Juli en augustus vaak
slechte zomermaanden
D-24 „ALLIANCE" maakt een
goede kans op N.A.V.O.-order
Koningin en prins bezoeken Oostenrijk
ONTWERP FOKKER-REPUBLIC
MET GOEDE EIGENSCHAPPEN
Castella Schoonheidszeep
OPERA WINT TERREIN IN
DE VERENIGDE STATEN
MAANDAG 21 MEI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
7
MACHINE MET VERSTELBARE VLEUGEL
Gespannen wachten de Fokkerfabrieken in
Nederland en de Kepublic Aviation Corpora
tion op Long Island in de Verenigde Staten
op de uitspraak, die de N.A.V.O.-experts in
Parijs wellicht al binnen enkele weken zullen
doen over het Fokker-Republicontwerp voor
een nieuwe gevechtsmachine voor de N.A.
V.O. de „Alliance" D-24, het ontwerp, waarin
Fokker zijn gedachten heeft uitgewerkt over
de ideale V.T.OX.-machine (V.T.O.L. bete
kent vertical take-off and landing, dat wil
dus zeggen verticale start en landing en
dit moet men praktisch letterlijk opvatten)
De details van het D-24 project zijn uiter
aard geheim, van de principes is thans vol
doende bekend om zich in hoofdlijnen van de
ze machine een voorstelling te kunnen maken.
Twee punten springen hierbij naar voren:
ten eerste het gebruik van slechts één motor
gedacht wordt aan de Bristol-Siddeley BS
100-straalmotor die ontwikkeld is uit de BS
53 en ten tweede uitschuifbare vleugels,
waardoor bij lagere snelheden en dichter bij
de grond de machine goede vliegeigenschap-
pen behoudt en met een lager brandstofge-
bruik kan toekomen.
Naar verluidt zou liet Fokker-Republicontwerp in Parijs een bijzonder
goede kans maken, omdat in deze jager niet alleen het V.T.O.L.-probleem
is verwerkt, maar ook dat van laag vliegen, langzaam vliegen en zo nodig
economisch vliegen, terwijl daarnaast alle eigenschappen van de super
snelle jager zijn behouden.
Economisch vliegen is voor luchtmachten niet zozeer een financieel
probleem doch wel een praktisch, wanneer het gaat om grote afstanden
te overbruggen. De economie wordt bovendien gediend door het feit, dat
slechts één motor is toegepast, die zowel gebruikt wordt voor de verticale
of zeer korte start als voor het horizontale vliegen. Andere V.T.O.L.-
ontwerpen maken gebruik van afzonderlijke motoren voor start en landing
enerzijds en de normale voortstuwing anderzijds.
uitschuifbare vleugel krijgt de D-24
„Alliance" dus tevens eigenschappen
die de normale jager niet heeft en
ook deze maken de machine tot een
aantrekkelijke propositie.
Eén motor doet
al het werk
Sinds enkele jaren is er een nauwe
technische samenwerking tussen Re
public en Fokker. Republic heeft be
langen in Fokker en Fokker steunt
op de ervaringen, die Republic heeft
opgedaan met onder andere de F-105
„Thunderchief". Beide fabrieken heb
ben onderzoekingen verricht voor het
D-24 ontwerp en onafhankelijk van
elkaar genomen laboratoriumproeven
speciaal ten aanzien van de uit
schuifbare vleugelconstructie heb
ben nagenoeg geLyke, zeer gunstige,
resultaten opgeleverd. Het Fokker-
Republicontwerp heeft concurrentie
b(j de N.A .V.O. De Britse Hawker-
fabrieken dingen mee met de ont
werpen I'.l 127 en P-1154, die echter
eveneens gebruik maken van de
Bristol-Sidelymotor en de Fransen
hebben een steil stijgende „Mirage"
ontworpen.
Veel voordelen
Het gebruik van één motor biedt
zeer vele voordelen. Bij de B.S.-100
motor wordt gebruik gemaakt van
verstelbare straalpijpen: tijdens start
en landing zijn deze verticaal naar
beneden gedraaid. In de horizontale
vlucht wijzen zy naar achteren. De
mondingen lijken wat op een jaloe-
zietje voor een raamventilator. Door
geleidelijke draaiing kan van verti
cale naar horizontale vlucht worden
overgegaan. Het voordeel is o.a. dat
de motor vast is ingebouwd en niet,
zoals in andere ontwerpen, draai
baar. Verder, dat er geen abrupte
overgangen zijn tusen stijging, res
pectievelijk daling op de daarvoor
bestemde motoren en de horizontale
vlucht op de „hoofdmotor".
De D-24 wordt een jager met vaste
deltavleugel en uitschuifbare extra
draagvlakken. Laagvliegende super
sonische machines ondervinden zeer
veel hinder van luchtturbulenties,
die niet alleen op de machine een on
gunstig effect hebben, maar ook
voor de piloot uitermate vermoeiend
zjjn. Beide hebben weer een ongun
stig efect op het vliegtuig als wapen,
nog ervan afgezien, dat de „klappen"
die de machine krijgt ook 'n snellere^
vermoeidheid van de materialen ver
oorzaken. Door de toepassing van de
Eenheid
Van het begin af aan werd de D-
24 „Alliance" ontwikkeld als een
volkomen eenheid van wapendra
ger, motor, navigatie-electronica
en bewapening. De machine moet
in staat zijn van kleine, verstrooid
liggende bas.es te opereren en bij
elke weersomstandigheid zowel
ONVERWACHTE GETUIGE
IN ZAAK-BRÜHNE
In liet proces tegen Vera Briihne, dat
sedert enige weken In Miinchen wordt
gevoerd, heeft zich vrydag een ver
rassing voorgedaan. Vera Briihne
wordt ervan verdacht op Witte Don
derdag 1960 haar voormalige vriend
dr. Praun en diens toenmalige huis
houdster-vriendin Frau Kloo in zyn
villa te hebben vermoord.
Tijdens de zitting van vrijdag kwam
er echter een telefonische mededeling
uit Frankfort binnen volgens welke
zich een getuige had gemeld, die op
de bewuste dag des avonds tegen
acht uur in Starnberg met Vera
Briihne en ene „dr. Schmitz" te za-
men zou zijn gekomen en met hen
beiden in hun auto naar Frankfort
zou zijn gereden. Deze getuige, zich
noemende „Baer", verklaarde van
Vera Briihne een schuldbekentenis
voor geleverde benzine gekregen te
hebben. Eerst had, zo vertelde hij
telefonisch, de „dr. „Schmitz" dit
briefje willen ondertekenen maar Ve
ra zei toen dat dr. Schmitz niet haar
echtgenoot was en schreef het briefje
zelf.
Deze mededeling verwekte levendige
deining in de rechtszaal. „Dat is toch
te gek", riep de president van de
rechtbank dr. Seibert. De rechtbank
besloot dat de nieuwe getuige zo
spoedig mogelijk moest worden ge
hoord. Toen de verdediger, dr. Moser
de verdachte het afschrift van het
telefoongesprek met Baer voorlegde,
zei Vera Brühne hiervan niets at te
weten.
van geringe als van grote hoogte
bodemdoelen te kunnen aanvallen.
Maar bovendien kan deze jager
ook doelen in de lucht aanvallen
en als foto-, radar- of infrarood-
verkenner worden ingezet.
De D-24 „Alliance" zal de opvolger
moeten worden van de „Starfighter"
waarvan de serielevering nog moet
beginnen... Zou in de komende we
ken deze machine gekozen worden,
dan zullen met de verdere ontwikke
ling en de bouw van een prototype
nog enkele jaren gemoeid zijn. De
keuze van dit ontwerp zou voor Fok
ker een zeer grote onderscheiding
betekenen.
Fokker zou dan bovendien de „lei
der" worden by de verdere ontwikke
ling en de seriebouw, die, zoals thans
gebruikelijk, in Enropees verband
zou plaatsvinden. Het zou een sa
menwerking worden tussen Fokker,
Focke-Wnlff in Duitsland, Breguet
(Frankryk), Hawker-Siddeley
(Groot-Brittannië) en een Belgische
fabriek.
't Nat hoeft radio en
televisie niet te vrezen"
By de opening van de vrijdag in Mar-
canti te Amsterdam gehouden ver
gadering der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen heeft de voorzitter,
mr. H. Craandijk, onder meer ge
zegd, dat de maatschappij radio noch
televisie hoeft te vrezen. Voorwaarde
is echter, aldus spreker, dat wij onze
mensen actief moeten betrekken in
wat wij hun bieden.
„Slagen wij er in onze mensen te doen
treden uit de passiviteit en deel te
nemen aan en een aandeel te hebben
in de afwerking van een programma,
dan kunnen de winteravonden van
onze departementen nog steeds een
vervulling brengen voor wat elders
niet wordt geboden. Temidden van
de impulsen van deze tijd heeft de
maatschappij haar beweeglijkheid
hervonden eh zoekt zij naar de nieu
we gestalte, naar de nieuwe vormen,
die onze snel veranderde samenle
ving moeten aanspreken".
Gezochte chauffeur
meldde zich
De door de politie gezochte automo
bilist, die woensdagavond op de
Noordzijde te Amsterdam de 16-ja-
rige scholier Harm Wessemius aan
reed en daarna spoorloos verdween,
heeft zich bij de officier van justitie
aan de Prinsengracht in Amsterdam
gemeld.
Het is de 33-jarige G. R. uit Am
sterdam. Zoals bekend is de jongen,
die een schedelbasisfractuur opliep,
kort na het ongeluk aan zijn ver
wondingen bezweken. De chauffeur
van de personenauto, die de jongen
had aangereden, was na het ongeluk
doorgereden. De auto werd later op
de avond in een schuur op de Braille-
hof gevonden. De identiteit van de
bestuurder was toen al bij de politie
bekend.
Tijdelijk ter kennismaking 4 stukken
voor de prijs van 3
IS HET DIEPTEPUNT VOORBIJ
„FANTASTISCHE BELANGSTELLING"
Ook activiteit op de scholen
Etui vorm van muzikale ac
tiviteit, die de laatste tijd
in de Verenigde Staten sterk
aan populariteit wint, is de
opera. Hoewel het muziekle
ven als geheel een periode
van ongekende bloei kent,
zijn zelfs de mensen van het
vak verrast over de mate,
waarin de opera de toon
blijft aangeven. Een bekende
impresario verklaarde al
thans na afloop van de jong
ste tournee van zijn gezel
schap: „Er bestaat een fan
tastische belangstelling voor
de opera".
Vermoedelijk het beste beeld van
wat er op operagebied in de Ver
enigde Staten omgaat verschaft
het tijdschrift „Opera News" in
zijn statistisch en analystiseh jaar
overzicht. Het brengt deze gege
vens nu al 20 jaar en de redactie
meende er ditmaal goed aan te
doen de gegevens van de laatste 20
jaar samen te vatten.
Het is een zeer belangwekkend
overzicht geworden. Onmiddellijk
dringt zich aan de lezer op welk
een enorme groei zich in deze ja
ren heeft voltrokken: van 77 gezel
schappen in 1941-'42 tot 783 in
1960-'61, waarvan niet minder dan
250 beroepsgezelschappen. Van de
ongeveer 900 opvoeringen per jaar
is men gekomen tot 3.698, het aan
tal verschillende werken nam toe
van 85 tot 259, waarvan ongeveer
de helft moderne.
Verrassend was vooral de toe
genomen activiteit op de
colleges. Twintig jaar gele
den hadden er nog slechts 12 een
opera workshop, thans 211. De
middelbare scholen blijven daar
bij niet ver ten achter, want in
het seizoen 1960-'61 hadden er
183 een goed werkende opera
workshop. Dit is des te meer op
vallend omdat de actieve belang
stelling van tieners voor de opera
nog nauwelijks tien jaar oud is.
Zelfs al in die eerste jaren maten
de College workshops hun krach
ten niet aleen op kleine eenak
ters, maar zelfs op zware werken,
zoals Wagners „Parsival". Thans
hebben de College gezelschappen
zich een vaak eerste plaats ver
overd door prachtige uitvoeringen
van klassieke en moderne opera's.
Zelfs werd menige wereldpremiè
re door College-studenten uitge
voerd.
Allengs begon de opera even
wel naar nieuwe mogelijk
heden voor expressie uit te
zien. In 1950 begon de televisie
nieuwe vrienden van de opera te
winnen door speciale voor de
beeldbuis gemaakte bewerkingen
van bekende en nieuwe opera's.
Een jaar later, op kerstavond '51,
beleefde de eerste speciaal voor
de televisie gecomponeerde opera
haar wereldpremière. Overbodig te
zeggen, dat dit Menotti's „Amahl
and the Night Visitors" was
een „Kerstopera", die elk jaar op
nieuw in de Verenigde Staten
over vrijwel alle zenders wordt
uitgezonden.
Andere ondernemingen dienden
zich aan: de American Opera So
ciety van New York, die in de
tien jaar van zijn bestaan heeft
getoond hoezeer ook van een ope
ra in concertvorm kan worden ge
noten; en de Goldovsky Grand
Opera Theatre van Boston, die
reeds zeven jaar lang tournees
maakt over een uitgestrekt ge
bied en daarmee tienduizenden
nieuwe vrienden voor de opera
gewonnen heeft.
Ongeveer zes jaar geleden werd
in het overzicht van Opera News
een nieuwe categorie van actieve
medewerkers opgenomen, name
lijk de kerken. Naar verluidt heb
ben in 1958-'59 reeds 56 kerken
opera uitvoeringen verzorgd in
hoofdzaak „Amahl" en sinds
dien is dit aantal nog toegeno
men.
Laatste 10 jaar bleven
ze beneden peil
(Van onze weerkundige medewerker)
Ieder jaar vragen wij ons aan de
vooravond van de zomer weer af of
wij bruin verbrand of.-... doorweekt
uit onze vakanties weer thuis zullen
komen. Niet alleen die een, twee of
drie weken vakantie maar ook de
overige dagen, waar nog wel eens
een snipperdag bij is en niet te ver
geten de voor velen lange weekein
den, hebben wij graag zomerweer
zoals in 1959.
Stelden wij in een vorig artikel al
vast dat de zomers in de laatste tien
jaar belangrijk ongunstiger zijn ge
weest dan in de periode van 1932 tot
1941, opvallend is ook dat vooral juli
en augustus de laatste jaren zo heb
ben teleurgesteld.
Nu zijn het juist de maanden juli en
augustus die tot de top vakantie
maanden kunnen worden gerekend,
Vermiste inwoner van
Vlaardingen nam vakantie
De 35-jarige heer John Davidson,
een inwoners van Vlaardingen ge
boren in Schotland, die sinds 11 mei
zijn woonplaats had verlaten en van
wie sedertdien niets meer was verno
men, heeft de politie te Vlaardingen
vanuit Frankrijk opgebeld om mee te
delen dat liy in goede welstand ver
keert.
De politie had zijn opsporing ver
zocht in een extra politiebericht. De
politie deelde daarin mee dat de man
aan geheugenstoornis leidt en in
overspannen toestand verkeert.
Rijksluchtvaartschool
blijft gehandhaafd
De minister van verkeer en water
staat heeft er prys op gesteld aan de
Eerste Hamer mede te delen dat de
rijksluchtvaartschool gehandhaafd
blyft zolang er voor de toekomst een
redelijke vraag naar verkeersvliegers
wordt voorzien.
Het huidige sui-plus aan verkeersvlie
gers by de K.L.M. vermindert voor
de komende jaren de behoefte aan
door de rijksluchtvaartschool af te
leveren leerlingen. Dientengevolge
wordt de rijksluchtvaartdienst op
kleinere leest geschoeid. Dit maakt
een aanzienlijke inkrimping van per
soneel mogelijk, terwijl de voorgeno
men aanschaffing van nieuw materi
aal voorlopig achterwege kan blij
ven. Dit deelt de minister mede in
zijn memorie van antwoord op het
voorlopige verslag der commissie van
rapporteurs over de begroting voor
1962 van zijn departement.
vooral nu men over het plan vakan
tiespreiding weer eens is gestruikeld
en het grootste deel van Nederland
medio juli elkaar onder elke bui die
er valt staat te verdringen.
Klimatologisch is er geen enkele re
den om ons aan juli en augustus als
vakantiemaand vast te bijten.
Uit betrouwbare weercijfers kan
worden opgemaakt dat in de laatste
10 jaar juni en september een betere
beurt met zonnige zomerdagen heb
ben gemaakt dan juli en augustus.
Drie belangrijke weerelementen zijn
wel zonneschijn, temperatuur en
neerslag, zeker voor de vakantiegan
ger.
Wij hebben de laatste tien zomers
aan een nadere beschouwing onder
worpen en daarbij kwam heel dui
delijk tot uiting dat de voorzomers
de laatste jaren veel beter zijn ge
weest dan juli en augustus.
JUNI gaf in De Bilt van 1952 tot
1961 gemiddeld 213 uren zon te
gen normaal 223 uren. Een tekort
van tien uren, gemiddeld per jaar.
Voor JULI bedroeg dit cijfer 184
tegen normaal 199 uren hetgeen
een tekort van 15 uren is en voor
AUGUSTUS 168 tegen normaal
186 uren een tekort van 18 uren
zon. Gemiddeld hebben de laatste
tien zomers in De Bilt 43 uren te
weinig zon opgeleverd waarbij
juni nog de gunstigste en augus
tus de meest ongunstige uitslag
geeft.
De gemiddelde maximum-tempera
tuur geeft een zelfde beeld over bo
vengenoemde periode te zien.
JUNI gemiddeld 0-9 C. te koud; JU
LI gemiddeld 1.5 graden en AUGUS
TUS 1.0 graden te koud. De laatste
tien zomers bleven gemiddeld 1.1
graad te koud. Wat de temperatuur
betreft geeft juli het meest ongun
stige beeld te zien.
De regenval wijst in dezelfde rich
ting. JUNI komt precies op het nor
maal cijfer van 63 mm, JULI 85 mm,
hetgeen 10 mm te nat is; AUGUS
TUS op 101 mm, hetgeen 17 mm te
nat is. De tien laatste zomers geven
een overschot van 27 mm te zien,
over elk jaar.
Geen wonder dat wij ons beginnen af
te vragen of de zomer zijn diepte
punt nu eens voorbij zal zijn. In
J959 leek het er op maar de zomers
van 1960 en 1961 waren na een goed
begin weer veel te nat, te koud en
gaven te weinig zon.
Het herstel kwam verleden jaar Iaat,
voor velen te laat, namelijk in sep
tember dat de warmste maand van
het hele jaar werd.
Wij willen niet bij voorbaat optimis
tisch evenmin pessimistisch zijn.
Veel slechter dan in 1960 en 1961
kan het niet worden en wie weet of
prof- Baur, die goede hoop op een
mooie zomer heeft, krijgt gelijk.
Vooral juli en augustus dienen eens
weer echt zomers uit de bus te ko
men. Hetzij hen gezegd.
ONINGIN JULIANA en PRINS BERNHARD bren-
gen Aan vandaag t/m donderdag aanstaande, een
staatsbezoek aan de bondspresident van Oostenrijk. Hier
mee beantwoorden zij het staatsbezoek dat dr. Adolf
Scharf vorig jaar mei aan koningin Juliana bracht. De fo
to's tonen twee plaatsen, die liet koninklijk paar tijdens
zijn verblijf in Oostenrijk zal bezoeken. Morgen staat, be
halve een galavoorstelling in de Staatsopera, een bezichti
ging van de Rembiundtetsen en het Albertina-museum een
ontvangst ten stadhuize en een ontvangst van de Neder
landse kolonie, ook een bezoek aan de beroemde Spanische
Reitschule op liet programma (onder). Op de derde dag
van zijn bezoek, woensdag bezichtigt het Nederlandse ko
ningspaar de stuwdam te Persenberg in de Donau, na een
boottocht over de Donau stroomafwaarts wordt in Dürn-
stein hel noenmaal gebruik (rechts).