PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
RANGER III IS OP WEG NAAR DE MAAN
C0AK Middelburg nam nieuwbouw Berghuijs-
kazerne in gebruik
Maandagmiddag kan
doel bereikt zijn
Kernstop-overleg
opnieuw in impasse
Vandaag..,
NEDERLANDSE
KUSTVAARDER
OPGEBRACHT
Ommezwaai
205e jaargang - no. 23
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Paster.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.j fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Zaterdag 27 jan. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Mlnlm. p. advertentie
Ing. mededelingen driemaal tartïl.
Kleine advertenties i maximum 3
regels) 85 cent per regel met een
minimum vaD 1,25. ..Brieven bu*
reau van dit olad" 35 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C. Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-80, tel. 2358 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841(b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2. teL 6140 (b.g.g. red. 7853. adv. 5213) Oostburg. tel. 2395. Ter neuzen tel 2116 Zierikzre red tei 2425
tel 2094.
Cape Canaveral wacht in spanning op t.v.-opnamen
De Amerikaanse Ranger III is gisteravond om half tien haar reis
naar de maan begonnen. Volgens de Amerikaanse dienst voor
lucht- en ruimtevaart (N.A.S.A.) schijnt alles goed te zijn
gegaan. Het ruimteschip dat op weg zou zijn naar de maan is
bedekt met een laag goud en zilver. Het heeft ten doel televisie
opnamen van het maanoppervlak te maken van geringe hoogte
en een houder met instrumenten op de maan te plaatsen.
De eerste trap van de Ranger IH een Atlasraket, heeft vijf
minuten gewerkt. Een halve minuut later maakte de tweede
trap, een Agena B-raket, zich los. Deze raket werkte eerst twee-
en-een-halve minuut, stopte daarna een aantal minuten en
brandde daarna nog eens anderhalve minuut om het ruimte
schip de ontsnappingssnelheid te geven, bijna 40.000 kilomter
per uur.
„Reisje" van
379.078 km
De Agenaraket werd vervolgens ge
scheiden van de capsule, welke laat
ste, naar gehoopt wordt, 66 uur na de
lancering hij de maan zal zyn. De
N.A.S.A. deelde mee dat twee waar
nemingsposten in Afrika het signaal
van de Banger III hebben opgevan
gen.
Honderden technici op de basis bij
Cape Canaveral hebben in grote
spanning gadegeslagen hoe de grote
raketcombinatie 26,S meter
steeds sneller omhoogschoot in een
wolkenloze hemel. Zij konden na drie
minuten de brandende uitlaatgassen
nog zien als een klein lichtend puntje
aan de noordelijke hemel. Twee mi
nuten later was de combinatie op 250
kilometer afstand van de aarde en
was de voortstuwingsapparatuur van
de Atlas uitgewerkt.
De snelheid van de Ranger III is
39.200 kilometer per uur.
De capsule zal. als alles goed
gaat, maandagmiddag om half
vier beginnen met bet uitzenden
van beelden van het maanopper
vlak. De camera zal meer dan
honderd beelden naar de aarde
moeten zenden, tc beginnen op een
afstand van 3600 kilometer van
de maan. De laatste opname moet
worden uitgezonden op een af
stand van 21 kilometer van de
maan.
Laboratorium
Kort voordat de capsule op de maan
terechtkomt, moet zij een houder met
instrumenten, onder meer een seis-
Afrikaanse „top"
voorgesteld
Op de topconferentie vau twintig
Afrikaanse staten in Lagos, Nigeria,
is gisteren een resolutie aangenomen
om de ministers van buitenlandse za
ken van alle staten van het conti
nent uit te nodigen een bijeen
komst te houden ter voorbereiding-
van een algemene Afrikaanse top
conferentie.
mograaf, uitstoten, waarvan de val
wordt vertraagd door een remraket
om de instrumenten in onbeschadigde
staat op het maanoppervlak te laten
terechtkomen. De houder zou op de
maan neerkomen met een snelheid
van ongeveer 250 kilometer per uur.
de capsule echter met een snelheid
van bijna 10.000 kilometer per uur.
De af te leggen afstand is 379.078
kilometer. De capsule weegt 327 kilo
gram. De houder met instrumenten
43,5 kilogram, waarbij dan het be-
scliermende omhulsel van balsa, een
zeer lichte houtsoort, is meegerekend.
Het eigenlijke laboratorium weegt 35
kilogram.
Over de rivier de Main in West-
Duitsland wordt op het ogenblik hard
gewerkt aan de constructie van de
vijfde super-autobaan-brugwélke
een onderdeel zal vormen van de au
tobaan van Frankfort naar Neuren
berg. De ruim 560 meter lange brug
rust op zes paar zware pijlers; de
eigenlijke overspanning bedraagt 143
meter. De kosten van dit kunstwerk
bedragen 11 miljoen mark.
is het 50 jaar geleden, dat
H de Franse schrijver van blij- j
spelen Alexandre Bisson te Pa- j
rijs overleed.
I MORGEN
....is het 375 jaar geleden, dat i
H de Engelse kolonel William
Stanley van het Staatse leger
H Deventer aan de Spanjaarden
overgaf. Dit voorbeeld werd j
gevolgd door de Engelse kapi- i
s tein Rowland York, die verra-
H derlijk de schans, welke Zut-
phen bedreigde de Spanjaar- i
H den in handen speelde.
Pl.C.-zaler dagnummer
PARIJS EN
F.L.N. EENS
OP 3 PUNTEN
In kringen die nauwe betrekkingen
met de Franse regering onderhonden
is gisteren meegedeeld dat Frankrijk
en de Algerijnse opstandelingen bij de
enkele dagen geleden hervatte be
sprekingen overeenstemming hebben
bereikt over drie belangrijke punten.
Deze punten zijn: De Sahara valt on
der de soevereiniteit van Algerije, er
komen waarborgen voor de bescher
ming van de rechten en de bezittin
gen van de Europese minderheid en
de marinehaven van Mers-el-Kebir
wordt aan Frankrijk verpacht. In ge
noemde kringen werd vernomen dat
het belangrijkste punt waarover men
nog geen overeenstemming heeft be
reikt, dat van de duur en de uitoefe
ning van de uitvoerende macht in de
overgangstijd tussen een staken van
het vuren en een volksraadpleging
over zelfbeschikking is.
Enkele Franse ambtenaren achten
het mogelijk dat ongeveer half fe
bruari. een akkoord tussen Frankrijk
en de opstandelingenregering zal
worden gepubliceerd.
De kustvaarder „Marïscal Lopez"
(500 t.) uit Rotterdam is gisterocli-
ten door de Fransen opgebracht naai'
de Algerijnse haven Mostagaiiem, zo
verneemt het Franse persbureau
A.F.P.
Het had behalve een lading appelen
4 ton munitie voor Casablanca aan
boord. Het schip kwam van Genua,
Bij de rederij, van Nfeyelt Goudriaan
in Rotterdam, was gisteravond nog
niets bekend over het opbrengen van
één van haar schepen.
Kind overleed na val
in bak met water
In een onbewaakt ogenblik is het ne
gen maanden oude zoontje van de fa
milie P. G. van den Berg- uit Meppel
in een met heet water gevulde was
bak gevallen. Met zeer zware brand
wonden werd het kind in het diaco-
nessenhuis in Meppel opgenomen,
waar het is overleden.
Westers aanbod verworpen
Russen praten
over „proeven
hervatten"
Li ambtelijke kring te Washing
ton is men van mening, dat de
Russen de drielandenconferen-
tie in Genève over een kernproe-
venverbod zo goed als getorpe
deerd hebben, doordat zij het
aanbod van het westen om de
besprekingen te combineren
met onderhandelingen over een
algemene ontwapening hebben
verworpen.
nHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirjiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiijli
Als alles goed gaat
JOHN GLENN VANDAAG
DRIEMAAL OM AARDE
§j De kansen staan goed dat de Amerikaan John G. Glenn §f
g vandaag zijn ruimtevaart kan maken. De voorbereidingen g
g verliepen, gisteren naar wens. Men ontmoette geen nieuwe g
M moeilijkheden met de apparatuur en luit.-kol. Glenn ver- M
g keerde in blakende welstand. Bovendien waren de weers- M
g verwachtingen voor vandaag gunstig. Als de proef door- g
gang kan vinden, zal de lancering plaatshebben tussen M
1 13.30 en 18.30 onze tijd. Men wil Glenn driemaal om de §j
g aarde laten cirkelen. (Zie ook pagina 3).
lIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllM
-De Russen hebben hiermee duidelijk
laten blijken, zo wordt van gezag
hebbende Amerikaanse zijde verno
men, dat zij de kernproeven niet wer
kelijk willen beëindigen. De Russen
hebben hun eigen, lang gekoesterde
standpunt verworpen, dat zij een-ak
koord over het staken van de kern
proeven alleen konden aanvaarden in
het verband van een algemene ont
wapening.
De Russische regering heeft een
verklaring over de kernproeven
uitgegeven. Zij zegt dat een sta
ken van de proeven weliswaar on
verbrekelijk met een algemene
ontwapening is verbonden, maar
dat er nu al mogelijkheden zijn de
kernproevenkwestie te regelen.
Deze mogelijkheden zijn uiteengezet,
aldus de verklaring, in dc Russische
voorstellen van vorig jaar november,
die voorzien in een controle op de
ontploffingen in de atmosfeer, waar
voor geen speciaal stelsel nodig is,
maar waarbij men gebruik kan ma
ken van de middelen die al in de be
trokken landen aanwezig zijn. Inter
nationale controle zou in dit stadium
neerkomen op spionage.
Als het westen het gesprek in Genève
afbreekt, zal de Sowjet-Unie zich ge
noodzaakt zien de voor haar verdedi
ging nodige kernproeven te hervat
ten, aldus de Russische verklaring.
In Londen verwacht men, dat Enge
land en Amerika liet komende week
einde overleg zullen plegen over de
Russische houding in Genève. Men is
in Londen van gevoelen, dat de Rus
sen geen belang meer stelllen in een
akkoord over een verbod van kern
proeven.
Een Egyptische archeologische expedi
tie heetf bij Buhen in Nubië overblijfse
len van een oude stad gevonden. Een der
leden zei dat hieruit bltjkt dat de Egyp-
tenaren vier tot zeshonderd jaar eerder in
Nubië-waren gevestigd dan tot nu toe
werd aangenomen.
Bommeltjes aan de lopende
band worden vervaardigd bij
W. Luteijn en Zn. N.V., een
fabriek van suikerwerken in
Breskens. Hoe de fabriek
draait en hoc de Bommeltjes
ar uitkomen vindt U uitvoerig
In onze veertiendaagse indu
strie-reportage op pagina ze
ven.
Voorts in dit 20 pagina's lel
lende P.Z.C.-zaterdagnummer
o.in.: De rubriek Stemmen uit
de Kerken (pag. 31; ..Bommel
tjes aan de lopende band"
(pag. 7); Radio- en t.v.-ru-
briek plus Films in Zeeland
(pag. 9); Letterkundige kro-
uek en kunst (pag. 13); Kro
niek van Zwin tot Zijpe (pag.
15); Feuilleton (pag. 17) en
tenslotte dc kinderkrant op
pagina 19.
SAA<\'VVVVVVVV\\'VV>A/VVV'V\'V
Chef generale staf
nam het défilé af
I)E NIEUWBOUW VAN DE
generaal-majoor Bcrgliuijska-
zerne te Middelburg is vrijdag
niet militair vertoon overgedra
gen aan en in gebruik genomen
door de militaire administratie.
Het was een bijzondere dag zo
wel voor de leiding en het per
soneel van de Eerste Centrale
Opleidingsschool voor admini
stratief kader (de C.O.A.K als
voor de gemeente Middelburg,
waarover zowel militaire als
burgerlijke autoriteiten hun
vreugde uitten. Na de over
dracht van het nieuwe hoofdge
bouw aan het administratie-
dienstvak door generaal-majoor
G. J. J. Stoorvogel, directeur
van de dienst gebouwen, werken
en terreinen, aan brigade-gene
raal J. Brouwer, inspecteur der
militaire administratie, alsmede
een parade op de Markt, die
werd afgenomen door luitenant-
generaal G. J. Lefèvre de Mon-
tïgny, de bevelhebber van de
landstrijdkrachten, volgde op
het kazerneplein de ingebruik
neming van deze nieuwbouw.
De ingebruikneming vormde het in
drukwekkendste moment van deze
dag. Na de vlaggeparade volgde in
de ingangshal de onthulling van het
door de Middelburgse beeldhouwer
Peter de Jong vervaardigde borst
beeld van de naamgever van de ka
zerne: generaal-majoor G. Berghuys.
Deze onthulling geschiedde door de
echtgenote van de in 1953 overleden
generaal, mevrouw C. Berghuijs-
Vels Heijn. Begeleid door de com
mandant van de le C.O.A.K., kolonel
J. Pottebooni (die haar vooraf bloe
men had aangeboden) trok mevrouw
Berghuijs met een forse zwaai liet
doek weg, dat het horstbeeld tevoren
aan hel oog onttrok.
Het borstbeeld was tevoren namens
officieren, onderofficieren, korporaals
en manschappen door een deputatie
daarvan onder leiding van kapitein
P. J. A. Luijkx aan de kolonel sym
bolisch aangeboden. Kolonel Potte-
boom verklaarde hierna, dat gene
raal Berghuijs zich na de weder
oprichting van de militaire admini
stratie in 1945 bijzonder verdien
stelijk heeft gemaakt voor de reorga
nisatie van het - dienstvak, hetgeen
werd erkend door zijn benoeming tot
generaal-majoor in 1948. „De in
standhouding van deze onderwijsin
richting en het afleveren van voor
zijn taak berekend administratief ka
der aan de legeronderdelen is het
levenswerk geweest van generaal
Berghuijs", -aldus betoogde kolonel
Potteboom.
Voor de opbouw
Deze rede werd beantwoord door
de oudste zoon van generaal
Berghuijs, luitenant-kolonel N. J.
Berghuijs, die mede namens zijn
moeder kolonel Potteboom dank
bracht voor de wijze, waarop de
familie bij de plechtigheid betrok
ken is geworden. Tol de man
schappen zei overste Berghuijs:
„Ik lioop, dat de generaal niet
iemand voor U is, die men niet
kent. Moge hij U steeds herinne
ven aan de man, die met liefde en
toewijding een belangrijk deel van
zijn leven heel't gegeven voor de
opbouw van de militaire admini
stratie".
CZie slot pag. 4 kol. 1
Burgemeester Lockcfecr van Hulst
heeft gisteren in zijn nieuw
jaarsrede de verbinding van
Zeeuwsch-Vlaanderen met overig
Nederland ter sprake gebracht.
Daarbij kwamen twee punten in het
bijzonder naar voren, namelijk de
wegverbinding Zeeuwsch-Vlaanderen
met Antwerpen en de vaste verbin
ding over de Westerschelde. De bur
gemeester herinnerde in dit verband
aan een brief, die het gemeentebe
stuur vorig jaar van rijkswaterstaat
had ontvangen, in welk schrijven
werd medegedeeld, dat over de weg
naar Antwerpen was gesproken in
Beneluxverband, terwijl voorts de
Nederlandse minister van Verkeer en
Waterstaat er bij zijn Belgische
ambtgenoot met klem op had aange
drongen de aanleg van deze verbin
ding te bevorderen. De heer Locke-
feer verklaarde
gisteren daarover
verheugd te zijn,
maar wilde nu nog
een stap verder
gaan en bepleitte
daarom totstandkoming van een vas
te Scheldeverbinding in het kader
van de Benelux-unie. In dit verband
wees hij op de Belgische plannen
voor een nieuwe tunnel ter hoogte
van Liefkenshoek naar Lillo. „Ik
kan mij namelijk niet ontdoen van de
gedachte, dat een oeververbinding in
het oosten eerder te verwezenlijken
zal zijn dan over de brede Wester-
seheldemonding", aldus de burge
meester.
Waarom het ons nu gaat is, dat
burgemeester Lockefeer zich
hier een pleitbezorger toont
voor een nauwe samenwerking met
België ter ontsluiting van Zeeuwsch-
Vlaanderen via dit nabuurland, Dat
is daarom zo opvallend, omdat hij in
vroeger jaren meer dan eens heeft
betoogd geen voorstander te zijn van
zulk een ontsluiting. Wij hebben'
daarom nog eens nagezocht wat dc
heer Lockefeer vijf jaar geleden hier
van heeft gezegd op 29 januari
1957 als lid van de Staten van
Zeeland en daarbij bleek ons, dat hij
het destijds geen „fraaie vertoning"
vond wanneer men de Nederlanders
een weg over België wees om in Ne
derland te komen. Letterlijk zei toen
liet statenlid Lockefeer:
„Ik vind dit iets wat wij niet moeien
hebben. De zuigkracht van België is
in ónze gebieden toeli al groot ge
noeg. Ik zou daarom graag zien, dat
de minister het zou kunnen opbren
gen, dat Zeeuwsch-Vlaanderen dat
werkelijk ontsloten moet worden
voor die ontsluiting zijn kans krijgt
over eigen nationale bodem".
Men begrijpe goed: wij hebben geen
enkele behoefte om de heer Locke
feer ernstig te onderhouden over zijn
ommezwaai. In de politiek kan het
soms héél nuttig zijn niet te veel aan
starre opvattingen vast te houden,
omdat een zekere souplesse meer be
wegingsvrijheid veroorlooft. Maar
wat ons wél interesseert is het waar
om van deze verandering.
Er zijn twee mogelijkheden. In het
eerste geval is de burgemees
ter zo getroffen door dè regio
nale kansen in Beneluxverband,
waarop de laatste tijd inderdaad
sterk de aandacht valt, dat hij nu zijn
nationale gevoelens daaraan gaarne
ondergeschikt maakt. Overigens
blijft het dan nog de vraag of een
gemeenschappelijke tunnel bij Ant
werpen de ideale oplossing is van het
Zeeuws-Vlaamse „ontsluitingspro
bleem", maar daarop komen wij hier
onder nog nader terug. De tweede
mogelijkheid gaat uit van een nega
tieve oorzaak: -in dat geval ziet de
burgemeester zo weinig heil meer in
activiteiten van de Nederlandse re
gering ten aanzien van deze kwestie
dat hij nu maar in arren moede de
blik zuidwaarts heeft gericht. Maar
dat nu zou een volstrekt vérkeerde
overweging zijn.
Er is namelijk, dunkt ons, geen
enkele reden om van de Neder
landse regering in dit opzicht
niets meer te verwachten. Dat is nog
zeer onlangs gebleken, toen minister
Korthals in de Tweede Kamer toe
zegde na te zullen gaan of de studie
voor een vaste oeververbinding als
nog kan worden „verdiept". Maar te
vens moet men zich vooral realiseren
dat deze zaak van de verbinding over
de Westerschelde een aangelegenheid
is van langzaam groeiende inzichten
en in dit verband moet vreemd ge
noeg nog weer eens op de Ooster-
scheldebrug worden gewezen. Het
staat voor ons namelijk vast, dat
een eventuele vaste verbinding
door of over de Westerschelde
moet worden gezien als een schakel
in dc centrale weg. die door de pro
vincie Zeeland met zoveel nadruk
wordt gepropageerd. De Oosterschei-
debrug nu, die binnen de Zeeuwse ge
zichtskring is gekomen, is precies zo'n
schakel! Maar de ketting zal pas ge
reed zijn als de centrale Zeeuwse
weg aansluiting zal geven op het gro
te Belgische wegennet. Met deze for
mulering is tegelijkertijd de vraag be
antwoord, die hierboven werd gesteld,
namelijk of een gemeenschappelijke
tunnel bij Antwerpen dé oplossing,
zou zijn. Wij menen van niet. Wij me
nen, dat alle krachten gebundeld
moeten worden om de „centrale weg"
(te verwerven, óók de krachten uit
het Land van Hulst. Mocht de heer
Lockefeer het hiermee niet eens zijn
en mede op grond daarvan tot eeu
nieuw standpunt hebben besloten,
dan betreuren wij dat. En in dat ge
val moeten wij erkennen heel wat
meer te voelen voor zijn opvattingen
uit 1957 dan voor zyn betoog van
1962. Want óók de Zeeuwse conceptie
van de centrale weg past aanzienlijk
beter in de Beneluxsfeer dan een
deeloplossing via Antwerpen.