PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
BINNENKORT GEHEIM VOOROVERLEG
NEDERLAND-INDONESIË
Fransen dit voorjaar
tweemaal stemmen
Scholencomplex Waarde als cultureel centrum
Concessie aan beide
zijden toegezegd
THANT NIET IN
DE GRATIE
LOONSVERHOGING VAN
MEER DAN 1000 PROCENT
.DRIJVENDE STRIJKBOUT" OP
WEG NAAR PERZISCHE GOLF
Kogel
Waakzaam
heid
Vandaag...
205e jaargang - no. 51
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 1 maart '62
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—
Jng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties imarlmum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. .Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 353300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vliaslngen Walstr. 58-60, tel. 2335 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3843; Middelburg, Markt 51, tel. 3341 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7353, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395, Terneuzen. tel 2116: Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
NA ONDERHOUD ROBERT KENNEDY-LUNS IN PARIJS
njniiniiniiiiiiiiniiiiniiiiii!iiiiniiii!iiiii!i!nniiiiiiiin|
„Oceaan" met sleepje j
I boortorens vertrokken I
(Van onze Haagse redactie)
Naar wij van betrouwbare zijde vernemen, is de weg voor een
eerste Nederlands-Indonesisch overleg vrij. Tijdens een onver
wacht bezoek dat minister Luns dinsdagmiddag in Parijs aan
de maandag uit Nederland vertrokken Amerikaanse minister
Robert Kennedy heeft gebracht, zou hij volgens onze infor
maties hebben meegedeeld, dat de Nederlandse regering instemt
met de door Indonesië anderhalve week geleden geaccepteerde
basis voor een voor-conferentie over de kwestie Nieuw-Guinea.
Terwijl men van Nederlandse kant de eis heeft laten vallen,
dat iedere vorm van overleg onder leiding van Thant, de waar
nemend secretaris-generaal van de Verenigde Naties, zou moe
ten staan, heeft Soekarno, volgens onze inlichtingen, tegenover
Robert Kennedy de eis laten vallen, dat bij dit zeer geheime
vooroverleg alleen Nederlanders en Indonesiërs en geen „bui
tenstaanders" betrokken zouden mogen zijn.
nister Luns en Robert Kennedy ken
nis nam. Het wapengekletter aan In
donesische kant. na het vertrek van
Kennedy geeft namelijk in meer dan
een hoek aanleiding tot ongerust
heid.
ICen welingelicht zegsman gaf ons
als zijn mening dat Indonesië de
Verenigde Staten aan zijn zijde
tracht te krijgen met een duide
lijk zichtbare en verontrustende
bewijsvoering, dat de onder sterke
Tegen de aanwezigheid van Thant
de hoogste gezagdrager van de
Verenigde Naties, die bij Soekarno
blijkbaar geen persona grata is
als arbiter in dit vooroverleg heeft
hij zijn bezwaren volledig gehand
haafd. Maar Kennedy's suggestie
een vertegenwoordiger van Thant te
accepteren, heeft hij aanvaard.
Robert Kennedy heeft de Nederlandse
regering daarvan tijdens zijn bespre
kingen op zondag en maandag op de
hoogte gesteld. Minister Lnns heeft
lydens zyn verrassend na-praatje in
Parijs Kennedy ervan op de hoogte
gesteld, dat Nederland daarmee ak
koord gaaf. Vermoedelijk moet men
in dit licht liet feit zien dat de Ne
derlandse ambassadeur in Washing
ton, dr. Van Ro.ven, die als Neder
lands onderhandelaar is aangewezen,
dezelfde dag zyn eerste officiële be
zoek by Thant heeft gebracht.
Als er zich thans geen nieuwe ob
stakels meer voordoen, zou binnen
kort met dit geheime vooroverleg
een begin kunnen worden gemaakt.
Moeizaam overleg
Of dat preliminaire contact gemak
kelijk en op korte termijn zal uit
monden in de officiële onderhande
lingen is echter vooralsnog aan twij
fel onderhevig. Want Indonesië be
oogde met de voorconferentie te be
reiken, dat alle gespreksonderwerpen
zouden worden beperkt tot twee pun
ten:
1. de erkenning door Nederland dat
het bestuur over Nieuw-Guinea aan
Indonesië zal worden overgedragen.
2. de wijze waarop de Papoea's onder
Indonesisch bestuur zelfbeschikking
kunnen krijgen.
Zolang het daar over ging, wilde In
donesië er geen gezaghebbende ar-
bitrerende pottekijkers by. Het valt
echter niet aan te nemen, dat, al
heeft het zich tenslotte bij een min
der gezaghebbend pottekijker moeten
neerleggen, Indonesië deze eis mak
kelijk zal laten vallen. Evenmin valt
aan te nemen dat Nederland die eis
zal accepteren.
Nederland wil accepteren, dat Indo
nesië het punt op de agenda van de
hoofdconferentie plaatst, maar het
wil er een eigen agendapunt tegen
over kunnen plaatsen. Hoeveel con
flictstof er echter ook al bij voorbaat
in deze voorconferentie ligt, de in
spanning die de broer van de Ameri
kaanse president; zich heeft getroost
om althans dit eerste stadium van
overleg mogelijk te maken, duidt er
volgens ingewijde diplomaten op, van
hoeveel gewicht dit begin van een
gesprek wordt geaeht.
Wapengekletter
Het v/as dan ook met een gevoel
van opluchting, dat men in diploma
tieke leringen van het onverwachte
staartje van het overleg tussen mi-
Overeenstemming
c.a.o. schilders
De vertegenwoordigers van de werk
gevers- en werknemersorganisaties
in het schildersbedrijf zijn woensdag
in Utrecht hijeen geweest ter bespre
king \an de inhoud van een nieuwe
landelijke collectieve arbeidsovereen
komst voor liet schildersbedrijf.
Over de. inhoud van deze C.A.O werd
volledige overeenstemming verkre
gen. De werknemersorganisaties zul
len liet resultaat van de onderhande
lingen op korte termijn aan hun
bondsinstanties voorleggen. De par
tijen bij deze C.A.O. vertrouwen op
korte termijn de eindredactie van de
C.A.O. gereed te hebben, zodat deze
bij het college van rijksbcmiddelaars
ter goedkeuring kan worden inge
diend. Dc huidige C.A.O. voor het
schildersbedrijf loopt eind maart af.
communistische invloed staande
linkervleugel feitelijk liever een
oplossing door middel van wapen
geweld, dan een succes aan de
conferentietafel begeert, en dat
door die doordrijvende krachten
het zullen winnen, als er aan de
conferentietafel niet heel spoedig
wordt bereikt wat Indonesië wil.
Vandaar dat op het ogenblik waarop
de weg naar de conferentietafel, al
is dat dan nog alleen maar een voor
conferentie, open schijnt te zijn ge
komen, tezelfdertijd het wapengeklet
ter toeneemt.
De commissie tot wering van
s het schoolverzuim te Gennep
heeft een fikse loonsverhoging
gekregen. De commissie had
zich tot de raad der gemeente
gewend om het presentiegeld j=
voor de leden, dat reeds tien-
tallen jaren op vijftig cent per
vergadering was vastgesteld,
s te willen herzien. B. en w. s
e= zagen de redelijkheid van het
e= verzoek in en de raad ging alc- g=
koord met het voorstel om het s
presentiegeld op hetzelfde ni-
s= veau te brengen, als dat van de
H raadscommissies, namelijk op
f 6,25 per vergadering, hetgeen
neerkomt op een Ioonsvcrho-
ging van meer dan duizend
e procent. - gj
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllll
ALGERIJNEN OOK AKKOORD
Bij terreuraanslagen in
Algiers vijftig doden
Reuters correspondent in Parijs ver
neemt dat de Franse regering voor
nemens is in twee fasen liet oordeel
der Franse kiezers te vragen over
haar behandeling van het Algerijnse
vraagstuk. Er komt in de eerste
plaats een nationale volksstemming,
waarin de kiezers zich kunnen uit
spreken over de met de „Algerijnse
voorlopige regering" bereikte vredes
overeenkomst. Deze stemming zal
mogelijk begin april worden gehou
den.
Daarna zullen er algemene verkiezin
gen worden gehouden voor het aan
wijzen van een nieuwe nationale ver
gadering. De regering had deze stem
ming aanvankelijk op acht mei wil-
lenlen laten houden, doch men rekent
er nu op dat deze datum een week
of twee later zal vallen.
De persoonlijke positie van president
De Gaulle zal door de verkiezingen
niet worden beïnvloed. De generaal
is voor zeven jaar tot Frans staats
hoofd gekozen, welke periode op 31
december 1965 is afgelopen.
Vlootaalmoezenier
biedt excuus aan
Dc Iioofdvlootaalnioezenier der Ko
ninklijke Marine, mgr. J. F. M. de
Sain, verzocht ons het volgende te
publiceren: „Naar aanleiding van het
gebeuren bij het afscheid van de ver
trekkende militairen op Schiphol,
dinsdag 27 februari meen ik bij na
der inzien, inderdaad te moeten erken
nen, dat ik lot mijn grote spijt in
mijn uitlatingen ten aanzien van de
publiciteitsvertegenwoordigers, ben
te ver gegaan. Mocht ik daardoor de
journalistieke wereld in het algemeen
en bepaalde journalisten in het bij
zonder hebben gekrenkt, dan bied
ik hiervoor wel mjjn excuses aan".
Tenslotte kan nog worden meege
deeld, dat een gelijkluidend excuus
door mgr. Dc Sain is gedaan aan
de voorzitter van de federatie van
Nederlandse journalisten.
Er wordt wel een onderzoek inge
steld naar het optreden van de hoofd-
vloótaalmoezenier, bij het vertrek
van soldaat Lindeman naar Neder
lands Nieuw-Guinea. zo beeft, de
marine-voorlichtingsdienst medege
deeld.
Van bevoegde zijde vernemen wij bij
informatie dat legerpredikanten en
vlootaalmoezeniers niet onder de
krijgstucht vailen. Zjj zijn geen offi
cier en in de feitelijke, zin geen mili
tair. Zij leggen geen ee'd of gelofte af
en ontvangen geen militair salaris.
Zij zijn alleen gelyk gesteld in rang
met de officieren van het legeronder
deel, waarbij zij dienst doen.
In Tunis is woensdag bekendgemaakt
dat liet Algerynse rebellenparlement
de Algerijnse voorlopige regering de
vrije hand heeft gegeven om met
Frankrijk een staakt-het-vuren-over-
eenkomst te sluiten. In het communi
qué werd voorts medegedeeld, dat
er openbare onderhandelingen tussen
de beide partijen zouden worden ge
voerd voordat, een staakt-het-vuren
wordt afgekondigd.
De Franse regering, in haar strijd
tegen oplevende O.A.S.-terreur aan
de vooravond van een Frans-Alge
rijnse wapenstilstand in Algerije,
heeft woensdag in Frankrijk ruim
dertig verdachte personen in hechte
nis laten nemen.
Tussen 5 en 21 februari werden in
Algerije 158 personen gearresteerd,
waardoor het totaal voor dat land in
vier maanden, is opgelopen tot ruim
vijfhonderd.
Volgens betrouwbare schattingen
heeft de extreem rechtse beweging
in Algerije en Frankrijk tweeduizend
aanhangers door arrestatie verloren.
Vele doden
Terroristen van de organisatie
van het geheime leger hebben gis
teren in een mohammedaanse wijk
van Oran twee plasticbommen tot
ontploffing gebracht, waardoor
volgens onofficiële ramingen vijf
tig mensen werden gedood en vijf
tig gewond.
In geheel Algerije kwamen woensdag
tot op dit ogenblik, eenenveertig
mensen om het leven. Zevenenzestig
werden gewond. De tol sinds 1 janu
ari staat daarmee op 1217 doden en
2047 gewonden.
Bij Leen Smits sleepvaart bedrijf is
men nu zo langzamerhand wel ver
trouwd geraakt met bijzondere zee
transporten. Maar toch wordt de
reis, waaraan de „Oceaan" gister
morgen onder commando van de
jongste gezagvoerder van de vloot,
kapitein A. J. van Dorp (36), zelfs
in Maassluis nog als eeu unieke ge
beurtenis beschouwd.
De „Oceaan" gaat namelijk in de
komende maanden een onhandelba
re. hoog liggende ponton met ".een
lading van 1650 ton vreemd gesor
teerd materiaal in 65 dagen tijds over
een afstand van 6500 mijl transpor
teren: van Rozenburg naar de Shatt-
Al-Arab rivier bij de Perzische Golf.
De reis wordt gemaakt in opdracht
van het „De Long Hersent" concern
in Parijs, dat voor de „Panamerican
Oil Corporation" drie olieboortorens
gaat plaatsen in de Perzische Golf,
op 160 mijl uit de kust.
De boortorens zijn in enkele weken
tijds geconstrueerd op de drie Ne
derlandse werven van Verolme.
Verankering
De torens worden op de bodem
van de zee geplaatst en daarmee
verankerd door in holle poten zo
genaamde „piles" te slaan. Deze
„piles" zijn stalen pijpen met een
diameter van 76 centimeter en
een wanddikte van 22 millimeter.
Wanneer de boortoren op zijn
plaats staat, laat men in elke poot
Tim Healey, een 20-jarige student aan
de universiteit van North Staffordshire,
heeft in de tijd van tien uur en tien mi
nuten 10.291 handen geschud. Het oude
..wereldrecord" stond met 9001 handdruk
ken op naam van iemand van de univer
siteit van Nottingham.
Luchtopname A.N.P.)
een pijp van zestig meter zak
ken, tot er een voldoende veran
kering in de bodem is.
Voor het transport naar de Shatt-Al-
Arab rivier liet „De Long Hersent"
uit Zuid-Frankrijk een zeer grote
ponton (lengte 91 meter, breedte 27
meter en hoogte vier meter vijftig)
overkomen, die dienst had gedaan
als aanlegsteiger voor het Ameri
kaanse leger. De eerste reis mislukte,
want in de januaristormen sloeg de
ponton los van de trossen van de
„Oceaan" en liep op de rotsen van
de Lorient. De tweede tocht van
Bordeaux naar de Rotterdamse Bot
lek verliep zonder ongelukken.
Strijkbout
De volbeladen ponton maakt de
indruk van een strijkijzer met een
enorm handvat. Hoog boven alles
uit met het hoogste punt op
34 meter boven de waterspiegel
reiken de drie aan elkaar gelaste
boortorens als een grillige con
structie van een meccano-bouw
doos. Daarvóór zijn twee gesta
pelde platforms geplaatst met een
gezamenlijk gewicht van 225 ton,
en op het vlakke dek is er ten
slotte een bonte verzameling van
pijpen, een sleepbootje, boeien,
banden, hout, lieren, haspels en
ook nog een bergingsanker, het
laatste redmiddel als de zaken
eens mis mochten gaan.
L. Smit en Co. verzorgt, behalve deze
reis, binnenkort nog een dergelijk
transport, dat echter in Bordeaux
begint. De sleepboot „Zwarte Zee
3" vermogen 4200 pk komt
daar voor een nog zwaarder beladen
ponton, die ook naar de Shatt-Al-
Arab rivier bij de Perzische Golf
moet.
fcaxtlijK
Guus Lindeman de omstreden
soldaat uit een civiel proces te
gen de Staat is naar Nieuw-
Guinea vertrokken, maar dat is niet
geruisloos gegaan. Het lawaai werd
ditmaal veroorzaakt door niemand
minder dan de hoofdvlootaalmoeze-
nier, die onvriendelijke dingen zei
over en tot persmensen en die de
jongeman op een nogal nadrukkelijke
manier in bescherming nam door
hem merkwaardigerwijs puzzelblaad
jes in de hand te stoppen. Hij kon
overigens niet verhinderen, dat Guus
Lindeman een op zichzelf redelijke
verklaring aflegde. Wat ons nu in
teresseert is: waarom trachtte de
hoofdvlootaalmoezenier te voorko
men, dat er tussen de soldaat (rijks
ambtenaar) Lindeman en de publici
teit contact werd gelegd? Deze jon
geman is in het nieuws gekomen niet
omdat journalisten hem zo belangrijk
vonden, maar omdat zijn vader ging
procederen met de Staat der Neder
landen over de vraag of de jongeman
naar Nieuw-Guinea kon worden uit
gezonden op de manier zoals dat nu
gebeurt. Deze hele zaak was op een
bepaald moment in de Nieuw-Guinea-
politiek een niet onbelangrijk inci
dent, omdat daaruit de transport
moeilijkheden met de V.S. en vooral
met Japan voort
vloeiden. Toen on
langs bekend werd
dat de jongeman
nadat het pro
ces was verloren
toch ging vertrekken, was het
vanzelfsprekend, dat publiciteitsme
dia daaraan aandacht zouden schen
ken. De aalmoezenier heeft dit blijk
baar niet prettig gevonden. Waar
om toch was hij zo geagiteerd? Hij
wond zich zelfs zo op, dat hij de
persvertegenwoordigers toewenste
dat ze „een kogel in de kop" zouden
krijgen. Een krijgshaftige, zij het
niet zeer christelijke wens. De hoofd
vlootaalmoezenier behoort kennelijk
tot de mensen, die niet weten hoe zij
met de openbaarheid moeten leven.
Het blijft al met al een raadsel waar
om allerlei figuren uit deomgeving
van excellentie Visser zo nadrukke
lijk vreemde dingen menen te moeten
doen, die de krijgsmacht in diskrediet
brengen.
Het is altijd een hele geruststel
ling te weten dat in ons land
de Eerste Kamer hel hoofd koel
houdt en voortdurend waakzaam is.
Hoe oplettend onze senatoren zijn
is deze week weer gebleken, toen het
voorlopig verslag verscheen van de
begroting van algemene zaken, het
departement van professor De Quay.
In dit verslag staat, dat het de aan
dacht van verscheidene leden had ge
trokken, dat de minister-president,
wanneer hij zich schriftelijk tot an
dere mogendheden wendt, gewaagt
van „mijn regering". Deze leden wa
ren nu van oordeel, dat het vanuit
een staatsrechtelijk oogpunt bezien
juister zou zyn en van meer deferen
tie jegens de draagster der Kroon
zou getuigen, indien voortaan gespro
ken zou worden van „Harer Majes-
teits Regering", zoals dat ook in En
geland gebruikelijk is. Professor De
Quay is dus een beetje oneerbiedig
geweest en daarom zetten de sena
toren hem even in de hoek. Wanneer
men daarvan kennisneemt, voelt men
zich toch weer gerust: de Eerste Ka
mer waakt en zet in ons staatsbestel
gelukkig alle puntjes op de i. Soms
verwerpen ze er een archiefwet voor,
een andere keer gaat de minister
president in de hoek, maar de punt
gaat op de i. Nogmaals: een gerust
stellende gedachte. Onbegrijpelijk is
het, dat er mensen zijn, die in alle
ernst de Eerste Kamer willen ophef
fen. Welk een gebrek aan deferentie!
Prinses Margriet in Wenen
Prinses Margriet is woensdagmiddag
op het vliegveld van Wenen aange
komen, waar de Nederlandse gezant,
mr. H. F. Eschauzier, haar begroette.
De prinses kwam uit Montpellier in
Frankrijk, waar ze aan dc universi
teit studeert. Vanochtend zal ook
prinses Beatrix uit St. Anton in We
nen aankomen. Beide prinsessen zijn
van plan het operabal bij te wonen.
Het is nog niet zeker of ook prinses
Irene uit St Anton zal overkomen.
FINANCIERING THANS ROND
Bovendien met
gymnastieklokaal
De oude bij de ramp van 1953
zwaar geschonden lagere school
van Waarde krijgt een nieuwe
bestemming. Het gemeentebe
stuur heeft plannen laten ma
ken om de school te verbouwen
tot „een gebouw voor culturele
belangen" annex gymnastiek
lokaal. Inmiddels is men al ver
zekerd van de nodige gelden:
50.000 uit de zgn. commissa-
rispot, 16.000 als zoutscliade
van het bureau financiering
wederopbouw van het ministe
rie van volkshuisvesting en
bouwnijverheid en 5000 als
jaarlijkse bijdrage van het rijk
voor de exploitatie van een
gymnastieklokaal.
Tot 1957 waren de openbare lagere
school en de christelijke lagere school
gevestigd in het vierklassige school-
f ebouw in het centrum van Waarde,
n dat jaar kwam namelijk het nieu
we scholencomplex gereed. Aanlei
ding tot de nieuwbouw vormde de
ramp van februari 1953, die de polder
Waarde onder water zette. Vier
maanden.lang-stond het zoute water
enkele decimeters hoog in het school
gebouw. De gevolgen hiervan voor
het schoolgebouw waren catastrofaal:
de vloeren rollen bij wijze van spre
ken weg onder de voeten van de leer
lingen en de muren vertoonden een
soort hardnekkige uitslag. De uit 1885
daterende school werd derhalve afge
keurd en in .1957 kwam een nieuw ge
bouw- gereed, waarin de christelijke en
openbare lagere school weer 'onder
één dak kwamen.
„Maar ondanks vele gebreken is de
constructie van liet oude schoolge
bouw buitengewoon solide", vertelde
ons burgemeester A. Lokker. Het ge
meentebestuur heeft de school om de
ze reden nog lang niet afgeschreven
Integendeel zelfs. In 1958 werd een
schetsplan ingediend bij Ged. Staten
van Zeeland voor verbouwing van de
school tot een cultureel centrum.
Waarde, heeft daaraan groot ge
brek en het gemeentebestuur zag
nu een mogelijkheid om aan een
dergelijk gebouw te komen. De
Stichting Herstel Zuid-West Ne-
(Zie slot pag. 2 kol. 3)
S ...is het 450 jaar geleden, dat g
5 de ongeveer 114 meter hoge
g (Nederlands hoogste) bakste- 5
S nen toren met slanke leien S
5 spits van de St.-PIeterskerk te E
E Leiden plotseling door onver- S
E klaarbare oorzaak instortte. E
iiiimtniimnuiiiinmniiiiiimiirï
