Verstokte nazi tot zes
jaar veroordeeld
maken met het Evangelie
Ook op eiland Gag gewapende
Indonesiërs aangetroffen
Kerkelijke tucht betekent ernst
SYNODECOMMISSIE VERWERPT
BEROEP VAN PROF. SMITS
ZATERDAG 31 MAART 1962
PROVINCIALE ZEEOWSE COURANT
Intercommunie stelt
kerk voor vele vragen
De hervormde kerk te Drei-
schor bezit de enige hagio-
scoop die er, naar ons weten,
in Zeeland is overgebleven.
In andere provincies zijn er
meerdere. Het is te hopen,
dat dit overblijfsel uit de
Middeleeuwen beter zichtbaar
zal zijn na de restauratie van
deze kerk dan voordien het
geval was. Wat is een hagio-
scoop Letterlijk vertaald
betekent dit oorspronkelijk
Griekse woord: het zien van
het Heilige. Het is een vrij
smalle spleet in de muur van
de kerk, die zo is aangebracht
dat men daardoor vroeger
juist iets kon zien van de
handelingen, die op het altaar
plaatsvonden.
Wanneer iemand geëxcom
municeerd was; wanneer hij
uit de gemeenschap der ge
lovigen was gesloten (waarin
hij na berouw en boete later
weer kon worden opgeno
men) werd het hem toege
staan, voor deze hagioscoop
staande, toch iets mee te ma
ken van hetgeen er in de kerk
gebeurde. Het was een gunst.
Meer dan brede beschrijvingen
zegt zo'n hagioscoop ons hoeveel
er veranderd is sinds de middel
eeuwen wat betreft de plaats van
de kerk in de samenleving. Niet al
leen worden deze spleten niet meer
emaakt, wanneer men nieuwe
erken bouwt, maar de gedachte
dat een geëxcommuniceerde het
als een grote gunst zal zien dat
hij op deze wijze nog iets mag
meemaken van een kerkdienst,
doet ons heel vreemd aan. Wij kun
nen ons ook moeilijk meer voor
stellen wat de kerk in dc middel
eeuwen betekend heeft en welke
gebondenheid er aan haar was. De
kathedralen en grote kerken tot in
dorpen toe, staan er voor ons nog
steeds als getuigen
Enige weken geleden hebben we
iets geschreven over intercom
munie als een acuut vraagstuk
(Zie slot pag. 5 kot. 5
NOG GEEN LENTEWEER
(Van onze weerkundige
medewerker).
De lentemaand neemt vandaag
afscheid, hetgeen niemand
treurig zal stemmen. De ge
middelde maximumtempera
tuur over de laatste honderd
jaar is in maart alleen in 1865
en in 1888 iets lager geweest.
Een depressie met een groot
regengebied trekt thans naar
het oosten weg gevolgd door
een iets koudere meer noord
westelijke luchtstroom. Hierin
komen tijdens net weekeinde
enkele buien maar ook opkla
ringen voor. De lucht bereikt
ons via de Noordzee, waarvan
het water een temperatuur van
slechts vier h vijf graden heeft.
Helaas kunnen wij voor het
komende weekeinde nog geen
lenteweer in het vooruitzicht
stellen al kan de zon in de
middag wel doorbreken bij
temperaturen van ongeveer 8
graden.
Herdershond bijt
kind dood
Het Wereldgebeuren
Casa Rosada
Donderdagavond omstreeks zes uur
stopte een lange, donkerzwarte
auto voor een vele verdiepingen
hoge flat in de binnenstad van Buenos
Aires. Een in burger geklede man,
vergezeld van een generaal, belde aan
bij José Maria Guiuo, fungerend voor
zitter van de Argentijnse senaat, te
vergelijken in Nederland met de voor
zitter van de Eerste Kamer. De bur
ger een ambtenaar, die behoorde
tot het „kabinet van de president"
verzocht Guido in te stappen en mee
te rijden naar het paleis van de presi
dent. Enkele ogenblikken later ver
trokken Guido, mevrouw Guido en de
twee dochters Guido per auto naar het
imposante gebouw, waar tot voor
kort Frondizi de presidéntiële macht
had uitgeoefend. De verhuizing kwam
voor Guido niet onverwacht, maar
wel heel ongelegen. De senaatspresi
dent voelde er helemaal niet voor om
de taak van de afgezette en gevangen
genomen Frondizi over te nemen,
want men kan in een land als Argen
tinië beter niet zo op de allereerste
rang zitten. Guido kon echter niet
meer terug. Hij was officieel als op
volger van Frondizi aangewezen.
Hoe onstabiel de Argentijnse toe
stand was, bleek nog maar nau
welijks één uur, nauat de fami
lie Guido zich in het paleis had ge
ïnstalleerd. Terwijl moeder en doch
ters de grote zalen en dc privé-ver-
trekken bekeken, waar zij de komende
jaren zouden moeten wonen, werd
net paleis omsingeld. Generaals
want die zijn er m Argentinië bij de
vleet met hun adjudanten en or
donnansen stapten zonder bellen, bin
nen. Zij deelden aaa Guido mee, dat
hij onder arrest stond. Het paleis,
heel liefelijk Casa Rosada, genoemd,
werd toen gevangenis. Argentinië had
op dat moment twee gevangen presi
denten binnen één etmaal, iets wat ze
ker tot de politieke records mag wor
den gerekend. Dat een generaal Guido
van zijn flat had opgehaald, tekent de
binnenlandse situatie van het tegen
woordige Argentinië. Geen president,
geen volksvertegenwoordiging heeft
iets te vertellen, het zijn de generaals,
die de lakens uitdelen. Nog maar nau
welijks was Guido donderdagavond
president, of de generale staf stelde
aan hem een groot aantal eisen. Guido
weigerde die aanvankelijk in te willi
gen. Daarop werd de Casa Rosada
bezet. Wat er zich daarna in het pre
sidentspaleis heeft afgespeeld, blijft
voorlopig althans nog geheim.
Maar zoveel kwam toch wel vast te
staan, dat Guido de generaals in de
nacht van donderdag op vrijdag hun
zin heeft gegeven. Vrijdagmorgen was
Guido weer echt president, zij het bij
de gratie der generaals. Dat blijkt
ook hieruit dat hij de samenstelling
van de door hem te vormen regering,
eerst ter goedkeuring aan de generale
staf moet voorleggen.
De 51-jarige Guido is een donkere,
enigszins gezette man, van wie
wordt gezegd, dat hij weinig
praat, maar dat hij moeilijk van een
eenmaal ingenomen standpunt is af
te brengen. In La Plata studeerde hij
rechten. Zijn voorkeur ging evenwel
meer uit naar de politiek. In Fron-
dizi's partij maakt hij flink carrière,
zonder echter op de voorgrond te tre
den. Als fungerend senaatsvoorzitter
was hij de man, die volgens de wet
tijdelijk als staatspresident zou moe
ten optreden als de werkelijke presi
dent overleed. Guido heeft dit echter
altijd als theorie beschouwd. Sneller
dan hij heeft gedacht, werd er toch op
hem een beroep gedaan de presiden
tiële waardigheid te bekleden ook al
is dan de werkelijke president niet
overleden, maar gevangen gezet. Men
vertelt in Buenos Aires dat zijn eer
ste regeringstaak was het schrijven
van een vrijlatingsbevel voor zijn ge
vangen voorganger, Frondizi. Daar
alle staatsstukken echter ook namens
de generale staf moeten worden on
dertekend, willen ze rechtskracht
hebben, kwam van die.vrijlating niets
terecht. Frondizi blijft op het eiland
Martin Garcia. Al met al een onsta
biele toestand in Argentinië. Het is
waarlijk geen wonder dat er de laat
ste dagen een „kapitaalvlucht" plaats
vond. Weliswaar zijn er twaalf gene
raals gevangen gezet samen met
Frondizi, maar er blijven nog genoeg
van deze hoofdofficieren over. Teveel
zelfs om aan Argentinië een waar
borg te geven voor orde, rust en vei
ligheid.
FRONDIZI
...gevangen...
Veehouder bedolven
onder stapel hooi
De 41-jarige veehouder J. Kuiper
Jzn.. uit Grosthuizen (Noord-Hol
land), geraakte donderdagmiddag,
toen hjj op zijn boerderjj bezig was
met het afsteken van hooi, bedolven
onder een hoeveelheid hooi die plot
seling naar beneden kwam.
Toen men de heer Kuiper bevrijd had,
bleek hij reeds overleden. Hij Iaat een
vrouw en zes kinderen achter.
Onderzoek van jungle vordert gestaag
Mariniers achtervolgen groep
infiltranten na vuurgevecht
Ook op het eiland Gag waar een voor anker liggend communica
tievaartuig var de Nederlandse marine onlangs door een Indone
sische bommenwerper werd aangevallen, zijn Indonesis'che mili
tairen aangetroffen, zo blijkt uit een bekendmaking van de
commandant der strijdkrachten in Nieuw-Guinea, schout-bij
nacht L. E. H. Reeser, in Hollandia.
Na de aanval door de Indonesische bommenwerper, aldus het
communiqué, is door een eenheid mariniers op Gag een nader
onderzoek ingesteld. Deze actie vordert zeer langzaam wegens
de onherbergzaamheid van het eiland dat bovendien onbewoond
is, waardoor dus geeil waardevolle inlichtingen van inwoners te
verwachten zijn.
Op Gag werd, evenals op Waigeo,
een aantal goedbewapende Indonesi
sche militairen aangetroffen en aan
gevallen. Bij het hierop volgend kor
te vuurgevecht werd tenminste een
Indonesische militair gedood.
De vijand trok zich schielijk terug en
wist te ontkomen in het zeer dichte
oerwoud en wordt thans achtervolgd.
Aan eigen zijde zijn geen verliezen
geleden.
De buit bestond uit een tiental pak
ken munitie, enkele buitenboordmo
toren met benzinetanks, handgrana
ten, lichte mitrailleurs en Ameri
kaanse Garandgeweren. Ter plaatse
werden door de mariniers kleding,
benzine en prauwen vernietigd.
Over de actie op de uiterste west
punt, ondernomen door een ge
combineerde eenheid van mari
niers en politie, wordt medege
deeld dat een aantal bewapende
Indonesische militairen zich heeft
overgegeven. Ook hier zijn enke
le lichte mitrailleurs en andere
wapens buitgemaakt.
Een reiziger uit Sorong meldde dat
STEMMEN UIT DE KERKEN
Voor P.v.d.A. zetel
meer in Limburg
Ten koste van K.V.P.
Nu vrijdagmorgen de definitieve uit
slag van de verkiezingen voor de pro
vinciale staten is bekend geworden,
blijkt dat de Partij van de Arbeid in
Limburg één zetei meer zal krijgen
en de Katholieke Volkspartij één ze
tel minder. De K.V.P. zal nu 5.0 ze
tels bezetten en de P.v.d.A. 8.
De door het A.N.P. als gekozen aan
gewezen K.V.P.'er, de heer F. A.
Strauss uit de kieskring Roermond,
zal geen zitting in de staten nemen.
In de P.v.d.A. zouden aanvankelijk
drie kandidaten hebben moeten loten,
wie van hen de twee nog beschikbare
plaatsen zouden bezetten. Dit behoeft
nu niet meer. Alle drie leden, de heer
R. van Dijk uit Venlo, de heer P.
Stoffels uit Roermond en de lieer C.
A. F. van Bree uit Heerlen krijgen
een zetel in de staten.
KORTE PREDIKATIE
Mat. 27 1. „Toen het nu mor
gen geworden was, namen al
de overpriesters en de oudsten
des volks het besluit tegen
Jezus om Hem te doden".
TOCH NOG GELOVEN?
Het vanhedrin had het „des doods
schuldig" 's nachts al uitgeproken.
Maar rechtsgeldig werd dit vonnis
pas in een tweede rechtszittingdie
de volgende dag pas kon gehouden
worden. Zodra de dag was aangebro
ken, kioam dus de Joodse Raad in
plenaire zitting bijeen. Telkens klinkt
het .vonnis: „des doods schuldig".
Zo veroordeelde het hoogste gerechts
hof de pseudo profeet Jezus van Na
zareth in de naam van God eenstem
mig ter dood. Dat moet op de disci
pelen naderhand wel een enorme in
druk hebben gemaakt. Wie toch had
den zitting in de Joodse Raad? De
overpriesters en de oudsten des volks
en de schriftgeleerden, die als zodanig
pas op hun veertigste jaar erkend
werden.
We mogen gerust zeggen: alle ver
standige mensen waren van mening
dat die Jezus van Nazareth moest
worden ter dood gébracht.
Konden dan de discipelen toch nog
in Hem blijven geloven?
„Gij zijt de Christus, de zoon van de
levende God", hadden ze eens bij
monde van Petrus beleden.
Durfden ze dit nog belijden, tegen de
mening van allen in, clie het weten
konden
Hoe verslagen de discipelen waren,
kunnen we lezen in de evangeliën.
Pas na de paasmorgen weten ze
en dan eens voorgoeddat ze toch
dc juiste belijdenis hadden afgelegd.
In Jezus geloven, als alle verstandige
■mensen zeggen, dat Hij de Christus
is, moet niet zo moeilijk zijn, als
wanneer allen, die wij hoogachten,
het ontkennen.
Jezus trouio zijn, als we daardoor
bij iedereen in achting stijgen, moet
gemakkelijker zijn, dan wanneer we
hierom door iedereen worden ver
guisd.
't Is daarom voor ons niet moeilijk
ons christen te noemen. Die naam
heeft in deze westelijke wereld altijd
nog een goede klanlc.
Maar als het eens algemeen voor
dwaas en achter lijk werd verklaard,,
in Christus ie geloven? Als we om
ons geloof eens door iedereen werden
geschuwd Zou 't dan nog zo gemak
kelijk zijn Waarom geloven wij
eigenlijk f Hierop past maar één ant
woord oindat de levende Heer in ons
leven is gekomen. Wie dat weet blijft
toch nog geloven, desnoods tegen alle
verétandigen en eerbiedwaardigen
in.
L. J. Altena,
Koudekerke.
Mannequin Winny Roeper
s toont een mantelpakje var. al- 3
pacastof, dat onder de naam
Rokindoor de Amsterdamse
ontwerper Ben Löhnen is ge- p
lanceerd.
liiiiniiiiiiiiiuiiiiinniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiuiiiiii
de staid vol soldaten is en in staat
van verdediging is gebracht met
luchtafweer en andere defensiemaat
regelen.
De militaire maatregelen hebben veel
vertrouwen by de bevolking gewekt,
ook bij de autochtone bevolking.
Sorong ligt in het uiterste westen
van westelijk Nieuw-Guinea, dus
dichtbij Indonesië.
In de z.g. kiesman-hoek" van het
aeroplanorama op Schiphol heeft dr.
M. H. Damme, voorzitter van het
comité Plesman-monumentvrijdag
middag een kleine versie onthuld van
het grote standbeeld van dr. A. Ples-
man, uitgevoerd door Mari Andries-
sen, dat is opgericht bij het hoofd
kantoor van de K.L.M. in Den Haag.
Op zijn vaders kennel in Braalanda
bij Uddevalla in Zweden, is een drie
en een half jaar oud jongetje door
een Duitse herdershond doodgebeten.
De jongen werd nog in leven in een
ambulanceauto geladen, maar hij
stierf onderweg naar een ziekenhuis.
Men vermoedt dat de jongen over
het hek in het hok van de hond, die
jongen had, is geklommen, waarna
het dier de indringer doodbeet. De
politie stelt een onderzoek in.
In Zweden is al eens eerder een soort
gelijk incident voorgevallen. In 1942
beet een hond een vier-jang meisje
dood.
artikel van prof. Smits over de bete
nis van Jezus' lijden, en sterven en de
nasleep van dat artikel. De synode
stelde de brief van prof. Smits, waar
in deze zijn weigering om een ge
sprek verder te - voeren kenbaar
maakte, in handen van het breed mo-
deramen.
Het breed moderamen besloot
daarop aan prof. Smits de be
voegdheden als van een emeritus
predikant te ontnemen op grond
van ordidantie dertien-29-o der
kerkorde, waarin wordt bepaald
dat deze bevoegdheden kunnen
worden ontnomen indien het
voortduren daarvan niet strookt
met de waardigheid van de belan
gen van de kerk.
Het breed moderamen overwoog
daarbij dat prof. Smits zich thans op
zo'n definitieve zin heeft onttrokken
aan het gesprek, dat naar het oordeel
van de generale synode in het belang
der kerk met hem diende te worden
gevoerd, dat bovengenoemde bepaling
moest worden toegepast. Prof. Smits
heeft tegen dit besluit destijds onmid
dellijk beroep aangetekend, een be
roep dat nu dus is afgewezen.
Borstbeeld van Hitier in huis
Na vernielingen
op joods kerkhof
Het federale Westduitse ge
rechtshof te Karlsruhe heeft
gisteren Günter S., leider van
een groep, die beoogde het na-
tionaal-soc.ialisrae in West-
Duitsland te doen herleven, tot
zes jaar gevangenisstraf veroor
deeld.
Twee medewerkers van Edelmut D.
en Bemd-Detlef E. kregen respec
tievelijk twee en een half en een jaar
gevangenisstraf.
De veroordeelden hadden in de nacht
van de 20ste april 1957 Hitiers
verjaardag grafzerken van de
joodse begraafplaats „Jammertal",
die nabij Salzgitter-Lebenstedt, in
Neder-Saksen, is gelegen, beschadigd
of vernield.
Bij S. thuis werd een borstbeeld van
Hitier aangetroffen.
S. en D. hadden, tezamen met een
andere, inmiddels overleden West
duitser en een Syriër, 78 grafzer=
ken op „Jammertal" omver ge
worpen. Zij hadden voorts aan een
houten kruis een stropop opge
hangen, met om de hals een plak
kaat met de woorden „Deutsch-
land erwache, Israël verrecke"
(„moge Duitsland weer groot
worden en Israël verrekken").
Ook een grafzuil, die was opge
richt ter herdenking van de na
gedachtenis van in concentratie
kampen vermoorde joden, was
omver gehaald.
De drie veroordeelden hadden een
„Freikorps Gross Deutschland"
(„Vrijkorps voor de totstandkoming
van een groot Duitsland") willen
stichten, om met behulp hiervan weer
een nationaal-socialistische dictatuur
in Duitsland te vestigen.
Aanslagen
De voornaamste beklaagde, de 31-
jarige elektricien S., liet zich ook
tijdens het proces als een overtuigde
nationaal-socialist kennen. Hij had,
tezamen met D. en E., moordaansla
gen op leidende figuren en aansla
gen met springstoffen overwogen,
teneinde de aandacht op zijn natio
naal-socialistische groep te vestigen.
Onder degenen die eventueel uit de
weg hadden moeten worden geruimd,
bevonden zich de plaatsvervangende
socialistische partijleider Herbert
Wehner en de procureur-generaal
van Frankfort, Fritz Bauer.
S. heeft tijdens het proces ver
klaard dat zijn „nationale organi
satie", die was gebasseerd op het
partijprogramma der voormalige
N.S.D.A.P., „een einde wilde ma
ken aan de heksenjacht, die in de
bondsrepubliek op voormalige
nationaal-socialisten wordt gehou.
den".
Drie leden
Hij verklaarde dat zijn „organisatie"
drie leden telde, namelijk hij en zijn
twee medebeklaagden en vijf adspi-
rant-leden.
Hij zei ook dat gesproken was over
een uit de weg ruimen van West
duitse regeringsleiders en over een
plan om het gedenkteken dat is opge
richt op de plaats, waar zich het be
ruchte concentratiekamp van Ber-
gen-Belsen heeft bevonden, op te bla
zen. De anderen hadden hier echter
niet mee ingestemd.
„Het hof is van mening, dat het de
beklaagden nimmer mogelijk zou z(jn
geweest het nationaal-socialisme in
Duitsland weer ingang te doen vin
den. Doch alleen reeds het strever;
hiernaar en dan met gebruikmaking
van op terreur berustende handelwij
zen, verdient de scherpste veroorde-
f", aldus de voorzitter van het hof.
Op de zesde etage van een flatgebouw
in het veertiende arrondissemenf van Pa
rijs. heeft donderdagmorgen een hevige
ontploffing plaatsgehad. vermoedelijk
'an een kneedbom. In het gebouw, waar-
•an drie etages zwaar beschadigd werden,
woont o.m. een lid van de Franse „vre
desbeweging".
Koningin en prins
bij opening van
boekenweek
Tn tegenwoordigheid van het konink
lijk paar en talrijke Belgische en Ne
derlandse autoriteiten heeft de Belgi
sche gevolmachtigd minister Julien
Kuypers gisteravond in de Amster
damse Stadsschouwburg de traditio
nele gala-avond „Het boek en de mu
zen" geopend ter inleiding van de
27ste boekenweek.
Deze draagt voor het eerst een
Vlaams-Nederlands karakter. Het
doel van deze boekenweek is o.m. het
bewust zijn te verstevigen van het
feit dat Nederlanders en Vlamingen
in één taalgebied wonen.
Toen koningin Juliana en prins Bern-
hard de koninklijke loge betraden had
het publiek in de zaal daarheen front
gemaakt. De Amsterdamse politie-
muziekkapel speelde de Brabansonne
en het Wilhelmus.
GEEN EMERITUS-PREDIKANT MEER
„Op definitieve zin
aan gesprek onttrokken"
De generale commissie voor bezwa
ren en geschillen van de Hervormde
Kerk heeft het beroep, dat prof. dr.
P. Smits verleden jaar beeft aangete
kend, tegen het besluit van het breed
moderamen van 21 juni 1961 om hem
zijn bevoegdlieder als van een emeri
tus-predikant te ontnemen, niet ont
vankelijk verklaard.
Het besluit van het breed moderamen
blijft daarmee van kracht. Zoals be
kend. deelde prof. Smits verleden
jaar in een brief aan de Raad voor
de zaken van kerk en theologie der
Hervormde Kerk mee, niet verder be
reid te zijn tot een gesprek met deze
raad over het beleid der kerk.
De raad had hem in opdracht van de
generale synode tot dit gesprek uit
genodigd. Deze opdracht gaf de sy
node na te hebben kennis genomen
van de besprekingen van het breed
moderamen met prof. Smits over zijn
houding jegens de kerk.
Deze besprekingen waren vooral
voortgevloeid uit liet geruchtmakende
