PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
LEIDER GEHEIME LEGER IN PARIJS
GEARRESTEERD
Ook pro-Indonesië
betoging voor mr. Bot
In Aardenburg komt doopsgezind
broederschapshuis
Plan voor aanslag op
generaal gevonden
Willem Ruys
wijzigt koers
KENNEDY NIET
NAAR MOSKOU
Vandaag...
De kortste wegt
1
205e jaargang - no. 27
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 1 febr. '62
ADVERTENTIEPRIJS 71 cent p«r
m.m. Minim, p. advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent "meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2358 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
O.A.S. IN ALGERIJE OP ROOF UIT
Woensdagmiddag is de 30-jarige drs.
F. M. Cowan met zijn vrouw en drie
kleine kinderen van Schiphol naar
Niemc-Guinea vertrokken. Mtt ge-
j matigd optimisme heeft deze Neder-
i lander een betrekking als gouverne-
1 mentsambtenaar aanvaard. Hij ver
wacht, dat hij voorlopig vier jaar in
\Nieuw-Guinea zal doorbrengen voor
zijn eerste verlof aanbreekt.
De Franse autoriteiten hebben woensdag bekendgemaakt, dat
de leider van de O.A.S. in Frankrijk, Philippe CastïUe, is ge
arresteerd. Hij werd eergisteravond in een restaurant aange
houden. Hij was op een adres waar vooral Amerikaanse toeris
ten graag komen. Castille bevond zich in gezelschap van een
gedeserteerde legioensoldaat, dé Spanjaard Raphael Barbera
Vilar. In zijn hotel op Montmartre werd o.m. materiaal voor
kneedbommen gevonden. Ook trof de politie een plan aan voor
een aanslag op generaal Debrosse, die tot juli van het vorige
jaar in Algiers was gedetacheerd. Uit de gevonden documenten
bleek voorts, dat er onderzoekingen zouden worden verricht
naar bepaalde personen uit Algerije, die zich in Frankrijk hebr
ben gevestigd.
Castille is in september 1958 in Parijs tot tien jaar dwangarbeid
veroordeeld wegens de aanslag op Salan. Nadat hij naar Algerije
was overgebracht, slaagde hij er in uit het ziekenhuis te ont
snappen. Op 25 januari 1961 werd hij hij verstek voor diverse
aanslagen tot levenslang veroordeeld.
Castille zou destijds op Salan hebben
geschoten, maar in plaats van de op
perbevelhebber een andere Franse
officier hebben geraakt en gedood.
Naar wordt verteld, zou Castille la
ter in Spanje een onderhoud met Sa
lan hebben gehad en zijn veront
schuldiging hebben aangeboden. Zij
zouden hun ruzie bij deze gelegenheid
hebben bijgelegd.
Schatkistvulling
In Algerije hebben gewapende Euro
pese extremisten te midden van de
nog altijd voortdurende terreur,
woensdag nog geaccentueerd door
een stakingsgolf van angstige arbei
ders, bij zeven overvallen 645.000
nieuwe franken buitgemaakt, die
naar men aanneemt een noodzakelij»,
ke aanvulling van de O.A.S.-schat-
kist zullen vormen.
Voor de rechter
Welingelichte Parijse zegslieden heb
ben woensdag verklaard dat vijf
rechtse extremisten die zijn aange
houden in verband met de mislukte
aanslag op bet leven van Charles de
Gaulle in maart voor een militair
hof zullen verschijnen.
De aanslag op de Franse president
werd in september gepleegd. De
Geen aangifte
Staphorst-gericht
(Van onze Haagse redactie)
De beide slachtoffers van het „volks
gericht" in Staphorst hebben ge
meend geen aangifte te moeten doen,
hoewel hun daartoe ruimschoots de
gelegenheid is geboden. Z\j hebben
voorts de wens uitgesproken, dat
aan dc zaak geen strafrechtelijk ge
volg zal worden gegeven. Aldus deelt
de minister van justitie, mr. A. C. W.
Beerman, mede in een brief aan de
Tweede Kamer.
Voorzover de mening is geopperd, dat
de plaatselijke politie niet voldoende
actief zou zijn geweest, tekent de
minister aan, dat de politie ter plaat
se erop is gewezen, dat incidenten als
bet zogenaamde volksgericht onduld
baar zijn en dat bij herhaling daarte
gen met kracht dient te worden op
getreden, terwijl in deze grote waakr
zaamheid dient te worden betracht.
zegslieden zagen een en ander als
onderdeel van het machtsvertoon dat
de Gaullistische regering tegen het
geheime leger aan de dag legde.
Beslissing nodig
Kringen, die in nauwe relatie staan
met president De Gaulle hebben
woensdag tegenover een correspon
dent van Reuter in Parijs verklaard,
dat tot dusver, ondanks de ver
lengde geheime besprekingen tussen
de Franse regering en de zogenaamde
voorlopig;e Algerijnse regering, de
laatste zich nog op geen enkel punt
definitief heeft vastgelegd.
De situatie Is volgens deze kringen
thans zo, dat Frankrijk alles waartoe
het bereid is om Algerije vrij te laten
beslissen over zijn eigen polü ieke be-
stfeinmïng en alles wat Frankrijk kan
en wil doen om met een toekomstig
onafhankelijk Algerije samen te wer
ken, heeft duidelijk gemaakt. De be
slissing hierover is thans geheel aan
Algerije zelf, zo verklaarden zij. Re
geringsfunctionarissen noemen de ko
mende weken van groot belang in het
Algerijnse conflict.
Een radiotelefonische boodschap uit
Rotterdam aan het Nederlandse pas-
sagiersscliip Willem Rnys, deed het
schip van koers wijzigingen om uit
Indonesische wateren te blijven, zo
heeft de gezagvoerder Herman van
den Heuvel woensdag in Melbourne
verteld.
De kapitein zei dat zijn schip op 600
mijl van Colombo voer toen de red».
rij, de Koninklijke Rotterdamse Lloyd
hem opdracht gaf van koers te ver
anderen en Penang, Malakka aan te
doen, in stede van Singapore.
„Wij zijn toen 150 mijl buiten de
westkust van Sumatra gebleven", zei
hij, „omdat onze rederij vreesde, dat
Indonesië zou trachten het schip aan
te houden en in beslag te nemen".
Amerikaans vliegdekschip
wordt drijvend hotel
Op een veiling woensdag in Chicago, de grootste van overtollige
goederen van het Amerikaanse ministerie van defensie, is een vlieg
dekschip dat twee miljoen dollar heeft gekost, van de hand gegaan
voor 130.000 dollar. Het schip, een omgebouwd landingsvaartuig
van de marine, met een lengte van ruim 100 meter, werd gekocht
door de Milanese zakenman Carlo Camossi. Hij wil er een drijvend
hotel van maken. Camossi zeide dat het vliegdekschip, dat momen
teel voor anker ligt te Nort Charleston, in South Carolina, veran
kerd zal worden op ongeveer 300 meter buiten San Remo. Misschien
zullen gasten van de kust naar het schip en vice versa worden ge
bracht per skilift. Na ombouw, zal het schip de mogelijkheid tot
landing bieden aan helikopters §n een danszaal en ongeveer 200
slaapkamers hebben.
OP REIS DOOR NIEUW-GUINEA
„Ook minderheid
heeft recht op
bescherming"
Op zijn reis door Nïeuw-Guinea lieeft
staatssecretaris mr. Th. Bot Ternlna-
buan, Sorong en Sorongdoom bezocht.
Te zijner ere waren op deze plaatsen
demonstratie van de bevolking en
voerder bij besprekingen met verte
genwoordigers van de burgerij uit al
le groepen der bevolking, alsmede
met leden van de streekraad van de
Radja Ampat-eilauden. De heer Bot
gal' uitleg van de politiek der Neder
landse regering en de maatregelen,
die al zijn getroffen en worden voor
bereid.
Op spandoeken, die bij de betogingen
werden meegevoerd, waren pertinente
afwijzingen van de Indonesische eisen
te lezen en het verlangen van de be
volking tot handhaving van het recht
op zelfbeschikking. Te Sorong werd
de heer Bot toegesproken door de heer
Majalibit, die hem zei, dat de demon
stratie daar niet was tot stand ge
komen door inmenging of beïnvloe
ding door niet-Papoea's doch was
voortgekomen uit een initiatief van
de autochtone bevolking.
In zijn- antwoord wekte mr. Eot de
bevolking op, ouderling samen te
werken voor de vooruitgang van land
en volk en het bewaren van rust en
?orde. Hij wees op de noodzaak om
c k in deze tijd elkanders opva m-
gén te eerbiedigen.
Deze eerbiediging van andermans op
vattingen ook al zijn die anderen
in de minderheid is het criterium
voor een waarlijk democratische vrij
heid. Het veronachtzamen van dit
grondbeginsel, naar welke zijde ook,
zal dan ook niet worden getolereerd
en op bescherming van deze vrijheid
kan een ieder blijven rekenen.
De heer Bot zinspeelde met dit laat
ste vermoedelijk op een demonstratie
op 28 dezer te Fak Fak, waar zich
onder de betogers ook een pro-Indi
sche gi'oep met spandoeken heeft be-
vonden^die normaal heeft meegedaan.
Naar de correspondent van het A.N.P.
vernam, was dit een groep van de
Persatuan Irian Barat (Nieuw-Gui-
nea-vereniging). Het lid van de
Nieuw-Guinea-raad voor Fak Fak, de
heer Tanggahma, heeft het voorne
men, hierover een telegram naar de
Nederlandse regering te zenden.
VOOR OUD EN JONG
diplomatique het nieuwjaarsdi-
g ner aangeboden. Foto: het vorS
stenpadr begroet de diplomag
S tieke vertegenwoordigster van
Indonesië, Laili Roesad. Sg»
Vakantie- en conferentieoord
met 150 slaapplaatsen
Iu de fraaie bosrijke omge
ving van do Eltlerschans te
Aardenburg zal binnen af
zienbare tijd een doopsge
zind broederschapshuis wor
den gebouwd. De plannen
hiervoor liggen reeds kant en
klaar gereed ten huize van
ds. S. A. Vis, voorzitter van
de „Van Eeghen-stïcbting",
die de bouw zal laten uitvoe
ren en zich met de exploitatie
zal belasten.
Het totaal-plan dat de doops
gezinde predikant en de stich
ting hebben uitgewerkt, om
vat een complex met 150
slaapplaatsen. Het broeder-
sehapshuis zal worden opge
trokken op de gronden ach
ter do Elderschans, waar in
1959 de landbouwtentoonstel
ling van de Z.L.M. werd ge
houden.
Op deze terreinen heeft de
nog jonge stichting een per
ceel grond ter grootte van 4
ha aangekocht. Inmiddels is
de stichting op dit terrein be
gonnen met de aanleg van
een openbare camping, die
men omstreeks Pasen gereed
hoop te hebben en die dus
nog dit jaar in gebruik wordt
genomen.
De bouw van het broederschaps
huis is overigens nog afhankelijk
van de rijksgoedkeuring. De stich
ting koestert wel de stille hoop,
dat die nog dit jaar kan worden
verkregen.
1-Iet hoofdgebouw van het broe
derschapshuis frontgebouw
omringd door 3 vleugels zal
worden ingericht met 83 slaap
plaatsen. De totale lengte van dit
hoofdgebouw zal 75 meter bedra
gen. De begane grond van het
hoofdgebouw wordt ingericht als
conversatiezaal, eventueel uit te
breiden met een buitenterras.
Daarboven komt een aantal eeu-
persoonsslaapkamers met kamers
voor leiders van groepen e.d. De
vleugels links en rechts daarvan
worden volledig ingericht als
slaaphuizen met een gang in het
midden. In de achterste vleugel
komen de eetzaal, een uitleenbi
bliotheek en een kantine (kamp
winkel). Het keukencomplex is
geprojecteerd in het achterste ge
deelte van deze vleugel. Boven de
ze keuken komen slaap- en speel
zalen voor de jeugd en het verblijf
van de chef-keuken. Deze boven
verdieping zal te bereiken zijn via
een aparte ingang aan de achter
zijde van de vleugel. Het gehele
hoofdgebouw zal centraal worden
verwarmd.
Los van dit hoofdgebouw zijn 2
aparte slaaphuizen geprojecteerd,
waarvan er één onmiddellijk zal
worden gebouwd. Dit brengt de
accommodatie op 150 slaapplaat
sen. Het tweede slaaphuis, dat de
Zie slot pa?. 2 kol. 3)
President Kennedy heeft woensdag
tijdens een persconferentie te Wash
ington verklaard dat hij, zolang geen
betekenisvolle doorbraak in de Ame
rikaans-Russische betrekkingen zal
zijn tot stand gebracht geen bezoek
aan de Sowjet-Unïe zal brengen.
De persconferentie werd onder meer
bijgewoond door Kroesjtsjews schoon
zoon en hoofdredacteur van het Rus
sische staatsblad „Izvestia" Alexei
Adzjoebei.
Amerikaanse kernproeven
zijn geen koopje
Het Amerikaanse bureau voor atoom
energie heeft dinsdag verklaard dat
de Amerikaanse ondergrondse kern
proeven meer tijd en geld hebben ge
vergd dan men oorspronkelijk had
verwacht. De verklaring over de on
dergrondse proeven werd gepubli
ceerd in het jaarverslag over 1961
van liet bureau.
is het 300 jaar geleden
dat het Fort Zeelandia bij Tai
nan op het ilha Formosa
(schoon eiland), na een drie
maanden lang beleg door een
leger van 25.000 man, moest
capituleren. Daardoor ging ge
heel Formosa voor de Oost-In
dische Compagnie verloren. De
laatste Nederlandse gouver
neur, Frederik Coyett, die met
zijn troepen vrije aftocht had
gekregen, werd ten onrechte
door de Raad van Justitie te
Batavia verbannen. Later werd
hem op aandrang van stad
houder Willem Hl gratie ver
leend.
ftitltlijl
De Statenzitting is gisteravond te
gen zevenen gesloten, nadat de
provinciale begroting zonder
veel moeilijkheden was aanvaard.
Eigenlijk was er maar één punt,
waarop Gedeputeerden een wat kri
tisch geluid te horen hadden gekre
gen, een kritiek die afkomstig was
van de antirevolutionaire heer Hom
mes. Hij had zich namelijk afge
vraagd het was niet de eerste
keer dat hij in deze zin sprak of
Gedeputeerden tijdens hun onderhan
delingen over diverse zaken met de
heren in Den Haag niet al bij voor
baat „te zacht" waren. Wij herinne
ren ons hoe hij in een vorige zitting
in hetzelfde verband een variant had
gebruikt, op het
oude versje „De
heren van Ter
Goes zijn zo zacht
als appelenmoes".
Te meegaand dus
tegenover het centrale gezag, dat ln
Den Haag zetelt. Op een beminne
lijke, maar tevens onthullende ma
nier diende gedeputeerde mr. Van
der Weel de heer Hommes van re
pliek. Hij citeerde namelijk enkele
regels uit een pas in een beperkte
oplaag verschenen boekje van mr.
J. C. van Schagen „Drie fragmenten
uit een Domburgs rijmjournaal". Dit
waren de regels:
In Zeeland loopt de kortste wegt
nu eenmaal maar zeer zelden
recht
het is ermee als op de zee
ook wind en stroom
die spreken mee
om dus niet ons goéd te verkeren
moet u wat manoeuvreren leren.
Waarom onthullend? Omdat in de
ze zes regels de Zeeuw wordt ge
schetst als een man, die in sommige
opzichten zwak is, de zwalcheid
en nu citeren wij op onze beurt Van
Schagen „waarom we hem soms
zo haten". In de afgelopen jaren is
er wel eens irritatie geweest in de
Staten en daarbuiten, omdat het col
lege de vuist niet balde en als het
enigszins kon krasse woorden ver
meed. In antwoord op dergelijke kri
tiek kon de heer Van der Weel, in
deze zaken steeds de woordvoerder
van het college, op een fijn-ironische
manier spreken over de betrekkelijk
heid van de gebalde vuist en het forse
woord, daarbij er op wijzend dat po
litiek de kunst van het mogelijke be
tekent. Maar dit inzicht van de heer
Van der Weel en het was dat van
vrijwel het hele college! was niet
alleen de vrucht van jarenlange be-
stuurservaring, het had ook te makcu
met het Zeeuw-zijn. .,Om met ons
goéd te verkeren, moet u wat ma
noeuvreren leren": toen gisteren deze
woorden in de Statenzaal klonken,
zullen sommigen hebben beseft, dat
hier niet alleen een goedgekozen ci
taat werd gebruikt, maar in wezen
tévens handel en wandel van dit vrij
wel geheel op Zeeuwse grond gebo
ren en getogen college van Gedepu
teerde Staten werden gekarakteri
seerd. Zoals iedere Zeeuw intuïtief
zal aanvoelen, dat in Van Schagens
dichtregels inderdaad een stuk eigen
Zeeuwse zwakheid wordt onthuld, een
karaktertrek echter, die in menig op
zicht óók een kracht was en nog is.
Maar het blijft de zwakheid, waarom
we onszelf „soms zo haten".
Om een speciale reden brengen wij
dit alles naar voren. Die reden
is alweer in liet citaat te vin
den: „In Zeeland loopt de kortste
wegt nu eenmaal zeer zelden recht".
Als de tekenen echter niet bedrie
gen, dan zal er binnen afzienbare tijd
een zéér rechte weg worden aange
legd, een brug die het midden-
Zeeuwse land zal verbinden met de
randstad, terwijl nu reeds aan een
verbinding Noord-Zeeland—Rotter
dam wordt gewerkt. De Statenzitting
van de laatste dagen heeft bovendien
weer dit duidelijk gemaakt: de wegen
in Zeeland worden steeds rechter,
ook in overdrachtelijke zin, zodat in
de toekomst er wellicht minder ge
manoeuvreerd moet worden, maar
ook kan worden. Aldus ontstaat een
jeheel nieuwe situatie (zij heeft reeds
contouren gekregen), waarop de
woorden van Van Schagen niet meer
of althans in veel mindere mate van
toepassing zullen zijn. Het paradoxa
le is nu, dat het college van en nu
volgen woorden uit hetzelfde gedicht
„de kronkels en de- krinkelingen,
die u in onze wegelingen, in onze
wateren, onze kreken, in onze zielen,
onze streken, kortom die u gewoon
partoet in 't goede zeeuwse land
ontmoet", dat dit college dus er hard
aan heeft meegewerkt de kortste
weg ook recht te maken. Ook in het
provinciale leven realiseren we ons
soms scherp, dat we een grenspaal
in de tijd passeren. Zulk een besef
nu was er gisteren in de oude refter
van de Middelburgse Abdij, toen de
heer Van der Weel een Zeeuws dich
ter citeerde.
Bovenstaande beschouwing is niet
zeer concreet. Wij weten en er
kennen dat. De opmerkingen
van de heer Van der Weel hebben
ons echter tot deze laat ons zeg
gen vaagheden geïnspireerd. Een
volgend maal is er gelegenheid in te
gaan op concretere zaken uit deze
Statenzitting.
De Oostduitse Volkskamer (parlement/
heeft eenstemmig een wetsvoorstel aan
vaard volgens hetwelk Oostduitse mannen
van achttien tot zesentwintig Jaar voor
militaire oefening gedurende anderhalf
Jaar kunnen worden opgeroepen. Volgens
dezelfde wet kan reservé-dienst voor een
periode tot drie maanden per Jaar worden
opgelegd aan alle andere mannen tot 35
Jaar. en voor een periode tot twee maan
den per Jaar voor de mannen tot 60 jaar.
of wat officieren betreft tot 60 jaar.