PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TOT DUSVER 123 DODEN IN KOLENMIJN
JAPAN VERBIEDT
LANDING DC-8
Parna-vergadering
eindigt in gevecht
Aanbod Zeeuws personeel geen belemmering
bij vestiging bedrijven
Voor 69 vermisten
geen hoop meer
Vandaag...
Bezoek
gevraagd
205e jaargang - no. 33
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.fr. p. p. 7.25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 8 febr. '62
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Mlnim. p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25- .Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841(b.g.g. red. 2078/3269, adv.2375); Goes Gr. Markt 2, teL 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 6213). Oostburg, teL2395. Terneuzen, tel. 2116: Zierikzee. red. tel 2425. adm. tel. 2094.
VRESELIJKE RAMP TREFT SAARLAND
Ken ontploffing in de kolenmijn Luisentlial bij Voelklïngen in
Saarland heeft zeker 123 mensenlevens gekost, maar gister
avond vreesde men dat van de 00 vermisten niemand meer le
vend zal worden aangetroffen. Redders hoorden 's avonds nog
klopsignalen. Het aantal gewonden bedroeg gisteravond 85.
Veertig van hen verkeren in een ernstige toestand.
Voor de ingang van de mijn stonden de gehele dag en ook gister
avond nog talrijke mensen in de stromende regen te wachten
op nienws van familieleden en vrienden die zich op het ogenblik
van de ontploffing ondergronds bevonden. Uit verscheidene
gezinnen werden nog twee of drie mensen vermist.
Ontploffing
sluit honderden
RUIMTEVUCHT NU OP
14 FEBRUARI
De lancering van de capsule met
ruimtevaarder John Glenn, die aan
vankelijk was vastgesteld op IS fe
bruari is verschoven naar 14 februari.
mijnwerkers op
De ontploffing deed zich gisteroch
tend om zeven uur voor. In vele gan
gen bezweken de stutten en ontston
den instortingen, waardoor honder
den mijnwerkers van de buitenwereld
werden afgesloten. Kort na de ont
ploffing kwamen reddingploegen en
speciale eenheden van de Amerikaan
se strijdkrachten in actie om te po
gen door te dringen tot de ingesloten
arbeiders.
Rouw
De minister-president van Saarland,
Roeder, heeft bekendgemaakt dat het
land in de rouw zal zijn tot dat de
doden begraven zijn.
Geruime tijd heeft'men gevreesd dat
ook leerlingen die in een ondergrond
se schoolafdeling aan het werk wa
ren, gedood waren, maar later word
bekend dat geen van hen is omge
komen.
De Luisenthal heeft verscheidene ma
len prijzen gekregen voor veiligheids
maatregelen, Sedert 1940, toen dertig
mijnwerkers in de mijn omkwamen,
heeft zich ergeen ernstig ongeluk
meer voorgedaan.
Meters de lucht in
Iemand die in de omgeving van de
mijn woont, heeft gezegd dat het
net was alsof het huis naast het
zijne instortte. Andere boven
grondse ooggetuigen zeiden dat
zware afdekplaten meters de lucht
in werden geslingerd. Twee minu
ten later begon een dichte, zwarte
rook uit de schacht op te stijgen.
- Steekvlam
Mijnwerkers die ondergronds waren,
zeiden dat de drukgolf die door de
ontploffing ontstond, hen tegen de
wanden van dc gangen drukte en hun
kleren van het lichaam scheurde. Eén
van de geredden zei in zijn omgeving
een steekvlam te hebben gezien die
hij met zijn jas heeft willen afdekken.
Verscheidene geredden, ook die ver
wondingen hadden opgelopen, hebben
zich dadelijk bij de redding-ploegen
aangesloten om naar vermisten te
zoeken.
De Westduitse president, Lübke, en
de Europese Gemeenschap voor Ko
len en Staal hebben telgrafisch uiting
gegeven aan hun deelneming. Pre
mier Koeder heeft 200.000 mark voor
de getroffenen ter beschikking ge
steld en het Westduitse vakverbond
100.000 mark.
Christmas-eiland
voor kernproeven
Engeiand heeft de V.S. toestemming
gegeven om op het Christmaseiland,
in het zuidelijke deel van de Stille
Oceaan, kernproeven in de damp
kring te nemen indien president Ken
nedy zou beslissen dergelijke proe
ven te hervatten, zo ïs gisteren in
welingelichte kringen in Washington
verklaard.
Burgemeester mr. G. voai Hall van I
Amsterdam heeft woensdag, in zijn j
kwaliteit van voorzitter van het da-
gelijks bestuur van de stichting ,JJa- i
tionaal comité voor het zilveren hu-
wélijksfeest van koningin en prins
der Nederlanden", het bekroonde ont-
werp voor de feïicitatiekaart, waar- I
mee schoolkinderen het koninklijk
paar kunnen feliciteren, uitgekozen.
De burgemeester (rmet Manneke
Matthijssen, leerlinge van het Am-
sterdamse instituut voor kunstnijver
heidsonderwijs, die het bekroonde
ontwerp instuurde en mr. D. .Vis, di
recteur van het instituut.
Knokploeg in autobus
Militairen voor
Nieuw-Guinea
in Anchorage
(Van onze Haagse redactie)
Ken Nederlands vliegtuig, een
DC-8, die op weg naar Nieuw-
Guinea was met 25 militairen
aan boord, heeft oponthoud in
Anchorage, Alaska. Dit zou
door Amerikaanse autoriteiten
zijn gemeld. De Amerikaanse
regering heeft met dit opont
houd niets te maken, zo zeiden
zij.
Het feit dat dit toestel zijn weg naar
Nieuw-Guinea niet kan vervolgen,
schreven zij toe aan een Japanse wei
gering om het toestel op het inter
nationale vliegveld van Tokio een
tussenlanding te laten maken, aldus
nog steeds United Press.
De K.L.M. overwoog gisteravond
laat ernstig om een DC-7 machine
vrij te maken en deze naar An
chorage te zenden. Deze machine
zou dan het grootste deel van de
passagiers voor Biak kunnen over
nemen. De overige passagiers zou
den den twee dagen moeten wach
ten op de volgende lijnmachine.
„Wij zijn thans bezig, aldus verklaar
de gisteravond een woordvoerder
van de K.L.M., na te gaan wat ons
te doen staat. Tegen een DC-7C kan
geen bezwaar beslaan. Hoewelin
de afgelopen dagen is wel gebleken
<iat alles mogelijk is".
De woordvoercler van de K.L.M. ver
klaarde: „wat wij welen, weten wij
ook alleen maar onofficieel uit be
richten van buitenlandse persbureaus
en een mededeling van onze vertegen
woordiger in Tapan. Wij gaan er ech
ter wel van uit dat het inderdaad
juist is, dat Japan bezwaar maakt
tegen het inzetten van de DC-8 op
deze lijn, die wij tijdelijk met DC-7C
machines vliegen. Naar onze mening
vereist echter het opnieuw op deze
l(ju inzetten van een DC-8 geen spe
ciale maatregelen onzerzijds. Het
luchtvaartverdrag met Japan bevat
geen bijzondere bepalingen ten aan
zien van het type vliegtuigen op de
lijn Amsterdam-Anchorage- Tokio-
Biak".
De K.L.M. deelde voorts mee, dat be
richten, als zou een route naar
Niemv-Guinea via Zuid-Afrika over
wogen worden, geheel naar liet rijk
der fabelen verwezen kunnen worden.
VIER DODEN
BIJ BOTSING
Op de M;eg tussen Amersfoort
en Apeldoorn, onder Terschuur,
zijn gisteravond omstreeks half
acht twee auto's op elkaar ge
botst. Vier mensen kwamen om
het leven.
De doden zijn de 64-jarige heer J. H.
van Erven uit Utrecht, de 61-jarige
heer S. de Graaf uit Laren (N.-H.)
en hun beide echtgenotes, respectie
velijk 58 en 57 jaar. Hun personen
auto reed in volle vaart tegen een
geparkeerd staande truck met op
legger. De geparkeerde auto was
goed verlicht.
9 Twee schepen van dc Amerikaanse ma
rine hebben alle 29 opvarenden gered van
het 2856 ton metende Griekse vrachtschip
Yanix, dat maandag 60 mijl ten noord
westen van het eiland Luzon is gezonken.
a ...is het 350 jaar geleden, dat
3 de Engelse schrijver Samuel
a Butler, te Strensham werd ge-
boren. Butler verwierf bekend-
3 heid door „Hudibras", een sa-
|j tirisch gedicht op de Puritei-
Handgemeen om
Frits Kirihio
v^jjow-G.uInea heeft woensdagavond
zijn eerste politieke vechtpartij
beleefd waarbij verschillende ge
wonden zijn gevallen.
Twee minuten nadat op een verga
dering, belegd door de Pfarna, de
nationalistische Papoea-partij, de
eerste spreker aan het woord was
gekomen, moest zij alweer wor
den beëindigd in een hevige vecht
partij. Bedoelde spreker begon
met uiteen te zetten dat het feit,
dat Prils Kirihio een van de op
richters van de Parna is geweest,
niet wilde zeggen, dat de Parna
pro-Indonesisch zou zijn.
Zodra hij de naam Kirihio genoemd
had, bestormden verscheidene
jonge Papoea's het spreekgestoel
te, onderbraken de spreker door
te roepen „verraders" en begon
nen tafels om te gooien.
De voorzitter van de Parna, de
heer E. J. Bonay, kon nog juist
vluchten voordat de vergaderruim
te het toneel werd van een slag
veld, waarover stoelen, flessen en
stenen in alle richtingen vlogen.
De Papoea-politie-agent, die op de
bijeenkomst tegenwoordig was,
verdween zodra het gevecht be
gon en dat nam pas een einde,
doordat de elektrische stroom uit
viel en het toneel van de strijd
in duisternis werd gehuld.
Er zijn bij de vechtpartij drie ern-
j stig gewonden gevallen. De voor-
zitter van de Parna, de heer J.
Bonay heeft, nadat na het inci
dent de orde was hersteld, ver
klaard gegronde redenon te heb
ben om te vermoeden, dat het Ne
derlandse bestuur de demonstra
tie heeft begunstigd, die de ver
gadering van zijn partij in de war
stuurde.
Nadat de orde was hersteld, riepen
aanhangers van de Parna „hier
voor is het Nederlandse kolonia
lisme verantwoordelijk". De heer
Bonay, die zelf ambtenaar is van
het binnenlands bestuur, gaf aan
journalisten te kennen, dat de
ordeverstoorders door de politie
waren toegelaten aan een der uit
einden van de toeschouwerstri
bune.
Een ander bestuurslid van de Par
na voegde hieraan toe, dat de or
deverstoorders waren vervoerd in
een speciaal voor dit doel gehuur
de autobus, waarvan de kosten
werden gedragen door een leiden
de figuur van het „Nationale Pa
poea-Comité", een organisatie die
vijandig tegenover de Parna staat.
Bonay verklaarde verder, niet de
pro-Indonesische houding van Ki
rihio te kunnen goedkeuren, maar
hij is niettemin lid van de Parna
en een goed nationalist. Daar hij
een Papoea is, moet hij in zijn
land kunnen terugkeren.
Wervingscampagnes hadden
alle goed resultaat
Ondanks enkele sombere gelui
den die tot voor kort in jaarver
slagen en bij personeelswer-
vingscampagnes konden worden
I gehoord, kan worden gezegd
dat de personeelsvoorziening
vestiging van middelgrote be
drijven in Zeeland niet in de
weg staat. In de afgelopen jaren
en met name in de tweede helft
van 1961 hebben zich verschil
lende bedrijven in Zeeland ge
vestigd. Al deze bedrijven kon
den zich van voldoende perso
neel voorzien. Vooral wanneer
het ging om ongeschoolde en
geoefende werknemers. Het
aanbod van geschoolde krach
ten ligt in Zeeland belangrijk
lager. Over het algemeen bracht
dit echter weinig moeilijkheden
voor kort gevestigde bedrijven
of bedrijven met vestigingsplan
nen. Een ongunstige uitzonde
ring vormt echter Smit en Bol
nes N.V. motorenfabriek te Zie-
rikzee, waar men het gewenste
aantal geschoolde werknemers
nog niet heeft kunnen aantrek
ken.
Zeeland is dus, in grote lijnen, nog
steeds in staat voldoende arbeids
krachten te leveren voor vestigingen
van middelgrote bedrijven, bevestigt
de lieer K. van Dijk. hoofdinspecteur-
directeur van het districtsbureau
voor de Arbeidsvoorziening in de
provincie Zeeland. Hij legt; er daarbij
de nadruk op dat ecu bedrijf, dat be
oogt voor de eerste aanzet 800 lot
1OÓ0 man te werven, voor dit gewest
beslist te groot zou zijn. Gaat. het
om enkele honderden maximaal, dan
is vestiging zeker verantwoord. „We
zien liever vijf nienwe bedrijven van
100 man verspreid over de provincie,
dan één nieuwe vestiging van 500
man", aldus de heer Van Dijk. De
groei van de bedrijven moet dan
Het landelijk tekort aan personeel
met een krimpende arbeidsreser
ve, doet zich ook in Zeeland voe
len. De aanwijzing tot probleem
gebied en de infrastuctuurverbe-
tering door de aanwijzing van in
dustriekernen, begint vruchten af
te werpen. Vroeger was de zuig
kracht naar industrieën buiten
Zeeland groter, maar de pendel in
Zeeland is nog vrij omvangrijk:
ongeveer 2000 man pendelt op de
lange afstand en 700 tot 800
werknemers pendelen minder ver
van huis.
De heer Van Dijk wijst erop dat
vele pendelaars, werkzaam in Bra
bant en Holland, bij voorkeur in Zee
land zouden blijven werken, mits hun
een redelijk betaalde gelegenheid zou
worden geboden. Zo zal de Phi-
lipsvestiging te Terneuzen met zich
brengen dat vele Brabant-pendelaars
toch weer dichter bij huis komen te
werken, omdat dit bedrijf Zeeuws-
Vlaamse werknemers van Roosen
daal naar dc Terneuzense vestiging
wil overhevelen.
Redenen
Hoewel het Zeeuwse bevolkingsaan
tal geen grote ruimte op de regionale
arbeidsmarkt biedt, blijft het toch
nog steeds mogelijk werknemers uit
de provincie aan te trekken. De heer
Van Dijk merkt optimistisch opt „De
arbeiders komen toch!" Daarvoor
zijn verschillende redenen:
De agrarische sector krimpt in en
mechaniseert, zodat uit deze hoek
steeds werkkrachten voor de indus
trie vrykomen.Vele Zeeuwen verla
ten hun provincie bij voorkeur niet
en zullen das moeite doen om er
werk te vinden.
Belangrijk is het voortdurend verbe
terde vakonderwijs: de kerngemeen
ten en andere plaatsen beschikken
over uitstekend geoutilleerde techni
sche scholen, die jaarlijks vele werk
krachten afleveren.
Ook is er aanbod van de Rijkswerk
plaatsen in Middelburg en Terneu
zen. De interesse voor omscholing
in deze werkplaatsen zal waarschijn
lijk groter worden, nu de loonder
vingsvergoeding (tijdens de cursus)
aanmerkelijk is verhoogd.
Tenslotte is er de zogenaamde
„stille arbeidsreserve" vanwaar
(Zie slot pag. 4 kol2)
de grote intensiteit van het scheep
vaartverkeer ter plaatse. Overigens
is wel duidelijk, dat bij de toeneming
van het verkeer vooral het zware
wegverkeer over de Westerschelde
de veerdiensten slechts lapmiddelen
zijn, ondanks een (nu ontbrekende)
goede outillage. Dé oplossing is een
vaste verbinding. Een nadere studie
daarvan heeft de minister kor
telings in uitzicht gesteld. Oók
daarom zal een bezoek zijnerzijds
aan Zeeuwsch-Vlaanderen dringend
nodig zijn.
fantin*
Er zijn zo van die Zeeuwse onder
werpen, die tot vervelens toe
worden herhaald. En velen doen
daaraan mee: politici en burgemees
ters, industriëlen en journalisten. Die
herhaling is echter niet zo maar een
hobby, maar in de meeste gevallen
hard nodig! Want sommige onder
werpen uit de provinciale sfeer moe
ten voortdurend onder de aandacht
van de bevoegde instanties worden
gebracht, opdat zij er van overtuigd
raken, dat aan de bewuste zaak iets
gedaan behoort te worden. Zulk een
zaak nu is de veerdienst Kruiningen-
Perkpolder, waarover dinsdag de
voorzitter van de Zeeuws-Vlaamse
Kamer van Koophandel een en ander
heeft gezegd. En de heer Van Kreve
len heeft daarbij niet zomaar wat
kreten geslaakt, maar hij heeft fei
ten genoemd, bittere feiten zelfs. In
oktober 1961 bleven in totaal 2421
zware vrachtauto's staan en 2090
vrachtauto's met aanhangwagen, zo
stelde hij vast en voorts herinnerde
hij er aan, hoe een van de grote
industrieën in de kanaalzone onlangs
is gestart met een transport per as
van niet minder
dan 350 ton per
dag naar het sta
tion Kruiningen-
Yerseke. Dit be
tekent dat deze
onderneming - alleen al 23 vijftien-
tons auto's per dag heen en weer
Iaat overzetten. Deze feiten zijn
daarom zo bitter, omdat de rijksover
heid ten aanzien van dit veer voor
onvoldoende aanpassing zorgt en
zelfs aanvankelijke uitbreidingsplan
nen, waarvoor gelden op de begroting
waren uitgetrokken, voor onbepaalde
tijd heeft uitgesteld. Hier heeft men
weer zo'n fraai staal van gebrek
aan regeringscoördinatie: het ene
departement geeft miljoenen voor het
op gang komen van de industrialisa
tie en voor verbetering van de infra
structuur, terwijl tegelijkertijd een
ander departement daarentegen de
verbetering van de belangrijkste toe-
voerweg naar het bewuste gebied
doorhaalt en in feite de rentabiliteit
van de spreidingssubsidies achteloos
verlaagt. In dit verband verdient
een bepaalde passage uit de rede van
de heer Van Krevelen ruimere aan
dacht: hij wees er op, dat in het af
gelopen jaar de ministers van Maat
schappelijk Werk en van Economi
sche Zaken een werkbezoek aan
Zeeuwsch-Vlaanderen hebben ge
bracht. welke bezoeken uiteraard op
hoge prijs werden gesteld, maar de
heer Van Krevelen hoopte nu vooral
op een bezoek van minister Kort
hals. Wij willen hem daarin gaarne
bijvallen: een dergelijk bezoek is
dringend nodig!
Dringend nodig, inderdaad! Wij
hebben naar aanleiding van de
nieuwjaarsrede van ir. Van
Krfevelen nog eens nagelezen wat
minister Korthals in de Tweede Ka
mer precies heeft gezegd over de
veerdienst Kruiningen-Perlcpolder.
En daarbij viel ons op, dat de be
windsman dit probleem op een een
zijdige manier heeft benaderd. Hij
sprak namelijk over een „tussenop
lossing", waarbij men over voldoende
reserveboten zou beschikken, maar
repte met geen woord over het grote
vervoersaanbod, noch over de wacht
tijden (waarover hij in zijn memorie
van antwoord een al evenzeer een
zijdige voorlichting had gegeven),
zodat men wel tot de conclusie ïs
gedwongen, dat de bewindsman on
voldoende op de hoogte is van de
situatie. Daarom: het is te hopen,
dat hg spoedig een bezoek aan
Zeeuwsch-Vlaanderen zal brengen.
Wellicht dat de kamer van koop
handel, wier voorzitter deze kwestie
aan de orde heeft gesteld, het initia
tief kan nemen: laat zij de heer
Korthals uitnodigen!
De heer Van Krevelen heeft niet
kunnen nalaten te discussiëren
over de vraag welke soort boten
op het veer Kruiningen-Perkpolder
nodig zijn en hij heeft in dit ver
band opgemerkt, dat men niet ge
baat is met „superponten", die
slechts eenmaal per uur varen, om
vervolgens te betogen: „Wij vragen
geen ponten met luxe salons". Zon
der dat de kamervoorzitter dit na
drukkelijk stelde, lijkt het er toch op,
dat hij niet veel moet hebben van
boten van het type „Beatrix" of
„Irene". Nu valt het mét de luxe aan
boord van die schepen heus wel mee,
maar dit misverstand (dat nog da
teert uit de bewogen jaren van de
„tariefbetogingen") is blijkbaar zo
hardnekkig, dat ook een kamervoor
zitter er zich niet aan kan ontrek
ken. Het zij zo. Wat echter het
overige van zijn opmerkingen be
treft: mocht hij inderdaad daarmee
bedoelen afwijzend te staan jegens
honderd meter-schepen, dan nog is
de vraag of dit standpunt op dit
moment wel geheel juist is. Wij zeg
gen met nadruk „op dit moment",
omdat nu eenmaal in een vroeger
stadium gekozen is voor honderd
meter-schepen. En deze keuze is.
dunkt ons, medebepalend voor het
huidige beleid: de heer Van Krevelen
zal als industrieel normalisatie ten
aanzien van de beide hoofclveren op
de Westerschelde, vermoedelijk toe
juichen en zelfs nodig vinden. De
onderlinge uitwisselbaarheid bevor
dert immers een gemakkelijk en
vooral doeltreffend beheer. En wat
die aanvankelijke beslissing betreft
enige jaren geleden genomen toen
de „Beatrix" werd besteld menen
wij, dat die mede werd bepaal- door
