PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT V.S. VOOR EEN NIEUWE CRISIS IN LAOS Washington overweegt troepenzending Zege van liberalen en Labour in Engeland Op 1 juli nog geen huurverhoging Benelux-resultaten in de praktijk MEER BOUWVOLUME VOOR NOODGEMEENTEN P.Z.C.-zaterdagnummer Vandaag.., Achtste kemproef in Stille Oceaan Het sop en de kool 205e jaargang - no. 112 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 62 cent per week, 8,00 p. kw.; fr. p, p. 8,25 per kw Losse nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VL1SSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Zaterdag 12 mei 1962 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per m.m. Minim, p. advertentie 4,— Ing. mededelingen driemaal tarief. Klein- advertenties (maximum 8 regels) 25 cent per regel met een minimum van 1,25. „Brieven bu reau van dit blad" 25 cent meer. Giro no 359300 P.Z.C. Middelburg. Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546. adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841(b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, teL 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213), Oostburg tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee red, tel. 2425. adm. tel. 2094. Regeringsleger moet voor communisten wijken Een door do communistische opmars in Laos verontruste Amerikaanse regering overweegt krachtiger acties in het zuid oost Aziatische vorstendom en zal indien alle andere middelen falen mogelijk zelfs overgaan tot het zenden van troepen, zo is gisteren te Washington bekend geworden. Volgens welingelichte zegslieden zoekt de regering-Kennedy vooreerst nog een middenweg. Op het Witte Huis en ministerie van buitenlandse zaken is druk overlegd en er zullen verdere besprekingen volgen. Prinses Sophia van Griekenland en Don Juan Carloshaar verloofde liebhen een bezoelc gebracht aan het stadion van Athene. Foto: Meisjes in Grieks nationaal kostuum strooien bloemen op het pad van het verloof de paardat maandag in het huwe lijk treedt. Voor het eerst sinds de Spaanse prins zijn hand bezeerde droeg hij weer uniform. Woordvoerder Lincoln White zei na mens het State Department dat „nie mand in de hoofdstad stilzit" maar gaf geen commentaar op vragen in zake eventueel noodzakelijke stappen nu Kennedy volgens welingelichte bron van zijn adviseurs had moeten vernemen dat de Verenigde Staten het zich niet langer konden „permit teren om de regeringstroepen voor het vechten te laten opdraaien". White verklaarde dat Rusland tot dusver niet had gereageerd op twee Amerikaanse verzoeken om het be stand in Laos te helpen herstellen. Volgens de woordvoerder lag het in het „vermogen" van de Russen om het communistische offensief tot staan te brengen. Hij bevestigde dat de Laotisehe rege ringstroepen in de noordelijke stre ken schijnbaar „geen doelmatig ver dedigingssysteem" meer konden vor men tegen de communistische agressie. EIND JUNI ALGERIJNS REFERENDUM Frankrijk heeft de Algerijnse bevolking gisteren beloofd dat zij eind juni of begin juli mid dels een referendum over haar toekomst zal kunnen beslissen en grootscheepse maatregelen aangekondigd inzake eventuele extremistische sabotageacties tegen deze stemming. (Van onze verslaggever) Op een gisteren te Utrecht gehouden congres onder de titel „Dubbele wo ningnood" heeft mr. F. H. J. J. An- driessen, directeur van de Stichting Katholiek Instituut voor de Volks huisvesting, in een uitvoerige rede betoogd, dat gemeenschappen en ge bieden, die onevenredig zwaar te lij den hebben onder de woningnood, recht hebben op bijzondere maatre gelen, waaronder hij verstond bijzon dere contingenten, teneinde deze on evenredig zware druk weg te nemen. Bij de bepaling van die gemeenschap pen en gebieden dient volgens mr. Andriessen aandacht geschonken te worden aan de ongewenst samenwo ning, aan de krotten en aan de toe neming van de woningbehoefte, in verbinding aan de ontwikkeling van de werkgelegenheid. Het congres waarvoor het gemeen tebestuur van Enschede het initiatief had genomen, stond onder leiding van mr. G. E. van Walsum, de bur gemeester van Rotterdam en was ge organiseerd door vrijwel alle ge meenten met 20.000 iiivvoners cn meer, die per 1 januari 1960 een sta tistisch woningtekort hadden van meer dan 5 procent van de aanwezi ge woningbehoefte. pilllUlllllllllllllllllilllllllllllllllUlllllllllilllllllllllllllllilUlIl^ DE EXAMENTIJD komt lang- M zaam maar zeker op gang. Een spannende periode voor degenen, die onder het mes 3 moeten, maar.... ook een inge- 3 spannen tijd voor de examina- 3 toren. „Zigzag"-jeugdpagina 3 sprak met enige vertegen- =3 woordigers van het laatste gil- de. Op pagina negen. Dit 21 pagina's tellende P.Z.C.- H zaterdagnummer omvat onder 3 meer: Stemmen uit dc kerken 3 (pag. 3); Kroniek van Zwin =3 tot Zijpe (pag. 6); „Zigzag"- jeugdpagina (pag. 9)j Radio en t.v. met films in Zeeland 3 (pag. 11); letterkundige kro- 3 niek en kunst (pag. 17); „Uw 3 pagina, mevrouw!" (pag. 19); Kerken en Maatschappij plus 3 feuilleton en puzzel (pag. 21 =3 3 en de kinderkrant met klanken H uit de ether op pagina 23. 3 lllllllll Laatste sterkte Volgens berichten uit Vientiane was het garnizoen te Ban Hoeui Sai, de laatste versterking van de regeringstroepen in noordwest Laos, gisteren door aanvallen van guerrillastrijders dermate in pa niek gebracht dat een derde van het aantal soldaten naar Thailand deserteerde en de rest in zuidelij ke richting naar door communis tische rebellen bezet gebied vluchtte. De Amerikaanse regering heeft in de afgelopen twee jaar verscheidene malen overwogen om eigen troepen in te zetten bij de Laotisehe guerilla- oorlog, doch hier steeds weer van af gezien. Dit geschiedde niet in de laatste plaats doordat de leidende Amerikaanse militairen Laès een moeilijk land achten om in te vech ten. Alternatieven Zegslieden te Washington lieten nog weten dat momenteel bijzonder veel aandacht wordt besteed aan „politie ke alternatieven" voor militaire ac ties. Amerika wil „onberaden stap- pen" in deze kwestie beslist vermij den, zo verldaarden zij. is het 60 jaar geleden, dat de Nederlandse socialisti sche dichter Dirk Troelstra op 32-jarige leeftijd te Arnhem j overleed. MORGEN wordt de Franse schilder, graveur, illustrator, decoront- werper, glazenier en beeldhou- S wer Georges Braque te Parijs 80 jaar. VW*\AAA<\\(VW*VVVW*V^V Conservatieven leden gevoelig verlies De Britse liberalen en labour zijn gisteren in een juichstemming ge raakt naar aanleiding van de uitsla gen der gemeenteraadsverkiezingen volgs welke de conservatieven meer dan 500 zetels hebben verloren en in minsten? 36 steden hun greep. De liberalen hebben tot dusver een zetelwinst van 339 behaald en een verlies van 12 geleden. Labour won eveneens 339 zetels en verloor er 76. De conservatieven wonnen er 13, maar verloren 535 zetels. Woordvoerders voor liberalen en la bour zagen in de uitslagen het begin van het einde van de conservatieve regering. Hoewel plaatselijke verkiezingen slechts gedeeltelijk een juiste ba rometer voor het politieke kli maat vormen zijn politieke waar nemers het erover eens dat uit de tot dusver bekende uitslagen een verder reveil in het liberale kamp blijkt en dat de liberalen een be dreiging voor de conservatieven vormen. Bij de een week lang gehouden raadsverkiezingen stonden duizenden zetels op net spel. Volgens de tot dusver bekende uit slagen zijn de zetels als volgt ver deeld: Conservatieven 4138; onafhan keijj- ken 2950; labour 4292; liberalen 436; anderen 7. Zo goed als zeker Behandeling wetsontwerp vertraagd Het kan thans als vaststaand worden aangenomen, dat de hu ren niet met ingang van 1 juli, zoals het in de bedoeling lag van de regering, zullen worden verhoogd. Door de vertraging, die er is ontstaan bij de schrif telijke voorbereiding, moet het thans uitgesloten worden ge acht, dat het wetsontwerp nog De Amerikaanse commissie voor atoomenergie heeft meegedeeld dat de Verenigde Staten gisteren in het Stille-Oceaangebied hun achtste kernproef in de dampkring hebben genomen sedert de hervatting van de proeven op 25 april. vóór 1 juli beide Kamers van de Statcn-Generaal zal kunnen passeren. De vaste kamercommissie heeft nog steeds niet het schriftelijk eindver slag over het wetsontwerp kunnen uitbrengen. Zij wacht op de beslis sing, die de regering zal nemen over het advies van de Stichting van de Arbeid met betrekking tot de loon- compensatie. Zoals bekend heeft de stichting geadviseerd tot een com pensatie van anderhalf procent met een minimum van 2,25 gulden per week. Neemt de regering dezer dagen haar beslissing, dan kan de kamercommis sie op zijn vroegst eerst volgende week haar eindverslag uitbrengen. Vervolgens kan het wetsontwerp op de agenda van de Tweede Kamer worden geplaatst. Gelet op de vele bezwaren, die er bestaan tegen een huurverhoging op dit tijdstip, zal met de openbare behandeling van het wetsontwerp tamelijk veel tijd ge moeid zijn. Mocht de Tweede Kamer haar fiat geven, dan is de beurt aan de Eerste Kamer, die er wel bezwaar tegen zal maken het ontwerp in ijltempo af te handelen. Minister Van Aartsen zal daarom wel niet anders kunnen doen, dan een latere datum voor de huur verhoging te bepalen. ACHTTIEN JAAR NA OVEREENKOMST In Zeeuws-Vlaamse grensstreek is er nog weinig van te merken Onlaugs werd in een bijeenkomst van agrariërs in Zeeuwscli- Vlaanderen de opmerking gemaakt: „hoe dichter men de Ne derlands-Belgische grens nadert, hoe minder men van de Benelux bemerkt". Men bedoelde, dat er in de 18 achter ons liggende jaren na de Londen-overeenkomst van 5 septem ber 1911 over de Benelux op hoog niveau wel veel gecon fereerd is en dat er ook verschillende besluiten zijn geno men, maar dat men er in de praktijk weinig van bemerkt en wel met name aan de grens. Dat men over de bereikte re sultaten in die bijna 18 jaren overigens sterk van mening kan verschillen, bleek 011s uit een vluchtig „opinie-onder zoek" in dat deel van Zee land dat bij dit soort zaken het nauwst is betrokken, namelijk Zeeuwsch-Vlaande- ren. Een burgemeester van één der Zeeuws-Vlaamse grensgemeenten zei zonder veel omhaal van woor den, dat hjj van de „Benelux-in- dc-praktijk" nog niet veel had ge merkt. „11c zou zo uit mjjn hoofd geen enkel voorbeeld kunnen noe men van zaken, die dank zfl de Benelux in deze streek zyn veran derd", aldus de burgemeester. De heer A. Hendrilcse, secretaris van de Kamer van Koophandel en Fabrieken in Zeeuwsch-Vlaande- ren, toonde zich op het gebied van internationaal wegvervoer, niet erg enthousiast over de merkbare resultaten. „Mocht echter dit jaar de opnieuw aangekondigde libera lisatie van het wegvervoer wor den doorgevoerd, dan betekent dat weer een stap verder in de goede richting", aldus de heer Hendrik- se. Mr. L. W. van Os, inspectenr van de dienst voor invoerrechten en accijnen te Terneuzen noemde als bepaald kenmerkende resultaten, liet niet meer heffen van invoer rechten en de vereenvoudiging van donanebehandeüng, waar door ook in Zeeuwsch-VIaan- deren een aantal dubbele grens- kantoren tot enkele werden te ruggebracht. Het zou bepaald te ver voeren alle Benelux-facetten in een dagblad artikel onder de loep te nemen. In dit kort bestek gaat het dus meer om de vraag of men aan deze en gen8 zijde van de grens, elkaar beter heeft kunnen „vin den" en of men daar in bepaalde zaken meer contact met elkaar heeft gekregen c.q. samenwerkt. En daar is toch echt nog niet zo heel veel van te bemerken. Geen contact Op bestuurlijk gebied hebben bij voorbeeld de dertien Zeeuws- Vlaamse grensgemeenten geen enkel contact met die aan de overkant van de grenslijn. Als er eens iets in gezamenlijk overleg geregeld zou moeten worden, dan gebeurt dat op boog niveau tus sen „Den Haag" en „Brussel". Dit contact ontbreekt ook volko men tussen de besturen van pol ders en" waterschappen aan beide zijden van de grens. Op dat ge bied blijkt de formele scheidslijn tussen de territoria van twee Be nelux-partners nog steeds een on doordringbare barrière te zijn. Zo werd nog vrij kort geleden het Kruispad in de Nieuwe Karne- melkpolder (gemeente Koewacht) over een afstand van 1100 meter verhard. Veertig meter vóór de Belgische grens hielden de Koc- wachtse polderbesturen met hun werkzaamheden op. Er was geen ftdhtlij 1 enkel contact geweest over het doortrekken van de weg op Bel gisch grondgebied. „Wij hebben die weg aangelegd voor onze ei gen boeren en niet voor de Bel gische", zeggen ze in Koewacht. „Dat wij 40 meter voor de grens zijn gestopt, is alleen maar ge beurd om het de botersmokkelaars niet te gemakkelijk te maken". Een soortgelijk geval heeft zich voorgedaan in de Heistraat, even eens in Koewacht. Bij de aanleg van rijks- en provinciale wegen heeft uiteraard wel overleg plaats gevonden op departementaal ni veau. De gemeente Overslag heeft zelfs eens een paar meter straat op Belgisch grondgebied aangelegd. Maar daar loopt de landgrens midden door de dorpsstraat en op een bepaald punt zelfs schuin over de straat. Voor die paar honderd meter ga je natuurlijk geen inter nationaal overleg plegen. Ook op het gebied van verkave lingen gaat men precies tot aan de grens. Hebben Belgische grond- eigenaren percelen op Nederlands gebied liggen, dan gaan die per celen gewoon in de verkaveling mee. Aangezien dit alle losliggen de percelen zijn, doen zich daarbij geen problemen voor, zo werd ons verzekerd. Strijd om kleuters Op onderwijsgebied heeft men in de Zeeuws-Vlaamse grensstreek wel met een paar probleempjes te kampen en die geven echt geen .verheffend beeld yan voortreffe- De procureur-generaal bij het Haagse Gerechtshof, mr. D. J. van Gilse, heefe de importeur van het Duitse weekblad „Der Spie gel" ontraden het nummer van deze week in de verkoop te brengen om dat er een artikel in staat, dat bele digend zou zijn voor prins Bernhard. Wij vinden dat een onverstandige maatregel. Onverstandig en onjuist. Het is onjuist omdat een dergelijke maatregel naar censuur riekt en er blijkbaar van uitgaat dat het Neder landse volk overgevoelig is voor lec tuur als dit Duitse weekblad weet te spuien. Onverstandig omdat het re sultaat precies het tegenovergestelde is van het beoogde doel. Want wat gebeurt er nu De publikaties over de stap van mr. Van Gilse hebben tot gevolg, dat er in het hele land wordt gepraat en gegist over de vraag wat er nu wel precies in dat bewuste artikel staat. En dergelijke kletspraatjes zijn erger dan het ar tikel zelf. Wij hebben het gelezen en wij moeten zeggen, dat we er ver baasd de schouders over heb ben opgehaald. Het sop is namelijk de kool niet waard. Het stuk is een ci taat uit een Engels boek, een auto biografie van de Britse journalist Sefton Delmer, die beweert met prins Bernhard bevriend te zijn. Het citaat betreft het jaar 1936 en meldt dat de prins vóór zijn huwelijk lid zou zijn geweest van een nationaal- soeialistische nevenorganisatie. Toen hij zich in verband met zijn vertrek daaraan onttrok, zou er door een lid van de bewuste organisatie over de bruiloft een vol komen misplaatst grapje gemaakt zijn. Dit alles ge schreven in een stijl van „en ge lachen dat we hebben". Het artikel sluit met de mededeling, dat de prins na de oorlog voor de grappenmaker bij de geallieerden gepleit zou heb ben, omdat hij tegenover oude vrien den altijd een grote loyaliteit toont. Ziedaar de kern van de zaak. Het artikel heeft ons niet ge schokt. Het maakt de indruk vervelend geklets te zijn, dat voornamelijk dient om de auteur be langrijk te maken. Of de feiten juist zijn kunnen we niet beoordelen, maar zij interesseren ons geen syllabe. Op het moment namelijk, dat de „dra- kentanden" om een titel van een boek van Upton Sinclair te gebrui ken Europa gingen verslinden, heeft prins Bernhard niet geaarzeld in zijn keuze: hij heeft het goede deel gekozen Zijn prestaties in de oorlog, waarbij hij de geallieerde zaak met terdaad heeft gediend, laten geen en kele twijfel over zijn gezindheid, zo dat wij geen enkele behoefte hebben te discussiëren over de tijd vóórdat hij Nederlander was. Wij hebben al léén te maken met de prins als Ne derlander. En zijn verdiensten voor ons land in en na de oorlog zijn in dit verband zodanig, dat wij slechts de schouders ophalen over het buur- vrouwengeleuter van een zekere me neer Sefton Delmer. Er komt nog bij, dat het verhaal opgenomen was in „Der Spiegel". Deze imitatie van het Ameri kaanse „Time" maar dan een slechte imitatie hangt nu eenmaal aan elkaar van het ene schandaal verhaaltje aan het andere, waarbij men met wellust vorstenhuizen op de korrel neemt. Het Nederlandse koningshuis heeft dat wel eens meer ervaren. De zin van dergelijke publikaties ontgaat ons overigens: er wordt geen enkel constructief doel mee gediend, maar er wordt slechts gespeculeerd op de blijkbaar altijd bestaande interesse in de chronique scandaleuse. In het zelfde nummer is een foto opgeno men van een erewacht op Schiphol bij de ontvangst van de koninkliike gasten voor het zilveren bruilofts feest. Het is een slordige erewacht, hetgeen het blad aanleiding geeft tot een sarcastisch onderschrift over de Nederlandse .^Militardrill". Liever echter een fout in een Nederlandse erewacht dan het gedril van de Prui sen: daaraan is Europa bijna ten gronde gegaan. Spaar ons voor onze Duitse critici. Als zrj hun mond open doen, hebben we neiging om hard uit de Nato te lopen. Dit alles overwegende, constateren we nogmaals dat de procureur- generaal beter zijn gesprek met de tijdschriftenimporteur achterwege had kunnen laten. De voddige Spie- gel-journalistiek beroert de Neder landers heus niet, terwijl nu ten on rechte allerlei gissingen worden ge maakt. Daarom willen wij kennis genomen hebbende var het artikel onze lezers nadrukkelijk verzekeren: het sop is de kool niet waard. ltjke samenwerking tussen de 2 eerstgenoemde partners van de Benelux. In België zijn de kleuter scholen namelijk al toegankelijk voor kinderen vanaf 2% jaar oud. Om diverse redenen (mogelijkheid tot meer subsidie en meer leer krachten) worden in de grens streek Nederlandse ouders be werkt om hun kleuters naar de Belgische scholen even over de grens te sturen. Dit streven naar meer leerlingen draait in België zelf bovendien nog uit in een poli tieke schoolstrijd, waarbij de één nog grotere cadeaus aan de kin deren schenkt dan de andere. Het gevolg hiervan is onder meer, dat de Nederlandse kleuterscholen (Zie slot pag. S kol. 1)

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 1