VOLGENDE ARTIKEL: Eind goed al goed Nerin E. Gun M®Ii Tenminste zo Iaat het zich aanzien. Want als Eisenhower zijn verkiezings campagne onderneemt wordt natuur lijk ook „Commando-Kelly" onder de „olifantsvlag" geroepen Hij be zoekt zijn partijgenoot en opperbe velhebber. neemt zelfs als eregast aan de inhuldiging van Eisenhower tot president deel om dan trots en geluk kig maar zonder een dollar op zak naar huis te gaan. „Jongens, wat ik beleefd heb!" Zijn karakter bepaalt waarlijk zijn lot. Ieder ander zou uit het „aflossen van de wacht" munt hebben geslagen, maar .Chuck" niet! Hij komt zelfs niet op de gedachte. Eerst bij de volgende verkiezingen, als de Republikeinse gouverneur van Kentucky om zijn ambt vecht, be lonen de Republikeinen hun wakkere propagandist. Ditmaal krijgt hij een ondergeschikte, maar goed betaalde baan als ambtenaar, kan eindelijk voor zijn kinderen kleren kopen, behoor lijke scholen betalen en hun zelfs een nieuwe moeder geven. Dat is Betty, een aardige, kleine dikke blondine, weduwe met een kind. En natuurlijk ook een Ierse. Uit het hu welijk met Betty worden nog eens twee kinderen geboren en al met ^1 heeft hij voor acht mensen te zorgen als hem een nieuwe slag treft. De Re-, publikeinse gouverneur moet bij de volgende verkiezingen wijken voor een Democraat en met hem valt ook „Chuck". Nu komt een slag nooit al leen. Chuck" is werkloos. Betty wordt ziek, herstelt niet en blijft invalide. Nee, dit verhaal heeft geen „hap py ending". Het heeft in't geheel geen slot. Het gaat 'steeds verder ook he den nog. Armoede en ziekte hebben zich bij de Kelly's genesteld. Zelfs de vrienden van vroeger vergeten wie Kelly eens was. Af en toe herinne ren lournalisten aan hem en brengen een roerende geschiedenR over het ongeluk van „Commando Kelly" Het „American Legion" stuurt hem een paar honderd dollar, de partij organi seert 'n collecte- en de een of ander zoekt en vindt weer een baantje voor „Commando-Kelly" Ook daarmee is hij echter niet gediend Wat is de ver klaring voor zijn volgende mislukking. „Ik ben alleen maar volleerd soldaat" P) AT IS HET! Iets anders heeft hij niet geleerd, tenminste als men buiten beschouwing laat, dat hij als Ier natuurlijk ook prachtig kan ver tellen. Hoe het indertijd bij Cassino toeging, aan de Rapido bij San Pie- tro. hoe mooi de dagen van Salerno waren. Dat vertelt hij bij een glas bier. waarvoor men iem gaarne uit nodigt. misschien zelfs in de Republi keinse Club. Hij vertelt het telkens weer. ook tijdens zijn werk. totdat de baas komt en hem zegt: .Het spijt me. Chuck. maar ie kunt beter een andere baan zoeken Zoals gezegd. Deze geschiedenis heeft geen einde. Kelly is niet bepaald ziek, maar ook niet erg gezond en hü moet eigenlük veel rusten, zegt de dokter. Zeker, maatschappelijk hulp betoon bekommert zich wel om de Kelly's als de hond in de pol is en dan vertelt hij de sociale werker van de „Mooie dagen van Salerno" .Dat zal je nooit kunnen vergeten Chuck". zegt de sociale werker vriendelijk, maar luister nu eens Chuck 'nis- tert. HO hoort, dat hii weer tot zich zelf moet komen en hii belooft het. Om der wille van znn vrouw en de kinderen. De groten werken reeds na schooltijd om een oaar dollar bij te verdienen. Ze zün precies zo aardig, zo vrolyk. zo zorgeloos en zo goed als hun vader MisschieD heeft .Com mando-Kelly" overigens on dit ogen blik weer een goede baan wie weet? Maar heeft hij die betrekking ook mor gen nog? Er heerst in de Verenigde Staten meer nood en ellende dan men zou willen geloven. En zo zou de ge schiedenis van Chuck helemaal aiets bijzonders zijn. als hji niet de hoog ste onderscheidingen zou bezitten, die Amerika eeu held kan schenken Alle bei. de Congresmedaille en de Silver Star en als hii niet telkens weer met glanzende ogeD van de mooie da gen van Salerno wilde vertellen, als of deze moordende slag in september 1943 een uitstapje is geweest waar aan Chuck de orettigste herinnerin gen bewaart ALS de 36ste infanterie divisie op de ochtend van de 13e september 1943 op het strand van Salerno landt, blijft een soldaat van de com pagnie L. ver achter. Hij staat een voudig stijf van schrik in het natte zand, kan van angst nauwelijks ademen en terwijl de eerste aan valsgolf een klein dennenbosje be reikt en daarin verdwijnt, snakt hij nog steeds naar lucht. Eindelijk raapt hij alle moed bijeen, kruipt langzaam, voorzichtig en nog allijd ontzettend angstig over het strand, komt in het verlaten bosje en sluipt dan moederziel alleen een DOOR eindeloos durend halfuur verder. Dan springt plotseling voor hem een man op in een groen uniform, zoals hij nog nooit heeft gezien en dan weet de eenzame soldaat, dat het de vijand is, een „Heinricb" zoals zijn kameraden zeggen. Nu herinnert hij zich ook de veld- oefeningen in Fort Benning, waar hij opgeleid werd. Hij drukt op de knop van zijn automatisch pistool en ziet hoe de man voor hem neer stort. Hij is niet zo zeer geschrok ken, dan wel verbluft, verbaasd. Hij buigt zich hoofdschuddend over de dode, ziet een IJzeren Kruis op het uniform van de vij and, rukt het af, steekt het in zijn zak en gaat peinzend verder. Dal is de eerste frontbelevenis van Charles Kelly uit Pittsburgh. Zo begint „Chucks privéoorlog", waarin hij geheel alleen honder den van Hitlers soldaten zal doden en in geheel Amerika onder de naam „Commando-Kelly" be roemd zal worden. Eerst tegen de avond vindt Kelly zijn eenheid terug, als hij in Alta- villa komt. waar de boeren de G.I.'s met wijn en bloemen verwelkomen en waar de G.I.'s reeds ijverig doen de zijn met de meisjes te „verbroe deren" Kelly kan met de meisjes pra ten, want hij stamf uit een wijk in Pittsburgh waar veel Italianen wonen. Maar juist als hij een afspraakje met een van de boerenmeisjes wil maken, vindt zijn sergeant hem en schreeuwt hem toe: „Kom op Chuck"! Waar heh je de hele tijd gezeten? We gaan op patrouille De groep van Kelly moet vijande lijke stellingen verkennen Als de G.I.'s in een boomgaard aankomen, vraagt de luitenant vrijwilligers die al leen naar voren moeten Hij heeft drie man nodig en Kelly is er bij En of! Hij heeft 's ochtends ..gespij beld" maar als hij nu zijn best doet komt het misschien niet uit. Want zo uit de trein haalden en voor 'n krijgs raad sleepten heb ik het de heren daar ook verteld en toen lieten ze mij met 28 dollar boete en 28 dagen ar rest lopen" Kelly weigert op propagandareis door Amerika te gaan en staat erop. dat men hem naar Cassino terug stuurt. waar zijn kameraden hun ogen niet kunnen geloven dat „Chuck" zo gek is vrijwillig terug te komen. Als hij in het voorjaar van 1944 nolens volens naat de States wordt gehaald om aan enige propaganda-ac- ties mee te werken heeft hij ook nog de .Silver Star" op de borst, en is daarmee de enige soldaat in het le ger. die de beide hoogste orden der Verenigde Staten bezit. Dienovereen komstig wordt hij in Washington en in het bijzondei in zijn geboortestad Pittsburgh feestelijk ontvangen. In Pittsburgh ziet hij voor het eerst sinds jaren zijn moeder Becky weer. Mrs. Kelly, die zeven zoons onder de wapens heeft, is met één slag de ..Hel denmoeder" van Pittsburgh maar het gaat haar bij alle eer, waarmee zij wordt overladen niet anders dan met haar „Chuck" Ook zij denkt: „Wat willen zij eigenlijk? Ze hadden mij beter kunnen huldigen toen ik mijn jon gens op de wereld bracht en ze op voedde Dat was tenminste iets. maar daar spreekt niemand over!" Zij heeft gelijk, maar wij moeten hier eerst nog eens naar het verre jaar 1922 terugkeren toen mrs Becky Kelly haar Charles bijgenaamd „Chuck" kreeg De Kelly's zijn Ierse protestanten, de vader een hoefsmid is nog in Ierland geboren maar reeds voor de eerste wereldoorlog naar de Verenigde Sta ten geëmigreerd Hij heeft de grootst mogelijke moeite, zijn negen jongens: Ham. George Cnarles Frank. John. James Red Eddie en Howard groot te brengen. Natuurlijk groeit „Chuck'" als een echte straatjongen op. natuur lijk heeft hij zijn „bende" en „Chucks" bende is gevreesd, want de „klan" der Kelly's schiet hem steeds te hulp als iels mis dreigt te gaan Op 12-jarige leeftijd verlaat „Chuck" de school werkt eerst als loopjongen bij een kruiden.er en later als hulp arbeider op een tankstation Als de oorlog uitbreekt is zijn vader reeds dood Desalniettemin melden „Chuck's" oudere broers zich direct als vrijwilliger er. Chuck" volgt hun voorbeeld Als na de wereldoorlog de terugkeer naar het allerdaagse bestaan komt. is „Chuck" uiteraard niets beter voor het leven in vredestijd uitgerust dan toen hij vertrok Niemand ziet in de kleine magere Ier 1c held. In zijn burgerpak werkt hü eerder op de lachspieren. Niet alleen, dal hii in het leger niets heeft geleerd wat hij in vredestijd zou kunnen gebruiken maar hii on dervindt ook gauw dat de werkge vers. die voor hem in aanmerking ko men, geen waarde aan oorlogsroem hechten. Integendeel! Met onderschei dingen versierde helden zijn niet de were hulpvakarbeiders. Moet men hen soms beter betalen? Moet men hen niet misschien speciaal behancle- Bij de slag om Cassino. een van de bloedigste van het Europese front in de Tiveede Wereld- oorlogviel het be roemde klooster op de top van de berg ten offer aan het oorlogsgeweld. In februari 1944 kon den de Amerikanen nog met trots mel den. dal zij het ge bouw hadden kun nen sparen. naïef, zo jongensachtig ziet Kelly de dingen. Als hij met zijn beide kame raden tussen twee Duitse „egels" in de stellingen van de vijand door dringt. raakt de groep plotseling on der mortiervuur. De beruchte 80 mm mortieren van de Duitsers zijn ver schrikkelijk. maar de drie mannen hebben geluk doch dan springen plotseling van alle kanten de Duit sers op hen af. Woede maakt zich meester van Kelly en terwijl zijn vrienden dekking zoeken, springt hij op, draait als een tol in het rond en vuurt de ene na de andere salvo uit zijn machinepistool af Gekken gebeurt niets wetenschap: „Gekken gebeurt tocli niets!" Congresmedaille NA DE VAL van Cassino wordt hij per vliegtuig naar Oran gebracht: het congres heeft besloten „Com mando-Kelly" de hoogste onderschei ding van de Verenigde Staten te ge ven. de Congresmedaille Generaal Clark zelf komt naar Oran om Kelly de medaille op te spelden en slechts een kleinigheid verstoort de indruk wekkende ceremonie Kelly heelt geweigerd zich in een nieuw parade uniform te steken en verschijnt in zijn half vergane battle dress Hij zegt: „Wat heeft dat te betekenen? Verkle den? Waarom? Ik heb de medaille in mijn frontuniform verdiend en zo wil ik haar ook in ontvangst nemen" Hij meesmuilt bij de plechtigheid als een schooljongen, die een compli mentje heeft gekregen voor een goed antwoord dat een ander hem heeft ingefluisterd De gehele „voorstelling" geeft hem een heimelijk plezier, want hij denkt aan zijn militair debuut te rug Hij had zich mdertijd als vrij williger bij de oarachutisteri gemeld maar hü was gedeserteerd „Toen zü mij na een oefensprong in het hospi taal hadden gebracht waar ik het hal ve regiment met beenbreuken aantrof zei ik tegen mezelf: „Neen. Chuck. bij die gekken blijf je niet en toen ben ik er vandoor gegaan. Toen ze mij tussen Camp Edwards en Pittsburgh Kort na de geboorte van hun laatste kind. stierf May Kelly aan kanker. ,Chuck', die veel van zijn vrouw gehouden had. bleef ver twijfeld achter. len? Wie kan een loopjongen met een Congresmedaille gebruiken? Een ma gazijnbediende met de „Zilveren Ster?" Kelly's eerzucht is niet groot. Hü zou vrachtauto's willen besturen. Hfj- krijgt een baan als chauffeur, maar wordt na een maand ontslagen, omdat hfj onnauwkeurig is, een on betrouwbare stommeling. Gelukkig zijn er enige exploitanten van bars en restaurants die vier-vijf- honderd dollai betalen vooi zijn toe stemming hun zaken naar hem te noe men Een sigarettenfabrikant brengt een merk „Commando-Kelly" uit. een krant stuurt een journalist, die de memoires van „Commando Kelly" schnjft en een filmmaatschappii koopt de filmrechten Ofschoon de film nooit wordt ge maakt, slaat „Chuck" zo alles bij el kaar toch 45.000 dollar uit zijn roem en hij koont daarvoor een benzine station Benzite kan hij verkopen banden oppompen en ruitenwassen eveneens en boven zijn benzinesta tion staat in reusachtige lichtende 'etters: „Commando-Kelly". Wie twijfelt eraan, dat hall Pitts burgh van nu af aan zijn benzine al leen nog maar bü „Commando-Kel ly" zal halen? Alle vrienden van de compagnie L.. nee de gehele 36ste di visie. het halve leger van generaal Clarke zal klant worden! Maar deze droom wordt geen werkelijkheid. De ooi- log is gelukkig voorbij en wie kam vergeet zo snel mngelük Bovendien rijden er lang niet zoveel auto's meer als voor de oorlog. Het duurt nog ja ren voordat het aantal wagens weer het oude peil heeft bereikt en tegen die tijd is Kelly allang failliet. Hij is geen zakenman neemt ook geen goe de raad aan en als een paar oude vrienden van het front zijn benzine station voor hem willen verhuren en de rest van zijn geld goed willen be leggen. slaat hii dit voorstel lachend af. Eén belegging is verstandig. Hij koopt een huis voor zijn moeder Dat bedrag verdwijnt tenminste niet in het faillissement en blijft voor hem behouden. Als zijn moeder ziek wot dl en kostbare operaties moet onder gaan kan hii het huis verkopen en daarvan de rekening betalen De dood van Becky Kelly is een catastrofe voor de familie. Hü moet nu ook nog voor zün jongere broertjes zorgen en hij heeft reeds zelf kinderen vier kin deren in de vier jaren van zijn huwe lijk met de kleine, aardige May! Ie ren. katholiek of protestant, hebben doorgaans grote gezinnen! Waarom wij zün huwelijk nog niet eerder hebben vermeld? Maar het is toch vanzelfsprekend. lat een Kelly trouwt zo gauw hij kan! Dal heeft hij onmiddellijk na zijn terugkeer in de Verenigde Staten gedaan, nog op Fort Benning, waar hü enige maanden lang soldaten heeft opgeleid alvorens hij werd ontslagen. En. vraagt u. hoe dit huwelijk gaat? Al evenzeer een over bodige vijaag! Vanzelfsprekend goed! „Chuck" is wat men noemt een „bra ve man", goedhartig, lief. vriendelijk, vrolijk. En May is oi\.cic3 zo. Ieren. Echte Ieren. Natuurlijk is ook hij zorgeloos of is dat wat te sterk uit gedrukt? Zou men niet beter kunnen spreken van „gemakkelük"? Misschien zou dat juiste zijn. Voor hem geldt ech ter ook: EEN AMERIKAANSE kapitein, die de schietpartij uit de verte heeft gezien, telt 40 doden, die op het credit van de „gek" komen, die als een derwisch danst en springt en laadt en schiet.Dan komen de bei de kameraden te hulp totdat verster king komt en de drie mannen wor den afgelost. Zü vinden 75 doden en als Kelly in een nabü gelegen huis dekking zoekt en zün hectgeschoten machinepistool op een bed gooit, vat de strozak vlam. In de ochtendschemering moeten de Amerikanen zich op Altavilla terug trekken. De Duiïsers stoten door en sluiten het stadje in. Kelly neemt met enige kameraden de verdediging van de .podesteria" over. Hij verandert het huis van de burgemeester in een kleine vesting. Het ontbreekt, hem daarbij niet aan materiaal Hü sta pelt achter alle ramen handgranaten, brengt machinegeweren in stelling en als hü een kist met morliermunilie vindt, weet hij ook daar raad mee. Als de Duitsers komen, werpt hij de mortiergranaten mei de hand naar Reeds op de eerste dag van de slug om Salerno onderscheidde Charles Kelly zich zozeerdat hij de Con gresmedaille verdiende, liet tvas slechts het begin van zijn helden daden, welke hem tot een van de. beroemdste soldalen van het legti van generaal Clark maakte. In Oran hing generaal Clark .Chuck' Kelly persoonlijk de Congresme daille om. de vüand, waar zü veel onheil aanrich ten. De slag om Altavilla duurt 24 uur, golft heen en weer. maar het huis van de burgemeester valt niet in han den van de vüand. De paar man on der commando van Kelly vechten op alle etages, jagen de trappen op en af en wie binnendringt is verloren Op een gegeven ogenblik gelukt het Kel ly de tuin te bereiken, waai 'n tank- afweerkanon staat Hü slaat daarmee zware bressen in het front van de aanvallers, maai als hü twaalf uur lang heeft gevochten, roept hij zün kameraden toe: „Gaan jullie door! Ik zal eerst wat voor jullie koken" Hü vindt in de keuken een paar pakket ten spaghetti, bereidt ze in alle ge moedsrust lekker toe. eet doodkalm zijn portie op en laat dan de een na de ander komen, opdat ook zü de in wendige mens kunnen versterken De slag om Altavilla gaat onder tussen verder De verliezen aan bei de kanten zijn ontzettend van ie dere honderd G.I.'s overleven maar dertig man de nacht Kelly's bende ontdekt later in de kelder nog de wijnvoorraad van de „podesta" en „bevrijdt" onmiddellijk twee dozün flessen met de fijnste „Spumante" van de burgemeester De volgende ochtend moeten de Amerikanen Alta villa opgeven en eerst nu komt men te weten, dat Kelly het huis van de burgemeester met een handvol men sen heeft gehouden. Hij heeft niet het kleinste schrammetje opgelopen en als men hem vraagt hoe hij dat heeft klaargespeeld, zegt hij: „Gekken gebeurt toch niets. Ik wist reeds van te voren dat ik er levend uit zou ko~ Je karakter bepaalt je lot LI OE goed, vriendelijk, vrolük en goed van vertrouwen Kelly ook is, daar houdt het leven geen rekening mee en na zün faillissement krijgt „Chuck" het dan ook moeilük Even als zijn vader is hü een gezworen Re publikein. maar op het ogenblik zijn de Demtfcraten aan het roer en of schoon Roosevelt en Truman hem heb ben ontvangen, zou hij hun nooit om een gunst vragen. Zijn Republikeinse vrienden bezorgen hem na z'n faillis sement tenminste zoveel geld. dat hü een handel in oud ijzer in Saint Louis kan beginnen, maar oud ijzer geeft na de oorlog een karige boterham In die Toen generaal Eisenhower in 1952 tot president van de Verenigde Staten werd gekozen, dankte htj Kelly voor diens aandeel in <!e verkiezingscampagne, welke Ei' senhower ongetwijfeld veel stem men had bezorgd. lüd begint hij van dt .Mooie dagen van Salerno" te spreken wel een bit tere ironie zoiets uit de mond van deze aardige vriendelijke vrolijke, kleine lei te boren! Eers' /.egt hi: het zonder bitterheid maai dan t eft hem een ontzettende ;lag zün May sterft binnen enkele weken aan kan ker! Dat is zelfs voor een Ier te veel en zou hü geen kinderen heb ben gehad, dan zou hii zich in 195' van het leven hebben beroofd In 1952 keren de kansen noe eens Toen de oorlog ook in Cassino voort raasde, bleek het beroemde klooster, gelegen op een stra tegisch belangrijk punt, niet meer te redden. In mei 1944 was het historische gebouw nog slechts een puinhoop, welke ontelbare doden be dekte. Ook Charles Kelly had hier dap per gevochten. men en daarom kon ik mij alles ver oorloven." Eigenlük is de slag ver loren. maar desalniettemin heet hü van nu af aan overal de „overwin naar van Altavilla' en „Commando-, Kelly". Van nu af aan is hel ook zün spe cialiteit. waar hü ook komt zijn „pri- vé-oorlog" te voeren. De Italiaanse veldtocht heeft wel niet dezelfde be tekenis als de invasie in Normandië maar de strijd zelf is misschien nog wilder, nog bloediger Kelly speelt een beslissende rol bü de slag om San Pietro eeu dorp, van waar men het gehele dal van Cassinb beheerst en wordt daarbij, midden in een gevecht, tot sergeant b vorderd Zün inzet bü h»;t oversteken van het riviertje de Rapido beslist de strüd in een büzonder kritiek moment. En in de slag om Cassino onderscheidt hü zich weer dooi zijn onvergelijk bare moed. Maar hü zegt. dat het geen moed geweest is. maar alleen de „Commando-Kelly", zoals men de overwinnaar van Altavilla in het gehele Ame rikaanse leger in Italië noemde, is de enige frontsoldaat van de Verenigde Staten, die de „Silver Star" en de Congresmedaille, de beide hoogste Amerikaanse onder scheidingen, bezit. Toch is Charles Kelly uit Pittsburgh, die in de oorlog een held van groot formaat was, nu een arme kerel, die met zichzelf in de knoop zit en die door niemand geholpen kan worden. Alleen een Hemingway, een Kipling zouden de gehele diepte van dit verhaal hebben kunnen beschrijven. De geschiedenis van een brave, aardige kerel, die nog steeds over de mooie dagen van Salerno spreekt, als was deze moordadige septemberslag een uitstapje geweest, de „zondag van zijn leven", waaraan hij dankbaar en met heimwee terugdenkt.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 5