PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ALGERIJNS AKKOORD „ZEER NABIJ"
Eind 1963 kernwapens
in Franse leger
Geen troepen naar
Biak via de V.S.
Hulpfonds-Geuze heeft Schouwse
landbouw geen uitkomst gebracht
Vand
sag.
Bondgenoot?
205e jaargang - no. 31
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: P. van do Velde en F. E.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56. cent per
week, 7,00 p, kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Dinsdag 6 febr. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minlm. p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841(b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt2, tel. 6140 f b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee, red. tel. 2425, adm. tel. 1
De Gaulle optimistisch, maar noemt geen datum
President Charles de Gaulle heeft gisteravond in een radio- en
televisietoespraak tot Frankrijk en Algerije de „stellige hoop"
geuit dat aan de nu zeven jaar durende Algerijnse oorlog „zeer
spoedig" een einde kan worden gemaakt door een akkoord met
de FX.N. voor de vorming van een soevereine en onafhankelijke
staat.
De Gaulle waarschuwde vervolgens dat hij zonodig zijn speciale
bevoegdheden zou heruemen om een einde te maken aan de
„subversieve en misdadige activiteiten" van het geheime leger,
de O.A.S.
ln zijn rede, die met veel spanning was verbeid, zei het Franse
staatshoofd niets over het verloop van de geheime vredesbe
sprekingen met de Moslimrebellen. Hij volstond met te zeggen,
dat liet ogenblik waarop Frankrijk de voorwaarden die het de
F.L.N. had gesteld zou bekend maken „nabij is".
Optreden O.A.S.
„tevergeefs"
Frankrijk heeft door zijn weige-
ring om met de Kussen over Berlijn
eu Duitsland te onderhandelen totdat
W1
jiiiiiuiiiiiiiiiiniiuiiiuiniiiiiuiuuiiiiiiiiiuiuiimiiuiiiunia|
O.A.S. stoorde
t.v.-uitzending
H In Oran heeft het geheime le- |f
3 ger van Techtse extremisten
3 gisteravond aansluitend op een
dramatische ontvoering van de
=2 directeur en twee technici van g
het plaatselijke televisiestation
kans gezien om de radio- en H
3 televisierede van president Do
Gaulle van Frankrijk aan het
=3 begin te onderbreken en gedu-
H rende acht minuten te vervan-
gen door een piratenuïtzending.
Het piratenprogramma begon
3 precies om acht uur, liet tijd-
stip waarop de uitzending van
De Gaulles boodschap over ge-
heel Frankrijk en Algerije een
aanvang nam. Het studioper-
soneel van radio en televisie te
3 Oran wist de uitzending welis-
waar na enige tijd voort te
zetten, doch deze werd door de
O.A.S. zwaar gestoord.
Elders in Algerije verliep de
uitzending normaal. In de
hoofdstad Algiers handelden 3
3 tienduizenden Europeanen ech-
ter volgens de instructies van |j
de O.A.S. door zodra de eerste
woorden van De Gaulle werden
uitgezonden op pandeksels en
andere lawaai-producerende
De Gaulle had in de tweede bood
schap die hij binnen zes weken tijds
tot zijn onderdanen richtte veel plaats
ingeruimd voor een uitvoerig over
zicht van do huidige situatie van de
koude oorlog tussen oost en west en
voor de wedergeboorte van Frankrijk
als grote mogendheid.
Andere belangrijke punten in zijn re
de:
Frankrijk en de Verenigde Stalen
moeten bondgenoten blyven.
•Frankrijk dient dusdanig bewapend
te zijn dat geen enkel land het zon
wagen om het aan té vallen zonder
zelfvernietiging te riskeren.
Tegen het einde van 1962 zal
het merendeel van de Franse
militaire eenheden in Algerije
naar Europa zijn overgebracht
en zal een algemene reorganisa
tie zijn begonnen. Eind 1963 zal
Frankrijk beschikken over de
eerste operationele eenheden
van een met kernwapenen uit
geruste strijdmacht.
Minister Cals geheel
hersteld
De minister van onderwijs, kunsten
en wetenschappen, mr. J. M. L. Th.
Cals, heeft gistermiddag zijn werk
zaamheden op het departement her
vat.
Zoals bekend is minister Cals begin
november ziek uit Suriname terugge
keerd. Ruim vier weken is hij in het
rooms-katholieke ziekenhuis 'in Den
Haag verpleegd. Voor verder herstel
heeft de bewindsman enkele weken in
Limburg doorgebracht. Oorspronke
lijk zou de heer Cals maandag 29 ja
nuari zijn werkzaamheden hervatten,
doch een verkoudheid was er de oor
zaak van dat hij nog enige dagen bin
nenshuis moest blijven.
De 20-jarige chauffeur-monteur A. P.
J. die op 14 november van het vorig
jaar is ontsnapt uit liet huis van be
waring aan de Casuarisstraat in Den
Haag is zondagavond tijdens een
voorstelling van „Mij Fair Lady" in
Amsterdam door de politie aange
houden.
Hij is gisteren overgebracht naar Den
Haag, waar hij nader zal worden ver
boord over hetgeen hij sinds zijn ont
snapping heeft gedaan.
Minister mr. J. M. L. Th. Cals liecfl:
dinsdagmiddag zijn xoerhzaamheden
in het departement, van o. h. en w.
weer hervat. De bewindsman is sinds
begin november wegens ziekte afwe
zig geweest.
hun bedreiging van de westelijke lan- attributen gescandeerd de
den zal zijn stopgezet „een catestro'
fale terugwijking, dramatische
breuk of tragi-koniisch vastlopen,
waarop een dergelijke conferentie on
getwijfeld zou zijn uitgedraaid" we
ten te voorkomen.
O.A.S.
De Gaulle droeg een zwart pak,
wit overhemd en zwarte gespik
kelde das. Gezeten achter zijn bu
reau in het Elysee sprak hij zijn
boodschap met krachtige stem uit
en richtte daarbij voortdurend zijn
blik in de alles registrerende len
zen van de televisiecamera.
Zonder de O.A.S. bij name tc noe
men gispte de Franse president het
optreden van deze organisatie van
rechtse extremisten. „Hun subversie
ve en misdadige activiteiten", aldus
Do Gaulle, „zijn echter tevergeefs".
„Deze mensen, die samenzweringen
uitvoeren en wandaden bedrijven wor
den door het volk eenstemmig ver
acht en veroordeeld" aldus De Gaulle.
„Over hun lot kan en zal uitsluitend
H rechtse strijdkreet „Al-ge-rie
H Fran-cai-se" te slaan. j=
liiiiiiniiQiuiuiuiiiuiiiuiuiaiuiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiuiiiii
worden beslist door de mobiele garde,
de politie en de rechterlijke macht".
Waarschuwing
De president herinnerde voorts aan
de speciale bevoegdheden die hij
krachtens artikel 16 van de Franse
grondwet tijdens de ,generaalopstand'
te Algiers in april had verkregen en
zei: „Ik heb eens, toen dat nodig was.
de vereiste speciale macht aan mij
getrokken en zal dat indien noodza
kelijk weer doen".
Tijdens de uitzending van de gister
morgen op telerecording vastgelegde,
toespraak stonden te Parijs, Algiers
en Oran zwaarbewapende eenheden
van leger en mobiele garde -gereed
om gesteund door tanks eventuele po-,
gingen van de O.A.S. om de macht
over te nemen te verijdelen.
In de Franse hoofdstad was echter
alles rustij
In het Amsterdamse (nieuwe)
gebouw is maandag de grote F.T.G.
B.-textielbeurs geopend.
De grote blikvanger van deze ten
toonstelling is een echte kermis, wel
ke in de grote hal staat opgesteld
compleet met kramen, draaimolens
en een reuzenrad.
Chartervlucht afgelast
AMERIKAANS VERBOD
„IN VERBAND MET
BEMIDDELINGSPOGING"
Het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken heeft
gisteren meegedeeld, dat een
vergunning voor het vervoer
van Nederlandse troepen naar
Nieuw-Guinea over grondgebied
der V.S., die na de vlucht van
vrijdag plotseling is Ingetrok
ken, opnieuw in beschouwing zal
worden genomen, als onderhan
delingen tussen Nederland en
Indonesië zouden worden afge
broken of in geval van een mili
taire noodtoestand.
Een woordvoerder van het departe
ment gaf een uiteenzetting waarom
de V.S. de vergunning voor de vluch
ten over Amerikaans gebied voor het
vervoer van de Nederlandse militai
ren gisteren hebben ingetrokken na
die van vrijdag j.l.
De verklaring werd uitgegeven door
de officiële woordvoerder van het de
partement. Deze zei dat de V.S. van
ganser harte de pogingen van Thant
steunen om een oplossing voor het
geschil over Nieuw-Guinea te vinden.
„Deze onderhandelingen in New York
hebben een zeer delicaat stadium be
reikt. Daarom hebben wij in het be
lang van een vreedzame oplossing
besloten om voor dit ogenblik «derge
lijke vluchten niet toe te staan.
Noodtoestand
Zouden aan de andere kant de be
sprekingen tot een vreedzame re
geling worden afgebroken of zou
een militaire noodtoestand in wes
telijk Nieuw-Guinea ontstaan en
zouden de Nederlanders ons be
naderen voor doorgangsrechten op
zulk een basis, dan zouden wij na
tuurlijk de zaak bezien in het licht
van de dan bestaande situatie".
„De eerste vlucht op vrijdag ging
door voordat we voldoende gelegen
heid hadden de kwestie te bestude
ren", aldus de verklaring.
„De Nederlanders volgden een pro
cedure die, voor burgervliegtuigen,
slechts zou vereisen ons van derge
lijke vluchten in kennis te stellen.
Volgens de V.S. zou een vliegtuig zijn
...is het 350 jaar geleden, dat
de Franse theoloog en wiskun- =5
digo Antoinc Arnauld te Pa
rijs werd geboren. Arnauld was
een leidende figuur van de
Jansenisten.
karakter van burgerluchtvaart ver
liezen als het gebruikt wordt om al
leen militair personeel te vervoeren.
De woordvoerder zei voorts dat het
besluit om geen verdere militair ver
voer door de lucht via Amerikaans
gebied toe te staan, werd genomen
vóór het incident van gisteren in Dja
karta.
De tweede chartervlucht met militai
ren naar Biak, die gisteren op het
programma stond en om 4 uar gis
termiddag van Schiphol zou vertrek
ken is door deze gang van zaken af
gelast.
NOG ALTIJD DIEP IN DE ZORGEN
Overheidssteun
onontbeerlijk
DE LANDBOUW op Scliouwen-
Duiveland, die in 1960 en iu
1961 bijzonder slechte jaren
heeft gehad, zit nog altijd diep
in de zorgen: tot nu toe is nog
niets vernomen over eventuele
overheidssteun aan de getroffen
landbouwers en ook het z.g.
hulpfonds-Geuze heelt weinig
soelaas gebracht. Dit fonds, dat
is ingesteld op initiatief van de
voorzitter van de Zeeuwse Land-
bouwmaatschappij, ir. M. A.
Geuze en dat in de „overbrug-
gingsperïode" uitkomst zou
moeten bieden, heeft nauwelijks
f 30.000,opgeleverd. Vreemd
is dat trouwens niet, want de
gehele Zeeuwse landbouw heeft
in 1961 een matig jaar gehad.
Weliswaar konden met deze
30.000 een kleine twintig géval
len in Zeeland de meeste op
Schouwen geholpen worden,
maar dat is eigenlijk niet meer
dan een druppel op een gloeiende
plaat. In spanning wacht men
daarom op Schouwen-Duiveland
of de gevraagde overheidssteun
zal worden gegeven. Als de teke
nen niet bedriegen zal over niet
al te lange tijd een beslissing op
liet verzoek van de Zeeuwse land
bouw worden genomen. Hoe deze
beslissing zal uitvallen is nog niet
bekend.
In de zomer van 1961werd de
„alarmklok" geluid op Schouwen-
Duiveland. Na. het bijzonder natte
najaar van I960, volgend op een
uitermate droog jaar (1059) trad 'n
zodanige structuurverandering op, dat
op grote delen van 't eiland geen ge
was meer wilde groeien. Voor wat in
1961 nog geoogst kon worden, heb
ben vele boeren drie-, soms wel vier
maal moeten zaaien. Dit kwam na de
„klap" van 1959, toen ten gevolge
van de grote regenval de inkomsten
ook al minimaal waren geweest. Voor
tal van agrariërs op Schouwen was
de situatie midden 1961 bepaald niet
rooskleurig en hier en daar werd
reeds gesproken van liquidatie van
bedrijven.
Noodfonds
Toen ile nood up zijn hoogst was
lanceerde de Z.L.M.-voorzitter, ir.
Geuze, het idee van een overbrug
gingsactie. Deze actie zou bedoeld
moeten zijn om de ernstigste geval
len de helpende hand te bieden. Op
de Z.L.M.-vergadering in Kamper
land kon ir. Geuze hierover concrete
mededelingen doen: er zou een hulp
fonds worden ingesteld door de ge
zamenlijke landbouworganisaties, de
Z.L.M., de C.B.T.B. en de N.C.B.,
waaruit renteloze voorschotten zou
den worden verstrekt. Onder super
visie van de gewestelijke raad voor
Zeeland van het Landbouwscltap
deze actie van start gegaan.
Maar het resultaat is tegengevallen.
Met een bedrag van één "of twee ton
had men inderdaad op behoorlijke
schaal hulp kunnen verlenen, maar
met de ƒ30.000 die deze actie tot nu
toe heeft opgeleverd, kon slechts een
twintigtal gevallen worden geholpen.
Do Zeeuwse landbouw heeft echter
(Zie slot pag. 2 kol3)
fiantlijn
Met enige verbazing zal een groot
deel van het Nederlandse
volk kennis genomen hebben
van twee „vrijmoedigheden", welke
door buitenlandse mogendheden wer
den gepleegd jegens Nederland. Beide
vrijmoedigheden hebben iets te ma
ken met het conflict rond Nieuw-
Guinea.
De Japanse regering heeft de vrij
heid genomen Nederlandse K.L.M.-
vliegtuigen in Tokyo te laten door
zoeken om na te gaan of deze (nor
male) passagiersvliegtuigen wellicht
wapenen aan boord hadden voor
Nieuw-Guinea. Dé Japanse regering
had geen enkele aanwijzing, dat zich
wapenen aan boord van de toestellen
zouden bevinden.
Er was geen re-
eele aanleiding
voor deze Japanse
onbehoorlijkheid
en bij gebrek daar-
aan moet men wel aannemen, dat
het de Japanners alleen te doen was
om een soort „vriendschapsshow"
voor Indonesië en voor president Soe-
karno ten nadele van Nederland. Wel,
dat is dan gelukt. Nederland weet
nu, dat de Japanners hun hooghar
tigheid van voor 1942 hebben terug
gevonden.
Een Belgisch ambassadeur heeft kort
geleden treffend de aard van de Ja
panners omschreven. Hij zei, dat ze
bijzonder beleefd en aangenaam zijn
als ze op sokken lopen (in hun eigen
huis), dat ze onbeleefd en onverschil
lig zijn als ze (Europese) schoenen
dragen en dat ze onverdragelijk zijn,
wanneer ze op laarzen gaan. Blijk
baar is voor de Japanners het tijd
perk van de laarzen weer aangebro
ken.
Vermoedelijk echter zouden de Ja
panners hun onbehoorlijkheid
niet gepleegd hebben, wanneer
ze niet een zekere vrijheid daartoe
hadden geput uit de houding
van de Verenigde Staten tegenover
Nederland. Het kan niet anders of
zij moeten enige vóór-wetenschap
gehad hebben van het dubbelhartige
standpunt, dat het Amerikaanse mi
nisterie van buitenlandse zaken in
neemt in de Nieuw-Guinea-affaire.
Dat standpunt is „uiterlijk" welwil
lend jegens Nederland, maar in wer
kelijkheid wil dat departement Ne
derland in een hoek drukken.
De Amerikaanse regeling moest gis
teren het masker laten vallen toen
zij belette, dat via K.L.M.-vluchten
over Amerikaans gebied Nederlan
ders naar Nieuw-Guinea werden ge
vlogen voor de overigens volko
men normale aflossing van daar
aanwezige Nederlandse militairen.
Wij weten nu dus in Nëderland
waar wij met de Amerikaanse
Navo-bondgenoot aan toe zijn.
Afgezien van de vraag of Nederland
ten aanzien van Nieuw-Guinea een
juiste dan wel een onjuiste politiek
voert (waarover men van mening
kan verschillen) moet gesteld worden,
dat elke staat, die ergens garnizoe
nen onderhoudt met het regelmatig
aflossen van die garnizoenen geen
nieuwe situatie schept. Wel schept
degene, die de aflossing plotseling
belemmert, een nieuwe situatie en
hij verricht daarmee een hoogst on
vriendelijke daad. Terwijl Amerikaan
se militairen in Nederland vrij rond
lopen en Amerikaanse militaire vlie
gers op Nederlandse bases vertoeven,
worden Nederlandse burgers die
pas in Nieuw-Guinea hun uniformen
aantrekken van „openbare" Ame
rikaanse vliegvelden geweerd. Dit
meten met twee maten kan tussen
bondgenoten (de Navo) alleen maar
ontbindend werken. Het is al bekend
dat de Nederlandse minister-presi
dent mondeling heeft geprotesteerd
toen de Amerikaanse ambassadeur
hem het besluit van zijn regering
meedeelde Gehoopt moet nu worden,
dat de Nederlandse regering het niet
bij dit mondelinge protest alleen zal
laten, maar het heeft helaas weinig
zin als Nederland thans de Ameri
kanen zou uitnodigen op korte ter
mijn met hun militaire vliegtuigen
en hun atoomkoppen te verdwijnen
uit Nederland.
Een man als de Franse president De
Gaulle heeft op soortgelijke wijze al
eerder-zijn ontstemming geuit jegens
de Amerikanen. Dat heeft echter
geen sanerende uitwerking gehad op
het Amerikaanse departement van
buitenlandse zaken.
Sanerend wordt de invloed van West-
europese staten vermoedelijk pas.
wanneer de landen van de Europese
Economische Gemeenschap tot een
volgroeide politieke samenwerking
zijn gekomen. Dan staat er tegen
over de Verenigde Staten een
machtsblok, dat niet langer de capri
olen behoeft te aanvaarden van on
bekwame Amerikaanse poliüfeke ad
viseurs en dan eerst kan West-Euro
pa een eigen politiek voeren zonodig
dwars tegen de Amerikanen in'
Kustvaarder .Ellewoutsdjjk'
weer als vermist gemeld
Het Nederlandse m.s. ,EIlewoutsdijk"
(448 ton), dat donderdag uit de Ierse
plaats Waterford met zes beman
ningsleden is vertrokken, is maandag
in Falmouth als vermist gemeld. Aan
de scheepvaart en de kustwacht is
verzocht naar het schip uit te zien.
Begin januari werd de kustvaarder
Ellewoutsdijk ook als vermist opge
geven. Het schip was op 2 januari
van Belfast vertrokken met bestem
ming Westport aan de Ierse kust.
Later werd meegedeeld, dat de Elle
woutsdijk op de rede van Moville
(N. Ierland) een schuilplaats had
gezocht voor het slechte wee»,
