John Glenn Jr. eerste Amerikaan
die
door
de
ruimte
reist
Taal noch teken van
Carstenz-expeditie
Indonesische Migs
boven Nieuw-Guinea
flfOEKSDA G 21 FEBRUARI 1962
PROVINCIALE ZEEUW SE COU RANT
luuor £1 veren, vvujjlj
j UITENANT-KOLONEL JOHN HERSCHEL GLENN
L< heeft. Amerika eeii plaats direct achter de Russen bezorgd
in de race naar de maan. Amcrika's Ruimtevaartbureau
(National Aeronauties arid Space- Agency - NASA) had er
op gehoopt tegen het einde van 1961 in eJk geval Yuri Gaga-
rins vlucht van eenmaal de wereld rond te kunnen evenaren.
Maar de omstandigheden waren ongunstig en zo moest men
genoegen nemen met „Astrochïmp" (of zo lnen wil „Chim-
ponaut") Enos' dubbele omcirkeling van de aarde In een
Mercury-capsule op 29 november 1961 en kon Glenn's tocht
door de ruimte pas in 1962 een feit worden.
mening-, dat deze mannen, daar zij
tenslotte de machine zouden moe
ten vliegen, ook een stem dienden
te hebben in de plaatsing van de
bedieningsorganen en instrumen
ten, opdat zij de capsule zo goed
mogelijk zouden kunnen besturen.
Na keiharde
training
D e wetenschapsmensen
leerden zeer veel van de proef-
lancering met de aap Enos
en vooral ook over de praktijk
van de veiligheidsmaatregelen, die
het mogelijk maken de capsule
veilig te doen dalen in het doel
gebied, nadat zich een fout had
gemanifesteerd tijdens de tweede
van de drie geplande vluchten.
Aangemoedigd door dit succes we
zen zij onmiddellijk John Glenn
als derde van de zeven astronau
ten voor het Mercury-project aan
om deel te nemen aan de prak
tische voorbereidingen en zeiden,
dat zij zouden trachten hem in
de ruimte te brengen tegen het
einde van 1961. Op 6 december
kondigde NASA echter aan, dat
de poging verschoven was naar
„het begin van januari". En ook
dit is weer achterhaald.
John Glenn legde de weg af, die
in 1961 werd geplaveid door com
mander Alan B. Shepard Jr. en
kapitein Virgil I. Grissom, die
beiden succesvolle vluchten maak
ten tot een hoogte van 115 mijl
boven het aardoppervlak en daar
bij 150 mijl van de basis Cape
Canaveral in de Atlantische Oce
aan terechtkwamen.
Bauanenpil of schok
Gedurende de afgelopen
twee-en-een-half jaar zijn de
zeven astronauten getraind
tot machines-van-vlees-en-bloed,
zodat zij, geplaatst in de dode
machine, er een eenheid mee vor-
Uren voor de lance
ring stapte John
Glènn in de ruimte
capsule en controleer
den technici voor de
laatste maal de- appa
ratuur in de capsule.
Nadat het aftellen en-
hele malen icas on
derbroken m verband
met storingen, die
vlug verholpen waren
ging de raket ojh der
tien minuten voor vier_
Nederlandse tijd gis
termiddag de lucht in.
Vier uur en zesen
vijftig minuten later
landde Glenn in de
Atlantische Oceaan.
Korte tijd later was
hij veilig aan boord
van de torpedoboot
Noah.
acuut, xjuentvaartgeneeskundigen
zeggen, dat het beslist niet waar
was, dat Ham zijn proeven met
opzet slecht deed, omdat hij ge
noeg had van de ruimtevaart.
Enos was getraind op het verrich
ten van bepaalde handelingen tij
dens de vlucht. Periodiek gingen
rode, groene en gele lichtjes bran
den op het instrumentenbord. ten
teken, dat het tijd was, een be
paalde handel over te halen. In
één geval betekende het missen
van een handel of knop na een
bepaald tijdsverloop een elektri
sche schok om zijn geheugen op te
frissen. In andere gevallen bete
kende het verrichten van de juiste
handelingen, dat hij beloond werd
met een slok water en een naar
bananen smakende pil. Enos
maakte een fout, kreegj echter
geen schok maar wel zijn water
en zijn pil.
De reacties van de chimpansee
en- de invloed van de ruimtereis
hebben de geleerden vele gegevens
verschaft voor toekomstige ruim
tevaarten en zullen dit nog
doen. Maar het belangrijkste voor
de NASA-mensen is toch, dat zij
eruit konden concluderen, dat men
De „Old Man"
f K SPANNING van het wach-
ten was niet nieuw voor
Glenn, daar hij destijds re
serve was voor zowel Shepard als
Grissom. Glenn, 1.75 meter lang
en krachtig gebouwd met zijn 80
kilo, is 40 jaar oud en de „old
man" van het astronauten-team.
Ook is h(j de enige marine-vlie
ger in deze groep.
Sinds zij zich in 1959 vrijwillig
opgaven voor het ruimtevaartpro
gramma, maakten deze mannen
een onmenselijke zware training
door, waarin zij niet alleen moes
ten leren, hoe zij de machine,
waarin zij zouden vliegen, moesten
bedienen, maar ook die machine
volledig moesten leren kennen.
Behalve de training in de verschil
lende gebieden van de astronautiea
en het ondergaan van hun weer
stand tegen gewichtloosheid, hit
te. koude" en de enorme krachten;
die tijdens de start op het lichaam
inwerken, na te gaan, moesten de
ze mannen ook daadwerkelijk
meewerken aan het ontwerp en
de constructie van de Mercury-
capsule. De geleerden waren van
LUITENANT-KOLONEL JOHN HERSCHEL GLENN
is er in geslaagd Amerika één stap achter de Russen te
brengen in de race naar de maan.
Drie jaren van onmenselijk harde training voor het Mer
cury-project maakten Glenn gereed om Shepard en Gris
som te volgen in de strijd om de ruimte en brachten hem
op het toppunt van zijn lichamelijke en geestelijke conditie.
Hoe voelde hij zich hieronder? Waarom gaf hij zich op
voor het Mercury-ruimteprogramma? Hoe dachten zijn
vrouw en kinderen 011 ouders over zijn werk? Was hij
bang voor zijn veiligheid?
In dit artikel vertelt UPI-correspondent Everett Wolf over
John Glenn's gevoelens, toen hij zich voorbereidde op het
aftellen van die laatste seconden voor het geweld van de
raketten hem de ruimte in slingerde.
men, noodzakelijk om de ruimte
vaart tot een goed einde te bren
gen. Het menselijk element is na
tuurlijk van vitaal belang voor
de onderzoekers van de ruimte,
maar toch speelt ook de chimpan
see zijn rol. Naast astronauten
hebben vijf chimpansees een op
leiding gekregen, die zeer veel leek
op die van de astronauten. Zij
werden aan dezelfde tests onder
worpen als hun menselijke col
lega's. En, evenals bij de astro
nauten wordt hun naam pas ge
noemd vlak voor de start.
Ham was de eerste chimpansee
in de ruimte. Kort voor Shepard
maakte hij een soprtgelijke korte
sprong in de kosmos. Toen werd
Enos uitgekozen, met Rocky
zo genoemd naar zijn bloemkool
oor en zijn vechtlustige aard
als reserve en Ham als derde,
voor een generale repetitie van een
eerste bemande vlucht rond de
werd hij invlieger bij het korps
Mariniers en in 1957 kwam hij
in het nieuws als eerste man, die
een straalmachine met superso
nische snelheid dwars over de
Verenigde Staten vloog. Zijn tijd
van Los Angeles naar New York
was drie uur en 23 minuten.
Zoals de meeste dappere manpen
geeft hij toe, vrees te kennen.
„Zeker", zegt hij, „er zijn momen
ten geweest, dat ik daarboven
bang was, als er iets mis ging.
Op zo'n moment is het belangrijk
ste, je in te prenten, dat de vrees
niet je oordeelsvermogen mag ver
troebelen. Zolang je voldoende
controle over jezelf houdt om alle
noodzakelijke handelingen goed
uit te voeren, is het in orde. Er
varing in gevaar is", zo meent hij,
„een voordeel voor opdrachten als
deze. Ervaring in gevaarlijke en
onverwachte situaties is zelfs nog
waardevoller dan een goede con
ditie", zegt Glenn. „De ruimte
vaarder, alleen, waar niemand
ooit tevoren geweest is, zal het
vertrouwen nodig hebben, dat al
leen ervaring hem geven kan".
Dicht bij de hemel
OP DE VRAAG, waarom hij
zich als vrijwilliger voor het
Mercury-programma had op
gegeven, antwoordde hij: „Wel, ik
had bedacht dat ik hiermee het
dichtst hij de hemel zou kunnen
komen".
John Glenn is ongetwijfeld een
diep religieus man. Zowel hij als
zijn vrouw Anna zijn Presbyteria
nen en toen de vraag, of hij zich
moest opgeven -bepaalde ethische
problemen met zich meebracht,
hebben zij die doorgepraat met
hun vriend dominee Frank Erwin.
„We spraken erover", zei Reve
rend Erwin, „en we werden het
erover eens, dat dit werk inder
daad onze keniris van het univer
sum vergroot en dat het niet al
leen behoort tot de taken van de
mens, maar dat zelfs van ons ver
wacht wordt, dat wjj alles wat
wij kunnen te weten zien te komen
over het heelal".
Deze verzekering van dominee Er
win was voldoende voor Glenn.
Hij gaf zich op voor een missie,
die hem in de geschiedenis een
plaats zou geven als pionier van
het ruimtetijdperk. Voor een ruim-1
teman lijkt zijn leven op aarde
wellicht wat saai. Een comforta
bel huis in Arlington (Virginia)
herbergt zijn vrouw Anna, zijn
zoon David, 14 jaar en zijn doch
ter Lynn, 12 jaar. Om in vorm
te blijven loopt. Glenn elke dag
ruim drie kilometer in looppas.
Hun hobby's zijn waterskiën en
motorbootvaren en zij maakten
zich nooit de geringste zorgen
over het Mercury-project.
„Ik had groot vertrouwen in het
project", zegt mevrouw Glenn,
„we keken allemaal betfieuwd uit
naar zijn ruimtereis".
Vooral David is erg trots op zijn
vader. Hij is een fervent aanhan-
ger van de ruimtevaart. Glenns
vader zegt: dat hij en zijn vrouw
zich evenmin zorgen maakten.
Glenn zelf zegt: „Deze pro
jecten hebben Iets even
groots en onmetelijks als dat
van de gebroeders Wright 50
jaar geleden, toen die bij hun
Kitty Hawk stonden en een
muntje gooiden om uit te ma
ken, wie van hen de ander die
heuvel af zou duwen. Wij heb
ben het geluk, dat wij geze
gend zijn met gaven, goed
genoeg om uitgekozen te wor
den voor iets als dit".
veilig astronaut John Glenn de
ruimte in kon zenden.
Onderscheidingen
GLENN, die Yuri Gagarin en
majoor Gherman Titov op
volgde de laatste cirkelde
17 maal rond de narde in 27 uur
en 18 minuten op 6 en 7 augustus
1961 is de derde mens, die in
een baan rond de aarde is ge
bracht.
Hij werd in Cambridge (Ohio)
geboren als 7,0011 van een Iood-
gietersbaas, hij ging' daar naar
Muskingham College, maar ver
liet dit na drie jaar om een oplei
ding als officier-vlieger bij de ma
rine te volgen. Sindsdien is hij
altijd vlieger geweest.
Gedurende de tweede wereldoor
log en de Koreaanse oorlog voerde
hij in totaal 149 opdrachten uit
en hij werd beloond met niet min
der dan vijf Vliegerkruisen en 19
Vliegermedailles. Na de oorlog
Zo stapte John Glenn Jr. naar
zijn plaats in de capsule.
Vliegtuigen gaan zoeken
Onderzoekingen
in bergland van
Nieuw-Guinea
Het is thans bijna drie weken
geleden, dat iemand iets heeft
gehoord van de expeditie die on
der leiding van de heer Heinrich
Harrer een poging onderneemt,
om de Carstensz-pyramide in
Nieuw-Guinea van de noordzij
de te beklimmen.
Het laatst is omstreeks 1 februari
van deze expeditie iets vernomen,
toen Dani's die als dragers fungeer
den, van het basiskamp der expeditie
aan de voet van het gebergte, naar
beneden zijn gekomen, naar de Ilaga-
vallei, omdat zij erg verlangden naar
zoete patatten.
Wel hadden zij een voorraad rijst
bij zich en enkelen hunner waren
ziek geworden van de kou. Daar het
in Ilaga zeer moeilijk was, Dani's
te vinden om post en andere zaken
naar het basiskamp te brengen, is
van de expeditie sedersdien niets
meer vernomen.
Het is uiteraard mogelijk, dat het
radio-zendtoestelletje van Harrer is
uitgevallen, hoewel er geen uren
schijnen te zijn afgesproken voor
radio-contact met wie ook.
Op verzoek van de correspondent
van het A.N.P. in Nieuw-Guinea,
heeft de „Christian and Missio
nary Alliance (de CAMA) te Sen-
tani. radioverbinding gezocht met
de Balliemvallei en de Haga-vlak-
te. vanwaar de aanval op de
Carstensz-top is begonnen: de
vestiging van de Cama daar had
echter ook niets vernomen.
Wel is het basiskamp van de ex
peditie op 1 februari flink van
voorraden voorzien vanuit de
lucht door vliegtuigen van de
Amerikaanse zendings luchtvaart
vereniging.
Vandaag zullen in Nabire (aan de
Geelvinkbaai) en te Wamena (in de
Baliemvalleigestationeerde Cess
na's van de zendingsluchtvaart trach
ten. het basiskamp waar te nemen.
Indertijd is met de heer Harrer een
signaalsysteem afgesproken dat zou-
worden uitgevoerd door op de grond
uitgespreide doeken. Als er iets ver
keerd mocht zijn gegaan, kan een
eventueel uitgelegd sein voor de pi
loten een waarschuwing inhouden.
Uit Ilaga werd gistermorgen gemold,
dat daar gedurende enige tijd geen
radiobericht werd verwacht van de
expeditie van Harrer.
Protest in Bonn
Westduitse hulp bij
aanleg van bases
voor straaljagers
(Van onze Haagse redactie)
Indonesische Mig-straaljagers blij
ken vorige week voor het eerst In de
onmiddellijke nabijheid van de kus
ten van Nieuw-Guinea te zijn ver
schenen. Tot voor kort konden deze
snelle gevechtsvliegtuigen, waarvan
Indonesië .er tientallen van de Sow-
jet-Unie heeft geleverd gekregen,
niet in de buurt van Nieuw-Guina
komen. Eind vorige week bleek
daar plotseling verandering in te zijn
gekomen, en dat betekent een fun
damentele vereandering in de mili
taire situatie rondom Nieuw-Guinea
en in dezelfde mate een toeneming
van het gevaar voor een gewapend
conflict.
Andermaal is deze toespitsing van
de militaire situatie in het gebied
van Nieuw-Guinea het gevolg van
leveranties van belangrijk militair
materieel door een Navo-land. Dat
de Mig-straalvliegtuigen, waarover
Indonesië beschikking had tot voor
kort niet tot het gebied van Nieuw-
Guinea konden doordringen, was ge
volg van het feit. dat de vliegvelden
in Indonesië waar de Mig-jagers
konden opstijgen en landen te ver
waren verwijderd van de kust van
Nieuw-Guinea.
Toen vorige week voor het eerst op
Nieuw-Guinea alarm moest worden
gegeven voor „onbekende vliegtui
gen" die zich in de nabijheid van de
noordwest-kust van Nieuw-Guinea
bevonden, bleek dat Indonesië erin
was geslaagd in korte tijd landings
banen op de eilanden in de onmiddel
lijke omgeving van Nieuw-Guinea
gereed te maken. Dat blijkt nu te zijn
gebeurd met behulp van speciale
staalplaten voor landingshanen, die
door de Westduitse Bondsrepubliek
aan Indonesië worden geleverd.
Indonesië heeft volgens onze infor
maties voor niet minder dan 20 lan
dingsbanen voor straalvliegtuigen,
die moeten wórden aangelegd in: de
Molukken en op de Kei en Aroe-
eilanden, Westduits materieel be
steld. Inmiddels zijn met de eerste
van deze leveringen reeds zes van
deze landingsbanen in gereedheid ge
bracht. Dat wil zeggen, dat Indo
nesië van nu af operaties zoals het
onlangs in de Etna-baai heeft onder
nomen. met Mig-straalvliegtuigen
kan beschermen en ondersteunen.
Ook het optreden van Indonesische
transportvliegtuigen, die parachutis
ten kunnen overbrengen, kan onder
deze nieuwe omstandigheden worden
beschermd tegen de verdediging met
Nederlandse Hunter-vliegtuigen, die
van de verafgelegen basis Biak moe
ten opereren.
Onderzoek
De Nederlandse regering heeft de
ambassade in Bonn opdracht ge
geven onverwijld een onderzoek
in te stellen naar deze nieuwe
Westduitse militaire leveranties.
Enkele weken geleden, na het in
cident in de Etna-baai, dat met
door West-Duitsland geleverde
motor-torpedoboten werd veroor
zaakt, had de regering van de
Bondsrepubliek toegezegd, dat zij
geen uitvoervergunningen voor
militair materieel bestemd voor
Indonesië meer zou laten afgeven.
De Bondsrepubliek verdedigde zich
toen tegen het Nederlandse verwijt
over de levering van de voor agres
sie gebruikte motortorpedoboten met
het argument, dat de boten als kar
kas zonder bewapening waren ge
leverd, en dat zij voor alle doelein
den bruikbaar waren. Toch stemde
Bonn toen met een nieuwe gedrags
lijn in. Niettegenstaande deze nieuwe
gedragslijn wordt thans in feite nog
veel belangrijker militair materieel
geleverd. Want de speciale platen
voor landingsstrips stellen Indonesië
in staat om in zeer korte tijd lan
dingsbanen voor straaljagers aan te
leggen, waarvan de constructie in
dien ze met ander materiaal zou
moeten geschieden zeer veel tijd
vergt. Verwacht wordt dat Den
Haag op korte termijn bij Bonn een
nieuw protest zul indienen.
f Advertentie)
^^óedrnamm
Het fijnste
truitje yoor uw baby
Anneke Beekman
beschikt over
haar vermogen
Mejuffrouw Anneke Beekman, het
in november 1961 meerderjarig ge
worden en toen in ons land terug
gekeerde joodse weesmeisje (zij was
jaren met haar r.-k. pleegmoeder in
't buitenland ondergedoken), beschikt
nu „over haar vermogen, dat sedert
1945 door de joodse voogdijvereni-
ging, de stichting „Le-Ezrath Ha-
Jeled", voor haar werd beheerd.
Ten overstaan van de kantonrechter
te Amsterdam heeft de stichting, ver
tegenwoordigd door haar voorzitter,
mr. Polak, gisteren aan mej. Beek
man rekening en verantwoording af
gelegd over het gevoerde beheer. Mej.
Beekman, die vergezeld was van haar
raadsman, mr. M. M. G. Th. de Kort,
heeft de stichting decharge verleend
voor het beheer.
Soktroakje,katoen vanaf 1.35
jaar dooi' te aragen.
