Rechter wil weten waar kanselier
bij N.A.V.O. met twee ton bleef
Baarnse moordzaak in
juni in behandeling
KLANKBORD
Extremisten in
België actief
SENAAT WENST MINISTER
CALS STERKTE TOE
YVOJiiNüDAG 14 MAAKT 1962
P R 0VING1ALEZEEUWSE COURANT
3
Controle B.Z. werkte op vertrouwen
Officier: „Geen weerstand kunnen
bieden aan verleidingen van Parijs
Als de Haagse rechtbank met de eis van de officier van justitie
rnr. di*. J. C. Maris meegaat, krijgt de voormalige kanselier van
de Nederlandse diplomatieke missie bij de N.A.V.O. en de
O.E.E.S. in Parijs, de 48-jarige in Middelburg geboren W. E. H.,
twintig maanden gevangenisstraf met aftrek van het sinds
medio januari j.l. durende voorarrest.
Hiermee boet de kanselier dan zijn misdrijf van verduistering
van twee ton uit de kas van de missie, alsmede het hem eveneens
ten laste gelegde misdrijf van „beschadiging van bescheiden".
Om zijn financiële manipulaties aan het (bijziend) oog van de
controle te onttrekken heeft de kanselier bladen uit zijn kasboe
ken gescheurd. Op het eerste misdrijf staat een maximumstraf
van zes jaar. Het tweede kan bestraft worden met maximaal
twee jaar.
Tijdens de rechtzitting welke gisteren
reeds plaatsvond, ondanks het feit,
dat het ministerie van buitenlandse
zaken nog niet heeft kunnen nareke
nen hoeveel de kanselier precies heeft
verduisterd, heeft de Haagse officier
van justitie, sprekende over ..bijzon
der ernstige misdrijven die de repu
tatie van ons land aantasten" met
stemverheffing gewezen op de maxi-
mumstrafmaat welke hjj kon eisen.
De vordering van twintig maanden
kwam dan ook bijna als een anti
climax.
Voor insiders leek de milde eis min
der verrassend. Er staan reputaties
op het spel. De nauwsluitendhèid van
de afdeling comptabiliteit en finan
ciële zaken van het ministerie van
buitenlandse zaken is tijdens de
rechtzaak desondanks van vele
vraagtekens voorzien. Ook is de no
dige vuile was uitgehangen over de
sfeer op de diplomatieke posten.
Een kanselier is hoofd van c'le admi
nistratie op de posten. Hij heeft de
zorg voor de boekhouding, maar ook
moet hij zorgen voor dc huisves
ting van nieuw aangekomen diploma
ten en moet hij regelen dat belasting
vrije drank beschikbaar komt. Er
zijn zelfs diplomaten, maar dat zijn
vooral de jongere, die dc kanseliers
belasten met opdrachten als het ko
pen van smokingdasjes of die de kan
seliers op zaterdag vragen een ijs
kast bij de douane vrij te maken. De
verdediger van W. E. 1-1., tvtr. J. J.
Verstegen, zei dat zijn cliënt dit alles
ervaren heeft. Hij zag er de oorzaak
in van de fouten die dc kanselier
heeft gemaakt.
Diplomaten
Aan de andere kant en ook dit
is geen onbekend verschijnsel voor
wie in du diplomatieke wereld
thuis is beschouwen kanseliers
zich vaak als diplomaten hoewel
zij geen diplomatieke status heb
ben en (slechts) administratieve
krachten zijn. Zij voeren dan ook
graag de levensstijl van diploma
ten. De officier en de president
hielden het er op dat dit de reden
is geweest dat H. zich aan de
geldmiddelen van de missie in Pa
rijs vergrepen heeft.
Zoals de kanselier voor het verdach-
tenhekje stond had hij inderdaad alle
allure van een diplomaat. Wel was
hij ietwat verfomfaaid. Zijn elegante
maatpak slobberde aan de schou
ders en zijn modieuze puntschoenen
met Spaanse, hak waren niet ge
poetst. Het waren de sporen van 2
maanden huis van bewaring.
Overigens was de kanselier in hou
ding en gebaren de man die weet hoe
hij zich joyeus op cocktailparties
moet bewegen en hoe hij zich ook
voor de rechtbank een nouding van
vanzelfsprekende allure moest geven.
Ook zijn manier van praten was
diplomatiek. Hij hield zich ten minste
doeltreffend op de .vlakte.
Duister
Veel is ei zodoende in het duister
gebleven. Zowel hoe de boekhoud
kundige manipulaties precies zijn
uitgevoerd en wat H. met het geld
heeft gedaan.
Volgens zijn zeggen begon de ver
dachte de malversaties in 1954.
Hij nam toen voorschollen op en
schreef daardoor kasbonnen uit.
Hij vroeg hiervoor geen toestem
ming van zijn chef, het hoofd van
de missie bij de N.A.V.O. en de
O.E.E.S.
Het was ook niet nodig, aldus de
verdachte. „Het was gewoonte". De
kasbonnen werden eerst wel, later
niet meer terugbetaald. De grepen in
de kas werden bovendien allengs
groter. De uitgenomen bedragen wer
den in het kasboek geregistreerd als
stortingen op de rekening bij de bank.
zodoende klopte het kasboek en dat
was voor de chefs van de kanselier
voldoende, want er werd nooit ge
vraagd waarom de stortingen op de
bank hadden plaatsgevonden. Ook
werd de kas nooit nageteld. De voor
het ministerie in Den Haag bestemde
kasverklaringen werden zonder meer
afgegeven. De kanselier werd op zijn
woord geloofd.
„Diplomaten hebben een cynische
minachting voor financiële zaken",
aldus de verdediger.
De officier en de president reconstru
eerden dat de kanselier tot 1958 „nog
slechts" 50.000 moet hebben ver
duisterd en de rest van anderhalve
ton in de laatste twee jaar. Wel had
de verdachte de laatste anderhalve
jaar een verhouding- de heer H.
is in 1956 gescheiden maar overi
gens, aldus de in de stukken opgeno
men verklaringen van zijn chefs
„heeft de kanselier, naar het leek,
nooit een buitensporig leven geleid".
Ook de verdachte zelf zei „niet de in
druk te hebben de laatste jaren an
ders te hebben geleefd dan voor 1958.
„Hoe kan dat nou met die ander
halve ton in twee jaar", reageer
de de president. We kunnen niet
anders aannemen dat U boven uw
stand leefde en met name de
laatste jaren. Ik wil graag de re
den weten en ook waar het geld
gebleven is".
De verdachte gaf geen ander ant
woord dan „ik weet het niet. Er
is geen bijzondere reden, ik leefde
zoals ik alt\jd leefde".
De officier hield het er op dat de ver
dachte om niet te achterhalen rede
nen wel duurder heeft geleefd dan
vroeger. Hij was door zijn vlijt en
manier van optreden een gezien man.
Zijn priveleven was niet moeilijker
dan van elk gewoon mens. Hij heeft
volgens mij, aldus de officier, ge
woonweg de weelde niet kunnen ver
dragen en geen weerstand kunnen
bjeden aan de verleidingen van Pa
rijs.
Het kanselierschap is een vertrou
wenspositie. De verdachte heeft mis
bruik gemaakt van het in hem ge
stelde vertrouwen. „Ik zie geen en
kele verzachtende omstandigheid".
Hierop viel de verrassende eis van
twintig maanden voor twee ton.
Klusjesman
De verdediger was het er niet mee
eens dat zijn cliënt geen moeilijldte-
den zou hebben gehad. Reeds op het
lyceum heeft liij moeten omgaan met
vrienden die in betere doen waren
dan hij. In Parijs wilde hij ook mee
doen, maar hij werd als klusjesman
misbruikt. Daarbij kwamen zijn hu
welijksmoeilijkheden. Geen enkele
meerdere heeft wezenlijke interesse
gehad voor zijn doen en laten. Dan
zou liet zyn opgevallen dat hij boven
zijn stand leefde.
De verdediger zei geen beroep op cle
mentie te willen doen. Hij vroeg de
rechtbank „recht te doen in barm
hartigheid". De uitspraak valt over
veertien dagen.
JAARLIJKS 900 MILJOEN
ZWART LOON UITGEKEERD
1 >1 PLOIVIATENGIi A P-I E. Prins Phi
lip van Engeland, die thans oen reis
maakt door Zuid-Amerika, toonde
zich gisteren verbaasd over liet feit
dut de Russische ambassadeur in
Montevideo, Sergei S. Mijailof zo
goed Engels sprak.
„Waar heeft U Engeis geleerd?"
„Ik heb meer clan zes jaar in de
Verenigde Staten gewoond", was het
antwoord.
„Ach ja, hun taal lijkt op de onze".
(Slot van pag. 1
die niet worden nageleefd, ern
stig wordt geschaad. Hij achtte
dit een zaak van de Kamer.
Hij begon met er de aandacht op te
vestigen, dat zijn interpellatie de ze
vende is over de lonen tijdens de le
vensduur van het kabinet-De Quay.
Dat bewijst volgens hem, dat er met
de loonpolitiek van de regering iets
mis is, al mag dan de voorzitter van
de K.Y.P., de heer Van Doorn, op de
statendag van zijn partij gewaagd
hebben van een opvallend succes van
de loonpolitiek van deze regering. Hij
maakte er aanmerking op, dat minis
ter Veldkamp niet bij de laatste loon
onderhandelingen aanwezig is ge
weest. Men had zijn terugkeer van
vakantie moeten afwachten, of hij
had vervroegd naar huis moeten ko
men.
Dirigistisch
Kritiek had hrj op een beleid, dat
grotere vrijheid voor het bedrijfs
leven wal de lonen betreft in 'uit
zicht stelde, maar in de plaats
daarvan dirigistischer is dan ooit
en dat bovendien niet goed func
tioneert. Dc regering heeft de pro-
duktïestnging per bedrijfstak als
maatstaf aangenomen voor dc
toelaatbare loonsverhogingen,
maar dit criterium deugt niet, be
toogde de heer Roemers uitvoerig.
Onder die omstandigheden is het
begrijpelijk, dat de regering tel
kens met nieuwe aanwijzingen
moet komen, om de brokken niet
te groot te maken. Er zijn thans
zoveel aanwijzingen en spelregels,
dat misschien een enkele ingewij
de er nog wat van snapt.
De interpellant meende, dat we ook
in vergelijking met het buitenland
met onze loonpolitiek niet op de goede
weg zijn. Uitdrukkelijk wees hij er
verder op, dat de regering voor de
vaststelling van de salarissen der ho
gere ambtenaren de wet van vraag
en aanbod volgt, maar dat niet doet
voor de lagere ambtenaren. Hot ge
volg daarvan is, dat de lagere ambte- i
naren naar het particuliere bedrijfs-
leven vertrekken en de overheids
diensten overal met grote tekorten te
kampen hebben. De verlofregeling
van de militairen heeft zelfs al on
der het tekort bij de Nederlandsche
Spoorwegen te lijden gehad. Er is
voorts een geweldige rangeninflatie
bij de overheid waarneembaar. Ook
dat ondermijnt haar gezag.
Nieuw systeem
De heer Roemers zei ten slotte, dat
de P.v.d.A. in lioge mate de crisis
in de loonpolitiek betreurt. Hij had
gehoopt, dat met loonpolitiek had
kunnen worden doorgewerkt, totdat
een geheel nieuw systeem kan wor
den ingevoerd.
Het debat wordt vandaag voortgezet.
Dan komen eerst de minister en de
staatssecretaris aan het woord.
In Wijk aan Zee is dinsdagochtend
het hotel-café-restaurant ,jBerg en
Dal" uitgebrand. Het hotel had 29
bedden.
SOEKARNO SPREEKT
ZONDAG REDE UIT
De eerste reactie van president Soe-
karno in het openbaar op de Neder
landse verklaring van maandag
waarin werd gezegd dat Nederland
bereid is tot voorbesprekingen over
de kwestïe-Nieuw-Guinea met Indo
nesië in tegenwoordigheid van een
derde partij, wordt op zondag 18
maart verwacht. De president zal dan
een rede houden te Djokjakarta.
Jongen komt om
in koelkast
Iu een koelkast in Tarente, Italië
Is gisteren het ontzielde lichaam van
een jongen gevonden die eergisteren
bij het verstoppertjespelen „voor de
grap" in een koelkast was gaan zit
ten.
Gistermorgen werd het lichaam van
de achtjarige Maurizio Rïzzi door
een plaatselijke priester in een koel
kast in een kelder gevonden.
Gegevens zaak-Stalmann
blijven vertrouwelijk
(Van onze parlementaire redacteur).
De vertrouwelijke gegevens van het
Centraal Bureau voor de Tuinbouw
veilingen over de zaak-Stalmann,
waarover de vaste commissie van
landbouw in de Tweede Kamer be
schikt, zullen niet worden vrijgege
ven.
De voorzitter van de vaste commis
sie, de antirevolutionaire heer Bies
heuvel. heeft dit gisteren in de ver
gadering van de Tweede Kamer mee
gedeeld. Deze gegevens waren de vas
te commissie in een vertrouwelijk on
derhoud met het dagelijks bestuur
van het Centraal Bureau voor de
Tuinbouwveilingen verstrekt.
Moord gisteren
gereconstrueerd
De arrondissementsrechtbank
Utrecht zal de Baarnse
moordzaak nog voor het vakan
tieseizoen ïn behandeling nemen.
Men streeft er naar deze zaak
in juni op de rol te plaatsen, al
dus dr. O. Bronkhorst, die als
rechter-commissaris optreedt.
Dinsdagmorgen is een begin gemaakt
met de reconstructie van de Baarnse
moordzaak bij de villa „Canton"
Ba,am, dc ouderlijke woning van
twee verdachten in deze zaak, de ge
broeders H. Foto: het onderzoek in
de tuin van villa Canton. Links op de
voorgrond de derde verdachte H. W.
uit Soest.
Twee van de verdachten, namelijk
Boudewijn H. en Hennny W., zijn in
strafrechtelijke zin meerderjarig.
Daarom zal hun zaak normaal door
de meervoudige Kamer van de
Utrechtse rechtbank worden behan
deld. Mr. G. H. C. van Dijken zal op
treden als officier van justitie. Bij de
president van de rechtbank ligt de
beslissing, of de zitting(en) al dan
niet in het openbaar zal (zullen)
worden gehouden. Mr. Francois Pau
wels uit Amsterdam heeft de verde
diging van Henny W. op zich geno
men. Mr. C. Dietz uit Baarn zal voor
Ewout H. pleiten, terwijl mr. Johan
K. Mathuisen uit Amsterdam Boude
wijn H. zal verdedigen.
Gisteren vond in en rond de villa
Canton de reconstructie van de
moord plaats. Henny W. en Bou
dewijn H. hebben er aan meege
werkt. Eerstgenoemde werd 's
morgens naar de plaats van het
misdrijf gebracht; 's middags was
Boudewijn H. aan de beurt. Dr.
Bronkhorst deelde mede, dat Bou
dewijn H. aanvankelijk geen me
dewerking verleende, later wijzig
de hij zyn houding. De reconstruc
tie was omstreeks half vijf vol
tooid. De drie verdachten bevin
den zich sinds begin november in
voorlopige hechtenis.
Paspoorten gestolen
In België zijn de afgelopen dagen vijf
personen aangehouden naar aanlei
ding van een diefstal van paspoorten
en de activiteit van de „Mouvement
d'Action Civïque", een organisatie die
in verbinding zou staan met het
Franse geheime leger van Salan.
In Brussel is een chauffeur van het
Belgische ministerie van buitenlandse
zaken aangehouden, die er van wordt
verdacht 250 blanco paspoorten te
hebben ontvreemd. Hij zou deze heb
ben verkocht aan een gewezen offi
cier van het Franse leger. Ook deze
is aangehouden. Het afgelopen week
einde zijn aan de Frans-Belgische
grens twee Fransen aangehouden, die
in het bezit bleken te zijn van öve.
rigens verouderde blanco identi
teitspapieren, die afkomstig bleken
van een diefstal in het gemeentehuis
van de Belgische plaats Asse.
Volgens in Brussel onbevestigde be
richten zouden de paspoorten bestemd
zijn voor leden van de O.A.S.
fl!lllll!!!lll!llllllllllllll]llllll!l!lllllllllllllllllllllllll«llilllllllli
Pet weg, maar
briefje behouden
H De Britse ex-R.A.F.-piloot,
John V. Stead, die op 2 mei
1945 niet alleen voedsel maar
ook zijn pet boven Rotterdam
dropte, (keep your chins up, it
H won't be Long) zal oude herin-
neringen kunnen ophalen.
Maar zijn pet is hij kwijt. M
Gistermorgen meldde zich bij
H de Rotterdamse politie dè 72-
jarige Pieter Stout, gepensio-
neerd beambte van de water-
leiding, die inderdaad op 2 mei
1945 langs de Plaszoom in
H Kralingen de pet van piloot
Stead had gevonden. Als over-
tuigend bewijs was er het ge-
tekende moedgevende briefje,
dat de tand des"tijds had weten
te doorstaan. De pet had eeh-
ter de 17 jaar niet overleefd.
Het zal een feestelijke ontmoe-
ting worden wanneer straks op
2 mei John Stead en Pieter
Stout de voedseldroppings nog
e= eens zullen bespreken. In ieder
geval was de vinder van de
niet meer bestaande pet snel
Gpgespoord.
illllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllUlllllllllinil
Het Wereldgebeuren
Bankier
Er is in bepaalde Westeuropese
landen nogal geprotesteerd te
gen een mogelijke toelating van
Spanje tot de Europese Economische
Gemeenschap.
Men had bezwaren tegen het dicta
toriale regime van Franco en wilde
daarom Spanje niet lot de Euro-
markt toelaten, of men memoreerde
met afgrijzen de wreedaardige wijze
waarop Franco in Spanje had huis
gehouden toen hij zyn regime vestig
de of ook herinnerde men zich, dat
Franco Spaanse vrijwiligers had ge
zonden om de Duitsers destijds te
helpen bij hun afgrijselijke moord- en
plunderopmars in Rusland. Maar
welke bezwaren men ook opperde
het waren altijd politieke bezwaren
en te weinig werd de vraag gesteld
of er ook economische bezwaren be
stonden.
En toch is er een belangrijk eco
nomisch bezwaar, dat misschien
even indrukwekkend is als de
waarlijk niet geringe politieke be
zwaren. Bij zulke verdragen als het
Euromarktverdrag is het nodig, dat
de leidende figuren op financieel en
economisch gebied in elk land mee
werken aan het „waar-maken" van
de overeenkomsten. Ze moeten het
verdrag in hun eigen land een kans
geven. Bestaat "er in Spanje zo'n
leidende groep van economen en fi
nanciers, die de aansluiting van
Spanje bij de Euromarkt waar kun
nen maken? Dat wordt door vele
buitenlanders ernstig betwijfeld. Er
is uiteraard wel een leidende finan
ciële (en economische) bovenlaag in
Spanje, maar die groep is zo nauw
met het Franco-regime verbonden
en wortelt zo sterk in oude Spaanse
tradities dat zich hier bepaald een
groot verschil met de Westeuropese
landen voordoet. Wil men ondanks
dit verschil tot ven grotere econo
mische samenwerking tussen de Eu
romarkt en Spanje komen dan zal
deze samenwerking op uiterst be
hoedzame wijze aangevat moeten
worden en dan zal men daarbij niet
in maanden, maar in jaren van lang
zame opbouw moeten denken.
In dit verband is het misschien wel
instructief om even te herinne
ren aan het feit, dat een zekere
heer Juan March, de leidende finan
cier onder het regime van Franco
is geweest.
Is geweestwant de man is juist
zaterdag j.l. overleden aan de gevol
gen van een auto-ongeluk. Men zegt,
dat de heer March een vermogen
bezat van ongeveer 1,2 miljard gul
den. Deze zoon van het eiland Ma
jorca kwam tachtig jaar geleden ter
wereld in een arm boerengezin. Hij
trok naar Spaans Marokko en werd
daar eigenaar van een sigaretten-
fabriek, een tabaksonderneming en
een vloot van kleine scheepjes. Offi
cieel is later vastgesteld, dat hij zijn
hoofdinkomsten trok uit tabaksmok
kelarij in het Middellandse-Zeege-
bïed. De man, die tot zijn veertigste
jaar lezen noch schrijven kon werd
uiteindelijk pachter van het tabaks
monopolie in Spanje cn ook van dat
monopolie in Spaans Marokko, maar
hij zette zijn wonderlijke praktijken
voort. Enige malen werd de man ge
arresteerd. Hij wist echter steeds te
ontsnappen en terug te keren in volle
glorie. We zullen hier de verhalen
over zijn illegale wapenhandel en
andere transacties maar terzijde la
ten. Hoofdzaak is. dat deze man. die
volgens officiële rapporten een mees
ter was ïn smokkelen, illegale prak
tijken en omkoperij in 1936 zijn ge
hele financiële macht achter Franco
stelde en er mede voor zorgde, dat
Franco aan het bewind kon komen.
Men noemt hem nu nog de bankier
van Franco's opstand. Wel, als in
een land zulke figuren de leiding
hebben van het fihancïeel-economi-
sehe leven, dan stemt dat wel tot
nadenken. Dan moet men met zo'n
land niet al te sn<»l tot intensieve
samenwerking komen.
Vijf doden door
pokken in Wales
Een 49-jarige man is gisteren in Car
diff aan pokken gestorven. Het is liet
vijfde sterfgeval ïn Zuid-Wales.
Een 18-jarige vrouw, die in hetzelfde
huis woont als het laatste slachtoffer,
wordt nu van pokken verdacht.
WEER ZILVERPAPIER IN
LUCHTCORRIDORS
Rnssisclie vliegtuigen hebben gisteren
boven Oost-Duitsland weer stukjes
zilverpapier uitgeworpen. Een deel
ervan kwam ook in dc middelste en
in de zuidelijke luchtcorridor terecht.
Het westelijke luchtverkeer met Ber
lijn ondervond er geen hinder van.
BEGROTING O., K. EN W.
Met mammoetdebat
voor de boeg
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Cals werd gisteren van alle
kanten gelukgewenst toen de Eerste
Kamer begon met de behandeling
van de begroting van onderwijs, kun
sten en wetenschappen voor 1962.
De woorden van vreugde over het
herstel van de bewindsman gingen
gepaard met goede wensen voor
sterkte als de minister volgende
week in de Tweede Kamer de wet
tot regeling van het voortgezet on
derwijs, de z.g. mammoetwet, ïn het
openbaar zal moeten verdedigen.
Prof. Gielen (k.v.p.) opende gister
middag de lange rij van sprekers.
Hij getuigde van zijn grote waarde
ring voor hetgeen de minister in de
loop der jaren tot stand had ge
bracht. De kritiek van prof. Gielen
betrof dan ook enkele onderdelen.
Met name klaagde de vroegere mi
nister van onderwijs over "de lera
ren-opleiding, die volgens hem nog
altijd in het stadium van „proberen"
verkeert.
Lang van stof was de A.R.-sena-
tor Algra. Ook hij was van oor
deel, dat er onder deze minister
heel wat was bereikt. „De mo
derne jeugd van het atoomtijd
perk" kwant er bij de heer Algra
niet goed af. „Hun kritiek komt
alleen maar voort uit wantrou
wen", vond hij. En in de sport
zag de lieer Algra een surrogaat
voor hetgeen er bij de moderne
jeugd ontbreekt.
Prof. Diepenhorst, eveneens anti
revolutionair, klaagde over het toe
nemende gebruik van vreemde woor
den, zelfs in officiële stukken. Ver
der vroeg hij of het departement
niet onderschat de toekomstige aan
was van de bevolking aan onze uni
versiteiten, gevolg van de geboorte
golf van de eerste na-oorlogse jaren.
Wat de lichamelijke opvoeding be
treft noemde prof. Diepenhorst „een
leeggezwommen meisje op de tele
visie" een afschuwelijke aanblik. Hij
keerde zich tegen doping en het be
leid van de Koninklijke Nederlandse
Zwembond keurde hij kortweg af.
De staatssecretaris had hier de taak
oplettend te zijn.
TSJOMBE BENUT
„LAATSTE KANS"
President Tsjombe van Katanga
heeft te Elisabetbstad bevestigd mor
gen naar Leopoldstad te zullen rei
zen om met premier Adoela een op
lossing te vinden voor een terugkeer
van zijn provincie tot de Kongolese
staat.
Tsjombes verklaring aan de pers
volgde op die van een V.N. functio
naris, die had gezegd, dat als Tsjom
be niet naar de Kongolese hoofdstad
zou reizen de strijd tussen de V.N. en
Katanga opnieuw zou kunnen uitbre
ken. „Dit is Tsjombes laatste kans",
aldus de functionaris.
