INDONESIË OEFENT
NIEUWE DRUK UIT
MET DREIGEMENTEN
Actie tegen
O.A.S. in
Frankrijk
Vandaag wellicht weer strijd om Middelburgs
vierde wethouderszetel
Van Royen
terug
naar V.S.
Geen aparte garanties
voor Europeanen
Kritiek in Tweede Kamer op de
Europese plannen van Frankrijk
Deur op kier
VOORNEMEN TOT FLUORIDERING
GEFUNDEERD EN VERANTWOORD
Bedrijfsleven
en taal
Directeur openbare
werken geschorst
Standpunt fracties
nog niet veranderd
Vandaag...
205e jaargang - no. 138
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Directie: F van de Veide en F. B. den Boer Adjunct: W de Pagter. Hootdredacteuren: W. Leertouwer en G. A. de Kok. 0 Abonnementsprijs 62 cent per week, f8,00 per kw.; ir. per post ƒ8,25 per kw. Losse nummers 15 cent. Bureaus:
Vlissingen Waistra_ai_58 60, tel. 2355 'ö.g.g red. 3508/3546. adv. 3647/3643), Middelburg. Markt 51 tel. 3841 (b.a.g. red. 2078/3169, adv. 2375), Goes:-Grote Markt 2. tel 6140 ib.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg: tel. 2395; Terneuzen: tel. 2116;
~m. Min. per adv f i.— 'rgez med v tarlei Kleine adv. (max. 8 regels) 25 ct per regel (min. f 125). Brieven bur. ven dit blad" 25 ct meer. Giro 359300 P.Z.C., Middelburg.
Donderdag 14 juni 1962
De eerste nieuwe
in Kapelle!
pagina 2
Zlenkzee- red tel 2425 adm. tel 2094 O Adv. pr. 27 ct per n
De Indonesische minister Soeban-
drio van buitenlandse zaken heeft
gisteren na een bijeenkomst van
de „bevrijdingsstaf voor West-
Iriau" aan journalisten te kennen
gegeven, dat het moeilijk zal zijn
de kwestie Nieuw-Guinea te rege
len als niet eerst het militaire ver
mogen van de Nederlanders daar
wordt gebroken.
De Franse minister van binnen
landse zaken, Roger Frey, heeft
aan het Franse kabinet rapport
uitgebracht over het gevaar van
hernieuwde O.A.S.-acties in Frank
rijk zelf, nu de O.A.S. in Algerije
slag na slag te verwerken krijgt.
De Franse regering heeft daarop
besloten een aantal zeer geheime
voorbereidingen te treffen 0111 deze
O.A.S.-opleving te voorkomen.
In Parijs zijn berichten ontvangen, dat
extremisten van de O.A.S., onder wie
een aantal kolonels die de leiding heb
ben in de O.A.S., besloten hebben om in
Frankrijk acties te voeren, die uitein
delijk moeten leiden tot de val van De
Cautie.
De Franse minister van voorlichting,
Alain Peyrefitte, deelde na afloop van
de kabinetsvergadering mee dat Frey
„zeer volledig" wa3 geweest in zijn ver
slag over de siutatie bij de O.A.S. in
Frankrijk en de maatregelen die nodig
waren om deze organisatie onder de
duim te kunnen houden. „Het spreekt
vanzelf dat deze maatregelen geheim
gehouden worden", aldus Peyrefitte.
ie Franse staatssecretaris /oor repa
triëring, Robert Boulin, deelde mee, dat
in totaal 92.000 Europeanen uit Algerije
in Frankrijk waren teruggekeerd.
„Lege" auto vervoerde
5100 kg boter
Keu Nederlandse douane-ambte
naar van het grenskantoor Wem-
hout vertrouwde liet niet, toen
gistermorgen om vier uur de
chauffeur van een grote Belgi
sche vrachtwagen zich aan de
post vervoegde met papieren, die
vermeldden, dat onder verzege
ling ledige kisten werden uitge
voerd.
De gewekte argwaan werd be
vestigd, toen de ambtenaar in
samenwerking met zijn Belgische
collega van do grensovergang
Wuustwezcl tot visitatie, van de
lading overging. Behalve uit lege
kisten bleek de vracht te bestaan
uit 5100 kg boter. De chauffeur,
een zekere V. uit de omgeving
van Gent, is door de Belgische
douane aangehouden. De vracht
wagen met boter werd door de
Nederlandse ambtenaar naar ons
land teruggebracht.
Het kunhti.'enootsclinp van de Ameri
kaanse stad Atlanta Is vun plan anderhalf
inlljocn dollar bijeen te brengen voor de
bouw van een kunstacademie ter nagedach
tenis van zijn ruim honderd leden, die bU
de vliegramp op het Parare vliegveld Orly
om het leven kwamen.
Op uitnodiging van de stoom
vaartmaatschappij Nederland"
heeft een groep van 85 bejaarde
zeelieden, die allen Kaap Hoorn
not) met een zeischip hebben ge
rond, woensdag een bezoclc ge
bracht aan het m.s. „Kaap Hoorn"
waar zij hartelijk werd ontvan
gen. Tijdens het bezoek bood de
heer Ti. van der Horst, bestuurs
lid van de vereniging van Kuap-
Hoornvaarders de kapitein van de
„Kaap Hoorn", de heer A. de
Graad, een vlag aan: deze vlag
wordt internationaal door Kaap-
Hoor nvaar der s gebruikt.
Op de bijeenkomst heeft president Soe-
karno gezegd, dat het zenden van Ne
derlandse versterkingen naar Nieuiv-
Guinea er niet op wjjst, dat Nederland
bereid is, het geschil op vreedzame wij
zen bij te leggen, aldus Soebandrio.
Indonesië's operationele chefstaf, gene-
raal-majoor Achntad Jani, heeft giste
ren namens president Soekarno in Dja
karta verklaard, dat de strijdkrachten
is opgedragen op elk ogenblik gereed te
ziin om een invasie op grote schaal op
Nieuw-Guinea uit te voeren.
Op de vraag of dit betekende dat de
deur voor onderhandelingen met Neder
land was dichtgeslagen, antwoordde
Jani: „De deur blijft open, al is het min
der wijd".
Jani zei dat Indonesië's standpunt in de
kwestie Nieuw-Guinea „onwrikbaar als
voorheen" was.
PARA GAF ZICH
OVER AAN
NEDERLANDERS
In een te HoIIandia uitgegeven
communiqué wordt gezegd, dat
een Indonesische parachutist zich
dinsdag op het schiereiland Onin
aan de Zuidwestkust van Nieuw-
Guinea aan een Nederlandse pa
trouille heeft overgegeven met een
oproep tot overgave in de hand.
Deze oproep is, zoals gemeld, vervat
in pamfletten die boven de gebieden
waar zich Indonenische parachutisten
ophouden, worden uitgeworpen.
Dc parachutist, een sergeant, was uit
geput door de in het oerwoud onder-
xachtcn uit te voeren. Het is nu bijna
een maand geleden dat de laatste lan
ding van Indonesische parachutisten
geschiedde cn de opkomende maan
aic men nodig heeft voor oriëntatie van
uit de lucht zou eventuele nieuwe In-
donesiche acties kunnen inleiden.
Er zqn verdere voorzorgsmaatregelen
langs de kust genomen en de luchtver
dediging is versterkt om zoveel moge
lijk te proberen, nieuwe landingen te
voorkomen. Overigens beschikt men
niet over aanwijzingen dat de Indone
siërs inderdaad een nieuwe actie voor
bereiden.
MAATSCHAPPIJ DER GENEESKUNST:
Het hoofdbestuur vertrouwt er op, dat
doelbewuste veranderingen in de sa
menstelling van het drinkwater niet al
leen op hun wetenschappelijke, doch ook
op hun maatschappelijke aanvaardbaar
heid zullen worden getoetst. Ten aan
zien van de fluoridering van drinkwater
dient naar zijn oordeel hierbij in aan
merking genomen te worden, dat het
gaat om het verantwoord aanvullen van
een bestanddeel, dat reeds varf nature
in dit water aanwezig is.
Het hoofdbestuur van de Algemene Ne
derlandse Vereniging voor Sociale Ge
neeskunde heeft zich niet deze verkla
ring verenigd.
Mits voorzichtig
toegepast
Het hoofdbestuur van de Koninklijke
Nederlandsche Maatschappij tot Bevor
dering der Geneeskunst deelt mede dat
het met belangstelling de discussies
over de fluoridering van het drinkwater,
ook die in de Eerste Kamer, heeft ge
volgd. Het meent er goed aan te doen
zijn inzichten dienaangaande bekend te
maken. Het hoofdbestuur spreekt als
zijn oordeel uit, dat de door de centrale
en lagere overheden overwogen maatre
gel inzake fluoridering van drinkwater
wetenschappelijk voldoende gefundeerd
en verantwoord is.
Zoals reeds van de zijde van de over
heid naar voren is gebracht, blijft ech
ter voorzichtigheid geboden, wanneer
de effectuering van op de volksgezond
heid gerichte maatregelen geschiedt
door middel van media, waarop ieder
een voor zijn dagelijkse levensverzor
ging is aangewezen.
Jongen door
trein gegrepen
Op de spoorbaan tussen Hengelo en
Almelo is gistermiddag tegen rijf uur
de 12-jarige J. Bergman nit Hengelo
door een sneltrein aangereden.
Tijdens het transport naar het zieken
huis is de jongen overleden. Hij was
met een 7-jarïg broertje de spoorbaan
opgegaan om naar oud ijzer te zoe
ken. Blijkbaar is hij voor de naderende
trein overgestoken voor de veiligheid
van zijn broertje.
De vierjarige Michel uit de Amsterdam
se van Bossestraat heeft vriendschap
gesloten met een miniem wild konijntje.
Hij heeft het beestje gevonden in een
bunker op de heide onder Hilversum.
Het ministerie van buitenlandse
zaken heeft in antwoord op een
vraag meegedeeld, dat de Neder
landse ambassadeur in Washing
ton, dr. J. H. van Roijen, het voor
nemen heeft vanmiddag om half
drie van Schiphol te vertrekken
om naar zijn standplaats terug te
keren.
„Overijssel" naar
Nieuw-Guinea
In het kader van de aflossingen
der schepen zal de jager „Overijs
sel" op 15 juni. naar Nederlands
Nieuw-Guiuea vertrekken.
De uitreis zal gemaakt worden via
liet „Panamakanaal". Het schip
staat onder bevel van kapitein lui
tenant ter zee A. van der Moer.
Algerijnse verklaring in Tunis:
Hervormingen
in de landbouw
aangekondigd
De Algerijnse rebellenregering
heeft gisteren in haar hoofdkwar
tier te Tunis een verklaring uitge
geven, waarin zij weigert de Euro
pese bevolking van Algerije extra
waarborgen te geven als het ge
bied zijn onafhankelijkheid heeft
verkregen.
De Europeanen werd meegedeeld geen
andere garanties te zoeken dan die in
de overeenkomst van Evian waren ver
vat en die, „wij zeggen het U duidelijk
en plechtig, de poort zqn naar de toe
komst, de weg naar de verlossing".
De verklaring werd bekendgemaakt,
kort nadat premier Ben Khedda van de
rebellenregering voor zijn vertrek uit
Tunis naar Cairo had meegedeeld, dat
de Europeanen geen verdere garanties
zouden krijgen.
Deze verklaringen hebben bij de Eu
ropese bevolking van Algiers het
schrikbeeld doen opdoemen van een
hervatting der terreur.
„Tracht geen uitweg te vinden, staakt
het'najagen van schimmen en weest
realistisch", aldus de regeringsver
klaring. „De bladzijde der koloniale
geschiedenis is omgeslagen",
/andaag strekt het t
de hand toe en biedt
tocht deelname aan haar inspanningen
voor de herbouw aan".
De regeringsverklaring bevestigde de
berichten, dat de rebellen een groot
scheeps landhervormingsprogramma zul
len ondernemen als zij na 1 juli de macht
in Algerije overnemen.
IN DEVENTER
Naar wij vernemen is de directeur
van openbare werken te Deventer,
ir. E. A. Bierdrager, door burge
meester en wethouders geschorst
in de uitoefening van zijn functie
in afwachting van nader te nemen
maatregelen.
De heer Bierdrager heeft onverwacht
afscheid genomen van een aantal leden
van zijn staf. B. en w. onthouden zich
van commentaar. Zij willen het bericht
zelfs niet bevestigen,
Ir. Bierdrager is sinds 1956 in functie.
Voordien was hij vier jaar adjunct-direc
teur van openbare werken te Heemste
de. Hij is 54 jaar.
„Politieke onafhankelijkheid zal onver
mijdelijke gevolgen voor dc Algerijnse
economie met zich meebrengen. In de
eerste plaats zal deze een werkelijke her
vorming van de landbouw omvatten en
het zal de eerste laak zijn van de Alge
rijnse staat 0111 deze hervorming in het.
voordeel van het volk, de arme boeren
en de landarbeiders te verwerkelijken en
niet ten behoeve van de bevoorrechten
of de bevoorrechte klasse.
Grote Europese debat begonnen
VOOR OPNEMING VAN ENGELAND,
TEGEN TOETREDEN VAN SPANJE
(Van onze parlementaire redacteur)
Ouder precies gelijke omstandigheden als verleden jaar begon de
Tweede Kamer gisteren haar grote „Europese debat", dat wil zeggen
lvaar bespreking van de verslagen van de werkzaamheden van de
Europese Economische Gemeenschap (E.E.G.) van de Europese ge
meenschap voor atoomenergie (Euratom). Achter de regeringstafel
zat weer o.a. de minister van buitenlandse zaken, mr. Luns, en als
eerste woordvoei der trad op dr. Schuyt van de K.V.P. Minister Luns
kwam er echter heel wat beter af dan in 1961, want toen werd hij
tot grote consternatie van de Kamer in het allereerste begin van de
rede van de lieer Schuyt onwel en moest hij ijlings naar het zieken
huis worden gebracht.
Naast mr. Luns zat de minister van landbouw en visserij mr. Ma-
rijnen.
De heer Schuyt sprak zijn bezorgdheid
uit over de houding van Frankrijk in de
Europese integratie en over het steeds
dieper worden van de kloof tussen de
leden van dezelfde gemeenschappen.
Dringende behoefto bestaat, zo vond lift,
aan geregelde samenspraken teneinde
de opvattingen inzake de buitenlandse
politiek le vergelijken, de politiek te
harmoniseren en tot. gemeenschappelijke
denkbeelden te komen. We moeten niet
afwachten, niet de ijskast-theorie aan
hangen, maar eerder een noodbrug
slaan, die het zo noodzakelijke verkeer
tussen de landen mogelijk maakt.
Prof. Vondeling van de P.v.d.A. Infor
meerde of de maatregelen, die de minis
ter van economische zaken heeft getrof
fen om te komen tot een verlaging van
het binnenlandse prijsniveau althans
van een aantal produkten als ge
volg van de verlaging van de
(Zie slot pag. 3 kol. 1
Nog meer Spaanse
ballingen
Naar van welingelichte zijde in
Madrid wordt vernomen, is aan
nog zes leden van de oppositie in
Spanje het eiland Fuerteventura
in de Canarische Archipel als ge
dwongen verblijfplaats aangewe
zen.
Het gaat om Ramon Gaspar, Mateo Po-
veda, Plaza, Jaime Moreno, Antonio
Garrido en Gregorio Garcia, die vorige
week hebben deelgenomen aan het con
gres van de Europese Beweging in Miin-
chen.
Het aantal oppositieleden dat naar
Fuerteventura is verbannen, is nu tot
twaalf gestegen.
Dit is een uit fiber-glas en balsahout
vervaardigd model schaal 1 op J/0
van een bijzonder snel nieuw straalver-
keersvliegtuig, dat door ingenieurs van
de Duitse luchtvaartmaatschappij
Lufthansa" is ontioorpen. De machine
welke rond 1970 in produktie kan wor
den genomen, krijgt een snelheid van
mach. 3, d.w.z. ongeveer 3600 km per
uur en zal plaats bieden aan 100 tot 150
passagiers. Het toestel heeft vier moto
ren, opgehangen onder de Delta-vleu
gels, wélke achteraan de romp zijn be
vestigd.
Het is niet onmogelijk, dat er van
avond (donderdag) tijdens de bui
tengewone zitting Van de Middel
burgse raad weer slag geleverd
wordt om de vierde wetlioudersze-
tel. Want ongetwijfeld zal de
vraag: of Middelburg drie of vier
wethouders nodig heeft, aan de or
de komen wanneer de raadsleden
in de wethoudersvacature, die ont
stond door de benoeming van de
c.h.-wcthouder A. J. Kaland tot
gedeputeerde, moeten voorzien. De
standpunten, die de diverse raads
fracties innemen over de noodza
kelijkheid van een vierde wethou
der, zijn in de afgelopen jaren be
paald niet veel veranderd: de
P.v.d.A. en de rechtse groeperin
gen (e.h.u. en a.r.) willen de vierde
wethouder handhaven, de V.V.D.-
fractïe blijft van mening, dat Mid
delburg met drie wethouders kan
volstaan, waarbij deze groepering
steun krijgt van de K.V.P. Dit
bleek nadat we de fractie-voorzit
ters uit de raad de vraag hadden
voorgelegd of zij inderdaad een
vierde wethouder nodig achtten.
Overigens zal deze kwestie in sep
tember (het betreft nu immers een
verkiezing voor de oude raad)
nogmaals bijzonder actueel wor
den, wanneer de nieuwe raad in
functie treedt en de wethouders
herbenoemd of gekozen moeten
worden.
Het zou niet de eerste maal worden,
dat er strijd geleverd wordt over de
vierde wethouderszetel. Bij de verkie
zingen in 1958 was de slag zelfs vrij
vinnig met als resultaat dat de be
slissing ten gunste van de vierde wet
houder viel. De vierde Middelburgse
wethouder is kort na de bevrijding van
de Zeeuwse hoofdstad benoemd. Bq de
verkiezingen van 1940 werden toen alle
vier de zittende wethouders herkozen,
omdat de raad van oorueel was, dat de
naoorlogse tijd Middelburg nog voor
grote problemen (wederopbouw enz.)
(Zie slot pag. 5 kol. 6)
ftdhtlijK
Steeds meer gaat men in breder kring
beseffen dat er nog wel het een en
ander schort aan net gebruik van
de Nederlandse taal. Zo heeft zeer on
langs het blad „De Nederlandse Indus
trie", het orgaan van het Verbond van
Nederlandse Werkgevers het taalge
bruik in advertenties op de korrel ge
nomen. „Men behoeft geen taaipuritein
te zijn om zich dikwijls te ergeren aan
het feit, dat er tekstschrijvers van ad
vertenties zijn, die de woordenschat
van onze taal blijkbaar zo ontoereikend
achten, dat zij herhaaldelijk hun toe
vlucht menen te moeten nemen tot
vreemde woorden, die wanneer men
althans zijn taal kent door gelijk
waardige Nederlandse woorden vervan
gen hadden kunnen worden. Of dit een
vorm van snobisme, onkunde of gees
telijke luiheid is, zullen wij in het mid
den laten, maar een feit is dat hierdoor
de eerbied voor de eigen taal op ontoe
laatbare wijze wordt ondermijnd", aldus
deze beschouwing.
In gelqke zin heeft zich onlangs ook
„Ariadne" uitgelaten, het blad van
de „reclamewereld". En dat achten
wij een verheugend verschijnsel, want
juist déar in die wereld wordt er met
al die vreemde en vreemdsoortige woor
den in eerste instantie gegoocheld. De
auteur van het artikel in „Ariadne"
stelde vast dat al die vreemde woorden
door de lezer van de advertentie niet
begrepen worden en ter onderstreping
van zijn betoog citeerde hij het Alge
meen Handelsblad, dat onlangs een
paar schone voorbeelden gaf van merk
waardige opvattingen over vreemde
woorden bq diverse bevolkingsgroepen.
Bij een taalexperiment vroeg men een
groep eerstejaarsstudenten naar de be
tekenis van het woord „chlorofyl". Drie
van de vijf ondervraagden dachten dat
het een verdovingsmiddel bij operaties
was. Het woord „superieur" omschre
ven zij als „de baas", op de betekenis
„beter dan iets anders" kwam men
niet. Een andere
proef werd genomen
bq een willekeurige
groep mensen met
uiteenlopende school
opleiding. Gevraagd
werd naar de betekenis van het woord
„occasion": bijna de helft namelijk
45 moest het antwoord schuldig
blqven of kwam met omschrijvingen
als „iets wat je zo lang thuis mag heb
ben en gebruiken". Eveneens opmerke
lijke antwoorden gaven proefpersonen
met einddiploma h.b.s., grafische school
en mulo. Allen zwegen toen werd ge
vraagd .wat „retributie" was, voorts
was voor zeventig procent van hen „oc-
taangetal" een totaal onbekend begrip,
terwijl het verschil tussen „delicaat" en
„delicieus" slechts aan veertig procent
van de proefpersonen bekend was.
Maar zelfs bepaalde Nederlandse woor
den kregen een vreemde uitleg: „pluim
strijkerij" werd beoordeeld als „met
iemands veren pronken" en een hele
mooie! „het werk van iemand, die
kippen houdt".
Het overigens zo opgewekte ..Ariad
ne" moest er van zuchten: „En wij
maar doorgaan met ons Frans,
Italiaans en Engels reclamejargon, toch
maar woorden gebruiken waarvan wij
zeker weten dat tachtig procent van de
Nederlandse bevolking er niets van be
grijpt en er misschien door geïrriteerd
raakt". Het blad illustreerde dit met
enkele (slecht Nederlands) sprekende
voorbeelden: een advertentie voor over
hemden, die geheel in het Engels was
gesteld, het toppunt van snobisme. Uit
een andex-e advertentie werden de vol
gende woorden gevist: impermeabili,
scotchguard procédé, rhodiatoce, „woor
den die in de lucht blqven hangen". Af
gezien nog van het gebruik van al die
vreemde elementen is er een ander ver
schijnsel, dat in advertenties ook de
aandacht trekt: de kolder. Ook daarvan
troffen we in het bewuste artikel een
fraai staal aan: „Psychologen dringen
aan op een cultiveren van de slaap" (in
een meubeladvertentie). Wanneer men
een dergelijke zin leest, dan heeft men
neiging om dit vrouw en kroost voor te
lezen: „Weten jullie wat psychologen
doen? Die dringen aan op het cultiveren
van de slaap!" Tjonge, tjonge, die psy
chologen toch.
Het is een gelukkige zaak, dat deze
onrustbarende verschijnselen steeds
nadrukkelijker worden gesigna
leerd, óók in de bladen van diegenen die
deze taal voortbrengen. Maar terecht
heeft „De Nederlandse Industrie" erop
gewezen, dat niet alleen de tekstschrij
vers voor het taalgebruik in adverten
ties verantwoordelijkheid dragen, óók
het bedrijfsleven doet dat. En daarom
hebben wij met grote instemming het
slot van de beschouwing in dit blad van
het Werkgeversverbond gelezen, waar
in de hoop wordt uitgesproken dat de
ondernemers „hun reclame-adviseurs
opdracht zullen geven hun produkten
in de Nederlandse taal te beschrijven".
is het 150 jaar geleden, dat 8
de Nederlandse portret- en land- X
5 schapschilder, tekenaar en litho- x
graaf Willem Troost te Arnhem g
c werd geboren. g
s^C<X»0CCCO00C^^
ADENAUER WILDE
NEDERLAND EN BELGIË
WAARSCHUWEN
In regeringskringen in Bonn is
gisteren gezegd, dat de opvatting
van West-Duitsland, over de Euro
pese eenheid een unie van alle zes
Euromarktlanden is en geweest is.
Gezegd werd, dat de opmerkingen
van bondskanselier Adenauer over
een unie van Duitsland, Frankrijk
en Italië slechts was bedoeld als
een waarschuwing aan Nederland
en België.
Men zette uiteen dat Adenauer weinig
ingenomen was met wat hq noemde de
obstructie van Nederland en België te-
~en de unificatie van Europa. Vooral
'aul Henri Spaak, de Belgische minis
ter van buitenlandse zaken, zou het bq
Adenauer verkorven hebben.
De Duitse bondskanselier wil niet mee
gaan met de Benelux-gedachte dat de
unificatie van Europa pas kan worden
voortgezet als eerst Engeland lid is ge
worden van de E.E.G.
