin zovelen zondags ter
kerke gaan. Waar een dominee op
een kansel predikt, van waaruit naar
de straat doordringen de klanken van
psalmen en gezangen. De jongens en
meisjes ervaren in de eerste plaats
de kampen als vakantie, als „er eens
fijn uit zijn", spoorzoeken, sporten,
een verjaardag vieren met taart. De
enkele belhamel, die met wat bra-
vour naar het kamp is gegaan, wordt
echter mét de anderen stil als de
hoofdleider op de eerste zondag in
een kerkdienst, nadat men zaterdags
is aangekomen, over de nachtelijke
gesprekken begint. „Praten met elk
aar is fijn, je leert elkaar kennen".
EN DE
HORIZONTAAL:
I. iemand van 15 a 16 jaar; 6. broodje,
II. luchtvormig lichaam; 14. de kleine
steentjes, riep; 15. lyrisch gedicht; 16.
Engels bier; 17. muzieknoot „do"; 18.
hof van...: paradijs; 20. meisjesnaam;
21. ton; 22. Europeaan; 24. delfstof;
26. grondsoort; 28. beginsel van blad
Een paar weken geleden vroeg iemand my: wat
zyn dat, die congregationalisten? By navraag
bleek, dat hy het een en ander gelezen had over
de algemene vergadering van de Internationale
Congregationalistische Raad, die van 4-12 juli te
Rotterdam was gehouden. Hij had er nog nooit
van gehoord en wist niet, dat ook die kerk al in
ons land was. Nu, wat dat laatste betreft, had hy
gelijk. Eigenlyk kennen wij in ons land geen
congregationalisten en we moeten er nog aan
toevoegen dat er nergens ter wereld een congre
gationalistische kerk is, tenzjj men, evennis de
gereformeerden dat doen, iedere gemeente een
zelfstandige kerk wil noemen.
Wanneer w(j ons bij dit laatste spraakgebruik
niet willen aansluiten, kennen wij alleen maar
congregationalistische gemeenten, die ieder voor
zich zelf de vrijheid willen hebben om een eigen
weg te gaan. Enige bindende band, zelfs niet van
een synode of van een meerdere vergadering, die
bestaat uit afgevaardigden die door de gemeen
ten zelf gekozen zijn, wil men niet. Men weigert
zich ook maar iets te laten opleggen, zelfs niet
door een eigen instantie. Op de gemeenten valt
alle nadruk en deze moeten gemeenten van ware
gelovigen zijn en cën afschaduwing van het ko
mende Koninkrijk Gods.
De naam „congregation" wil eigenlijk niet meer
zeggen dan „vergadering". Meestal wordt het
vertaald met „gemeente". Het ziet dus op het
bijeenkomen van de gelovigen. Men heeft in de
landen waar congregationalistische gemeenten
zijn (Engeland, Amerika, de vroegere Engelse
koloniën en landen waar door hen zending is
gedreven) wel nationale raden, die weer onder
verdeeld zijn en hier neemt men wel bepaalde
beslissingen, maar een bindende kracht hebben
deze niet. De gemeenten mogen deze beslissingen
opvatten als een advies dat zij wèl of niet kun
nen opvolgen, zonder dat er enige narigheid uit
voorkomt ten opzichte van de andere gemeenten
of de nationale raad. We kunnen ze wat dit be
treft, vergelijken met de vrij-evangelische ge
meenten in ons land, die ook wel een bond ken
nen, gezamenlijk een opleiding van predikanten
en zendingswerk hebben, maar waar men nadruk
legt op de vrijheid van de zelfstandige gemeenten.
Oorsprong
Die Engelse naam duidt dus reeds aan, dat de
oorsprong van de congregationalisten te zoe
ken is in 't land aan de andere zijde van de Noord
zee. Maar ook ons land heeft met hen te maken
gehad, omdat verschillende van hun leiders met
delen van de gemeenten naar ons land z|jn uitge
weken, toen hun in Engeland de grond te warm
onder de voeten werd. Hoe is dat congregationa-
lisrne ontstaan Er is geen kerk ter wereld aan te
wijzen, die niet is gevormd door bepaalde uiter
lijke omstandigheden, die er waren toen zij ont
stond. Zoals bekend heeft Hendrik VIII de kerk
in Engeland losgemaakt van Rome. Zij heeft toen
wel een protestantse belijdenis gekregen, maar
wat de vorm betreft, bleef alles in grote trekken
by het oude. Nog altijd heeft zij bisschoppen en
aartsbsschoppen. Zij heeft dekens, die aan het
hoofd staan van de kathedrale kerken en de daar
bij behorende kanunniken. De koning was prak
tisch hoofd van de kerk. Hij had de belangrijkste
stem in de benoeming van de bisschoppen en hij
zorgde er ook wel voor, dat daar geen man
kwam, die hem niet welgevallig was. De kerk
werd staatskerk. Alle kerkelijke wetten moesten
door het parlement worden goedgekeurd. Een
vierentwintigtal van de bisschoppen heeft zitting
in het Hogerhuis. Kortom, Hendrik Vin zorgde
voor een kerk die in zeer belangrijke mate af
hankelijk was van de staat. In die tijd was dat
niet ongebruikelijk. In de loop van de laatste
twee eeuwen is deze positie gelijdelijk aan afge
brokkeld, maar tot op heden is er toch nog veel
van overgebleven. De kerk blijft hier nauw ver
bonden aan de natie en vertoont nog altijd sterk
conservatieve tradities. Ze gaat een middenweg
tussen katholicisme en protestantisme.
Uiterste vleugel
Toen bij het begin van de regering van koningin
Elizabeth (1558) vele vluchtelingen van het
vasteland van Europa terugkeerden, die sterk be-
invlocd waren door het gereformeerd protestan
tisme. gingen zij zich verzetten tegen wat zy ge
voelden als onschriftelijke riten, gewaden, leer
en kerkorde. Dit zijn de puriteinen geweest. Het
bisschoppelijk stelsel vooral vond geen genade in
hun ogen. Het gevolg is geweest dat zij het hard
te verduren kregen. Dc koningin zag in hen
gevaarlijke democratische revolutionaire drijvers.
In alle kerkelijke verdeeldheid zag zij een ver
zwakking van het regeringsgezag. De uiterste
vleugel van deze puriteinen nu werd gevormd
door de congregationalisten.
Zij wilden vrije, onafhankelijke gemeenten (con
gregations). Zij gingen uit van het priesterschap
van alle gelovigen. Van enig onderscheid tussen
geestelijken en leken wilden zy niet weten. Zij
wilden vrij zijn van de staat, vrij van de bis
schoppen, vrij van elke dwang of voorschrift in
liturgie. Zij keerden zich ook tegen een presby-
tcriale-synodale kerkorde. Ze wilden alleen maar
gemeenten van ware gelovigen. Het gevolg van
deze houding is geweest, dat zij aan allerlei ver
volgingen hebben blootgestaan en dat belang
rijke groepen van hen naar het buitenland trok
ken. Ook in ons land kwamen ze terecht en in
verschillende steden hebben ze gewoond en hun
eigen gemeenten gevormd. De meest bekende is
wel die uit Leiden, waar John Robinson werkte.
In 1620 is een gedeelte van deze groep als „Pil
grim Fathers" naar Amerika verhuisd met de
Mayflower. Men vreesde in ons land de zozeer
begeerde zelfstandigheid niet te kunnen bewa
ren. Een ernstig bezwaar vond men hier „de ver
onachtzaming van de dag des Heren door de be
volking, want dit betekende een verzoeking voor
de jeugd. Wel heeft men zich steeds nauw ver
want gevoeld aan het gereformeerd protestantis
me. Deze groep van de Pilgrim Fathers heeft
Amerika geestelijk diepgaand beïnvloed. Het is
aan hen te danken dat er hier een absolute schei
ding is tussen kerk en staat.
Vrjj en zelfstandig
Door de nadruk die er gelegd wordt op de vry-
heid en zelfstandigheid van de plaatselijke
gemeente, kunnen we onder de congregationalis
ten allerlei verschillende soorten gemeenten aan
treffen, vanaf zeer liberale tot zeer rechtzinnige
toe. Maar men verschilt niet in de gedachte dat
Christus Jezus en Hy alleen, als Hoofd van de
gemeente moet worden erkend en dat aan de al-
tijdnodige vernieuwing van de gemeente door
haar levende Heer, zo weinig mogelyk weer
standen in de weg moet worden gelegd. Er moet
altijd met een openheid en bereidheid en vrijheid
tot een hervorming door Hem, rekening worden
gehouden. Tekenend is ook, wat we in een van de
berichten lazen, dat op de laatste dag van de al
gemene vergadering te Rotterdam „de aanwezi
gen een verbond met elkaar sloten, waarin zij
elkaar en God beloofden om alle rechten en
plichten als plaatselijke gemeenten op zich te
nemen en te werken aan de uitbreiding van Gods
Koninkrijk".
Niemand minder dan Karl Barth heeft, na de
tweede wereldoorlog, nog al sympathie betoond
aan het congregationalismc. Met elkaar vormen
deze gemeenten een grote groep van enige mil
joenen, die van het begin af aan van harte heeft
meegewerkt met de Wereldraad der Kerken.
Maar, hoe is die algemene vergadering van de
Internationale Congregationalistische Raad nu in
Rotterdam terechtgekomen Bij deze raad hebben
zich ook aangesloten kerken die zich innerlijk
met hen verwant gevoelden en dat heeft in ons
land de Remónstrantse Broederschap gedaan, die
dan ook als gastvrouw optrad.
Na het voorgaande zal duidelijk zyn, dat men
zich in Rotterdam niet veel heeft beziggehouden
met geloofszaken, maar des te meer met het
samenwerken in evangelisatie en wereldzending
en dat men zich heeft beziggehouden met dat
gene wat verenigt dan met dat wat scheiding
maakt tussen de diverse kerken die er zyn en
dat men heeft gewaarschuwd voor verstarring.
De oorsprong van het congregationalisme maakt
dat zij er zich altyd weer bewust van zullen zyn,
dat iedere kerk een zeer gevaarlijke weg gaat,
wanneer zij verstrikt raakt in nationalisme en
wanneer zy de overheid naar de ogen gaat zien.
Hoewel ze op de plaatselijke gemeente zulk een
grote nadruk leggen, zyn ze toch in de familie
van de Oecumene een samenbindend element.
H.
of bloem; 30. ...ten: in de aarde woelen;
32. langzame; 35. bloedverwante; 38.
een vol, zich voortplantend geluid; 39.
stad in Noord-ItaÜë; 41. woord met
scherpomlijnde betekenis; 43. schaapje;
44. lengtemaat; 45. buitenste omtrek,
omlijsting; 48. ...je: borrel; 50. ...del:
ceel; 51. vet; 53. ...reden: bedrieglijke
redenering; 55. ertoe noodzaken; 57.
azijn; 59. aanmatigend; 62. livreiknecht;
64. grondstof voor zeepzieders; 65. deel
van het gelaat; 68. jong mens; 70. open
baar vervoermiddel; 72. niet thuis; 73.
vlaktemaat; 75. eer; 77. reis der trek
vogels; 79. vanaf, afk.; 80. arrondisse
ment, afk.; 81. fris-zure; 83. muziek
schrift tekens; 85. snijwerktuig; 86. vier
kante gebakken steen; 87. krachtig.
VERTICAAL:
1. valse haardos; 2. te kennen geven;
3. element Beryllium, afk.; 4. gemeente
op de Veluwe; 5. verstand; 6. middel
punt (v.e. stad), m.v.; 7. waterstand;
8. droog, schraal; 9. azijn; 10. het kwe
ken; 11. krokodil met lange smalle bek;
12. op de manier van; 13. onderdeel van
een tennispartij; 19. peulvrucht; 23. be
paalde kleur; 25. zeestroom tussen Zwe
den en Denemarken; 27. hevig, ernstig;
29. zuiver; 31. de inwendige mens ver
sterken; 33. ...leer: handschoenenleer;
34. gemeente in prov. Drente; 36. hande
ling; 37. zie 75 horizontaal; 39. bode
aan een universiteit; 40. meisjesnaam;
42. geldstuk; 46. Ned. Reisvereniging,
afk.; 47. bestemming; 49. op die tijd;
52. kikvorsen; 54. onderaardse ruimte;
56. ...matïsch: door luchtdruk gedreven;
58. steen; 60. deel van een plant; 61.
(tweemaal) plantaardige gelatine; 63.
traag, willoos; 66. ooievaar; 67. onaan
gename reuk; 69. bepaald hoofdtel
woord; 71. het hoogst begaafde wezen
op aarde; 73. mannelijk schaap; 74.
Zweedse munteenheid; 76. nauw; 78.
hok; 82. element Selenium, afk.; 84. in.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK:
Advertentie
BINNENVERINGBED j
het beste bed ooit gemaakt
5CHUIMRUBBERBED
met versterkte middensector
t fabrieken Zevenbergen i