Ik ben hoofd van de O.A.S. en
aanvaard de verantwoordelijkheid
klankbord
Minister Visser
treedt niet af
WOENSDAG BESLISSING
OVER NOTA
VAN DER PUTTEN
Prins Bernhard opende
nieuwe A.N.W.B.-gebouw
INLICHTINGEN OVER
MILITAIRE MACHT
OP NIEUW-GUINEA
DONDERDAG 17 MEI 1962
PRO VIN C1 ALE ZEEUWSE COURANT
3
Tweede dag van proces-Salan
Zege van F.L.N. werd door
generaal De Gaulle verzekerd"
Ex-generaal Raoul Salan heeft gisteren op zijn proces in Parijs
een lezing gegeven van de gebeurtenissen rondom de opstand
van 1958 in Algerije, toen hij te zijner verdediging het woord
kreeg. Salan begon zijn betoog in het afgeladen gerechtsgebouw
om kwart voor vier gistermiddag.
Salan begon zijn betoog dramatisch. Hij zei: „Ik ben het hoofd
van de O.A.S.. Als zodanig staat mijn verantwoordelijkheid
vast Ik aanvaard die omdat ik niet voornemens ben af te wijken
van een gedragslijn die ik gedurende mijn commando van 42
jaar heb aangehouden. Ik ben niet de leider van een gewapende
bende maar een Frans generaal die een zegevierend en niet een
verslagen leger vertegenwoordig".
Doelende op zijn aartsvijand presi
dent De Gaulle, zei Salan: „Het ver-
«chil tussen mij en degene die U
vraagt mjj te doden is, dat ik de
ïangsto tijd van mijn leven in het
leger buiten het Franse moederland
heb gediend".
De ex-generaal zei dat wanneer
iemand „het Frankrijk van de moed"
heeft gekend, hij nimmer „het Frank
rijk van de overgave" zal aanvaar
den.
Salan beëindigde zJjn pleidooi om
kwart over vier met de woorden
„van nu af zal ik zwijgzaamheid be
trachten".
Brief aan De Gaulle
Salan las zijn woorden vanaf een
papier in een microfoon voor. Hij
sprak rustig en er was niets meer
ie bespeuren van de zenuwachtig
heid van het beginstadium van het
proces.
De ex-generaal las brieven voor
die hij ten tijde van de barricaden-
opstand begin 1960 aan De Gaulle
had geschreven met het verzoek
van politiek te veranderen. „Ik
werd niet gehoord, maar ik weet
ilat er in de regering ministers
zaten die myn gevoelens deelden",
aldus Salan.
Hij sprak over zijn ontslag uit het
leger, zijn uitwijzing uit Algerije en
zijn verblijf in 'Parijs onder politie
bewaking.' Daarna óver zijn vlucht
naar Madrid.
Salan zei dat hQ op voorhand was
uitgenodigd deel to nemen aan de
generaalsputsch. Toen hij in Algerije
aankwam voerde generaal Maurice
Challe daar het opperbevel. Salan
sloot zich, samen met de andere gene
raals, aan bij de organisaties getiteld
opperste raad van Algerije. Hij
bracht in herinnering hoe hij en gene
raal Jouhaud hadden besloten te blij-
Af eer dan duizend vrijwilligers
van liet Indonesische ministe
rie van sociale zaken hébhen
zich bij de militaire autoritei
ten in Djakarta gemeld voor
dienst in Nieuw-Guinea". Tot
ae vrijivilligers behoorden een
fielotoh vrouwen. Een vrouwe-
ijk lid van het vrijwilligers
korps, met de woorden sociaal
ministerieop de uniform,
oefent met mannelijke colle
ga's op het excercitieterrein.
WALVIS OP POTEN. Volgens radio-
Moskou hebben Russische vissers een
walvis gedood, die twee poten had.
Volgens het Russische bericht '„geeft
de ontdekking voedsel aan het ver
moeden dat de walvis eens een land
dier is geweest".
De walvis werd gevangen door een
visser uit Wladiwostok nabij de Koe-
rillen-groep.
De walvis had twee extremiteiten, of
benen niet ver van de staart. Een
onderzoek met x-stralen had uitge
wezen, dat in deze extremiteiten on
ontwikkelde dijbenen voorkwamen.
VURIG PARTIJTJE VOETBAL. Van
een Deense schooljongen vloog
voetbalschoen in brand toen hij tegen
de bal trapte. Hij bleek met de schoe
nen door een veld te hebben gelopen,
dat pas met een bestrijdingsmiddel
was bespoten. De wrijving tussen bal
en schoen was voldoende om het te
doen ontbranden. De jongen liep
brandwonden op.
TWIST-RECORD. De 27-jarige Pa-
rljzenaar Michel Ghasty is verzot op
de dans die twist wordt genoemd.
Hij heeft het in een openbare dans
gelegenheid 96 uur achtereen gedaan.
Toen kon hij niet meer. Het zal-wel
een wereldrecord zijn.
ven, toen Challe bekend maakte dat
hij zich zou overgeven na het mis
lukken van de putsch.
Teruggeroepen
„Door de leiding van de ondergrond
se strijd op mij te nemen", aldus Sa
lan, „nam lk geen politieke beslis
sing. Ik werd eenvoudig teruggeroe
pen in het leger, niet langs officiële
weg maar door de eed die ik had
afgelegd".
Salan ontzegde het tribunaal het
recht hem te beoordelen. „Door zulks
te doen zult gij de ontelbare misda
den van de F.L.N., het Algerijnse
bevrijdingsfront, voor het nageslacht
legaliseren", zei bij. De zege van de
F.L.N. was volgens hem verzekerd
door generaal De Gaulle.
Niets te zeggen
Toen Salan uitgesproken was, be
gon de president met het stellen van
vragen. Salan bleef zitten en zweeg.
„Zegt U iets", vroeg de rechter.
„Zoals ik U daarstraks heb gezegd,
zal ik verder zwijgen", antwoordde
Salan. „Ik heb niets te zeggen".
Het proces Salan werd om tien voor
zeven gisteravond verdaagd tot één
uur vanmiddag.
(Van onze parlementaire
redacteur).
Bij de Tweede Kamer is een
nota aanhangig die de minister
van defensie ir. Visser heeft
uitgebracht over de zaak-Van
der Putten. Tot nu toe was
evenwel niet vastgesteld, wat
de Kamer precies met de nota
zou doen. Een commissie uit
de Kamer heeft er haar ge
dachten over laten gaan. In de
vergadering van gisteren is
meegedeeld, dat de Kamer op
woensdag 23 mei a.s. een be
slissing over de te volgen pro
cedure zal nemen.
(Slot van pag. 1)
vallen van het vertrouwen van zijn
fractie genoopt zou worden af te tre
den, dan heeft het, zeker bij de hui
dige constructie van dit kabinet (het
is extra-parlementair, dus zonder of
ficiële bindingen met de politieke
partijen red.), niet de noodzake
lijke consequentie dat het hele ka
binet aftreedt". Anders gezegd: als
minister Visser doet wat de heer
Van Riel wil, dan blijven de andere
leden van het kabinet waarschijnlijk
aan. Prof. De Quay nam met deze
woorden zijn minister niet in be
scherming tegen de heer Van Riel
c.s. Het was een opvallende uit
spraak. Onder intense spanning werd
gewacht op hetgeen minister Visser
nu nog te zeggen had.
Deze verklaarde met één enkele zin:
geen enkele minister Is de represen
tant van zijn partij: „Het gesprokene
door de heer Van Riel kan geen aan
leiding zijn mijn functie neer te leg
gen". Direct daarop stelde kamer
voorzitter Jonkman de stemming aan
de orde.
Stemming
Het zou op dat moment nog moge
lijk zyn geweest, dat de V.V.D.-
fractie wél de begroting had
goedgekeurd, maar zich tégen de
salarispost van de minister had
uitgesproken, om daarmee haar
gebrek aan vertrouwen vast te
leggen. Eerder tijdens het debat
had dc V.V.D.-fractie een forme
le motie van afkeuring kunnen
indienen. Tot verrassing van een
ieder die in de Kamer was, is
echter noch het een noch het an
der gebeurd. De begroting kwam
er op de gebruikelijke wijze door.
Tijdens de debatten, voorafgaande
aan het enerverende slot van de be
grotingsbehandeling, is minister Vis.
ser op opvallende wijze door de an
dere partijen tegen de heer Van Riel
in bescherming genomen. De K.V.P.
deed dit stilzwijgend door, in tweede
instantie, in het geheel niet over de
zaak-Van der Putten te spreken,
daarmee dus afstand nemend van de
kritiek van de heer Van Riel. De P.v.
d.A. liet bij monde van de heer Van
de Stoel weten dat, als zij bezwaren
heeft tegen minister Visser, dit alleen
is omdat hij niet tegen zijn taak is
opgewassen en omdat zijn antwoord
op de kritiek van de P.v.d.A. over
de extra troepenzendingen en over
het beleid inzake Vrij Nederland,
„vervat was in een matig en slecht
geargumenteerd betoog". Prof. Sam-
kalden deed daar nog een schepje
bovenop. Hij zei graag een andere,
meer bekwame minister op de stoel
van defensie te willen zien. Maar de
middelen van de heer Van Riel wil ik
daarbij niet gebruiken. „De heer Van
Riel hanteert de Telegraaf-methode,
welke de heer Oud in Leeuwarden
heeft veroordeeld".
A.R. scherp
De a.r.-afgevaardigde, de heer
Algra was het scherpst in zijn
kritiek op de heer Van Riel. „De
aanval is grondig voorbereid en
overwogen. Het feit dat acht li
berale leden van de Tweede Ka
mer op de tribune zaten om het
schouwspel gade te slaan, is daar
van slechts een zwak bewijs". De
lieer Algra achtte het opvallend
dat de heer Van Riel minister
Visser, nadat minister Van den
Berg om persoonlijke redenen had
moeten aftreden met gejuich in
3e Kamer heeft begroet en nu
plotseling in de steek laat.
„De V.V.D. heeft minister Visser
eerst na het congres in Leeuwarden
laten vallen, dus aan de vooravond
van de verkiezingen. Dit bepaalt het
optreden van de heer Van Riel", al
dus de heer Algra. Hij vervolgde
dat de heer Van Riel de regel, dat
een zaak, die onder de rechter is, niet
besproken dient te worden, met voe
ten heeft getreden. Hij heeft niet
anders gedaan dan de feiten uit de
gerechtelijke stukken zodanig te
rangschikken, dat ze aan zijn bedoe
lingen dienstbaar zijn. Op de heer
Van Riel rust de kwade schijn dat
zijn actie alierminst losstaat van een
verkiezingsaffaire".
„Het gaat voor mij thans zelfs om
de vraag of de V.V.D., na de houding
welke zij op de 15de mei 1962 heeft
aangenomen, als regeringspartner
aanvaardbaar zal kunnen blijven".
Bonn verlaagt
invoerrecht
op auto's
De .Westduitse regering heeft
gisteren opdracht gegeven tot
een tijdelijke verlaging der in
voerrechten op buitenlandse
auto's om de Duitse automo
bielfabrikanten te dwingen hun
aangekondigde prijsverhogin
gen ongedaan te maken.
Deze maatregel, die neerkomt op
een verlaging van de invoerrechten
met de helft, is de regering opge
drongen door de politieke partijen
in het parlement,. Men verwacht
dat de bondsdag vrijdag haar goed
keuring zal hechten aan de voorge
stelde verlagingen, die zijn ingediend.
„U weet, dat ik uw werk met hart
en ziel steun", zei prins Bernhard
gistermorgen, toen hij in zijn functie
van erevoorzitter het nieuwe gebouw
van de Koninklijke Nederlandse Toe
ristenbond A.N.W.B. op de grenS van
Den Haag en Wassenaar officieel
opende.
De prins noemde in een toespraak in
de kantine van dit gebouw de A.N.
W.B. „een nuttig instrument voor
onze gehele natie. Doelstellingen en
werk strekken de gehele maatschap
pij", rekende de prins. „Behoud en
zelfs uitbreiding van de recreatiemo
gelijkheden voor ons in zielental zo
sterk toenemende volk en daar te
genover de gerechtvaardigde eisen
van woningbouw en industrialisatie.
Voorts de bescherming van historisch
en architectonisch waardevolle
stadskernen tegenover de behoeften
van het moderne verkeer. De wensen
van de natuurbescherming tegenover
de al even gerechtvaardigde behoef
ten aan meer kampeerterreinen,
meer landbouwgronden, meer en gro
tere militaire oefenterreinen. En ten
slotte de behoefte aan stilte van de
eenling tegenover het geraas van
motoren en de muziek uit draagbare
radio-ontvangers- Ziedaar, „zo zei
zijne koninklijke hoogheid", enkele
tegenstrijdigheden, waartussen in
ons kleine land ternauwernood een
verzoening mogelijk schijnt.
Foto: in de rotonde van het nieuwe
gebouw kreeg de prins een aange
vraagde reisroute.
Twee beelden van het proces
tegen ex-generaal Salan in Pa
rijs: Boven: iedereen die de
buurt van het paleis van justi
tie in Parijs nadert wordt ter
dege gecontroleerdde bewa
kingsdienst neemt geen enkele
risïcio. Onder: véle juristen, die
niets willen missen van dit
belangrijke proces, wachten in
de hal van het paleis van jus
titie om tot de tribune te wor
den toegelaten.
Staatssecretaris De Jong van mari
ne heeft de Eerste Kamer toegezegd
haar vertrouwelijk te znllen inlichten
over de kracht van het Nederlandse
militaire apparaat op Nieuw-Gninea.
Hij deed dit tijdens de behandeling
van de defensiebegroting 1962, naar
aanleiding van een opmerking van
de heer Van Riel (v.v.d.) die zich had
afgevraagd waarom het de Neder
landse luchtafweer en de Nederland
se vliegtuigen niet is gelukt op te
.treden tegen de langzame Dakota's
en Mitchell's van de Indonesische
luchtmacht die betrokken zijn ge
weest bij de jongste dropping van in
filtranten.
Frankrijk kampt
met stakingen
Frankrijk is gisteren voor de twee
de maal binnen 48 uur door een gro
te staking getroffen. Dinsdag legde
een gedeelte van het spoorwegperso
neel het werk neer, gisteren bleef 27
procent van de P.T.T.-employées
thuis.
De spoorwegstaking werd gistermor
gen om 4 uur opgeheven, nadat
het vervoer in Parijs en voorsteden
langer dan 24 uur lam liad gelegen.
Volgens gezaghebbende kringen
staakt de helft van het hoofdstedelij
ke P.T.T.-personeel. De post wordt
niet besteld, telegraafverkeer en in
terlokale telefoongesprekken zijn ge
deeltelijk onmogelijk geworden.
Vooral Melun en Versailles ondervin
den de gevolgen van de P.T.T.-sta-
king. Deze is daar vrijwel algemeen.
Voor eind deze week staat een sta
king onder het personeel van de ge
nationaliseerde gas- en elektriciteits
bedrijven te wachten, terwijl het
grondpersoneel van de vliegvelden
Orly en Le Bourget eveneens met
plannen rond loopt om het werk
neer te leggen.
In één Kamer
was welletjes
(Van onze parlementaire
redacteur)
In de Tweede Kamer hebben
de heren Van de Wetering van
de C.H.U. en Lucas van de
K.V.P. gepleit voor het onder-
aarvoor omzetbelasting wordt
brengen van alle goederen,
waarvoor omzetbelasting
wordt geheven, in één laag ta
rief in plaats van in drie ver
schillende tariefklassen, zoals
op het ogenblik het geval is.
Een dergelijke wijziging is ech
ter vooralsnog niet te voorzien.
De communistische heer Bak
ker vroeg, wat de heren Van
de Wetering en Lucas „die
zo'n dappere taal hebben ge
sproken". nu zullen gaan doen.
Hij voegde er meteen aan toe,
dat de liberale heer Van Leeu
wen die in het algemeen
voor belastingverlaging is
zich nog al rustig gehouden
had. Onder groot plezier van
de Kamer zei hij: „Ik begrijp
de positie van de heer Van
Leeuwen wel; je kunt niet in
twee Kamers tegelijk tegen de
"egering ageren".
Aan de overzijde van het Bin
nenhof legde de Eerste-Kamer-
fractie van de V.VX>. op dat
ogenblik haar partijgenoot-
minister van defensie ir. Vis
ser het vuur na aan «3e sche
nen.
Het Wereldgebeuren
Vervlogen hoop
In Londen en Washington is jaren
stil gehoopt, dat De Gaulle zou
aftreden, zodra hij het Algerijnse
probleem zou hebben opgelost. Een
geheim is dat niet. De Gaulle echter
heeft aan het vuur van de Britse en
Amerikaanse hoop nooit voedsel ge
geven. Integendeel, bij herhaling ver
kondigde hij zijn in eigen ogen
perfecte plannen voor een ver
enigd Europa en iedere keer bleek
duidelijk de grote rol. die hij zichzelf
in die plannen toedacht. Nu heeft hij
waarschijnlijk het laatste vonkje hoop
geblust met zijn jongste persconfe
rentie. De Gaulle heeft zijn plannen
ontvouwd voor de toekomst. En die
zijn niet mis. Uit hetgeen hij zei
bleek duidelijk, dat hij de affaire Al
gerije als afgedaan beschouwd. Deze
taak heeft hij volbracht. Er is nu
alleen nog de O.A.S. om mee af te
rekenen. De volksstemming op 1 juli
in Algerije zal de afronding van De
Gaulles tot nu toe grootste na-oorlog-
se taak betekenen. Daarna zou hy
van een welverdiende rust in Colom-
bey-les-deux Eglises kunnen genieten.
Hij zou het Franse parlement weer
waarlijk zeggenschap kunnen geven.
In Washington en de Westeurope-
se hoofdsteden zou men zeer waar
schijnlijk niet om zijn politieke heen
gaan rouwen.
Wie heeft gedacht dat het zo zou
lopen kent evenwel De Gaulle
niet. Nu Algerije geen onop
losbaar probleem meer is, ziet de
generaal, die strijd nooit uit de weg
ging, nieuwe vraagstukken, die om
een flinke aanpak vragen.
„Frankrijk is niet werkelijk zichzelf,
wanneer het niet op de eerste rij
staat" verklaarde hij in 1959 even
eens op een persconferentie. „Frank
rijk kan niet Franrijk zijn zonder
grootheid". Die gedachte heeft De
Gaulle nimmer losgelaten. Frankrijk
zal Europa leiding moeten geven.
Dat is zijn grote droom en hier ligt
een grote taak.
In De Gaulle's droom-Europa past
geen N.A.V.O. met Kennedy als
hoogste chef. In dat Europa past
zelfs Engeland niet. De Britten heb
ben er eeuwen lang niet brj willen
horen, nu moeten ze er ook maar
buiten blijven vindt De Gaulle. Hij
baseert zijn Europese samenwerking
liever op een hechte band met Duits
land en verwerpt voor honderd pro
cent de Britse invloed, die onvermij
delijk ook Amerkaanse invloed bete
kent.
Evenals Kennedy houdt De Gaulle
ervan op gezette tijden de pers
bijeen te roepen om zijn hoge as
piraties nog eens duidelijk te maken.
Soms legt hij dan zelfs voor zijn
naaste medewerkers verrassende ver
klaringen af.
Ditmaal hebben zijn mededelingen
ook zijn eigen regering geschokt.
Vijf ministers, allen leden van de
rooms-katholieke republikeinse volks
beweging, hebben hun ontslag geno
men. Hun partij is voorstandster van
een ook politiek vérgaande Europese
integratie en de verklaring van De
Gaulle, dat hij niet gelooft in de ver
wezenlijking van een zo vérstrekken
de eenheid van de oude wereld kon
den zij niet aanvaarden.
De Gaulle heeft zich van deze reactie
niet veel aangetrokken. Hij instrueer
de onmiddellijk zijn premier om de
opengevallen plaatsen in het nog
maar een maand oude kabinet te vul
len met nieuwe ministers en maakte
zich gereed voor een tournee naar
midden-Franrijk, waar hij de komen
de vier dagen de „gewone man" voor
zijn plannen zal trachten te winnen.
Want dat is de methode van De Gaul
le: direct contact met het volk, door
volksstemmingen en toespraken,
waarbij hij vaak met pathos spreekt,
en tochtjes door de provincies. Het
volk moet hem vertrouwen. Ministers
kunnen worden vervangen.
Toch moet deze tegenstand in
eigen land een teleurstelling
voor De Gaulle zijn. Hij wist al
langer dan vandaag, dat de landen
van de zes Wcst-Duitsland wellicht
uitgezonderd niet geestdriftig over
zijn „Europa der vaderlanden" zijn.
Hij heeft nu zelfs gezegd nooit over
een „Europa der vaderlanden" te
hebben gesproken.
Wél zei hy dat de staten de enige
werkelijke eenheden zijn, waarop
Europa kan worden gebouwd. „Euro
pa heeft geen werkelijkheid als het
niet Frankrijk met zijn Fransen.
Duitsland met zijn Duitsers en Italië
met zijn Italianen omvat", zo zou hij
volgens de berichten tijdens de pers
conferentie hebben verklaard. Over
Engeland met zijn Engelsen zweeg
De Gaulle, evenals over Nederland
met zijn Nederlanders, België met
zijn Belgen en Luxemburg met zijn
Luxemburgers. Dat zijn drie kleine
landen en De Gaulle denkt alleen in
het groot. Alleen de grote problemen
hebben zijn aandacht. Gisteravond
pakte een onverstoorbare De Gaulle
zijn koffers voor de provincietocht.
Pompidou bleef in Parijs met de
brokken.
CHARLES DE GAULLE
onverstoorbaar op tournees*