PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ADENAUER WIJST AMERIKAANS PLAN
VOOR BERLIJN AF
V.V.D. wenst aftreden
minister Visser
Deltadienst Bruinisse werkt deze week met
een „service-station
Bonn's ambassadeur
in Washington wordt
teruggeroepen
Vandaag..
U van ons,
wij van U
99
205e jaargang - no. 108
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 62 cent per
week, 8,00 p. kw.fr. p. p. 8,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 8 mei 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
nun. Minim, p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro nt. 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierikzee red. tel. 2425. adm. tel. 2
„Met internationaal gezagsorgaan is niet te werken"
Bondskanselier Konrad Adenauer heeft gisteren verklaard dat
er tussen de V.S. en West-Duitsland meningsverschillen bestaan
over het Amerikaanse plan om de kwestie-Berlijn te regelen en
dat de Westduitse ambassadeur te Washington, Wilhelm Grewe,
zal worden teruggeroepen.
De bondskanselier, die een tweedaags bezoek aan West-Berlijn
bracht, zei op een persconferentie dat het Amerikaanse plan om
een internationaal gezagsorgaan te belasten met het toezicht
op het verkeer van en naar Berlijn „niet uitvoerbaar" was.
Adenauer gaf te kennen dat de bondsrepubliek er de voorkeur
aan gaf geen deel uit te maken van een dergelijk gezagsorgaan.
Ilij prees de Westduitse ambassadeur
te Washington, Wilhelm Grewe, die
naar verluidde bij bet Amerikaanse
ministerie vuil buitenlandse zaken
niet goed zon zijn aangeschreven
omdat hij te kennen had gegeven dat
hij tegen het Amerikaanse plan was.
Adenauer zei echter dat Grewe zou
worden vervangen. „De. onschuldigen
moeten er onder lijden als er com
plicaties komen", zo verklaarde liy.
De bondskanselier sprak eveneens
over de Westduitse ambassadeur te
Moskou, Hans Kroll. Over de diplo
maat, die in verband met de kwestie
Berlijn werd vervangen, zei Adenau
er dat hij zijn standplaats zou verla
ten omdat hij „ziek" was.
Ulbricht
Behalve Adenauer is ook de leider
van de communistische partij in
Oost-Duitsland. Walter Ulbricht
tegen het Amerikaanse plan, dat
te Washington door de Ameri
kaanse minister van buitenlandse
zaken, Dean Rusk en de Russi
sche ambassadeur, Anatoly F.
Dobrynin wordt besproken.
Indien het plan inzake de oprichting
van een internationaal gezagsorgaan
zou worden uitgevoerd, zou het wor
den samengesteld uit vijf westelijke
vertegenwoordigers (de V.S., Enge
land, Frankrijk, West-Duitsland en
West-Berlijn), vijf communistische
De loodgieter D. K. uit Am
sterdam, die maandagmiddag
werkzaamheden verrichtte aan
het dale van het middenschip
van de Westerkerlc, is door on
bekende oorzaak ettelijke me
ters gevallen en gewond op een
plat blijven liggen. De Am
sterdamse brandweer haalde
de man met een ladderwagen
uit zijn benarde positie.
vertegenwoordigers (de Sowjet-Unie,
Polen, Tsjeeho-Slowakije, Oost-Duits-
land en Oost-Berlijn) en drie afge
vaardigden uit neutrale landen (Zwe
den, Zwitserland en Oostenrijk).
Oostduitse eisen
Ulbricht verklaarde tijdens een
vraaggesprek waarvan de tekst
gisteren in de Russische pers was
gepubliceerd dat hy tegen inter
nationaal toezicht op de wegen,
van en naar Berlijn was. De Oost
duitse partijleider eiste opnieuw
dat de troepen der westelijke
bondgenoten uit de stad zouden
worden teruggetrokken.
Hij zei dat het Oostduitse toezicht
op de wegen naar Berlijn volledig
zou moeten zijn.
Adenauer meende dat het Ameri
kaanse plan niet uitvoerbaar was
omdat de vijf westelijke vertegen
woordigers en de vijf communisti
sche afgevaardigden steeds en bloc
zouden stemmen en dat de drie neu
trale landen de geschillen zouden
moeten regelen.
„Denkt U dat zij een dergelijke rol
willen spelen? Ik meen van niet", zo
verklaarde hij.
De bondskanselier verwachtte niet
dat de Amerikaans-Russische bespre
kingen over Berlijn tot een oplossing
van het vraagstuk zouden leiden. Hij
voorspelde dat het overleg zou wor
den onderbroken. „Geen akkoord is
beter dan overeenstemming met na
delige gevolgen", zo verklaarde hg.
Hij zei dat hij op de V.S. vertrouwde
voor zover hét de kwestie Berlijn be
trof. De V.S., zo zei hij, waren niet
van plan West-Berlyn te verlaten of
Oost-Duitsland te erkennen.
Tenslotte aelitte hij het niet uitgeslo
ten dal; West-Duitsland en Oost-
Duitsland op laag niveau het vraag
stuk Berlyn zouden bespreken.
Twee beelden van de toetand in Al
giers: Boven: de Europese wijk
..Cliamp de manoeuvrebron van
herhaalde onlusten, is door militairen
met prikkeldraad van de rest van de
stad afgesloten. Onder: Europese
'studenten vervangen de mohammeda
nen van de stadsreiniging, die onder
druk van de omstandigheden hun
werk in de steek hebben gelaten.
Vijftien mei spannende dag
S. van den Bergh
genoemd als
opvolger
(Van onze parlementaire redacteur)
Sinds enkele dagen lopen er ge
ruchten, dat de ontevredenheid
m de kring van de V.V.D. over
liet optreden van de V.V.D.-
minister van defensie ir. Visser
zodanige vormen heeft aange
nomen, dat het moeilijk is ge
worden voor de liberale fracties
in de Tweede en in de Eerste
Kamer om hem hun vertrouwen
te blijven schenken.
In streng besloten kring was hier
over van gedachten gewisseld, maar
niettemin is uitgelekt dat de verhou
ding tussen de minister en de frac
ties zodanig is verslechterd, dat ge
dacht wordt aan de wenselijkheid
van zijn vervanging op de post van
defensie door een andere liberale be
windsman. Het ziet er zelfs naar uit.
dat het die kant zal opgaan, al is dat
niet op zeer korte termijn te ver
wachten.
Voor het eerst doet zich een mo
gelijkheid voor om ir. Visser uit
het kabinet te wippen op dinsdag
15 mei a.s. als in de Eerste Kamer
de begroting van defensie behan
deld wordt. Dan zal ir. Visser zijn
beleid moeten verdedigen een
bijzonder zware en moeilijke taak
en dan doet zich de gelegen
heid voor om op een of andere
manier het vertrouwen in deze
bewindsman op te zeggen.
Spanning
De behandeling van de begroting van
defensie in de Eerste Kamer wordt
daarom in Den Haag met veel span
ning tegemoet gezien. De voornaam
ste grief die men in de V.V.D. tegen
minister Visser heeft is dat hij aan
de ambtenaar van defensie de heer
Van der Putten op abrupte wijze
ontslag heeft verleend, een ontslag
dat door het ambtenarengerecht in
Arnhem nietig is verklaard en wel
derhalve op ondeugdelijke gronden
gegeven is. Minister Visser is nog
steeds niet in beroep gegaan, hetgeen
allerminst wijst op de juistheid van
het inzicht waaruit het ontslag ge-
box-en werd.
Ontactisch
Hoewel men het in de V.V.D.
eens was met het zenden van de
Karei Doorman indertijd naar Ja
pan en Nieuw-Guinea, neemt men
het de bewindsman kwalijk dat hij
ontactisch te werk is gegaan. Het
zelfde verwijt treft hem ten aan
zien van de troepenzendingen
naar Nieuw-Guinea. Ir. Visser
stuurde de eerste troepen per
vliegtuig en dacht dat rustig te
kunnen doen door de manschap
pen in bux-gei-kleding te laten ver
trékken. Daardoor zijn juist vele
moeilijkheden ontstaan.
Men vindt in de V.V.D. dat de minis
ter de nodige tact mist om een zo'n
hoge post als waarop hij gesteld is
met succes te kunnen vervullen. Men
is van oordeel dat de maat vol is en
zoekt nu naar de beste gelegenheid
om de minister tot aftreden te be
wegen.
Inmiddels lioort men in Den Haag al
de namen noemen van hem die hem
eventueel zouden kunnen opvolgen.
Als de meest daarvoor in aanmer
king komende noemt men de oud-
minister van defensie de heer Sidney
van den Bergh. Voorts wordt ge
noemd mr. Van Hiel de voorzitter
van de V.V.D.-fractie in de Eerste
Kamer.
bestaat de afdeling Neder
land van het Leger des Heils
75 jaar.
is het 60'jaar geleden, dat
de vulkaan Monagne Pelée op
het eiland Martinique tot uit
barsting kwam. Daarbij be
reikte een gloeiende wolk van
naar schatting 210-230 graden
Celsius in veertig seconden de
op 6 kilometer afstand gelegen
stad Saint Pierre. Alle bijna
40.000 inwoners werden door
de hitte op slag gedood, met
uitzondering echter van de 25-
jarige neger Louis Cyparis.
Deze had juist tevoren drie
maanden gevangenisstraf uit
gezeten, maar had er wegens
een ontvluchtingspoging nog
een week bijgekregen. Toen de
gloeiende wolk de stad bereik
te zat hij in de kelder van de
gevangenis. Vier dagen na de
ramp werd hij bevrijd.
De „vliegende brandweerman" Red
Adair is er in geslaagd de aardgasbron.
die hij eerder met eeD ontploffing van
T.N.T. uitblies, af te dekken. Na
inspannende dagen, waarin zijn ploeg
onder de bedreiging van een nieuwe ont
ploffing moest werken, is een kap van
zeven ton op de monding van de bron
geplaatst.
Vandaag dus is Zeeland aan de
beurt om met het Koninklijk
Gezin de zilveren bx-uiloft van
Koningin en Prins te vieren. En dat
is een reden tot vreugde. Misschien
is dat laatste woord niet helemaal
goed gekozen: het klinkt wat plech
tig, en officieel, terwijl juist vandaag
aan plechtige woorden helemaal geen
behoefte is. Dit bezoek immers is
niet in de eerste plaats een officiële
gebeurtenis, maar veel meer een on
gedwongen feest voor allen. En bij
die „allen" is het gezin van Soestdijk
betrokken, maar ook de bevolking
van ons gewest. Rond en met Soest
dijk herdenkt Zeeland, een provincie,
die zich steeds met sterke banden
heeft verbonden geweten met het
Huis van Oranje, het huwelijk van
zeven januari 1937. En daarom: geen
plechtige woorden, maar gewoon:
wij vieren feest
Koningin en Prins bezochten de
laatste jaren vele malen dit
gewest. Er waren in Zeeland
zelf vele redenen voor hun komst,
redenen van prettige, helaas ook
vaak van droeve aard. Wij denken bij
voorbeeld aan het jaar 1953, toen
Koningin Juliana bij herhaling Zee
land bezocht, onder meer op het mo
ment waai-op het laatste drjkgat
dichtging, het
ogenblik, waarop
het hier eindelijk
weer begon te da
gen na een nacht
van smart en zor-
gen. Er waren voorts bezoeken van
meer formele aard, er waren bezoe
ken met de Deltawerken als mid
delpunt, er was de officiële opening
in 1960 van de provinciale griffie op
de zeventiende mei, twintig jaar na
dat de kern van- Middelburg door
een felle oorlogsbrand was ver
woest. Vandaag echter ligt de reden
van het koninklijk bezoek niet in
Zeeland, maar betreft die Soestdijk
zelf: de zilveren bruiloft van Konin
gin en Prins. Daarom juist is er re
den te meer om dit feest opgewekt
te vieren, want Zeeland kan nu iets
terug doen. In een constitutionele
monarchie is de genegenheid tussen
volk en Koninklijk Gezin een zaak
van wisselwerking: nu is Jiet onze
beurt onze genegenheid te tonen!
Een zilveren bruiloft is, meer dan
welk ander feest ook, een aan
gelegenheid van ouderen én van
jongeren: het zilvereii paar is het
middelpunt, de oudere generatie dus,
maar de jongeren, de kinderen, vie
ren het feest zo mogelijk nog opge
wekter mee dan de ouders. Zo ook
in het gezin van Soestdijk, zo ook
vandaag: de Prinsessen komen mee,
terwijl tevens de jeugd van Zeeland
intensief bij deze viering is betrok
ken. De jeugd ontvangt bovendien
nog een geschenk, dat vooral in
Zeeland een speciaal accent krijgt:
een jeugdcentrum in het Veerse
Meer.
Dit alles overwegende willen wij
de hoop uitspreken dat ons ge
west vandaag een spontane bij
drage zal leveren tot deze tot dusver
zo geslaagde zilveren bruiloft. Deze
provincie kan immers vandaag iets
terug doen voor de grote belangstel
ling, die het koninklijk paar in droe
ve en blijde dagen voor Zeeland
heeft getoond. Wij kunnen tonen,
dat het een wederzijdse genegenhéid
is. Zoals Zeeuwse schoolkinderen
het vandaag het gezin van Soestdijk
zullen verzekeren: „Wij weten goed
dat geldt voor straks en nu: U bent
van ons. En wij van U!"
Elektricien maakt
dodelijke val
De 34-jarige N.S.-elektricien G. van
Dijk uit Amersfoort is gister
middag bij werkzaamheden aan de
bovenleiding in Den Dolder van een
ladderwagen gevallen. De man was
op slag dood.
Staf van cijferaars in verbinding
met vernuftige rekenmachine
IN EEN GROENE BARAK
naast het dïrectïekantoor op
de dijk bij Bruinisse heeft de
Deltadienst van rijkswater
staat deze week een „service-
station" naast zich. Geduren
de de dagen van de sluitings-
operaties in de zuidgeul van
de Grevelingendam is een we
tenschappelijke afdeling van
de Deltawerken in Den Haag
op Schouwen-Duiveland ge
detacheerd om de mannen
van de uitvoerende dienst en
de aannemers exacte gege
vens te verstrekken over wa
terstanden, tijden van
stroomkentering en getij
desnelheden.
De wetenschappelijke groep
heeft daartoe een uitgebreid
communicatiesysteem opge
bouwd met Den Haag. Daar
staat namelijk de voor haar
werk vitale, splinternieuwe,
niet te transporteren reken
machine. Een apparaat, dat
een oppervlakte beslaat van
maar eventjes 250 vierkante
meter. Een vernuftige, inge
wikkelde machine, die deze
week vanuit Bruinisse voor
het eerst in de praktijk
wordt getoetst.
Deze detachering bij de sluiting
van de zuidgeul in de Grevelin
gendam is tot stand gekomen door
een nauwe samenwerking tussen
verschillende overheidsdiensten en
andere instanties: de waterloop
kundige afdeling, de directie wa-.
terbeweging en waterhuishouding
van rijkswaterstaat, het K.N.M.I.,
de centrale studiedienst en de
technische adviesdienst van T.N.
O. De groene barak op de Duive-
landse dijk herbergt een kapitale
verzameling communicatieappa
ratuur. De „service-dienst" heeft
een directe telexverbinding met
Den Haag, men seint er ponsban
den door, via telerecording ver
schaft de Haagse dienst zijn bui
tenpost de getijdevoorspelling, ter
wijl daarnaast op gi'ond van aller
hande metingen en peilingen de
zogenaamde „randvoorwaarden"
voor het te verwachten getij over
een gehele dag worden gere
gistreerd.
En met deze ..randvoorwaarden"
begint eigenlijk het hele spel. Het
Volkerak tot aan Willemstad, het
Brouwershavense Gat tot aan zee
en het Zijpe tot aan Stavenisse:
dat is de grens, waarbinnen de
gegevens over de dagelijkse getij
bewegingen in Bruinisse worden
verzameld. Tot zes uur 's avonds
registreert de wetenschappelijke
afdeling alle gegevens uit dit ge-
bied. Op grond van verschillen
met voorgaande dagen wordt dan
een zogenaamde „extrapolatie"
gemaakt. Ponsbanden, waarop de
verticale getijderanden staan ge
noteerd, worden doorgeseind.
Heeft men deze in Den Haag ont
vangen dan komt de rekenmachine
in beweging: in 21 minuten tijds
levert, hel apparaat alle vereiste
gegevens voor drie getijden.
„Orthodoxe manier"
Maar zoals gezegd: het gaat om
een proef. Daarom werken in
Bruinisse ook enkele, ambtenaren
van de Centrale Studiedienst, die
de getijdeverwachtingen op de or
thodoxe manier berekenen.
„Tot nog toe hebben we een frap
pante overeenstemming", zo ver-
(Zie slot pag. 5 kot. 5)