Weinig
toekomst voor fruitteelt
in „kop" van Schouwen
Krijgsplan Deltadienst
voor Grevelingendam
!m\m 4!iimuak
tóf v&igdm
SUNIL HALEN!
V ALENTIJN-BLOEMENHULDE WAS
VOOR GEDEPUTEERDE PHILIPSE
Uoui
EEN DRIEWIELERTJE
IN DE WIND
AANHANGWAGEN GING DOOR DE KNIEËN
2
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 15 FEBRUARI 1862
HELFT VAN BOOMGAARDEN AL BEDREIGD
„Verdronken" gebied niet
bestemd voor recreatie
De fruitteelt in de kop van
Schouwen heeft weinig toe
komst meer. Een tachtig hecta
re groot gebied met boomgaar
den, voornamelijk gelegen ten
noordwesten van de Hoogezoom
tussen Renesse en Haamstede
en de wegen tussen Haamstede-
Burgh-Westerscliouwen is mo
menteel voor een deel afgestor
ven en voor een ander deel ten
dode opgeschreven. De droge
zomer van 1959 en de natte win
ters van 1960-'61 en 1961-'62
hebben het fruitgebied zoveel
schade berokkend, dat ongeveer
de helft van de totale opper
vlakte fruitbomen de ondergang
tegemoet gaat of reeds is ge
gaan.
De Sohouwse fruitkwekers hebben
daarmee een enorme schadepost te
incasseren gekregen. Zo zelfs, dat
verschillende eigenaren hun bedrijven
hebben moeten opgeven. Vorig jaar
was dit al het geval met 12 zelfstan
digen en pachters, die hun inkom
stenbronnen zagen opdrogen en voor
ongeveer 20 collega's op een gebied
van 50 hectare staat deze sombere
toekomst al haast voor de deur.
Het „verdrinken" van de duizen
den vruchtbomen heeft de kwe
kers er reeds toe gebracht om
naar andere mogelijkheden uit te
zien. Verschillende gedupeerden
werken op' het ogenblik al in loon
dienst hij de nog bestaande bedrij
ven, een enkeling heeft al het plan
opgevat om in de Noordoostpol
der opnieuw te beginnen en dan
is er natuurlijk in het Schouwse
duingebied de meest voor de hand
liggende oplossing: recreatie.
Op tal van plaatsen ziet men al, dat
de gerooide boomgaarden worden
geëgaliseerd, er worden hoekjes vrij
gemaakt voor caravans en tenten, er
komen toiletten de fruitkweker
zoekt zijn bestaan in dc toeristenin
dustrie.
Opvallend is daarbij overigens dat
liet gedupeerde fruitgebied noch ïn
de uitbreidingsplannen van de ge
meente Westerschouwen, noch in het
streekplan voor Schouwen-Duiveland
een recreatieve bestemming Is toege
dacht. Aanvankelijk was een deel van
bet Wcsthoekse i'ruitteeltareaal wel
in de uitbreidingsplannen van de
voormalige badplaatsgemeenten Re-
nesse, Haamstede en Burgh opgeno
men.
Geschrapt
In 3958 werd tegen deze" maatregel
van de zijde van de kwekers heftig
geageerd. Zij brachten naar voren
dat hun bestaan door de recreatieve
annexatie van de gronden werd be
dreigd en dus schrapten de gemeen
ten deze plannen. Nu de hele fruit
teelt in dit gebied dreigt te verdwij
nen zijn de kaarten plotseling heel
anders komen te liggen. Vanzelfspre
kend was de Provinciale Planologi
sche Dienst niet tijdig genoeg op deze
negatieve ontwikkeling in de fruit
teelt voorbereid, zodat over een re
creatieve bestemming van de gron
den in het ontwerp-streekplan met
geen woord werd gerept. In de raad
van Westerschouwen is dit punt
enige tijd geleden in bespreking ge
weest. Bij Gedeputeerde Staten zal
erop worden aangedrongen, ook de
gedupeerde fruitkwekers in de gele
genheid te stellen hun eigen óf ge
pachte gronden in te richten als kam
peer- of caravanterrein of te bestem
men voor recreatiebouw.
Vorige zomer werd de totale scha
de door het „verdrinken" van de
vruchtbomen in een 54 hectare
groot gebied reeds op een half
miljoen gulden geschat. De zand
grond. waarop de boomgaarden
in de kop van Schouwen zijn aan
gelegd heeft een zo gevoelige
structuur, dat wisselvalligheden in
de grondwaterstand binnen korte
tijd funeste gevolgen kunnen heb
ben.
Waterpeil „achterna"
De moeilijkheden begonnen al in de
droge zomer van 1959. De grondwa
terstand was in de laatste vijftien tot
twintig jaren zover gedaald, dat in de
zomer van 3959 een diepte van 1.80
meter werd bereikt. Hierop volgden
twee seizoenen met een abnormaal
hoge wateroverlast. De wortels van
de fruitbomen, die het waterpeil
„achterna" waren gegaan, werden
verstikt. Duizenden bomen stierven
af. In liet afgelopen zomerseizoen
heeft met name de afdeling Schou
wen van de Nederlandse Fruittelers
Organisatie zich ernstig bezonnen op
de moeilijkheden. De voorzitter van
de afdeling, de heer J. P. C. Boot,
heeft samen met de secretaris van de
gewestelijke raad voor Zeeland van
het Landbouwschap, de heer W. Goe
man, de getroffen kwekers bezocht
en de situatie op hun bedrijven onder
de loep genomen. Het landelijk be
stuur heeft zich van de schade op de
hoogte gesteld, er werd een „hea
ring" gehouden om het gevoelen en
de toekomstplannen van de gedu
peerde telers te peilen. Daarna was
het een kwestie van afwachten.
Op liet ogenblik krijgt men steeds
meer belangstelling voor de recrea
tieve mogelijkheden. Wanneer de uit
breidingsplannen en het streekplan
aan deze wensen kunnen worden aan
gepast, zouden de kansen voor een
overschakeling duidelijker bekeken
kunnen worden.
Gedeputeerde C. Pliilipse te 's-Heer-
Arendskerke is woensdagmorgen
onverwacht een grootse bloemen
hulde te beurt gevallen. Het was
gisteren namelijk Valentijndag,
en dan worden degenen, die be
langrijk en vaak belangeloos werk
verrichten, in de bloemetjes gezet.
In Zeeland zijn de Valentynbloe-
men bezorgd bij liet scheidende lid
van Gedeputeerde Staten, de heer
C. Philipse, die byna 23 jaar deel
heeft uitgemaakt van het college
van Gedeputeerde Staten in Zee
land.
Namens liet Valentijncomité werd de
ze bloemenhulde gebracht door de
heer G. J, Breuker uit Goes, re
dactiechef van het Zeeuwsch Dag
blad. De heer Philipse keek wel
wat verwonderd, toen woensdag
morgen om half tien enkele heren
op de stoep stonden, die een grote
bloemenmand niet zich mee voer
den, waarin zich ook een grote
taart en een grote koek bevonden.
„Wat is er aan de hand?" wilde de
heer Philipse weten. Het werd
hem uiteengezet door de heer
Breuker. Op advies van de heer
VAN
TOT <=2IjfJC
GEZINNETJE
Een klein maar opvallend gezin huist
tot groot vermaak van vele Ooster-
landers in de plaatselijke brede wate
ring die er langs de Hofweg loopt.
Tenminste, Oosterland neemt aan dat
het een gezinnetje is. Welgeteld vier
zwanen verblijven er met zichtbaar
genoegen in het kille water. Aanvan
kelijk waren het er vijf maar één van
hen zocht het in de polder. Aangeno
men wordt dus dat er hier sprake is
van vader, moeder en twee stuks
kinderzwaan, een gezinnetje dus. De
dieren worden regelmatig door jong
en oud van Oosterland gevoed, waar
bij mag worden opgemerkt dat pa
zo mak is, dat hij het brood gewoon
uit de hand opeet. Men hoopt nu
maar dat de wilde zwanen vriendelij
ke tamme Oosteriandse inwoners zul
len worden en blijven.
DIENSTBETOON
„De trein naar TilburyDan leunt
U zo ver weet mij meereizen", sprak
de jongeman uit Middelburg op liet
perron in Roosendaal voorkomend tot
een Duits, sirrekende jongedame.
Het v;as een spontaan aangeboden
dienst. Té spontaan bleek weldra.
Want toen de trein nauwelijks op
gang was gekomen, realiseerde de
knaap zich verschrikt, dat hij wél op
zijn bestemming zou komen, maar de
jongedame beslist niet. Hij moest
richting Dordrecht en - daar raasde
de trein ook Jieen..
..Hoe leg ik het allemaal uit, in het
Duits f", vroeg hij zich in paniek af
en hij kwam tot de slotsom, dat liem
dat. nooit zou lukken.
Hij koos de weg van de minste weer
stand. Niet dapper, maar toch wel
een beetje begrijpelijk.
In Dordrecht verliet hij, na een be
leefde groet, liét compartiment en
spoedde zich naar een ander deel van
de trein. Hij was niet helemaal vol
daan met de oplossing, maar voelde
zich toch wel opgelucht.
Dat gevoel verdween twee dagen la
ter weer als sneeuw voor de zon, toen
hij op de terugweg op het per
ron in Roosendaal hetzelfde meisje
ontwaarde, wederom wachtend op een
trein.
Het lajigc 'perron -was nauwelijks
lang genoeg. Zó ver had hij wel weg
witlen kruipen.
Breuker was de keuze voor de
Valentijnbloemenhulde gevallen op
het gehele college van Ged. Staten
van Zeeland, dat de laatste jaren
zoveel voor Zeeland heeft gedaan.
„Verder gaande is de keus op de
hoer Philipse gevallen", aldus de
heer Breuker. Hij noemde deze
hulde een bewijs van erkentelijk
heid van de Zeeuwen voor al het
geen de heer Philipse als lid van
Gedeputeerde Staten voor Zeeland
heeft gedaan.
Ook de heer C. F. van der Peijl,
tweede voorzitter van het Kamer-
kringbestuur Middelburg der C.H.
U., die door het Valentijncomité
was uitgenodigd de huldiging bij
te wonen, voerde het woord. Hij
prees de heer Philipse om zijn gro
te bestuurskracht. Hij achtte het
juist gezien van het Valentijnc'o-
mité een bloemenhulde te brengen
aan de heer Philipse. die na de
verkiezingen niet meer zal terug
keren als lid van Gedeputeerde
Staten van Zeeland, van welk col
lege hij sinds 1939 deel heeft uit
gemaakt. „De heer Philipse heeft
velen vriendschap bewezen en
evenals de Italiaanse monnik Va-
lentyn stond-hij ieder, die bij hem
kwam met raad en daad terzijde",
aldus de heer Van der Peijl.
De heer Philipse dankte tenslotte
voor de bloemenhulde. Hij zei zijn
werk als een roeping le hebben
gezien.
NEDERLANDS MEEST GEBRUIKTE WASMIDDEL
Vlissinger aan gevolgen
aanrijding overleden
In het ziekenhuis St.-Joseph te Vlis-
singen is overleden de heer W. A.
Bakker, die afgelopen zondag be
trokken was bij een aanrijding in
Vlissingen. Op de HogewegBone-
dijkestraat kwamen twee personen
auto's met elkaar in botsing, waar
bij de 77-jarige heer Bakker in één
van de wagens bekneld raakte. Met
enkele gebroken ribben moest hij in
het ziekenhuis worden opgenomen,
waar hij dinsdagavond overleed.
Vrouw in Axel aan
brandwonden overleden
Door onbekende oorzaak vatten de
zer dagen de kleren van de weduwe
E. Hollebek-Wolfert vlam. De 83-
jarige vrouw, die bij haar dochter te
Axel inwoonde, moest met ernstige
brandwonden in het Juliana-zieken-
huis te Terneuzen worden opgeno
men. Later is zij daar aan de gevol
gen overleden.
De twee personeelsleden van 3
de Outward Bound School te
H Renesse zijn woensdag enige
s tijd ondersteboven geweest van
het onverwachte avontuur dat s
3 ze met hun kleine driewielige 3
3 autootje hadden. Alles ging 3
3 goed tot de hoek Noordstraat- 3
3 Kloosterweg te Haamstede, 3
waar zij een uitermate sterke 3
j§ windvlaag ontmoetten. Deze
s windvlaag zette het wagentje
in een oogwenk op zijn kop.
Aangezien het plexiglazen dak
van het autpotje tevens uit- 3
3 gang was, zagen de beide he- 3
3 ren absoluut geen kans om 3
hun voertuigje te verlaten. Ze 3
zagen de wereld zelfs vanuit
een geheel andere gezichts-
s hoek. een situatie die gehand-
haafd bleek totdat aanvanke-
=3 lijk verblufte voorbijgangers s
zo vriendelijk waren de drie- 3
3 wieier om te keren. Versuft 3
3 maar bijzonder opgelucht heb- 3
3 ben de beide heren hun tocht
H voortgezet. s
iiïumiiiiuimiiiiiiiiiiiiiiiuuiiuuiiiiiiiuiiiiuuiiiiiiiiiiiiiimuiiii
„Scaldis" assisteert bij
berging van Brits schip
voor Schouwse kust
De iu Vlissingen gestationeerde sleep
boot „Scaldis" is gisteravond om half
elf uitgevaren om assistentie te ver
lenen bij de berging van het 7106 ton
metende Britse vrachtschip „Sint
Merriel". De opdracht tot uitvaren
kwam na een bericht van de kapitein
van de sleepboot „Poolzee", die de
„Sint Merriel" eerder op de dag na
eén noodsein voor de Nieuwe Water
weg had vastgemaakt.
De kapitein van de „Poolzee" seinde
assistentie nodig te hebben, omdat de
beide schepen in de richting van de
Nederlandse kust werden gestuwd.
Toen hij dit bericht gisteravond om
kwart voor tien uitzond warén de
„Sint Merriel" en de „Poolzee" de
zandbank „De Banjaard" tot op één
mijl genaderd. De „Sint Merriel" had
twee ankers verloren en bovendien
was de machine van het schip niet te
gebruiken. Er stond een noordweste
lijke wind (windkracht 8 tot 9).
Twee zusterschepen van dc „Pool
zee", de sleepboten „Steenbank" en
„Schouwenbank" konden niet te hulp
komen, omdat zij de Nieuwe Water
weg door de slechte weersomstandig
heden niet konden verlaten.
(Slot van pag. 1
de waterstaatsterminologieeen
landhoofd zou kunnen worden ge
noemd. Een landhoofd voor het
laatste sluitgat, waarop een van
de steunpunten voor de 1200 me
ter lange kabelbaan met de drie
overspanningen zal rusten.
Eer het zover is, dat volgend jaar
zomer de gondels langs de kabels
kunnen iopen moet er nog heel
wat worden aangevoerd en ge
construeerd. De stalen torens voor
de kabelbaan moeten stevig staan.
Dat vergt heiwerk, de kabels moe
ten worden gespannen: daarvoor
zijn verankeringsconstructies no
dig. Ieder stormpje gooit het sche
ma eigenlijk weer wat verder in de
war. Overigens is de Deltadienst
„Sophie-Maris"
werd in België
gelost
Het vierduizend ton metende Griek
se schip „Sophie-Maris", afkomstig
uit Karatsji (Pakistan), waarvan de
bemanning dinsdagmiddag tydens het
schutten In de sluis van Terneuzen
niet de wal op mocht omdat het ge
meentebestuur geen besmetting met
pokken wilde riskeren, is woensdag
in Gent gelost. Het had katoen aan
boord.
De kapitein van het schip had in
Terneuzen aangevoerd dat er voor
eventueel uit Pakistan meegebrachte
pokken geen vrees behoefde te be
staan aangezien het schip reeds 32
dagen onderweg was, terwijl de incu
batietijd voor pokken op 18 dagen
wordt gesteld. Dc gemeente-arts van
Terneuzen gaf als zijn mening te ken
nen dat volstaan kon worden met er
op toe te zien dat niemand van boord
ging.
SANEREN
In het goede Axel is de gemeente
dezer dagen begonnen met het sa
neren van de hoek Zuidsingel-Hos
pitaalstraat. De betonnen schut
ting die uitzicht benam en weinig
esthetisch kon worden genoemd, is
reeds gesloopt. Er komt een een
voudige afrastering voor in de
plaats. De straat zal dan breder
worden en het trottoir kan er
worden doorgetrokken. Dat laat
ste zal vóóraf voor de vele Axelse
wandelaars een genoegen zijn.
SCHOOLBAL
„De Barometer", de springlevende
schoolkrant van de Goese Van Dus-
seldorpschool heeft een schoolbal ge
organiseerd, waarvan de baten be
stemd zijn voor de actie 10 x 10. De
verschillende ritmen van „The Ex
plosion Kids" onder leiding van Peter
de Hullu waren er borg voor dat de
dansers aan hun trekken kwamen.
Opbrengst: honderd gulden.
BAL
Opnieuw waren het „The Explo
sion Kids" onder leiding van Peter
de Hullu die de teenagerbeentjes
van de grond wisten te brengen. 1
Dat gebeurde tijdens een 30 x 30
dansavond in het verenigingsge
bouw te 's-Heer-Arendskerke. Op
brengst: honderdvijftig gulden.
PARIJS
Vrijdag zal de Middelburgse rijks
kweekschool een avondje beleggen
dat helemaal in het teken zal staan
van die romantische stad in Frank
rijk. Het avondje heet dan ook „Pa-
rijse avond" een bijeenkomst die om
half acht zal beginnen. Vanaf dat
moment wordt er enorm Parysachtfg
gedaan, onder meer in een cabaret, j
Ook zullen de aanwezigen nog iets i
van de romantische stad kunnen zien
door middel van dia's. Na afloop kan
er gedanst worden op muziek van
„The Sabres" en de opbrengst van
dit alles is bestemd voor de actie
10 x 10.
Deze aanhangwagen, evenals de vrachtauto beladen
met onderdelen voor de nieuwe P.Z.C.-rotatiepers,
ging woensdagmorgen rond half tien radicaal „door
de knieën", toen de wagens komend uit de Willicl-
minastraat het Groenewoud indraaiden. Naderhand
bleek dat het boven een keldergewelf liggend trottoir
de zijwaartse druk niet had kunnnen verwerken en
was ingestort, waardoor de aanhangwagen van het
wegdek gleed.
Een spiegelruit van liet leegstaande, aan de ge
meente toebehorend pand Groenewoud-lioek Korte
Kerkstraat sneuvelde en de ontstane ravage
stremde geruime tyd het verkeer. Met behulp van
een havenkraan werd de vracht gelost, waarna de
dienst gemeentewerken het gewelf vol heeft gestort.
De aanhangwagen werd weer „op de been" geholpen.
De auto werd bestuurd door de Duitse chauffeur F.
T. uit Remscheid.
Het was niet bekend, dat er zich onder het nu be
schadigde pand een gewelf bevond. „Bij de sanering
van het oude stadsgedeelte zullen er ongetwijfeld
meer soortgelijke ontdekkingen worden gedaan",
verklaarde men van de zijde der Dienst Gemeente
werken.
(Foto P.Z.C.)
tussen de buien door in de kwaad
ste maanden van de winter 1961
1962 al een flink eind gevorderd.
De drempel in het sluitgat onder
Bruinisse is zo goed als klaar.
Eind volgende week komt men
gereed met de laag lichte stort-
steen over het grintmassief. Dan
moet de asfaltmachine „Dorus
Heymans" er nog een keer aan te
pas komen om het geheel vast
te leggen en daarna wordt het tijd
om data vast te stellen, waarop
de 36 eenheidscaissons van 11 x
7.5 x 6 meter naar Bruinisse moe
ten worden gedirigeerd.
Water in sluis
Inmiddels is ook de sluis, die
'i in het verlengde van dc Brui-
ni^ser vissershaven wordt ge
bouwd, in het stadium van af
werken gekomen. In de eerste
helft van maart wordt de
bronbemaling in de bouwput
stopgezet en kort daarop zal
liet dijkje aan de oostkant wór
den doorgebaggerd.
De schutsluis, die met zijn lengte
van 181 meter en breedte van 16
meter alle materiaal voor de aan
leg van de dam door het Brou-
wershavense Gat kan verwerken,
heeft dus zijn „droge dagen" wel
ongeveer gehad. Wanneer eenmaal
de geleidewcrken, zoals dukdalven
en meerstoelen met een loopstei
ger. zullen zijn ingeslagen, kan
dit kunstwerk van 3,4 miljoen
voor de scheepvaart worden open
gesteld.
Het heiwerk voor het viaduct over
de Noorddijk te Bruinisse is öok
klaargekomen. Is. de Grevelingen
dam in 1963 dicht, dan zal rijks
waterstaat beginnen met de aan
leg van de wég, die over dit via
duct en de schutsluis heen achter
het dorp Bruinisse om zal aan
sluiten op rijksweg 18 naar Zierik-
zee.
Balans 1961
En om nog even de materialen-
balans van 1961 op te maken: er
werd 2,7 miljoen kubieke meter
zand in de Grevelingendam ver
werkt, 49.000 ton aan asfaltpro-
dukten, 70.000 ton stortsteen,
60.000 ton grint, 140.000 ton mijn-
steen. 41.000 m2 betonglooiing,
87.000 m2 zinkwerk en 14.400 m2
nylonmatten. Gemiddeld 300 dij
kenbouwers en waterstaatsmensen
hebben samen 11.000 man weken
gemaakt.
De Grevelingendam heeft de
kwaadste maanden van de winter
achter de rug. Spectaculaire ge
beurtenissen zijn uitgebleven. Nu
broedt men op de eerste grote
aanval, die deze zomer op het wa
ter van de Grevëlingen zal wor
den ondernomen. Het „krijgsplan"
wordt al uitgestippeld...
SNEL
en
GOED
Uw films
vóór 5 uur
gebracht...
de volgende dag klaar.
FOTO VERSCHOORE,
GOES
KRUINJNGEN
VLTSSTNGEN
VER.WACHT..
MINDER BUIIG
Opklaringen en slechts hier en daar
nog een Dui. Matige wind krimpend
naar west tot zuidwest. Weinig ver
andering in temperatuur.
ZON EN MAAN
16 februari
Zon op 7.55 onder 17.54
Maan op 14.58 onder 6.11
