Rokken óver de kniezegt Dior Prof. Vening Meinesz: de man die duizend keer onderdook KLANKBORD NOG NIET ZEKER OF A.V.R.O. DE SHAWL" ZAL UITZENDEN VRIJDAG 26 JANUARI 1962 PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT 3 BEROEMD DOOR ZWAARTEKRACHT ONDERZOEKINGEN Nederlandse geleerde kreeg Amerikaanse Vetlese-prijs (Van een medewerker) Toen in 1910 aan de Delftse student F. A. Vening Meinesz vlak voor het behalen van zijn diploma civiel ingenieur, door zijn hoogleraar iii de geo desie de vraag werd gesteld, of hij medewerking wilde verlenen aan een zwaartekrachtonderzoek, teneinde een betere voorstelling te krijgen van de vorm van de aarde, had hij geenszins het vermoeden, dat deze arbeid heel zijn verdere leven in beslag zou nemen. En nog minder kon hy voor zien, dat hem op 74-jarige leeftijd, na reeds diverse onderscheidingen te hebben ontvangen, door de beroemde Columbia-universiteit te New York voor zijn pionierswerk de Vetlese-prijs zon worden toegekend een Ame rikaanse versie van de Nobelprijs, die hij deze week persoonlijk in ont vangst heeft genomen. Voor zijn vertrek naar New York hadden wij het voorrecht, op enkele uren van zijn kostbare tijd beslag te mogen leggen. Daartoe ontving hy ons in zijn woning te Amersfoort, waarvan de toegangspoort de naam van „Bremberg" draagt. In alle een voud trad hij ons tegemoet:.een lan ge schrale man met slechts weinig, kort, grjjs haar, zonder baard of snor, maar wel een bril dragend en een blauw gestreept kostuum, dat hem heel gemakkelijk zat. Levensloop Wat wilt U weten? zo begon hij. „Over m'n werk aan boord van die onderzeeboten is vóór de oorlog al zo veel geschreven. Toch iets van m'n levensloop? Voor de jongere genera tie? Nu dan, ik ontving mijn opvoeding- in Amsterdam, werd in Delft inge nieur en toen ik met die metingen begon, dacht ik, dat het een kwestie van een jaar of drie wetenschappelijk werk zou zijn. Ik veronderstelde na melijk, dat de bodem van ons vlakke landje geen grote afwijkingen verto nen zou, maar de structuren bleken nogal ingewikkeld. Alvorens ik met alles gereed was waren er ruim tien jaar verstreken (1921). Nadat ik aan de hand van mijn ervaringen een proefschrift geschreven had, vroeg ik me af, of een dergelijk onderzoek ook op zee kon worden verricht. Dit zou nog van veel meer betekenis zijn voor het bepalen van de vorm der aarde. Dat bleek inderdaad mogelijk, met name aan boord van een onder zeeboot; daar zulk een boot tot 60 meter diepte kon duiken, waar je geen moeilijkheden meer hebt met grillige golfbewegingen. Dank z\\ de grote medewerking der Koninklijke Marine, heb ik op deze manier tal van reizen ge maakt, de eerste met comman dant de luit. ter zee le klas L. A. C. -M. Doorman, een broer van „de held van de Javazee". De langste twee waren die met de K 13 via het Panamakanaal naar Nederlands Oost-Indië en die met de K 18 via de oostkust van Zuid- Amerika naar Kaapstad, YVest- Australië en zo naar Oost-Indie. Die eerste reis duurde 7 maanden en commandant was de luit. ter zee le klas L. G. L. van der Kun, die thans in Voorburg woont. De tweede lange reis nam 8 maanden in beslag en toen was de luit. ter zee le klas Hetterscliey comman dant. Met Fransen Met een Franss onderzeeboot heb ik bovendien enkele weken in de Mid dellandse Zee onderzoekingen ver richt en Franse geleerden in dit werk ingeleid. En met een Italiaanse boot was ik daar ook nog een dag op stap. De Russen gingen op eigen houtje aan het werk, nadat ze het nodige uit m'n publikaties hadden gepeurd. Want dergelijke onderzoekingen had den voorheen nog nimmer plaatsge had. Ik pionierde er maar op los. En ik ben daarom naast de marine de rijkscommissie voor geodesie zeer erkentelijk, dat zij me ook buiten ons land zo de vrije hand liet. Na dit waarnemingswerk de tweede wereldoorlog maakte er een eind aan volgden er vele jaren van intensieve studie, ten einde een inzicht te krijgen in de grote processen, die zich in de aarde voltrokken en om na te gaan hoe bijvoorbeeld de zgn. diepzeetroggen, geulen tot 10.000 meter, in de westelijke Pacific ontstonden. Met als uiteindelijke conclusie waartoe ik kwam, dat er nog steeds een enorm stro mingsproces in do aarde optreedt, waardoor ze blijft krimpen, zij het dan ook maar enkele centime ters per jaar. Dit als gevolg van afkoeling der aarde door uitstra ling. RELATIVITEITOp een ontvangst in New York vroeg de gastvrouw min zaam aan Albert Einstein haar nu toch eindelijk zijn relativiteitstheorie eens te verklaren. Waarop de grote mathematicus aldus reageerde: „Mevrouw, ik liep eens met een blinde vriend buiten de stad en zei, dat ik wel zin had om een glas melk te drin ken". ..Melk?" zei m'n vriend, „drinken, dat ken ik, maar wat is melk?" „Een witte vloeistof", zei ik. „Vloeistof dat ken ik: maar wat is wit?" „De kleur van de veren van een zwaan". „Veren ken ik, maar was is een zwaan?" „Een vogel met een gebogen nek. „Nek. dat weet ik, maar wat is gebo gen?" Daarop verloor Ik mijn geduld, greep hem bij de arm strekte die uit. „Dit is recht", zei ik en boog daarop zijn arm. „en dit is gebogen". „Aha", zei de blinde man. „Nu weet ik w+ï if, iew ^llllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllljül 1 De beroemde Amerikaanse 1 Columbia-universiteit g g heeft aan de Nederlandse g g geleerde prof. dr. F. A. 1 H Vening Meinesz de Vetle- g se-prijs, de Amerikaanse M g tegenhanger van de Nobel- prijs, toegekend. Prof. Ve- g g ning Meinesz ontving de g Vetlese-prijs, die in het g bijzonder voor wereldpres- H taties op het gebied van de g aardkundige wetenschap- pen is ingesteld, voor zijn Nadat ik al in 1927 benoemd was tot pionierswerk op het ge- buitengewoon hoogleraar te Utrecht i,:pri vnn w werd ik iu 1938 tevens tot buitenge- H woon hoogleraar te Delft benoemd, kruchtonderzoek. Prof. welke ambten ik tot resp. 1939 en g Vening Meinesz, die de 19o i heb vervuld. Als je ouder wordt, -9 moet je in vele functies terugtreden. pnjS mOGt dGlGll met- de Heiaas echter is het een kwaal, der i Britse geleerde Sir Harold ouden, dat ze dat zo moeilijk doen. ,ror, rwv,i«.;,i«-o Op 60-jarige leeftijd zeggen de mees- S an Camblldge, ten dat ze langzamerhand weg wil- H heeft de gouden medaille len, maar wanneer ze dan toch blij- p,, nan tvpüs van bi ïna, pen ven hangen en ongemerkt 74 jaar ®n Pr,JS ™noijna een zijn geworden, ontstaat by hen de M ton gisteren in New York gedachte, dat ze het nog zo goed in ontvangst genomen, doen. Ik word straks ook 75 jaar. Laat ik <lus oppassen. llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinllllllllllllllllllllif NA MOORDEN IN DUITSLAND T.V.-spel van Durbridge werd ongelezen gekocht (Van onze t.v.-medewerkster) Heeft Francis Durbridge, de schrij ver van vele hoor- en televisiespelen waarin nogal wat moorden gepleegd plegen te worden, ook twee werkelij ke moorden min of meer op zijn ge weten? En mag de AVRO, die Dur- bridge's t.v.-vervolgspel „De shawl" aankocht, dit spel ook, gewijzigd of ongewijzigd uitzenden, nn in Duits land net twee mensen vermoord zijn gevonden met een shawl om de hals, precies zoals de mannequin Fay Collins door Durbridge „vermoord" werd Achtenveertig uur na de ontknoping van „De shawl" voor de Duitse t.v., werd in Oberhausen het lijk gevon den van Paul Voger, een veertigjari ge stukadoor: hij was gewurgd met een shawl. Woensdagavond vond men te Wilhelmshaven het ontklede en zwaar verminkte lichaam van In- grid Ring, een zeventienjarig school meisje. Ze was op de speelplaats van de Albrechtsschool gewurgd met een shawl. Woensdagavond ook werd al de dader gearresteerd, een vader van twe'e kinderen. De politie sprak na de arrestatie, en, naar men aan mag ne men, na liet eerste verhoor, over een duidelijk verband tussen de moord en Durbridges t.v.-spel. Niet gezien Bij de AVRO deelde men ons me de, dat men het stuk „De shawl" aangekocht had, of althans ge claimd, om de naam en reputatie van de schryver, Francis Dur bridge. Als Durbridge een nieuw stuk geschreven heeft, dan gaat het er om wie van de omroepver enigingen er het vlugst bij is. Zo vlug in dit geval, dat noch Siebe van der Zee, het hool'd van de AVRO-t.v.-sectie, noch Ton Len- sink, de dramaturg, het stuk ge zien of zelfs maar gelezen heeft. De uitzending te eniger tijd in dit seizoen, zal wellicht doorgaan, al zal men zien of men de moordscène iets minder sensationeel en psycholo gisch aangrijpend presenteren kan. Geen invloed Commissaris Mol, een man die nogal wat Amsterdamse moorden en daar waren ook nogal wat sensatio nele bij behandeld heeft, zag de WEGENBOUWERS WILLEN EEN WEGENFONDS De Nederlandse Vereniging van We genbouwers zou de vorming van een autonoom fonds voor de wegenbouw toejuichen. Deze wens bestaat al lang en heeft nog een extra actualiteit ge kregen in de jaren van de bestedings beperking, toen de overheid tegen de wegenbouwers moest zeggen: „zoek maar werk in het buitenland". De aantrekkelijkheid van eén wegen fonds is voor de wegenbouwers voor namelijk gelegen in het feit dat zulk een fonds planning over een langere termijn mogelijk zou maken. Deze wensen zijn gisteren in Den Haag naar voren gebracht door de voorzitter van de Nederlandse Ver eniging van Wegenbouwers, ir. H. D. Prins, tijdens een persconferentie welke belegd was naar aanleiding van liet 25-jarig bestaan van deze vereniging. „De wegenbouw is geheel afhankelijk van de inkomsten en de inzichten van de minister van finan ciën. Elk jaar opnieuw moet. een be groting worden goedgekeurd. Een fonds zou een financiering op lange termijn meer verzekeren en daarmee ook voor ons het werk gemakkelijker mak«n", alflu» ir. Urine. invloed van de t.v. op de mens niet zo verderfelijk. „Als ik op straat loop, of fiets en ik kijk dan eens naar binnen in de huiskamers waar de t.v. aanstaat, dan zit zeker de helft van de mannen (moe van het werk, denk ik) te knikkebollen. Misdaad of al thans de uitvoering ervan, is natuur lijk ook iets dat men „leert" van voorbeelden. Er zit dan ook in de film of zo'n t.v.-spel zeker „lering" ten kwade, maar misschien ook ten goede, omdat zo'n film of spel toch vrijwel altijd eindigt met de ar restatie van de dader. Een would- be-misdadiger kan er toch ook uit „Ieren" dat hij voor de bijl gaat. Prof. nir. W. H. Nagel, hoogleraar in de criminologie te Leiden, ook bekend als romanschrijver J. B. Charles, en ook zelf wel optredend voor televisie in kunstprogramma's zag liet ernstiger in. Hij meent dat de invloed van televisie op de men sen groter is en ook wijder verbreid dan die van film. Het Wereldgebeuren IjHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIllll M ,,Het landbouwwerktuig" M R.A.I.-deuren onder j belangstelling bezweken H Het Europlein te Amsterdam M wordt sinds maandag j.l. iede- m re ochtend als het ware over- spoeld door duizenden vreem- delingen die de tentoonstelling M „Het landbouwwerktuig" in de R.A.L gaan bezoeken. De in- gang van het grote tentoon- stellingsgebouw is nauwelijks berekend op de enorme menig- te die zich iedere ochtend weer voor de grote glazen toegangsdeuren verdringt. §i Woensdag bezweken twee deu- ren dan ook voor het geweld dat enkele duizenden wachten- den er op uitoefenden. De af- gelopen drie dagen heeft de tentoonstelling reeds bijna 40.000 bezoekers getrokken. liiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiili De 36-jarige lieer A. M. Bruin uii Wieringencerf was donderdag dt 50.000ste bezoeker op de tentoonstel ling „Het landbouwwerktuigin liet Amsterdamse RAI-gebouw. Hij was vergezeld van zijn echtgenote. Uit handen van de heer B. Flapper, adj.- dir. van de RAI ontving de gelukkige bezoeker een envelop met inhoud. Foto: Op een oude trekker, die in de hal staat opgesteld, liet de heer Bruin zijn vrouw duidelijk van zijn grote blijdschap blijken. „Buitengaats" voor jonge koopvaardij-fans De Koninklijke Nederlandsche Ree- de rs vereniging is begonnen met de uitgave van een kwartaalperiode voor de jeugd: „Buitengaats", onder redac tie v an Anthony van Kampen. De ver eniging meent dat het blad in 'n be hoefte voo»ziet, gezien het feit dat zij en de bij haar aangesloten rede rijen jaarlyks 50.000 aanvragen om inlichtingen van jongeren ontvangen. Ook de in juni 1960 verspreide koop- vaardijconrant „Vaart" (in het kader van de dat jaar door de vereniging gevoerde jeugdactieboopvaardij) trok grote belangstelling. Het nieuwe or gaan is ter kennis gebracht van het onderwijspersoneel. OOK BIJ DE SCHOENENMODE: „TWIST" Jacques Heim: „waaierlijn met petticoat" (Van onze redactrice) Welk modedetail er ook in het ge ding mag zyn de taille, de rok- lengte, de hoogte van de hak en hoe verdeeld de meningen over dat detail ook zyn mogen: nog al tijd kijken de modedeskundigen bij het beoordelen van zo'n om streden detail met een schuin oog .naar de shows van liet modehuis Dior, die traditiegetrouw op de donderdag in de modeweek ge houden worden. Ditmaal is het dan weer eens de roklengte, en sedert gisteren weet iedereen in Parijs hoe men in huize Dior daarover denkt: de rok even óver de knie, heeft Mare Bolian, tegen woordig eerste rrian by Dior, ge zegd. Wat Bohan de vrouw komend voorjaar nog meer wil laten dra gen Kleding voor overdag die een jongensachtig cachet heeft, avondkledij die er daarentegen koket en uiterst vrouwelijk uit ziet: een silhouet dat liefst een. wat verlaagde taille en een brede schouderlijn moet hebben de ruimte die vanuit die schouders valt, verdwijnt op heuphoogte in ceintuurs en korte rechte rok ken die dus, zoals gezegd, de knie dienen te bedekken. Die korte rokken krijgen' een wat hoekig ef fect door ingestikte of ingeperste plooien aan de zijkanten. Ook dat hoekige geeft wêer een wat jon gensachtig idee maar in de avonduren is de door Dior gekle de vrouw een uiterst vrouwelijk wezentje, gehuld in kleding met kantjes en ruches Bij dit alles zijn de blouses hoogst belangrijk. Overdag zijn ze ruim gesneden, worden ze over de rok gedragen en zijn ze uiterst eenvoudig: 's avonds daarentegen „bloesemen" ze als het ware uit. De Diorkleu- ren voor komend seizoen: ..lentegrijs", veel marineblauw, en verder alle tere tinten die men in een boeket lentebloe men kan vinden. Dit is géén Franse haute cou ture, maar Franse confectie voor komend voorjaar: een ge ruit kostuumpje waarvan het jasje raglanmouwen en een sjaalkraagje heeft. De rok heeft diepe plooien, er kan ge makkelijk mee gewandeld (en zelfs gefietstworden. Guy Layoche komt met kleding die ook nu weer zonder meer „draagbaar" mag worden ge noemd en waarvan de rokzoom een tikkeltje blijkt te zijn ver laagd. „Vrouwelijke" kleding die echter niet al te nadrukkelijk de lijnen van het lichaam volgt: tail leurs en mantels hebben een rech te rug, terwyl de voorbanden het vrouwelijk figuur alle recht doen wedervaren door een voortreffelij ke coupe. Ook hier treft men soms echter de „mannelijke toets" aan: bij streng getailleerde mantelpakjes waarvan de jasjes een enkelvou dige sluiting hebben, en de rok- lijn soms denken doet aan de lijn van een herenpantalon. Een ef fect dat wonderlijk genoeg weer teniet wordt gedaan door de be drukte zijden blouses die erbij worden gedragen. Mouwloze zo- merjaponnen hebben soms blou- sende lijfjes, Laroches' mantels zijn zeer elegant door hun een voud en hun afkledende lijn. Tenslotte de mode-ideeën van twee „oudgedienden" der Pa- rijse haute couture. Madame Grès brengt zwierige modellen met schuingeknipte rokken, mantels met ruime rugpanden, rokken die over de knie vallen en soms nog iets langer zijn (dat hangt van de lengte van de draagster af), brede cein tuurs en ingezette strakke tail lebanden, mantels met kimono mouwen. „Bij Jacques Heim die wel eens „leider van de conservatieve school der haute couture" is ge noemd, kan men de „waaierlijn" zien: japonnen met uitwaaierende rokken die door petticoats ge steund worden en waarvan de lengte ook tot iets over de knie gaat. Tailleurs van Heim lijken op japonnen doordat dQ rok en liet korte jasje in de taille door middel van een ceintuur worden samengehouden. En nogmaals keert het motief „twist" in de Parijse modeweek terug: de nieuwe veelbesproken dans heeft schoenen-ontwerper Roger Vivier geïnspireerd tot het ontwerpen van een schoen met „twist-Iiak" die twintig millimeter breed is en hoogstens vijf centi meter hoog. Materialen voor dit nieuwe dansschoentje: struisvo gelhuid, tygerbont en échte kilc- vorsehuid..,VM Fidel Castro als tuinarchitect H2t Edenroc-restaurant in Havan na. de hoofdstad van Cuba. waar men vroeger reusachtige bief stukken kon eten, die speciaal uit Kansas City werden overgevlogen, heet nu Ballalaika en de specialiteit van het huis is Russische Eorscht- soep. In plaats van Martini drinkt men als apératief een „Spoetnik" en de kelners spreken elkaar met „ka meraad" aan. Wanneer men er zijn handen wil wassen, staat er een man klaar met een grote tinnen kan voor het geval de waterleiding het heeft opgegeven. Dit laatste komt ondanks, of misschien wel dank zij, Fidel Cas tro nogal eens voor. Het „Edenroc"-hotel behoort „aan de werkers", zoals heel Cuba dat nu doet. Tenminste als men de gebaarde Castro mag geloven, die niet moe wordt in vele marathon-redevoerin gen dit zijn Cubanen voor te spiege len. De laatste weken is Castro op vallend kalm. Hij heeft zich beperkt tot het bezoeken van de Tropicana, een wereldberoemde nachtclub. Daar in kwam ook een éénakter voor, waarin vier Amerikaanse „ruimte vaarders" er maar niet in slagen hun ruimteschip van de grond te krijgen. Nadat dan de „gagarinbolero" is ge danst, eindigt het geheel met zang door twintig lieve meisjes, die het schone lied „Wij zijn socialisten" kwelen, met het telkens terugkerende refrein „Cuba ja, Yankee nee". Blijkbaar had de zang van deze Cubaanse schoonheden de ge baarde Castro zo aangegrepen, dat hij tot een groot karwei opdracht gaf. Een werk zo origineel, dat Cas tro op één lijn mag worden gesteld met Mao en Stalin. Zorgde Stalin voor een ijzeren gordijn en was Mao de ontwerper van een bamboegordijn, Castro had iets heel aparts om zijn land vah de „vijand" af te schermen. Castro gaf opdracht voor de aanleg van een „cactus-gordijn". Cuba is een groot eiland en het zou wat be zwaarlijk zijn de nogal rumoerige watergrens met jonge cactusplantjes vol te poten. Castro heeft zijn steke lige vitrage alleen maar laten aan leggen rond de luchtmacht- en mari nebasis Guantanamo, aan de linker kant van zijn rijk, een basis, die vol gens een oude overeenkomst Ameri kaans bezit is. Juist van de Amerikanen, die Castro niet kan luchten of zien en met welk land hy geen enkel diplomatiek con tact meer wil hebben. Waarop overi gens van Amerikaanse zrjde voorlo pig ook geen prijs wordt gesteld. Tot nu toe heeft Castro als een woe dende kat tegen zijn buurman gebla zen, maar hij heeft het nog niet ge waagd zijn nagels uit te slaan. Is de permanente aanwezigheid van de Amerikanen op de „gesocialiseerde" Cubaanse bodem al een gruwel in Castro's ogen, nog erger was het voor hem dat tientallen Cubanen dit stukje Amerika als een oud-testa- mentische vrijstad beschouwen en via de basis naar landen vluchtten, waar de persoonlijke en collectieve vrijheid niet wordt onderdrukt Het vliegveld is voor Cuba, wat voor het commu nistische Duitsland Berlijn is. Van daar dat Castro het bevel gaf dat de Amerikaanse basis geheel met cac tussen zou worden omgeven. Betrouwbare werkers (want het is al eens voorgekomen dat een werkploeg en bloc bij de Ameri kanen om asiel aanklopte) hebben in de afgelopen dagen een brede strook grond langs de basis met buldozers schoongeveegd en volge- plant met grote en zware cactussen. Dat was een secuur werkje, want het 2ijn bepaald geen siercactussen, die het werk van wachtposten moe ten overnemen. De gemeenste cactus soort uit het uitgebreide Cubaanse herbarium heeft Castro hiervoor uit gezocht. De bladeren van deze plan ten zijn vlijmscherp. Men moet toe geven dat de keus van Castro excel lent is geweest. Niemand kan door het cactussengordijn heendringen. Het is vrijwel altijd dodelijk. Zelfs de dieren worden instinctmatig ei'voor gewaarschuwd niet in de buurt te komen van deze moordbeplanting. Als Castro echter de illusie heeft ge had, de Amerikaanse soldaten wat te sarren met zijn parkaanleg. dan heeft hij zich wel een beetje verke ken. Vanaf het vliegveld hebben zij in plaats van het uitzicht op zande rige grasvlakten een aardig kijkje op een fraai aangelegde tuin. want de cactussen bloeien in velerlei kleu ren. De Cubanen die het communis tische gezeur van Gastro en zijn link se maatregelen beu zijn, zullen toch wel een mogelijkheid zoeken en vin den om Cuba te verlaten. Castro heeft in elk geval de wereld een novum gegeven: een cactus-gordijn. Als tuinarchitect heeft hij ontegenzegge lijk kwaliteiten. FIDEL CASTRO ....blazende kat Rusland eist zitting V.-raad over Kongo De Sowjet-Unie heeft donderdag ver zocht om een „onmiddellijke" bijeen komst van de Veiligheidsraad ter be- kandsllag .van da kwsatia-Kcuiga.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 3