koepel der
geliefden
BRUINISSER MOSSELVISSERS
HEBBEN GOED SEIZOEN 1961-'62
AMSTERDAMSCHE BANK
DINSDAG 27 FEBRUARI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
11
JAARVERGADERING IN VEERHUIS
ruimen. De Deltawerken blijven
echter grote schaduwen over het
thans zo bloeiende mosselbedrijf
werpen.
Geen compromis
Voorzitter ,De Koning bracht de
plannen voor een nieuwe regeling
met betrekking tot de aflevering
van consumptiemosselen van kweker
aan handel ter sprake. De handel wil
namelijk zelf bepalen van wie mos
selen worden betrokken, maar de
kwekers achten dit de doodsteek
voor hun bedrijf en geven de voor
keur aan levering om toerbeurt vol
gens de afroep van het bedrijf
schap. Het nieuwe systeem houdt te
vens in. dat de beste kwaliteit mos
selen het eerst zal worden afgele
verd. De heer De Koning stelde voor,
adhesie te betuigen aan het voor
stel dat dezer dagen in de mossel
adviescommissie ter tafel zal komen
en waarin gesteld wordt de nieuwe
regeling te laten gelden voor de mos
selen, die betrokken worden door de
inleggerijen en voor de soorten super
en B-extra. De oudere regeling zou
dan gelden voor de kwaliteiten B-l,
B en eventueel lagere kwaliteiten.
De heer De Koning noemde zich
geen voorstander van het voorstel
maar volgens de voorzitter van het
produktschap, drs. D. J. van Dijk
moet er toch wat gebeuren om de
aandrang op een nieuwe regeling
van de zijde der handel enigszins ten
gunste te zijn. De mosselfcwekers
van Bruinisse wilen echter ook van
dit compromis niets weten. De han
del zelf komt meer en meer tot in
zicht dat een nieuwe regeling op een
chaos zal uitlopen en de oude rege
ling heeft 30 jaar lang goed ge
werkt. Van kwekerszijde heeft men
niet de minste behoefte aan veran
dering.
Zevibel
Over de activiteiten van ZEVIBEL
vertelde de heer Joh. de Waal-Otte
een en ander. De heer I)e Waal
vroeg het oordeel van de leden niet
betrekking tot een door ZEVIBEL
op te richten economisch en juri
disch adviesbureau. Dit bureau wil
men financieren uit de retributie, die
men als ZEVIBEL-leden terugkrijgt
uit een door het bedrijfschap uit
bijdragen van kwekers gevormde
pot. Men hechtte hieraan zijn goed
keuring.
ZEVIBEL wil te zijner tijd komen
tot het stichten van een inkoopcom
binatie van visserijbenodigdheden
voor geheel Zeeland. In het afgelo
pen jaar traden 24 nieuwe leden tot
ZEVIBEL toe, iets wat volgens de
heer De Waal van een toenemende
belangstelling voor deze instelling
getuigt. De heer De Koning bracht
vervolgens hulde aan het werk van
de oud-burgemeester van Goes, de
heer H. K. Michaelis. die thans niet
meer in Zeeland woonachtig is en
daardoor geen deel meer uitmaakt
van het bestuur der ZEVIBEL. Als
zijn opvolger is thans benoemd bur
gemeester C. H. van de Linde. Bur
gemeester Van de Linde werd bij ac
clamatie benoemd tot eve-voorzitter
v£2? vereniging. Ingekomen is het
officiële bericht, dat de Waddenzee
voor de mosselzaadvisserij zal wor
den opengesteld op woensdag 2'mei.
Hoe lang cn in welke gedeelten van
de Waddenzee naar mosselzaad zal
mogen worden gevist, zal nog nader
worden bekendgemaakt. De rekening
van de penningmeester, de heer Joh.
de Koning, sloot met een batig saldo
De aftredende bestuursleden, de he
ren Joh. de Koning. J. de Waal-van
Engelen en L. van den Berge werden
bij acclamatie herkozen.
Advertentie
Persoonlijke Leningen
PIJLERS VOOR DE OVERBRUGGING VAN
UW BIJZONDERE UITGAVEN 1
Voor privé-doeleinden kamen PERSOONLIJKE LENINGEN
dooreen PERSOONLIJKE LENING
worden verstrekt door
•op voordelige voorwaarden gelden
worden nanscmta. Een PER- financiering* maatschappij
SOONLIJKE LENING fs de mo- MAHUKO?
derne vorm van een verantwoorde
credietverlenlng, waarbij direct
contant geld beschi kbaar komt.
Inlichtingen bij de Mafiute vestigingen In alle kantoren van de
Meer dan 245 kantoren In Nederland
Geen compromis met handel
inzake nieuwe regeling
Tijdens de vrijdagavond in „Het
Veerhuis" te Bruinisse gehouden
jaarvergadering van de mosselvere-
niging „Algemeen Vissersbelang" zei
-de heer D. de Koning, voorzitter van
de vereniging, dat het afgelopen sei
zoen 1961-'62 bekend zal blijven van
wege de goede kwaliteit van de mos
selen, die in dit seizoen konden wor
den afgeleverd. Deze goede kwaliteit
liad eveneens een gunstige uitwer
king op de export: de mosselexport
zal dit seizoen hogere cijfers bedra
gen dan in andere jaren. De gemid
deld geleverde hoeveelheid mosselen
bedraagt 130 pet. van het totale
standaardcapaciteitscijfer.
Enkele kwekers (met een laag stand
aardcapaciteitscijfer) leverden 200
pet, maar daar staan anderen tegen
over, die niets leverden. Het gros
van de kwekers levert evenwel boven
de 100 pet. Het standaardcapaciteits
cijfer is de hoeveelheid mosselen, die
iedere kweker mag leveren en waar
op zijn bedrijf gebaseerd is. De om
zet in België en Frankrijk (die een
flinke vooruitgang vertoonde) en de
verkoop in Nederland, die eveneens
vooruitging en de grotere afname
van de inleggerijen bracht de heer
De Koning nadrukkelijk naar voren.
Direct met het standaardcapaciteits
cijfer in verband en daardoor ook
met de gehele export staat het
vraagstuk van de visserijpercelen.
Zonder goede kweekgrond kan geen
enkel bedrijf goede mosselen kwe
ken. Toch wordt van de kwekers ge-
eist dat men een hoeveelheid naar
het standaardcapaciteitscijfer zal le
veren.
Ook de secretaris, de heer A. H.
Hoogerheide, lion in zijn .jaarverslag
terugzien op een jaar dat voor de
kwekers financieel gunstig was. De
mosselzaadvisserij was bevredigend.
In de Waddenzee werd veel groot
zaad gevist; in de Zeeuwse stromen
werd klein zaad bemachtigd. De
kwaliteit van de Zeeuwse mosselen
was goed, maar de kwaliteit van de
Waddenzee-mosselen zeer goed en
aanmerkelijk beter dan de Zeeuwse
mosselen, zodat de verkoop van mos
selen uit de Zeeuwse stromen zeer
teleurstelde.
Alleen tijdens een korte vorstperiode
kregen de eigenaars van percelen
Zeeuwse mosselen hun kans deze
r.aar behoren af te leveren. Deze
aflevering stelde niettemin over het
algemeen genomen teleur, zo stelde
de heer Hoogerheide.
In de Grevelingen vielen de eer
ste „slachtoffers" tengevolge
van de Deltawerken: verschillen
de pachters op de Oude Tongese-
bank moesten hun percelen ont-
Het gat in Oostkapelle is
geen gat meer. De twintig
jarige Jan de Keijzer heeft
zijn sterrenwacht voltooid.
De put, door Jan de Keijzer
in het achtertuintje van zijn
ouderlijk huis gemetseld, is
een koepel geworden. Een
draaibare koepel, waarin de
eigenlijke sterrekijker, een
twee meter lange koker op
een robuust statief is ge
monteerd. De sterrenwacht
van Oostkapelle is klaar,
op het ingewikkelde me
chanisme na, dat de kijker
automatisch de sterren zal
laten volgen. Dit mechanis
me van servo-systemen
hoopt Jan de Keijzer nog
dit jaar te installeren. Dan
wordt het hem ook mogelijk
de sterren te fotograferen.
DE SERVO-systemen, door elektriciteit gevoedwaarborgen een der
gelijke nauwkeurige synchronisatie van de stand van de kijker en de
baan, die de sterren voor ons oog beschrijven, dat tijdopnamen van één
uur en langer mogelijk zullen zijn. Voor dit doel is een camera met de
kijker verbonden, een vliegtuigcamera, die negatieven levert van so'n
dertig centimeter in het vierkant. Jan de Keijzer,
leerling van de Hogere Technische School in Dor
drecht, maar op het ogenblik militair, heeft alles
zelf gemaakt. Hij ontwierp en vervaardigde het
aandrijfsysteem, metselde de put, goot plastic tot
een koker en boog metaalplaten tot een draaibare
koepel. Zijn prestatie, de bouw van de eerste ster
renwacht in Zeeland, dwingt respect af. Maar één
ding zag hij over het hoofd. Bij de temperaturen van deze laatste
februaridagen is het ontstellend, koud. in de koepél. Aanleg van ver
warming: taboe dan gaat de lucht boven de koker trillen en vervaagt
het beeld. Het verrichten van waarnemingen is een kille affaire ge
worden. Méér iets voor verliefden en verloofden, die bij romantisch
sterrenkijken het hart warm kunnen houden. Wat Jan de Keijzer bouw
de is nifit minder dan de
Maar dat is een opvatting, die Jan de Keijzer niet deelt. Romantisch,
natuurlijk, dat geeft hij grif toe „maar dan moet je je aandacht
óver twee dingen verdelen en dat leidt tot conflicten. Dan loopt
"het een voor het ander je uit de. hand".
Jaü de Keijzer kent dat soort situaties. Toen twee jaar geleden op de
jeugdpagina van de P.Z.C. onder het motto „Het gat in Oostkapelle"
voor het eerst over de spectaculaire onderneming werd geschreven,
volgden al gauw pubiikaties in de landelijke dag- en weekbladen. Hij
had het druk met zijn studie en druk met de afwerking van de obser
vatiepost. die toen nog niet meer was dan een gat, een in steen gemet
selde put met 'n doorsnee van twee-en-een-halve meter, waarop over rails
de koepel zou gaan draaien. Nog veel drukker had hij het met de be
antwoording van een stroom brieven van amateursterrenkundigen en
andere belangstellenden. Velen wilden een afspraak om eens een kijkje
te komen nemen, er was zelfs een gezelschap uit De Bilt, dat per auto
bus een excursie naar Oostkapelle wilde maken.
Jan de Keijzer was plotseling een bekend man. De P.T.T. had g^en
moeite met adresseringen als „De weled. heer Jan de Keijzer, sterren
wachter, Oost-Kapelle" (een brief uit Canada) „Student Jan de
Keijzer, amateur-astroloog en toekomstig sterrenwachter te Oostka
pelle", „Aan de sterrenwacht të Westkapelle" en zelfs brieven met de
adresseringen „Aan de sterrenwacht van Zeeland" en „De Bouwer van
de Zeeuwse sterrenwacht" bereikten "behouden het huis aan de Toren
straat. De brief uit Canada was van een emigrant, die Fred de Keyzer
heette en die, omdat hij dezelfde naam droeg, een foto stuurde van een
telescoop, die toen juist in Canada in gebruik was gesteld. Twee paters
uit Huijbergen schreven, dat ze al een half jaar aan een spiegeltelescoop
bouwden. En of ze eens een middagje langs mochten komen.
,,'t Is een heel gesjouw voor je op dreef komt, dat zul je zelf ook ge
merkt hebben", meenden ze Jan de Keijzer gaf ze gelijk, per brief,
want hij had geen tijd om bezoek te ontvangen. Een internationaal ge
zelschap esperantisten, dat voor een bezoek aan Walcheren behalve
Middelburg en Veere „Oostkapelle, sterrenwacht" op het programma
had staan, moest hij ook afzeggen.
Het meest speet hem echter wel, dat hij een elfjarige jongen uit
IJmuiden moest teleurstellen. „Zeer geachte heer De Keijzer", zo
schreef hem de jongen, „Donderdag heb ik een foto van U in de
courant gezien. Ik heb het met aandacht gelezen. Mijn naam is Harry
Rotmans. Ik zit in de zesde klas van de Clara Sternschool te IJmuiden,
en ben nu elf jaar. Ik heb veel interesse voor sterrenkunde, en wil dan
ook later sterrenwacht worden. En ik. lees ook boeken óver sterren
kunde. Ik zou dat vak graag bij U komen leren mits U er geen bezwaar
tegen heeft. Ik heb vakantie van 10 juli tot 20 augustus en wil dan
graag sterrenkunde bij U komen leren. Toen ik deze brief schfeef, be
gon mijn moeder te lachen. Maar ik meen het ernstig. Wilt U zo vrien
delijk zijn mij te schrijven".
„Ik moest ze allemaal afschrijven", vertelt Jan de Keijzer, „ik had
het te druk en bovendien was alleen de put nog maar klaar. Als ze het
nu nog eens vroegen nu is er wat te zien".
Wat te zien. Jan de Keijzers sterrekijker is niet zo maar een knutsel-
aardigheid van een energieke jongeman. Vergrotingscapaciteit:
460 maai. De kraters op de maan, de manen van Jupiter en de
„kanalen" van Mars liggen binnen De Keijzers bereik. Als hij zijn kijker
op het zevengesternte richt zeven sterren voor het blote oog
ziet hij er honderden, scherp van elkaar gescheiden. Vijf jaar heeft hij
er aan gewerkt cn eerst nu kan hij
er aan denken een „waarnemings
programma" op te stellen. Een
programma voor kille avonden, ge
sleten in de eenzaamheid van put
en koepel. Geen koepel der gelief
den. Maar, als Harry Rotmans
schrijft en dat deed hij „Kunt
U mij vertellen waar Pluto ligt,
want op de kaart stond hij niet",
dan kan Jan de Keijzer daar een
antwoord op geven, helder, zoals
hij de sterren ziet.
En dat maakt hem een bemind
man.
Advertentie
....koepel geworden....
....draaibare koepel, waarin de sterrekijker.
....op robuust statief gemonteerd....
Geheel bovenknipsel uit de
P.Z.C. van 16 januari I960,
toen de koepel nog maar een
gat was, een put met op de
rand een poserende Jan de
Keijzer.
....vliegtuigcamera....
(Foto's P.Z.C.)
HELPT
HELPT
HELPT
HELPT
HELPT
HELPT
HELPT
Reumatiek T O G A L
Griep T O G A L
Migraine T O G A L
Menstruatiepijn T O G A L
Verkouden T O G A L
Hoofdpijn T O G A L
Spit T O G A L
