sporthal in een caisson
Lichaam van piloot
na 29 jaar gevonden
MrvueL
STUDIECONFERENTIE STATEN-
EN RAADSLEDEN V.V.D.
DINSDAG 20 FEBRUARI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DAGBOEK VAN LAATSTE DAGEN
Gemummificeerd
door woestijnzand
Franse kameelruiters hebben het ge
mummificeerde lichaam gevonden
van een Britse vlieger, die bijna
dertig jaar geleden in het midden
van de Sahara een noodlanding
moest maken en toen van honger
en dorst omkwam. Zyn lichaam is
gevonden tijdens een patrouille van
het Franse kameelkorps, dat gere
geld tot in alle uithoeken van de
Sahara doordringt.
De vlieger was William Newton van
de R.A.F., die op 19 april 1933 met
een De Havilland-tweedekker uit
Algiers vertrok om een vlucht te
maken naar Gao, een plaats aan
de oever van de Niger, in wat
thans de republiek Mali is.
De kameelruiters waren bezig in een
gebied te patrouilleren dat onge
veer 270 kilometer ten zuiden van
Reggane ligt, waar Frankrijk proe
ven met kernwapens doet. Zij ont
dekten wielsporen in het zand
sporen, die 29 jaar-oud bleken te
zijn. Daarna stuitten zij op een
heuveltje, dat het ondergestoven
wrak van Newtons vliegtuigje
bleek te zijn. Er zat nog bijna
tweehonderd liter brandstof in de
tank.
Naast het lichaam, dat onder het hete
woestijnzand vrijwel geheel was
geconserveerd, vonden zij een dag
boek, waarin zij het verhaal van de
laatste dagen van de rampzalige
vlieger konden lezen. Newton had
zich gedwongen gezien een nood
landing uit te voeren. Na ongeveer
dertig meter te zijn voortgerold,
waren zijn wielen in het dunne
zand weggezonken, waarna zijn
vliegtuigje over de kop was gesla
gen. Daarbij raakte Newton ge
wond, vooral in zijn gezicht.
Onder veel bloedverlies probeerde hij
het toestel te repareren, maar de
schade bleek te ernstig te zijn.
Hondendresseur acht zich
door krant beledigd
De 40-jarige statenloze africhter van
honden J. T., die in Amsterdam een
broodjeswinkel exploiteert, acht zich
in zijn eer en goede naam als honden
africhter en zakenman aangetast door
een publikatïe in het „Amsterdamse
dagboek" van „Het Parool" van 3 fe
bruari j.l., waarin o.m» werd medege
deeld dat op T.'s strafblad reeds tien
vonnissen wegens dieren- en gewone
misliandelingen staan.
In een kort geding dat gisterochtend
voor de president van de rechtbank
in Amsterdam diende, heeft T. ge
vraagd de gedaagden, de directeur
van „Het Parool" en de schrijver van
het artikel, te verbieden artikelen van
gelijke strekking, waarin de naam
van eiser voluit of afgekort wordt ge
noemd, te schrijven, drukken, publi
ceren, uitgeven of verspreiden, op
straffe van een dwangsom van 1000
voor iedere overtreding.
De dresseermethoden van T. werden
in de vak- en gewone pers volgens de
raadsman reeds eerder aan de kaak
gesteld. De raad van kynologen en de
vereniging van liefhebbers en fokkers
vaA Duitse herdershonden hebben
hem geschorst. De hondenschool van
T. in Duivendrecht werd in 1953 in een
vaktijdschrift een sinister bedrijf ge
noemd. De president van de recht
bank zal op 27 februari a.s. uitspraak
doen.
Proefvaart Esso Hampshire
week uitgesteld
De vijfdaagse proefvaart van de
78.000 ton dw. metende tanker „Es
so Hampshire" naar Noorse wateren
is in verband met de huidige weers
omstandigheden een week uitgesteld.
De proefvaart zou aanvankelijk op 25
februari beginnen. De „Esso Hamp
shire" is het grootste schip dat ooit
op een Nederlandse werf „Verolme,
Rozenburg) is gebouwd.
Ten einde raad ging hij onder een
van de vleugels liggen om zich te
gen de felle zon te beschutten. Zo
wachtte hij op de hulp, die nooit
kwam. XJIt het dagboek blijkt, dat
hij zelfs toen hij al vrijwel sterven
de was, nog altijd de moed niet had
opgegeven.
Geleidelijk werd zijn handschrift ech
ter verwarder. De laatste bladzij
den van het dagboek vulde hij met
herinneringen uit zijn kindertijd,
kennelijk in een poging zijn geeste
lijk evenwicht te bewaren. Uit de
papieren, die zij op zijn lichaam
vonden, konden de kameelruiters
vaststellen, dat Newton in 1898 in
Birmingham geboren en vrijgezel
was.
Prins Bernhard
tot protestanse
jongeren
„Help menselijk leed
voorkomen en verzachten"
In zijn kwaliteit van landcommandeur
van de Johanniter-orde in Nederland
heeft prins Bernhard zondagavond, in
het Ikor-radioprogramma een toe
spraak gehouden. De prins richtte
zich tot gediplomeerde verpleegsters
en de protestants-christelijke jeugd in
het algemeen om zich te laten inscha
kelen in het werk van de Johanniter-
orde, welke interkerkelijke gemeen
schap zich inzet voor de hulp aan
chronisch zieken, invaliden en be
jaarden.
Vrijwillige krachten, aldus de prins,
zijn op velerlei gebied zeer nodig. In
dit verband memoreerde de prins het
grote verpleegsterstekort, de uitge
breide vredestaak van het Nederland
se, Rode Kruis en het werk, dat recht
streeks van de orde uitgaat, zoals de
vakantieweken voor invaliden in Hat-
tem. De prins vervolgde zijn toespraak
aldus: „Het korps Johanniter zusters
en helpsters is nog te klein. Daarom
doe ik op twee categorieën van per
sonen een beroep. In de eerste plaats
op gediplomeerde verpleegsters en
met name op hen, die niet in een be
paald verband, zoals het diaconessen-
verband b.v., zijn opgenomen.
Daarnaast doe ik een beroep op de
protestantse jeugd en in het bijzonder
op vrouwen en meisjes tussen 18 en
45 jaar, gehuwd of ongehuwd, om
zich te laten opleiden tot Johanniter-
helpster en dan een deel van hun vrije
tijd te geven voor hulpverlening aan
de naaste.
Ik hoop dat mijn beroep op de protes
tantse jeugd van Nederland niet te
vergeefs zal zijn en dat uw antwoord
zal worden bepaald door het doel van
de orde, dat aldus geformuleerd is:
„Menselijk leed helpen voorkomen en
verzachten en in woord en daad van
de Here Jezus Christus getuigen".
Eerste foto's van Tony
in Sunday Times
Het Britse zondagsblad Sun
day Times van de Canadese
krantenmagnaat Roy Thomson
heeft vijf grote foto's gepubli
ceerd die prinses Margarets
echtgenoot lord Snowdon on
langs maakte van de 23-jarige
uitgeweken Russische danser
Rudolf Noereiev. Het was de
eerste keer sedert Antony's
veelbesproken aanstelling op 1
februari als speciaal adviseur
voor het in kleuren gedrukte
supplement van de Times, dat
zijn werk werd opgenomen. De
foto's waren echter in de be
langrijkste pagina's van het
blad geplaatst. Een ervan reik
te over een breedte van vier
kolommen tot de helft van de
eerste pagina.
DE PLAATS VAN DE GEMEENTE
In raden nadruk leggen
op samenwerking
Op de studieconferentie van de Ver
eniging v an staten- en raadsleden van
de Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie, die dit weekeinde op „Woud-
schoten" bij Zeist werd gehouden,
heeft mr. F. Portheine, gemeente
raadslid van Leiden, gesproken over
„De politiek in de gemeenteraad".
Hij belichtte allereerst de verschillen
in de verhouding tussen parlement en
regering enerzijds en gemeenteraad
en college van burgemeester en wet
houders anderzijds. Deze verschillen
leiden er, volgens hem, toe, dat in de
gemeenteraden meer de nadruk komt
te liggen op samenwerking tussen de
politieke groeperingen. Het college
van b. en w. dient een redelijke afspie
geling te zijn van de samenstelling
van de raad.
Mr. Portheine zei voorts, dat in de fi
nanciële situatie van de gemeenten
meer duidelijkheid is gekomen sinds
de totstandkoming van de wet finan
ciële verhouding rijk-gemeenten. In
dit verband maande hij echter tot gro
te voorzichtigheid bp het heffen van
gemeentelijke belastingen, aangezien
het landelijke belastingpeil reeds te
hoog is. Hij voegde hieraan toe, dat
deze plaatselijke belastingen ook niet
uitsluitend op een bepaalde categorie
mogen drukken.
Tegen deze studieconferentie heeft
mr. J. W. Gcertsenia, Tweede-Ka
merlid en burgemeester van Was
senaar, een beschouwing gewijd
aan de plaats van de gemeente in
't huidige staatsbestel. Hij stelde,
dat er gedurende de laatse jaren
belangrijke veranderingen zijn op
getreden ten aanzien van de auto
nome bevoegdheden van de ge
meenten. Als de voornaamste oor
zaak hiervan noemde hij de toene
mende ingewikkeldheid van de pro
blemen, waarvoor men zich in Ne
derland ziet geplaatst.
Autobus in sloot
Om ruim acht uur maandagochtend is
een bus van de V.A.V.O., die de lijn
dienst Vleuten-Utrecht onderhoudt, op
de Huppeldijk nabij Utrecht in een
sloot geraakt.
Enkele van de ruim veertig buspas
sagiers werden licht gewond. Een
andere bus van de maatschappij
bracht de doorgaande reizigers naar
Utrecht en de gewonden naar hun
woonplaats. Het ongeval wordt toege
schreven aan het weigeren van de
stuurinrichting.
ZWIN TOT
De voorzitter van de Schouwen-Duive-
landse Korfbal Bondde heer J. Th.
Brouwer uit Zierikzee, heeft grote plan
nen. Alles wat hij nodig heeft is toe
stemming van het polderbestuur en
tienduizend gulden. Die toestemming
zal het polderbestuur wel gevenver
wacht hij. Dan gaat het eigenlijk alleen
nog om tienduizend gulden. Daar staat
of valt het mee", zegt hijwéten we
iemand te vindendie dit bedragje
fourneertdan hebben we de zaak ver
rond". Dan hoeft het niet lang meer te
durenkrijgt Schouwen-Duiveland zijn
dichten, lichtkoepels aan te bren
gen, dern-en te maken, sanitair,
een kleedruimte, een waterpas
vloer uit een bitumineus materi
aal, liefst met een bovenlaag van
kurk, de aanleg van elektriciteit,
waterleiding, afvoer.
Di 57-jarige voorzitter van de
Schouwse korfballers vindt
tienduizend gulden niet zo
veel, als hij ziet weik een bedrag
wordt uitgetrokken voor de bouw
van een gymnastieklokaal te Zie
rikzee, waar de meer dan acht
honderd leden van zrjn bond niets
aan zullen hebben. De oppervlakte
van dit lokaal wordt 21 bij 12 me
ter en dat is te klein om er zaal-,
of „micro"-korfbal in te spelen.
Schouwen-Duiveland, 23.000 inwo
ners. een korfbalbond met acht
honderd leden. Dat is, relatief, een
bijzonder -hoog aantal. Hoog ge
noeg om, als een in het centraal
gelegen Zierikzee een gymnastiek
lokaal wordt gebouwd, waarvan
de korfballers niet kunnen profi
teren, een brief te schrijven naar
de Nederlandse Sport Federatie in
Den Haag.
Dit deed de heer Brouwer en
kele dagen terug, naar de af
deling sportaccomodatie van
de federatie. Hij schreef daarin,
dat de aanbesteding van dit bij de
nieuwe ulo-scholen te bouwen
gymnastieklokaal reeds op 28 fe
bruari a.s. zal plaatsvinden.
Over de afmetingen: „Deze zijn te
klein om de zaal te kunnen ge
bruiken voor binnenspelen. Op het
eiland zijn geen zalen waar bin
nenspelen gehouden kunnen wor
den. Wij menen, nu er toch ge
bouwd wordt, dat het wellicht mo
gelijk zal kunnen zijn de afmetin
gen van de zaal af te stemmen op
de behoefte. De jongelui van
Schouwen-Duiveland kunnen niet
uitwijken naar andere plaatsen
om binnenspelen te beoefenen. De
te bouwen zaal komt nu reeds
achter bij de behoefte, zodat brj
te verwachten bevolkingstoene
ming vooral in Zierikzee, in
dustrievestiging niet van een
voorziening kan worden gespro
ken. Integendeel. Er wordt nu
goed geld besteed voor iéts wat
nu niet en nooit te gebruiken is.
Waar onze bond zich de grootste
moeite getroost om de jeugd van
geheel Schouwen-Duiveland in de
hand te houden en poogt haar ook
in de winteravonden de vrije tijd,
die alsmaar groeit nuttig te
besteden, meent hij zich te mogen
beklagen dat met zijn redelijke,
door de omstandigheden gescha
pen eisen, geen rekening wordt
gehouden. Doel van dit schrijven
is U vriendelijk te verzoeken deze
zaak op korte termijn te willen
onderzoeken en indien dit moge
lijk is uw invloed aan te wenden
om verandering in de bouwplan
nen aan te brengen."
Vorig jaar is men op het eiland
begonnen micro-korfbal te
spelen. „De enige zaal, die er
een beetje op leek, was die van de
o.l. school te Nieuwerkerk, met
een speeloppervlak van achttien
bij acht meter. Die gebruiken we
nü", zo licht de heer Brouwer zijn
caissonplannen nader toe. „Bui
tenkorfbal doen wc hier 's zomers.
Daarom vielen de clubjes in het
najaar terug in een soort winter
slaap en in maart moest je maar
eens gaan kijken wat er "van die
clubjes was overgebleven, er was
geen binding. Wel een toneeluit
voering 's winters, met van die
verschrikkelijke taarten in een
verloting, U weet wel, als je die
wint ben je diep ongelukkig. Maar
J. TH. BROUWER
moet mogelijk zijn
nu is het anders. In januari be
ginnen we met micro-korfbal, de
jongens en meisjes blijven zo, zon
der taarten, een beetje fit. Er zit
dan leven in de verenigingen. Ge
volg is ook, dat men in maart
meer korfbal-minded is. Maar we
hebben dus nog steeds geen ge
schikte ruimte. Ik zat daar eens
over te praten met meneer Schui
ling uit Nieuwerkerk, van Bouw
en Woningtoezicht. We spraken
over de R.T.M.-garage in Burgh,
maar daar zit teveel glas in. Toen
dachten we aan een van de cais
sons, die vrij horizontaal ligt. Er
moet wat zand uit, maar dat kan
vrijwel zonder kosten door het te
laten weghalen. De hoogte wordt
dan ongeveer zes meter. En we
realiseerden ons, dat de heer Bo-
lijn vlakbij een café heeft geopend,
recreatieruimte
dat binnenkort wordt aangesloten
op het elektriciteitsnet. Het zou
niet alleen voor de korfballers een
pracht ruimte zijn, ook de volley
ballers en zaalvoetballers zouden
er van kunnen profiteren. Als men
een dergelijke sporthal zou moe
ten bouwen, zou dat op honderd
duizenden guldens komen. Daar
om is het ook zo spijtig, dat, nu er
in Zierikzee een aardig kapitaaltje
wordt geïnvesteerd, het ding weer
te klein wordt. Wc zouden natuur
lijk liever een gi*otere zaal in Zie
rikzee zien, dat ligt centraler. Bo
vendien weten we nog niet, hoe
we, aangenomen dat het polderbe
stuur toestemming geeft, die tien
duizend gulden bij elkaar moeten
krijgen.
In Nieuwerkerk betalen we vrjf
gulden per avond. Nog niet ge
noeg voor de rente van dat be
drag. Toch moet het mogelijk zijn.
Men kankert op de jeugd, die al
gemeen meer vrije tijd krijgt en de
bromfietsmensen en zo, die moe
ten opgevangen worden. Daar
moet toch ook de regering iets
aan doen."
Vorige week belde de heer
Brouwer zijn Nieuwerkerkse
vriend en bouwkundige
Sehuiling. Over het caisson.
„Ik heb geen cent Fred, ver
heug je niet", zo moest hij
beginnen. Misschien had de
heer Brouwer, sinds 1930
voorzitter van de in 1928 op
gerichte S.D.K.B. mogen zeg
gen: „Ik heb nóg geen cent
Fred."'Nóg niet.
i N EEN VAN de Phoenix-caissons, waarmee in het najaar
van 1953 bij Ouwerkerk het gat in de dijk langs de Ooster-
schelde word gesloten. Kolossen in beton, die ogenschijnlijk
ordeloos ir: de dijk zitten, schots en scheef zijn ze in de klei-
massa tot rust gekomen. Een klcimassa, die intussen slaper
dijk is geworden: een honderd meter zuidelijk van het oor
spronkelijke sluitgat is een forse dijk opgeworpen, de
nieuwe, eigenlijke zeewering. De caissons hebben hun werk
gedaan, doelloos en ongebruikt zitten ze nu in de dijk,
mastodonten, onwrikbaar gevangen in klei en zand.
Ouwerkerk. voor wie men vorig
jaar in drie dagen tijds uit pas
klare elementen een restaurant .op
de dijk bij de caissons bouwde, het
café „De Vierbannen", vierkant
als de caissons zelf, maar ook mo
dem, in de eenzaamheid van het
nog rauwe, boomloze landschap
staat het als een vooruitgeschoven
post van de brouwerijen in het on
herbergzame.
Bolijn, de nog jonge W. Bolijn
blijkt, er ook veel voor te voelen.
Vorig jaar is hij aan de kreken
een roeiboten-verhuurbedrijf be
gonnen en al gauw stond er zijn
nieuwe café. In het Ouwerkerkse
recreatiegebied reeds ontdekt
door de Belgische sportvissers
ligt een kampeerterrein, Bolijn
weet te vertellen, dat de kampeer
ders met slecht weer hun tenten
verplaatsen, ze sloegen ze in de
caissons op. Bolijn ziet het al voor
zich: 's winters sporthal en 's zo
mers recreatieruimte, schuilplaats
voor verregende kampeerders en
misschien een permanente exposi
tie over de Deltawerken en de
sluiting bij Ouwerkerk. In foto's
en wandschilderingen, op de mu
ren van het caisson
Bolijn en Brouwer begrijpen
elkaar. „Misschien kunnen we het
ook omdraaien", zegt de laatste,
,,'s zomers voor de recreatie,
's winters sporthal."
Want Brouwer weet nog niet
waar de tienduizend gulden van
daan moeten komen voor de
„hoognodige voorzieningen". Tien
mille om de reten in het dak tc
Toeristen, <lie het sluitgat en
liet daarachter, in een kreken-
gebied aangelegde recreatieter
rein bezoeken, lopen op en om
die caissons, een klimpartij be
tekent een garantie voor een
mooi vergezicht over het Itce-
ten, de Oosterschelde en de
kreken aan de landzijde van de
dijk.
Maar een enkeling weet, dat men
ook in die betonnen gevaarten kan
komen. Zeker in de caisson, die de
heer Brouwer op het oog heeft, de
meest westelijk liggende kolos.
Een ruw-vond gat aan de ach
terzijde, uitgehakt, voldoende
om één man door te laten.
„Hier zouden de deuren moeten
komen", zegt Brouwer als hij zich
voorzichtig door het gat laat zak
ken. Een meter lager springt hij
op de zandbodem: de caissons zit
ten ongeveer tot de helft in de
klei.
Brouwer beent door het zand, van
het ene eind naar het andere.
„Zestig meter Jang", roept hij, zijn
stem klinkt als in een grot, met
een doffe, korte echo.
In het halfduister meet hij ooic de
breedte, achttien meter, twaalf
meter als men de betonnen steun
beren cr aftrekt, die als de span
ten van een schip langs de wan
den staan. Het gat en een paar
kieren in de plafond, reten in de
luiken, waarmee de bovenkant is
afgesloten, laten het enige licht
door.
Brouwer spreekt -met Bolijn uit
