x
DE KERKENr
I
'1
r
2
Daniël Rops over 't
Vaticaanse concilie
Puzzel-rnbriek
IN DE GREEP
VAN DE ANGST
de maatschappij
UITBREIDING ACTIVITEITEN
OEC. VLUCHTELINGENHULP
VOLVO
ZATERDAG 12 MEI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
21
TWEEDUIZEND „CONCILIEVADERS"
Moskou: „godsdienstig
Atlantisch Pact"
De kerkvergadering, die paus
Joannes XXIII voor oktober
van dit jaar heeft uitgeschre
ven, staat bekend als „het
tweede Vaticaans concilie",
maar in feite is zij te be
schouwen als de twintigste-
eeuwse oecumenische verga
dering van de Rooms-Katho-
lieke Kerk.
De eerste concilies van de
kerk van Rome waren niet
oecumenisch in de ware zin
des woords, omdat deze uni
versaliteit impliceert. Ze wa
ren wél universeel in het ver
band van de beschaving van
die tijd en bestreken een ge
bied zo groot als door de
kerk werd bediend.
Vandaag' de dag, nu liet christen
dom over de liele wereld is ver
spreid en bisschoppen in straal
vliegtuigen naar Rome reizen,
worden voor het concilie ongeveer
tweeduizend „concilievaders" ver
wacht, voor een bestudering van
de katholieke leer en organisatie.
Het eerste grote concilie was dat
van 325, uitgeschreven door paus
Sylvester de Eerste. Het werd
bekend als het concilie van Ni-
cea. Het laatst gehouden concilie
was dat van 1869-1870, bekend
als het eerste Vaticaanse conci
lie. Het primaatschap en de on
feilbaarheid van de paus als ker-
leraar werden er op vastgelegd.
Trente
In een overzicht van de concilies
onder de titel „Het tweede Vati
caans concilie, de achtergrond van
het oecumenisch concilie van paus
Joannes XXIII" geeft de Franse
auteur Daniël Rops een opsom
ming van de concilies uit het ver
leden.
Rops besteedt vooral aandacht
aan het concilie van Trente dat
duurde van 1543 tot 1563 en ge
leid werd door de pausen Paulus
de Derde en Pius de Vierde.
Trente gaf de lijnen aan van de
barrière tegen het protestantisme
en voor een algehele hervorming
van de katholieke praxis.
„Aan de fundamenten van de ver
schillende concilies lagen uiteen
lopende oorzaken ten grondslag",
aldus Rops. „Sommigen zagen als
hun essentiële taak de regeling
van leerstellige kwesties, anderen
reflecteerden de noodzaak van
reorganisatie, hervorming en zui
vering. Weer anderen vooral
Trente toonden zich vrucht
baar op het stuk van dogmatische,
organisatorische en disciplinaire
renaissance".
Het eerste Vaticaanse concilie
vestigde de kerk zoals ze zich nu
aan ons voordoet. Het werd voor
tijdig afgebroken door de oorlog
en veel punten bleven onbespro
ken.
Paus Joannes, aldus Rops, „heeft
duidelijk te kennnen gegeven dat
een van de voornaamste doelstel
lingen van het tweede Vaticaanse
concilie een gebaar jegens afge
scheiden broeders en zusters zal
zijn. Het zou een kapitale fout
zijn het concilie af te schilderen
als een soort oorlogsmachinerie,
een soort „godsdienstig Atlantisch
Pact", zoals de Russische acade
mie het heeft genoemd, die er een
manifestatie van de „anti-commu
nistische traditie van het Vati-
caan in ziet".
Problemen
Het zou niet minder onjuist zijn
te veronderstellen dat slechts een
noodtoestand de kerk zou kunnen
aanzetten tot het houden van
plechtige zittingen. Zulk een le
zing zou men het etiket „Concilie
van de Angst" kunnen opplakken;
en er het begin van een volsla
gen omwenteling in kunnen zien.
Volgens Daniël Rops ziet de R.-K.
Kerk zich op dit ogenblik in de
eerste plaats geconfronteerd met
de problemen die haar door de
gemeenschap worden gesteld. De
wereldbevolking heeft het getal
3 miljard bereikt. Ruim 1,9 mil
jard is niet-ehristelijk en slechts
480 tót 510 miljoen zijn rooms-
katholiek.
„De kerk van Christus weet van
nu af", aldus de Franse acade
micus, „dat zij een minderheids
groepering vormt. Daaruit vloeit
de plicht voort haar apostolische
zending onder niet-christenen te
herzien, en ook die onder haar
lidmaten die alleen christenen zijn
uit conventie".
„De katholieke kerk", zo besloot
Rops, „roept geen concilie bijeen
om een aanval van haar belagers
te overwegen, een defensie op te
bouwen of een opzienbarende
campagne in het licht van drei
gende gevaren af te kondigen".
NIEUW GEBOUW, NIEUWE PLANNEN
Van stoffelijke naar
financiële steun
(Van onze correspondent)
De Stichting Oecumenische Ilulp
aan kerken en vluchtelingen in
Utrecht, heeft aan de Corn. Hout
manstraat 17 in die gemeente een
nieuw pand in gebruik genomen.
Dr. L. E. Cooke, adjunct-secreta-
ris-generaal van de Wereldraad
van Kerken en directeur van de
afdeling hulpverlening van de we
reldraad heeft het gebouw dezer
dagen geopend.
Het Nederlands interkerkelijke
bureau dateert van 1946, toen men
de hulp die van buitenaf kwam,
coördineerde. Dat is zo gebleven
tot 1952. In dat jaar werd Ne
derland van ontvangend land een
gevend land. Begonnen werd in
dertijd met twee mensen, thans
zijn er veertien aan het werk voor
allerlei taken van het hulpverle-
ningswerk, waarvoor de Neder
landse kerken de financiën ver
strekken.
In 1954 gaven de Nederlandse
kerken voor in totaal 34.000, in
1955 78.000, in 1959 413.000. in
1960 750.000 en vorig jaar bijna
twee miljoen gulden, waarbij in
begrepen is het bedrag van de
gereformeerde kerken, waarmee
ten nauwste wordt samenge
werkt.
Nu men de beschikking over vol
doende ruimte heeft gekregen, wil
de stichting ook naast de reeds
bestaande activiteiten hulp gaan
verlenen aan jonge mensen, die op
velerlei terrein geruime tijd in het
buitenland werken ten dienste van
bepaalde gemeenschappen en on
derontwikkelde gebieden.
ONTWIKKELING
Behalve die materiële ontwikke
ling voor het werk van de stich
ting, is er ook een ontwikkeling
in de arbeid zelf geweest. Bepaal
de men zich aanvankelijk tot het
verlenen van stoffelijke hulp, al
lengs begreep men dat hulp op
langere termijn noodzakelijk was.
Men begreep dat men er niet
was met het verstrekken van
voedsel en kleding, daarnaast
moest- worden geprobeerd de men
sen tot ontwikkeling te brengen
en ze nieuwe en betere arbeids-
methoden te leren.
Dr. Cooke, Brit van geboorte,
leidt sinds een jaar of zeven het
hulpverlenïngswerk van de We
reldraad van Kerken in Genève.
Zijn arbeidsterrein omvat de ge
hele wereld, maar in Genève
wordt de hulpverlening georga
niseerd en gecoördineerd. On
danks het feit dat er veel wordt
gedaan is er nog veel meer nodig.
„Voedsel en kleding zijn prettige
dingen om te ontvangen, maar
met geld kunnen de kerken méér
doen", zo zei hij.
In zijn openingsrede in Utrecht
gaf hij aan. dat het nieuwe ge
bouw opgedragen moest worden
aan God, opdat het een nuttig in
strument zal zijn in zijn dienst.
„Interkerkelijke hulpverlening is
een zaak van gehoorzaamheid
van de kerk aan haar Heer", al
dus dr. Cooke.
Hén stalen body! Gemaakt door
vakmensen met een (voor deze tijd)
uniek gevoel voor degelijkheid.
Bij de proefrit zal men U tonen: de Volvo
heeft een zelfdragende, geheel
stalen carrosserie. En over veilige
bescherming gesproken; in een Volvo
bent u gepantserd! Ook daarom zijn
steeds meer autokenners
VOLVANVOLVO!
stalen carrosserie
Iedereen is vol van
„Produel o[ Swedish engineering''
Imppr&ice voor Nederland:
NIHAM N.V. - Oen Haag
Koninginnegracht 10-11 - TeU (070) 182056
Gtfcruik uSsIuHend originele onderdelen
MIDDELBURG: Garage C. Huybregfs, Blauwedijk 45-47, Telefoon (01180) 21 55
VEERE: N.V. G. M. Poppe Zonen, Markt 212-213, Telefoon (01181) 2 61 en 2 92
ST. ANNALAND: Garage J. Kurvink, Voorstraat 2, Telefoon (01665) 4 45
Zeister jengd bouwt
school voor India
De ambassadeur van India in Neder
land, Zijne Excellentie Raj. Krish
na Tandon, heeft gistermorgen
samen met zijn echtgenote een be
zoek gebracht aan de gemeente
lijke technische school in Zeist,
waar vijftig leerlingen uit de
hoogste klassen sinds september
van het vorig jaar onder leiding
van twee leraren in de bouwkun
de drnk doende zyn met het bou
wen van een houten school ten be
hoeve van de jeugd van India.
De mogelijkheid van de bouw van
dit geschenk van de Zeister jeugd
aan de kinderen van India werd
het vorig jaar geschapen door
het voeren van diverse acties,
waarmee de Zeister jeugd een be
drag van rond 10.000 bijeen za
melde.
Volgens het Oostenrijkse verbond van
waterschappen bestaat het gevaar, dat,
wanneer geen maatregelen worden ge
nomen tegen de watervervuiling, de
Oostenrijkse meren verboden zullen wor
den voor zwemmers. Geëist wordt dat
het lozen van afvalwater op de kanalen
die met de meren in verbinding staan,
wordt gestaakt. Dit dringt volgens de
autoriteiten temeer, aaar deze meren
binnenkort als reservoir voor drinkwater
gebruikt zullen moeten worden.
DE OPLOSSING VAN
VORIGE WEEK:
1
t
3
5
b
9
10
12
l_
13
11
15
16
17
18
19
2o
2»
22
23
21
25
26
27
28
29
30
51
32
>5
31
35
36
37
3«
39
40
44
41
45
47
40
49
50
Si
52
53
51
VS
56
57
99
59
bO
<>1
62
63
64
b5
bb
b7
60
69
7Q
DE NIEUWE PUZZELOPGAVE
LUIDT:
HORIZONTAAL: 1 naschrift (afk.);
3 joodse godsdienstleraar; 7 per pro
curatie, afk.: 9 moeilijk, veeleisend;
11 alliage; 14 teken van waardig
heid; 16 het onderste langscheepse
hout; 18 eiland i. d. Middell. Zee; 20
alvorens; 22 rij schepen achter sleep
boot; 24 lidwoord; 25 aanraking, voe
ling; 28 troef negen; meisjesnaam;
29 maanstand, afk.; 31 vruchtbare
(grond); 33 dit is, afk; 34 tijding;
36 kneep; 39 ontbinding, verderf; 40
namelijk, althans: 42 uiteinde van
een spier; 44 petrol.mij, afk.; 46 elec-
trotechnisch, afk.; 48 woudkoe; 51
gij; 52 meisjesnaam; 54 in hinder-
1 laag; 56 droog; 57 gewricht: 59 om
slag, brieventas; 60 al; 62 slag van
het hart; 64 behaarde dierenhuid; 65
melkgevende dieren; 67 echtgenoten
v. 651; 68 Duitse munteenheid, afk-;
69 scherp kijken; 70 emeritus, afk.
VERTICAAL: 1 christelijk feest; 2
behoudens de titels, afk.; 3 ltlip; 4
landbouwwerktuig; 5 uitroep van af
keer; 6 ieder; 7 moerassig stilstaand
water; 8 land achter het IJzeren
Gordijn; 10 werk dat iemand is op
gelegd: 12 sluwheid; 13 welpenleid
ster; 15 keurige; 17 opening (in rok
bijv.); 19 elasticiteit; 20 enige, een
zekere; 21 knaagdier; 23 gelofte; 26
aanspreektitel v. e. luitenant-kol.; 27
herkenningsteken; 30 gissen; 32 dier;
34 klap; 35 hert; 37 badplaats in
Duitsland; 38 voor-: voorvoegsel; 41
afweren, doen teruggaan; 43 ten ein
de; 45 graansoort; 47 metaal; 49 li
chaamsdeel; 50 boom; 51 opperwe
zen; 53 stuk bouwland: 54 gemakke
lijk, vlug; 55 tocht; 56 gistmiddel;
58 de dagen van: vroegere tijden; 61
iedere; 63 hoofddeksel; 64 nachtge
waad; 66 heden; 67 elem. beryllium,
De Amerikaanse raad voor de burger
luchtvaart heeft een onderzoek gelast
naar de concurrentie tassen drie Ameri
kaanse luchtvaartmaatschappijen die op
Europa vliegen. Dit zijn de Pan-Ameri
can World Airways, de transworld Air
lines en de Seaboard World Airlines.
De laatste maatschappij vervoert alleen
vracht. Als de raad zijn zin krijgt, zal
de concurrentie tussen deze maatschap
pijen drastisch worden beperkt.
Feuilleton
door Karl Unselt
33
Juist omdat zij mijn zuster is, zei
Hilde koeltjes en uit de hoogte,
waarschuw ik haar. Verdachten
waarschuw ik niet, moeder. Daar
kunt U staat op maken.
En dat is dan ook wel het eni
ge, waarop ik bij jou staat kan ma
ken, opperde mevrouw Braun.
Moeder, laat dat toch, smeekte
haar man, terwijl hij zijn gesneden
tabak in een zakje deed-
Och, die scherpe opmerkingen van
moeder hinderen mij helemaal niet,
vader, zei Hilde gelaten. Zij is en
blijft nu eenmaal reactionair en is
tegen de vooruitgang gekant
Trude boog het hoofd, want zij her
innerde zich onlangs hetzelfde van
haar moeder gedacht te hebben. Te
gelijkertijd stelde zij echter met een
beetje schrik vast, dat zij zich dis-
lancieerde van haar zuster, met wie
zij altijd goed had kunnen opschie
ten. Die scheiding deed haar pijn en
om de beginnende kloof niet nog bre
der en dieper te laten worden, zweeg
zij, alhoewel zij meende, dat nu niet
meer te mogen doen. Omdat zij aan
Hilde gehecht was, wilde zij haar
niet helemaal verliezen.
Ik heb géhoord, wendde Hilde zich
weer tot haar, dat jij gezien bent
met 'n man, die gearresteerd is als
agent. Daarna heb je op een opval
lende manier geïnformeerd waar hij
was en je laten verleiden tot uitla
tingen, die voor een politiebeambte
laten we zeggen nu niet be
paald raadzaam zijn. Pas een beetje
op, Trude; men is op je gaan letten
en dat is niet goed. ik zou toch lie
ver niet in een situatie komen om
mijn zuster te moeten veroordelen.
Op genade hoef je dan niet te re
kenen, zei mevrouw Braun tegen
Trude, en haar stem trilde- Bij haar
niet-
Genade, moeder, zette Hilde op
scherpe toon uiteen, is zwakheid en
wij hebben niet nodig zwakheid to
tonen. Als ik mijn zuster zou moeten
veroordelen, zou ik weten dat zij
iets gedaan had, wat zij niet mocht
doen. Het zou dan dus niet aan mij
liggen, maar aan haar, als het tot 'n
vonnis moest komen.
Onzin, zei haar moeder. Op de
eerste plaats wordt men hier opge
pikt zonder te weten waarom, want
niemand zegt je waarom, of hoe, -of
wat- En op de tweede plaats staat
het vonnis toch al bij voorbaat vast-
Dat hoef jij alleen maar af te lezen.
Moeder, waarschuwde Hilde, ter
wijl haar gezicht rood opvlamde:
Laat ik dat nu geen tweede keer ho
ren.
Dat mag ik niet, voegde zij er
zachtjes aan toe.
Hier, zei mevrouw Braun onbe
vreesd, tussen, deze vier muren ben
je voor mij nog altijd mijn dochter
en geen lid van een tribunaal. Hier
heb ik nog iets te vertellen en ik zeg,
wat ik wil.
Kilde greep naar haar las en stond
op.
Dan dwing je me ertoe, te gaan
en nooit meer terug te komen.
Och. blijf toch, verzocht Trude en
trok Hilde weer op haar stoel. Je
kent moeder toch. Wij kunnen haar
niet meer veranderen en hebben
daar ook geen recht toe.
Nu, houd ook eindelijk je losse
tong eens in bedwang, viel Wilhelm
Braun opeens uit Je geeft Hilde toch
ook voortdurend de pap in de mond.
Die kan immers niet anders-
Jij bent een lafaard, Wilhelm,
maar geen man.
Zo denk je dat. En Hilde en
Trude, die zijn zeker door de ooie
vaar gebracht, hè?
Zij wierp hem niet bepaald een dank
bare blik toe en deed toen maar
alsof er helemaal niets was.
Intussen had Hilde zich door haar
zuster laten overhalen om te blijven,
maar de afgebroken draad was niet
zo gauw weer aaneen te knopen. Er
volgde een stilte, waar niemand raad
mee wist en die zwaar drukte in bet
kleine vertrek.
Trude dacht ingespannen na, waar
over men zou kunnen praten, zonder
iemand aanstoot te geven. Het gezin,
zo stelde zij smartelijk vast, was al
behoorlijk uit zijn voegen geraakt
en voor de volkomen ineenstorting
waren een paar woorden voldoende,
die vroeger onschuldig geweest zou
den zijn, maar die nu de uitwerking
konden hebben van dynamiet.
De vader pakte de rest van zijn ta
baksbladeren weer in een courant
en zei als terloops, terwijl hij op een
foto wees:
Hier heb je die dr. Hager. Daar
vroeg je toch naar, Trude.
Hilde greep naar de courant, terwijl
Trude haar belangstelling ervoor
probeerde te verbergen.
Ja, dat is kameraad Hager, zei
Hilde met zekere trots.
Laat eens kijken, verzocht Trude
op onverschillige toon. Hilde reikte
haar het stuk courant met de ta
baksbladeren toe-
Voor hem schrikt en beeft ieder
een, die een slecht geweten heeft-
Maar ik niet, mompelde mevrouw
Braun.
Trude bekeek de foto en had de in
druk, dat zij dat gezicht al eens eer
der gezien had.
Hij ziet er niet goed uit, vond zij,
terwijl zij de trekken van het ge-*
zicht bestudeerde en in haar geheu
gen probeerde te prenten. Om te
voorkomen, dat Hilde haar woorden
verkeerd zou uitleggen, vroeg zij: Is
hij misschien ziek?
Ik geloof het wel, zei Hilde kort
af.
Zieke mensen moeten niet rege
len, meende mevrouw Braun bits.
Wie ziek is, heeft een slecht humeur
en is afgunstig op de gezonden.
Trude gaf haar vader de krant terug.
Daar is iets van waar, zei ze en
nam zich voor, de foto uit te knip
pen.
Maar er zijn mensen, wier wil de
ziekte overwint, antwoordde Hilde
trots. Hager is er zo eentje- Die is er
niet onder te krijgen. Die is hard te
genover zichzelf en dus ook tegen de
lauwen en de slappelingen waarvan
de kantoren eindelijk eens gezuiverd
behoren te worden.
Ramdohr was dan zeker ook zo'n
lauwe en zo'n slappeling? merkte
haar moeder op en keek haar strak
aan.
Wie beweert dan. dat kameraad
Hager Ramdohr heeft laten arreste
ren vroeg Hilde en er lag een drei-
gende ondertoon in haar woorden.
Wie beweert dat? Daar haar moeder
zweeg, waarschuwde zij haar: U
moet maar een beetje voorzichtig zijn.
Zulke praatjes kunnen U nog wel
eens lelijk opbreken.
Waarom eigenlijk? Waarom mag
men zoiets niet zeggen? Onder kei
zer Wilhelm kon men rustig over
zoiets spreken.
Dat was heel iets anders, vond
Hilde en haar gezicht stond erg mis
noegd. Het wemelt onder ons van
spionnen, verklikkers, agenten, reac
tionairen en fascisten, die onze jonge
republiek willen ondermijnen. Overi
gens, zo wendde zrj zich ineens tot
Trude, wat was dat eigenlijk voor een
man waar men jor mee gezien heeft
en waar je zo opvallend naar geïn
formeerd hebt?
Geen agent, Hilde, antwoordde
Trude zachtjes.
Nee,"die zeker niet, viel mevrouw
Braun haar lachend bij-
Ken jij hem ook? vroeg Hilde
scherp en er verschenen sombere
rimpels op haar voorhoofd.
Allicht. Hij heeft hier koffie ge
dronken. Jij kent hem trouwens ook.
Ja, daar kijk je van op, hè?
Hilde stond op en keek haar fami
lieleden wantrouwend aan.
Wat moet dat allemaal betekenen?
Dat lflkt waarachtig wel op een sa
menzwering. Dus, Trude, wie is die
man Ik spreek nu ambtelijk met je.
- Rudi Grabert, antwoordde Trude
;eïntïmïdeerd. (Wordt vervolgd!
