Amendementen op wetsontwerp
subsidiëring kerkenbouw
V.V.D. stelt „vonnis"
over ir. Visser uit
Politie in Oran
maakt wapens
van O.A.S. buit
VLIELANDER P. A. KROON (62) BROIRFIETSTE
NAAR DE SOEDAN EN TERUG
Steeds meer
stakers in
Spanje
DONDERDAG 24 MEI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Kamer zal vandaag stemmen
Premie voor niet-kerkelijke
genootschappen in het geding
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer zal vandaag, voordat het debat over Nieuw-
Guinea begint, stemmen over het wetsontwerp tot regeling van
het verstrekken van een premie aan kerkgenootschappen ter
zake van de stichting van kerkgebouwen (wet premie kerken
bouw) Tevoren zal nog beslist moeten worden over een aantal
amendementen, waarvan wel het voornaamste is dat van de
heer Scheps (p.v.d.a.) tot wijziging van het voorgestèlde artikel
13 van het ontwerp.
Dit artikel stelt namelijk het ver-1
strekken van een premie uit de
schatkist voor de stichting van ge
bouwen van genootschappen op gees
telijke grondslag, andere dan kerk
genootschappen, afliankelyk van re
gelen bij of krachtens algemene
maatregel van bestuur te stellen.
De kerkgenootschappen daarentegen
krijgen hun premie rechtstreeks op
grond van het ontweip als dit tot
wet. wordt verheven. De heer Scheps
ziet in hot voorgestelde artikel een
discriminatie ten opzichte van de
niet-godsdienstige geestelijke ge
nootschappen. Zijn amendement heeft
dan ook .de strekking in de wet op
te nemen dat ook genootschappen
op geestelijke grondslag rechtstreeks
een premie van 25 procent van de
wettelijke stichtingskosten zullen ont
vangen. In verband hiermede heeft
de heer Scheps tevens een amende
ment ingediend tot wijziging van de
considerans teneinde de tekst van
de wet en van de beweegredenen op
elkaar af te stemmen.
Geen discriminatie
Minister Van Aartsen heeft zo
wel gistermiddag als gisteravond,
toen de amendementen door de
kamer werden behandeld, ver
klaard geen discriminatie in ar
tikel 13 te zien. Hij gaf de Ka
mer dan ook in overweging arti
kel 13 van het ontwerp ongewij
zigd goed te keuren. De heer Lu
cas (k.v.p.) zei gisteravond op
nieuw dat zijn functie geen prin
cipiële bezwaren heeft tegen het
amendement-Scheps.
Op artikel 13 is ook een amendement
ingediend door de heer Diepenhorst
(ch.). Dit amendement wil, dat bin
nen drie maanden na het vaststellen
van een algemene maatregel van
bestuur een wetsontwerp wordt in
gediend tot bekrachtiging daarvan.
De bevestiging geschiedt in de vorm
van vaststelling van de regeling, al
dan niet gewijzigd bij de wet.
Dertig procent?
Ook van K.V.P.-zijde is er een be
langrijk amendement. De heer Lu
cas heeft namelijk voorgesteld de
premie uit de schatkist van 25
op 30 procent te brengen. De mi
nister had 's middags al verklaard
op zich geen bezwaar te hebben
tegen een premieverhoging tot 28
procent. Gisteravond zei de be
windsman de beslissing over het
amendement-Lucas aan de Kamer
te zullen laten, omdat toch een
Dringend beroep van
Thant op Nederland
en Indonesië
De waarnemend secretaris-generaal
der Verenigde Naties, Oe Tliant,
heeft woensdagavond een dringend
beroep op Nederland en Indonesië
gedaan om de besprekingen over
een vreedzame oplossing van de
kwestie-Niemv-Guinea te hervatten.
In telegrammen aan de Nederlandse
en Indonesische leiders verwees Oe
Thant naar de „ernstige ontwikkelin
gen in de afgelopen dagen" en deed
hij een beroep om „met spoed de be
sprekingen te hervatten die door de
goede diensten van ambassadeur
Banker waren begonnen".
BABBELTJE. De politie van Miami,
in de Amerikaanse staat Florida
heeft een man ingesloten, die een
vrouw heeft willen neerschieten, om
dat zij te lang praatte door de tele
foon.
De 41-jarige Inez Davis, zo had de
man moeten ervaren, had een dime
in de gleuf van een openbare tele
fooninstallatie gedaan en was toen
tegen haar gesprekpartner van wal
gestoken om pas na een vol uur op
te houden. En toen kwam het nog
omdat de man de haak had neergc-
druilt.
-De 35-jarige Robert Démps vertelde,
'dat hij „gebedeld en gebedeld had"
met de vrouw, zonder resultaat. Toen
had hij zelf maar maatregelen ge
nomen en de haak een tik gegeven.
De vrouw had echter onvervaard het
telefoonboek geraadpleegd en een an
dere kennis gebeld. Derhps had toen
zijn pistool gepakt en een schot ge
lost. De vrouw werd, zwaar gewond
naar een ziekenhuis gebracht.
EXERCITIE, MODERNE STIJL.
Vierhonderd recruten van de Britse
Koninklijke Luchtmacht ln Bircham
Newton hebben dinsdag geëxerceerd
op twistplaten. „Je komt er zo lek
ker los van1', zei sergeant-instructeur
Reg Parmenter sadistisch.
belangrijk deel van de kosten voor
rekening van de kerkenblyft.
Hoe de socialisten over dit amende
ment denken staat nog niet vast. De
heer Scheps wilde geen uitspraak
doen voordat hij overleg met zijn
fractie had gepleegd.
Bezwaar had de minister tegen een
amendement van de heer Diepen
horst (c.h.), dat ten doel heeft de
premie ook te geven voor uitbrei
ding van een bestaand kerkgebouw,
indien daardoor het aantal zitplaat
sen tenminste wordt verdubbeld.
Fiscale faciliteiten
Voorts zal de Kamer nog moeten
beslissen over een motie ingediend
iloor de liberaal-Van Dyk, waarin
(le Kamer uitspreekt, dat de fiscale
faciliteiten bij het bouwen van ker
ken uit particuliere middelen aan
merkelijk moet worden verruimd.
3Iinister Aartsen heeft de Kamer in
overweging gegeven deze motie niet
te aanvaarden.
5
Engelse jeugd kiest
partij voor boningin j
S De Londense Daily Mirror
S heeft een enquête gehouden H
onder jongeren van zestien tot
vijfentwintig jaar, die heeft
5 geleid tot de conclusie dat acht
van de tien van mening zijn 5
dat koningin Elizabeth „bet g|
JË gemenebest bijeenhoudt."
BOp de vraag of men van me- 5
ning was dat de koningin te 5
H weelderig leefde, antwoordden
5 drie op vier „nee". Op elke
vier ondervraagden was er één
die van mening was, dat als jg
H een van de leden van de ko- h
5 ninklijke familie niet In aan-
3 merking diende te komen voor
3 een rijkssalaris, het Lord 5
Snowdon, echtgenoot van prin- gg
m ses Margaret, moest zijn.
liimiiiiiiiliKiiiiiiiiii
Het Wereldgebeuren
Vrijheid
Amerika wil Chinese
vluchtelingen helpen
President Kennedy heeft volgens re
geringsfunctionarissen te Washing
ton besloten, middelen te zoeken om
Amerikaanse bijstand te verlenen
aan de duizenden hongerige vluchte
lingen die dagelijks China ontvluch
ten.
De president zou van mening zijn,
dat Amerika krachtige leiding zou
moeten geven om dit probleem tot
een oplossing te brengen. Hij heeft
opdracht gegeven een studie te ma
ken van de wijze waarop de nood der
vluchtelingen gelenigd zou kunnen
worden.
De Chinese grenswacht heeft voor de
eerste maal maatregelen genomen
om de vluchtelingenstroom naar
Hongkong tegen te gaan, zo hebben
ooggetuigen meegedeeld. Dinsdag
werd een aantal vluchtelingen bij de
grenspost Shautatok, waar de grens
door de hoofdstraat loopt, door de
grenswacht met vrachtwagens te
ruggevoerd.
De derde dag van het staats- gs
S bezoek aan Oostenrijk: vertrek g|
S uit Wenen naar Warchau. V.k
S u.r. E.M. de Koningin, de mi- S
- - '-r-.i-r-.-~ ..na. .ÉM.T...M. J. XXT f.1 fj— Q
nister van verkeer dr. Wald-
brunner en Z.K.H. Prins Bern-
hard.
'r/mimmu/mmtm/imtmiu.
De ordetroepen in Oran hebben giste
ren een grote hoeveelheid oorlogs
materiaal in beslag genomen bij raz
zia's in de Europese wijk Saint
Eugene. Bovendien werden 45 arres
taties verricht.
Tot het ingeslaggenomen materiaal
behoren o.a. 40.000 patronen, 132 ba
zooka's, 95 automatische pistolen,
250 granaten, een grote hoeveelheid
ontplofbare stoffen en een aantal
auto's en vrachtwagens.
Slot van pag. 1)
Prof. Oud zou het van uitnemend be
lang achten, wanneer de bijzondere
commissie zou kunnen besluiten
daaromtrent op korte termijn een
tussentijds verslag uit te brengen.
K.V.P.-kritiek
De voorzitter van de K.VJ?.-fractie,
dr. De Kort, leverde scherpe kritiek
op het optreden van „senator Van
Rlel". De heer Van Riel, aldus dr.
Do Kort, heeft geïntervenieerd op
een wijze, die ik uit oogpunt van
deugdelijkheid en parlementaire de
mocratie betreur.
„Het is aan de Kamer een minister
tot aftreden te dwingen", betoogde
dr. De Kort, die hieraan toevoegde,
WVWMWWWWVMVWWVWVWWWM/WU
Foto: de heer P. A. Kroon,
werd bij zijn thuiskomst ver
welkomd door sportlieden en
dames in het fraaie Friese kos
tuum.
„Ritje" van
drie maanden
(Van een onzer verslag
gevers)
Toen gistermiddag 0111 twee
uur de 62-jarige heer P. A.
Kroon van Vlieland op zijn
bromfiets het terrein van zijn
sponser een rijwiel- en moto-
renfabriek te Oudcsclioot-
Heerenvee» opreed, bad deze
gepensioneerde P.T.T.-ambte-
naar die nu zomerhuisjes ex
ploiteert op het eiland, waar
hij woont, bijna 16.000 km
gebromd. Misschien, omdat
men op Vlieland maar een
wegennet van enkele tiental
len kilometers tot zijn be
schikking heeft, is deze brom-
fietsgeestdriftige de laatste
jaren tienduizenden kilome
ters gaan verslinden op toch
ten, die hem tot in Afrika en
Azië voerden.
Helemaal alleen, zonder enige
show de heer Kroon draagt
geen witte valhelm en heeft zich
ook niet in leer gestoken en
met 55 kilo bagage achterop zyn
HH 4442, vertrok hij, na in
vorige jaren respectievelijk 12.000
en 14.000 km te hebben afgelegd
op bromfietsreizen naar Alexan
dria en Marokko, op 28 februari
in dé richting Ethiopië, zoals hij
vaag zijn reisdoel had aangege
ven. Na elf weken keerde deze
sportieve eilander fris als een
hoentje op zijn basis terug, na als
verste punt van zijn reis aan de
grens van de Soedan te hebben
gestaan. Visummoeilijkheden ver
ijdelden zyn plan een bezoek te
brengen aan Addis Abeba.
Afwisseling
„Toch was mijn reis rijk aan af
wisseling", zo verklaarde de lieer
Kroon by zijn aankomst aan de
pers, „al is het ditmaal wel een
zware tocht geweest". Hij vond
tenminste, dat hij voor dit jaar
genoeg had gereisd, of het moest
nu nog een reisje met een vlieg
tuig ziju.
De moeilijkheden die de 62-jarige
te overwinnen had, werden niet
veroorzaakt door het voertuig,
dat hem al die elf weken dage
lijks vele honderden kilometers
h'ad gedragen, maar door weers
omstandigheden, sneeuwstormen,
zandstormen, lage en zeer hoge
temperaturen, slechte wegen, op
onthoud aan grenzen, zelfs geslo
ten grenzen als gevolg van poli
tieke onrust in het Middenoosten,
onvriendelijke bejegening, met
name in Egypte.
Levensgevaarlijk
Over Egypte toonde de drie we
relddelen-reiziger zich trouwens
toch niet erg geestdriftig. Hij zei:
„In de dorpen gooien ze je met
stenen en sturen ze honden op je
af. Kamperen is er levensgevaar
lijk, evenals het rijden by avond,
want in de suikerrietvelden schui
len rovers en moordenaars en die
sleuren je tussen do halmen, zodat
er geen haan nï:ir kraait.
Wie tyfus wil hebben, moet
water drinken uit de kruiken die
overal klaar staan", vertelde de
heer Kroon, die ook geen rauwe
andijvie had willen eten, sinds hij
in Egypte gezien had hoe ergens
deze groente gewassen werd in
hetzelfde bassin, waarin ook ezels
en dromedarissen van hun vuil
werden ontdaan. De Arabische
letters van de heer Nasser kon de
eilandbewoner niet lezen met het
gevolg dat hij zich in de weg ver
giste en 80 kilometer omreed,
waarna hij in de buurt van Port
Said gekomen voor een spion
werd versleten en prompt een hal
ve dag werd vastgehouden.
Prettiger
Prettiger herinneringen bewaart
hij aan Joegoslavië, waar in de
dórpen iedereen de reiziger groet
te en gastvrije lieden hem in huis
nodigden, eten en drinken voor
zetten en zich uitsloofden om liet
de vreemdeling naar de zin te ma
ken.
Voor wie ook eens zo'n trip van
drie maanden wil maken, interes
seert het misschien de kosten te
weten. De heer Kroon betaalde
aan logies in hotels ruim f 800,
aan benzine en olie f 170, aan re
paraties f 18.50, terwijl boot en
trein 220 gulden kostten. Maar
de heer Kroon is dan ook een
sober levend man. die zijn geld
blijkbaar meer beeft besteed aan
het maken van kleurenfilms, zijn
de zyn ontspanning op deze in
spannende reis.
Ontvangst
Dat vooraanstaande figuren uit
de Nederlandse sportwereld de
reis van de heer Kroon ook als
sportieve prestatie konden waar
deren, bewees de aanwezigheid
bij de aankomst van cracks als
Gatsonides, Scliulte en Fanny
Blnnkers-Koen en natnurlyk was
ook burgemeester Anker van
Vlieland aanwezig om zijn gewe
zen wethouder te verwelkomen.
dat minister Visser de parlementaire
democratie een dienst bewijst door
te blijven waar hij is.
Ook mr. Roosjen, de woordvoerder
van de anti-revolutionaire fractie,
kritiseerde scherp het optreden van
mr. Van Riel, die volgens hem in de
Eerste Kamer het önlslcg van Van
der Putten niet ter sprake had moe
ten brengen, omdat de zaak zowel
nog in de Tweede Kamer als bij de
centrale raad van beroep aan de
orde was.
Geen supergerechtshof
De voorzitter van de P.v.d.A.»
fractie, mr. Burger, zei een drei
gend misverstand weg te willen
nemen, namelijk dat de Kamer
een super-gerechtshof zou zijn.
De Kamer is een medewetgevend
en politiek bepalend orgaan en
zij heeft niet de bevoegdheid in
algemene zin incidentele zaken te
onderzoeken.
Mr. Burger had het al twijfelachtig
gevonden om de zaak-Meulenbelt
door de Kamer te onderzoeken, maar
met de zaak-Van der Putten is de
grens nu toch wel bereikt. Wat het
optreden van mr. Van Riel betreft,
zei mr. Burger, dat diens gevolgde
methode hem wel aantrok, maar dat
de grondslagen van de gevolgde me
thode „buitengewoon ondeugdelijk"
zijn. De minister heeft ons aan de
rand van de oorlog gebracht. Mr.
Burger maakte onderscheid tussen
de directe politieke weg van mr.
Van Riel en de justitiële weg, die
de Kamer volgt, waarbij wordt ge
werkt met een commissie als een
soort rechter van instructie.
Niemand, ook prof. Oud niet, voer
de in tweede instantie het woord,
Op verzoek van de communist Bak
ker sprak de Kamer zich bij hoof
delijke stemming uit voor het voor
stel van de voorzitter om de nota-
Van der Putten in handen te stellen
van een bijzondere commissie. Alleen
de twee aanwezige communisten
stemden tegen.
Er is enige onrust in Spanje,
maar men zou er verkeerd aan
doen daarom een vakantiereisje
naar het zonnige land van de citroe
nen uit te stellen. Zo erg is die
plaatselijke onrust ook weer niet.
Toch kan het niet anders of de hui
dige stakingen, relletjes, studenten
opstootjes enz. betekenen het inlui
den van een nieuw regime. Eens zal
Spanje weer een democratisch land
worden, waar niet op staken ge
vangenisstraf of zelfs de doodstraf
staat, waar geen censuur zal bestaan
op dagbladen, tijdschriften en boe
ken. waar vrijheid bestaat voor alle
kerkelijke organisaties, voor vakor
ganisaties, studenten-organisaties
enz.
Al is dan niet van vandaag op mor
gen de val van Franco te verwach
ten. en al is er in de meeste streken
van Spanje helemaal geen sprake
van openbare onrust, er is in Spanje
sprake van een ontwaken.
Dat was enige jaren geleden reeds
merkbaar in de kringen van de stu
denten, die maar in één enkele bond
verenigd mogen zijn. Velen van hen
kwamen in verzet, organiseerden be
togingen en riepen om meer vrijheid.
De regering greep krachtig in door
een aantal jongelieden van de uni
versiteiten te verwijderen, anderen
uit te sluiten van examens en aan
de pers te verbieden de relletjes te
beschrijven of het doel er van toe te
lichten.
Dit voorjaar waren er behalve de
gebruikelijke studentenopstoot
jes ook vrij uitgebreide stakin
gen, voornamelijk in drie noordelij
ke districten. De regering had niet
de moed direct met gevangenisstraf
fen en doodstraffen de stakers te
overweldigen. Waarschijnlijk heeft
hierbij de leiding van de officiële
vakbond een rol "gespeeld. De bonds-
bestuurders die onder toezicht van
de regering staan wilden probe
ren het conflict bij te leggen door
onderhandelingen, waarbij zij loons
verbeteringen wilden verkrijgen van
de werkgevers. Dat laatste is ook
wel gelukt, als men tenminste de of
ficiële berichtgeving mag geloven.
Toch wordt er nog hier en daar ge
staakt en dat is temeer opvallend
aangezien de stakers geen uitkering
krijgen van de vakbond. Stakingsuit
keringen zijn in Spanje niet geoor
loofd. Uit armoede zouden de sta
kers dus weer aan het werk moeten
gaan.
at ze toch nog volhouden is een-
dcels een gevolg van hun hard
nekkigheid en voor een ander
van steun, welke buitenlandse vak
organisaties aan de Spanjaarden ver
leenden. Die. buitenlandse vakorgani
saties hebben ook waarnemers ge
stuurd en daarover is de Spaanse
regering bepaald verbolgen. Zoals te
doen gebruikelijk in Spanje wordt
ieder, die het niet met het Franco
regime eens is, bij de communisten
ingedeeld.
Niemand buiten Spanje zal echter
dat fabeltje geloven. Bij de stakin
gen in het noorden van Spanje deed
zich het opmerkelijke feit voor. dat
ook enkele rooms-katholieke geeste
lijken zich uitspraken voor verbete
ring van het lot der arbeiders. Zij
werden in de Spaanse (regerings)
pers heftig aangevallen en het ver
wijt werd tot hen gericht, dat zij
de „demagoog" zouden spelen. In
tussen hebben zes clandestiene op
positiegroepjes in Madrid een mani-
laten verschijnen, waarin wordt
gedrongen op het instellen van
een democratisch regime in Spanje.
Tot deze oppositiegroepjes behoort
ook een monarchistische organisatie.
In het manifest wordt onder méér
een beroep gedaan op de R.-K. Kerk m
Spanje om haar invloed aan te wen
den voor het scheppen van een maat
schappelijke vrede, welke gebaseerd
moet zijn op wederzijdse overeenkom
sten en niet op onderdrukking door
de sterkeren. Behalve het bovenge
noemde manifest zijn er ook andere
manifesten verspreid van christelijke,
socialistische en communistische zij
de, waarin wordt aangedrongen op
vorming van een verenigd front van
anti-Franco groeperingen. Sommige
dezer manifesten pleiten voor „da
den van burgerlijke ongehoorzaam
heid" jegens de regering. De arbeids
onrust he^t zich ook al aan Madrid
meegedeeld. Duizend arbeiders van
werkspoor in Vallecas. een Madri-
leense voorstad, en in Villaverde, be
gonnen een sitdown staking toen d©
directies speciale sociale toelagen in
trokken op grond van de overweging
dat recente loonsverhogingen deze
onnodig maakten.
Dit zijn allemaal waarschuwingen
aan het adres van de heer Franco!
Vele Spanjaarden willen niet langer
in een arnioe-land leven. Zij wensen
een soortgelijke industriële wel
vaartsstaat als de andere Westeuro-
pese volkeren hebben opgebouwd en
het is voor hen duidelijk, dat het
huidige regime in Spanje daarvoor
een ernstig beletsel vormt.
D'
LEVENSLANG GEËIST IN
MÜNCHENSE MOORDZAAK
In het geruchtmakende proces te
Müiiclien tegen de 52-jarige Vera
B. en de 48-jarige Johann 'F. heeft
(le openbare aanklager gisteren te
gen beide beklaagden levenslange
gevangenisstraf geëist.
Hij achtte hen schuldig aan dé
moord op de Münchense arts dr. Otto
Praun en diens huishoudster Elfriede
Kloo. Deze dubbele moord, die ge
pleegd werd op 14 april 1960, zou ten
doel hebben gehad te voorkomen, dat
dr. Praun een kapitale villa in Span
je, die hij aan mevrouw B. had ver
maakt, verkocht.
De politie in Karlsruhe heeft dins
dagavond de 20-jarige Sylvia Cossy,
de dochter van Vera B., gearresteerd.
Zij verbleef bij familieleden. Het
meisje, dat door politie werd gezocht
in verband met een verkeersongeval
in februari j.l., waarbij zij met haar
auto de dood van een voetganger ver
oorzaakte, was in de loop van dins
dag spoorloos verdwenen.
De moeilijkheden in het Spaan
se bedrijfsleven zijn gisteren
toegenomen doordat op nieuwe
fronten is gestaakt.
Naar schatting 100.000 mijnwerkers
en fabrieksarbeiders begaven zich
gisteren niet naar hun werk.
Te Madrid is vernomen dat er in de
provincie Oviedo drie r.-k.-priesters
gearresteerd zijn. Zij zijn ervan be
schuldigd dat zij stakingen hebben
uitgelokt en deze hebben begunstigd
uit naam van de „sociale gerechtig
heid, evangelische voorschriften en
de pauselijke encycliek „mater et
magistra". De namen van de pries
ters zijn niet bekendgemaakt.
De dood op de weg
Op de Nunspetenveg te Elspeet zijn
gistermiddag omstreeks één uur
twee bromfietsen met elkaar in bot
sing gekomen. De 22-jarige C. Pluim
werd hij dit ongeval gedood. Hij was
de oudste van een gezin met elf kin-
lieten.
