PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
V.S. VOOR EEN NIEUWE CRISIS IN LAOS
Washington overweegt
troepenzending
Zege van liberalen en
Labour in Engeland
Op 1 juli nog geen
huurverhoging
Benelux-resultaten in de praktijk
MEER BOUWVOLUME
VOOR NOODGEMEENTEN
P.Z.C.-zaterdagnummer
Vandaag..,
Achtste kemproef in
Stille Oceaan
Het sop en
de kool
205e jaargang - no. 112
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 62 cent per
week, 8,00 p. kw.; fr. p, p. 8,25
per kw Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 12 mei 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Klein- advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546. adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841(b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, teL 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213), Oostburg tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee red, tel. 2425. adm. tel. 2094.
Regeringsleger moet voor communisten wijken
Een door do communistische opmars in Laos verontruste
Amerikaanse regering overweegt krachtiger acties in het zuid
oost Aziatische vorstendom en zal indien alle andere middelen
falen mogelijk zelfs overgaan tot het zenden van troepen, zo is
gisteren te Washington bekend geworden.
Volgens welingelichte zegslieden zoekt de regering-Kennedy
vooreerst nog een middenweg. Op het Witte Huis en ministerie
van buitenlandse zaken is druk overlegd en er zullen verdere
besprekingen volgen.
Prinses Sophia van Griekenland en
Don Juan Carloshaar verloofde
liebhen een bezoelc gebracht aan het
stadion van Athene. Foto: Meisjes in
Grieks nationaal kostuum strooien
bloemen op het pad van het verloof
de paardat maandag in het huwe
lijk treedt. Voor het eerst sinds de
Spaanse prins zijn hand bezeerde
droeg hij weer uniform.
Woordvoerder Lincoln White zei na
mens het State Department dat „nie
mand in de hoofdstad stilzit" maar
gaf geen commentaar op vragen in
zake eventueel noodzakelijke stappen
nu Kennedy volgens welingelichte
bron van zijn adviseurs had moeten
vernemen dat de Verenigde Staten
het zich niet langer konden „permit
teren om de regeringstroepen voor
het vechten te laten opdraaien".
White verklaarde dat Rusland tot
dusver niet had gereageerd op twee
Amerikaanse verzoeken om het be
stand in Laos te helpen herstellen.
Volgens de woordvoerder lag het in
het „vermogen" van de Russen om
het communistische offensief tot
staan te brengen.
Hij bevestigde dat de Laotisehe rege
ringstroepen in de noordelijke stre
ken schijnbaar „geen doelmatig ver
dedigingssysteem" meer konden vor
men tegen de communistische
agressie.
EIND JUNI
ALGERIJNS
REFERENDUM
Frankrijk heeft de Algerijnse
bevolking gisteren beloofd dat
zij eind juni of begin juli mid
dels een referendum over haar
toekomst zal kunnen beslissen
en grootscheepse maatregelen
aangekondigd inzake eventuele
extremistische sabotageacties
tegen deze stemming.
(Van onze verslaggever)
Op een gisteren te Utrecht gehouden
congres onder de titel „Dubbele wo
ningnood" heeft mr. F. H. J. J. An-
driessen, directeur van de Stichting
Katholiek Instituut voor de Volks
huisvesting, in een uitvoerige rede
betoogd, dat gemeenschappen en ge
bieden, die onevenredig zwaar te lij
den hebben onder de woningnood,
recht hebben op bijzondere maatre
gelen, waaronder hij verstond bijzon
dere contingenten, teneinde deze on
evenredig zware druk weg te nemen.
Bij de bepaling van die gemeenschap
pen en gebieden dient volgens mr.
Andriessen aandacht geschonken te
worden aan de ongewenst samenwo
ning, aan de krotten en aan de toe
neming van de woningbehoefte, in
verbinding aan de ontwikkeling van
de werkgelegenheid.
Het congres waarvoor het gemeen
tebestuur van Enschede het initiatief
had genomen, stond onder leiding
van mr. G. E. van Walsum, de bur
gemeester van Rotterdam en was ge
organiseerd door vrijwel alle ge
meenten met 20.000 iiivvoners cn
meer, die per 1 januari 1960 een sta
tistisch woningtekort hadden van
meer dan 5 procent van de aanwezi
ge woningbehoefte.
pilllUlllllllllllllllllilllllllllllllllUlllllllllilllllllllllllllllilUlIl^
DE EXAMENTIJD komt lang- M
zaam maar zeker op gang.
Een spannende periode voor
degenen, die onder het mes 3
moeten, maar.... ook een inge- 3
spannen tijd voor de examina- 3
toren. „Zigzag"-jeugdpagina 3
sprak met enige vertegen- =3
woordigers van het laatste gil-
de. Op pagina negen.
Dit 21 pagina's tellende P.Z.C.- H
zaterdagnummer omvat onder 3
meer: Stemmen uit dc kerken 3
(pag. 3); Kroniek van Zwin =3
tot Zijpe (pag. 6); „Zigzag"-
jeugdpagina (pag. 9)j Radio
en t.v. met films in Zeeland 3
(pag. 11); letterkundige kro- 3
niek en kunst (pag. 17); „Uw 3
pagina, mevrouw!" (pag. 19);
Kerken en Maatschappij plus
3 feuilleton en puzzel (pag. 21 =3
3 en de kinderkrant met klanken
H uit de ether op pagina 23. 3
lllllllll
Laatste sterkte
Volgens berichten uit Vientiane
was het garnizoen te Ban Hoeui
Sai, de laatste versterking van de
regeringstroepen in noordwest
Laos, gisteren door aanvallen van
guerrillastrijders dermate in pa
niek gebracht dat een derde van
het aantal soldaten naar Thailand
deserteerde en de rest in zuidelij
ke richting naar door communis
tische rebellen bezet gebied
vluchtte.
De Amerikaanse regering heeft in de
afgelopen twee jaar verscheidene
malen overwogen om eigen troepen
in te zetten bij de Laotisehe guerilla-
oorlog, doch hier steeds weer van af
gezien. Dit geschiedde niet in de
laatste plaats doordat de leidende
Amerikaanse militairen Laès een
moeilijk land achten om in te vech
ten.
Alternatieven
Zegslieden te Washington lieten nog
weten dat momenteel bijzonder veel
aandacht wordt besteed aan „politie
ke alternatieven" voor militaire ac
ties. Amerika wil „onberaden stap-
pen" in deze kwestie beslist vermij
den, zo verldaarden zij.
is het 60 jaar geleden,
dat de Nederlandse socialisti
sche dichter Dirk Troelstra op
32-jarige leeftijd te Arnhem j
overleed.
MORGEN
wordt de Franse schilder,
graveur, illustrator, decoront-
werper, glazenier en beeldhou- S
wer Georges Braque te Parijs
80 jaar.
VW*\AAA<\\(VW*VVVW*V^V
Conservatieven
leden gevoelig
verlies
De Britse liberalen en labour zijn
gisteren in een juichstemming ge
raakt naar aanleiding van de uitsla
gen der gemeenteraadsverkiezingen
volgs welke de conservatieven meer
dan 500 zetels hebben verloren en in
minsten? 36 steden hun greep.
De liberalen hebben tot dusver een
zetelwinst van 339 behaald en een
verlies van 12 geleden. Labour won
eveneens 339 zetels en verloor er 76.
De conservatieven wonnen er 13,
maar verloren 535 zetels.
Woordvoerders voor liberalen en la
bour zagen in de uitslagen het begin
van het einde van de conservatieve
regering.
Hoewel plaatselijke verkiezingen
slechts gedeeltelijk een juiste ba
rometer voor het politieke kli
maat vormen zijn politieke waar
nemers het erover eens dat uit de
tot dusver bekende uitslagen een
verder reveil in het liberale kamp
blijkt en dat de liberalen een be
dreiging voor de conservatieven
vormen.
Bij de een week lang gehouden
raadsverkiezingen stonden duizenden
zetels op net spel.
Volgens de tot dusver bekende uit
slagen zijn de zetels als volgt ver
deeld:
Conservatieven 4138; onafhan keijj-
ken 2950; labour 4292; liberalen 436;
anderen 7.
Zo goed als zeker
Behandeling
wetsontwerp
vertraagd
Het kan thans als vaststaand
worden aangenomen, dat de hu
ren niet met ingang van 1 juli,
zoals het in de bedoeling lag
van de regering, zullen worden
verhoogd. Door de vertraging,
die er is ontstaan bij de schrif
telijke voorbereiding, moet het
thans uitgesloten worden ge
acht, dat het wetsontwerp nog
De Amerikaanse commissie voor
atoomenergie heeft meegedeeld dat
de Verenigde Staten gisteren in het
Stille-Oceaangebied hun achtste
kernproef in de dampkring hebben
genomen sedert de hervatting van de
proeven op 25 april.
vóór 1 juli beide Kamers van de
Statcn-Generaal zal kunnen
passeren.
De vaste kamercommissie heeft nog
steeds niet het schriftelijk eindver
slag over het wetsontwerp kunnen
uitbrengen. Zij wacht op de beslis
sing, die de regering zal nemen over
het advies van de Stichting van de
Arbeid met betrekking tot de loon-
compensatie. Zoals bekend heeft de
stichting geadviseerd tot een com
pensatie van anderhalf procent met
een minimum van 2,25 gulden per
week.
Neemt de regering dezer dagen haar
beslissing, dan kan de kamercommis
sie op zijn vroegst eerst volgende
week haar eindverslag uitbrengen.
Vervolgens kan het wetsontwerp op
de agenda van de Tweede Kamer
worden geplaatst. Gelet op de vele
bezwaren, die er bestaan tegen een
huurverhoging op dit tijdstip, zal
met de openbare behandeling van het
wetsontwerp tamelijk veel tijd ge
moeid zijn.
Mocht de Tweede Kamer haar fiat
geven, dan is de beurt aan de Eerste
Kamer, die er wel bezwaar tegen zal
maken het ontwerp in ijltempo af te
handelen. Minister Van Aartsen zal
daarom wel niet anders kunnen doen,
dan een latere datum voor de huur
verhoging te bepalen.
ACHTTIEN JAAR NA OVEREENKOMST
In Zeeuws-Vlaamse grensstreek is
er nog weinig van te merken
Onlaugs werd in een bijeenkomst van agrariërs in Zeeuwscli-
Vlaanderen de opmerking gemaakt: „hoe dichter men de Ne
derlands-Belgische grens nadert, hoe minder men van de
Benelux bemerkt". Men bedoelde, dat er in de 18 achter ons
liggende jaren na de Londen-overeenkomst van 5 septem
ber 1911 over de Benelux op hoog niveau wel veel gecon
fereerd is en dat er ook verschillende besluiten zijn geno
men, maar dat men er in de praktijk weinig van bemerkt en
wel met name aan de grens.
Dat men over de bereikte re
sultaten in die bijna 18 jaren
overigens sterk van mening
kan verschillen, bleek 011s uit
een vluchtig „opinie-onder
zoek" in dat deel van Zee
land dat bij dit soort zaken
het nauwst is betrokken,
namelijk Zeeuwsch-Vlaande-
ren.
Een burgemeester van één der
Zeeuws-Vlaamse grensgemeenten
zei zonder veel omhaal van woor
den, dat hjj van de „Benelux-in-
dc-praktijk" nog niet veel had ge
merkt. „11c zou zo uit mjjn hoofd
geen enkel voorbeeld kunnen noe
men van zaken, die dank zfl de
Benelux in deze streek zyn veran
derd", aldus de burgemeester.
De heer A. Hendrilcse, secretaris
van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in Zeeuwsch-Vlaande-
ren, toonde zich op het gebied van
internationaal wegvervoer, niet
erg enthousiast over de merkbare
resultaten. „Mocht echter dit jaar
de opnieuw aangekondigde libera
lisatie van het wegvervoer wor
den doorgevoerd, dan betekent dat
weer een stap verder in de goede
richting", aldus de heer Hendrik-
se.
Mr. L. W. van Os, inspectenr van
de dienst voor invoerrechten en
accijnen te Terneuzen noemde als
bepaald kenmerkende resultaten,
liet niet meer heffen van invoer
rechten en de vereenvoudiging
van donanebehandeüng, waar
door ook in Zeeuwsch-VIaan-
deren een aantal dubbele grens-
kantoren tot enkele werden te
ruggebracht.
Het zou bepaald te ver voeren alle
Benelux-facetten in een dagblad
artikel onder de loep te nemen.
In dit kort bestek gaat het dus
meer om de vraag of men aan
deze en gen8 zijde van de grens,
elkaar beter heeft kunnen „vin
den" en of men daar in bepaalde
zaken meer contact met elkaar
heeft gekregen c.q. samenwerkt.
En daar is toch echt nog niet zo
heel veel van te bemerken.
Geen contact
Op bestuurlijk gebied hebben bij
voorbeeld de dertien Zeeuws-
Vlaamse grensgemeenten geen
enkel contact met die aan de
overkant van de grenslijn. Als er
eens iets in gezamenlijk overleg
geregeld zou moeten worden, dan
gebeurt dat op boog niveau tus
sen „Den Haag" en „Brussel".
Dit contact ontbreekt ook volko
men tussen de besturen van pol
ders en" waterschappen aan beide
zijden van de grens. Op dat ge
bied blijkt de formele scheidslijn
tussen de territoria van twee Be
nelux-partners nog steeds een on
doordringbare barrière te zijn.
Zo werd nog vrij kort geleden het
Kruispad in de Nieuwe Karne-
melkpolder (gemeente Koewacht)
over een afstand van 1100 meter
verhard. Veertig meter vóór de
Belgische grens hielden de Koc-
wachtse polderbesturen met hun
werkzaamheden op. Er was geen
ftdhtlij 1
enkel contact geweest over het
doortrekken van de weg op Bel
gisch grondgebied. „Wij hebben
die weg aangelegd voor onze ei
gen boeren en niet voor de Bel
gische", zeggen ze in Koewacht.
„Dat wij 40 meter voor de grens
zijn gestopt, is alleen maar ge
beurd om het de botersmokkelaars
niet te gemakkelijk te maken".
Een soortgelijk geval heeft zich
voorgedaan in de Heistraat, even
eens in Koewacht. Bij de aanleg
van rijks- en provinciale wegen
heeft uiteraard wel overleg plaats
gevonden op departementaal ni
veau.
De gemeente Overslag heeft zelfs
eens een paar meter straat op
Belgisch grondgebied aangelegd.
Maar daar loopt de landgrens
midden door de dorpsstraat en op
een bepaald punt zelfs schuin over
de straat. Voor die paar honderd
meter ga je natuurlijk geen inter
nationaal overleg plegen.
Ook op het gebied van verkave
lingen gaat men precies tot aan
de grens. Hebben Belgische grond-
eigenaren percelen op Nederlands
gebied liggen, dan gaan die per
celen gewoon in de verkaveling
mee. Aangezien dit alle losliggen
de percelen zijn, doen zich daarbij
geen problemen voor, zo werd
ons verzekerd.
Strijd om kleuters
Op onderwijsgebied heeft men in
de Zeeuws-Vlaamse grensstreek
wel met een paar probleempjes
te kampen en die geven echt geen
.verheffend beeld yan voortreffe-
De procureur-generaal bij het
Haagse Gerechtshof, mr. D. J.
van Gilse, heefe de importeur
van het Duitse weekblad „Der Spie
gel" ontraden het nummer van deze
week in de verkoop te brengen om
dat er een artikel in staat, dat bele
digend zou zijn voor prins Bernhard.
Wij vinden dat een onverstandige
maatregel. Onverstandig en onjuist.
Het is onjuist omdat een dergelijke
maatregel naar censuur riekt en er
blijkbaar van uitgaat dat het Neder
landse volk overgevoelig is voor lec
tuur als dit Duitse weekblad weet te
spuien. Onverstandig omdat het re
sultaat precies het tegenovergestelde
is van het beoogde doel. Want wat
gebeurt er nu De publikaties over
de stap van mr. Van Gilse hebben
tot gevolg, dat er in het hele land
wordt gepraat en gegist over de
vraag wat er nu wel precies in dat
bewuste artikel staat. En dergelijke
kletspraatjes zijn erger dan het ar
tikel zelf.
Wij hebben het gelezen en wij
moeten zeggen, dat we er ver
baasd de schouders over heb
ben opgehaald. Het sop is namelijk de
kool niet waard. Het stuk is een ci
taat uit een Engels boek, een auto
biografie van de Britse journalist
Sefton Delmer, die beweert met
prins Bernhard bevriend te zijn. Het
citaat betreft het jaar 1936 en meldt
dat de prins vóór zijn huwelijk lid
zou zijn geweest van een nationaal-
soeialistische nevenorganisatie. Toen
hij zich in verband met zijn vertrek
daaraan onttrok, zou er door een lid
van de bewuste
organisatie over
de bruiloft een vol
komen misplaatst
grapje gemaakt
zijn. Dit alles ge
schreven in een stijl van „en ge
lachen dat we hebben". Het artikel
sluit met de mededeling, dat de prins
na de oorlog voor de grappenmaker
bij de geallieerden gepleit zou heb
ben, omdat hij tegenover oude vrien
den altijd een grote loyaliteit toont.
Ziedaar de kern van de zaak.
Het artikel heeft ons niet ge
schokt. Het maakt de indruk
vervelend geklets te zijn, dat
voornamelijk dient om de auteur be
langrijk te maken. Of de feiten juist
zijn kunnen we niet beoordelen, maar
zij interesseren ons geen syllabe. Op
het moment namelijk, dat de „dra-
kentanden" om een titel van een
boek van Upton Sinclair te gebrui
ken Europa gingen verslinden,
heeft prins Bernhard niet geaarzeld
in zijn keuze: hij heeft het goede deel
gekozen Zijn prestaties in de oorlog,
waarbij hij de geallieerde zaak met
terdaad heeft gediend, laten geen en
kele twijfel over zijn gezindheid, zo
dat wij geen enkele behoefte hebben
te discussiëren over de tijd vóórdat
hij Nederlander was. Wij hebben al
léén te maken met de prins als Ne
derlander. En zijn verdiensten voor
ons land in en na de oorlog zijn in
dit verband zodanig, dat wij slechts
de schouders ophalen over het buur-
vrouwengeleuter van een zekere me
neer Sefton Delmer.
Er komt nog bij, dat het verhaal
opgenomen was in „Der Spiegel".
Deze imitatie van het Ameri
kaanse „Time" maar dan een
slechte imitatie hangt nu eenmaal
aan elkaar van het ene schandaal
verhaaltje aan het andere, waarbij
men met wellust vorstenhuizen
op de korrel neemt.
Het Nederlandse koningshuis heeft
dat wel eens meer ervaren. De zin
van dergelijke publikaties ontgaat
ons overigens: er wordt geen enkel
constructief doel mee gediend, maar
er wordt slechts gespeculeerd op de
blijkbaar altijd bestaande interesse
in de chronique scandaleuse. In het
zelfde nummer is een foto opgeno
men van een erewacht op Schiphol
bij de ontvangst van de koninkliike
gasten voor het zilveren bruilofts
feest. Het is een slordige erewacht,
hetgeen het blad aanleiding geeft tot
een sarcastisch onderschrift over de
Nederlandse .^Militardrill". Liever
echter een fout in een Nederlandse
erewacht dan het gedril van de Prui
sen: daaraan is Europa bijna ten
gronde gegaan. Spaar ons voor onze
Duitse critici. Als zrj hun mond open
doen, hebben we neiging om hard
uit de Nato te lopen.
Dit alles overwegende, constateren
we nogmaals dat de procureur-
generaal beter zijn gesprek met
de tijdschriftenimporteur achterwege
had kunnen laten. De voddige Spie-
gel-journalistiek beroert de Neder
landers heus niet, terwijl nu ten on
rechte allerlei gissingen worden ge
maakt. Daarom willen wij kennis
genomen hebbende var het artikel
onze lezers nadrukkelijk verzekeren:
het sop is de kool niet waard.
ltjke samenwerking tussen de 2
eerstgenoemde partners van de
Benelux. In België zijn de kleuter
scholen namelijk al toegankelijk
voor kinderen vanaf 2% jaar oud.
Om diverse redenen (mogelijkheid
tot meer subsidie en meer leer
krachten) worden in de grens
streek Nederlandse ouders be
werkt om hun kleuters naar de
Belgische scholen even over de
grens te sturen. Dit streven naar
meer leerlingen draait in België
zelf bovendien nog uit in een poli
tieke schoolstrijd, waarbij de één
nog grotere cadeaus aan de kin
deren schenkt dan de andere. Het
gevolg hiervan is onder meer, dat
de Nederlandse kleuterscholen
(Zie slot pag. S kol. 1)