PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZWARE STORM STUWT ZEE IN POLDER
SCHIERMONNIKOOG
Herv. bejaardentehuis „Poelwijck"
te 's-Heer Arendskerke geopend
Dijkbewaking langs
Nederlandse kust
Soldaat Lindeman
niet naar Biak
DUINAFSLAG
Zaagmolen
rekest
Vandaag...
205e jaargang - no. 41
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van de Velde en P. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. few.; fr. p. p. 7,25
per few. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE. VLISSINGSE, GOESE. BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 17 febr. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
ni.tn. Minim, p. advertentie 4,—
lng. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 35D300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g, red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853,'adv. 5213). Oostburg. tel. 2395, Tèrneuzen, tel. 2116: Zlerikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094.
GROTE VERWOESTINGEN IN NOORD-ENGELAND
Ongeveer honderd jongeren, meest
i leerlingen van middelbare scholen
j hebben voor de Amerikaanse ambas-
i sade in Ben Haag gedemonstreerd te
lgen de houding van de regering van
!de V.S., betreffende de weigering
vliegtuigen met militairen op weg
naar Nieuw-Guinea tussenlandingen
te laten malcen. Foto: De politie
j kreeg het aan de stok met al te heet-
1 hoofdige jongelingen.
i (Voor verslag zie pag. IS)
Om ongeveer kwart voor tien vrijdagavond, juist toen na ang
stige uren liet door een woedende storm hoog opgestuwde water
A an de Waddenzee begon te vallen, en de tweehonderd mannen
van ScIiierniGimikoog, die tegen acht uur met sirenes waren op
geroepen om de bedreigde dijk op de zuidkant van het eiland te
helpen versterken, enige hoop begonnen te krijgen, sloeg een
nieuwe wilde aanval Aan de zee de wankelende dijk over een
breedte van meer dan twintig meter weg. Terwijl de mannen die
sinds enkele uren de ondermijnde dijk met zandzakken hadden
trachten te versterken, struikelend en vallend een heenkomen
zochten naar de nog overeind gebleven delen van de dijk,
stroomde liet wïimende water in brede golven de ontmantelde
polder, iugeveer drie kilometer beoosten het dorpje Oosterburen
binnen, een onmiddellijke bedreiging vormend voor de kapitale
boerderij van Jitse de Vries, de grootste veeboer van Schier
monnikoog, in wiens stallen enkele tientallen koeien nu onmid
dellijk gevaar liepen. Tegen tien uur stond reeds meer dan een
vierkante kilometer van de polder, waarin de boerderij van De
Vries, meer dan dertig centimeter onder water.
De manuen van Schiermonnikoog- die
om half tien nog schouderophalend
vau het extra radiobericht hadden
kennis genomen, waarin een dijkdoor
braak werd gemeld, die zij tot dat
ogenblik hadden welen te voorko
men, werden nu in grote meerderheid
teruggenomen om te trachten nog tij
dig een muur van zandzakken op te
werpen roud de boerderij van De
Vries, in dc hoop het bedreigde vee
en liet huis te kunnen bewaren tot de
val van het AVaddenwater, die om
streeks half negen scheen te zijn be
gonnen, zou doorzetten. Muur dc
goede moed Aan een uur tevoren was
verdwenen nu er een feitelijke door
braak was, die in de aardedonkere
nacht niet zou kunnen worden ge
dicht.
Ten noorden van Nes, op hef eiland
Ameland, sloeg liet woedende water
in de loop van de avond over een
lengte van enkele honderden meters
meer dan tien meter van het duin af.
In Harlingen en Delfzijl, waar in de
vooravond de beperkte dijkbewaking
die reeds gold voor alle districten in
ons land (Zuid, Den Helder, Harlin
gen en Delfzijl) moest worden ver
vangen door de uitgebreide bewa
king. leek de toestand ook kritiek. In
Delfzijl werd het water opgestuwd
tot een peil van 4,30 meter en zette
het de kademuren blank. In Harlin
gen bereikte het water een hoogte
van 3,45 meter plus N.A.P., hetgeen
oen verhoging betekende van 2,65
meter. Dat was een stand die 27 cm
lag beneden de stand van het water
in het rampjaar 1953.
De waarschuwingsdienst voor storm
vloed een dienst van rijkswater
staat die voordurend de toestand
nauwlettend observeerde, zag zich
genoodzaakt om. zoals gezegd, in de
loop van dc dag waarsehuwingstele-
grammen te verzenden.
In het westen en zuidwesten van ons
land, waar de vloed later op de avond
doorkwam, was de situatie nergens
gevaarlijk. De loodsdiensten werden
in de loop van de dag geheel ge
staakt.
Na middernacht
Enige tijd na middernacht had' de si
tuatie zicli zo ontwikkeld, dat men er
bij rijkswaterstaat' over dacht om liet
consigne uitgebreide dijkbewaking in
de districten Den Helder en Harlin
gen in te trekken. Voor het district
Delfzijl wilde men daar voor alle ze
kerheid nog even mee wachten. Voor
hedenochtend maakte men zich ook
niet zoveel zorgen meer. In het noor
den van het land bij de Waddenkust
wordt dan een waterstand verwacht
van drie decimeter onder het vrijdag
bereikte peil.
Schip gezonken
Te Spijk, boven Loblth, is het Neder
landse motorschip Arbeco gezonken.
Het schip was geladen met grint,
ruim 700 ton, en op weg naar Neder
land. Als gevolg van de zware golf
slag zonk het schip snel. De kapitein,
zijn vrouw en een kind en de matroos
geraakten te water. Zij zijn echter
door opvarenden van in de nabijheid
liggende schepen gered.
Tengevolge van de storm is gister
middag een personenauto, bestuurd
door uir. J. Tromp Meesters uit Zut-
Zie slot pag3 kol2)
lüIMllllllUlilllIlfllllHlilllilUlllUIIIIIIlllllilllJlilllIIIIIIIUIUlll^''
Kouier na zware storm
(Van onze weerkundige M
medewerker)
3 Twee zware stormdepressïes in 3
3 één week komt vrij zelden in
ons land voor. Het laatste was 3
=3 dit in december 1954 het geval. 3
Vrijdagavond bereikte de storm 3
zijn hoogtepunt toen langs de
3 Wadden een gemiddelde wind-
3 snelheid van 110 km per uur
j= werd gemeten (windkracht 11). 3
3 Het water van de Noordzee 3
kreeg daarbij in Delfzijl een j§
verhoging van 3.30 boven het 3
3 normale peil.
3 De Noordwesterstorm voert nu 3
3 geleidelijk koudere poollucht 3'
aan, waarin tijdens het week- i
3 einde enkele gure buien verge-
zeld van hagel verwacht mo- 3
gen worden. Er blijft voorlopig 3
3 nog veel wind aanwezig, die 3
3 tijdens het weekeinde langzaam 3
3 afneemt. De temperatuur daalt
3 een paar graden, zodat wij in
3 de komende dagen dc winterjas
nog niet kunnen missen. 3
liiiiuiiiiuiuiiiiuiiiiiiiiiuiuuiiiuiiiuiiiiuiuuiiiiiiiiiuuiiiiim
Vopo's schieten op
moeder en kind
Kind na val in
versperring van
prikkeldraad gered
Een 25-jarige Oostduitse vrouw en
haar vijfjarig zoontje zijn vrjjdag on
der een regen van kogels van het
balkon van een huis aan de grens
tussen Oost- en AA'cst-Bcrliji: gespron
gen. W'estberlijnse brandweerlieden
hielden een vangzeil gereed. Het kind
miste het vangzeil en viel in een prik
keldraadversperring. De brandweer
lieden wisten bet echter op AA'estber4-
ljjns gebied te trekken.
Oostduitse grenswachten openden het
vuur toen de brandweer aan de grens
van dc Amerikaanse sector arriveer
de.
De W'estberlijnse politie loste onmid
dellijk een serie waarschuwingsscho
ten om de vlucht van de vrouw cn
liet kind te dekken.
Het jongetje sprong als eerste, doch
miste het vangzeil. Zijn moeder
durfde pas te springen, toen haar
kind op Westberlijns gebied in veilig
heid was.
Volgens de politie was de vader van
het gezin reeds in West-Borijn. Nie
mand werd door de Oostduitse kogels
;etroffcn.
Nieuw-Guinearaad
aanvaardde ontwerp
advies zelfbeschikking
De Nieuw-Guinearaad heeft het ont-
werp-advies over de hantering van
het zelfbeschikkingsrecht en de in
gediende (technische) amendemen
ten met algemene stemmen aan
vaard. Dc heer Bonay had vóór de
stemming de zaal verlaten.
Uitstel wellicht afstel
Met koorts op
ziekenzaal
(Van onze Haagse redactie)
De dienstplichtig soldaat Lindeman
is gisteravond niet naar Nieuw-Gui-
nea gegaan. Hij Is ziek geworden en
ligt met koorts in de ziekenzaal. De
militaire autoriteiten zijn ervan over
tuigd, dat de ziekte niet wordt gesi
muleerd.
De ziekte komt de Nederlandse rege
ring inmiddels goed te pas. Toen de
vader van de heer Lindeman zich
enkele weken geleden tot het ministe
rie van defensie wendde met zijn be
zwaren tegen het uitzenden van zijn
zoon naar Nieuw-Guinea in burger
kleding, is liet ministerie er door der
den reeds op geattendeerd, dat het
eenvoudigste middel om uit dc nete
lige kwestie te raken zou zijn sol
daat Lindeman ofwel over te plaatsen
naar een ander dienstonderdeel of
hem met ziekteverlof te sturen. Het
ministerie van defensie is toen op die
suggestie niet ingegaan met allerlei
internationale gevolgen, met name
de moeilijkheden met Japan, vandien.
De plotseling opgekomen echte
ziekte van soldaat Lindeman is
de regering dus uiterst welkom.
Weliswaar achtte het departement
DOOR DE HEER M. D. A. GLERUM
van defensie, nu de vader van de
soldaat het kort geding tegen de
staat verloren heeft, het aan zich
zelf verplicht „flink" te blijven en
zou de soldaat op het vliegtuig
worden gezet, ongeacht het even
tuele hogere beroep, dat tegen
het vonnis van de Haagse recht
bank zou worden ingesteld, maar
in regeringskringen is men ér alle-
minst van overtuigd, dat soldaat
Lindeman Nieuw-Guinea ook in
derdaad zou bereiken.
De mogelijkheid moet immers niet
uitgesloten worden geacht, dat Ja
pan soldaat Lindeman zou tegenhou
den. Van de andere militairen, die
per K.L.M. Tokio passeren, moet Ja
pan de beroepsaanduiding in het pas
poort „rijksambtenaar" accepteren,
omdat zij geen bewijs van het tegen
deel kan leveren. In het geval van
„rijksambtenaar" Lindeman ligt dat
anders. Heel de wereld weet, dat hij
een militair is. Weliswaar is het
volgens het internationale recht niet
zonder meer mogelijk als burgers
reizende militairen tegen te houden,
maar het internationale recht is vaak
rekbaar als kauwgum.
Japan moet ook goede \-rienden zien
te blijven met Indonesië en beeft Ne
derland In dit verband doen weten
het transport van de burger-militai
ren zo geruisloos mogelijk te laten
geschieden, wil Japan niet op de een
of andere manier verplicht zijn
maatregelen te treffen. De reis van
burger Lindeman zou echter bepaald
niet zo'n onopvallende zaak zijn.
ooococoocamxxxxxiocoooocca
P.Z.C.-zaterdagnummer
„WERF ZONDER tekeningen-
noemde een onzer redacteuren
het verhaal dat hij schreef over
een werf in Arnemuiden, waar
hoogaarzen zo maar, „uit de
hand", worden gebouwd. Jac.
Prince zorgde voor dc illustra
ties. Op pagina negen.
Dil: 22 pagina's tellende P.Z.C.-
zaterdagnummer omvat 0.111.:
Stemmen uit de kerken (pag.
3): Kroniek van Zwin tot Zijpe
(pag. (5): „Werf zonder teke
ningen" (pag. 9); Zig-zag
jeugdpagina (pag. tl); Radio
en T.V. met Films in Zeeland
(pag. 34): letterkundige kro
niek en kunst (pag. 17); „Uw
pagina, mevrouw!" (pag. 18);
Kinderkrant en klanken uit de
ether (pag. 20) en de rubriek
Kerken en Maatschappij plus
feuilleton en puzzel op pagina
21.
x»o<xxx»oo(xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx:
Met het onthullen van de naam „Poelwijck" heeft de hoofd
ingenieur-directeur van de volkshuisvesting en bouwnijverheid
in Zeeland, de heer M. D. A. Gleram, vrijdagmiddag officieel
het nieuwe hervormde bejaardentehuis te 's-Heer-Arendskerke
geopend. Hef drievleugelige gebouw, dat een capaciteit heeft
van 46 bedden, heeft aan bouw- en inrichtingskosten een bedrag
gevergd van rond driekwart miljoen gulden. Momenteel zijn
alle kamers al bezet en er zelfs een Avachtlijst met twaalf
namen. Dit laatste is voor het bstuur van de Stichting Hervormd
Rusthuis Westelijk Zuid-Beveland, dat het bejaardentehuis ex
ploiteert, aanleiding geweest de architect opdracht te geven
plannen te ontwerpen voor de bouw van een nieuwe, vierde vleu
gel. Deze vleugel zal ruimte moeten bieden aan dertig bejaarden.
Het bestuur verwacht, dat dit plan over twee of drie jaar kan
worden verwezenlijkt. Voorts gaan de gedachten uit naar de
bouw van bejaardenwoninkjes nabij het tehuis. Gedacht wordt
aan een aantal van tien tot twaalf.
Uitbreiding met dertig
bedden wordt voorbereid
Het nieuwe bejaardentehuis van 's-
Heer-Arendskerke, dat voor westelijk
'Zuid-Beveland in een grote behoefte
voorziet, is ruim van opzet en bij
zonder eFfïeïënt ïngodepld.
Architect van dit gebouw is ir.
P. J. *t Hooft te Goes van bet arclii-
teehtenbureau irs. Rothuizen en 't
Hooft N.V. Het werd gebouwd door
de aannemer J. van de Linde uit
Kloetinge. Op 14 januari van het
voirg jaar werd de eerste steen gelegd
voor dit riante gebouw, dat aan de
rand van het uitgestrekte weilanden-
gel." d „I)e Poel'* is verrezen.
Veertien samenwerkende diaconieën
van de Nederlandse Hervormde Kerk
in westelijk Zuid-Beveland hebben
het initiatief genomen tot stichting-
van een dergelijk tehuis. De behoefte
aan een bejaardentehuis werd reeds
lang gevoeld en op 15 april 1955
werd in Heinkenszand de eerste be
spreking gehouden tussen de her
vormde diaconieën. In juni werd een
voorlopig bestuur gevormd. Ruim een
half jaar later werden de diaconieën
het eens over de plaats van vesti
ging: de keus viel op 's-Heer-Arends-
kerks. In juni 1956 werd de oprich
tingsakte van de stichting gepas
seerd.
Van dat moment af is het echter niet
meer zo vlot gegaan: de bestedings
beperking, de hoge rentevoet en ver
schillende andere factoren hebben er
toe geleid, dat de bouw van het be
jaardentehuis pas. op 20 april 1960
kon worden aanbesteed. Op 20 sep
tember ging de eerste paal in de
grond en op 14 januari 1961 werd de
eerste steen gelegd. Eind november
vorig jaar was het gebouw zover ge
reed, dat de eerste bejaarden konden
worden ontvangen.
Deze reeks van data en gebeurte
nissen releveerde de voorzitter
(Zie slot pag. 5 kol. 1
fcant lijn
Protest in Den Haag tegen
Russische beledigingen
Het ministerie van buitenlandse za
lven in Den Haag- heeft liet volgende
meegedeeld
„De tijdelijk zaakgelastigde van de
Sowjet-Unie te Den Haag, de heer
A. A. Martynov, is vrijdagmiddag op
het ministerie van buitenlandse za
ken ontboden. Bij deze gelegenheid
werd met kracht geprotesteerd tegen
de inhoud van een officiële Russische
verklaring over Nederlands Nieuw-
Guinea, die op 9 februari te Moskou
werd gepubliceerd. Bovendien werd
geprotesteerd tegen de publikatie van
deze beledigende verklaring in een
bulletin van 12 februari van de Sow-
jet-missie te Den Haag.
De Nederlandse regering is van me
ning. dat hier ernstig misbruik is ge
maakt van de vrijheden, die de in Ne
derland geaccrediteerde diplomatieke
missies genieten. Er is op gewezen,
dat bij herhaling van dit soort van
ontoelaatbare activiteiten van een di
plomatieke vertegenwoordiging te
Den Haag. gericht tegen Nederland
of zijn bondgenoten, geëigende maat
regelen zullen worden genomen".
Woensdrecht als militair
luchtvaartterrein
aangewezen
De staatssecretaris van defensie
(landmacht, luchtmacht), de heer M.
R. H. Calmeyer, heeft blijkens een in
de Staatscourant gepubliceerde be
schikking, ten behoeve van de mili
taire luchtvaart aangewezen het mi
litaire luchtvaartterrein AA'oensdrecht.
Ben w. van Goes hebben de raad
hun zienswijze meegedeeld over
het rekest, dat bewoners van de
Zaagmolenstraat twee maanden ge
leden hebben ingediend inzake de
voorgenomen aanleg van een spoor
lijn langs dc begraafplaats. Men
kent de kwestie: de raad besloot in
december j.l. tot de aanleg van een
spoorlijn en een rondweg ten behoeve
van de industrialisatie, waarbij ech
ter een groot stuk plantsoen diende
te verdwijnen, terwijl zowel ontslui-
tingsweg als spoorlijn vlak langs de
begraafplaats werden getraceerd. De
raad bleek over het algemeen deze
oplossing niet fraai te vinden, maar
besloot niettemin haar te accepte
ren: men zat in tijdnood. De plannen
vergden namelijk een snelle beslis
sing, zo betoogden b. en w., want
men wilde niet dc subsidie verspelen
van het ministerie van Economische
Zaken. Nadat daarop de raad zijn
besluit had genomen, kwamen echter
de bewoners van de Zaagmolenstraat
in het geweer en zij dienden een re
kest in met allerlei argumenten té
gen het plan. Dit rekest nu is het on
derwerp van de jongste beschouwin
gen, die b. en w. aan deze zaak heb
ben gewijd.
Het antwoord van het college
komt kort samengevat er
op neer. dat het gewraakte plan
inderdaad, zoals het rekest stelt, ver
lies aan landschapschoon zal opleve
ren, maar dat is nu eenmaal onver
mijdelijk. Voorts is men het niet
eens met de be
weringen uit het
rekest, dat de ge
wraakte spoorlijn
de z.g. Goese pol
der zal „afsnoe-
ren" van de rest der gemeente, waar
door in de toekomst een bebouwing
hier onmogelijk zou worden. En ver
der wordt betoogd, dat het argu
ment van de Zaagmolenstraat-bewo
ners inzake de waardevermindering-
van hun panden ongenuanceerd is ge
bruikt: voor diverse categorieën ligt
dat verschillend. Tenslotte conclude
ren b. en w. onder meer dat slechts
het „zeer zwaar wegende belang dei-
ontwikkeling van het industrieel kli
maat de raad-heeft doen besluiten te
berusten in de bezwaren, welke aan
het thans gekozen tracé kleven".
De argumentatie van het college
is gebaseerd op de veronder
stelling, dat het in december
aanvaarde tracé de enige oplossing
voor de hier aan de orde zijndé pro
blemen was. Maar met deze basis
hapert het naar ons gevoelen. Er is
tot 'dusver namelijk onvoldoende naar
buiten aangetoond, dat de toen geko
zen oplossing inderdaad de enig mo
gelijke was. Men zal zich herinneren
dat door een der grotere, nieuwe in
dustrieën in Goes een ander tracé
was voorgesteld, dat logischer en
vooral breder van visie was en te
vens minder nadelen opleverde dan
het nu aanvaarde plan. Maar toen
dat in de raad ter sprake kwam, kon
den b. en vv. geen kostenberekening
overleggen, want naar zij toen be
toogden er was geen tijd te ver
liezen en men was met de besprekin
gen rond het eei'ste tracé al zo ver
gevorderd, dat men niet meer terug
kon. Reeds eerder hebben wij onze
bevreemding over deze procedure
uitgesproken: de raad werd in een
scheve positie gemanoeuvreerd en et-
was geen alternatief, zodat men
noodgedwongen een oplossing accep
teerde, die men eigenlijk maar zo
zo vond. Alles bijeengenomen een
weinig fraaie besluitvorming, te meer
omdat niet duidelijk was of nadere
bestudering van het noordelijke tra
cé een weigering van de rijkssubsi
die tot gevolg zou hebben.
Tegen deze achtergrond nu moet
het antwoord van b. en w. op
het Zaagmolen-rekest worden
bekeken. Dat wil dus zeggen: eerst
dient de prealabele vraag (om een
Nieuw-Guinea-term te gebruiken)
gesteld te worden: was het westelij
ke, in december vorig jaar aanvaar
de tracé nu werkelijk onvei-mijde-
lijk? Is voldoende onderzocht of een
noordelijk tracé zonder meer ver
worpen zou worden Het antwoord
daarop heeft tot dusver helaas de
buitenwereld niet kunnen overtuigen.
En daarom is de jongste argumenta
tie van b. en w. evenmin in staat op
te roepen tot bekering tot het wes
telijke tracé. Het is en blyft een on
ding.
is bet J25 jaar geleden,
dal de Nederlandse staatsman
Samuel van Houten te Gro
ningen werd geboren. Aan het
initiatief van Van Houten was
het te danken, dat in 1874 de
wet op de kinderarbeid tot
stand kwam.
MORGEN
wordt prinses Marijke
'15 jaar.
is het 600 jaar geleden,
dal: de koning van Zweden, tot
welk land Frnland behoorde,
de Finnen dezelfde recliteu
verleende als de overige in
woners van het Zweedse rijk.
Volgens de persdienst van de Osser-
vatore Romano bevindt zich nog slechts
één buitenlandse r.-k. missionaris in Chi
na. Hij zit een gevangenisstraf uit van
20 jaar op beschuldiging van spionage.
In 1949 werkten in China nog 3000 r.-fe.
missionarissen uit bet buitenland.
