BERKELSE arts in hoger beroep
voor gerechtshof
„Indonesische actie
daad van agressie"
ZEVENTIEN GETUIGEN
AKKOORD VRIJMAKING
WEGVERVOER BENELUX
KLAmOTtd
VOORBEDACHTE RADE
BLIJKT DUIDELIJK
JOHN FLETCHER CHRISTIAN GEÏMPONEERD
DOOR ROTTERDAMSE FIETSENSTALLING
Thom Keiling
mocht niet
bij* de leeuwen
Broers zien
elkaar na 52
jaar terug
DINSDAG 22 MEI 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
Nieuwe behandeling gifmoord
in Leeuwarder gevangenis
Het gerechtshof te Leeuwarden, dat gepresideerd wordt door
nrr. A. H. Prins, is gistermorgen om kwart voor elf begonnen
met de behandeling in hoger beroep van het strafproces tegen
de voormalige huisarts te Berkel, de 45-jarige J. F. A. M. O.
O. werd op 30 maart 1961 door de rechtbank te Leeuwarden
tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld, wegens het plegen
van gifmoord op zïju medegevangene in de Leeuwarder straf
gevangenis, de destijds 34-jarïge A. L. uit Gouda. Deze misdaad
werd gepleegd op 4 februari 1958. O. was reeds eerder zowel
door de rechtbank als door het gerechtshof in Den Haag tot
levenslange gevangenisstraf veroordeeld wegens moord op zijn
vrouw, die hij in 1952 door vergiftiging om het leven bracht.
Afscheidsbrief
De grafoloog', prof. Eöttcher hand
haafde zijn conclusie, dat de stijl van
de afscheidsbrief van L. en van de
brief, die deze aan de directeur van
de gevangenis schreef, opmerkelijke
gelijkenis vertoonde, met het taal
gebruik van dokter O. De suggestie
van O. dat dit een gevolg zou kun
nen zijn van het feit. dat O. tevoren
de inhoud van deze brieven met L.
had besproken, wees dr. Böttcher
van de hand, omdat de kenmerken,
waarop hij zijn conclusies baseerde,
te onopvallend waren om de sugges
tie van dokter O. waarschijnlijk te
maken. Prof. Eöttcher achtte het wel
meer waarschijnlijk, dat het briefje
vlak voor in plaats van na het inne
men van de cyaankali is geschreven.
Als verdediger van dr. O. treedt ook
thans weer op mr. II. Schootstra te
Leeuwarden. Door de procureur-ge
neraal zijn in de zaak zeventien ge
tuigen opgeroepen, waarvan zeven
getuigen-deskuudigen. Aan een van
hen, prof. P. H. Baan uit Utrecht,
die met enkele andere hoogleraren
een psychiatrisch rapport over dok
ter O. uitbracht, stelde mr. Schoot
stra een aantal wagen over de mo
gelijkheid dat Jj. zelfmoord pleegde.
Prof. Baan gaf toe, dat de zelfmoord
daad ook voor de wetenschap nog
een probleem vormt, vol raadsels en
paradoxen.
Hij zei voorts van oordeel te zijn,
dat dc houding van L., die hard stu
deerde en zeer opgewekt was, zelf
moord niet uitsluit. Prof. Eaan was
echter zeer beslist van mening, dat
iemand geen vrolijke indruk maakt,
zodra hij heeft besloten tot zelf
moord.
De volgende getuigen die werden
gehoord waren de beide rijksrecher
cheurs S. P.. Post en H. Medema,
die in 1958 betrokken zijn geweest
bij het onderzoek naar de dood van
L. De president schonk bij het ver
hoor van de getuige Post uitvoerig
aandacht aan de verklaring van O.,
dat hij op de avond van 4 februari
1958 na de filmvoorstelling, die op
die avond in de Leeuwarder gevange
nis werd gegeven, voor de anderen
was uitgelopen en In de cel van L.
was geweest om daar enige beschei
den weg te nemen. Zowel naar het
oordeel van rechercheur Post als de
gevangenbewaker J. G. J, Weerman,
heeft O. hiervoor absoluut geen tijd
en gelegenheid gehad.
Uiteraard kwam ook de geheimzin
nige Piet Bergerfiguur, die in de
bekentenisbrief van L. zo'n grote rol
speelt, weer ter sprake. In het eerste
proces O. is de naam Piet Berger
nooit genoemd, maar wel heeft O.
toen gesproken over een onbekende
man en vroeg hij het provinciale
kenteken van een motorrijwiel op te
zoeken, aldus rechercheur Medema.
Vergiftiging
Prof. dr. U. G. Bylsma. hoog
leraar in de farmacologie te
Utrecht, verklaarde met betrek
king tot de dood van L„ dat de
verschijnselen na diens dood erop
wezen, dat de vergiftiging lang
zaam is voortgeschreden. Naar
zijn oordeel zou L. nog wel tijd
en gelegenheid hebben gehad na
het innemen van de dodelijke do
sis cyaankali alarm te slaan of
een briefje te schrijven. Mogelijk
kon hij zelfs de in zijn cel aan
wezige bel nog li ebben kunnen be
reiken, tenzij zijn benen reeds
spoedig waren verlamd.
De rechtbank is er destijds van uit
gegaan, dat L. het in zijn cel gevon
den briefje, waarin hij schreef, dat
hij de medicijnen van 'dokter O. had
gekregen, vóór hot innemen van de
cyaankali heeft geschreven.
Het beroepsgoederenverkeer langs de
weg In de Benelux wordt op 1 okto
ber van dit jaar geheel vrijgemaakt.
Op een vergadering van het Benelux-
ministerscomité in Brussel zijn gis
teren de besluiten daarover onderte
kend.
Aanvankelijk was het de bedoeling,
dat de bestaande beperkingen reeds
op 1 juli zouden worden opgeheven,
maar dit bleek met het oog op de
voorbereiding van de uitvoeringsbe
palingen vooral in België niet
meer mogelijk tc zijn. De beslissing
betekent, dat de contingenten in het
goederenverkeer tussen Nederland,
België en Luxemburg met ingang van
1 oktober worden afgeschaft.
ETENTJE. Een militair feest in Fort
Jackson in de V.K. heeft zondag een
trieste afloop gehad, doordat meer
dan 600 personen het slachtoffer
werden van voedselvergiftiging.
Na een lunch, bestaande uit gebra
den kip, bonen, aardappelsalade, kof
fie, grapefruitsap, brood en boter,
gebakjes en ijs, waarbij 4000 burgers
aanzaten, móesten 400 gasten naar
ziekenhuizen worden overgebracht.
170 van hen moesten daar ter nadere
observatie de nacht doorbrengen.
Het feestmaal, dat in een grote tent
werd opgediend, bracht 45 militai
ren in moeilijkheden, de overige
slachtoffers waren burgers.
Vingerafdrukken
Aan het slot vau de middagzitting
werd de adjudant van gemeentepo
litie te Leeuwarden K. Nauta, nog
eens geboord over de vraag of het
medicijnflesje, dat in de cel van L.
werd aangetroffen, ook op vinger
afdrukken was onderzocht. De heer
Nauta verklaarde, dat dit niet Is
gebeurd, zeer tot verwondering van
de raadsman van verdachte, die con
stateerde, dat bjj de rechtbankzitting
in 1960 was verklaard, dat dit wel
was geschied, maar niets had opgele
verd. Mr. Schootstra noemde dit een
van de feilen van het onderzoek.
De zitting werd hierop verdaagd tot
vandaag.
Maandagochtend zijn de Amsterdam
se gemeentelijke buitenbaden open
gesteld. De thermometer in het Jan
van Galenbad wees 12 graden C. aan.
als watertemperatuur. Twee dappere
dames: de 62-jarige mevr. M. S. Met
sen laat zich door de badmeester in
het water gooien. Zij wordt opgevan
gen door de 59-jarige mevr. N. Dik-
Zaak-Paardekoper
eventueel voor
Europees Hof
Belgische juristen onderzoeken vol
gens het blad „De Standaard" de mo
gelijkheid de uitwijzing van dr. Paar-
dekooper aan het Europese gerechts
hof voor te leggen.
Uitgangspunt daarbij is, dat de
maatregelen tegen de Nederlandse
leraar een schending zouden zijn van
de Europese conventie voor de rech
ten van de mens, waarin de vrijheid
.van meningsuiting wordt gewaar
borgd „ongeacht de staatsgrenzen".
Er zijn echter uitzonderingen moge
lijk, onder meer ter handhaving van
de orde. Nagegaan wordt thans of
deze bepaling in dit geval kan wor
den ingeroepen en of er een reële
grond aanwezig is om een procedure
voor het Europese hof te beginnen.
Het initiatief gaat uit van de Vlaam
se volksbeweging, die deze week een
beslissing zal nemen. Het was deze
organisatie, die de bijeenkomst in
Leuven had georganiseerd, waarop
dr. Paardekooper deze week een le
zing zou houden, die op het laatste
moment door de Belgische regering
werd verboden.
Het Wereldgebeuren
De aankomst van het konink
lijk bezoek aan Oostenrijk op
het vliegveld van Wenen: HM.
de Koningin wordt begroet
door de Oostenrijkse bondspre
sident dr. Schaerf.
Prof. De Quay schreef V.N.
In zijn brief aan de V.N., thans
gepubliceerd, lieeft premier De
Quay geprotesteerd tegen de se
rie luchtlandingen door Indone
sië op Nieuw-Guinea uitgevoerd.
„Deze acties maken deel uit van
een duidelijk door de bevoegde,
verantwoordelijke regerings- en
legerautoriteiten te Djakarta
als zodanig voorbereide en be
doelde daad van agressie", aldns
premier De Quay in zijn brief.
De voorbedachte rade blijkt volgens
de minister-president duidelijk uit
uitlatingen van Soekarno over wa
penaankopen in Rusland en het ge
bruik van deze wapenen tegen
Nieuw-Guinea, voorts uit toespraken
van generaal Nasoetion en minister
Soebandrio.
De min.-pres. schrijft verder, dat „de
Nederlandse regering met ernstige
bezorgdheid en met verontwaardi
ging kennis lieeft genomen van deze
nieuwe door niets te rechtvaardigen
agressieve daden en voor de naaste
toekomst geuite bedreigingen van In
donesische zijde tegen het niet-zelf-
besturend gebied van westelijk
Nieuw-Guinea, hetwelk Nederland tij
delijk beheert op basis van artikel
73 van het handvest van de Verenig
de "Naties".
„De vreedzame cn constructieve be
nadering van het Nieuw-Guineage-
schil door de Nederlandse regering
is onlangs nogmaals duidelijk geble
ken uit de positieve Nederlandse re
actie op de voorstellen van de onder
uw auspiciën optredende mediator,
de heer Bunker, toen zij zich bereid
verklaarde, ondanks het feit dat In
donesië de bespreking had onderbro
ken, alle aspecten van deze voor
stellen mitsgaders alle met dit waag
stuk samenhangende onderwerpen te
willen bespreken.
Alhoewel de Nederlandse regering
op het ogenblik nog niet weet of de
Indonesische regering U eveneens
een positieve reactie op deze voor
stellen heeft gegeven, vraagt zij zich
intussen wel in oprechte bezorgdheid
af of thans deze gedachtenwisseling
over een vreedzame oplossing van het
geschil kan worden voortgezet alsof
er niets gebeurd was, terwijl Indo
nesië in flagrante strijd met de
eerste beginselen van zijn lidmaat
schap van de organisatie van de
Verenigde Naties voortgaat bij
voortduring', en bovendien openlijk,
door haar ook als zodanig geaffi
cheerde agressieve daden en hande
lingen tegen het betrokken gebied te
plegen.
„Ik voel er niets voor
om naar huis te gaan"
JOHN FLETCHEK CHKIS-
TIAN, rechtstreekse afstam
meling van de leider der
Bounty-muiters, is gister
middag de gast geweest van
bet Rotterdamse gemeente
bestuur. Burgemeester mr.
G. E. van Walsum ontving
hem om twaalf uur op liet
stadhuis, in aanwezigheid
van onder andere de Britse
consul-generaal in de Maas
stad, de heer J. II. Wright,
die daarmee ten overvloede
aantoonde dat liet incident
van 1788, dat do Britten een
oorlogsschip kostte, nu wel
helemaal vergeven en verge
ten is.
De muit,er-nazaat had voor deze
bijzondere gebeurtenis zijn donke
re kostuum aangetrokken, het
zelfde pak dat hij ook in 1953 bij
het bezoek van de Britse vorstin
aan de Fiji-eilanden droeg. Het is
hem sindsdien een tikkeltje te
krap geworden-
Niet naar huis
John Fletcher Christian heeft het-
in de Maasstad duidelijk goed
naar zijn zin. „Ik voel er niets
voor om weer naar huis terug te
gaan", zei hij breed-laeliend tegen
mr. Van Walsum, voor wie hij een
typisch produkt van zijn eiland
had meegenomen: een houtsnij
werk, voorstellende een vliegende
vis, vervaardigd door zijn be
kwaamste kunstenaar Christy
Warren.
Mevrouw Van Walsum-Quispel,
nog steeds in het ziekenhuis, werd
bedacht met een door John Flet
cher zelf gemaakte houten schild
pad. Als tegengeschenk ontving
hij van mr. Van Walsum een foto
boek: „Rotterdam, the dynamics
of a city".
Bij de ontvangst waren o.a. aan
wezig de directeuren van de Ko
ninklijke Rotterdamsclie Lloyd,
de heer Th. A. W. Ruys en ir. D.
T. Ruys, kapitein Herman van
den Heuvel van de „Willem Ruys",
perschef C. Knyff en Annemarie
Louwerenburg, die de muiter-af-
stammeling van Pitcairn afhaalde.
Drukke dagen
John Fletcher Christian heeft al
een paar drukke dagen achter de
rug. Zaterdag reisde hij naar Huis
ter Heide, waar een conferentie
oord is van de zevende dagadven
tisten, het kerkgenootschap waar
toe hij behoort. Zondag stonden
bezoeken aan diergaarde Blijdorp,
de voetbalwedstrijd Quick-V.F.C.
en aan het Rotterdamse Cinera
ma op het programma.
Alle evenementen maakten een
overweldigende indruk op deze
zeer leergierige man. Maar het
meest onder de indruk komt hij
toch wel voor alles wat massaal
is. By Quick-V.F.C. bijvoorbeeld,
interesseerde het spel (dat hij
overigens zeer waardeerde) hem
minder dan defietsenstalling,
met haar honderden brommers en
fietsen. John Fletcher heeft die
indruk vastgelegd op verschillen
de foto's, die hij de eilandbewo
ners na zijn terugkeer zal tonen.
Madurodam
Gistermiddag bracht Christian 'n
bezoek aan Madurodam, waar hij
ontvangen werd door de loco-bur
gemeester van Madurodam, Diek
de Bra,uw, de gemeentesecretares-
se Nake Dikkers en de directeur,
de heer G. G. Jungerius.
De heer Christian zei dat hij zeer
heeft genoten van de kleine stad
Madurodam. die hem op verklein
de schaal een uitstekend overzicht
gaf van liet ontstaan en de groei
van een grote Nederlandse stad.
In het gouden boek van Maduro-
dani tekende de heer Christian
met de titel „chief magistrate"
van het eiland Pitcairn.
Thom Keiling, die gistermiddag van
plan was met leeuwen in het cir
cus Boltini te Haarlem te oefenen
ïu verband met de binnenkort te
houden voorstelling van radio- en
televisie-artiesten in Amsterdam,
heeft hiervan moeten afzien.
De hoofdcommissaris van politie te
Haarlem, de heer A. L. de Boer,
heeft het hem verboden. Zoals be
kend, is zaterdagavond de zange
res Ria Kuyken door een beer
aangevallen, daarna zou Keiling
met leeuwen gaan oefenen, maar
dit is toen niet doorgegaan.
Toen Thom Keiling gistermiddag in
het circus te Haarlem verscheen,
werd hem namens de hoofdcom
missaris meegedeeld, dat er geen
toestemming werd verleend om
met leeuwen te oefenen.
Graaf van Snowdon mag
gratis naar ie sneeuw
Prinses Margaret's echtgenoot,
eens fotograaf Anthony Arm
strong Jones, heeft een aanbod
van de maatschappij die het
bergspoortje op de Snowdon
exploiteert om hem en zijn na
geslacht het eeuwigdurend
recht op vrij vervoer te verle
nen aanvaard.
De graaf van Snowdon, mag
gratis naar de sneeuw en terug.
Neutraal
EVACUATIE IN
TEMINABUAN
Gouverneur Platteel heeft naar
aanleiding van de landing van
Indonesische parachutisten op
zaterdag j.l. op ongeveer twee
kilometer ten zuiden van Temi-
nabuan besloten ^Touwen en
kinderen uit dit gebied in de ge
legenheid te stellen naar elders
te vertrekken.
Een gezelschap van ruim honderd
vrouwen en kinderen heeft hiervan
gebruik gemaakt.
Voor zolang dit nodig zal blijken zul
len zij in 'Manokwari en Blak wor
den ondergebracht. De zeer snelle
uitvoering van de evacuatie is mo
gelijk doordat de plannen hiervoor
reeds lang waren opgesteld.
Het gouvernementsvoorlichtingsbu-
reau heeft bekendgemaakt, dat de
groep parachutisten die bij Temina-
buan, aan de zuidwestkust van het
schiereiland Vogelkop, is geland, uit
120 man bestaat.
Na liet eerste vuurgevecht op zon
dag heeft een aantal van hen zich
teruggetrokken. Na aanvoering van
Nederlandse versterlringen naar Te
rn inabuan kon deze groep worden ge
lokaliseerd.
Over de acties tegen Indonesische
parachutisten op het schiereiland
Onin ten noorden van Fak-Fak is
meegedeeld, dat een Nederlandse ge
vechtspatrouille vuurcontaet heeft
gemaakt met een groep Indonesische
parachutisten, waarbij aan Indone
sische zijde o.m. een luitenant werd
gedood.
(Van onze correspondent)
Twee Hengelose broers hebben elkaar
gisteravond na 52 jaar voor het
eerst weer gezien. De 78-jarige
Herman Jongman uit de Aaams-
weg, een smalle straat niet lage
arbeiderswoninkjes in de fabrieks-
buurt, dribbelde al een unr lang
zonder jas aan, zijn pet op, ze
nuwachtig trekkend aan zyn si
gaar en in een so is stromende
regen door de straat heen en weer
en was net weer zijn huisje bin
nengegaan toen de auto de straat
inreed waarin zjjn 75-jarige broer
William Voungman, sinds 1910 in
de Verenigde Staten vertoevend,
met oudste dochter Wflma geze
ten was.
„Ik herken hem niet", waren Jong-
mans eerste woorder.. Toen de
twee broers in het schemerduister
ontroerd elkaar de hand sehud-
Als een staatshoofd een bezoek
brengt aan een bevriend land,
dan wordt er in de kranten en
eekbladen wat meer over zo'n be
vriend land geschreven.
Op dit ogenblik vertoeft de Neder
landse koninklijke familie in Oosten
rijk en dus leest men in de Neder
landse kranten zo een en ander over
Oostenrijk. Er wordt iets opgerakeld
over oude relaties van de vorsten
huizen. Er wordt wat verteld over
vroegere staatkundige verhoudingen
en er wordt iets gezegd over de rela
ties van vandaag.
De nuchterheid gebiedt te zeggen,
dat de historie van Oostenrijk in
drukwekkend en dat het „heden"
van Oostenrijk nogal bescheiden is.
Met zijn zeven miljoen Inwoners heeft
Oostenrijk weinig gezag tussen de
grote volkeren van de aarde. Boven
dien mag Oostenrijk niet toetreden
tot een blok van samenwerkende
landen. Het heeft zich bij het vredes
verdrag van 1955 verplicht tot stren-
neutraliteit, zo streng zelfs, dat
fiet zonder de toestemming van
Rusland niet zou kunnen deelne
men aan een economische organisa
tie zoals de Euromarkt er een is.
Het staat dus volkomen geïsoleerd
en zijn regering ziet met enige
droefheid de betekenis van de
Euromarkt steeds toenemen. Zij wil
nu proberen een „losse" associatie
met de Euromarkt aan te gaan om
daardoor de belangrijke handel, wel
ke Oostenrijk met West-Europa
drijft, enigermate veilig te stellen.
Het verwijt wordt in Oostenrijk wel
eens gehoord, dat de grote belang
stelling van de regering alleen uit
gaat naar de materiële welvaart en
dat zij voor de grote geestelijke strijd
tussen het Oostelijk en het Westelijk
blok weinig oog zou hebben. Dat
verwijt is misschien wel juist, maar
de Oostenrijke regering kan niet veel
anders doen nu zrj door het vredes
verdrag aan de neutraliteit is ge
bonden.
Die neutraliteit spreekt heel dui
delijk uit de reizen, welke de
Oostenrijkse bondspresident dr.
A. Scharf na 1945 maakte en... ook
uit de onderscheidingen, welke hij
ontving. Zoals velen zich zullen her
inneren is de heer Scharf enige tijd
geleden in Nederland op bezoek ge
weest en toen zijn er vel§ vriende
lijke woorden gezegd over het toe
risme uitsluitend van Nederlan
ders naar Oostenrijk en over de
hulp, welke enige malen uit Neder
land aan in nood verkerende .Oosten
rijkers werd verleend. Er is bok wel
enige handel met Oostenrijk, vooral
nu de Oostenrijkse industrie in op
komst is, maar erg belangrijk is die
handel voor Nederland (nog) niet.
De heer Scharf zelf behoort tot de
socialistische party, die sedert 1945
te zamen met de katholieke partij
heel moeizaam coalitie-regeringen
heeft gevormd. Beide partijen hou
den elkaar zo ongeveer in even
wicht, hoewel de bevolking voor bijna
90 katholiek is.
Scharf, die vele landen bezocht om
daar het nieuwe Oostenrijk van na
1945 te introduceren, ontving ridder
orden in Westeuropese landen, maar
hij is ook eredoctor van een univer
siteit in Moskou. Dat hij de Eras
musprijs verwierf en voorts ook de
Paul Henri Spaak-prijs (voor vrij
heid, vrede en democratie) bewijst
hoezeer het westen zijn moeilijke po
sitie begrijpt en toch respect heeft
voor zijn werk.
Het ziet er niet naar uit, dat Oosten
rijk in de nabije toekomst een be
langrijke rol zal spelen in West-Eu
ropa, zomin in economisch, politiek
of welk ander opzicht ook. Het be
hoort tot de „neutralen", die zich
welbewust op de achtergrond houden
en het geniet mee van de Westeuro
pese welvaart. Wellicht is het beste
wat wij aan Oostenrijk kunnen toe
wensen een stabilisatie van deze toe
stand'.
Dr. SCHAERF
gastheer
den en op de schouders klopten en
Youngman in gebroken Hollands
zei: „Ik dacht dat jij langer was"
luidde zijn repliek: „nee, jij bent
groter, maar ik dikker".
Willem Jongman werkte heel vroe
ger als koperslager bij de afdeling
sierkunst van een nog steeds be
staande, nu zeer grote Hengelose
metaalfabriek. Toen de directie
van dat bedrijf het personeel een
arbeidscontract wilde laten tekenen
weigerde Willem en nam hij zijn
ontslag. Hij vond ander werk,
maar zag korte tijd later zijn
meisje, Mia Lucas uit Borne, naar
Amerika vertrekken, waar haar
broer zendeling was.
De wederzijdse liefde was echter
sterker dan de afstand. Een jaar
later stuurde zij Willem geld voor
de overtocht. Hij ging, trouwde
zijn Bornse bruid en werd trein
machinist. Twee jaar geleden is
zijn vrouw overleden. William en
dochter Wilma, de oudste van zijn
drie dochters, zullen nu veertien
dagen bij broer en oom Herman
blijven logeren. Na hun vakantie
reis door Europa gaan zij weer
naar huis, in Portland, Oregon
terug.