Zeeuwse boer heeft zorgen over
structuurbederf van zijn grond
GEM SCHOOLARTS MEER OP
LYCEUM TE TERNEUZEN
oren, jievt en....
VANDAAG
VERDIEN 2MCT OP ELK
DUBBELGROOT PAK
Waar zijn onze schepen
10
PROVINCIALS ZEEUWSE COURANT
DONDERDAG 25 JANUARI 1962
STRUCTUURDAGIN GOES
Verbetering mogelijk door gebruik van
organische meststof (groenbemesting)
Op vergaderingen van de Zeeuwse boeren kan men de laatste jaren her
haaldelijk het woord „structuurbederf" horen. Met name is het structuur-
bederf van de grond actueel geworden na de langdurige regens in de
herfst van 1960 en er is vrywel geen landbouwer, die er toen niet mee ge
confronteerd Is. Dit nog jonge probleem van de Zeeuwse landbouw vormde
woensdag onderwerp van gesprek tijdens een in „de Prins van Oranje" te
Goes gehouden „Structuurdag", waarop een zestal deskundige sprekers
ieder op zijn terrein bet probleem van het structuurbederf van de grond
aan de orde stelde. De conclusie was, dat dit verschijnsel de laatste jaren
overal in Nederland is waar te nemen en dat er verschillende factoren zijn,
die invloed hebben op het structuurbederf.
Niet alleen signaleerden de verschil
lende sprekers het feit, dat de grond
actheruitgaat, maar tevens gaven
zij een weg aan om tot verbeteruig
van de structuur te komen. Met na-
mé, kwam daarbij naar voren, dat
aan de groenbemesting een belangrij
ke waarde moet worden toegeschre
ven om uit de structuurmoeilijkhe
den te komen. Daarnaast dient men
in eerste instantie te zorgen voor een
goede drainage en afwatering. Ook
kalk en gips kunnen helpen de struc
tuur van de grond te verbeteren, ter
wijl eveneens v.an positieve waarde
zijn de cultuur-technische maatrege
len.
Het probleem rond de structuur van
de grond is voor een aantal Zeeuwse
verenigingen voor bedrijfsvoorlich
ting en voor bedrijfsstudiegroepen,
in de provincie aanleiding geweest
een „Structuurdag" te organiseren,
die werd bijgewoond door enkele hon
derden boeren en die werd geopend
door de heer F. de Groene uit Wilhel-
minadorp.
De eerste van de vijf sprekers, dr.
ïr. C. W. C. van Beekom, rijkslnnd-
bomvconsulent voor de Zeeuwse Ei
landen ging nader in op de probleem
stelling rond het structuurbederf. Hij
zei dat ten aanzien van .het produk-
tiemiddel grond inderdaad aanleiding
is tot bezorgdheid bij de Zeeuwse
boer. „Velen wyten zeker niet ten
onréchte de achteruitgang in de
structuur van de grond aan de me
chanisatie. Hel gebruik van Zware
machines op het land onder natte
omstandigheden kan niet anders dan
funeste gevolgen hebben en daaraan
is eigenljjk weinig te doen, is de me
ning van dc boer", aldus dr. Van Bee
kom.
Spreker verklaarde, dat dit op
zichzelf niet Onjuist is, maar er is
de laatste tien jaar een andere
factor bijgekomen. Hy verklaarde,
dat het K.N.M.Ï. liem heeft beves
tigd. dat de gemiddelde regenval
In de laatste tién jaar groter is
geweest dan in de vergelijkbare
periode daarvoor. Maar het pro
bleem als zodanig blijft, omdat de
mechanisatie verder zal toenemen,
%ldus spreker.
Eén arbeidsgang
Een bij uitstek landbouw-technisch
ondet-Werp behandelde ir. H. Kuipers,
lector aan de landbouwhogeschool te
Wapeningen, die sprak over: „De ge
volgen van de hedendaagse mechani
satie voor de bodemstructuur". Hij be
toogde. dat de mechanisatie de moge
lijkheden om de bodemstructuur te
beïnvloeden in belangrijke mate heeft
vergroot. Deze mogelijkheden zijn er
zowel voor verbetering als voor ver
slechtering. In de praktijk maakt
men zich uiteraard vooral over deze
laatste nogal zorgen. Volgens spre
ker zijn er voor de klei- en zavel
gronden twee veranderingen te duch
ten, die. eéh verslechtering betekenen
name'ijk het natter worden van de
grond en het toeneming van de dicht-
neid of een grotere druk op de grond.
Uitvoerig wiidde ir. Kuipers ook uit
over de gevolgen van het gebruik van
machines. Mogelijk kan de boer het
daarheen leiden, dat minder machi
nes op het land komen, namelijk door
een minimaal aantal bewerkingen. In
één arbeidsgang zou men dan moe
ten zaaien, mesten, sproeien en rollen
zoals o.m. in Amerika wordt toege
past. Hieraan zitten volgens spreker
tal van technische aspecten, maar
het is de moeite waard om de aanval
te wagen om de mechanisatie de
naam van „vijand van de bodem
structuur" te laten verliezen en hem
in te schakelen om de grond op een
zo hoog mogelijk vruchtbaarheidsni
veau te brengen.
Dr. G. v. d. Berg, directeur van het
instituut voor cultuurtechniek en wa
terhuishouding te Wagen ingen,
sprak over „Structuurverbetering
door cultuurtechnische maatregelen".
Hij noemde het water een factor, die
van het grootste belang is voor de
structuurtoestand van de grond.
Spreker ging daarom in eerste in
stantie na, welke invloed van het wa
ter uitgaat en of het mogelijk is
maatregelen te nemen, die de achter
uitgang van de structuur kunnen be
perken. Als maatregelen noemde hij
èen goede kalktoestand, groenbemes
ting en bescherming van de opper-
vlaktelaag van de grond. Aan de
hand van de regenval gedurende ver
schillende perioden ging dr. v. d.
Berg na. wat de invloed is geweest
.van het water op het structuurbederf.
Hij zag echter geen reden om in pa
niek te geraken. Afgezien van de ex
treme weersomstandigheden in I960
en 1961, blyven er enkele oorzaken
over, die zonder twijfel een verzwak
king van de bodemstructuur tot ge
volg hebben gehad in de na-oorlog-
Sé periode. Spreker noemde: de toe
neming van de druk op de grond door
zwaardere werktuigen, vermindering
van de groenbemesting en stalbemes-
tingsgiften, de naweeën van de inun
daties, die op geringe diepte onder
de bouwvoor nóg niet overal zijn
verdwenen". "Daar tegenover plaatste
hij als een gunstige factor de betere
ontwatering in veie Zeeuwse gebie
den.
In de middagbijeenkomst sprak ir.
'J. A. Grootenhuis verbonden aan het
instituut voor bodemvruchtbaarheid
in Groningen, over „Organische stof-
voorzlening op het akkerbouwbe-
drijf", waarbij hij stelde,- dat de
groenbemesting de meest voor de
hand liggende en vaak. ook de goed
koopste wyze van organische bemes
ting is. Groenbemesting is een van de
mogelijkheden om de bodemstructuur
gunstig te beïnvloeden, zei Ir. Groo
tenhuis.
Vooral in droge zomers geeft de
groenbemesting vaak een hogere op
brengst, echter vrijwel nooit in natte
jaren. Zijn slotconclusie was, dat een
met zorg en geregeld toegepaste
groenbemesting op de akkerbouwbe
drijven de oogstzekerheid vergroot,
met name voor aardappelen en sui
kerbieten.
De laatste inleider eveneens over
groenbemesting was de heer K.
Buwalda, voorheen specialist voor
bodem- en bemestingsvraagstukken
van de rijkslandbouwvoorlichtings-
dienst te Goes, die „De teelt van de
groenbemestingsgewassen „behandel
de. Om structuurverval tegen te gaan
en de structuur ook te verbeteren
kunnen de akkerbouwbedrijven bin
nen het bouwplan bepaalde voorzie
ningen treffen. Spreker wees o.m. op
de teelt van graszaad, het onderploe-
gen van bietekoppen of bieteblad
en van stro. Uitvoerig wijdde spreker
uit over de keus van groenbemes
tingsgewassen, waarbij hij stelde',
dat de vlinderbloemige groenbemes-
ters de voorkeur verdienen, althans
waar deze teelt mogelijk is.
Hij was van oordeel, dat veel meer
dan tot dnsver gebruik -/al moeten
worden gemaakt van witte klaver.
De groenbemesting heeft ook land
bouwkundige waarde, aldus spreker,
namelijk bescherming tegen slagre
gens, geringere wisseling in tempera
tuur en vochtigheid, doorworsteling
van de bovengrond en een gunstiger
toestand dan normaal bij de najaars
bewerking. Nadat nog vele vragen
waren beantwoord, gaf dr. ir, S. F.
Kuipers, rijkslandbouwconsulent voor
bodem- en bemestingsvrangstukken
te Bennekom, een samenvatting.
Brand tijdens toneelrepetitie
Tyclens een repetitie van een toneel:
club in het jeugdgebouw te IJzendïJke
brak plotseling brand uit. Het bleek,
dat door de grote Hitte van de schijn
werpers het voordoek vlam had ge
vat. Met enkele emmers water werd
het vuur gedoofd.
Collecte Ned. Herv. Kerk
De collecte voor de ziekendienst In
de Ned. herv. kerk te Axel bracht,
over het tweede halfjaar van 1961
168,— op.
VERKLARING IN SCHOOLBLAD
Rector Jansen: „Medische
verzorging onvoldoende"
„Zolang de stichting schoolartsen-
dienst Zeeuwsch-Vlaanderen de
Instructie voor haar artsen ten
opzichte van de middelbare scho
len niet grondig wijzigt, zal het
Petrus Hondius-lyceum te Ter-
neuzen van de diensten der stich
ting geen gébruik meer maken".
Dit schrijft rector J. Jansen in
het jongste mededelingenblad van
genoemd lyceum. Drs. Jansen
zegt het te betreuren, dat de
schoolarts slechts eens per jaar
dé school bezoekt om de leerlin
gen een zogenaamd „krasje" te
geven, terwijl daarnaast bijvoor
beeld een jaarlijks onderzoek
van oren en ogen zeer noodzake
lijk Is.
Volgens rector JanHen heeft ook de
schoolarts, dokter J. Timmer, toe
gegeven, dat dc taak van dc
schoolarts veel uitgebreider dient
te zijn. Diens instructie verbiedt
hem echter, op de middelbare
scholen meer te doen dan het ge
ven van het bedoelde krasje. Vol
gens die Instructie Is de school-
artsendienst In eerste Instantie
opgezet voor het lager onderwijs,
tefwijl de twee schoolartsen in
Zeeuwsch-Vlaanderen reeds over
belast zijn met dit werk.
„F>n redelijke verklaring'', aldus dr*.
Jansen In het mededelingenblad,
„maar dan blijft de medische ver
zorging op de middelbare scholen
onvoldoende en de erkening voor
die paar uur werk (ruim vierhon
derd maal één gulden per leer
ling) zeer hoog".
Aangezien ook het bestuur van de
oudervereniging deze gang van
zaken vreemd; voorkwaïn, is in
andere streken van het land ge
ïnformeerd naar hetgeen de
schoolartsen daar op de middelba
re scholen doen. Daaruit bleek,
dat praktisch overal een inten
siever onderzoek wordt verricht.
Op de daarop volgende vraag aan
de Zeeuws-Vlaamse stichting of
de taak ten behoeve van de mid
delbare scholen kan worden uitge
breid, volgde een ontkennend ant-
woord. Toen bovendien daarna
werd vernomen, dat de dienst voor
de volksgezondheid dezelfde dien
sten als de Zeeuws-Vlaamse
schoolartsen gratis verricht, werd
de stichting meegedeeld, dat het
Petrus Hondius-lyceum In het
vervolg van haar "diensten geen
gebruik meer zal maken.
Rector Jansen zegt deze gang van
zaken zeer te betreuren en le zul
len blyven streven om een school-
arts^aan het lyceum te verbinden.
Maar dan zal eerst de Instructie
voor de betreffende artsen gewij
zigd moeten worden. Drs. Jansen
besluit met de hoop, dat spoedig
een derde schoolarts voor
Zeeuwsch-Vlaanderen wordt aan
gesteld.
Hedenavond zal de K.R.O.-trievisie
een uitzending wijden aan het stuk
„De vuurtorenwachter" van Robert
Ardrey onder regie van Luc van
Gent. ,JDe foto toont in een scène
van het stuk v.l.n.r.: Elly van Stelen-
tenburg als mrs. KirbyRie Gilhuis
als Anne Marie, Johan Schmitz als
dr. Kurtz, Hans Tiemeyer als ka-pi-
tein Joshua en Rob de Vries als
Charleston:
Havenmeester
R. J. L. Brouwer
van Terneuzen overleden
Op verzoek van de nabestaanden
wordt eerst nu medègédèeld, dat in
de nacht van zaterdag op zondag
plotseling Is overleden dè heer R. J.
L. Brouwer, havenmeester B. op het
kanaal van Terneuzen. De overledene
bereikte de leeftijd van 64 jaar en-
zou in augustus van dit jaar de
dienst hebben verlaten. Wylen dé
heer Brouwer heeft geruime tijd op
zee gevaren, onder andere enige ja
ren als gezagvoerder bij de Verenig-
'de Nederlandse Scheepvaartmaat
schappij. De heer Brouwer was by
het uitbreken van de vijandelijkheden
tussen de Verenigde Staten ei» Japan
tijdens de laatste wereldoorlog in
Pearl Harbour. Hij was toen gezag
voerder van de „Jagersfontein" en
zyn schip werd door Japanse vlieg
tuigen beschoten. De heer Brouwer
gar bevél met het afweergeschut van
het schip op de Japanse gevechts
vliegtuigen te vuren. De Verenigde
Staten hebben hem daarom wel als
de eerste geallieerde beschouwd. In
juli 1955 werd hij benoemd tot haven
meester te Terneuzen. De crematie
van het stoffelijk overschot heeft
woensdag te Westerveld plaatsgehad.
(Advertentie)
"V
FRANS RESTAURANT
DINER-DANSANT
"Ses spécialitésflannbées"
AMERICAN BAR
MUSICAL ENTERTAINMENT
"Its cosy atmosphere"
Middelburgse kantonrechter
sprak scholier vrij
Een gecompliceerde zaak kreeg
woensdag haar beslag bij de Middel
burgse kantonrechter. Op 11 januari
werd de Vlissingse zeevaartscholier
G. W. M. D. veroordeeld tot een boete
van 30,omdat nij op 3 december
in zijn woonplaats had gereden op
een bromfiets, waarvan de gaskabel
vervangen was door een touwtje, de
remmen niet in orde waren, terwijl
een knaldemper niet aanwezig was.
Het betreffende vehikel was eigen
dom van de zeevaartscholier D. S.
Tijdens dezelfde zitting moest S. zich
verantwoorden omdat hij D. op 1 de
cember met deze bromfiets had laten
rijden. Dit zou D. hebben verklaarcP
tegen de politie. De zaak werd toen
aangehouden en woensdag werd S.
vrijgesproken. Zowel D. als S. ver
klaarde dat de laatstgenoemde op
de bromfiets had gerc-den .Zij werden
toen aangehouden omdat er geen
gele plaal op het voertuig was aan
gebracht. Daarna was D. volgens
zijn verklaring lopend naar de stad
teruggegaan. Voor het ontbreken van
het gele bordje kreeg S. een boete
van 5,subs. 1 dag".
Benoeming
Met ingang van 1 mei 1962 is be
noemd tot tuinman bij de dienst
van gemeentewerken le Axel de
heer J. Kolijn.
RADIOEN T.V.-RUBRIEK
Televisie
Na journaal en „In woord en beeld",
geeft Jan Willem Hofstra om half
negen, weer zijn „Kijk op kunst". Om
negen uur naar „de spookrots" in
het Michigannieer, waar het toneel
spel „De vuurtorenwachter" zich af
speelt. Hoofdrolspeler is Rob de
Vries, het decor is van Fokke Duetz,
regie Luc van Gent. Dit stuk is on
der de titel „Thuoderrock" als film
kort na de oorlog in Nederland ver
toond, met In de hoofdrol Michael
Redgrave.
De Vlaamse televisie brengt om ze
ven uur de tienerklanken met daar
achter aan de sportkroniek in de are
na. Om half. negen, de hoofdfilm
„De grote slaap" (volwassenen)
met Humphrey Bogart en Lauren
(Advertentie)
Ideaal-Persil verzorgt uw was ideaal
KSNNEMCRLAND 2$ y
Dj.fld.h n«»
<I0ïr'WÏS«R' 22
CAMEROUNKU9T 23
E FRKDGRIK HRNOR IK 2»
i FREDERIK WILLEM 23 -
Ï3S0 ROTTERDAM 2
A ACT E KEK K >2
A80EKENK 23 1<- Moi
AORABTUS 23 130 r
LEMSTCRKRRK 21
hnr nar Stirnh
LITO 23 V H omtol
Mogadiscio naar Mo
VAN WAERWIJCK 23 1
WATERMAN 24 te Wellington
«cnnjveit
MAAtlLOTD 1
Bacall, het voormalig filmechtpaar.
Na de grote slaap om 22.20 wakker
worden op zolder waar zich kunst
schatten bevinden.
Radio
Hilversum I. Om twee uur 's mid
dags speelt het Promenadeorkest
o.l.v. Cor de Groot, de pianist die de
macht over een hand verloor, o.a. de
intrada Giocosa, door hemzelf gecom
poneerd in opdracht van de N.R.U.,
en La fête provinciale en de Marche
heroique, eveneens door hemzelf ge
componeerd. Om 2.35: Charles
Munch dirigeert het Boston Sympho
ny Orchestra tot vijf over half vier.
Na de Radiokrant om half acht,
spi-eekt mr. v. d. Sluis, secretaris van
de A.R.-Partij, om 7.50, in de zend
tijd politieke partijen. Om acht uur,
het donclerdagavondmozaiek. met de
muziekjes van „Op volle toeren", het
hoorspel „Incident op kamer 225",
het ensemble Parade met het Seasi-
de-liwartet en de schone Australische
zangeres Barbara Leigh. Om half
tien de wedstrijd „Da's voor dc kas",
waarin de Utrechtse rederijkers en
de Apeldoornse vrijwillige reddingsbri
gade het tegen elkaar opnemen: en
om tien uur dö muziek voor miljoe
nen. Om 10.55 spelen Theo Olof en
Maria Stroo een sonate van Mozart
en een van Paul Hindemith. Edith
de Clerq Zubli komt om half twaalf
aan dc beurt als dichteres in „Vers
in het gehoor".
Hilversum 11. Om 7.05 .,Ga er eens
even voor zitten", een familie-reunie
met visite van zulke gasten als Ko
Arnoldi cn Jenny Roda, Ko van Dijk
en Annic Palmen, Johan Fiolet en
Truusje Koopmans, Paul Cammer-
mans en de jukebox-sisters, Teddy
Schaank en de Windmolens, een pro
gramma van Flip van der Schalie.
Om 8.05 het Radio Philharmonisch
Orkest met Brahms en Dvorak o.l.v.
Frans Paul Decker, met pianist Ge
hard Hengeveld -met variaties op een
kinderliedje. Om negen uur het hoor
spel „Dat zijn mijn zaken niet".
UT HE ETHER
VRIJDAG 26 JANUARI.
HILVERSUM I. 402 m. 716 kc-s. 7.00—
21.00 NCRV.
NCRV: 7 00 Nws. en SOS-ber. 7.10 Gram.
7.30 Gewijde muz. 7.50 Meditatie. 8.00
Nws. 8.15 Radiokrant. 8.35. Gram. 9.00
V. d. zieken. 9.35 Waterst. 9.40 V. d.
liulsvr. 10.10 Gram. 10.15 Morgendienst.
10.43 Fluit en piano. 11.15 V. oudere luis
teraars. 12.00 Arnus. muz. 12.30 Land- en
tulnb.meded. 12.33 Meisjeskoor en instr.
kwintet. 12.53 Gram. of act. 13.00 Nws.
13.15 Metropole-ork. 1340 Gram. 14.05
Schoolradio. 14.25 Gram. 15.15 Gram. 15.50
Gram. 16.15 Vaste planten voor iedere
tuin. lezing. 16.30 Tnstr. kwartet. 17.00
Declamatie. 17.20 Gram. 17.40 Eeursber.
17.45 Fanfare-muz. 18.20 De hangmat.
18.50 Regeringsuitz.: Bescherming be
volking vraagt uw aandacht. 19.00 Nws. en
wcerber. 19.10 Op de man af. praatje.
19.15 Gram. 19.30 Radiokrant. 19.50 Koor
zang. 20.20 Gevar. progr 21.20 Koninkl.
militaire kapel. 21.50 Gram. 22.00 Kerk-
ovgelconc. 22.30 Nws. 22.40 Wijd als de
wereld, lezingen, ^f.00 Muziekrevue. 23.40
Gram. 23.4524.00 Nws.
HILVERSUM II. 298 m 1007 kc-s. 7.00
VARA. 10.00 VPRO. 10.20 VARA. 12.00
AVRO. 16.00 VARA. 19.30 VPRO. 21.00
VARA. 22.40 VPRO. 23.00—24.00 VARA.
VARA: 7.00 Nws. 7.10 Gym. 7.20 Gram.
3 00 Nws. 8.18 Gram. 9 00 Gym. v. d.
vrouw. 9.10 Gram. 9.40 Schoolradio. VPR
O: 10.00 Inzicht cn uitzicht, praatje. 10.05
Morgenwijding. VARA: 10.20 V. cl. vrouw.
11.00 V. d. kind. 11.15 Sopr. cn piano.
11.35 Orgelspel. AVRO: 12.00 lichte muz.
12.20 Regeringsuitz.: Ultz. v. d. landb.
12.30 Land- eti tuinb.ineded. 12.33 Sport.
12.50 Pianospel. 13.00 Nws. 13.15 Meded.
en gram. 13.25 Beursber. 13.30 Pianoreci
tal. 13.55 Bespr. v. reisliteratuur. 14.15
Koorzang. 14.35 Gevar. muz. VARA: 16.00
Muzikale lezing. 16.30 V. d. zieken. 17.00
V. d. jeugd. 17.50 Act, 18.00 Nws. 18.15
Pol. lezing. 18.25 Lichte muz. 13.50 De
puntjes op de 1. praatje. 19 00 V. d.
kind. 19.10 Kinderkoor. VPRO: 19.30
Gram. 19.50 DêCromlezing. 20.05 Nws.
20.05 Leven op het land, gespr. 20,20
Gram. 20.25 De dichter Pierre Kemp,
lezing. 20.35 Voordr. 20.50 Wereld in be
weging. lezing. VARA: 21.00 Lichte piuz.
21.30 Gram. 22.00 Lichte muz. 22.15 Bul-
tetil. weekoverz. 22.30 Nws. VPRO: 22.40
Het kinderloze huwelijk, gesprek. VARA:
23.00 Soc. nws. in Esperanto, 23.10 Gram.
23.55—24.00 Nws.
TELEVISIEPROGRAMMA'S.
NTS: 20.00 Journ. en weeroverz. AVRO:
20.20 Maandelijkse TV-kron. 21.00 Ballet.
21.3022.15 Domino
VLAAMS BELGISCHE TV-PROGR.
19.00 Lekenmoraal en -filosofie. 19.30 V.
ft. vrouw. 20.00 Nws. 20.23 Het manneke,
20.30 TV-spel. 22.00 Filmkron. 22.45 Nws.
