PAGIM
Bij „Werkspoor" in Amsterdam staan meisjes
aan de tekentafels
nnsïtie
AKKERTJE
38
PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
ZATERDAG 3 FEBRUARI 1962
VROUWEN IN „TECHNISCHE BEROEPEN"
Belangstelling alléén niet genoeg -
technisch inzicht is ook nodig
(Van onze redactrice)
Vrouwen in technische beroepen: is het een nieuwtje van deze
tijd, waarin het woord „personeelstekort" een bijna dreigende
klank heeft gekregen? Speelt voor de meisjes die technische
belangstelling tonen, als factor wellicht ook de attractie mee
van een beroep dat totaal „anders dan anders" is?
„Een uitgesproken nieuwigheid is het bij ons eigenlijk niet",
zeggen functionarissen van het grote bedrijf „Werkspoor" te
Amsterdam; waar men sinds enkele jaren een „bedrijfscursus
technisch medewerkster" kent. Een opleiding, die. in eerste
instantie gericht is op het beroep van vrouwelijk tekenaar-con
structeur voor de machine- en apparatenbouw, maar daarnaast
ook de weg opent naar andere technische functies in dit bedrijf,
voor geval de aanleg en interesse van de studente zich daarop
zouden richten.
Géén nieuwtje dus; want reeds vóór de tweede wereldoorlog, in de dertiger
jaren, kon men in de tekenkamers van Werkspoor meisjes aantreffen die
het (sindsdien verdwenen) beroep van „calqueuse" uitoefenden. Een
werkje dat men een secondaire vorm van tekenen zou kunnen noemen:
écht ontwerpen en tekenen deden de meisjes niet, maar ze eopiëerden be
staande tekeningen door middel van liet overtrekken niet inkt.
„Echt technisch inzicht was voor dit
werk dus eigenlijk niet nodig: trou
wens, de algemene opinie was toen
nog dat de vrouw voor het ware
technische werk toch niet bruikbaar
was. We maakten dus voornamelijk
gebruik van de vrouwelijke eigen
schappen nauwkeurigheid en zin
voor netheid", zeggen de Werkspoor-
functionarissen. die nauw betrokken
zijn bij de opleiding tot technisch me
dewerkster. Eerlijk gezegd: de her
sens van de vrouw had men toen nog
niet nodig
In de kwarteeuw die tussen toen
en nu ligt. is dat wel veranderd!
Nu is er bij dit Amsterdamse be
drijf voor meisjes de mogelijkheid
om volgens het principe der vol
komen gelijkstelling (ook wat de
salariëring betreft) te worden op
geleid tot een beroep dat voorheen
het privilege van de tcchnisch-
aangclegde man was. Toentertijd:
geen opleiding, al konden meisjes
die voor het ontwerpen en tekenen
een meer dan normale belangstel
ling toonden, wel op eigen initia
tief verder studeren.
Nu is dat eigen initiatief zeer zeker
óók nog belangrijk, maar de omstan
digheden voor een technische studie
zijn aanmerkelijk gunstiger. Werk
spoor geeft de vrouwelijke leerlingen
tijdens de opleiding een normaal sa
laris. met daarnaast bovendien de
mogelijkheid om (met steun van het
bedrijf) de technische aanleg verder
te ontwikkelen. Via het bezoeken van
de avond-h.t.s., en zélfs eventueel la
ter via „Delft": maar voor dit laat
ste is. zo wordt hier onmiddellijk bij
gezegd, heel wat studie en doorzet
tingsvermogen nodig„Maar de
weg ligt open voor het meisje met
technisch inzicht én initiatief", zo
vat men bij Werkspoor de mogelijk
heden samen.
In augustus 1960 is de cursus begon
nen met twaalf meisjes, en dat
twaalftal vormde wel een gevarieerd
gezelschap: ze kwamen van mulo A
en B, van h.b.s., maai' ook van mode
vakschool en huishoudschool... Van
dat twaalftal bleek de helft aan de
verwachtingen te voldoen; dat zestal
kon met een gerust hart aan de
tweede studie-fase beginnen en is in
middels op een van de constructiebu
reaus tewerkgesteld. In augustus
1961 startte men met een tweede
groep, ditmaal van vijf meisjes die
h.b.s.-B, m.m.s. en mulo-B achter de
rug hadden, en wanneer alles volgens
de plannen verloopt, begint op 1
maart a.s. een derde groep van onge
veer zeven, meisjós.
De toelatingseisen: li.b.s., m.m.s.
of mulo mét tie restrictie dat
de wlskundecijfers voldoende zijn.
Dat daarnaast belangstelling voor
een technisch beroep vereist is,
spreekt vanzelf. In principe duurt
de opleiding een jaar, daarna
gaan de meisjes „de praktijk in",
waarbij ze gedurende nog eens
een jaar één dag per week theorie
krijgen. Na afloop daarvan kan de
studente zeggen dat ze volledig in
het produktie-proces is ingescha
keld-;.—
Bij Werkspoor spreekt men met te
vredenheid en waardering over do re
sultaten. die de bedrijfscursus tech
nisch medewerkster tot nu toe heeft
opgeleverd. De belangstelling groeit,
zij het dan ook langzaam „de
ouders, vooral de moeders, hebben
vaak nog- een vooroordeel tegen een
technisch beroep voor hun dochters:
de beroepskeuze-voorlichting faalt op
dit punt trouwens ook nogal eens!"
en de samenwerking tussen manne
lijke en vrouwelijke werknemers op
de tekenzalen verloopt ook naar
wens. De leeftijdsgrens voor de solli
citanten is op 2 jaar gesteld, zodat
ook het meisje dat de schoolbanken
a! enkele jaren geleden verlaten
heeft, alsnog de kans kan grijpen om
De vrouw in het technische beroep: deze overzichtsfoto illus-
tseert wel heel duidelijk dat 'oo(c de vrouw zich. anno 1062 g
volkomen thuis kun voelen in een ..technische" omgeving!
fflinnninininmimiininniiiiiniimnmnimiiiininiiiniiiiiiiiiiiinininiinnnninnmiiiiininiiiiHniiiniiiiniiiiniiiiiniiuffl
zich in een technische richting te ont
wikkelen.
En de praktijk van dit alles? Die
kan men tenslotte in de gebouwen
van Werkspoor aanschouwen in te
kenzaal en op leeriing.tekenkamer,
waarbij het onmiddellijk opvalt, dat
mannelijke en vrouwelijke leerling)-
tekenaars in zo'n volstrekt objectieve
sfeer samenwerken. Het is dan ook
een vereiste dat de meisjes al bij haar
sollicitatie ervan uitgaan, dat ze
straks „als vrouw" géén uitzonde
ringspositie temidden van haar man
nelijke collega's kunnen innemen!
Met technische belangstelling al
léén komt de sollicitante er overi
gens niet. „Zo moet ook technisch
inzicht hebben", zegt de heer
Brinkman die op een tekenzaal
hoog boven in een der Werkspoor-
gebouwen de meisjes en jongens
wegwijs maakt in de materie. „Ze
moet kunnen tekenen, maar ook
begrijpen en doorzien wat ze te
kent en wat straks het tastbaar
helpt
direct
...want AKKERTJES
zijn instant cachets*
met 4-voudig wer
kend micropoeder
Akkertjes bevatten de
ideale combinatie van 2
pijnstillers zenuwkal-
merend bromisovalum
-I- opwekkend coffeï-
num. Microscopisch fijn
poeder, dus directe op
name in het organisme,
dus directe werking zon
der kans op maagklach
ten. Ontdek óók de wel
daad van Akkertjes!
ic instant direct werkend
6 stuks f 0.50 12 stuks f1.-
Op één der tekenkamers van
Werkspoor geeft de heer
Brinkman aanwijzingen aan =3
een leerlinge. Soms kun zo'n
leerlinge over een uitzonderlijk s
=3 technisch inzicht blijken te be-
=3 schikken maar ook met. de
niet-zo-uitzonderlijk begaafden
=3 heeft men ervaringen, waarmee
H men heel tevreden is.
liiiiiiyiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiuunl
resultaat is van de lynen die zij
hier op papier zet",
Technisch inzicht: de ene leerlinge
heeft het in meerdere mate dan de
andere. Soms is er een meisje dat,
bij wijze van spreken, na veertien da
gen al presteert wat men redelijker
wijs pas na twee maanden opleiding
zou kunnen verwachten. Zo'n meisje
blijkt een bijzonder groot technisch
inzicht te hebben maai- ze is dan
ook een uitzondering!
Maar ook met de niet-zo-uitzonder
lijk begaafden heel't men by Werk
spoor met de opleiding tot technisch
medewerkster tot nu toe moedgeven
de resultaten geboekt. Resultaten
die een stimulans vormen voor het
streven in ons land vooral door de
Unie van vrouwelijke bedryfshoofden
krachtig gepropageerd 0111 in deze
tijd óók op technisch gebied een re-
eèl gebruik te maken van de voor
handen zijnde vrouwelijke arbeids
krachten, en om daartegenover re-
ele mogelijkheden én reële belonin
gen tc stellen!
toch charmant gekleed mét
j japónnen
„Valentijn-dag" is al
eeuwen oud
Woensdag 14 februari is weer „Va-
lentijndag": de dag waarop het Va-
lentijn-comité weer een Valentijn-
hulde zal aanbieden aan een aantal
Nederlanders, dat zich op bepaalde
gebieden verdienstelijk gemaakt
heeft. „Dag der vriendschap" ofwel
„Dag van het goede in de mens"
wordt deze dag ook wel genoemd en
voor wie nu wel eens wil weten waar
instelling en benaming vandaan ko
men, is hier in het kórt de historie:
Valentijn was een Italiaanse mon
nik uit de vroege middeleeuwen,
zo'n zeldzaam mens dat altijd tijd
heeft voor zijn medemensen en
voor iedereen een goede raad
heeft. Wie bij hem om raad kwam,
kreeg een bloem mee uit de kloos
tertuin, en op slag verdwenen dan
de moeilijkheden: vandaar de
overtuiging dat een „Valentijn-
broem" geluk bracht. Vandaar
ook, dat het geven van een Valen-
tijngeschenkje een traditie werd:
eerst in Engeland en Amerika,
later ook op het vasteland van
Europa. En omdat de 14de febru
ari de sterfdag is van de beroemd
geworden monnik, heet. deze dag
dus dag-der-vriendschap, dag-van-
het-goed of kort en krachtig:
Valentijndag.
„Vrijetijdsbesteding" op de
zeventiende Huishoudbeurs
Op 5 april begint irj het Amster
damse RAI-gebouw de internationale
Huishoudbeurs (dc 17e), en ook dit
maal wordt aan deze expositie een
nationale wedstrijd in vrijetijdsbeste
ding verbonden. Voor de vrouw is
er de mogelijkheid om in de afde
ling vrouwelijke handwerken naar
een prijs mee te dingen; teken- en
schilderwerk komt ook in aanmer
king, en verder kunnen nog werk
stukken in hout, metaal en diverse
andere materialen, en werkstukken
op het gebied der modelbouw worden
ingezonden. De bekroonde inzendin
gen worden te pronk gezet in het
Vrijetijdsbestedings Centrum op de
huishoudbeurs: de prijzen bestaan
uit geldprijzen, legpenningen,
konden en wisselbekers.
Wie er meer van wil weten kan vóór
de 24ste maart deelnemersformulie
ren aanvragen bij het secretariaat
van de beurs, P. C. Hooftstraat 154
tc Amsterdam-Zuid.
Boekje om „fit"
blijven
te
„Ik voel me helemaal niet fit";
deze verzuchting slaakt elke
vrouw wel eens en dat kan dan
betekenen dat ze wat griep onder
de leden heeft, te weinig nacht
rust heeft gekregen -of, heel
eenvoudig, le weinig aan li
chaamsbeweging doet en te wei
nig aandacht aan haar houding
besteedt. Deze twee mogelijke
oorzaken en nog veel meer an
dere worden onder de loep geno
men in het boekje „Fit blyven"
van Karin R0011, dat eigenlyk
mede gezien de lage prijs in
geen enkele huishoudelijke biblio
theek mag ontbreken! Het is een
uit het Amerikaans vertaalde
Prisma-pocket.
„Voorjicl\iiq vu et textiel^effkezfieMiwg
menen Duitse experts
Mei nylons en overhemden heelt men wel succes
Zelfs de experts staan nog steeds
voor nieuwe verrassingen en
problemen met het hedendaagse
veelomvattende verschijnsel van
de „zelfbediening", lloe vergaat
het bijvoorbeeld op de super
market de artikelen, die niet tot
de voedingsmiddelen behoren: de
zogenaamde „non-foods" V Op
een onlangs in West-Du itsland
gehouden „dag van dc zelfbedie
ning" is dit probleem uitgebreid
aau de orde geweest.
Het ging liier met name om do
verkoop van textielgoedercn, en
daarom heeft het Nederlandse
herenmodevakblad „Heer en
Mode" enkele van de voornaam
ste uitspraken over dit onder
werp gepubliceerd. Dc kern van
de dïverso betogen was wel. dat
de ervaringen met tcxtiel-zelf-
becliening tot voorzichtigheid
manen. Een vooraanstaand fi
guur uit de wereld der super-
markets verklaarde onder meer.
dat extra aanbiedingen in de
textiel-sector wel eens succes
kunnen hebben. Wil men ech
ter een bepaald texticl-artikel
in het assortiment van een su
per-market opnemen, dan dient
men voldoende keus te hebben
en dit blijkt ln de meeste geval
len onmogelijk.
Uit de ervaringen heeft men
voorts geleerd dat de klant op
oen supermarkot meestal geen
textiel-artikelen zoekt cn ver
wacht, waardoor do verkoop niet
hard genoeg loopt. De verpakking
cn de presentatie van dc goede
ren vormen een apart probleem,
dat nog niet is opgelost en op het
congres klonk dan ook de waar
schuwing om zogenaamde „non
foods" niet al te overhaast in een
zelfbcdionings-assortlment op te
nemen.
Twee artikelen blijken wel succes
te boeken: de nylonkous en het
herenoverhemd. Dc nylons boeken
een behoorlijk percentage van de
totale omzet in non-foods, cn ook
over de omzet in overhemden
in één prijsklasse gebracht kan
men tevreden zjjn. Interessant is
het wel, te vernemen dat de over
hemden-verkoop vooral aan het
einde van de week levendig is
wellicht doordat ln diverse huis
houdens dan plotseling ontdekt
wordt dat vaders laatste over
hemd óf nog in de wasserij is, óf
nog ongewassen ln de wasmand
zit
In Zwitserland blijkt de textiel-
zelfbodicning al evenmin reden
Lot juichen te geven: een groot
zelfbedioningsconcern deed zeer
teleurstellende ervaringen op
met de verkoop van textiel. De
veeleisende, verwende Zwitsers,
zo motiveert men deze misluk
king. wensen geen geringe keu
ze en sfeerloze omgeving als ze
kleding gaan kopen.
Gezien al deze ervaringen zal de
Europese huisvrouw voorlopig
dus nog twee afzonderlijke bood
schappenlijstjes moeten maken
voor haar kruidenierswaren cn
haar tcxtiel-spulletjcs
~Oan ozctitv
C totvzon/o
Onlangs las ik in een tijdschrift
voor vrouwen dat wel iets ho
ger grijpt en dieper peilt dan
de letterlijke huis-tuin-enrkeuken-
bladen in dit genre een opmerke
lijk artikel.
Eigenlijk kon men het meer een uit
gebreid „ingezonden" noemen. Het
was namelijk van de hand ener da
nig ontruste moeder, die op haar ma
nier het immer actuele probleem
der moderne jeugd had aangepakt.
Nu moet ik ruiterlijk beginnen, met
te erkennen, dat ik, alle alarmerende
krantenberichten ten spijt dat hele
probleem behoorlijk opgeblazen vind.
Natuurlijk zijn er een bedenkelijk
grote categorie jongeren, die elke
aanleiding te baat nemen, om duch
tig uit de band te springen, lawaai te
schoppen, relletjes te ontketenen of
in bendeverbanci regelrechte misdrij
ven te plegen. Dit is geen nieuws on
der de zon, verre van dat.
Socrates klaagde er in zijn dagen al
over, en dat is toch zo'n slordige
drieentwintig eeuwen geleden. En ik
herinner mij een middeleeuwse stede
lijke keur ter beteugeling van de er
gerlijke jeugdbaldadigheid, die U
woordlijk op onze gesmade jonge ge
neratie zou kunnen toepassen.
Er is altijd jong volk geweest dat
zich, ook in de ogen der meest tole
rante ouderen, ongemanierd, balda
dig en zelfs misdadig gedroeg. En
meestal was dit, toen zo goed als nu,
een gevolg van opvoedkundig falen.
Voorzover er bij zulke brooddron
ken lawaaimakers ook enige
kinderen uit gerenommeerd
„keurige" gezinnen onderdoor lopen,
kunt U ervan op aan dat zij behept
zijn met 'n zwak karakter (en wie
heeft daaraan weer in de grond
schuld?), of dat een stuk of wat on-
olezierige trekken van een of andere
voorouder in hen wakker zijn gewor
den
Maar dat jónge mensen die duchtig
moeten aanpakken, of hard studeren,
die en daarnaast belangstelling kun
nen opbrengen voor muziek of to
neel, die graag en veel in een boek
verdiept zitten of met animo een of
ander in elkaar knutselen, zich aan
getrokken zouden voelen tot. straat
schenderijen en strooptochten wil er
bij mij slecht in.
Als daarom een moeder begint haar
nood te klagen over haar en ander
mans al te balsturige kinderen, ben
ik geneigd dat met een mespunt zout
te nemen. Zo schudden haar en onze
moeders indertijd het wijze hoofd,
onulfit er met ons geen behoorlijk
land te bezeilen was. De onmogelijke
kleren die wij per se wilden aantrek
ken regelrechte aanslagen op on
ze gezondheid en een belediging van
elke goede smaak.
Het is of ik de echo van die ver
wijtende moederstem hoor in
dit actuele protest, waarin deze
mama van een generatie verder zich
boos maakt over de kleding van on
ze dochters. Truitjes die niet strak
ker en rokken die niet korter kun
nen, alles zo uitdagend mogelijk.
Waarom? Omdat de anderen het
dragen, omdat zij voor geen goud
uitbijter willen zijn, omdat het een le
venskwestie is om vooral niet op tc
vallen, maar méé te doen. En dc aar
dige en snoezige kleren die wij voor
ze uitzoekenzij willen er niet
eens naar kilden.
Bovendien vliegen zij 's avonds maai
de deur uit, zwerven overal heon of
zitten urenlang bij vriendinnen te
roken en platen te draaien, dansen
tot diep in de nacht op fuifjes waar
ouders geen toegang hebbenwat
voor leven leiden die kinderen, wat
komt daarvan terecht?
En als enige remedie tegen al die
massale verwildering besluit zij voor
haar eigen kroost tot Spartaanse
maatregelen: alleen kleren aan die
wij samen uitzoeken, na zessen niet
meer de deur uit, geen huisfuifjes
meer en geen rare films, met vader
en moeder naar een goed concert,
een toneelvoorstelling
Zoals ik verwachtte kwamen de
protesten in het volgende num
mer overvloedig los: en niet
vanwege de dochters, integendeel: de
moeders klommen in de pen. En be-
toogdn om strijd, terecht: dat 't. mid
del erger was clan de kwaal, dat zo'n
plotseling verbod averechts werkt en
het kind mot het badwater weggooit,
'dat begrip en meeleven veel meer uit
richten.
Ik was het, vanzelfsprekend roerend
met al deze belangstellende brief
schrijfsters eens. En ik zag, met on
behoorlijk plezier, dat experiment
van pa en moe met de kinders naai
de film, hé ja, gezellig al levens
groot voor mij. Hoe lang zouden zij
het volhouden?
Maar wat ik miste was de verzwe
gen oorzaak van al deze en dergelij-
k „uitspattingen". Er moet eigens
iets niet kloppen, cr gaat toch zo
maar op oen bepaald ogenblik iets
niet scheef. Weliswaar schreef die
bewuste moeder erbij dat de moder
ne ouders zich te weinig met hun
kinderen kunnen bemoeien: wij zijn
te moe
Maar dat lijkt mij toch een onvol
doende verklaring voor die strakke-
strakk - al Ier strakste truitjes.
Waarom willen deze dochters beslist
zo en niet anders erbij lopen? Om
dat de anderen het óók doen. omdat
je geen uitzondering kunt wezen, er
ger bestaat er in groepsverband niet.
I. dat een typische moderne jeugd-
trek, of moeten wij het bijgeval nog
dieper zoeken. Zou dat gebrek aan
persoonlijke smaak, die vrees om er
uit. te lopen misschien ook thuis ge
leerd kunnen zijn? Kinderen worden
voor een groot deel wat wij van hen
maken: aard en aanleg doen de rest.
Zou het ook mogelijk zijn dat
dochter er onbewust moeder
Imiteert? Let wel: niet op het
punt van klevend-nauwe truitjes en
zo kort mogelijke rokken maar
op het motief daartoe: je kunt toch
niet bij de anderen afsteken.
SASKIA
