PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
GLENNS REIS OM AARDE EEN SUCCES
Verenigde Staten nu
gelijk met Rusland
Zeeuwse landbouw ongerust over
vrije prijzen landbouwgronden
Binnenkort gesprek
over Nieuw-Guinea
Parijs en Algiers
op alles voorbereid
Vandaag...
Het doel en de
middelen
205e jaargang - no. 44
Dasblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.fr. p. p. 7,25
per kw.. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 21 febr. '62
ADVERTENTIEPRIJS li cent per
m.m. Muitm. p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel roet een
minimum van 1,25 „BrieveD bu
reau van dit blad' 25 cent meer.
Giro no. 859300 P.Z.C. Middelburg.
Bureaus: VUsslngen Walstr. 68-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 61. tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2. tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg. tel. 2395. Ter neuzen, tel 2116. Zierikzee red. tel 2425 adm. tel. 2094.
Veilig opgepikt uit oceaan na drie omcirkelingen
mnnnnnnnimimnnnmnniiii
In minder dan vijf uur, is de 40-jarige Amerikaan John G. Glenn
jr. gisteren driemaal om de aarde gereisd. Gisterochtend te .9.47
uur (15.47 onze tijd) vertrok Glenn van Cape Canaveral in de
Verenigde Staten in een capsule die werd meegenomen door een
raket van het type Atlas, en 4 uur en 56 minuten later landde
hij in de Atlantische Oceaan, op ongeveer 10 kilometer afstand
van de torpedoboot jager Noah, een der schepen die waren aan
gewezen om hem te bergen. Glenn bleef in zijn ruimteschip tot
dat was opgepikt en aan dek was geplaatst van de Noah.
Zyn landing had plaats in het lan
dingsgebied dat was gekozen op on
geveer 1300 kilometer ten zuidoosten
van de basis Cape Canaveral, voor
geval Glenn inderdaad drie omwente
lingen om de aarde zou kunnen vol
brengen. Om 3.14 uur 's middags
(21.14 onze tijd) was Glenn uit de
capsule geklommen en bevond hy
zich aan dek van de torpedobootjager.
Voor de westkust van Amerika was
reeds de daling begonnen van het
ruimteschip, toen te 2.20 uur 's mid
dags de remraketten in werking wa
ren gesteld. Hierdood kwam de an
derhalve ton zware cabine de dichtere
lagen van de dampkring binnen op
een hoogte van ongeveer 90 kilome
ter boven de Amerikaanse oostkust.
Vuurbal
In vijf minuten tiids, was de snel
heid teruggebracht van ongeveer
28.000 kilometer tot ongeveer 430
kilometer per uur en werd de spe
ciale beschermende laag door de
wrijving op een temperatuur van
bijna 3000 graden Fahrenheit ge
bracht. Glenns eigen woorden wa
ren: „jongens dat was een echte
vuurbal".
By zijn terugkeer in de dampkring
werd opnieuw op de astronaut een
aantrekkingskracht uitgeoefend die
is het *40 jaar geleden, dat j=
H het persbureau Vaz Dias te g=
Amsterdam een draadloze tele- p
E= fonische persdienst instelde, j=
hetgeen toentertijd een belang- e
rijke versnelling in de bericht- i=
geving betekende. Het A.N.P.
heeft deze methode van be- M
M richtoverbrenging in 1936 ver-
=e vangen door een telexnet.
IllllUlUlUIUlllllllllUUIlUllUlllllllllllllilllitllllllltUIUUlllUIIll
maal de normale aantrekkings
kracht van de aarde was.
Op 7000 meter hoogte, opende zich
de hoofdparachute van de capsule, die
een spanwijdte van 21 meter had,
waarna de capsule in zee terecht
kwam.
Kennedy trots
Nog geen kwartier nadat Glenn
de capsule had verlaten, verscheen
president Kennedy op het televi
siescherm. „Ik weet. dat ik uit
drukking geef aan de grote blijd
schap van ons allen dat kolonel
Glenn zijn reis heeft volbracht.
Enkele dagen geleden heeft kolo
nel Glenn mij op het Witte Huis
bezocht. Hij is van het soort Ame
rikaan, zoals ook de andere astro
nauten zijn, waarop wij trots zijn",
sprak de president.
Panne
De reis van Glenn heeft een vlot
verloop gehad, hoewel moeilijkheden
hem niet volledig bespaard zijn ge
bleven. Tijdens zijn tweede omwen
teling, meldde de ruimtevaarder dat
hij panne had met de automatische
piloot. De cabine raakte daardoor aan
het schommelen, met een uitslag van
20 graden. Glenn schakelde toen over
op de halfautomatische besturing en
bleef daar verder mee werken. De
panne was voor hem geen beletsel
om ook nog een derde omloop om
de aarde uit te voeren. Glenn had
eventueel nog een derde mogelijk
heid van besturing beschikbaar. Na
melijk volledige handbestux-ing.
Voorts kostte het Glenn enige moeite
zyn ruimteschip te verlaten. Hy klom
uit een zijluik van de capsule, daar
het niet lukte het drukluik boven op
de capsule te openen.
Glenn en zijn cabine zyn door een
kraan uit) zee gehesen en aan dek
van de Noah neergezet. De helikop
ters die eveneens voor de berging
beschikbaar waren, zyn niet aan bod
gekomen.
Volgens Indonesië
Soekarno brengt
vandaag verslag
uit
Generaal-majoor Achmad Jani,
de voornaamste woordvoerder
van het commando voor de „be
vrijding van West Irian", heeft
gisteren te kennen gegeven dat
Indonesië wellicht spoedig met
Nederland zal onderhandelen
over de kwestie westelijk
Nieuw-Guinea.
Jani zei na afloop van een vergade
ring van de nationale defensieraad en
de operatie-staf voor „West Irian",
dat er op het diplomatieke vlak enige
vooruitgang was gemaakt naar het
openen van onderhandelingen over
de kwestie.
Hij deelde mede dat president Soe
karno in een politieke rede betref
fende westelijke Nieuw-Guinea van
daag a.s. nadere mededelingen over
de diplomatieke stappen zal doen.
Maar, aldus Jani, de Indonesi
sche regering wenst weliswaar
een vreedzame oplossing van het
geschil, doch "„zonder ons stand
punt omtrent de overdracht van
liet bestuur over West Irian aan
Indonesië op te geven".
Op de vraag van verslaggevers
ol de bemiddelingspogingen van
waarnemend secretaris-generaal
Thant waren gestaakt, antwoord
de Jani dat diplomatieke contac
ten via derden nog steeds onder
houden werden.
Jani bevestigde de berichten volgens
welke de eerste groep „vrijwilligers"
voor een mogelijke Nieuw-Guinea- 1
campagne was aangekomen in de ge
bieden aan de grens van Nieuw-
Guinea.
Hij voegde hieraan toe dat binnen
kort meer „vrijwilligers" in de gebie
den zouden worden samengetrokken.
Hy weidde echter niet uit over liet
aantal „vrijwilligers" en wilde niet
zeggen waar precies de troepen wer
den samengetrokken.
HOOGSPANNINGSKABEL
BRAK EN VEROORZAAKTE
KORTSLUITING
Een hoogspanningskabel van het ge
meentelijk elektriciteitsbedrijf in Lei
den is gisteravond om ongeveer
kwart over negen, door nog onbe
kende oorzaak, gebroken en op de
bovenleiding van de spoorlijn geval
len. Dit gebeurde op het punt, waar
de leiding tussen Leiden en Warmond
de spoorlijn kruist.
Op de kabels stond een spanning van
respectievelijk 10.000 en 1500 volt en
de kortsluiting die ontstond, veroor
zaakte dan ook een enorme steek
vlam. Tot ver in de omtrek begon
nen lampen te flikkeren en in Hil
versum viel zelfs de straatverlichting
uit. Zelfs in Zeeland trad storing op.
De bovenleiding werd dusdanig be
schadigd, dat er totaal geen trein
verkeer mogelijk was. Er werden
bussen ingelegd om de reizigers tus
sen Haarlem en Leiden te vervoeren.
Prinsessen in Oostenrijk
Prinses Irene is naar Oostenryk,
waar ze te Sankt Anton In gezelschap
van prinses Beatrix enige tijd zal
skiën. Op 1 maart zullen de prinsessen
het operabal in Wenen bywonen.
- HEEL AMERIKA
ontstak in vreugde
toen gisteren bekend
werd dat Glenn veilig
was geland en dat de
reis om de aarde een
succes was geworden.
De familie van Glenn
had de tocht op twee
wereldkaarten en
twee globes gevolgd.
In de kamer stonden
drie televisietoestel
len. „Ik ben erg bly",
zei mevrouw Annie
Glenn. Ze gaf toe en
kele nerveuze mo
menten te hebben
doorgemaakt. Presi
dent Kennedy was
ook al enthousiast.
Hij telefoneerde met
Glenn en feliciteerde
hem. Vrydag wordt
de astronaut op het
Witte Huis ontvan
gen. Vice-president
Lyndon Johnson zal
Glenn op de Bahama-
eilandcn waar de
ruimtevaarder een ge
neeskundig onderzoek
ondergaat, komen ha
len. Volgende week
haalt Washington
Glenn in en deze ont
vangst zal uiteraard
met feestelijkheden
gepaard gaan. De me
dewerkers van Glenu
aan het Mercury-pro
ject delen in de hulde.
De leiding van het
project heeft gister
avond medegedeeld
dat na deze tocht nog
drie bemande vluch
ten van drie banen
om de aarde zullen
worden gemaakt,
waarna eind 1962 of
begin 1963 een ruim
tevaarder achttien
maal om de aarde zal
cirkelen.
Glenn bedankt
Perth, Australië
De inwoners van Perth, hoofd-
stad van West-Australië, heb- g
H ben Glenn gisteravond, via de
H „Voice of America" horen be-
danken voor de verlichting van
de stad, waardoor deze voor
hem gemakkelijk herkenbaar
werd. Alle straatlampen en
neonbuizen waren aan. Vele
mensen hadden verlichting in
de tuinen aangebracht en leg-
den zelfs lakens uit om het
licht te weerkaatsen. De cap-
sule was niet waarneembaar,
toen zij omstreeks half twaalf
's avonds over de stad kwam.
Het was zeer druk op straat s=
van mensen die hadden ge- j=
s hoopt een glimp van de capsule
3 op te vangen.
liimmrnnniininiTiniinniiiminiimiiiimniïnniniiiimninïm
DE AMERIKAANSE RUIMTEVAARDER
Meer dan 300
doden geborgen
in Duitsland
Gisteravond waren in Hamburg
293 doden geborgen en in de
overige overstroomde gebieden
in Noordwest-Duitsland 19.
Meer dan 300 inwoners van Ham
burg en 30 mensen in Neder-Saksen
worden nog vermist. In Bremen zal
donderdag en in Hamburg maandag
een officiële rouwdag worden gehou
den.
Nehroe niet naar Genève
Een woordvoerder van het ïudiscln/
ministerie van buitenlandse zaken
heeft gisteren verklaard dat premier
Jawaliarlal Nehroe zich waarschijn
lijk niet naar de 18-nxogendhedencon-
ferentie over ontwapening zal bege
ven, die op 14 maart in Genève zal
beginnen.
Het voorstel van premier Nikita
Kroesjtsjew van de Sowjet-Unie, om
de 18-mogendhedcnconferentie op
topniveau te openen, werd ook naar
Nehroe gezonden.
IIIllUUIIIIIUIUUIIUIillIilllllllllllllllllllllilllllUIIUUIIlllllllillMIU
Rechter volgde Glenns
start op gestolen T.V.
H Rechter John Vander heeft gis-
s teren te Grand Rapids in de
Amerikaanse staat Michigan
een strafproces onderbroken
H om de start van John Glenns
ruimtereis gade te slaan op een
gestolen televisietoestel, dat in
de rechtzaal aanwezig was als
s onderdeel van het bewijsmate-
riaal. 1=
Actie van O.A.S. verwacht
Bestand zal
spoedig van
kracht worden
De Franse regering heeft alle
politieverloven gisteren inge
trokken en troepen in gereed
heid gebracht die als versterkin
gen naar Parijs zullen worden
overgebracht met het oog op
een te verwachten bestand in
Algerije.
Ook daar hebben volgens zegslieden
de autoriteiten opdracht gegeven alle
veiligheidsmaatregelen voor aan
staande zondag te nemen. In Parijs
bevinden zich reeds 30.000 man troe
pen van de politie en het leger, ge
steund door pantserwagens cn tanks
Te Algiers bewaken naar schatting
40.000 manschappen de stad tegen
geweldplegingen van de O.A.S. die
ongetwijfeld in hevigheid zullen toe
nemen als het bestand een feit zal
zijn geworden.
Ook gisteren was de O.A.S. weer
actief in geheel Algerije. Nadat
in de nacht van maandag op dins
dag de prefectuur van Oran ei'n-
stig door plasticbommen was be
schadigd, volgden gisteren andere
bomaanslagen van de O.A.S. op
regeringsgebouwen en huizen van
volgelingen van De Gaulle in
Bone, Bougie, Orleansville en Phi-
lippeville.
Te Algiers werd verwoed geschoten
in de omgeving van het Radja hotel,
het hoofdkwartier van de geheime
anti O.A.S. organisatie, dat maandag
reeds door de O.A.S. met bazoeha's
was aangevallen.
GEEN VERLENGING BESTAANDE WET
Hoge grondprijzen
verwacht in
Z.-Vlaanderen
Iu Zeeuwse landbouwkrïngen
heerst enige ongerustheid over
het voornemen van de regering
de wet vervreemding landbouw
gronden, die op 1 januari 1963
automatisch buiten werking
treedt, niet te verlengen. Velen
voorzien grote moeilijkheden in
de toekomst als de afschaffing
van de prijsbelieersing op land
bouwgronden een feit wordt.
Met name wordt gevreesd, dat
in Zeeuvvsch-Vlaanderen de
grondprijs enorm zal stijgen als
gevolg van te verwachten vraag
van de Belgen en de Fransen.
Daar staat tegenover, dat de land
bouw zeker een open oog heeft
voor de bezwaren, welke aan de
wet vervreemding landbouwgron
den kleven. Er zijn tal van geval
len, waarin „onder tafel" een ho
gere prys voor de grond wordt ge
geven dan wettelijk is toegestaan.
Zo beschouwd heeft men weinig
aan deze wet, redeneren de voor
standers van niet-verlenging, maar
anderen daarentegen betogen, dat
het hek helemaal van de dam is
als de grondprijzen vrij zyn.
Een punt, waarover op dit ogenblik
nog geen volledige zekerheid bestaat
en waarover men met name in pach
terskringen nogal ongerust is, is de
kwestie van het voorkeursrecht voor
de pachter. In de wet vervreemding
landbouwgronden is dit recht „wa
terdicht" geregeld en hoewel het
voorkeursrecht bij aparte wet gere
geld zal worden, vraagt men zich
toch af wat er uiteindelijk uit de
bus zal komen. Zal het bij een vrije
prijs mogelijk zijn aan de pachters
eenzelfde „waterdicht" voorkeurs
recht te geven als voorheen? Het is
een vraag, waarop thans nog geen
antwoord is gegeven. Maar vele pach
ters in Zeeland betwijfelen het of zij
in dezelfde gunstige positie zullen
blijven.
Bevroren1
De prijzen van de landbouwgronden
zijn al meer dan twintig jaar „be
vroren". In het eerste oorlogsjaar,
om precies te zijn op 30 november
1940, kwam de wet vervreemding
landbouwgronden tot stand. Het doel
ervan was te beletten, dat de koop
prijzen van de landbouwgrond boven
het niveau van 1939 zouden uitstij
gen. Met name werd gevreesd, dat
de te verwachten geldontwaardering
in de oorlog een grote vraag naar
landbouwgrond ten gevolge zou heb
ben, hetgeen tot belangrijke stijging
van de grondprijzen zou leiden. De
pachtprijzen werden op dat ogenblik
reeds twee jaar „beheerst".
Bij k.b. van 17 september 1944, toen
nog maar enkele delen van Neder
land waren bevrijd, werd de wet in
getrokken, maar in feite veranderde
er niets, omdat het prijzenbureau
voor onroerende zaken deze gehele
aangelegenheid tot zich trok. Op 8
september 1953 werd de huidige wet
ftantli
tin
Twee fondsen kanker- en polio-
bestrijding zijn een actie be
gonnen via het radioschip Vero
nica en het gevolg is nu een soort
radio-oorlog, waarbij de voor- en te
genstanders van deze acties elkaar
woedend met allerlei argumenten be
stoken. De voorstanders betogen, dat
de verzuilde radio onvoldoende mee
werkt om tot liefdadigheidsacties te
komen, waardoor de fondsen wel ge
noopt waren de illegale weg op te
gaan. De tegenstanders daarentegen
menen, dat de beide instellingen hun
zaak in Hilversum geheel verkeerd
hebben aangepakt en dat het hele
maal niet nodig was geweest tot de
piraten te gaan. Twee medewerkers
van de N.C.R.V. hebben zich nu ook
in het strijdgewoel geworpen Ge
rard Hoek en Johan Bodegraven
doordat zij het Koningin Wilhelmina-
fonds hebben meegedeeld, dat zij het
gouden ereteken van dit fonds uit
1952 („Haak-in-actie") nu nauwelijks
meer als een onderscheiding beschou-
Het is alles bijeen een zotte situa
tie: de zender Veronica is on
wettig, maar middelen om de
uitzendingen te stoppen zyn er niet.
Er wordt dus rustig doorgewerkt en
een groot deel van Nederland luis
tert er naar. Het bedrijfsleven heeft
Veronica haastig aangegrepen als
middel tot het bereiken van hogere
afzetten en maakt nu al geruime tijd
via deze niet legale zender geducht
reclame, zo intensief zelfs dat Ve
ronica nog meer zal gaan uiteenden.
Om die zenduren op de juiste wijze
te „bemannen"
woi'den allerlei
krachten aange
trokken in los
verband die no-
tabene ook mede
werking verlenen aan Hilversum en
daardoor kans zien hun normale ra
dio-salaris wat op tc voeren, Maar
ondertussen begint in Nederland de
opvatting post te vatten, dat Vero
nica een héél normaal verschijnsel
is: niet de zender zal dus fout zijn,
maar de voorschriften, zo wordt ten
onrechte gedacht. In die gedachten-
gang passen de acties van het Ko
ningin Wilhelminafonds en het Ko
ningin Julianafonds. Deze instellingen
moeten geld bijeenbrengen, hebben
blijkbaar wat moeilijkheden gehad
met de Hilversumse zuilenzitters,
realiseren zich vervolgens, dat aller
lei Nederlanders zeggen «lat Veroni
ca „zo'n lekker muziekje" geeft en
gaan tenslotte samenwerken met het
piratenschip.
Wij zijn geen onverdeelde bewon
deraars van het Hilversumse
stelsel, maar toch menen we
dat protest moet worden aangetekend
tegen de houding van beide fondsen.
Zij huldigen hier de twijfelachtige
moraal, dat het doel de middelen hei
ligt. Weliswaar geneert een deel van
het Nederlandse bedrijfsleven zich al
lerminst voor zulk een opvatting,
maar dat wil toch niet zeggen dat
die daarmee tot algemene norm is
verheven. Er is hier nog altijd sprake
van een illegale zender, die wan
neer hij zijn werk binnen het Neder
landse territoor zou uitvoeren on
middellijk het zwijgen zou worden op
gelegd. De twee fondsen, die boven
dien de namen dragen van leden van
het koninklijk huis. hadden dit nooit
mogen vergeten. Zij zijn fout! Toen
zij moeilijkheden met Hilversum kre
gen bleven hun allerlei wegen open:
zij hadden de zuilen aan de kaak kun
nen stellen, zij hadden regering en
parlement kunnen benaderen, kortom
al die middelen mogen toepassen, die
in een dergelijk geval voor de hand
liggen. Maar instede daarvan zijn zij
het kost hun ook nog veel geld
de illegaliteit ingedoken. Zij kozen
een middel, dat met geen mogelijk
heid heilig verklaard kan worden!
vervreemding landbouwgronden van
kracht die overigens in verband met
bepaalde grondmanipulaties in
Zeeuwsch-Vlaanderen daar enkele da
gen vóór kerstmis 1952 van toepas
sing werd verklaard. De wet had een
geldigheidsduur van vijf jaar. Op 1
januari 1958 werd hij verlengd voor
dezelfde periode.
Al die jaren is de grondprijs „bevro
ren" geweest. De waarde van de
grond bedraagt de pachtwaarde mi
nus de grond- en polderlasten, ver-
kapitaliseerd tot 3^4 pet. Het blijkt,
dat in Zeeland gemiddeld een bedrag
van tegen de f 4000 per ha uit de
bus komt. Daar valt in geen enkel
opzicht aan te tornen. De verkoper
mag bij wijze van spreken een koper
vinden, die bereid is 10.000 te be
talen, dan nog geldt de prijs van
4000 of zoveel meer of minder als
het verkapitaliseerd bedrag aangeeft.
Er kan dus alleen méér voor de grond
worden betaald, als men „geld on
der de tafel" afschuift. In het zuid
westelijke kleigebied nu gebeurt dit
laatste veelvuldig bij grondverkoop.
In Groningen bijvoorbeeld komt het
vrijwel niet voor. Daar haalt men
soms zelfs de door de Grondkamer
vastgestelde prijs nog niet eens!
Gevolgen
Het vrijmaken van de grondprijzen
zal onmiskenbaar grote gevolgen
hebben. Het is voor iedereen wel dui
delijk, dat zij aanzienlijk zullen stij
gen. Gedeputeerde C. Pliilipse uit 's-
Heer Arendskerke, die bijzonder goed
is ingevoerd in grond- en pachtzaken,
verwachtte een styging van 30 tot
100 pet. Met name zullen de prijzen
in Zeeuwsoh-Vlaanderen omhoog
gaan was hij van oordeel. Het staat
wel vast, dat vooral Belgen en in
j (Zie slot pag. 2 kol. 5