PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GESPREK MET INDONESIË
NU SNEL VERWACHT
„Geen soldaten meer
naar Nieuw-Guinea"
Ruim 400 eindexamenkandidaten
op Zeeuwse middelbare scholen
Kabinet besluit nog
geen versterkingen
naar Biak te zenden
Student verongelukt
tijdens vliegrally
Vandaag..,
Parijs betoogt
tegen O.A.S.
Lou
Hollands Feest
205e jaargang - no. 61
Dagblad, uitgave van de (Irma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagte^.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.. Ir. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 13 maart '62
ADVERTENTIEPRIJS 27 ceot per
m.m. Mlnlm. p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties maximum 8
regels) cent per regei met een
minimum van 1,25 .Brieven bu
reau van dit blad' 25 cent meer.
Giro no 359300 P Z.C. Middelburg.
Bureaus. VllsslngeD Walstr. 58-60 tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/35*6. adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51. tel. 3841 (b^ g. red. 2078/3169. adv. 2:
Goes Gr Markt 2. teL 6140 (b.g.g red. 7853. adv. 5213) Oostbura teL 2395 Ter neuzen tel 2116 ZieriKzee '<?a tel 2426 adm tel. 2094.
[IIUIIIIUIUIIIIIIIII111I1IIIIIII1I1IIIIIIIUIIII
PROF. DE QUAY„ALLEEN TIJD, PLAATS EN Na de reis van de minister van buitenlandse zaken naar de V.S.
§j en Japan, is het kabinet maandagochtend in Den Haag bijeen-
gekomen om zich nader te beraden over de kwestie Nieuw-Gui-
§j nea. Foto links: de aankomst van prof. dr. J. E. de Quay. Foto
H midden: v.l.n.r. mr. Th. H. Bof, dr. M. A. M. Klompé en mr. J. M.
A. H. Luns. Foto rechts: v.ln.r. drs. J. W. de Pous, ir. S. H. Visser
ff en de heer P. J. S. de Jong.
BEMIDDELAAR NOG NIET BEKEND"
(Van onze Haagse redactie).
Tijdens een kabinetszitting, die met onderbrekingen van 's mor
gens tien tot 's avonds tien over tien heeft geduurd, heeft het
Nederlandse kabinet overeenstemming bereikt over het besluit
voorlopig geen versterkingen naa,r Nieuw-Guinea te zenden.
Minister-president De Quay verklaarde tijdens een persconfe
rentie na afloop van de ministerraad, dat de regering hoop
heeft, op een spoedig begin van een gesprek tussen Nederland
en Indonesië onder leiding van een derde. Prof. De Quay zei,
dat thans alleen nog overeenstemming moet worden bereikt
over tijd, en plaats en over de persoon van de bemiddelaar.
Eenheid in
Den Haag
bewaard
Op de vraag of Indonesië zijner
zijds de voorwaarde dat Neder
land bij voorbaat in moet stem
men met overdracht van bestuur
over Nieuw-Guinea heeft laten
vallen, antwoordde de minister
president geen rechtstreeks ant
woord te kunnen geven, maar
dat men conclusies zou kunnen
verbinden aan zijn mededeling
dat het nu alleen nog gaat over
tijd, plaats en persoon.
De voornaamste zichtbare resultaten
van het beraad van de ministerraad
zijn:
1. De eenheid in het kabinet is be
waard gebleven ondanks het feit
dat:
2. besloten is voorlopig geen verster
kingen naar Nieuw-Guinea te zen
den.
3. Het kabinet heeft de mogelijkheid
van evacuatie van de Nederland
se bevolking van Nieuw-Guinea
besproken, maar het heeft er naar
prot. De Quay mededeelde, geen
beslissing over genomen.
4. De regering heeft besloten aan de
V.S. als bemiddelaar te kennen te
geven, dat zij verwacht, dat het
gesprek met Indonesië op zeer
korte termijn tot stand komt, en
dat Indonesië dan ook onverwijld
een einde maakt aan zijn maat
regelen ter versterking van zijn
aanvalskracht, die het Nederland
se kabinet ernstig verontrusten,
en dat de Indonesische leiders hun
toon aan het adres van Neder
land veranderen.
5. Indien er in de situatie geen ver
betering komt, zullen zo nodig
Een delegatie van vijf dames heeft
namens een honderdtal moeders van
dienstplichtigen in Nieuw-Guinea een
verzoekschrift aan H.M. de Koningin
overhandigd. De moeders versoeken
de koningin om niets na te laten om
tot 'n vreedzame oplossing met Indo
nesië te komen, opdat het leven van
hun zonen kan worden gespaard. Fo
to vlnr: mevr. J. van Hilst (Amster
dam), mevr. J. D. de Ruiter Den w
Haag), mevr. c. Boon (Rotterdam), I audiëntie ontvangen, die haar
mevr. M. Veltman (Amsterdam) en ,6 -T
mevr. d. Battels (Hattem). namens honderd moeders van
alsnog maatregelen ter beseher
min van de bevolking van Nieuw-
Guinea worden genomen.
Gevaren
Zoals prof. De Quay 's avonds op zijn
persconferentie mededeelde, houdt de
de regering niet alleen rekening met
gevaren van buiten, maar ook met
de mogelijkheid, dat ziGh voor de
Nederlandse bevolking moeilijkheden
op Nieuw-Guinea zelf zullen voor
doen. Oven de aard van die moeilijk
heden wijdde hij niet uit, doch het is
duidelijk, dat de regering denkt aan
de mogelijkheid van een bedreiging
van de Nederlanders, als gevolg van
uitkomsten van de nagestreefde on
derhandelingen.
Eventueel
Op de vraag of er -over het thans
vastgestelde beleid overeenstemming
van opvattingen in het kabinet be
staat, zei prof. De Quay, na er op
merkelijk genoeg aan herinnerd te
hebberi, dat ook de staatssecretaris
sen van buitenlandse zaken, binnen
landse zaken en defensie aanwezig
wareii geweest, dat er eensgezindheid
over deze kwesties in het kabinet be
staat. Hij voegde er aan toe, dat be
sloten is geen versterkingen naar
Nieuw-Guinea te zenden, maar dat
de .mogelijkheid daartoe blijft bestaan
als van Indonesische zijde wordt
voortgegaan op het tot nu toe bewan
delde pad.
Voorwaarden
De vraag of Nederland met bestuurs-
overdracht de lang vostgehouden
Indonesische preliminaire voorwaar
de heeft ingèstemd, beantwoordde
de ininister-presideut ontkennend.
Hij deed uitkomen, zonder het met
zoveel woorden te zeggen, dat Indo
nesië de els als voorwaarde voor een
eerste gesprek heeft laten vallen,
maar dat de kwestie wel degelijk ter
sprake zal komen bij het onstellen
van de agenda voor de hooidconfe-
rentie.
Lawine in Colombia kost
25 mensen het leven
Door een aardverschuiving in c
provincie Caldas in Colombia zyn
zaterdag 25 mensen om het leven
gekomen, terwijl 10 anderen werden
gewond.
...is het 25 jaar geleden, dat
de Amerikaanse elektrotech
nicus prof. E. Thomson te
Swanscótt (Mass.) overleed.
Prof. Thomson was een pionier
in de ontwikkeling van hoog-
frequentietoestellen. Hij deed
vele uitvindingen op sterk-
stroomgebied en verrichtte
baanbrekend werk op het ter
rein van de wisselstroomtheo
rie.
VVV\\\A\\\\WVVVV\\VVVVV
Moeders vragen koningin
Toestand niet
geruststellender
De koningin heeft gisterochtend
een delegatie van vijf dames in
dienstplichtige soldaten een ver
zoekschrift hebben overhandigd
in verband met het verblijf van
militairen op Nieuw-Guinea.
Het verzoekschrift luidt: „Onderge
tekenden, allen moeders van dienst
plichtige soldaten, wenden zich hier
bij tot U, in verband met de grote
gevaren, die hun kinderen bedreigen
zo een gewapend conflict met Indo
nesië om Nieuw-Guinea mocht uit
breken. U zult, zelf moeder, kunnen
begrijpen, welke gevoelens ons bewe
gen, nu na de beraadslagingen in de
Tweede Kamer, de toestand voor ons
niet geruststellender is geworden. Nu
een vreedzame oplossing door micklel
van onderhandelingen met Indonesië
nog steeds geen werkelijkheid is ge
worden, wordt het oorlogsgevaar met
de dag groter. Wij wenden ons daar
om tot uwe majesteit met liet ver
zoek, dat alsnog niets zal worden
nagelaten om tot een vreedzame op
lossing te komen, opdat:
het leven van onze zonen, die
thans oi» Nieuw-Guinea hun mili
taire dienstplicht vervullen, ge
spaard blijft en hun veilige terug
keer naar huis mogelijk wordt
gemaakt en geen nieuwe dienst
plichtigen meer naar Nieuw-Gui
nea zullen worden gezonden. Wij
verzoeken dringend alles te wil
len doen wat binnen uw bereik
ligt, om liet gevaar af 'te wenden,
dat onze zonen en onze families
bedreigt".
Toestel stortte
neer op slikken
bij Melissant
Gistermiddag omstreeks vier
uur is een Tiger Moth in de om
geving van Melissant (Zuid-Hol
land) neergestort. Het was een
lesvliegtuig, afkomstig van liet
vliegveld Zestienhoven.
De piloot kwam om het leven.
Het was de 22-jarige heer B.
ten Wolde uit Delft, student aun
de Technische Hogeschool in
Delft. Met drie mede-studenten
en vijf ïiiet-studenten nam hij
deel aan een rally, opgezet door,
de Delftse vliegtuigbouwkundi-
ge studenten.
De rijkspolitie te water bewaakt het
wrak met een boot. Het stoffelijk
overschot van de omgekomen student
is overgebracht naar de aula van het
kerkhof te Melissant.
De landbouwer D. O. H.-van Nieu-
wenhuyzen en zijn knecht, de heer
K. Lodder, beiden uit Dirksland,
die op de Diederickse Gors te Me
lissant aan het heien waren, hoor
den dat het toestel moeilijkheden
had. Doordat echter juist een
sneeuwbui overtrok, konden zij
niets zien. Plotseling weerklonk
een harde klap. Toen de bui voor
bij was, zagen zij het toestel op
het slik liggen.
Het duurde een half uur voor ze ter
plaatse waren. Daar bleek, dat dè
piloot uit het vliegtuig was geslin
gerd. Hij was ernstig aan het hoofd
gewond en reeds overleden.
De heren Van Niemvenhuyzen en
Lodder hebben het lichaam op een
vleugel gelegd en zyn toen hulp van
politie gaan inroepen. Ten tijde van
het ongeval was het laag water. Met
behulp van politie en burgers is het
stoffelijk overschot van de piloot Ia-
ter geborgen. Het toestel is zo zwaar
beschadigd, dat het vermoedelijk we!
als verloren zal moeten wórden be
schouwd'.
Honderdduizenden Parijzenaren
hebben gisteren een half uur
lang het .werk neergelegd in een
protestdemonstratie tegen de
kneedbommenterreur van de
O.A.S.
De drie grote vakbonden en de bond
van leerkrachten en studenten steun
den de actie. De staking werd ge
houden op een tijdstip, tussen vijf uur
en half zes, dat het verkeer in de
stad bijzonder druk zou zijn geweest.
De Parijse kranten stonden gisteren
vol met foto's van gewonde en ver
minkte jonge meisjes en arbeiders.
In Versailles stroomden 1000 Parijze-
naai's samen bij het huis van oud
premier Georges Bïdault. Zij
schreeuwden „O.A.S.-moordenaars",
maar lieten zich door de politie naar
huis sturen.
Bidaujt is lid geweest van het „Vin-
cennes comité", dat streefde naar een
Frans-Algerije.
Lou de palingboer is weer in het
nieuws. Enkele bladen hebben
de laatste weken vrij uitgebrei
de verhalen over hem gepubliceerd
en ook de televisie heeft aandacht
aan deze zonderlinge man geschon
ken. Opvallend is het, dat er voor
dit soort figuren zo'n grote belang
stelling blijkt te bestaan, terwijl toch
Lou in de vaderlandse geschiedenis
waarlijk geen nieuwe verschijning is:
de historie kent vele van dergelijke
„profeten", te beginnen met de
vroeg-middeleeuwse ketter Tanchel-
mus, die vooral in Vlaanderen en
Zeeland zijn aanhang had. In de vo
rige eeuw was het de Zwijndrechtse
broederschap van Stoffel Muller, de
turfschipper, die sterk de aandacht
trok, een gemeenschap omstreeks
1890 zakelijk beschreven door profes
sor H. P. G. Quack. En in de eeuwen
tussen Tanchelmus en Lou heeft ons
land vele malen vreemde mensen
gekend, die meenden in staat te zijn
heilsfeiten rond 's mensen verlossing
rechtstreeks te openbaren. Tegen
woordig beschikken zij zelfs over de
moderne media om hun „leer" be
kend te maken: kranten, televisie.
Lou is in het nieuws. Het enige
goede, dat daarvan kan worden ge
zegd, is dat er wellicht enig inzicht
ontstaat in het gedragspatroon van
hem en zijn volgelingen. Misschien
dat daarmee een wetenschappelijk
doel wordt gediend. Voor het overige
komt het' ons voor, dat Lou veel
meer aandacht krijgt dan hij of
liever: zijn geval verdient. Hij en
zijn hele aanhang.
Bijna twee ton aan rijksgelden
gaat er dit jaar natfr het Hol
land-Festival, onze fraaie na
tionale manifestatie van buitenland
se kunstenaars. Nog niet zo heel lang
geleden werd in de begrotingsmemo
rie van Onderwijs, Kunsten en We
tenschappen ter verantwoording van
dit opvallend hoge bedrag betoogd,
dat het Holland-Festival dank zij de
spreiding der manifestaties, .dank zij
de voorstellingen tegen populaire
prijzen, dank zij
radio-
nullijn
en t.v.-uit-
zendingen en dank
zij de medewer
king van een
groot aantal Ne
derlandse kunstinstellingen en kun
stenaars, van niet geringe betekenis
is voor het Nederlandse publiek en
het Nederlandse kunstleven. De
Tweede Kamer slikte dit voze argu
ment. Inmiddels is gebleken hoé voos
het in bepaald opzicht in feite was:
de leiding van het Holland-Festival
heeft dezer dagen het Nederlandse
toneel van het programma afgevoerd.
Er moest namelijk op te korte ter
mijn worden gewerkt, zodat de tijd
ontbrak om tot een verantwoorde
prestatie te komen. Het schortte dus
aan redelijke voorbereiding en dus:
een Hollands kunst-feest zonder Ne
derlands toneel. Het zij zo. Maar het
is te hopen, dat de Tweede Kamer
nu eindelijk eens zal hebben geleerd
dat er voor kunstsubsidies nuttiger
bestedingen zijn te vinden dan het
zogenaamde .Holland-Festival. Laat
men het geld liever in de „sprei
dingspot" storten, waaruit de „sprei
ding .der vormen van kunst over het
land" (zoals het in het schone be-
grotings-Nederlands van O.K. en W.
heet) worden betaald. Die pot is
voor 1962 honderdzestigduizend gul
den groot, dat wil zeggen dertigdui
zend gulden minder dan het bedrag
dat de heren van het Holland-Festi
val uit 's rijksschatkist cultureel op-
feesten. Hoe was het ook weer?
„Van niet geringe betekenis voor het
Nederlandse publiek en het Neder-
kunstleven". Ja, ja.
De Joego-Slavische luchtvaartmaat
schappij JiA.T. heeft met de Franse vlieg
tuigfabriek Sud-Ayiation een overeen
komst gesloten inzake de levering van
drie Caravelles van het type 6. Deze toe
stellen zullen volgend jaar februari in
dienst worden genomen.
KLEINE VOORUITGANG
Aan gymnasia,
h.b.s. en m.m.s.
De periode dat overdreven
gezegd de ene helft van Ne
derland de andere helft exami
neert begint zo langzamerhand
weer te naderen! Over enkele
maanden komt de stroom van
examens los, die vele duizenden
leergierigen enkele dagen en
soms weken in zijn greep houdt.
In Zeeland zien ruim vierhon
derd 417 kandidaten op
.12 middelbare scholen hun eind
beoordeling al met enige span
ning tegemoet. Want over twee.
tot drie maanden beginnen de
eindexamens.
In totaal doen 417 Zeeuwse
middelbare scholieren eindexa
men: 45 (36) van hen als kan
didaten gymnasium A, 26 (18)
als gymnasium B, 128 (113) als
h.b.s.-A, 161 (170) als li.b.s.-B,
57 (62) als middelbare meisjes
school, Ter verduidelijking: de
tussen haakjes geplaatste cij
fers geven het aantal kandida
ten aan van vorig jaar.
Eeu eenvoudige rekensom leert, dat
er dit jaar 18 scholieren meer eind
examen doen dan vorig jaar. Een toe
neming van het aantal kandidaten
niet 4J/è pet. Ook van 1960 op 1961
nam het aantal eindexamenkandida
ten met 18 toe, zodat hieruit mag
worden geconcludeerd, dat Het mid
delbaar onderwijs langzaam maar ze
ker in steeds breder kring aan be
langstelling wint.
Van de 399 eindexamenkandida
ten van vorig jaar slaagden er
niet minder dan 358. In percenta
ges uitgedrukt: 89,72 pet. tegen
§2,7 pet, in 1960. Het betekent,
dat negen van de tien leerlingen
de einstreep haalden. Een resul
taat, dat de rectoren, directeuren
en leraren van de Zeeuwse mid
delbare scholen ongetwijfeld veel
plezier zal hebben gedaan.
Stijging
Ten opzichte van 1961 zijn er ver
schillende verschuivingen waar tc ne
men op de scholen. Zo blijkt uit de
vergelijkende cijfers van 1961 en
1962, dat het gymnasium A en B en
de h.b.s.-A zich in een toenemende
belangstelling mogen, verheugen. Het
aantal gymnasium-A kandidaten
steeg van 36 tot 45 (25 pet.), gym
nasium-B van IS tot 26 (44 pet.) en
h.b.s.-A van 113 tot 128 (13 pet.).
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
