Ga eens over ROTHENBURG
Jean-iacques Rousseau
wil U nog steeds in
Zwitserland laten
wandelen
Reistips voor Zwitserland
Wandelen in de Eifel
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
OUD ADViES
Eens was Zwitserland niet in tel, was de natuur helemaal
niet in tel. Leefde men in een keurslijf van conventies en
van dat keurslijf gaven de Franse cultuur, kunst en litera
tuur de maten aan. Alles in de achttiende eeuw was bepaald,
bijgeschaafd, kunstmatig; de hele manier van leyen, kleding,
houding, praten, woordkeus en ideeën waren „voorgeschre
ven" door de Franse opvattingen. Men sprak en schreef over
Inca's en Chinezen; niemand interesseerde zich voor Zwitser
land. De Alpen werden beschouwd als afschuwelijke, huive
ringwekkende wratten in het landschap en wanneer men bij
uitzondering eens over de Zwitsers sprak, werden ze beschre
ven als weliswaar eenvoudige, propere en eerlijke, maar toch
tegelijk ook ruwe en onbeschaafde landlieden.
De man, die ongewild de
grootste propagandist voor Zwit
serland is geweest, is Jean-Jac-
ques Rousseau, die in 1761 zijn'ro
man „Nouvelle Héloise" publi
ceerde, een boek over de Zwitsers
van Vaud, uit Bern, het Wallis
en Neuch&tel. De roman sloeg in
als een bom. In plaats van naar
bals te gaan bleven de dames
thuis om te lezen en te huilen. De
herdrukken volgden elkaar in snel
tempo op. Men leende elkaar het
bock per uur uit. De mannen wa
ren niet minder enthousiast. Euro
pa ontdekte Zwitserland en de
Zwitsers in één klap. De stroom
begon, men zocht de natuur, zoals
Ro'useau die schilderde in de
pracht van een zonsopgang, de
ontroerende blijheid van een zo
mernacht de weelde van de wei
den, de geheimzinnigheid van de
grote, donkere, zwijgende wouden.
Enfin U weet, waartoe deze
plotselinge trek naar Zwitser
land heeft geleid: een gewel
dig toerisme, nu zwaar gemotori
seerd en met eqp ontvang-appa-
raat aan hotels en pensions, met
kabelbaantjes en vermaakcentra,
die voor sommigen haast nog be
langrijker zijn geworden dan de
bergen en de dalen, de beken en
de gletsjers. Het zou onjuist zijn
te zeggen, dat de Zwitsers met die
belangstelling niet zouden zijn in
genomen, maar wat hen wel eens
verdriet, is dat die belangstelling
niet altijd meer in de eerste plaats
het Zwitserse landschap en- de
Zwitserse mens geldt. Dat de toe
rist zo onrustig is geworden, heen
en weer snelt en zich niet de
moeite geeft om het pure van de
natuur te genieten. Dat het mo
torgeronk het lied van de wind en
de vogels overstemt.
De Zwitsers hebben zichzelf be
terschap beloofd: ze gaan
nu het op 28, juni 250 jaar
geleden is, dat Jean-Jacques
Rousseau in hun Genève werd ge
boren de rust in de natuur weer
propageren. De mensen weer wij
zen op de schoonheid van de ber
gen en de bossen zónder auto's.
Ga wandelen, zullen ze U dit jaar
adviseren. Zet de auto aan de
kant en trek te voet de smalle
paadjes in, die U naar de water
val, de beek, de gletsjer brengen,
die U het échte feest voor het oog
en het oor laten meebeleven, dat
wordt opgevoerd door de vogels,
de dieren, de ruisende bossen, de
besneeuwde hellingen en waaraan
ook het licht op de bladeren en op
de rode en groenbegroeide daken
van het dorp in het dal meewerkt.
Alle auto's, bussen en treinen, alle
comfort in de hotels en alle uit
bundigheid in de vermaakcentra
ten spijt, die rust is er in Zwitser
land nog volop.
Er is geen beter advies denkbaar,
want het is het advies van Jean-
Jacques Rousseau, die de verdor
ven wereld van zijn tijd geestelijk
gezond wilde maken. Ook ónze
wereld heeft dat nodig; een week,
veertien dagen van geestelijke
ontspanning. Om van de lichame
lijke voordelen van het wandelen
langs niet té zeer gebaande paden
en het inademen van eens iets an
ders dan benzinegeurtjes en uit
laatgassen nog maar niet te spre
ken. Daarom geven we dat
Zwitserse advies van harte graag
door: wandel!
CHALETS
Schweizerische Ge-
meinnüzigc Ge-
sellscliaft" geeft
al 25 jaar vakantiewo
ningcatalogus uit. Boek
'62 juist verschenen:
staan 5200 verhuurders
van chalets en andere
onderkomens in. Voor
214 Zw. franken ver
krijgbaar by bureau S.
G.G., Brandschenke-
strasse 86, Ziirich 1;
kunt ook even informe
ren bij Nationaal Zwit
sers Verkeersbureau,
Koningsplein 11, Am
sterdam. Vraag naar
vakantiewoningen is in
juli en augustus bar
groot.
GLETSJERS
In Noorwegen worden
gletsjers kleiner. De
den ze tot voor kort in
Zwitserland ook. Boven
Grindelwaldgletsjer.
(bij Grindelwald in
Berner Oberland) is in
één jaar evenwel 16
meter langer gewor
den. Is periode van
slinkende gletsjers in
Zwitserland voorbij?
JODELEN
Vaak in Zwitserland
geweest en nog nooit
een Zwitser horen jo
delen? Moet U van 29
juni tot 1 juli in Luzem
zijn: federaal Jodel-
l'cest. Met optocht in
Zwitserse klederdrach
ten.
ROUSSEAU
Is dit jaar 250 jaar ge
leden dat in Genève
Jean-Jacques Rousseau
(„Terug naar de na
tuur") werd geboren.
Zwitserland maakt
daarom van 1962 het
Rousseau-jaar met als
motto: „Reizen, niet
haasten". Zijn alom
festiviteiten, o.a. met
volksfeesten a la acht
tiende eeuw. Nadruk
/.al vallen op Saukt Pe-
terseiland iu Meer van
Biel, een door Rousseau
tijdelijk bewoond en
zeer gewaardeerd
kleinood.
GROT
Kunt in Zwilserland
niet alleen bergen óp,
maar ook bergen in. In
Hölloch-grotten in
Muotatal-Hindertal bij
Schwyz (Centraal-
Zwitserland) kunt U
70 kilometer ver wan
delen over kronkelpa
den. Zijn wat lengte en
formaties betreft één
van grootste natuur
monumenten van Euro
pa. Aanmelden bij gast
huis Höllgrotte.
BERGKRISTAL
Zeshonderd van de
mooist e bergkristallen
zijn bijeengebracht. op
permanente tentoon
stelling in kelders van
nieuwe dorpskerk in
Seewen (Zwitsers kan
ton Schwyz). Zijn de
meest uitgelezen stuk
ken, die kristalzoekers
in de Alpen konden
vinden.
Terug naar de natuur, propa
geerde Jean-Jacques Rousseau.
Terug naar de natuur, propa
geren de Zivitsers nu weer, 250
jaar geleden dat Jean-Jacques
Rousseau werd geboren, want
opnieuw hebben de mensen
zich in hun dagelijks leven af
gewend van de natuur. De
Zwitsers van nu zullen minder
overtuigingskracht nodig heb
ben dan Rousseau, want icie
zou niet zó naar dit verstilde
meertje van Louvie in het Wal
lis ivillen vertrekken
oe U het wilt plooien moet U op de kaart maar uitpuzzelen, maar
LJ als U van het zuiden komt of er heen gaat moét U Rothenbnrg-
ob-der-Tauber aandoen: het mooiste stadje van Duitsland. Geen
kitschmaar écht. Onveranderd, sinds 8S0 jaar geleden burgemeester
Nusch de stad voor verwoesting idoor Tilly's troepen spaarde door de
„Meistertrunk": door een bokaal met JVi liter wijn ineens leeg te
drinken. Onveranderd is de stadsmuur, die aan de westkant hoog boven
het diepe Tauberdal uitrijst, onveranderd zijn de poorten met hun
kromme doorgangen, onveranderd de bonte rijen vakwerkhuizen aan
de nauice „gassen" en brede pleinen, onveranderd de bronnen en fon
teinen waaromheen de geraniums bloeien. Ja iéts veranderd is er wel:
alle 1/2 verschillendetorens zijn er niet meer, maar er zijn in elk
geval geen flats voor in de plaats gekomen.
Rothenburg is een miniatuurtje,
dat zich niet met een ballpoint
laat beschrijven, doch slechts met
een fijn penseeltje laat schilderen.
Rothenburg moet men zién. moet
men proeven. Men moet te voet
de hele stad verkennen: langs de
huizen met hun originele uithang
borden (waarvan nergens zon
variatie is als daar), langs de
paadjes op de helling van de
Tauber, langs de weergang van
de Spitalpoort naar de Röder-
poort, dooi- de kronkelige straat-
tjes. die U de meest verrassende
doorkijkjes bieden. Men moet de
kelderzaal van het raadhuis en
het Heilige Bloed-altaar in de
Sint Jakobskerk zien en eens
doodgewoon een huis, een winkel,
een apotheek binnenwandelen om
tc zien hoc middeleeuws het stadje
ook nog achter zijn sierlijke ge
vels is gebleven.
Rothenburg is een stad om een
avond te toeven. Om van de
hotell&mer af, of uit de hotel
serre boven het Tauberdal de zoil
achter dc blauwe bergen te zien
zinken. Om ergens cen kleine, ge
zellige lage taveerne binnen te
schieten en vooral: om in de
Weissen Turm het Poppentheater
van Rolf Trexler te zien.
Rothenburg ligt op het snijpunt
van twee wat de Duitsei-s „ge-
taufte Strassen" noemen: gedoop
te straten, toeristische routes
met-naam: de Rojnantische Stras-
se van Würzbürg naar de Alpen
en de Burgenstrasse van Heidel
berg naar Neurenberg. Wij kun
nen U de laatste van harte aan
bevelen, want het Neckardal.
Heidelberg, Heilbronn en de
burchten, die de routes hun
naam geven en tot slot Neuren
berg zijn bijzonder aantrekkelijk.
Bijna al die burchten staan open
ter bezichtiging en wélke U ook
gaat bekijken, sla twee in elk
geval niet over: dc waterburchl
Neuenstcin en het (even voor
Rothenburg) hóóg boven het
Jagstdal uittorende Langenburg,
waar de Hohenlohes nog wonen.
Misschien treft U het dan dat de
oude prins Constantin U zelve
rondleidt., want hij houdt van zijn
kasteel en hij houdt van mensen.
SNEL LANGS RIJN Rijntjevaren terwijl U LORELEY.
Eijnschepen van „Kol,, l"S Ig™le£ aa" RiJn
-DfiMeldorfer-Khéin- blJ .,St' J°arsl,ause!1
daninf-Schiffahrl" heb- <öeen knoeihannes) worden tqdens Lore-
ben dit iaar voor brengt uw Wagen ley-Festspiele van 4-28
traject Kotterdam-Ba- lan»s de ,:veg naar Jul' achttien voorstel-
rajecr notteraam tsa pUn^ waar Tj weer van ïjneen "eleven van
een efiSvoor tSt in de boot stapt' Snelb0" Shakespeares „Midzo-
«ingekeerde rieh'.ing
vier Overnachtings- aliePandere 20 april. I.t CHTCOItlïIDOH
plaatsen zijn 111 de v VHeiroriizen naar Ber-
richting BazelDüs- MONTEVERDI. Hin zï n"r l ntaart
!r ™f'sSkh!rnP™ Opera van Wuppertal iaSrer geworden: retour
er en Straatsburg en houdt in april een Van Hamburg 79 DM,
op terugweg: Straats- Monteverdifeestweek, Van Düsseldorf 140 en
burg, Koblenz en Isij- tijdens welke werken van Hannover 62. Prij-
niegen. van Italiaanse compo- zen zijn nu gelijk voor
TREINKAART- nist Monteverdi (1567- dag- en nachtvluchten.
BOOTKAART. 16.43) Zlillen0„^°rd®n BAYREUTH
uitgevoerd. Program-
Wist U dat U met uw ma bevat onder meer Festspiele in
treinkaartje langs de ..1 'Orfeo", „Terugkeer ZIJn v^n 24 juli tot -7
R(jn in Duitsland óók van Odysseus", „Kro- augustus, van -8 juli
gebruik mag maken ning van Peppea" en ™01 augustus en van
van Köln-Diisseldorf- Ariadne". r3-2< auguistus wordt
boten tussen Düssel- v, m» ^es Nibelun-
dorf en Mainz-Wiesba- HAMBURG oeQ opgevoerd,
den? Tweede klasrei- taatsopera in Ham- STERREN
zigers betalen zoiets burg geeft van 23 april Elke donderdagavond
van 20 pfennig bij, tot 6 mei zes voorstel- (als dan hemel bedekt
eerste klassers niets, lingen. Zijn „Othello" is: vrijdag) kunt U in
Zelfde geldt voor Duit- (23.4), „Tosca" (26.4), Keulen nee niet horen
traject langs Boden- „Hochzeit des Figaro" donderen, maar sterren
meer. En, tussen twee (29.4), „Don Giovan- zien met kijkers van
haakjes, ook voor Do- ni" (2.5). „Fliegende de sterrenwacht. Staat
nauvaavt van Passau Hollander" (4.5) en op dak van Sehillcr-
naar Wenen. Wilt U „Aïda" (6.5). gymnasium.
,piönlein", een van de vele ka
rakteristieke hoekjes van Rothen
burg.
Duitsland heeft hele serie gro
tere en kleinere vakantiege-
bieden: het Rijndal, de dalen
van de zijrivieren als de Lahn en
de Moezel, Sauerland, Taunus,
Harz, Iïölin, Fichtel, Beierse
Woud en Beierse Alpen, Zwarte
Woud en ja ook de Eifel.
En die Eifel nu is echt een
gebied om er eens heen te
trekken als U niet van al te verre
reizen houdt óf als II op de fiets
of brommer gaat óf als U maar
een paar dagen hebt. Het ligt na
melijk vlak bij onze uiterste zuid
grens. Tenminste de Xoord-Eifel.
Want daar is ook nog verschil in:
de Xoord-Eifel en de Zuid-Eifel;
de Ahr is daarvan de duidelijke
scheiding.
De Noord-Eifel is echt een wan
delgebied en het meest kunt U
daarvan genieten als U het Duits
Reisinformatiebureau in Amster
dam (Spuistraat 14) de folder
„Autofahrten und Wanderungen
in der Nord-Eifel" vraagt. Het
meest interessant is, naar onze
smaak, het gebied tegen de Belgi
sche grens aan met het oude we
versstadje Monschau in het nau
we dal van de Roer als centrum.
Daar in de buurt vindt U de ver
schillende „Talsperren"de stuw
dammen met hun stuwmeren. Er
zijn verrukkelijke vennen en op
vallend zijn de beukenhagen ron
dom de schilderachtige boerderij
en. De zuidelijke Eifel is anders
door het vele vulkanische gesteen
te: men ziet het aan de kegelvor
mige pieken en aan de „Maaren",
de kratermeertjes. Beide delen
ter weerszijden van het roman
tische Ahrdal kunnen echter bo
gen op prachtige gebouwen, zoals
stadhuizen, vakwerkhuizen en ou
de kloosters.
