Discussie in Tweede Kamer over
subsidiëring kerkenbouw
KLANKBORD
Geen aardappelen
meer op de beurs
INDIEN NOODZAKELIJK
LEVERINGSPLICHT
TWEE AKKOORDEN
EURATOM-V.S.
PROTEST COÖPERATIEVE RAAD
TEGEN BELASTINGONTWERP
Ontwerp discriminatie
tegenover coöperaties
Antwoord van
Thant aan
prof. De Quay
VERKENNINGSVLIEGTUIG
VAN V.S. STORT NEER:
ZESENTWINTIG DODEN
C.A.O. zeevaart
goedgekeurd
M
WOENSDAG 23 MEI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
S
Meningen zeer verdeeld
Vrees voor inmenging overheid
in kerkelijke zaken
(Van onze parlementaire redacteur)
Zal de kerkenbouw voor 25 procent door de rijksoverheid ge
subsidieerd orden en zullen ook andere organisaties op gees
telijk gebied, zoals bijvoorbeeld het Humanistisch Verbond
wettelijke aanspraak kunnen maken op een premie van 25 pro
cent der stichtïngskosten bij de oprichting van bezinningsge-
bouwen? Ziedaar de vraag, waarmee de Tweede Ivamer zich op
het ogenblik bezighoudt.
hulp
Bezwaren tegen
aan
humanisten
Gisteren is zij begonnen met de be
handeling' van liet wetsontwerp dat
kortweg wordt aangeduid als „wet
premie kerkenbouw". De door de re
gering voorgestelde premieregeling
is gebaseerd op de opgetreden
stroomversnelling in de kerkenbouw,
die de kerkgenootschappen finan
cieel niet kunnen bijhouden, alsmede
op de scherpe stijging Aan de bouw
kosten, die onder meer als ge\rolg
heeft gehad, dat een groot deel van
de nieuwbouw van overheidswege
wordt gesubsidieerd.
De regering acht deze subsidiëring
gerechtvaardigd, zolang de bijzondere
omstandigheden, die de premierege
ling noodzakelijk maken, voortduren,
maar zij geeft de voorkeur aan een
subsidiëring door de centrale over
heid boven die door gemeenten en
provincies, die tot dusver bijspron-
gen.
Tijdelijke regeling
De voorgestelde subsidiëring zal
van tijdelijke aard zijn, zij ver
valt op 1 maart 1971 en zij laat
de vrijheid der kerken geheel in
tact. Het al of niet aanvaarden
van subsidie blijft geheel voor ei
gen verantwoordelijkheid van het
kerkgenootschap.
De regering Is van mening, dat de
bouw van pastorieën buiten de sub
sidieregeling behoort te vallen. Wel
is zij bereid om de bouw va.n kerk
torens en de aankoop van luidklok-
ken te subsidiëren.
Overheidstaak
In een zeer lang betoog bestreed
de socialistische afgevaardigde de
heer Scheps vooral de opvattin
gen van de S.G.P. en de C.H.U.,
die niet voor subsidiëring A'an de
kerkenbouw voelen en die hele
maal niet bereid zijn mede te wer
ken aan een regeling, die ook
voorziet in de toekenning van pre
mies voor de bouw van bijvoor
beeld humanistische bezinningste-
huizen. De P.v.d.A. en de K.V.P.,
aldus de heer Scheps, zien de sub
sidiëring als een taak van de over
heid in deze voor de kerken finan
cieel zo moeilijke tijd. De subsidi
ering zal echter moeten geschie
den, zo voegde hij er aan toe, zon
der aanzien van geestelijke rich
ting.
De christelijk-hïstorische heer Die
penhorst bevestigde, dat zijn partij
tegen do subsidiëring van humanis
tische bezinningstehuizeu is.
Eenmalig
De heer Lucas van de K.V.P. vond
dat op dc duur de kerken gc-
PUBLICITEIT. Salvador Dali, de
Spaanse surrealistische schilder, die
onlangs Delft bezocht en wiens werk
ook in Nedei'land erg bekend is dooi
de culturele t.v.-uitzcndingen, zegt
dat iemand de beste publiciteit krijgt,
als ie zich aanstelt als een dwaas.
..Je moet doen als een dwaas en je
moet praten als een dwaas, zegt hij,
aan iedereen die het maar horen wil,
vertel ik dat mijn snorpunten de an
tennes zijn waarmee ik de inspiratie
opvang." Salvador Dali heeft ook
een boek geschreven over zichzelf,
waarin hij vertelt dat 1904 het be
langrijkste jaar van deze eeuw is,
omdat li ij in dat jaar op 24 mei ge
boren is. Hy haait herinneringen op
uit de tijd ver voor zijn geboorte. Op
zijn zesde jaar wilde hij Napoleon
zijn, toen hij tien was, schilderde hij
Helena van Troje met een carnavals-
kroon op en met haar voeten in een
bak water.
Als jongen hield hij een lezing
voor de studenten van de universiteit
in Madrid. Om goed in hun onder
bewustzijn te kunnen doordringen,
had hij een duikorspak aan. daarmee
wilde hij de allerdiepste diepten van
het onderbewustzijn bereiken. Een
half jaar later werd hij dierenbeul
en weer later moordenaar door een
buurjongen van een rots af te duwen.
Op 21-jarige leeftijd won hij een prijs
voor het mallen van een schilderij
zonder kwast. Hij kneep de tubes
spiraalgewijs uit en wreef met het
kopje van de tube door de slingertjes
verf. Velasquez, zegt hij, is mijn
meester. Rafaël inspireert me, maar
ik ben do schilder.
De zuster van Salvador Dali is heel
boos over dat onzin-boek. Zij heeft
nu ook een boek geschreven 'en dat
heet: de ware Salvador Dali. Zij be
schrijft hem als een goedmoedig 'man,
een echte kunstenaar die geen vlieg
kwaad zou kunnen doen. Zij vertelt
ook dat een zigeunerin Salvador Dali
heeft voorspeld, dat hij de een of
andere dag met Gina Lollobrigida zal
1 rouwen.
Ilc moot bekennen, dal ik wél gekke
dingen denk, zei Salvador Dali toen
hij hot bock lus. maar trouwen met
Gina? Nee, daar zou jk nooit op
gekomen ziin. i
holpen zullen moeten worden met
belastingfaciliteiten. Die brengen
echter op het ogenblik geen uit
komst. Voor de antirevolutionai
ren verklaarde prof. Versteeg, dat
financiële steun van de overheid
bij de kerkenbouw onder bijzon
dere omstandigheden niet onjuist
is, als die steun maar eenmalig
is en geen blijvende band tussen
kerk en overheid wordt
Van de liberale heer Van Dijk heeft
de minister van volkshuisvesting en
bouwnijverheid mr. Van Aartsen, die
het wetsontwerp moet verdedigen,
niets te verwachten, wanneer ten
minste het wetsontwerp blijft luiden,
zoals het nu bij de Kamer aanhangig
is. Hij verklaarde zich tegen subsidi
ering en kondigde aan tegen het ont
werp te zullen stemmen.
Uitdrukkelijk deelde de heer Van
Dijk mee. dat een aantal leden van
zijn fractie anders over deze mate
rie denkt dan hij.
Draagkracht
De heer Lankhorst \'an de P.S.P. liet
de minister niet in het onzekere dat
hij tegen het wetsontAverp zal stem
men. Als motieven daarA'oor gaf hij
op: de benadering van de kerkelijke
en niet-kerkelijke genootschappen is
ongelijk en het ontwerp gaat uit A-an
een niet aanvaardbaar automatisme
ïn de toekenning van de premie. Er
wordt niet op de draagkracht \7an
de kerk gelet.
Voor een aantal leden van de fractie
van de P.v.d.A., die er een andere
mening op nahouden dan de heer
Scheps, sprak de heer Bommer. Deze
afgevaardigde voorzag, dat de direc
te financiële hulp onvermijdelijk tot
een inmenging van de overheid ik de
zaken van de kerk zal leiden.
Om allerlei redenen verklaarde de
heer Aantjes van de A.R.P. zich te
gen de subsidiëring van lierkenbomv.
Hij meende dat subsidiëring in strijd
is met het wezen van de kerk en dat
de leden vrywillig moeten offeren om
de kerken in stand te honden. Het
A'erste Avaarloe de overheid ten aan
zien van de kerk kan gaan, is A'olgens
de heer Aantjf j
belastingaftrek
Minister Van Aartsen zal de sprekers
vandaag antwoorden.
Bij kleinhandel nog voorraad
In ïvringeii die op een of andere
wijze met de aardappelhandel en
de aardappelvoorziening te ma
ken hebben, heerste gistermor
gen onzekerheid over de situa
tie, die is ontstaan, nu maan
dag op de Rotterdamse beurs
geen notering loL stand is ge
komen. Hier eR tiaar bleek men
enige vrees te koesteren voor
een stopzetten van de aflevering
door groothandelaren.
DaaroA'er heeft de vergadering van
groothandelaren, die maandag in Rot
terdam bijeen was om te protesteren
tegen de vorige week afgekondigde
prijsstop, het in haar telegram aan
de regering niet gehad, maar in de
kringen die ons gisteren inlichten,
vroeg men zich wel af wat individuele
groothandelaren zullen doen.
Zou het tot zo'n stopzetting komen,
dan is het niet onmogelijk dat daar
van regeringszijde de afkondiging
van een leveringsverplichting op zal
volgen.
Bij de ministeries van landbouw en
vissery en van economische zaken
gaan de gedachten in die richting.
Beursreactie
Het ministerie van landbouw, dat
het in deze kwestie als zijn spe
ciale zorg beschouwt dat er aard
appelen beschikbaar worden ge
houden. had, om een inzicht in
de 'situatie na de prijsstop te krij
gen, de reacties op de beurs willen
volgen. Nu de Rotterdamse beurs
niet gereageerd heeft, is het ver
krijgen van dat inzicht natuur
lijk bemoeilijkt.
Men had nog enige hoop gevestigd
op de gistermiddag te houden beurs
in Goes waar doorgaans ook de
minder gewilde soorten genoteerd
worden als tweede graadmeter,
maar op de aardappelbeurs in Goes
zijn gisteren geen zaken gedaan en
er is dan ook geen notering tot
Laatste meiweek
warmer
(Van onze weerkundige mede
werker)
Wy zyn na zoveel teleurstel
lingen in deze lente niet erg
ODtimistisch meer wat warme
re lentedagen betreft. Dit in
tegenstelling met de weerkun
digen in Offenbach in Duits
land. die zich bezig houden
met verwachtingen op wat lan
gere .termijn. Zij verwachten
namelijk, dat de laatste week
van deze mei-maand een sterke
temperatuurstijging te zien zal
geven met dagen, die warmer
worden dan 20 graden. Op kor
te termijn lijkt het daar nog
niet op. Van dc Oceaan stroomt
nog koele lucht naar ons land
met af en toe een regënfrontje.
Een hogedrukgebied, dat Ier
land nadert, komt ook naar
West-Europa en zal in de
tweede helft van deze week
wel enige verbetering brengen
met een kleine stijging van
temperatuur. Warm zal het
echter de eerstkomende twee
lot drie dagen nog niet wor
den. al wordt- het wel aange
namer dan het begin van deze
weck, toen het wel bijzonder
Koud was voor mei.
stand gekomen. Telers van de beide
Bevelanden en een deel van Walche
ren plegen aan deze beurs aardappe
len te verhandelen, maar zijn nu door
hun voorraden heen.
Voorraad
By de kleinhandel zijn nog overal
aardappelen in voorraad en er wordt
verkocht, vertelde ons de voorzitter
van het bedrijfschap voor de klein
handel in aardappelen, groenten en
fruit, de heer J. D. Mol. Het bedrijf
schap heeft verschillende groothan
delsadressen tot zijn beschikking,
waar nog aardappelen te krijgen
zijn:
Bij het proiluktschap is een inventa
risatie van de aardappelvoorraden
aan de gang. Ongeveer een zesde van
de formulieren is nu binnen en het
resultaat lijkt wel ongeA'eer te Idop-
pen met de eerder door het produkt
sehap gemaakte prognoses. Cijfers
wilde men niet- noemen. We halen
het wel of we halen het niet tot de
nieuwe aardappelen komen, maar er
zullen geen aardappelen van de oude
oogst overblijven, meende men. Wie
deze nog heeft zal wel zorgen er
tijdig van af te komen.
De lieer W. W. Buttenvorth, verte-
gemvoordiger van de Amerikaanse
regering bij de Europese gemeen
schappen, en de heren H. L. Krekeier
en E. M. J. A. Sassen, leden van de
Euratom-commissïe, hebben dinsdag
te Brussel twee overeenkomsten on
dertekend ter aanvulling A-an de tus
sen Euratom en de Verenigde Staten
gesloten samenwerkingsakkoorden.
Het doel A'an de eerste dezer over
eenkomsten is, de maatschappijen die
in het kader van het gemeenschap
pelijk programma Euratom-Verenig-
de Staten kerncentrales willen bou
wen, in staat, te stellen, indien zij
dit wensen, de benodigde splijtstoffen
te huren.
De tweede aanvulling heeft ten doel,
de gemeenschap zelf of in de ge
meenschap gevestigde ondernemin
gen op hun verzoek, nieuwe hoeveel
heden splijtstoffen ter beschikking
te stellen, bestemd zowel voor de in
de gemeenschap uit te voeren onder
zoeken als voor de bevoorrading van
nieuwe kerncentrales.
KONINGIN ELIZABETH
KOMT OP VOOR
DE VROUWEN
Koningin Elizabeth van Enge
land is opgekomen voor het
vrouwelijk geslacht en heeft bij
de opening van een laborato
rium A'oor vrouwelijke studen
ten aan de universiteit van
Londen verklaard, dat de reden
waarom de mannen de vrouwen
sen betere opleiding onthouden
hadden terecht veroorzaakt
was door hun vrees voor vrou
welijke concurrentie.
„Nog niet zo lang geleden wer
den wouwen slechts met de
uiterste tegenzin toegelaten tot
de voordelen van een hogere
opleiding. Deze tegenstand was
wellicht enigszins gebaseerd op
de vrees, dat zij rivalen der
mannen zouden blijken te zijn.
Ik A\reet het niet, maar als dat
het geval Avas, zat daar zeker
iets in".
BRIEF AAN STATEN-GENERAAL
(Van een onzer verslaggevers.)
Minister Zijlstra en zyn staatssecre
taris schatten dc geA'olgen A'an de
toepassing van het ontwerp-Avet op
de A'ennootschapbelasting voor de
coöperaties op ongeveer tien miljoen
gulden. Maar dat is niet de voor
naamste reden, dat de nationale coö
peratieve raad verzet tegen het ont
werp heeft aangetekend.
Dit verzet komt voort uit de mis
kenning van de functie der coöpera
ties. In een brief aan de leden van
de Staten-Generaal heeft de raad
daarvan blijk gegeven en thans heeft
de raad daarop in een persconferen
tie in Den Haag een roelichting gege
ven, waarbij dc heren A'an de raad
geflankeerd werden door vertegen
woordigers van de drie centrale land
bouworganisaties.
In de brief herhaalt de raad nog
eens, dat bij het huidige systeem
van enige fiscale bevoordeling
\'an dc coöperatie ten opzichte
van de naamloze vennootschap
geen sprake is. Het wetsontwerp
wil hier verandering in brengen
en de in het coöperatieve vei'keer
tot stand gekomen prijzen aantas
ten. Het wetsontwerp wil name
lijk het verschil in prijs voor le
den en nict-léden als winst be
schouwen. Over een eventueel
verlies wordt in de toelichting
niet gesproken.
In de brief wordt gozgg'd, datjjelas-
tinghèffing geen bezwaar ontmoet,
wanneer het verschil in prijs een ver
kapte kapitaalsuitkering inhoudt.
Het ontwerp gaat echter A'eel verdel
en introduceert de mogelijkheid tot
prijscorreetie ook ingeval er geen
sprake is een i'ermomde kapi-
taalsA'ergoeding, heigeen een scherpe
discriminatie ten nadele A-an de coö
peratie betekent. De brief van de
raad geeft uitvoerig weer hoe moei
lijk het is om de ..marktprijs" vast
te stellen, omdat dit een theoretisch
geA'al is. Omdat bovendien sprake is
in het wetsontwerp van een „neu
trale prijs", de prijs, die met uit
schakeling van de invloed van het
lidmaatschap van de coöperatie zou
zijn gevormd, zal de hantering van
deze begrippen niet alleen tot moei
lijkheden aanleiding geven maar ook
tot willekeur en rechtsonzekerheid.
Resumerend stelt de brief, dat het
wetsontwerp discrimineert ten na
dele A'an de coöperatie en dit doet in
een stelsel, dat niet alleen aan inner
lijke tegenstrijdigheid en praktisch
onuitvoerbaarheid lijdt, maar boven
dien lot de meest onbillijke conse
quenties \-oert. Het Avetsontwerp is
dientengOA'olge onaamaardbaar.
In de vergadering van de
Tweede Kamer van dinsdag
middag heeft minister-presi
dent prof. De Quay medege
deeld, dat de debatten over
Nieuw-Guinea donderdag, als
minister Luns teruggekeerd is,
leunnen worden gehouden.
Op de foto v.l.n.r.: staatssecre
taris Van Houtenpremier De
Quay en staatssecretaris Bot.
De waarnemend secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties,
Thant, heeft zijn antwoord op
de brief van prof. De Quay over
Nieuw-Guinea aan de Neder
landse delegatie doen toekomen
ter doorzending naar Den Haag.
In kringen van het V.N.-secretariaat
werd gezegd dat het antwoord ver
moedelijk vandaag in New York zal
worden gepubliceerd. Het schrijven
werd per koerier aan mr. C. W. A.
Schürmann overhandigd.
Een verkenningsvliegtuig van
de Amerikaanse marine is gis
teren met 26 inzittenden in de
lucht ontploft en neergestort op
een bouwland bij München. li
zijn geen overlevenden gevon
den.
De verkeerstoren van München heeft
gemeld, dat de piloot verzocht heeft
een noodlanding op het vliegveld te
mogen maken. Wrakstukken van de
viermotorige Superconstellation, die
in Spanje was gestationeerd, lagen
over een groot oppervlak verspreid.
Het toestel was uitgerust met een
geheime radarinstallatie.
Van de zyde van de Raad van Be
stuur Aoor de Zeevaart ïs medege
deeld, dat men bericht ontvangen
heeft dat liet college van rijksbemid
delaars de wijzigingen in de C.A.O.
voor zeevarenden, zoals die door par
tijen waren oA-ereengekomen, heeft
goedgekeurd. Het college heeft daar
bij liot advies van de Stichting van
den Arbeid gevolgd.
Partijen bij de onderhandelingen wa
ren de Raad van Bestuur voor de
Zeevaart enerzijds en de Centrale van
Zeevarenden ter Koopvaardij en Vis
serij en twee confessionele bonden
anderzijds.
Down Town Jazz Band
niet naar Washington
De reis, die de Down Town Jazz
Band A-an 31 mei tot 3 juni naar
Washington zou maken om tijdens
een jazzfestival daar op te treden,
gaat niet door. Het orkest heeft be
richt ontvangen, dat er intussen \*ol-
doende Dixieland-ensembles zijn, zo
deelt het mede.
Het Wereldgebeuren
Honger
isschien wordt er in de West-
europese landen wel meer ge
praat over het kouds voorjaar
dan over de crisis-A'ersehijnselen in
Oost-Azië. Dat koude voorjaar is
dichtbij en Oost-Azië is ver!
De Manchester Guardian A'ertelt, dat
het Engelse volk de crisis in Laos
en de Amerikaanse militaire activi
teiten bepaald koel opneemt. Het
zelfde kan gezegd worden van alle
Westeuropese volkeren voor wat be
treft president Soekarno's militaire
agressie op Nederlands Nieuw-Gui
nea.
En nog onverschilliger reageert
Europa op de toch wel docr de
heer Mao Tse Toeng goedgekeurde
Chinese vluchtelineeninvasie in
de Engelse kroonkolonie Hongkong.
Dat Hongkong is nog een échte
ouderwetse kolonie al omvat die
kolonie slechts een enkele stad,
die op een paar eilandjes en een
heel klein stukje vasteland ligt.
Enkele jaren geleden vroeg men zich
in Hongkong herhaaldelijk af hoe
lang de Chinese communistische re
publiek de aanwezigheid van deze
Engelse kolonie nog zou gedogen. In
de eerste plaats was Hongkong een
centrum van spionageactiviteiten te
gen Rood China, daarnaast was het
een vrijplaats voor politieke vluch
telingen en in de derde plaats was
het een traditioneel smoklteloord'
Maar Hongkong bood aan Rood Chi
na een gewichtig voordeel: het fun
geerde als een soort venster \'oor
Rood China op het westen. En nu ko
men dan opeens bij tienduizenden de
A'luchtelingen A'an het Chinese A'aste-
Iand binnen in Hongkong.
Anders dan in Oost-Berlijn leggen
de communistische bewakings
troepen bij Hongkong geen
strobreed in de weg aan de vluch
telingen. Ze laten ze rustig gaan. Vo
rige week kwamen er dertigduizend
de grens over. De Engelse bewakers
- dat zijn Gurkha's van het oude
Engelse koloniale leger wisten
niet wat ze met deze mensen moes
ten aanvangen. De meeste van hen
worden nu teruggestuurd naar Rood
China, want er is geen plaats meer
in de propvolle stad Hongkong.
Ze gaan dus terug naar de werkloos
heid en naar de honger. Alleen de
zieken en ernstig gewonden mogen
blijven.
Intussen heeft generaal Tsjang Kai
Sjek op Formosa verklaard, dat
alle vluchtelingen onderdak kun
nen krijgen op zijn eiland, maar dat
aanbod kan men niet ernstig nemen.
Formosa is vrij dicht bevolkt en het
kan aan boeren de meeste Chine
se vluchtelingen komen van het plat
teland geen nieuw bestaan bieden.
Slechts een vierde deel van Formo
sa bestaat uit bebouwbaar land! An
dere landen zyn ook weinig gesteld
op Chinese vluchtelingen. Australië
zwijgt betekenisvol, op de Filippij
nen leeft al een groot aantal Chi
nezen, in Thailand vormen ze al bij
na een derde deel van de bevolking,
op Malakka heeft men er ook vol
doende en Indonesië zond kort gele
den zelfs tienduizenden Chinezen te
rug naar hun land van herkomst.
In de Verenigde Staten wil men
wel iets doen voor deze vluchtelin
gen bijvoorbeeld door voedselver-
strekking. maar om ze bij tiendui
zenden o'p de westkust van Amerika
te huisvesten, dat gaat juist iets te
ver.
Pus blijft Hongkong zitten met
z'n vluchtelingenprobleem. De
provincie Kwantoeng. waaruit
de meeste vluchtelingen komen is
zwaar door de hongersnood getrof
fen en het zou aan de Amerikanen
niet moeilijk vallen uit hun enorme
buffervoorraden van voedsel grote
schenkingen te doen aan China. Maar
Rood China waagt er niet om en
men kan moeilijk voedsel opdringen
aan een land, dat niet bereid is dat
voedsel te aanvaarden.
Dus blijft de vluchtelingenstroom
naar Hongkong aanhouden, waarbij
Mao Tse Toeng zelfs nog een klein
politiek succesje heeft: hij oefent
druk uit op het Engelse bestuur en
hij veroorzaakt moeilijkheden.
Eindelijk doet hij dus iets tegen
Hongkong. Dat zijn landgenoten nog
dieper in de ellende worden gedom
peld zegt hem misschien weinig...
Er zijn bijna 700 miljoen Chinezen...
Elk jaar komen er 17 miljoen Chine
zen bij. AI die monden vragen om
eten. Wat betekent het dan A'oor een
dictator die aan zo'n miljoenenmas
sa leiding moet geven, als ze vluch
ten in een tempo van 30.000 per
week? Hij zal er vermoedelijk geen
slapeloze nacht om hebben.
Duizenden mensen uit communistisch
China zijn de laatste dagen gevlucht
en in de Engelse kroonkolonie Hong
Kong aangekomen. De rneesten onder
hen worden echter teruggezonden.
Op de foto houdt een Engelse politie
man toezicht op een groepje vluch
telingen, dat teruggestuurd zal wor
den.