Saarland rouwt na grootste ramp
uit de geschiedenis
Veroordeelde officier
wordt gehandhaafd
KLANKBORD
ONZE CONJUNCTUURSITUATIE
ALS ONZEKER BESCHOUWD
VRIJDAG 9 FEBRUARI 1962
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
3
Dodenlijsten vernietigen laatste hoop
Werk in de mijnen gaat
in stilte voort
(Van onze speciale verslaggever Link van Bruggen)
DE MARTELENDE onzekerheid, die voor het groene hek van
de mijn Luisenthal honderden wachtenden in haar benauwende
ban gevangen had, kon pas gistermorgen om 11 uur gedeeltelijk
worden weggenomen. De eerste lijsten met de namen van de
omgekomen mijnwerkers werden op de garagedeuren aange
slagen en mannen, vrouwen en kinderen begonnen zich er naar
toe te dringen.
Een televisiecameraman, die opnamen trachtte te maken, kreeg
een paar stompen van een over zijn toeren zijnde kompel. Een
ander, de kringen van vermoeidheid zwart onder de ogen,
schreeuwde met doodsbleek gezicht dat de schuldigen gestraft
moesten worden.
Voor de meesten bleek de officiële
doodstijding geen nieuws te zijn. Men
wist het al, eigenlijk al sinds woens
dagmiddag, toen de laatsten van de
bijna 900 gewonden uit de schacht
werden gedragen. Er was geen hoop
meer, geen enkel optimistisch geluid,
waar men zich aan vast kon klam
pen.
De mijnwerkers die niet door het
vallende gesteente vermorzeld wer
den, waren gestikt. De slag van de
mijngasexplosie, die tot ver in de om
trek te horen was geweest, dreunde
nog in aller oren na. Toch, men wilde
zekerheid hebben. Men wilde dat
sprankje licht, dat nog overgebleven
was, niet op eigen gezag uitdoven.
Men wilde het eerst zwart op wit
zien dat de man, de vader of zoon
nooit meer levend naar boven zou
komen. Men bleef stil, verbijsterend
stil, tot op het moment dat alles duis
ter geworden was.
T ranen
Leed, ik merk het steeds weer, is
evenals schoonheid, niet onder
woorden te brengen. Door het
raam, waarvoor ik deze woorden
tik, zie ik de angstige spanning
van het afgelopen etmaal zich
in een vloed van tranen ontladen.
Bleke, snikkende vrouwen, onder
steund door familieleden, mannen
die hun tranen staan te verbijten:
kinderen, die steun in de ogen van
Doden bij
betogingen
tegen O.A.S.
Oproerpolitie is gisteravond slaags
geraakt met duizenden betogers, on
der wie studenten en vakbondsleden,
die in Parijs protesteerden tegen de
activiteit van de rechts-extremisti-
sche organisatie het geheime leger
(O.A.S.), welke talrijke aanslagen
met kneedbommen in Frankrijk en
Algerije op liaar naam beeft staan.
Er werden ten minste hónderd poli
tiemannen gewond. Een onbekend
aantal betogers liep eveneens ver
wondingen op.
De politie begon een charge met wa
penstokken toen betogers met stenen
gingen gooien. Op verschillende
plaatsen braken gevechten uit. Vol
gens de politie waren er acht- tot
tienduizend demonstranten, in groe
pen van enkele honderden. Men
hoorde leuzen als „Vrede in Algerije"
en „O.A.S.-moordenaars". Ongeveer
2000 politiemannen omringden het
plein van de Bastille terwijl betogers
zich in de naburige straten verzamel
den. Men hoorde kreten als „anti
fascisten verenigt U".
Bij de Place de la République maak
te de politie gebruik van traangas
om de menigte te verspreiden.
Volgens de politie zijn drie personen
twee mannen en één vrouw bij
de ongeregeldheden gedood. Er wer
den 140 politiemannen gewond van
wie tien zwaar.
Agnieta Gijswijt in
Amsterdam overleden
Woensdagnacht is in Amsterdam op
S8-jarige leeftijd overleden de schil
deres Agnieta Gijswijt. leerlinge van
prof. August Allebe. Zij was lid van
Arti en St. Lucas.
In West-Duitsland wordt: ernaar ge
streefd om ernstige gewonden bij ver
keersongevallen 7.0 spoedig mogelijk oen
bloedtransfusie le kunnen geven. Alle
ambulances zullen met ijJoedplasma wor
den uitgerust. Ook wil men naar het
voorbeeld van Oostenrijk, langs de grote
wegen in uitspanningen, tankstations en
hulpposten bloedplasmn opslaan.
„GOD BLESS AMERICA". Eileen
Anderson, een vijfentwintigjarige in
Engeland geboren mannequin uit Los
•Angeles, heeft van een gerechtelijke
jury 18.293 dollar schadevergoeding
toegewezen gekregen.
Mevrouw Anderson had een eis van
78.886 dollar ingediend tegen do
chauffeur van de auto die haar op ,12
juni 1958 had aangereden. Om aan
de rechtbank en de «juryleden haar
verwondingen tc tonen, was eiesores
in badpak verschenen.
Toen de jury had gesproken, omhels
de mevrouw Anderson de advocaat
van de tegenpartij, de juryleden, en
de gerechtsdeurwaarder onder het
zingen van het „God bless America".
ouderen zoeken, doch deze in dit
ontstellende ogenblik van rouw
niet vinden.
De zwarte pijpen van Saarlands
zware industrie stoten boven dit alles
hun witte, grauwe en gele rookwol
ken uit.
Een lange trein davert voorbij, ter
wijl de passagiers zich voor de ra
men verdringen.
De schachtlieren van nabij gelegen
mijnen draaien op volle toeren. Het
leven gunt zich geen tijd voor rouw,
ook niet na een casastrofe.
Redders
Voor mijn raam trekt een reddings
ploeg voorbij, die sinds woensdagmor
gen in touw is- geweest De mannen
zien er stoffig en verbeten uit, terwijl
hun helmen ingedeukt zijn. Met
moeite hijsen ze zich in een auto, die
hen naar huis zal .rijden. Eén van
hen wordt ondersteund: de ver
moeienissen en de aanblik van die
vele. levenloze kameraden zijn te veel
voor hem geweest.
Achter de nog steeds namén spel
lende omstanders rijden de zwarte
lijkauto's af en aan. Een leger van
politiemannen heeft op het ter
rein een cordon gelegd, dat door
niemand kan worden gebroken.
Zover mijn oog reikt, zie ik
zwart-geel-rode vlaggen die half
stok gehesen zijn.
De mijnramp, de grootste in Saar
land, heeft heel Duitsland in rouw
gedompeld. In de stad Völklingen en
in de vele kleine plaatsjes eromheen,
ziet men overal groepjes mensen
staan, die met ernstige gezichten de
catastrofe bespreken.
Over de oorzaak van de ramp wordt
ook al druk gespeculeerd, hoewel de
ingestelde commissie van onderzoek
nog ter plaatse moet arriveren. De
mijn Luisenthal gold weliswaar als
één van de veiligste mijnen van
Duitsland, maar er was toch altijd
veel mijngas. Elke dag moest er
200.000 kub. meter uit worden weg
gepompt.
Vonk
De gedachten gaan in de richting
van het uitvallen van één van de
pompinstallaties, ofschoon de directie
verzekert, dat dit, ondanks de aanwe
zigheid van een betrouwbaar veilig
heidssysteem, niet is opgemerkt.
Een elektrische vonk moet in ieder
geval een enorme explosie veroor
zaakt hebben, die muren en gangen
deed instorten en de kompels levend
begroef.
Het Wereldgebeuren
De minister van justitiemr. A. C.
W. Beerman heeft donderdag het
nieuwe selectie- en oriëntatiecentrum
van het gevangeniswezendat geves
tigd is in de gevangenis aan de
Pompstationsweg in Den Haagge
opend. Op de foto de minister (mid
den) tijdens de rondgang door het
complex; links de heer B. B. Broe
kaart, hoofddirecteur straf gestichten
Den Haag en rechts mr. E. A. M. La
mer s, directeur-generaal van het ge
vangeniswezen.
JAARVERSLAG AMSTERDAMSCHE BANK
Revaluatie van gulden te
„zwaar" middel
Het jaarverslag van de Amsterdam-
sche Bank behelst een overzicht van
het conjunctuurverloop, van de ont
wikkeling in de Verenigde Staten, de
internationale valntaverhoudingen, de
Euromarkt, de conjunctuur in Euro
pa en de economische ontwikkeling
in Nederland. De directie meent, dat
de investeringsactiviteit in 1962 in
ons land waarschijnlijk een verdere
neiging tot dalen zal vertonen. Zij
vreest een verdere daling van de
winstvoet in het bedrijfsleven, die
voorts in de hand zal worden gewerkt
door de afspraak, dat de in 1962 in
verband met de komende huurverho
ging te verstrekken looncompensatïe
uit de winsten zal worden betaald.
Alles overziende, moet de Nederland
se conjunctuursituatie onzeker wor
den genoemd. De tot op zekere hoog
te bewust in gang gezette overbeste-
MINISTER VAN DEFENSIE ANTWOORDT
Soldaat werd „bewerkt"
met brandend peukje
De minister van defensie, ir. S. II.
Visser, heelt geantwoord op de
schriftelijke vraag van het Tweede-
Kamerlid mr. A. J. Schouwenaar (p.
v.d.a.) over een voorval in Nieuw-
Guinea, naar aanleiding waarvan het
hoog militair gerechtshof een officier
heeft veroordeeld, omdat hij had ge
duld dat een onderofficier in ?jjn bij
zijn tijdens een velddienstoefening
'n ondergeschikte militair mishandel
de, onder meer door het uitdrukken
van een brandende sigaret op diens
blote arm.
De heer Schouwenaar had de minis
ter de vraag gesteld of hij naar aan
leiding hiervan tegen de officier ad
ministratieve maatregelen heeft ge
troffen.
De minister is van mening, dat het
oordeel of de officier op grond van
het begane feit ongeschikt moet wor
den geacht om in de militaire stand
te blijven aan de rechter moet wor
den gelaten. Deze heeft, zowel in
eerste instantie als in hoger beroep,
geen aanleiding gevonden de bijko
mende straf van ontslag uit de mili
taire 'dienst uit te spreken.
De minister heeft daarna wel onder
zocht of het algemeen gedrag van de
betrokken officier, gezien in verband
met het gepleegde feit, aanleiding
zou kunnen geven tot. het nemen van
administratieve maatregelen. De mi
nister is tot de conclusie gekomen,
dat dit bij deze jeugdige officier niet
het geval is. De officier zal dan ook
in de gelegenheid zijn aan te tonen,
dat hij uit het voorgevallene lering
heeft getrokken, aldus de minister.
Het hoog militair gerechtshof heeft
op 19 december de oorspronkelijk op
gelegde straf gewijzigd in een voor
waardelijke gevangenisstraf van twee
welken en een geldboete van 200 gul
den, subsidiair twintig dagen hechte
nis. De krijgsraad te velde in Nieuw-
Guinea had hem voorwaardelijk ver
oordeeld tot een gevangenisstraf van
een maand.
IDe officier liceft volgens de bewezen
verklaring van de krijgsraad toegela
ten, dat een dienstplichtig onderoffi-
eier een bij een velddienstoefening
1 gevangen genomen dienstplichtig soï-
Idaat pijn veroorazakte door bij een
ondervraging een brandend sigarette-
peukje driemaal tegen een van de
ontblote armen van die soldaat te
honden.
De minister vermeldt bij zijn ant
woord volledigheidshalve, dat de bij
het voorval betrokken dienstplichtig
onderofficier door diens commandant
ernstig krijgstuchtelijk werd gecorri
geerd.
Weer pokkengeval
in Düsseldorf
In Düsseldorf is gisteren een ver
pleegster in quarantaine gesteld, die
verschijnselen van pokken vertoonde.
Twintig van haar collega's zijn nis
voorzorgsmaatregel ook geïsoleerd.
Pas een weck geleden was Düsseldorf
en omgeving vrij van besmettingsge
vaar verklaard.
Koningin Elizabeth van Engeland
heeft in Londen de eerste uitvoering
bijgewoond van de Canadese uitvoe
ring van hel stuk Pinafore".
Bij aankomst in de hal gleed plotse
ling de bon tstola van de schouder van
de koningin. Rechts op de achter
grond de hertog van Kent.
ding dreigt zich te lang voort te zet
ten. Of de Nederlandse economie er
in 1962 voor zal worden behoed tc ver
door het evenwichtsniveauheen te
zakken, hangt voornamelijk af van de
vraag in hoeverre overheid en be
drijfsleven er door een gezamenlijke
inspanning in zullen slagen dit te
voorkomen.
De regering heeft haar basluit om de
gulden te revalueren verdedigd met
het argument dat de Nederlandse be
talingsbalans een fundamentele on
evenwichtigheid vertoonde. Deze
zienswijze, aldus het verslag, kan
slechts tot op zekere hoogte worden
onderschreven. Over een wat langere
periode beschouwd is de onevenwich
tigheid slechts van zeer bescheiden
betekenis.
Men moet zich dan ook ernstig
afvragen of revaluatie niet een te
„zwaar" middel vormde voor de
bestrijding van deze onevenwich
tigheid. Het zou, naar de mening
Van de directie van de Amster-
damsclic Bank, ernstige overwe
ging hebben verdiend om de gele
genheid, die het bestaan van een
fundamentele onevenwichtigheid
van beperkte omvang bood, aan te
grijpen om het huurprobleem de
finitief op te lossen. Een verhoging
van de huren tot op een niveau
dat in overeenstemming is met de
bouwkosten, zou via loonconijten-
satie een verhoging van de pro-
duktickosten met zich mee hebben
gebracht, die ongeveer in dezelfde
orde van grootte zou hebben gele
gen als het revaluatie-percentage.
Als gevolg van de gestegen netto
winst moet een iets hoger bedrag
voor belastingen worden uitgetrok
ken namelijk 18.8 miljoen (v.j. 18
miljoen). Het winstsaldo over 1961
d.i. de winsten na afschrijving op ge
bouwen en inventarissen en na voor
ziening voor belastingen, bedraagt
27.77 miljoen (v.j. 26,23 miljoen).
Aan reserves wordt toegevoegd
5,45 miljoen (v.j. 4,65 miljoen). Uit
de zuivere winst wordt voorgesteld
6 miljoen (v.j. 5 miljoen) aan het
reservefonds toe te voegen. Voorge
steld wordt, zoals gemeld, vier pro
cent dividend op de preferente en
veertien op de gewone aandelen (on
veranderd
Argentinië breekt met
Cuba
Argentinië heeft donderdag de diplo
matieke betrekkingen met Cuba ver
broken.
Protest tegen
hogere beloning
hoge ambtenaren
Het bestuur en de directie van de
Coöperatieve Vereniging Ingenieurs
bureau Vau Steenis W.A. in Utrecht
hebben in een brief aan de re
gering geprotesteerd tegen „baar
voornemen de salarissen van .hogere
ambtenaren te verhogen en op te
trekken naar in het algemeen in het
bedrijfsleven geldende maatstaven".
Afschriften van deze brief zijn ge
zonden aan de volksvertegenwoordi
ging en aan de vakbonden.
In de brief wordt gezégd dat genoem
de maatregel van de regering slechts
zeer kortstondig het aantrekken, res
pectievelijk vasthouden van aanwezig
hoger personeel zal bevorderen. Het
bedrijfsleven zal nl. onmiddellijk rea
geren door opnieuw hogere salarissen
te bieden, zo wordt gezegd. Het be
stuur is van mening dat men daarmee
in een vicieuze cirkel terecht komt,
die geen enkele verbetering op de ar
beidsmarkt brengt en alleen de socia
le ongelijkheid in de hand werkt.
In de brief wordt er brj de legering
met klem op aangedrongen haar voor
nemen niet ten uitvoer te brengen
en liet nagestreefde doel te verwezen
lijken door afkondiging van een alge-
men geldende salarisstop, eventueel
door het met 100 procent belasten
van inkomens boven een
Amerikaanse ambassade
stond op springen
De Amerikaanse ambassade aan het
Lange Voorhout in Den Haag stond
gistermiddag op springen. Driedui
zend liter benzine waren uit een
groot reservoir onder het gebouw-
weggevloeid, het gevaar voor ont
ploffing was bijzonder groot.
Behalve de begrijpelijke risico's bij
het wegvloeien van drieduizend liter
snelverdampende benzine bleek tot
schrik van de brandweer, dat in een
elektrische schakelkast in de kelder
enkele centimeters benzine stond.
Een vonk van verspringend relais,
en de gevolgen zouden niet te over
zien zijn geweest. Het zou de vonk
in het kruitvat zijn. Bovendien wist
men nog zeker dat er nog enige dui
zenden liters in de-tank waren ach
tergebleven. Onmiddellijk werd het
elektriciteitsbedrijf bevel gegeven de
stroomtoevoer naar de schakelkast af
te sluiten. Toen dat gèbeurd was, was
het ergste gevaar geweken. Over de
oorzaak van het wegvloeien van de
grote hoeveelheid benzine bestond
nog weinig duidelijkheid. Vermoede
lijk is hét te wijten aan een verzak
king in de fundering van het gebouw.
Gizenga gevangen
op eiland
Het Belgische persbureau „Inbel"
meldt dat de voormalige Kongolese
vice-premier Gizenga, die door de
regering te Leopoldstad gevangen is
gezet, is overgebracht naar Boela-
bemba, een nagenoeg verlaten eiland
in dem onding van de rivier de Kon
go. Dit is medegedeeld door Gizenga's
neef en aanhanger senator Antoine
Kiwewa.
Gizenga is. nadat hij, na lang aan
dringen der centrale regering, uit
Stanleystad in Leopoldstad was te
ruggekeerd, aldaar gevangen gezet
op beschuldiging van „handelingen,
die waren gericht op afscheiding van
de Oostprovincie van de rest van
Kongo".
Politiek beraad
over kwestie-
Nieuw-Guinea
Gisterochtend hebben de commissies
van buitenlandse zaken en defensie
uit de Tweede Kamer, beraadslaagd
met de minister-president, de minis
ter van buitenlandse zaken, de minis
ter van defensie en de staatssecreta
ris van defensie en de staatssecre
taris van binnenlandse zaken over
Nederlands Nieuw-Guinea.
Aan het slot van deze bijeenkomst
werd het volgende gezamenlijke
communiqué uitgegeven: „Van de zij
de der regering werden vertrouwe
lijke mededelingen gedaan aangaan
de de bemiddelingspogingen van de
heer Thant in de kwestie Nieuw-
Guinea,
Deze pogingen worden voortgezet, al
staatj, het resultaat geenszins vast
Aan de hand van nadere vragen werd
over deze mededelingen van gedach
ten gewisseld.
Uitvoerig werd besproken de kwestie
van het vervoer van militairen naar
Nieuw-Guinea.
Staatssecretaris Bot deed een aantal
mededelingen omtrent zijn bezoek
aan Nieuw-Guinea.
Wanneer in de kwestie Nieuw-Gui
nea een wending optreedt, komt de
commissie van buitenlandse zaken
uit de Tweede Kamer opnieuw bij-
Noorderlicht
D' e Finnen zijn, hoewel het jaar
amper vijf weken oud is. in 1962
tweemaal naar de stembus ge.
weest.
Eerst om hun keus te doen uit een
lange lijst met namen van kiesman
nen, van wie op de vijftiende van dc-
zè maand de keus moet uitgaan van
de nieuwe president in het „land der
duizend meren" en zondag en maan
dag hebben de Finnen hun mening
over de samenstelling van het nieuwe
parlement door een rood hokje tot
uitdrukking gebracht. De uitslag van.
de parlementsverkiezing bracht wei
nig spectaculairs en betekende in fei
te niets anders dan een bevestiging
van de overwinning van Urho Kek
konen, de huidige president. Het
staat vrijwel vast dat hij ook de ko
mende zittingsperiode het vrij sobere
paleis zal bewonen. Alleen zal hij in
het parlement geen volgzame kudde
hebben, want een meerderheid heeft
zijn boerenpartij niet behaald. Hét
was ook niet beslist noodzakelijk,
want de nieuwe regering zal door een
coalitie worden gevormd, die Kekko
nen goed gezind is. Wel is de parle
mentsverkiezing een geduchte klap
voor de communisten, die, nimmer
aflatend, hadden betoogd dat zij als
zegevierende partij uit de stembus
strijd zouden komen. Ze zijn er zelfs
nog op achteruit gegaan. Hun partij
slonk van vijftig tot zeven-en-veertig
zetels.
Kekkonen dus als geprolongeerde
Finse president en een door coa
litie in meerderheid hem steu
nend parlement. Dat is de toekomsti
ge constellatie van Finland. Een heel
belangrijke overigens, waarbij overig
Europa, zowel aan deze als aan gene
zijde van het IJzeren Gordijn belang
heeft. De Finse parlementaire histo
rie is nog niet zo erg groot. Zij werd
en wordt vooral beheerst door de te
genstelling van Keltkonens partij, die
de belangen van het platteland op de
voorgrond stelt en de partij van de
socialisten, dié zich opwerpt als be
schermster van „de consumenten."
Economische interessen staan dus bij
elk parlementsvoorstel op de voor
grond. Meer nog dan een bepaalde
ideologie. Vandaar dat elke rege
ringsformatie een langdradige histo
rie is, waarbij nog komt dat de ge
middelde levensduur van de Finse
kabinetten nog geen jaar bedraagt.
De uitslag van deze verkiezingen,
die garanderen dat er in de ko
mende zittingsperiode een ge
richt en vastberaden beleid zal wor
den gevormd, is, zoals gezegd, voor
oost en west belangrijk. Het is ge
noegzaam bekend hoe de verhouding
tussen de Sowjet-Unie en Finland is.
Zij lijkt veel op de Erlkönig-ballade,
waarin de toezegging wordt gedaan
„als je niet gewillig bent, dan ge
bruik ik geweld." Eenzelfde belofte
deed Kroesjtsjew een half jaar gele
den Kekkonen, maar die kwam er
niet van onder de indruk. I-Iij weer
stond de Russische heerser bij diens
pogingen van Finland een soort
steunpunt van aanvalsbases te ma
ken. Hij hield voet bij stuk, toen het
erop aan kwam de Finse afzijdigheid
nu ook eens, buiten vele woorden om,
te bewijzen. Dat deed Kekkoneu en
de Finnen hebben hun waardering
voor deze houding niet in het steny
hokje vergeten. Alle voorspellingen
over een terugvallen van Kekkonen
op enkele getrouwen in zijn patij,
zijn óp tegengestelde wijze uitgeko
men. Finland bleef Kekkonen trouw
en Finland blijft daarom zijn neutra
liteit trouw, een neutraliteit die ge
heel anders is dan de „neutrale" hou
ding, waarmee vele Aziatische en
Afrikaanse volken schermen qp die
in feite niets anders is dan een van
beide zijde willen profiteren. De ver
kiezingen zijn dus voor het noorden
van Europa in het bijzonder verhel
derend geweest: er ligt voor de com
munisten vooralsnog geen mogelijk
heid politiek te infiltreren in een
land, dat de laatste honderd jaar wei
nig rust heeft gekend.
Het is zeker dat de recente verkie
zingen in het noorden van Europa de
politieke toestand hebben verbeterd
en verlicht.
URHO KEKKONEN
..meer steun gekregen....
MOND-EN KLAUWZEER
IN NOORD-BRABANT
Wegens een geval van mond- en
klauwzeer in Wernhout (gem. Zun-
dert) is opnieuw uitbreiding van het
zgn. besmet gebied noodzakelijk ge
worden.
De veeartsenij kundige dienst heeft
als besmet verklaard het gebied van
Noord-Brabant gelegen ten zuiden en
ten westen van de lijn van de kust
van de Oosterschelde tot Bergen op
Zoom en vandaar in oostelijke rich
ting langs de autoweg via de rondwe
gen Roosendaal en Breda. Vervolgens
langs de autoweg Ginneken-Ulven-
hout-Chaam-Baarle Nassau tot de
Belgische grens. In dit deel is de be
perkte ontheffingsprocedure van het
vervoersverbod voor varkens van
kracht geworden.
9 Graaf Snowdon. de echtgenoot van
prinses Margaret, zal 23 februari zijn ze
tel In het hogerhuis innemen.
