PAGIMA Ouders van afwijkende jeugd kampen met moeilijke vragen SCHADELIJKHEIDSGRENS IS AL GAUW OVERSCHREDEN ZATERDAG 14 APRIL, 1962 PliOVINGlALE ZEEUWSE COU RA NI Zorg voor geestelijk gehandicapten Groninger ouders losien hun problemen doelmatig op (Van onze redactrice). „Wat zal er met mijn kind gebeuren, als ik er niet meer ben?" Dit ïs een vraag, die de ouders van geestelijk gehandicapte kinderen zich veel en vaak stellen. Wat zal er met het kind gebeuren, wanneer de ouderlijke zorg, de geborgenheid van het gezin, zijn weggevallen? Waar moet het heen? Hoe zal het zich redden? Waar zal het begrip vinden? Waar wordt het liefdevol opgevangen Dit z\jn heus geen wagen, die met een „Dat komt allemaal vanzelf terecht" kunnen worden opgelost. Want er is In ons land een schrijnend tekort aan tehuizen, waar geestelijk gehandicapten kunnen worden geplaatst. En dan komt nog helemaal niet in het geding of men in dergelijke inrichtingen de geestelijk gehandicapten een werkelijk tehuis kan bieden. alle vormen van geestelijke stoor nissen (soms gepaard gaande met lichamelijke) voldoende scholen voor b.l.o. Daardoor moet een aantal kinderen naar internaten, die veel geld kosten. En dat, ter wijl de ouders van deze kinderen toch al veel extra financiële las ten hebben. Engeland bijvoorbeeld heeft deze kwestie veel beter opgelost dan wij. De Engelse Education-Act van 1944 bepaalt, dat het onder wijs aan afwijkende kinderen kosteloos is en dat elke gemeente verplicht is te zorgen voor pas send onderwijs hetzij ter plaatse, hetzij op een internaat elders. Bij ons is alleen het onderwijs op een b.l.o.-school kosteloos. Alleen wan neer dat hard nodig is, verleent een gemeentelijke dienst voor so ciale zaken bijstand. Diezelfde dienst zal'in het algemeen ook be middelen wanneer plaatsing in een (duur) tehuis noodzakelijk is. Maar waar niet is, verliest zelfs de keizer zijn recht. En zo gaat het in de tehuizen ook, als er geen plaats is. Daarom temeer getuigt het initia tief, in Groningen genomen, tot een waardiger en menselijker huisvesting voor deze groep van onze bevolking, van doortastend heid en verdient het op grote schaal navolging. Hier praat men zo weinig over Ouders, die de zorg hebben voor een geestelijk gehandi capt kind, zien met angst en beven liet moment tege moet, waarop liun zorg weg valt en hun kind het zonder hen zal moeten stellen. Dit is een probleem, waarover weinig wordt gepraat, waar voor moeilijk een oplossing is te vinden en waarvan het grote publiek maar heel weinig weet. Toch is het nodig de muur van wanbegrip, die de maat schappij heeft opgebouwd als afweer tegen de geeste lijk gehandicapten, neer te halen en meer begrip op te brengen voor hun problema tiek, die niet gering is. Over de zorg voor geestelijk ge handicapten en over enige problemen ivordt geschreven in twee artikelen, 1 hierbij het eerste. Yoghurt populair In de Nederlandse gezinnen kan men in de laatste jaren een stijgende waardering constateren voor yoghurt, het friszure produkt, bereid uit gepasteuriseerde melk met be hulp van speciaal gekweekte bacte riën. De cijfers spreken ook hier een duidelijke taal: het gemiddeld ver bruik per hoofd van de bevolking was in 1950 2,8 kg, in 1955 6,2 kg, in 1956 9,3 kg. Het totaal verbruik bedroeg in ons land in 1950: 28.000 ton, in 1955: 67.000 ton en in 1960: 106.000 ton. In de laatste tien jaar is er dus een gemiddelde toeneming van het totaal verbruik met meer dan 25 per jaar. Het zijn zeker niet alleen zieken en herstellenden, maar ook kemge- zonden, die van yoghurt genieten. Schoenmeubel Gezien op de Huishoudbeurs: een meubeltje dat weliswaar qua vormge ving niet om over naar huis te schrij ven is, maar waarvan het praktisch nut elke vrouw onmiddellijk zal aan spreken namelijk een „schoenen- meubel". Het is een smal kastje dat bijvoorbeeld langs de muur van gang of hall maar weinig ruimte inneemt, van boven drie laatjes naast elkaar heeft en daaronder een met een klep af te sluiten ruimte, waarin verschei dene paren schoenen een plaats kun nen vinden. Wordt het in gang of hall geplaatst, dan zijn de laadjes handige bergplaatsen voor hand schoenen en sjaals; wie het meubeltje liever in de slaapkamer zet, kan er een toilettafel van maken. Mannen met een „timmermansoog" kunnen zo'n schoenenmeubel ongetwijfeld in een paar vrije zaterdagen zelf maken. vwvwwwwvwwvwwwwwwwv Huize Blankeweer in Noordla ren is een fraai oud landgoed vlak onder de rook van de stad Groningen. Het biedt nu plaats aan 2.) meisjes en vrouwen. De ze alleenstaande geestelijk ge handicapten wérken overdag in eigen huis aan bijzonder fraaie handwerken, die worden ver kocht. De wandkleden, schort- jés êh 'tassen zijn bijzonder in trek. VOORZICHTIG MET „OZONISATOR"! (Van onze redactrice) Na bet lioogtezonapparaat, aange prezen met termen als „bruin wor den zonder wintersport" en „lepels gezondheid binnenshuis", is er op huishoudbeurzen en tentoonstellin gen een nieuw apparaat verschenen dat ons diezelfde lepel gezondheid belooft via „ozonrijke lucht van de bergen." Niet alleen op beurs en expositie, ook door middel van huis- aan-huis bezorgde folders tracht men de goedgelovige huisvrouw ervan te overtuigen, dat een ozon-produce- rend apparaat liet enige is wat nog aan liet geluk en de gezondheid van haar gezin ontbreekt Wie een foldertje over dat wonder- apparaat leest, vraagt zich af of inderdaad „ozon" s*pnrndiir.p.i wordt door dit nieuwste bloemetje Ouders van geestelijk gehandicap te kinderen hebben zich landelijk aaneen gesloten in de algemene oudervereniging Helpt Elkander, een protestants-christelijke vereni ging en een rooms-katholieke ver- eniging. Onze provincie kent, voor zover ons bekend, geen afdeling van één dezer ouderverenigingen. En dat is jammer, als men ziet wat deze ouderverenigingen kun nen bereiken. Om dat te kunnen zien moeten we naar Groningen. De afdeling van Helpt Elkander, die daar werkt, bleef niet alleen praten over de problemen, waarvoor men zich ge plaatst zag. Het leek de ouders daar een uitzichtloze zaak te wachten op voldoende initiatief va.n de overheid. In november '57 richtte de afdeling een soort doch tervereniging op. Dat werd het Algemeen Welzijns Fonds, waar van het bestuur werd gevormd door ouders van geestelijk en lichamelijk gehandicapten en men sen, die anderszins bij dit pro bleem betrokken zijn. Indirect voor het eigen kind Het A.W.F. kocht een fraaie villa vlak bij de stad Groningen en in het jaar 1958 werd Huize Blanke- j in de prachtig aangelegde tuin 5 van Huize Blankeweer brengen 3 de bewoonsters haar vrije tijd S door. In Usquert. (noord Groningen staat Huize Langelieerd, waar jongens en mannen zijn opge nomen. In de grote tuin vinden zij hun dagelijks werk. weer in Noordlaren officieel ge opend. Het biedt plaats aan 24 geestelijk gehandicapte vrouwen en meisjes, die alleen staan. Dat alleenstaan is het nu juist. Want de ouders, die met dit werk zyn begonnen en die daarvoor gelukkig enorme steun kregen van particuliere z\jde, deden dit indirect voor hun eigen kind. Immers wan neer zij, de ouders van thans, er niet meer zijn, mogen zij verwachten, dat hun werk wordt voortgezet door andere ouders voor him kinderen. En met dat doel voor ogen werkte het Algemeen Welzijns Fonds ver der. In december van het vorige jaar werd een huis voor mannen en jongens in Usquert (noord Groningen) geopend en het plan is binnenkort een derde huis te openen in Warffum, weer voor meisjes. Dat huis in Warffum werd het A.W.F. nagelaten door een inwoner van Warffum, die in januari 1960 overleed. Nu drie huizen Een particulier initiatief, dat eigenlijk weinig kans van slagen leek te hebben, is dus op grootse wijze gerealiseerd. Groninger ouders beschikken thans over drie huizen voor alleen staande geestelijk gehandicapten. De opzet van hun werk was uniek, niet alleen in Nederland, maar zelfs in Europa. Dezë drie huizen in Groningen vormen een stap in de goede rich ting, maar die stap is niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Men weet bij lange na niet hoe groot het aantal geestelijk ge handicapten is in ons land. Men weet wel, dat liet tekort aan te huizen voor hen schrikbarend groot is. Onulat er te weinig te huizen zjju worden deze mensen soms ondergebracht in bejaarden tehuizen of sanatoria. Ook de outillage van de beschikbare bui zen laat te wensen over. Financiële lasten Het onderwijs voor geestelijk min der begaafden heet in ons land het buitengewoon lager onderwijs, maar er zijn nog niet overal voor BOEKBESPREKING WOOMITSCH EN W00NCVLTVUR Toon me hoe ge woont, en ik sal U zeggen wie ge zïjt". Het is een va riant op een bekend gezegde, dat W. H. N. van Eijlcern heeft ge bruikt in zijn boekje „Wöonlcitsch en Woou- cultuur'', dat, evenals „Van Houwen en Trou wen" verscheen bij de uitgeverij van het Ne derlands Instituut voor Bedrijfspedagogie in Zeist. Het is liet twee de deel van de serie Stijl en Smaak. Het is een boekje, dat we met bijzonder, veel genoegen hebben door gelezen. De schrijver zegt in zijn inleiding, dat het boekje aller minst de pretentie heeft een handboek voor wo ninginrichting te zijn. Het wil slechts met de lezer babbelen over het huis en zijn inrichting in deze tijdaldus de heer Van Eijlcern. Daarin is hij dan voor treffelijk geslaagd. Be paald niet oppervlakkig is hi j ingegaan op vele aspecten van huisin richting als kamerinde ling. stijl van meube len, combinatie van oud en nieuw, kleurencom binaties en de indeling run het huis. Het boekje is ook met veel begrip geschreven. Begrip vooral voor de- mensen, die een, ivat onze tijd ouderwetse in richting pleegt te noe menhebben gekozen. Daarmee doelt schrij ver op bijvoorbeeld het- bankstel in de zithoek. De kleurencombinaties, die we daarmee kun- in de techniseh-huishoudelijke won- dertuin, en of men dat eventueel geproduceerde ozon zomaar zonder bezwaar kan inademen. Vragen die ook de Nederlandse Huis- houdraad zich heeft gesteld, en ver volgens voorgelegd aan een ter zake kundige instantie: het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid te Utrecht. Het antwoord van dit instituut speekt voor zichzelf: „Nadat het ozon, als een vorm van actieve zuurstof was ontdekt, heeft men bemerkt dat na on weersbuien een kleine hoeveelheid ozon in de atmosfeer ontstaat en dat deze ozon het langste stand houdt in niet-verontreinigde lucht. Hieruit ontstond enerzijds het be? grip „ozonrijke zeelucht" waar aan een klank van gezondheid en ievensvreugde was verbonden terwijl anderzijds getracht werd deze ozon te gebruiken ter ver betering van de atmosfeer bin nenshuis. Uit dit laatste idee zijn diverse apparaten geboren die ozon „binnenskamers" brengen." Het gevaar Aan dezé wetenschappelijke verkla ring omtrent het begrip „ozon"'voegt het instituut dan nog de volgende waarschuwing toe: „Inmiddels is echter uit onderzoe kingen steeds duidelijker gebleken dat het gedurende langere tijd in ademen van lucht, waarin aantoon bare hoeveelheden ozon aanwezig zijn, schadelijke gevolgen kan heb ben. Voor arbeiders in bedrijven waar met ozon wordt gewerkt, zijn dan ook maximaal toelaatbare con centraties vastgesteld, die bij 0,1 a 0,2 mg ozon per kubieke meter lucht liggen. Deze grenswaarden zijn bedoeld voor volwassen, gezonde arbeiders. Voor huiselijk gebruik, waarbij ook kin deren, zwakken en zieken betrokken kunnen zijn, is het verstandig deze grenswaarde op zijn minst tienmaal lager te stellen op 0,01 mg ozon per kubieke meter lucht dus Uit dit rapport wordt wel duidelijk dat liet gebruik van een „ozonisator" in huiskamer of kantoorruimte inder daad schadelijke gevolgen kan heb- '_en, wanneer men niet weet welke concentratie aan ozon door het ap paraat in de lucht wordt gebracht. Een te hoog ozongehalte is ongezond en aangezien de „schadelijkheids- grens" laag ligt, wordt deze marge al gauw overschreden „Uitkijken niet ozon", blijft dus het parool ~öan ozohh) tot ozontv Het korte kranteberichtje over de Franse topmannequin, die op haar hotelkamer zelfmoord pleegde nadat haar ware leeftijd aan het licht was gekomen, zal door ve len wel met een ironisch hoofdschud den zijn gelezen. Wie doét nu zoiets onzinnigs en over drevens; daar moet men nu weer een wat theatrale Frangaise voor zijn om zo'n tragische consequentie te trekken uit een zo simpel feit. Een officiële instantie, de grenscontrole in dit geval, ontdekt dat een jongeda me, op het oog nauwelijks dertig, in feite de vier kruisjes op de slanke rug draagt. zy heeft alle moeite gedaan dit te verbergen, tot er zelfs knoeien met haar paspoort aan te pas kwam een ernstiger zaak dan zij misschien in haar zenuwachtige angst heeft be vroed. Natuurlijk werd er toen werk van gemaakt, serieus grensambtenaren- werk, want het wegbranden van een geboortejaar kan wel uit duisterder motieven voortkomen dan vrouwelij ke ijdelheid. Maar als dat werkelijk en alleen erachter blijkt te zitten, is men weer Fransman genoeg om het incident niet een glimlach af te doen. Een vrouw blijft een vrouw. Madame mag zich in het dagelijks leven best tien jaren cadeau doen, maar vooral nooit op een oficieel stuk papier. Voila. Was het alleen maar vrouwelijke ijdelheid? Ik waag het te be twijfelen, als ik denk aan dat stille witte gezicht op het kussen van dat overschillige hotelbed. Pleegt een vrouw van veertig, die een harde en slopende werkkring heeft waar men heus wel leert zichzelf staande te houden, zo maar uit een beetje ge krenkte ijdelheid zelfmoord Of dreef een reële angst haar tot die wanhoopsdaad Angst om aan de kant te komen staan, brodeloos te worden, te ver pauperen misschien? Een jeugdig uiterlijk was een onverbiddelijke voorwaarde voor het werk waarmee zij haar brood verdiende. De hyper- slanke mode vraagt een meisjesach tig figuurtje en gezichtje; in de illu soire wereld van de Haute Couture bestaan, als men de modellen gelo ven mag, geen fiks uitgegroeide vrouwen van middelbare leeftijd. Zelfs de Venus van Milo zou geen ee /\nqst oooz de leeftijd nen bereiken, worden uitvoerig uit de doeken gedaan. Ideetjes doet de schrijver aan de hand, niet alleen aan hen, die hun huis nog moeten inrichten, maar ook aan diegenen, die hun huis al sinds enige tijd hebben ingericht. Nu zijn er wel aanwij zingen, die in deze tijd met. gebrek aan ruim te niet. op te volgen zijn, maar het staat uiteraard- een ieder vrij datgene er uit te pik ken dat hem of haar van pas komt. Er is d-uidelijk veel zorg besteed aan de samen stelling. De foto's zijn- goed en zij verduidelij ken en illustreren de tekst op ccn plezierige wijze. Recept van een Engelse pudding Als Hollandse huisvrouwen eens een keer „buitenlands" koken, gaan ze meestal te rade bij de Franse, de Ita liaanse of de Oosterse keuken. De Engelse keuken bijvoorbeeld wordt bij voorbaat afgewezen op culinair terrein hebben onze buren aan de an dere zijde van de Noordzee niet zo'n geweldige reputatie! Voor degenen die zich niet door deze reputatie laten afschrikken, is hier het recept van de beroemde Engelse Yorkshire-pud ding, die helemaal geen pudding is maar een soort pannekoek. Hij wordt gemaakt van een vrij dik beslag van melk, bloem en een snufje zout, dat vervolgens niet in de koekepan, maar in de oven tot een dik soort panne- koek wordt gaar gemaakt. Het resul taat is niet als nagerecht bedoeld, maar als vervanging' van de aardap pel bij de warme maaltijd en als deze „pudding" goed gelukt is, smaakt hij helemaal niet gek bij wat gemengde groente: doperwtjes, niet te gare spruitjes en wat sla met to- 1 maten. voet aan de grond gekregen hebben op het tapijt van de wereldbefaamde salons. En al had zij zich in een mo dern tailleurtje of completje kunnen wringen haar gezicht zou veel te wijs en zelfbewust gedetoneerd heb ben tussen de frêle uitdrukkingloze meisjesgezichtjes der goedgetrainde mannequins. Met veertig jaar kan men van de ingewijden geen toegevendheid meer verwachten: dan wordt men geacht door de jaren dusdanig te zijn gerijpt dat men een „oud" ge zicht heeft en een figuur en hou ding die onherroepelijk veel van hun slankheid en buigzaamheid hebben ingeboet. Er is een onverbiddelijke leeftijds- streep waar men niet overheen kan stappen, met alle verbeten kunst- en vliegwerk niet. Een mannequin van veertig is oud in meer dan één zin, en oud zijn staat gelijk met uitge rangeerd. Wat moet een mannequin beginnen, als zij eenmaal op dat do de spoor is terechtgekomen? Wij leven, ook wat dat betreft, in een merkwaardige tijd. De vrouw heeft een status bereikt waarin zij geestelijk en maatschappelijk nage noeg voor vol wordt aangezien, zich op vele terreinen des levens kan la ten gelden en dus niet langer van haar meer of minder geslaagd uiter lijk voorkomen afhankelijk is om van haar kost en onderdak verze kerd te zijn. Een met weinig lichamelijke attrac ties bedeelde vrouw kan zich met diploma's of vakbekwaamheid heel wel staande houden en zelfs ruim schoots haar brood verdienen. Maar tegelijkertijd verlangen juist de jongste, modernste beroepen een combinatie van jeugd, charme en aantrekkelijk uiterlijk. Een stewar dess, een mannequin, een receptionis te, een fotomodel, een televisieom roepster moet het zoal niet van haar uiterlijk hebben dan toch be schikken over een alleszins aantrek kelijke buitenkant. En in dat geval van de stewardess en de mannequin zijn zij bovendien streng aan een leeftijd gebonden. Vol wassen worden is in die beroepen blijkbaar een hoogst ongewenste toe stand: op de leeftijd dat zij werkelijk mens met ervaring en verantwoorde lijkheidsgevoel zjjn ligt haar ontslag brief getekend. En achter haar staat alweer een file van jong, slank en fleurig vrouwvolk te trappelen om haar plaats in te nemen. Is het wonder dat een vrouw in zo'n dwangpositie, die alleen maai- dit bepaalde werk verstaat en zich, alle hardheid ten spijt, daarin thuis- voelt, met alle middelen vecht om die illusie van jeugd en aantrekkelijk heid te handhaven? En misschien heeft nog een dieper instinctiever angst dit ongelukkige schepsel gedreven tot de laatste sprong uit de narigheid. Het was een zeer opmerkelijke Franse roman over de Francaise, waard om uitvoerig in deze kolom besproken te worden, die mij dit onverwacht onthulde: de angst om als vrouw niet langer mee te tellen, omdat zij niet langer bege renswaardig is. SA SKI A.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 11