PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
VANDAAG GESPREK KENNEDY-THANT
OVER NIEUW-GUINEA
Kamer op reces zonder
„zeegevecht"-debat
Verkeersprognoses voor Oosterscheldebrug
geen probleem meer
Plv. stafchef marine
van Indonesië na
zeegevecht vermist
LOOS ALARM
VOOR POKKEN
IN UTRECHT
E
Vandaag...
Wachtlijst
205e jaargang - no. 16
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
11 oofdredacteuren
VV. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Vrijdag 19 jan. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Mlnlra. p- advertentie 4,—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-CO, tel. 2358 (b.g.g. red. 3608/3516, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 6213). Oostburg, tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee. red. tel 2425. adm. tel. 2094.
PROF. DE QUAY: „UITERSTE ZELFBEHEERSING"
Maarschalk Abdoel Hakim Amer
(links) vice-president van de Ver
enigde Arabische Republiektevens
minister van oorlog, is voor bespre
kingen aangekomen in Djakarta,
waar hij werd begroet door president
Soekarno (midden)en de Indonesische
minister van defensie, generaal Haris
Nasoetion (rechts). De maarschalk
heeft kort na zijn aankomst ver
klaard, dat het Suezlcanaal sou wor
den gesloten voor eventuele zendin
gen Nederlands oorlogsmaterieel
Nieuw-Guinea.
In kringen van het Witte Huis verluidt, dat president Kennedy
vandaag te New York een onderhoud zal hebben met de secre
taris-generaal der Verenigde Naties, de heer Thant. Het belang
rijkste onderwerp bij dit overleg zou de kwestie Nieuw-Guinea
zijn. Alleen Adlai Stevenson, de permanente vertegenwoordiger
der Verenigde Staten bij de V. N. zal hierbij aanwezig zijn.
Er zal voorts worden gesproken over het geheel der vraagstuk
ken, die de Verenigde Naties betreffen, o.m. de financiële steun
van de Verenigde Staten aan de V. N., als het congres de plan
nen van Kennedy goedkeurt.
Een woordvoerder A an de generale staf van de Indonesische
marine heeft donderdagmorgen bekendgemaakt, dat de plaats
vervangend stafchef van de marine, kapitein-ter-zce Soedarso,
na het treffen tussen Nederlandse en Indonesische oorlogs
schepen als vermist is opgegeven. Kapitein-ter-zee Soedarso
voerde het bevel over de motortorpedoboot Matjan Toetoe, die
in liet gevecht tot zinken werd gebracht, aldus de woordvoerder.
Geen agressie
De woordvoerder verklaarde, dat de
aanwezigheid van de plaatsvervan
gend stafchef aan boord van het In
donesische schip een bewijs vormt,
dat de Indonesische eenheden geen
agressieve bedoelingen hadden. Het
is ondenkbaar, v,o voegde hij er aan
toe, dat zo'n kleine groep van drie
motortorpedoboten onder directe lei
ding van de plaatsvervangend staf
chef zou kunnen worden geplaatst,
als men met een zoveel sterkere vy-
and heeft tenlakem De woordvoerder
zei voorts nog, dat dc Indonesische
schepen een „routine-patrouilletocht"
maakten.
Communiqué
Het ministerie van defensie heeft een
communiqué en een toelichting uit
gegeven over het incident tussen In
donesische en Nederlandse marine
schepen.
In het eerste worden omstandig en
chronologisch de feiten vermeld. In
de toelichting op het rapport wordt
gesteld, dat de breedte vail de terri
toriale zee en de zgn. aansluitende
zone irrelevant zijn.
De m.t.b's. aldus wordt In deze toe
lichting uit de gang van zaken ge
concludeerd. hebben het vuur ge
opend op het Nederlandse vliegtuig,
Hamburgse zeeman
bracht opschudding
De Scandinavië-express werd
gisteravond in Utrecht vastge
houden in verband met liet feit
dat bij één der reizigers, de 24-
jarige zeeman Horst Grosz uit
Hamburg, zich verschijnselen
van pokken zouden voordoen.
Het bleek echter loos alarm.
De trein werd binnengeleid op
een volledig afgezet eerste per
ron. Op last van de directeur
van de G.G.D. in Utrecht, dr.
Koopal, werd de Duitser naar
liet academisch ziekenhuis in
Utrecht overgebracht. Ongeveer
dertig reizigers die in Utrecht
uitstapten, werd voorlopige
quarantaine opgelegd.
De Nederlandse douane vroeg de
Duitser of hij tegen pokken was in-
feënt. De man zei, dat hij een op
komende huiduitslag had. Dit was
aanleiding de medische dienst van de
spoorwegen te alarmeren, die op haar
beurt de G.G.D. van Utrecht inscha
kelde. Ziekenbroeders in witte pak
ken vervoerden de reizigers, die in
Utrecht moesten uitstappen, met een
bus naar een ziekenhuis. In Rotter
dam-Noord zouden 39 reizigers zich
direct onder medische controle moe
ien stellen. Dit moest ook geschieden
niet de reizigers, die Hoek van Hol
land als bestemming hadden. Later
werd van de zijde van het ministerie
van sociale zaken en volksgezond
heid meegedeeld, dat na een onder
zoek door een deskundige op het ge
bied van tropenziekten, is gebleken,
dat dc verdachte passagier in de
Scandinavië-exprcss geen pokken
had.
dat hen waarnam. Het optreden van
de Indonesische oorlogsschepen had
de kennelijke opzet een gewapende
actie tegen Nieuw-Gninea te onder
nemen. Onder deze omstandigheden
hadden de Nederlandse strijdkrachten
het recht van zelfverdediging, on
afhankelijk van de plaats, waar de
aanval werd geconstateerd. Dit recht
van zelfverdediging is in het Interna
tionaal recht verankerd.
Uit de mededelingen van de geredden,
zo wordt in liet rapport gezegd, is
geblsken, dat de opdracht was in de
omgeving van Kaimana te Tanden on
daar het Nederlandse gezag te liqui
deren. Hiertoe moesten de m.t.b.'s de
troepen van de Indonesische land
macht met rubberboten aan land
zetten.
Brief aan Thant
In het antwoord van premier De
Quay op het beroep van de secreta
ris-generaal der V.N. inzake de kwes
tie Nieuw-Guinea staat onder meer:
De Nederlandse regering is dank
baar voor uw hernieuwd initiatief.
De Nederlandsè regering' en de Ne
derlandse strijdmacht in Nieuw-Gui
nea hebben zich tot nu toe zorgvul
dig onthouden van enigerlei daad, die
de toestand in dat gebied ernstiger
zou kunnen maken.
Ik ben gemachtigd, U mede te
delen dat, zelfs ongeacht de
voortdurende bedreiging met ge
weld door de Indonesische leiders
en van de militaire toebereidselen
gericht tegen Nieuw-Guinea
die in het openbaar zyn aange
kondigd de Nederlandse rege
ring zal volharden in haar hou
ding van de uitërste zelfbeheer
sing. Onze instructies aan de com
mandanten van de Nederlandse
strijdkrachten in Nieuw-Guinea
zijn hiermede in overeenstem
ming.
Wat betreft het andere gedeelte van
uw beroep, onze permanente verte
genwoordiger te New York, heeft
....wordt prinses Margriet 19
jaar.
....is het 100 jaar geleden, dat
de Oostenrijkse koor- en or-
kestdirigent en opera- en koor-
muziekcomponist Joseph Rei-
J ter te Braunau aan de Inn
werd geboren.
vvvvv\*vvvv\vvvvvvvvvvvv
„ELKE DAG HEEFT EIGEN ZORGEN"
nogmaals de instructie gekregen,
zicli onmiddellijk tot uw beschikking,
Ul ote'Jcïi voor een voortgezet over
leg met over een vreedzame oplos-
'sing van het geschil in zijn geheel,
overeenkomstig doel en beginselen
van liet handvest.
Dean Rusk
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Rusk, heeft don
derdag tijdens een te Washington ge
houden persconferentie de hoop uit
gesproken dat Nederland en Indone
sië zullen acht slaan op het beroep
van Thant om besprekingen te voe
ren teneinde hun geschil over weste
lijk Nieuw-Guinea op vreedzame
wijze te beslechten.
Naast Indonesië
De jaarlijkse conferentie van Britse
diplomaten in zuidoost-Azië, die in
Singapore is begonnen, staat in het
teken van het Nederlands-Indonesi
sche geschil over Nieuw-Guinea, zo
is verklaard in conferentiekringen.
De hoofdschotel van de besprekin
gen, aldus deze kringen, is de hou
ding die men zou moeten aannemen
indien Nederland in geval van een
oorlog met Indonesië, zou verzoeken
de Britse basis te Singapore te mo
gen gebruiken.
De regering van Singapore heeft
reeds te kennen gegeven dat zij zich
aan de zijde van Indonesië schaart
voor zover het het geschil over
Nieuw-Guinea aangaat.
P.v.d.A. dreigt extra
zitting bijeen te roepen
(Van onze parlementaire redacteur)
De tweede voorzitter van de socialis
tische fractie in de Tweede Kamer,
de heer Willems. heeft donderdag
duidelijk te verstaan gegeven, dat
de P.v.d.A. zo zij dit nodig acht, de
Kamer tijdens het winterrec.es zal
laten bijeenroepen ter bespreking
van de situatie, die door het conflict
tussen Nederland en Indonesië over
Nieuw-Guinea is ontstaan. Het reces,
dat ruim een maand duurt, is don
derdag begonnen.
De heer Willems zei ter gerust
stelling van de communistische heer
Bakker, die vreesde, dat zich gedu
rende het reces funeste ontwikkelin
gen zouden kunnen voordoen en dat
de regering het reces zou gebruiken
om boze plannen te smeden dat de
fractie van de P.v.dA.. groot genoeg
is om de tien leden bijeen te brengen,
die nodig zijn om een openbare ver
gadering van de Kamer te doen uit
schrijven.
De heer Bakker van de C.P.N. bracht
de voorlichting van de Kamer over
wat zich bij Nieuw-Guinea heeft af
gespeeld tei* sprake, toen de voorzit
ter voorstelde om het door de secre
taris-generaal van de Verenigde Na
ties, Thant, aan de regering gestuur
de telegram, welk telegram aan de
Kamer was overgelegd, voor kennis
geving aan te nemen. De communis
tische afgevaardigde vreesde, dat
zich. Jia aanneming voor kennisge
ving en na de bijeenkomst van de
vaste commissie van buitenlandse
zaken en. van defensie uit de Kamer
mét enkele ministers en een staats
secretaris van alles zou kunnen af
spelen, zonder dat de Kamer daar
van kan kennis nemen of er invloed
op kan uitoefenen.
De voorzitter hield zijn voorstel om
het telegram voor kennisgeving aan
te nemen, aan de heer Bakker
kreeg dus zijn zin niet en zei ove
rigens, dat moet worden afgewacht,
wat de bespreking van vrijdagmor
gen oplevert. „Elke dag brengt zijn
eigen zorgen mee", aldus de wat
vreemde uitlating van de voorzitter.
Mammoetwet
Dinsdag 20 maart begint de Kamer
■met de" openbare behandeling van de
Mammoetwet, dat is de wet op het
voortgezet onderwijs. Verwacht moet
worden, dat de minister van onder
wijs, kunsten en wetenschappen, mr.
Cals, dan zover hersteld is, dat hij
zonder bezwaar de zware, enkele we
ken durende behandeling van deze
wet kan verdragen.
Op dinsdag 20 februari komt de be
groting van binnenlandse zaken voor
1962 in openbare behandeling in de
Tweede Kamer. Daarna volgt de be
groting van volkshuisvesting en
bouwnijverheid en in aansluiting
daarop de begroting van landbouw
en visserij.
MINISTER IN TWEEDE KAMER:
Alleen de financiële kant
vereist nog nader overleg
(Van een onzer redacteuren)
MINISTER KORTHALS heelt gistermiddag in de Tweede
Kamer de berichten bevestigd, dat er deze week tussen Ge
deputeerde Staten van Zeeland en „enige ministers" een
gesprek is geweest over de bouw van een brug over de
Oosterschelde. „Inderdaad heei't het contact tussen G. S.
van Zeeland en Rijkswaterstaat er toe geleid", aldus de mi
nister, „dat er geen verschil van mening meer bestaat om
trent de verkeersprognoses voor deze brug. Ook de technische
merites vormen geen probleem meer", aldus dc bewindsman.
De heer Korthals verklaarde echter wel „dat het financieel
probleem nog nader overleg vereist", zoals wij gisteren reeds
konden berichten.
„Het resultaat van 't overleg
tussen G. S. van Zeeland en
de ministers is geweest", zo
zei drs. Korthals, „dat cr
naar gestreefd zal worden om
op korte termijn een bevredi
gende oplossing te vinden".
De minister deed deze mede
delingen in zijn toelichting op
de begroting van verkeer en
waterstaat.
In zijn slotbeschouwing wees
minister Korthals er nog op,
dat het financiële probleem
bij het brugplan voor de Oos
terschelde met name in de
provinciale sfeer ligt. Dit
probleem moet dan ook nog
terdege bekeken worden.
Het Zeeuwse Kamerlid, de heer
C. R van der Peijl uit Kloetinge,
onderbrak het betoog van de mi
nister met de vraag: „Is er ten
aanzien van het plan, een brug
over dc Oosterschelde te slaan,
dus een principebeslissing geno
men?" De heer Korthals ant
woordde ontkennend, maar zei
(lat Zeeland onmiddellijk met de
brug zou kunnen beginnen wan
neer over dit belangrijke financi
ële aspect overeenstemming zal
zijn bereikt.
Ook aan een mogelijke vaste
verbinding over de Westerschelde
besteedde de minister aandacht.
Verschillende Kamerleden hadden
de vraag gesteld of er reeds spra
ke is van een serieuze studie over
deze vaste oeververbinding.
„Reeds lange tijd heeft deze zaak
deel uitgemaakt van de studies
van rijkswaterstaat", aldus de mi
nister, die toezegde te zullen na
gaan in hoeverre deze studie „ver
diept" kan worden. Hij betwijfelde
echter of voor een eventueel plan
voor een vaste oeververbinding
over of onder de Westerschelde
een Nederlands .ingenieursbureau
zou kunnen worden ingeschakeld,
zoals enkele Kamerleden hadden
gevraagd.
(Zie slot pag. 4 kol. 1
laatste zal zoveel mogelijk worden
bespoedigd, de plannen voor het
eerste zijn in studie.
Dergelijke uitdrukkingen klinken
echter in de mond van een minister
helaas als gemeenplaatsen en daar
om: er zal ten aanzien van deze
beide onderwerpen nog heel veel druk
moeten worden uitgeoefend van Zee
land uit op de minister en zijn advi
seurs. Want „spoed zoveel als moge
lijk is" en „studie" zijn maar weinig
exacte begrippen, waarmee een mi
nister nog' alle kanten op kan, ook
die van de lange baan.
Minister Korthals heeft gisteren
in de Tweede Kamer een aan
tal Zeeuwse onderwerpen op
zijn wachtlijst gezet: brug, boot, we
gen, tunnel, het was een hele reeks.
De Oosterscheldebrug stond nummer
één op deze lijst: de bewindsman
deed over dit onderwerp vrywel de
zelfde mededelingen als gisteren in
ons blad waren vermeld, namelijk
dat tussen regering en provinciaal
bestuur overeenstemming is bereikt
over prognoses en technische uitvoe
ring, maar dat over een belangrijk,
niet te verwaarlozen financieel as
pect nog nader moet worden onder
handeld. Wanneer men over dat punt
nu ook nog tot overeenstemming
komt, dan kan Zeeland onmiddellijk
met de bruggebouw beginnen. De
verwachtingen, die men woensdag
avond in de Kamer kon vernemen
als zou de minister wél met een
definitieve toezegging afkomen, zijn
dus niet bewaarheid geworden. Op
zichzelf behoeft dat geen reden tot
ernstige verontrusting te zyn, want
twee van de drie
punten zijn in elk
geval „binnen".
Bovendien heeft de
heer Korthals nog
eens onderstreept,
dat de definitieve beslissing op kor
te termijn zal worden genomen. Laat
ons derhalve hopen, dat de brug
spoedig van de wachtlijst zal worden
afgevoerd om bovenaan op de werk-
lijst te worden gezet!
Hst tweede onderwerp van "s mi
nisters lijst was de nieuwe grote
boot van honderd meter lengte
voor het veer Kruiningen-Perkpolder
alsmede de havenverbetering Perk-
polder. Ook ten aanzien van de boot
verzekerde de minister, dat bij een
spoedige beslissing zal nemen, ter
wijl hij voorts de toezegging deed, dat
de plannen voor de havenverbetering
zullen worden uitgevoerd, zodra de
rijksmiddelen dit toelaten. Op dit
punt nu zyn wij niet gerust: er was
vorig jaar voor deze verbetering van
Perkpolder door de Kamer een begro
tingspost goedgekeurd, een post, die
|nu plotseling onder tafel is verdwe
nen. De havenverbetering van Perk-
polder is echter van grote urgentie,
zoals onlangs nog uitvoerig in ons
blad is uiteengezet. Het gaat hier
immers om een van de beide hoofd
veren over de Westerschelde, een ver
binding die met name voor het: be
drijfsleven van het grootste belang
is. Toch heeft de minister dit jaar
de hele zaak van zijn begroting ge
schrapt onder het nogal magere mo
tief, dat er geen geld voor- zou zijn.
Dat wijst er op, dat de urgentie van
dit project door de minister niet
werd beseft. Er moest toen nood
gedwongen naar een tussenoplos
sing worden gezocht, waarvan overi
gens de bewindsman gisteravond ver
klaarde, dat die was gevonden in
volledige overeenstemming met Ge
deputeerde Staten. Dat zinnetje van
de minister maakte op ons de in
druk alsof hij er mee vilde zeggen:
waar praten de Kamerleden over
Ged. Staten van Zeeland zijn het im
mers met mij eens......
Dat eens-zijn met Zeelands Gede
puteerden imponeert echter hele
maal niet. Het is namelijk een
befaamd debaters-trucje, dat in het
verleden is uitgevonden door een
ambtsvoorganger van de heer Kort
hals, die het bij voorkeur gebruikte
rond de veertarieven. Ook toen werd
het argument iedere keer van stal
gehaald: Gedeputeerden zijn het met
mij eens. Maar in feite isi het met die
overeenstemming een zeer eenzijdige
zaak. Immers, de minister deelt in
een geval als hier aan de orde is
aan Gedeputeerden mee, dat de
nieuwe plannen niet kunnen worden
uitgevoerd. En daarmee is de kous
eigenlijk af. Wat verwacht de mi
nister in zo'n geval van G.S.? Dat
zij met de vuist op tafel slaan en
uitroepen: „Een nieuwe haven of uw
leven?" Hoe zouden zij kunnen?
De machtsmiddelen liggen uitsluitend
bij de minister, hij alleen heeft het
voor het zeggen. En als hij zijn
machtswoord heeft gesproken, zit er
voor een college van Gedeputeerde
Staten niet veel anders meer op dan
in arren moede het hoofd te buigen
om met de bewindsman samen tc
zoeken naar een oplossing, die in de
gegeven omstandigheden het beste is.
Nee, die overeenstemming tussen de
minister en het Zeeuwse college
heeft ons weinig overtuigd, terwijl
wij er evenmin gerust op zijn dat de
heer Korthals aan Kruiningen-Perk
polder een grote urgentie toedicht.
De boot staat nog op het wacht-
lijstje. Maar in dit opzicht zijn we
zelfs pessimistischer dan ten aanzien
van de bi'ug
T)ch is er één opmerking van de
heer Korthals, die ons heeft ver
heugd. Hij wil nog eens doen na
gaan in hoeverre het wenselijk is de
studies over een vaste oeververbin
ding over de Westerschelde,, te ver
diepen", zoals hij zei. Dat is in ieder
geval een positiever geluid dan ge
woonlijk rond dit onderwerp van de
regeringstafel wordt gehoord. Vorig
jaar nog vond de minister het nog
veel te vroeg om serieus over plan
nen te spreken en hij wilde zelfs niet
denken in termijnen van vijftien of
twintig jaar. Nu echter wil hij dus
zich nog eens beraden of wellicht
de destijds verrichte voorstudies
voortgezet moeten worden. Een héél
klein stapje vooruit, héél klein
Tenslotte nog twee wachtlijst-on
derwerpen: de verbetering van
de weg Bergen op Zoom—Mid
delburg en de doortrekking daarvan
van Nicuwland naar Vlissingen. Het
