Achtergrond van „Zaak-Smits"
blijft het belijden van de kerk
Buitenlandse vorsten en adel
twee dagen „onderons"
Lager dividend V.M.F.
Kwestie is vóór alles
een prestigevraagstuk
VOLKSWAGEN TREKT
PRIJSVERHOGING IN
RUIMTEDAG
AANNEMERS VERLIEZEN
GEDING OVER
PRIJZENBESCHIKKING
EEN DRUKKE
ZATERDAG 28 APRIL 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
KORTE PREDIKATIE
Toen dan de deuren gesloten wa
ren uit vrees voor de joden
Jcicam Jezus en stond in hun
midden.
Johannes 20 19.
Vrees is niet zo maar uit het hart
verdwenen. Gewoonlijk is de over-
winning van onze vrees en angst een
langzaam proces, tenzij er iets ge
beurt waardoor we in eens zien hoe
we zonder reden bevreesd zijn ge
weest en we kunnen lachen over on
ze eigen angst.
Na hetgeen er op de Goede Vrijdag
gebeurd was, zijn de discipelen al
leen maar angstig dat ook zij opge
pakt zullen worden. Ze zitten op de
avond van de opstanding bijeen en
hebben de boodschap van de Leven
de Heer gehoord. Dit echter is niet
voldoende om hun vrees uit te ban
nen. De stevig gegrendelde deur,
waarachter zij bijeen zijn, spreekt
een duidelijke taal. Om van hun
vrees werkelijk verlost te worden, is
nodig de ontmoeting met de Leven
de Heer zelf.
Plotseling staat Hij in hun midden.
Hoe? Dat loeten zij niet. Door de
deur is Hij niet gekomen.
Ook wij vragen ons dat nog altijd af,
hoe de Opgestane daar binnen kwam,
Een van de bijbelverklaarders tracht
het in een beeld te zeggen. Gelijk
een zonnestraal door een raam valt
en de learner verlicht, zo komt Je
zus door de gesloten deur en het
wordt licht, waar eerst was de don
kerheid van de vrees.
Dat is wel mooi gezegd, maar ver
klaren doet dit beeld niets, want een
deur en een muur is nu eenmaal
geen ruit en een lichaam is geen zon
nestraal. liet geheimenis van het op-
stanüingslichaam des Heren zal blij
ven en daarom zullen we ook niet
moeten proberen zelfs, om dit bin
nenkomen te verklaren
Toch moet ook dit ons een stuk
openbaring zijn, Binnenkomen, door
gesloten deurendat heeft Hij ge
daan en dal; doet Hij nog altijdTij
dens zijn leven werdHij spottender
wijs genoemd: de vriend van tolle
naren en zondaren. Hij wist binnen
te dringen in huiden èn harten, die
men stevig had afgegrendeld. Neem
bijv. Saccheus. Met geoorloofde en
ongeoorloofde middelen probeert hij
zo spoedig mogelijk rijk te worden,
Er zijn weinig levens die zo toege
sloten zijn als die. welke beheerst
worden door de zucht vaar geld. Dat
brengt ook mee vrees en angst.
Waar geen mens weef door te drin
gen, weet de Heiland wel binnen te
komen en Hij geeft licht in de duis
ternis van dit leven en Saccheus
kent een vrede, zoals hij nog nooit
luid gekend.
Jezus stond in hun midden. Hij staat
niet ergens in een hoekje. Is dat niet
het geheim, dat Hij waarlijk in het
midden staat, in het midden van de
lcerlc en van de gemeente, in het
midden ook van ons leven. Dan al
leen kan er iels van Hem uitgaan,
zodat de vrees, die ons zo zeer kan
verlammen, wordt gebannen, wan
neer Hij waarlijk is het middelpunt
van ons verlangen.
Z.K.H. Prins Bernhard en H.K.H.
Prinses Beatrix wonen in Brussel het
driedaags congres bij van het Con
gres van de Fonda,tian Européenne
de la Culture. Vrijdag waren ook
koning Boudewijn der Belgen en ko
ningin Fabïola aamoezig.
Commissarissen en directie van de
Verenigde Machine Fabrieken N.V.
(Stork-Werkspoor) zullen aan aan
deelhouders voorstellen een dividend
uit te keren van 10 procent in con
tanten (vorig jaar 12 procent).
UVWBAWmWMWmWA/WVWVMAMVIWll
LANG WEEKEINDE
BLUFT TE KOUD
(Van onze weerkundige
medewerker)
Het komende weekeinde wordt
voor velen in verband met Ko-
I ninginnedag een lang weekein-
de, maar helaas ook te koud.
I Vrijdagmiddag kwam de tem-
peruluur ook in Zeeland niet
hoger dan 7 a 9 graden Cel-
sius. Bij Schotland handhaaft
zich een sterk hogedrukcen-
trum met daavbij boven het
hele Noordzeegebied koude
noordelijke winnen, die ook
veel wolkenvelden aanvoeren.
Het Noordzeewater is nog zeer
koud, namelijk 7 graden, zodat
de temperatuur ook in de ko-
mende dagen in de buurt van
8 tot 11 graden zal liggen. Dit
is belangrijk onaangenamer
dan tijdens de Pasen. De de- I
pressies blijven echter op een
vrij grote afstand, zodat de re
genkansen klein blijven.
Er is deze maand heel wat
rumoer geweest rond de zaak
van proi'. P; Smits. Ze is be
gonnen met een artikel dat
deze hooggeleerde schreef op
Goede Vrijdag 1959 over de
betekenis van het lijden van
Christus. Dat artikel was op
irriterende wijze geschreven,
wat op zichzelf het ergste
niet is. Hij heeft het geschre
ven in het orgaan van de
Vereniging van Vrijzinnige
Hervormden, van welk or
gaan hij toen hoofdredacteur
was. Dat artikel heeft een
hele nasleep gehad. Natuur
lijk is er met klem gevraagd
Kan dat zo maar geschreven
worden door iemand die in de
N.H. Kerk de rechten als van
een emeritus-predikant heeft,
die dus het recht heeft te
preken?
Wat komt er van het belijden der
Kerk terecht wanneer iemand op
de kansel wordt toegelaten, die
dergelijke gedachten neerschrijft,
die zo kennelijk in strijd zijn met
het belijden uer N.H. Kerk die,
naar de woorden van de kerkorde
moet geschieden „in gemeenschap
met de belijdenis der vaderen",
liet ging in dat artikel niet om
bijkomstigheden, maar om het
centrale punt van aUe belijden
van welke kerk dan ook: over
het verzoenend karakter van het
lijden en sterven van Christus Je
zus.
In februari 1961 is deze zaak, na
een hele voorgeschiedenis, op de
generale synode van de Hervorm
de Kerk aan de orde geweest. Er
is toen bekendgemaakt dat aan
prof. Smits de rechten als van een
emeritus-predikant niet zouden
worden ontnomen. Doch dit zou
liet einde niet zijn. „Het gesprek
met hem zal worden voortgezet,
waartoe aan de Raad voor Kerk
en Theologie verzocht is bet ge
sprek met hem verder te voeren".
In deze raad hebben onder meer
zitting acht kerkelijke hooglera
ren. Dit gesprek is door prof.
Smits botweg geweigerd. Op
grond van deze weigering heeft
nadien het breed moderamen van
de generale synode het besluit
genomen aan prof. Smits de be
voegdheden als van een emeritus
predikant te ontnemen. Om een
formele reden is deze tuchtmaat
regel dus genomen. Wat er verder
ook geschreven en gezegd mag
zijn, formeel is deze zaak hele
maal geen kwestie van Ieertucht.
Beroep
Hiertegen is prof. Smits in be
roep gegaan omdat hij betwistte
dat het breed moderamen bevoegd
was hem deze rechten te ontne
men. De generale commissie voor
de behandeling van bezwaren en
geschillen heeft ongeveer een
maand geleden uitgesproken dat
de gronden die prof. Smits in zijn
bezwaarschrift aanvoert, onge
grond zijn gebleken. Het breed
moderamen is de enige instantie
in de N.H. Kerk die aan een pre
dikant. wanneer hij het ambt ver
laat. dc bevoegdheden als van een
emeritus-predikant kan verlenen
en het blijft de enige instantie die
deze rechten ook weer kan intrek
ken. Daarmee is deze zaak dus de
finitief afgedaan.
Aan liet begin van deze maand is
het hoofdbestuur van de Vereni
ging van Vrijzinnige Hervormden
bijeen geweest. Prof. Smits heeft
niet alleen de instanties van de
N.H. Kerk in een moeilijk parket
gebracht, maar ook zijn eigen
vereniging. Formeel mag deze
(Zie slot pag. 4 kol. 5)
MACMILLAN
...„ik had in 1960 aangename
besprekingen niet Kroesjtsjew"...
KUNSTMANEN
schappelijke Brits-Amerikaanse
kunstmaanlancering.
De Sowjet-Unie deelde mee dat de
„Kosmos IV" in een baan om de
aarde was gebracht. Hierin bevinden
zich instrumenten voor onderzoek
van de ruimte, die normaal blijken
te werken.
Een andere gemeenschappelijke pres
tatie was het afschieten - van een
Amerikaanse raket met een appa
raat van Japanse makelij aan boord
voor onderzoek van de ionosfeer. De
raket bereikte een hoogte van 120
km. De proef was geslaagd. De
Amerikanen zullen in samenwerking
met de Japanners nog twee ruimte-
proeven doen. De lancering geschied
de van het eiland Wallops in de Ame
rikaanse staat Virginia.
De Amerikanen schoten tenslotte nog
twee kunstmanen af van Point Ar-
guello in California, de ene van de
soort, die wordt gebruikt voor on
derzoek op grote hoogte en de ande
re van het type dat wordt gebruikt
De verlichting in Amsterdam
aangelegd ter gelegenheid
van de komende feesten
heeft voor het eerst proefge-
brandEen A.N.P.-fotograaf
maakte dit stemmige plaatje
van de bloemenmarkt op het
Singel.
voor de projecten Samos en Midas
(spionage en waarschuwing tegen
raketten). Over het doel en het suc
ces hiervan werd echter een strikt
stilzwijgen bewaard.
(Van onze Haagse redactie).
De procureur-generaal by de Hoge
Raad, mr. G. E. Langemeijer, heeft
vrijdag conclusie genomen in de be
langrijke zaak van de prijzenbeschik-
kïng bouwbedrijf 1960.
In de zaak van de Staat der Neder
landen tegen de aannemingsmij. P.
C. Zanen N.V. uit Heemstede con
cludeerde de procureur-generaal tot
vernietiging van het arrest van het
Haagse gerechtshof en tot weige
ring van de door Zanen gevraagde
verklaring voor recht, terwijl in de
zaak van de gemeente Den Helder
tegen de firma Koorn en De Jong te
Medemblilc de conclusie luidde: ver
nietiging van liet arrest van het Am
sterdamse gerechtshof en verwijzing
van de zaak naar het gerechtshof te
Amsterdam, teneinde de zaak met in
achtneming van het arrest van de
Hoge Raad verder te behandelen en
te beslissen.
Zowel het Haagse als het Amster
damse gerechtshof hadden de minis
teriële prijzenbeschikking onverbin
dend verklaard.
Volgens het Westduitse ministerie
van economische zaken hebben de
volkswagenfabrieken zich bereid ver
klaard de recente prijsverhogingen ïn
te trekken.
In een verklaring van de Volkswa
gen wordt gezegd dat de directie
aan de bedrijfsleiding gevraagd had
de kwestie van de prijsverhoging op
nieuw in beraad te nemen. In de ver
klaring wordt echter niet gezegd
dat de prijsverhogingen inderdaad
zijn ingetrokken.
STEMMEN UIT DE KERKEN
Het Wereldgebeuren
Op reis
In een deel van de Westeuropese
landen is men bepaald pessimis
tisch gestemd over de daar rege
rende eerste ministers. De heer Pom
pidou in Frankrijk wordt koel beje
gend, de heer Adenauer in Duitsland
is voortdurend het voorwep van bij
tende spot en de heer MacMillan in
Engeland ziet zijn conservatieve par
tij tamelijk snel verwateren.
Wat de heer MacMillan betreft, we
zen de tussentijdse verkiezingen voor
een zevental Engelse parlementsze
tels, uit, dat duizenden conservatieve
partijgangers van de eerste minister
naar de Liberalen waren overgelopen.
Die Liberalen mag men wel zo onge
veer beschouwen als de vroegere vrij
zinnig democraten in Nederland.
Zij maken brj het Engelse kiesstelsel
nooit kans op veel zetels in het La
gerhuis, maar de praktijk van de li
berale groei zal toch zijn. dat bij een
grote verkiezing voor het Lagerhuis
de (socialistische) Labourparty de
verzwakte conservatieve tegenstan
ders iets gemakkelijker kan verslaan.
En voor dat laatste is men in conser
vatieve kringen echt wel beducht.
Naar goede "Engelse traditie blijft
overigens de 69-jarige MacMillan
uiterlijk onbewogen onder de politie
ke druk en hij gaat rustig te midden
van allerlei internationale verwikke
lingen een dagje jagen. Innerlijk ech
ter kan die onaangename toestand
hem toch niet onberoerd laten.
De conservatieven verwachten van
hun eerste minister nieuwe po
litieke activiteiten, opdat ze
over anderhalf jaar met vertrouwen
de verkiezingen voor het Lagerhuis
kunnen doorstaan. Zij weten, dat hij
er wel de man naar is om zo nu en
dan aardige stuntjes uit te halen en
het is nog niet zo lang geleden, dat
hij zelfs de bijnaam „Wonder-Mac"
verwierf door de manier waarop hij
Engeland uit een financieel-economi-
sche crisis haalde. De laatste tijd
echter ging het minder goed met
MacMillans stuntjes. Hij heeft ge
probeerd de Amerikaanse president
Kennedy te winnen voor een nauwer
en vriendelijker contact met Moskou,
maar Kennedy heeft zijn verzoeken in
de wind geslagen. Alle gesprekken
met Washington waren tevergeefs.
Nu is dan woensdagavond de heer
MacMillan in de Verenigde Sta
ten aangekomen om nog eens
van aangezicht tot aangezicht met de
heer Kennedy te praten en hem' zo
mogelijk om te praten.
Tevoren was hij zoals in Engeland
gebruikelijk is bij de Engelse ko
ningin wezen lunchen en vertelde hij
haar zo een en ander over zijn reis
naar de Verenigde Staten.
Een omlijnd program voor dc bespre
kingen heeft MacMillan niet, maar
iedereen neemt aan, dat MacMillan
in hoofdzaak zal spreken over twee
dingen namelijk de Britse toetreding
tot de Europese Economische Ge
meenschap en de wenselijkheid van
het bezoek, dat de heer MacMillan
wil brengen aan Moskou. Hij stelt
zich voor. dat hij in Engeland bedui
dend in populariteit zal stijgen als hij
in Moskou de rol van de grote bemid
delaar kan spelen.
Het ietwat verfomfaaide internatio
nale prestige van Engeland krijgt dan
een frisser kleurtje.
Wat de Britse aansluiting bij de
Euromarkt betreft zal de heer
MacMillan wel voornamelijk de
relaties met Canada bespreken. Ca
nada is tot nog toe een verwoed te
genstander van de aansluiting.
Een zachte wenk van de Verenigde
Staten aan Canada en zekere toezeg
gingen op het gebied van de Ameri-
kaans-Canadese economische relaties,
zouden veel van Canada's tegenstand
kunnen wegnemen. MacMillan heeft
enige haast, want wanneer alles goed
gaat zal men dit najaar te Brussel
zover met de berekeningen en bespre
kingen gevorderd zijn. dat een basis
voor Engelands aansluiting bij de
Euromarkt is gevonden. De landen
van het Verenigd Europa zullen dan
aan Engeland definitieve voorstellen
kunnen doen. Daarna zal er nog heel
wat wetgevende arbeid in Engeland
verricht moeten worden en het En
gelse parlement zal zich over al die
wetten en wetjes moeten uitspreken.
Juist vóór de Engelse Lagerhuisver
kiezingen zou alles in kannen en krui
ken kunnen zijn, waarna MacMillan
met zijn conservatieve partij de ge
legenheid zou krijgen als de grote
vernieuwer van de Engelse ..Europa-
politiek" voor de kiezers te verschij
nen.
Of dit „stuntje" spectaculair genoeg
zal zijn om de gunsten van de kiezers
te winnen? Er zijn er velen in En
geland, die op die vraag een ontken
nend antwoord geven. Het conserva
tieve bewind in Engeland duurt op
dit ogenblik elf jaar en dat vindt men
lang en ook wel wat eentonig.
Zilveren huwelijksfeest koninklijk paar
Protocol blijft achterwege
na officiële viering
Voor het zilveren huwelijksfeest van het koninklijk paar komt
een groot aantal buitenlandse gasten, leden van vorstenhuizen,
naar Nederland. Van de buitenlandse vorsten arriveren dinsdag
a.s. als eersten zijne keizerlijke majesteit Mohammed Pahlevi, de
sjah van Perzië en keizerin Farah. Zij komen 's ochtends om
kwart over ell- met een DC 8 van de K.L.M. uit New York op
Schiphol aan.
Om vijf voor twaalf arriveert op Schiphol prinses Margaretha
van Zweden, de dochter van het Zweedse koningspaar, die het
Zweedse hof zal vertegenwoordigen. Ze komt met een vliegtuig
van de S.A.S. Om tien over één arriveert haar oom prins Bertil
van Zwedeu. Hij komt uit Parijs en vliegt per K.L.M.
Om drie uur 's middags landt een
Noors militair vliegtuig met aan
boord koning Olav V van Noorwegen.
Om vijf voor vier wordt de aankomst
van koningin Elisabeth van Groot-
Brittannië en Noord-Ierland ver
wacht. Haar echtgenoot, prins Philip,
hertog van Edinburg, komt een half
uur later op Schiphol aan. Het Brit
se koningspaar mag niet samen per
vliegtuig reizen.
De koninklijke gasten worden op
Schiphol opgewacht' door een der
prinsessen Beatrix, Irene en Margriet.
Deze vergezellen de zojuist aange-
komenen naar het Amstelhotel en
gaan dan weer terug naar Schiphol
om nieuwe gasten'af te halen.
De groothertogin Charlotte van
Luxemburg komt met haar echtge
noot, haar oudste zoon Jean, en haar
schoondochter Josephine Charlotte
(van België) pier auto naar Neder
land. Het gezelschap wordt om vier
uur 's middags bij het Amstelhotel
verwacht.
Koning Boudewijn en koningin Fa-
biola van België zullen het diner in
het Amstelhotel, de rondvaart door
de verlichte grachten en het bal in
het paleis op de Dam niet meemaken.
Zij komen namelijk pas op de tweede
dag van het tweedaagse koninklijke
familiefeest naar Nederland. Prinses
Beatrix zal daar ter begroeting aan
wezig zijn en met het vorstenpaar
direct naar de Keukenhof rijden,
waar de overige gasten van koningin
Juliana en prins Bernhard inmiddels
reeds gearriveerd zullen zijn, komen
de vanuit Amsterdam in drie bus
sen.
Voor elk der vorsten zal op Schip
hol een erewacht, bestaande uit
een erescjuadron van de koninklij
ke landmacht, in ceremonieel te
nue, staan opgesteld. Na begroe
ting door de „dienstdoende" Ne
derlandse prinses, speelt de kapel
van de Koninklijke Landmacht het
volkslied van de arriverende vorst
of vorstelijke vertegenwoordigers.
Koningin Juliana heeft geoordeeld dat
het zilveren huwelijksfeest publieke
lijk wordt gevierd op zondag (de
kerkdienst) en maandag (de rijdende
receptie, het autoriteitendiner in het
paleis op de Dam en het' feest in het
Concertgebouw en met de elf pro
vinciën-tocht na 5 mei. Zij heeft la
ten weten, dat zij de feesten op dins
dag (diner, rondvaart en bal) en
woensdag (Keukenhof en tocht met
de Oranje) een volstrekt privé-aan-
gelegenheid acht. Zodoende is bij
voorbeeld de afdeling protocol van het
ministerie van buitenlandse zaken,
dat bij staats- of officiële bezoeken
van buitenlandse staatshoofden altijd
een grote rol speelt, bij de organi
satie van het vorstelijk massabezoek
van de volgende week nauwelijks be
trokken geweest. Voorts is bekend
geworden dat koningin Juliana zelf
de opstelling zal maken van de
staatsiefoto van de belangrijkste gas
ten, welke dinsdag in het Amstelho
tel, voor het diner begint, zal wor
den gemaakt. Ook deze, anders
hoogst protoeolaire aangelegenheid is
deze keer derhalve een volkomen on
derons-affaire.
De lijst van gasten van het ko
ninklijk paar, welke in het Am
stelhotel zullen logeren, vermeldt
op het ogenblik 79 namen. Een
tiental hiervan zijn van de hof-
digmtarissen, die de buitenlandse
vorsten meenemen en van de Ne
derlandse kofdignitarissen die aan
de buitenlandse vorsten worden
toegevoegd.
Aan de koningin en koning van Bel
gië bijvoorbeeld wordt toegevoegd
prof. dr. C. L. Patijn, het socialisti
sche Tweede-Kamerlid, die kamer
heer in buitengewone dienst is van
koningin Juliana. Koningin Elisabeth
van Engeland heeft haar eigen hof
maarschalk, lord Blunket, bij zich.
De sjah van Perzië wordt vergezeld
door zijn hofarts en door een dame du
palais.
De meeste der gasten afgezien
van de regerende vorsten zijn de
vroegere bruidsjonkers en bruids
meisjes van ons koninklijk paar. De
meesten van hen zijn inmiddels even
eens getrouwd en hebben hun echt
genoten bij zich en (enkele van hen)
hun kinderen.
Een aantal namen op de gastenlijst is
niet direct thuis te brengen. Het zijn
namen van jongemannen, die meer
de leeftijd hebben van prinses Bea
trix, dan van haar ouders. Ze hebben
25 jaar geleden niets met het huwe
lijk te maken gehad en hebben even
min een directe familieband met ons
koningshuis. Zijn het zo maar goede
vrienden, of zijn het heel goede vrien
den? Men gist.
RAKETTEN EN
Japan doet ook mee
Donderdag is een drukke ruimtedag
geweest. "Er kwamen twee kunst
manen in een baan om de aarde en
er werden drie raketten gelanceerd.
De Amerikanen meldden bovendien,
dat het ruimtevaartuig Ranger IIIÏ
met een klap op de maan terecht
was gekomen zonder dat deze proef
neming de beoogde doelen had be
reikt.
Van Cape Canaveral werd een Brits-
Amerikaanse kunstmaan gelanceerd,
die in een baan om de aarde kwam
en bestemd is voor het verzamelen
van gegevens over de ionosfeer en
de kosmische straling. Engeland ont
wierp de satelliet, door premier Mac-
millan „Ariel" genoemd, en leverde
de wetenschappelijke instrumenten.
Britse geleerden zullen de verkregen
gegevens bestuderen. De Verenigde
Staten zorgden voor de Thor-Delta-
raket Dit was de eerste gemeen-1