STEMMEN
door de muren van de gevangenis
van
Gerono
WOENSDAG 23 MEI 1962
PRO VI NCI ALE ZEEUWSE COURANT
15
Advertentie
Anton Kuyten
schreef het
hoorspel
van vanavond
Als de schrijver van hoor
spelen zegt dat hij het nodig
vindt dat de luisteraar ge
wezen wordt op het belang
van zijn nieuwe hoorspel „De
twee gevangenen" (VARA
vanavond om tien voor ne
gen) dan een van twee: hij is
een ijdele jongen, die. zoals
in de kring van de jongste li
teratoren (slecht) gebruik
wordt, zichzelf een genie acht
en dat ook hardop zegt, of hij
wil wat met dat hoorspel.
We geloven niet dat Anton Kuy
ten zo ijdel is dat hij in de krant
wil. Hij zei: ik noem me Anton
Quïntana, omdat mijn broer An-
dré Kuyten al eerder activiteiten
op literair gebied ontplooide;
Quintana is de naam van mijn
Spaanse moeder. Hij zegt ook: U
hoeft niet over mij te schrijven,
maar alstublieft wel over „De
twee gevangenen", of eigenlijk:
over de gevangenen; meer dan
één vriend van me zit momenteel
in Gerona's staatsgevangenis in
Spanje, wegens tegenwerken van
staatsbelangen. Zo heet dat, zegt
hij bitter, en er komt spanning in
zijn stem als hij zegt: als in Span
je militairen op stakers worden
losgelaten dan is dat en dan
stokt hij, want hoe moet hij in een
paar losse zinnen zeggen hoe dat
is: het te keer gaan van gewapen
de militairen tegen de wanhopigen
die wéten dat ze m$t hun opstan
digheid de straf riskeren van op
sluiting in Gerona. Nooit minder
dan vijftien jaar, zegt hij,
soms levenslang.
Hij zegt. ook: als U er over
schrijft, dan toch niet rancuneus,
want ik heb het niet over het re
gime van Franco. Het gaat mij om
de mensen in de gevangenis, om
dat cr vrienden van mc bij zijn.
Ik kan ze niet meer bereiken,
maar ik kan wel over ze schrijven,
en ik wil dat er mensen naar
luisteren: naar de stemmen van
myn vrienden in de cellen van
Gerona. En dan zegt hij lam: leest
II liet hoorspel maar.
Het is het verhaal van Antonio, de
zigeunerdanser, de hongerlijder
uit de kolenbranderskampen, de
verachte zwerver die als hij alleen
was wilde dansen, omdat de dans
hem groter maakte en mooier; de
man die dan meedoet met de op
stand, omdat hij wil dat ook het
leven van zijn broeders in het ko
lenbranderskamp groter zal zijn
en mooier; die gevangen genomen
wordt en ontvlucht, en dan
zichzelf verraadt door te dansen
op een feest, zodat de mensen
zullen roepen: Antonio Anto
nio.
Het is het verhaal van Vicente de
Bask, die man die alleen kan
ademhalen als hij leeft onder de
wijde vrije hemel, die door de bos
sen wil lopen waar vrij de wind
waait, die wil rusten aan de oever
van een rivier die zich vrijgevoch
ten heeft uit de bergen en het bre
de laagland zoekt. Het is het ver
haal van Vicente dé Bask die is
opgesloten in een cel die geen ven
ster heeft, eh die keer op keer,
dag in dag uit, en de nachten door
zijn vriend Antonio vraagt: wat
zie je? wat zie je door jouw
venster? zie je de rivier?
zie je de bomen zie je de vo
gels? „De twe'è gevangenen" is
een goed hoorspel.
Zuieruers
Ik heb onrustig bloed van mijn
moeder, zegt Anton Kuyten,
Spaans bloed; maar ik bén toch
wel een Nederlander. Ik spreek
zelfs niet beter dan gebrekkig
Spaans en als ik in Spanje was
zocht ik dus liefst een baantje dat
me niet verplichtte tot veel pra
ten, behalve dan met vrienden.
Ik ben driemaal heel Spanje
doorgetrokken, liftend ofschoon
dat in Spanje moeilijk is. Je klimt
op een vrachtwagen die naar Va
lencia moet, maar onderweg stopt
de chauffeur en blijft hangen bij
vrienden omdat hij denkt dat hij
eigenlijk net zo goed morgen naar
Valencia kan gaan. In alle landen,
in Zwitserland, in Zweden, in
Frankrijk, in België heb ik
baantjes gezocht die me in
contact zouden brengen met ge
wone mensen: bijrijder, sjouwer,
boodschappenjongen was ik en
bordenwasser natuurlijk, het klas
sieke baantje voor jonge mensen
die wat van de wereld willen, zien
al hebben ze geen geld. Ais je
borden wast in de restaurants heb
je tenminste altijd te eten. In
Zwitserland ben ik huisknecht ge
weest en bordenwasser; in Frank
rijk bijrijder en bordenwasser, en
in België mijnwerker, handlanger
dan, want ik ken natuurlijk het
mijnwerkersvak niet. Ik werkte in
La Louviere anderhalve maand,
toen werd de mijn gesloten. Na
een ongeluk kwam een onderzoek
en toen bleek dat de mijn te oud
wat en dus te gevaarlijk-
Amsterdam
Ik ben nu inwoner van Amster
dam, voor zo lang dat duurt; ik
ben getrouwd met Mei Hwa Tan,
ze is een Chinese, of eeu half-
Chinese; ze schrijft ook. Ze heeft
kortgeleden tien gedichten gepu
bliceerd in het Hollands Week
blad. Mij fascineren de stemmen
van mensen. Daarom schrijf ik
hoorspelen.
Ik heb er nu vijf geschreven,
De „Dwazen van San Julia", een
stuk over een beroemd schrijver,
is vorig jaar maart uitgezonden.
„Ontmoeting in de herfst" in
april van dit jaar. „Tussen twee
dagen in" gaat over zwervers en
aan drank verslaafden. Het wordt
dit seizoen voor de A.V.R.O. uit
gezonden. „Raven in het dorp" zal
de VARA uitzenden. Het gaat
over mijnwerkers in een Belgisch
dorp, en over Italiaanse huurlin
gen en Hongaarse vluchtelingen
.die er in de mijn komen werken.
„De twee gevangenen" wordt ge
regisseerd door Jan C. Hubert; in
de hoofdrollen spelen Paul van de
Lek, Harry Bronk en Barbara
Hoffman. Ik werk nu in opdracht
van de VARA aan een hoorspel
over dc dood van de Spaanse dich
ter Federico Garcia Lorca, die in
de burgeroorlog werd vermoord
door de Falangisten.
Actueel probleem
Het probleem van Spanje is juist
dezer dagen actueel geworden,
omdat eindelijk de nood van de
Spanjaarden door hun overschil-
ligheid voor de politieke proble
men van hun land heenbreekt.
Het is moeilijk dat het Nederlands
publiek duidelijk te maken, zelfs
al zijn dan Nederlanders zelf in
Spanje geweest, want waar zijn
ze dan geweest? Alleen in de
lieflijke badplaatsen van de Costa
Bra va, of op Majorca? Of ook in
zo'n kolenbranderskamp in het
westen, of in de Albaicin in Gra
nada, waar de zigeuners in stin
kende grotten wonen, of in de
Triana in Sevilla, een mestvaalt
voor mensen.
Hij praat er moeilijk over.
Hij heeft ook niet over de po
litiek en over de sociale pro
blemen van Spanje geschre
ven: het gaat hem om men
sen, en daarom laat hij de
twee stemmen horen die door
de muren dringen van de ge
vangenis in Gerona.
RADIO- EN T.V.-RUBRIEK
31e* CH....
schrijve*
VANDAAG
Televisie: Om vijf uur het jeugd
journaal. Om tien over vijf ac
tualiteiten voor de rijpere jeugd.
Om acht uur hel journaal en het
weer. Om tien voor half negen
actualiteiten. Om half negen te
rugblik op de taalles van meester
De Ridder, zijn leerlingen die
examen deden op 28 april j.l., en
zijn examencommissie die dat
examen afnam. Om negen uur
dansen op de muziek van K.R.O.-
dansorkest Klaas van Beeck,
vanavond de Spaanse wals. voor
gedanst door Tonny en Cor de
Jong. Om half tien Jan Cottaar
met sportnieuws. Om vijf voor
tien documentaire over Oost-Ber-
lijn. Om kwart voor elf een extra
uitzending over het bezoek van
ons koninklijk paar aan Oosten
rijk,
De Vlaamse televisie presenteert
om vijf uur Tijl Uilenspiegel; om
zeven uur onze vriend Flicka; om
half acht Autoperikelen; om half
negen de Schipper naast Mathil-
de. Om half tien een documentaire
over de hulp aan cle onderontwik
kelde gebieden. Om tien over half
Lien Juliette Greco in A.V.R.O.'s
Domino (overgenomen van de N.
T.S.).
Radio. Hilversum 1: Om hall' acht
„Ryp en Groen", het uitwisse
lingsprogramma van Amerikaan
se en Nederlandse studenten on
der redactie van Mieke van Dillen.
Om vyf over half negen het 32ste
en laatste praatje van dr. Droes,
Herinneringen van na de twee
de wereldoorlog. Om tien voor ne
gen het hoorspel „De twee gevan
genen" van Anton Quintana. Om
tien voor elf merkwaardige mu
ziek en merkwaardige gedichtjes
door Nienke Sikkema en Nick van
der Boezem. Om tien over elf
In de rubriek muziek-mozciïek
■welke maandagavond onder regie
van Bob Brevier, door Willem
Duys voor de AVRO-televisie
werd gepresenteerd, kwamen vier
pianisten op het scherm, die hier
kijken hoe Willem Duys'het. er op
de piano afbrengt, V.l.n.r.: Wil
lem Duys, Rob Madna, Eric
Krans, Louis van Dijk en Paul
Ruys.
speelt pianist Alexander Sellier
impromptus van Schubert en Ro
mances van Schuman. Om tien
voor half twaalf Poolse volksmu-
ziek.
Hilversum II: Om tien voor acht
fragmenten uit „Das Land des
Lachelns", gezongen door Joseph
Schmidt, begeleid door het
staatsopera-orkest te Berlijn o.l.v.
Selmer Meyrowitz, opnamen
oktober '29. Om vyf over acht het
Radio Philharmonisch Orkest
o.l.v. Bernard Haïtink m.m.v.
Toos Onderdenwijngaard, piano:
vierde pianoconcert van Van
Beethoven en Romeo en Juliette
van Berlioz. Om vijf voor half
tien muziek uil de Pacific uitge
voerd door Werner Midler met
zijn orkest. Nog meer muziek om
tien uur: de Marinierskapel o.l.v.
kapt. dir. H. C. van Lijnschoten
met o.a. Piet Hein-rhapsodic,
Hollandse Polka en de Rotterdam
se Vlag. Om vijf voor elf plateh-
nieuws.
00(XXXXXXXXXXXX50000000<X)ö(XXXX50(XXXXXX)00<XXXm>0(X)000000000000(XXXXX5000(XXXXXXXX)00(XXXXXXXX)00<XXXX)00(XXXXXXXXXXXXX>000
FILMS IN ZEELAND
„Kermis in de
regen" werd
geprolongeerd
Kees Brusse's „Kermis in de regen",
eerste speelfilm van deze regisseur,
die het toneel voor de cinematogratie
in de steek liet, is geprolongeerd en
blyft nog enkele dagen te zien in
City (Middelburg), Alhambra (Vlis-
singen) en Grand (Goes).
Electro (Middelburg) heeft een wes
tern op het programma staan, een
uitzonderlijk spannende western,
waarin de held van het verhaal nu
eens niet de goedheid zelve is. ,De
ondergang vaii Billy the Kid" is het
verhaal van de befaamde rebel, die
het wilde westen onveilig maakt, na
dat vriend en beschermer, de veedrij
ver Tunstall in een vijandelijke hin
derlaag is gevallen eri gedood. Paul
Newman speelt de rol van de jeug
dige revolverheld. Colin Keith-John-
ston. is de veedrijver en John Dehner
zien we als Garrett, de enige die snel
ler weet te schieten dan Billy the
Kid.
Luxor (Vlissïngen) brengt, het ver
haal van een sensationele achtervol
ging op het doek in „Paspoort voor
de hel", een actiefilm van Alfred Ro
de. spelend in Zuid-Frankrijk in een
vissersdorpje aan de Middellandse
Zee. In deze idyllische omgeving
wordt het plan gesmeed voor de 'ont
vluchting van de uit de gevangenis
ontsnapte bandiet Mario (Georges
Riviere). Mario voorziet zich van de
hulp van de schone Mado (Claudine
Dupuis) en de visser Carlos (Jean
Gaven). Mado en Carlos zullen Mario
per vissersboot naar Spanje brengen,
maar voor zij de kust bereiken steekt
de gerechtigheid een spaak in het
wiel.
Tijdelijk werkverbod
voor UPI in Djakarta
President Soekarno van Indonesië
heeft het kantoor van United Press
International in Djakarta een tijde
lijk werkverbod opgelegd. De reden
tot dit besluit werd niet officieel ge
geven. Het verbod werd dinsdag van
kracht-
De directeur van U.P.I. in Djakarta,
Robert E. Stannard belde het besluit
door naar Tokio. Op 14 mei maakte
het U.P.I. bureau in Singapore bij
het uïtluisteren van de nieuwsdien
sten van radio Djakarta een vertaal
fout, waardoor het bericht ontstond
dat president Soekarno was omgeko
men bij een aanslag. Later werd dit
gecorrigeerd.
NIEUWE WESTINDISCHE
FEDERATIE OP STAPEL
Over de stichting van een nieuwe
federatie van eilanden in het Brits-
Caribische gebied is principiële over
eenstemming bereikt tussen de En
gelse regering en de besturen dezer
eilanden.
Gedelegeerden van deze eilandgebie
den op een conferentie te Londen
met ae Britse regering hebben dit
meegeedeld. Deze eilandgebieden zijn
Barbados en de zeven kleinere Bene
den- en Bovenwindse Engelse eilan
den.
Als er geen kink in de kabel komt
zal tegen het eind van dit jaar de
federatie der „kleine acht" oprijzen
uit de wrakstukken van de oorspron
kelijke Brits-Westindische federatie,
welker ontbinding onvermijdelijk
was toen de twee grote steunpilaren
Jamaica en Trinidad besloten
uit de federatie te treden en gingen
streven naar onafhankelijkheid.
De Franse cineast Raoul Coutard
filmt op het ogenblik in ons land
voor Fons Rademakers' produktie
„Als. twee druppels water''. Hier zien
we Coutard in gesprek met Radema
kers tijdens de opnamen van van
daag in Voorschoten. Rechts de
■voor de regen in plastic gepakte
camera. Coutard is bekend gewor
den door zijn camerawerk in o.m.
„A bout souffle", Jules et Jim"
„N-F.P. STEVENS EN MAGIELSEN"
„Grand Prix 1962 - Zandvoort. En Roxy had de beste plaats
