PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
NEDERLAND LAAT INDONESISCHE
GEVANGENEN VRIJ
Duitse trawler met
twaalf man vergaan
Middelburgse stroo mombouwers over de helft
Japanse weigering
transito militairen
VERDACHTE TOT ADVOCAAT
„IK SCHOP JE VOOR JE...."
PARIJS KLAAR
VOOR STRIJD
MET O.A.S.
RESULTATEN MERKBAAR:
NETVERLIES DAALT
Geen orkest
Bekort getier
205e jaargang - no. 28
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie'; F- van de Velde en F. B.
den Boe?. Adjunct: W. do Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertob'wer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 Jp. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Loss# nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 2 febr. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C.. Middelburg.
-Bureaus: Viissingen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 38il(b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg. tel.:
i, Terneuzen, tel. 2116: Zierlkzee, red. tel 2425. adm. tel.
„BIJDRAGE TOT VERMINDERING VAN SPANNING"
De Nederlandse premier, prof. dr. J. de Quay heeft de waar
nemend secretaris-generaal der Verenigde Naties, Thant, laten
weten dat de Nederlandse regering bereid is, de Indonesiërs, die
na. het treffen tussen Nederlandse en Indonesische oorlogs
schepen bij de zuidkust van Nieuw-Guinea zijn gevangengeno
men, vrij te laten.
Premier De Quay deelde Thant mee, dat de Nederlandse rege
ring bereid is de gevangenen vrij te laten „door bemiddeling
van de organisatie van de Verenigde Naties, in de hoop dat dit
vrijwillig gebaar kan bijdragen tot vermindering van de huidi
ge spaiming en tot verbetering van het klimaat voor onderlran-
delingen tussen de partijen onder uw auspiciën".
Maandag had Thant een beroep gedaan op Nederland de ge
vangenen vrij te laten en hen naar Indonesië te laten terugkeren
„bij wijze van menslievend gebaar dat zou kunnen bijdragen
tot vermindering van alle spanningen".
Thant verklaarde, dat hij voorne
mens is, een vertegenwoordiger van
de V.N naar Westelijk Nieuw-Guinea
te zenden, die daar besprekingen zal
voeren over wederzijdse bevredigende
regelingen inzake de repatriëring van
de krijgsgevangenen en de Indone
siërs moet begeleiden wanneer zij
naar Indonesië terugkeren.
De Nederlandse beslissing werd be
kendgemaakt, kort nadat welingelich
te zegslieden hadden verklaard dat
de bemiddelingspogingen van Thant
inzake de kwestie Nieuw-Guinea niet
al, te best verliepen.
Uit betrouwbare bron te Londen
is vernomen, dat dr. Soedjarwo
Tjondronegoro, die te New York
als vertegenwoordiger van liet In-"
donesische ministerie van buiten
landse zaken de besprekingen met
secretaris-generaal Thant heeft
bijgewoond, gisteren op doorreis
naar het Europese vasteland Lon
den heeft aangedaan.
Landingsrechten
Het Japanse persbureau Kyodo meldt
dat het Japanse ministerie van bui
tenlandse zaken donderdagavond
laat in een onofficiële verklaring liet
bericht uit Den Haag heeft beves
tigd, volgens hetwelk de Japanse re
gering landingsrechten had gewei
gerd voor door de Nederlandse re
gering gecharterde K.L.M.-vliegtui-
gen voor troepenvervoer van Neder
land naar Nederlands Nieuw-Guinea.
In de verklaring werd gezegd, dat het
alleen gold voor vliegtuigen, die mi
litairen vervoerden en niet voor de
normale passagiersdienst van de K.
L.M. tussen Amsterdam en Biak, via
Tokio.
Voor Indonesië gezwicht
In de verklaring werd gezegd, dat de
Japanse regering op 31 januari van
de Nederlandse regering het verzoek
Molotow ziek
in het Kremlin
Volgens doorgaans zeer goed inge
lichte zegslieden vertoeft Molotow
reeds tien dagen in het ziekenhuis
van het Kremlin, waar hij wordt be
handeld wegens een hartaandoening.
Een ambtenaar van het ministerie
van buitenlandse zaken dat eens
door Molotow met ijzeren vuist is
geleid zei: „Molotow is voor ons
niet belangrijk. We kunnen niet op
alle mensen letten die in het zieken
huis liggen."
I
om toestemming had ontvangen voor
de landing van een K.L.M.-vliegtuig
met militairen voor Nieuw-Guinea op
de internationale luchthaven van To
kio op 3 februari, welk verzoek werd
afgewezen.
Voorts werd in de verklaring gezegd,
dat Japan geen toestemming kon ver
lenen aan militairen vervoerende
vliegtuigen in Japan te landen, daar
dit zon indruisen tegen de bepalin
gen van de internationale organisatie
voor de burgerluchtvaart. Japan is
lid van die organisatie. Uit ingelichte
bron is echter vernomen, dat de Ja
panse regering kennelijk is gezwicht
voor Indonesische druk.
In diplomatieke kringen te Washing
ton is donderdag verklaard, dat de
Amerikaanse minister van justitie,
Robert Kennedy, tijdens zijn reis om
de wereld waarschijnlijk het Neder
lands-Indonesische geschil over
Nieuw-Guinea zal bespreken met
functionarissen te Djakarta en Den
Haag. Dit ondanks het feit, dat de
reis die Kennedy gisteren is begon
nen, een informeel karakter draagt.
Koningin en prins
naar Oostenrijk
Het ministerie van buitenlandse' za
ken deelt mede, dat H.M. de Koningin
en Z.K.H. de Prins der Nederlanden,
die daartoe de wens te kennen hebben
gegeven, zich, op uitnodiging van de
president van Oostenrijk, van 21 tot
24 mei naar Oostenrijk zullen be
geven, teneinde het staatsbezoek van
president Scharf te beantwoorden.
DRAMA OP DE NOORDZEE
Omstreeks half ivvaalf donderdag
morgen meldde het Fiusc schip Fin
landia in de Noordzee ter hoogte van
de noordkant van Texel twee licha
men in rode reddingsvesten te zien
drijven. Een lialf uur later trof het
iets noordelijker een lege reddingboot
aan met de naam Berta Ivienass
erop.
De 496 ton metende trawler Berta
Kienass van de rederij Reinhold Kie-
nass te Düsseldorf, had woensdag
de haven van IJmuiden verlaten.
Sindsdien is van het schip niets meer
vernomen, ook geen noodsein. De
twee lichamen die de Finlandia borg,
vertoonden zware Icwetsuren, die doen
vermoeden dat zich een lievige ex
plosie aan boord van het schip heeft
voorgedaan, of dat het op een mijn
is gelopen.
De melding van de Finlandia ontke
tende een reddingsactie, die naar ma
te de tijd verstreek grotere vormen
aannam. Tegen half drie in de mid
dag waren twee mijnenvegers, de
Aalsmeer en de Naarden. de redding
boot Carlot uit Terschelling en ver
scheidene andere schepen op de plek
aanwezig, waarvan men vermoedt
dat er zich een vreselijk drama heeft
afgespeeld.
Gezonken
De Duitse trawler Bera Kienass is
volgens de Koninklijke Marine ver
moedelijk gezonken. Het schip had
een bemanning aan boord van in to
taal twaalf personen onder wie de
vrouw van de kapitein, de vrouw en
een zoon van de stuurman en twee
kinderen van respectievelijk vier jaar
en zes maanden oud.
De S-2f Grumman Tracker van de
vliegbasis Valkenburg zal vanmor
gen bij het eerste daglicht opnieuw
opstijgen om aan liet reddingwerk
deel te nemen.
Omstreeks zeven uur meldde racfiü
Scheveilingen, dat Hr. Ms. Aalsmeer
en Hr. Ms. Naarden, die eveneens
naar overlevenden was blijven uit
kijken, het zoeken hadden gestaakt.
De reddingboot Prins Hendrik heeft
gisteravond tien lichamen aan land
gebracht, namelijk van zeven man
nen, twee vrouwen en een kind. Er
worden dus nog een man en een kind
vermist. De horloges, die de slacht
offers- aan hadden, waren even na
tien uur blijven stilstaan.
Op de eerste dag van het koninklijk
bezoek aan Amsterdam bezochten ko
ningin Juliana en prins Bemhanl de
haven van Amsterdam. Het 3-jarig
dochtertje van de „operator" van de
N.V. rederij v.h. gebr. Goedkoop, de
kleine Astrid Engels mocht de ko
ningin bij haar aankomst aan de re
derij bloemen aanbieden. Zij kweet
zich keurig van haar taak, doch ze
was wel erg verlegen bij al die be
langstelling voor haar kleine persoon
tje...
#De echtgenoot van prinses Margaret,
graaf Snowdon, is donderdag aan 't werk
gegaan in zijn omstreden betrekking als
artistiek adviseur bij de Sunday Times.
S In het Bredase gerechtsgebouw heeft zich gistermorgen een ernstig g
S incident voorgedaan. De 49-jarige verdachte F. H. uit Roosendaal g
S moest terecht staan wegens poging tot zware mishandeling. Hij g
S schold de president van de rechtbank, mr. H. Morsinlc voor „gek" g
S en bedreigde de hem toegevoegde advocaat, mr. W. Noldus uit S
S Roosendaal, met mishandeling. Zijn wangedrag was zo ernstig, dat S
S hij uit de rechtzaal werd verwijderd. Hij gaf de president van de
rechtbank geen kans hem te ondervragen. De president vroeg toen:
„Houd U eens even uw mond".
„Nooit", riep verdachte uit, „ik zwijg voor niemand". Zijn verdedi- g
g ger trachtte hem toen te kalmeren. Om die „vent heb ik met S
gevraagd, ik wil niets met hem te maken hebben", riep de verclach- g
S te, wijzend op de advocaat. Toen zij hij tegen de president: „Kom g
vragen."
geworden om zo te bevelen'
zei de president boos. g
gek, jullie zijn gek", antwoordde de verdachte; die te- g
S gen zijn advocaat zei: „Als je niet weggaat, schop ik je voor je,
rTAftn 11.4C, sin mnof UTfll ,?r*l Tfll-uïnl Lil IxrOlVl a-po-o-plpifl ripn dp V
8 Toen
S dacht
De
was de maat wel vol. Terwijl hij werd weggeleid, riep de ver- S
dachte „wat voor straf je me ook geeft, ik ga toch in hoger beroep".
eis werd acht maanden.
Twee-eii-dertïg tanks en onge
veer 75 pantserwagens staan te
Parijs gereed om op te treden
als liet liier het komende week
einde tot een machtstrijd zou
komen tussen de Franse rege
ring en dc O.A.S.
De legervoertuigen zullen tot zater
dag blijven opgesteld in de kazerne
van de gendarmerie, die deze week
met 4000 officieren en manschappen
uit de provincie is versterkt.
De Franse regering heeft op discrete
maar grondige wijze, publiciteit ge
geven aan deze versterkingen en in
de pers is verklaard: „de regei-ing
schijnt een coup van de O.A.S. te ver
wachten".
0 De Franse schrijver Jean Guehenno is
tot lid van de Academie Franc;aise geko-
THANS IN DE BINNENSTAD
Beschuit met muisjes
voor een half uurtje
stroom
De monteurs van gemeentebe
drijven Middelburg, die 't elek
triciteitsnet van 127 op 220
Volt ombouwen, zijn enkele
malen geconfronteerd met niet-
alledaagse situaties. Zo waren
enkele monteurs juist van plan
in een straal, de stroom uit. Ie
schakelen, toen een collega een
huis kwam uithollen, roepend:
„Even wachten, kan de kabel
nog een7 half uurtje stroom le
veren. In dat huis moet een
baby geboren worden en de
dokter heeft daar elektriciteit
bij nodig"...
Wel, de kabel bleef nog een
half uurtje „aan", de baby
werd geboren (een dochter) en
de monteurs kregen beschuit
met muisjes!
„GRAAG IN 1 DAG KLAAR,
want het is m'n broodwinning.
Gegroet!"
Het was een op het deksel
van een schoenendoos ge
schreven verzoek van een Mid
delburgse zakenman, toen deze
week de monteurs van de hoofd
stedelijke. gemeentebedrijven
zijn winkel binnenstapten om de
ombouw (van 127 op 220 Volt)
van het elektrisch net té verzor
gen. De zakenman had het
kaartje bevestigd aan een elek
trische machine: ongerust had
hij zich bepaald niet hoeven te
maken, want als er zich geen
vreemde dingen voordoen, ma
ken de monteurs de zaak in één
dag gereed. Ondanks het feit,
dat ze nu met hun bekende om-
bouwwagen de buitenwijken
hebben afgewerkt en de binnen
stad ingetrokken zijn. Het cen
trum, waar de zakenpanden ge
vestigd zijn en waar ze veel
meer dan elders tijdrovende
werkjes moeten opknappen zo
als het omschakelen van elektri
sche machines, drukpers en zet
machines, tandartsboren, droog-
kappen in kapsalons enzovoort.
Het bereiken van dc binnenstad bete
kent voor de net-ombouwers, dat ze
nu meer dan de helft van Middel-
burgs huizen op 220 Volt hebben
1 overgeschakeld. In mei 1959 zijn ze
er mee gestart en op het eind van
1963 hopen ze er mee klaar te zijn,
zo deelden ous ir. O. S. Hoogerwerff,
de directeur van gemeentebedrijven,
en de heer K. Meyer, technisch
hoofdambtenaar (met wie we een
„tochtje" langs de ombouwploeg
maakten) mee.
Capaciteit
De ombouw van 127 op 220 Volt is
noodzakelijk, omdat liet eerste volta
ge hoe langer hoe meer verdwijnt.
Meu is er dus toe overgegaan, om:
kosten te sparen, die anders
gemaakt moesten worden voor
liet construeren van speciaal
voor 127 Volt geschikte appa
ratuur;
de transportcapaciteit te kun
nen vergroten. Dit is het be
langrijkste^ omdat de kabels
immers bij hogere spanning
meer vermogen kunnen trans
porteren.
Door de ombouw is deze transport
capaciteit met rond de helft geste
gen. Hoe noodzakelijk dit is blijkt
wel uit het feit, dat volgens de
berekeningen van een Franse inge
nieur het stroomverbruik gemid
deld in tien jaar zou verdubbelen. De
ombouwresultaten zijn thans voor
gemeentebedrijven Middelburg al dui
delijk merkbaar: de verliezen (kabel-
verliezen, transformatorverliezen,
meetverliezen) tonen een du-'delijk da
lende tendens. In 1955 bedroeg dit
verlies nog rond 8,3 proeent, in 1960
was het verlies rond 5% procent.
„Dit jaar zullen we in de buurt van
de 5 procent komen", verzekerde de
heer Meijer. Veel verder zal het ver
lies overigens niet dalen, omdat men
op een gegeven moment een grens
bereikt heeft.
Eén „storing"
Over de medewerking van de in
woners zijn de monteurs uiterst
tevreden, terwijl anderzijds de bur
gers tevreden zijn over de vlot
te wijze, waarop ze geholpen wor-
(Zie slot pag. 2 kol. 5
fcanthjK
Er is in de Staten een vrij dui
delijke uitspraak gedaan na
mens Gedeputeerden inzake de
eventuele oprichting van een Zeeuws
Orkest. Over dit onderwerp is het
afgelopen jaar nogal veel gesproken
meer nog gefluisterd en ook in
de Staten werden er vragen over ge
steld. Tot voor kort was echter niet
veel meer bekend, dan dat Jan Out
in opdracht van het provinciaal be
stuur deze kwestie onderzocht en dat
hangende dit onderzoek vanzelfspre
kend weinig definitiefs gezegd kon
worden. Deze week echter heeft Ge
deputeerde Van Poelje verklaard, dat
hoewel het eind
rapport van de
heer Out nog niet
binnen was, het
college op grond
van interim-rap
porten toch wel tot de overtuiging
was gekomen, dat aan een Zeeuws
Orkest voorlopig niet te denken is.
Ook de Culturele Adviesraad zo
kwam tijdens de discussies vast' te
staan had dit standpunt ingeno
men: de kosten zijn voor een pro
vincie met een zo gering bevolkings
aantal te hoog, terwijl bovendien niet
zeker is of aan de eisen, die zijn
verbonden aan een noodzakelijke
rijkssubsidie, kan worden voldaan. De
zalenoutillage in Zeeland is immers
slecht en zal noodzakelijkerwijs het
aantal podiumbeurten van een even
tueel orkest beïnvloeden. Terwijl
juist het rijk op dit punt hoge eisen
stelt.
Een duidelijke uitspraak dus:
voorlopig geen Zeeuws Orkest.
Wij geloten, dat er geen reden
is om hierover ontsteld te doen en
ach en wee te roepen. Men moet op
een bepaald ogenblik weten wat in
een gewest als Zeeland wél en wat
niet kan. En wanneer Gedeputeer
den samen met de Culturele Advies
raad tot de conclusie komen dat op
dit ogenblik althans een beróepsor-
kest onmogelijk is, dan is er reden
om aan te nemen dat aan een der
gelijke conclusie een langdurig be
raad is voorafgegaan. Maar nu: wat
dan wel? Indien wij de woorden van
Gedeputeerde Van Poelje goed heb
ben begrepen gaan de gedachten uit
naar het eerst eens onderzoeken van
de uitbreidingsmogelijkheden van het
huidige Zeeuwse concertleven: de
concerten dus van de vakorkesten
van elders en de podiumgroten, als
mede die van de amateurorkesten.
En in de laatste sector wordt ge
dacht aan provinciale steun voor
constante beroepsmedewerking, zodat
het algehele peil van zulk een or
kest kan worden verhoogd. Het is
een sympathieke gedachte! Mogelijk,
dat hieraan tevens vérbonden kan
worden een bestudering van de sprei
ding: wanneer bepaalde orkesten in
de amateursfeer een meer dan ge
woon resultaat bereiken, dan is er
geen reden om het „licht onder de
korenmaat" te zetten of om in
stijl te blijven consordino te spe
len. Waarom een concert, waarop
hard is gewerkt, slechts éénmaal ge
geven Met bêtrekkelijk geringe kos
ten kan eenzelfde programma ook
elders worden uitgevoerd, al ontvein
zen we ons niet dat de moeilijkhe
den in dit verband groter zijp dan
by beroepsensembles. In de niet-
vakorkesten immers zitten leden, die
overdag een drukke werkkring heb
ben, waardoor zij óók 's avonds vaak
bezet zijn. En het gaat niet aan om
zulke leden eenvoudig op te dragen
na een concert in de plaats van hun
inwoning nog eens enkele avonden
elders te gaan spelen. Toch zou de
ze spreiding nog eens nader moeten
worden bekeken: uit een oogpunt
van subsidiepolitiek is spreiding zé
ker toe te juichen. Trouwens, er zijn
op dit terrein al goede voorbeelden
gegeven: we denken aan de Instru
mentale, die in Zierikzee en in Viis
singen voor Scheldepersoneel heeft
gespeeld, alsmede aan het Zeeuws
Kamerorkest uit Goes, dat ook reeds
verscheidene malen elders optrad.
Het is nu wel duidelijk, dat in de
naaste toekomst ten aanzien van het
orkestwezen om dit weidse woord
maar eens te gebruiken in Zeeland
de accenten op de semi-beroepssector
moeten vallen. Door uitvoeringen in
die sfeer (met die van de hier nu
reeds optredende beroepsensembles)
is het misschien mogelijk „concert
gangers" te kweken. Wie weet ont
staat er zulk een wisselwerking, dat
de roep om een beroepsorkest op
nieuw wordt gehoord, maar dan niet
bij de overheid, maar bij de bevol
king.
De Zicrikzeese kermis zal met
twee dagen wordep bekort. In
september van liet vorig jaar
werd de vrees al uitgesproken dal
dit vermaak langzaam maar zeker
zijn eigen dood zou sterven, maar
zover is het dan nog niet: men wil
het eerst nog eens met een bekor
ting proberen. In Goes heeft men de
afgelopen jaren een soortgelijk pro
ces kunnen zien, maar helaas in Mid
delburg is men zover nog niet. Daar
tiert de kermis tijdens de drukste
periode van het toeristenseizoen nog
altijd welig. Nu ja welig... De vele
goktenten en de schetterende luïd-
sprekcrinstallaties, waarmee men
elkaar overschreeuwt, zorgen eerder
voor een wild dan een welig getier.
Een lawaai, waarvan vele "Middel
burgers niet veel meer willen weten.
Wanneer zal men besluiten tot een
„bekort getier" ig
Opsporingsvlfegtuigen hebben vier van
de vijf bemanningsleden gevonden van
een zaterdag in Perzië neergestort Ameri
kaans militair vliegtuig. Het toestel was
in ontoegankelijk berggebied neergeko
men. De vier mannen waren gewond.
