PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
TEGENSTRIJDIGE BERICHTEN OVER
GEVECHT BIJ ETNA-BAAI
Brand in Neurenbergs
warenhuis: 20 doden
Pleidooi voor bouw van
in Tweede Kamer
Oosterscheldebrug
Minister Visser wil
juistheid diverse
uitlatingen testen
Rust
Hei!
Vandaag..
205e jaargang - no. 15
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren:
\V. Leertouwer cn G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week, J 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Donderdag 18 jan. '62
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
m.m. Minim, p. advertentie 4.—
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (maximum 8
regels) 25 cent per regel met een
minimum van 1,25. „Brieven bu
reau van dis blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlissingen Walstr. 58-60, tel. 2358 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt2, tel. 6140 (b.g.g.red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2395, Terneuzen, tel. 2116; Zierikzee, red. tel. 2425, adm. tel. 2094,
KRIJGSGEVANGENENVERTELDEN RELAAS
Een lelie brand In een waren
huis in Neurenberg heeft
woensdag twintig doden en
dertig gewonden geëist. Drie
mannen en een vrouw spron
gen in doodsnood van de vijfde
verdieping. De foto werd. geno
men op het moment dat de
vrouw (omgeven door wit cir
keltje) sprong.
Minister Visser heeft opdracht gegeven dat alle berichten, die
van Hollandia uit over het gewapend incident tussen de Neder
landse en Indonesische marine zijn verspreid, thans op hun
juistheid moeten worden getest. Er is namelijk de nodige ver
warring gerezen doordat berichten uit Hollandia en Den Haag
niet volledig met elkaar in overeenstemming waren, en zelfs
in tegenspraak met door minister-president De Quay en staats
secretaris van marine De Jong in Den Haag gegeven ver
klaringen.
De minister van defensie wil nu precies weten welke mededelin
gen door de marine-autoriteiten in Nieuw-Gninea zijn gedaan
en, hoewel hij voorlopig nog niet twijfelt aan de juiste handel
wijze van de commandant van de strijdkrachten in Nieuw-
Guinea, heeft de bewindsman deze commandant scliout-bij-nacht
L. E. H. Reeser, wel meegedeeld ten aanzien van de publiciteit
de nodige voorzichtigheid in acht te nemen.
zuiden van westelijk Nieuw-Guinea,
„wat er duidelijk op wijst, dat de
vijand onze territoriale wateren was
binnengedrongen".
Wereldoorlog
De Indonesische ambassadeur in In
dia, Moekarto Notowïdïgdo, heeft
woensdag op een persbijeenkomst
verklaard, dat elke Inmenging In een
oorlog tussen Nederland en Indone
sië over westelijk Nieuw-Guinea tot
een wereldoorlog zou leiden. „Wij ho
pen dat geen enkel land zo dwaas zal
zijn om zich in dit conflict te men
gen. Als dat toch gebeurt, zal dat
een wereldoorlog tot gevolg hebben.
(Zie slot pag. 3 kol. 3)
Het Nederlandse opperbevel in
Hollandia vraagt zich af, wat er met
de ongeveer vijftig Indonenische mi
litairen moet gebeuren, die maan
dagavond na de botsing tussen Ne
derlandse en Indonesische marine
eenheden aan de zuidkust van
Nieuw-Guinea uit zee zijn opgevist.
De moeilijkheid is, dat deze zoge
naamde krijgsgevangenen eigenlijk
geen krijgsgevangenen zijn, omdat er
nu eenmaal geen oorlog is. Niettemin
worden de Indonesiërs als krijgsge
vangenen behandeld. Zij staan gere
gistreerd en men heeft hen. onder
vraagd.
Schout-bij-nacht L. E. H. Reeser
heeft woensdagmiddag op een pers
conferentie mededelingen gedaan
over de inlichtingen, die zijn verkre
gen bij de ondervraging van de Indo
nesische gevangenen. Twaalf Indone
sische officieren en onderofficieren
zijn naar Hollandia overgebracht.
Drie van hen zijn met ernstige
brandwonden in het militair hospitaal
te Hollandia opgenomen.
Uit de ondervraging van een Indone
sische sergeant is komen vast te
staan, dat een eenheid van het Indo
nesische leger ter sterkte van een
compagnie zich op elf januari op de
Kei- of Tenimbareilanden had inge
scheept op een wat de sergeant
noemde „groter schip van de Indone
sische marine".
De sergeant zei, dat hij op dat ogen
blik wist dat de taak van zijn een
heid een militaire actie tegen Neder
lands Nieuw-Guinea was. Volgens de
sergeant was liet „grotere schip"
een nieuw vaartuig, waar andere on
dervraagden aan hebben toegevoegd,
dat het in Japan was gebouwd. Na
een dag gevaren te hebben, werd het
anker uitgegooid, naar de Indone-
(■■■■■■■■■■■■■■■■■■main
5 A.R.-lid Verkerk: g
H
i Zeelands's bevolking
„insulair opgevoed"
„Er is reeds veel voor Zeeland 5
gedaan", aldus zei de heer h
■j Verkerk tijdens de algemene
M beraadslagingen over de be-
groting van verkeer en water- ft
staat. En hij somde op: uitvoe- E
ring drie-eilanden-plan, mede- m
m werking in de ontwikkeling
M van het Sloe-plan alsmede ft
M verbreding' van het kanaal ft
g Terneuzen-Gent. „Voldoende S
g wordt er echter nog niet ge- M
daan", aldus dit a.r.-Iid, „want
Zeeland is voor het verkeer en ft
vervoer nog steeds probleem- ft
gebied". Jn verband daarmee
drong hij er op aan om de aan-
leg van de Oosterscheldebrug ft
met spoed te bevorderen. ft
Meer nog is Zeeuwsch-Vlaan-
deren ..het minst geïnteres- g
seerde gebied van Nederland" g
wat betreft verkeer en ver- bi
voer een probleemgebied. Te- M
g'enover do mening van de mi- g
nister. dat voorlopig nog niet
gedacht lean worden aan een
vaste oeververbinding over de
Westerschelde, stelde de heer
Verkerk, dat het isolement van
Zeeuwsch-Vlaanderen in ver
houding nog groter zal worden
als de andere delen van Zee
land hun betere verbindingen
met het westen hebben gekre-
slsclie sergeant vertelde, niet ver
van het Nederlandse grondgebied. In
de daarop volgende dagen werden de
voorbereidingen voltooid voor een
landing op westelijk Nieuw-Guinea.
De militaire actie werd uitgevoerd
met drie motortorpedoboten. De ser
geant zei, dat hij niet wist wanneer
deze schepen in de ankerplaats wa
ren aangekomen. Wel wist hij dat zij
werden bemand door leden van de In
donesische marine, die rechtstreeks
uit Soerabaja waren aangekomen.
Geen verliezen
Reeser deelde voorts mede dat aan
Nederlandse zijde geen gewonden
waren en geen schade werd geleden.
„Onze schepen waren daar toevallig
normaal aan het patrouilleren", zei
hij. Onder de 50 gevangenen zijn en
kele Papoea's.
Tijdens het vragen stellen kregen de
journalisten meer bijzonderheden te
horen, o.m. dat het gevecht werd ver
licht door vuurkogels. De Nederlan
ders hadden driemaal het vuur ge
opend.
De zee is daar 81 meter diep. Reeser
noemt de actie een „zeer onmilitaire
onderneming". Maar dat deel van de
zuidkust is kennelijk zeer populair
bij de infiltranten, waarschijnlijk om
de verwantschap van de bevolking
met die van de Aroe-eilauden.
Nederland viel aan
In een verklaring van de Indonesi
sche marine, die woensdag is uitge
geven, wordt gezegd, dat de Neder
landers in het treffen tussen Neder
landse en Indonesische oorlogssche
pen bij de zuidkust van Nieuw-Gui
nea als de aanvallende partij zijn op
getreden. De Indonesische eenheid,
die alleen bestond uit torpedoboten
met luchtafweergeschut, werd aan
bevallen door een veel sterkere een-
leid, die werd gevormd door een tor
pedojager. een fregat en een bom
menwerper, aldus de verklaring.
Voorts wordt gezegd, dat het ge
vecht zich afspeelde op 20 mijl ten
PARLEMENTAIR BERAAD
OVER NIEUW-GUINEA
De oorspronkelijk op gisteren vast
gestelde vergadering van de com
missie van buitenlandse zaken uit de
Tweede learner, waarin van rege
ringszijde vertrouwelijk mededeüu-
gen zouden worden gedaan over de
militaire gebeurtenissen bij Nieuw-
Guinea is niet doorgegaan.
Intussen is een aan de commissie ge
richte vertrouwelijke regeringsnota
ingekomen. Deze nota zal zo is
thans de bedoeling vrijdag worden
besproken in de een gecombi
neerde vergadering van de commis
sie voor buitenlandse zaken en de
defensiecommissie in tegenwoordig
heid van de minister-president en de
minister van defensie.
Spoorwegen willen
prijzen verhogen
Naar het A.N.P. verneemt, hebben de
Nederlandse Spoorwegen aan.de mi
nister van verkeer en waterstaat toe
stemming gevraagd de tarieven voor
het personenvervoer te verhogen. He>
ministerie van verkeer en waterstaat
heeft dit verzoek niet gunstig advies
doorgezonden naar het ministerie
van economische zaken.
Deze tariefverhoging houdt mede
verband met de gestegen kosten, die
nog verhoogd zullen worden tot de
verbetering van de arbeidsvoorwaar
den van het N.S.-personeel per 1
april, wanneer het reglement dienst-
voor waar den wordt herzien.
Aangenomen mag worden dat de
wens om een sluitende exploitatie
rekening te verkrijgen hierbij even
eens een grote rol speelt.
Frankrijk akkoord
E.E.G.-besIuit
Het Franse kabinet heeft woens
dag goedkeuring gehecht aan de
overeenstemming die in Brus
sel werd bereikt over het instel
len van de tweede integratiefase
voor de E.E.G.
In een communiqué hierover
verklaarde het Franse kabinet
zichzelf gelukkig te prijzen met
de bereikte resultaten.
In paniek van vijfde
verdieping gesprongen
By een brand woensdag in een wa
renhuis in de binnenstad van Neuren
berg, zjjn twintig mensen omgeko
men, onder wie vier die uit de hoog
ste van de vjjf verdiepingen spron
gen. Het was de grootste na-oorlogse
brand in deze Zuidduitse stad.
De politie zei dat het aantal doden
en gewonden opgetwijfeld nog zou
stijgen bij de inspectie van het ge
bouw. Dertig mensen raakten ge
wond, onder wie drie brandweerlie
den, die door de rook en hitte wer
den bevangen.
Men zag twee vrouwen en twee
mannen, die kennelijk in paniek
waren geraakt, uit de hoogste
verdieping springen, toen de
brand die verdieping had bereikt.
De vijfde verlieping, waar de af
deling inkoop zetelde, kon alleen
worden bereikt via een dienst
trap aan de achterzijde. Het grote
trappenhuis gaat tot de vierde
verdieping.
Het gebouw was in huur bij de maat
schappij Kaufhof, één van de grootste
grootwinkelbedrijven van West-
Duitsland. De brand brak omstreeks
11.15 uur uit en greep snel om zich
heen. Vier uur later was men de
brand meester, doch toen werd de
brandweer nog steeds gehinderd door
rook, hitte en vallend puin.
De gemeenteraad belegde een spoed
vergadering en gaf aan burgemeester
Andreas Ursehlechter opdracht de
familie van de doden en gewonden
deelneming te betuigen.
Volgens deskundigen had wellicht
iedereen gered kunnen worden, als
de brandweer tijdig was gealarmeerd.
Deze iverd eerst gewaarschuwd door
een politie-agent, die rook uit de ra
men van het magazijn zag komen.
„VERKEERSBARRIÈRE OPRUIMEN"
Tenslotte wees hij erop, dat
2 Zeclands bevolking „insulair is
opgevoed" cn daarom wel eens 5
H voorzieningen accepteert, die ft
men elders in Nederland be-
E slist van de hand zou wijzen.
a „We mogen van de gouverne- ft
31 mentele gezindheid van deze E
J provincie échter' geen gebruik ft
maken", aldus de heer Ver- m
S Hork.
illlllllllllllllllllllllll
Bijdragenwet Deltawerken
een dringende aangelegenheid
(Van één onzer redacteuren)
Vele malen is gisteren in de Tweede Kanier gepleit voor Zeeuwse
belangen bij de algemene beraadslagingen over de begroting
van verkeer en waterstaat voor 1962. Door verschillende kamer
leden werden hierbij met name de volgende zaken aan de orde
gesteld
de zorg voor de instandhou
ding van de „vooroever" acht
te men een principiële aan
tasting van de historisch ge
groeide watersehapsfcaak;
nadrukkelijk werd opnieuw
de aandacht van de minister
gevraagd voor de regeling ex.
artikel 8 van de Deltawet,
waarin de vergoeding van
1 de bouw van een brug over
de Oosterschelde achtte men
voor Zeeland bijzonder be
langrijk, omdat hiermee een
grote verkeersbarrière, met
name voor de industrie wordt
opgeruimd. Enkele kamerle
den drongen dan ook aan op
aanleg van deze brug;
1 overnemen door het rijk van
schade, ontstaan door de uit
voering van het Deltaplan,
wordt geregeld. Zoals bekend
zou deze regeling volgens de
memorie van antwoord nog
niet spoedig gereed komen:
met aandrang werd voorts
de minister verzocht machti
ging te verlenen voor voor
zieningen aan de veerhavens
en aanleginrichtingen, met
name bij Kruiningen-Perkpol-
der;
de totstandkoming van de bij
dragenwet Deltawerken acht
te men een dringende aange
legenheid.
Het was met name de heer C. F.
van der Peijl uit Kloetinge (c.h.u.),
die pleitte voor de Zeeuwse belan
gen. Met het oog' op de industriële
ontwikkeling' in Nederland, achtte hij
het gevaarlijk, dat er nog voortdu
rend ernstige verkeersbarrières blij
ven bestaan Als zulk een barrière
beschouwde hij met name de Ooster-
gerealiseerd, de Grevelingendam en
de Haringvliet-brug in 1964 en de
Benelux-tunnel naar men verwacht,
in 1965 gereed zullen komen, ligt het
voor de hand, dat de volgende stap
moet zijn een vaste verbinding van
Noord-Beveland naar Schouwen en
Duiveland, zo zei hij. Een centrale
verbinding is hier van het allergroot
ste belang, met name in de- eerstko
mende 10 tot 15 jaar, wanneer de
grote primaire afsluitdam door de
Oosterschelde er nog niet zal zijn.
Eerst dan zullen de grote voordelen
zichtbaar worden van de veel kor
tere verbinding tussen het grootha
ven- en industriegebied in Rotterdam
en de industriegebieden in Zeeuwsch-
Vlaanderen, België en Noord-Frank
rijk. Dit is niet alleen van nationale,
maar zeker ook van internationale
betekenis.
Ook voor de verdere toekomstige
ontwikkeling van het Zuid-Sloe acht
te de heer Van der Peijl het van
groot belang, dat er een goede inter-
insulaire verbinding tot stand komt.
Hij wees er nog op, dat door het col
lege. van Gedeputeerde Staten van
Zeeland bij de komende besprekingen
met de regering voldoende materiaal
kan worden aangedragten om een
juist inzicht te verkrijgen ten aan-
födhtlijh
Er is de laatste dagen in ons blad
gediscussieerd over „rust". Aan
leiding daartoe was een causerie
van dr. J. F. Saarloos tijdens een bij
eenkomst van de Maatschappij voor
Nijverheid en Handel te Goes, waar
in hij betoogde dat de moderne toe
rist ten onrechte wordt afgeschil
derd als de vermoeide stedeling, die
rust en eenzaamheid zoekt. Dr..
Saarloos meende, dat het omgekeer
de veelmeer het geval is: de toerist
zoekt zijn medemens, zoekt ver
maak en ontspanning. Tegen deze
opvatting kwam ter vergadering
drs. M. C. Verburg in oppositie en la
ter in onze rubriek „Lezers Schrij
ven" de hoofdplanoloog van de
Zeeuwse P.P.D., ir. J. Ph. L. Petri.
De laatste betoogde, dat „rust" een
essentiële „schotel is van het toeris
tische menu van Zeeland", een opvat
ting die nog weer eens werd onder
streept door de heer J. P. de Hullu
uit Cadzand. In de krant van giste
ren citeerde de heer De Hullu een
brief van een toerist, waarin deze
rust boven comfort stelde.
Wij willen de Zeeuwse deelnemers
aan dit debat gaarne bijvallen.
De heer Petri stelde terecht:
dr. Saarloos sprak als economisch
adviseur van de Horecaf en belichtte
zijn onderwerp vanuit zijn vakopvat
ting. De ervaring met de toerist in
Zeeland wijst er echter op, dat men
wel degelijk hier komt om rust te
zoeken. En een niet geringe catego
rie gasten uit grote bevolkingscentra
ontvlucht inderdaad „de stad" om tot
rust te komen in een geheel andere
omgeving, in een gewest waar kan
worden geprofiteerd van zee, strand,
bos, duin en waar
men kan verblij
ven in kleinere
eenheden dan
waarin men ge
woonlijk verkeert.
Maar de vraag, die hierbij onmiddel
lijk om de hoek komt kijken, luidt:
tot hoever kan men gaan met het
verkopen van die rust Er is immers
een bepaalde grens, die men niet kan
overschrijden, want wanneer men
dat zou doen, dan verdwijnt de rust.
terwijl die juist essentieel onderdeel
is van het Zeeuwse toeristische pak
ket. Soms lijkt het er al op, alsof die
grens reeds is overschreden en ir.
Petri merkt in zijn brief op, dat het
bezoek aan Zeeland in de nabije toe
komst in sterke mate zal toenemen.
Dan zal het begrip „rust" op bepaal
de punten verre te zoeken zijn. Maar
de Zeeuwse wereld van wateren, kus
ten en oevers wordt zo groot, meent
h(j, dat het begrip „rust" ook bij
meer bezoek nog in ruime male aan
wezig kan zijn. Het is zo defini
eert hij de rust van het wijde wa
ter, van de vis-oevers. van de pick
nick en van de tent of de bungalow
langs het water.
Dit zijn gedachten, waarmee
men het alweer eens kan zijn.
Maar toch geeft deze discussie
aanleiding met enige nadruk te wij
zen op de consequenties van het ele
ment „rust". Er moge dan op dit
ogenblik nog voldoende voorraad van
zijn, onbeperkt is die voorraad niet.
En niet alleen de toerist maakt er
gebruik van, ook de eigen (toene
mende) bevolking. Er is dus een li
miet. Dit feit nu moet. dunkt ons,
een stempel drukken op de toekom
stige „toeristische opbouw" van Zee
land. Steeds zal men zich moeten af
vragen in hoeverre bepaalde initia
tieven er toe leiden, dat de grens
wordt overschreden. En bij de keuze
van toeristische attracties zal men
vooral het karakter van plaats en
streek niet uit het oog mogen verlie
zen. Dat karakter is in velerlei op
zicht met het element „rust" ver
want, voor sommige toeristen in
Zeeland zijn beide woorden zelfs sy
noniem! Maar dat houdt tevens in,
dat vooral de toeristengemeenten
zuinig moeten zijn op hun karakter.
En hier geldt: niet zo maar klakke
loos plannen maken om een toeris
tenindustrie te vestigen, maar zorgen
voor een ontwikkeling waarbij met
de elementen „rust" en „eigen karak
ter" niet nonchalant wordt omge
sprongen, maar worden beschouwd
als waardevolle posten op de toeris
tische balans. Voor overheid en par
ticulier initiatief lijkt het ons be
langrijk zich dit bij voortduring le
realiseren.
schelde, waar' het vervoer op de izien van de exploitatie-opzet van het
veerdiensten van jaar tot jaar sterk PIan-
toeneemt.
Nu het Drie-Eilanden-Plan geheel is i (Zie slot pag. 5 kol. 1
De onderhandelingen tussen pro-
vineiaal bestuur en regering
over de bouw van een Ooster
scheldebrug zijn thans in een eind
stadium gekomen. Zien wij goed, dan
zijn de tekenen niet ongunstig. Toch
is het nog te vroeg om „Hei!" te roe
pen, want de regering is nóg niet
over de (Oosterschelde)brug geko
men. Maar Den Haag kan er van
verzekerd zijn, dat men gespannen
zit te wachten in deze provincie tot
dat het definitieve bericht komt. En
als dat gunstig is, dan zal men ver
stomd staan van. het Zeeuwse koor
van de „hei-roepers". Het zal tot ver
over de provinciegrenzen klinken
...is liet 500 jaar geleden, dat
de Bourgondische staatsman
Nicolas Rolln, te Autum over
leed. Kanselier Rolin oefende
een grote invloed uit op Jan
zonder vrees en Philips de
Goede en bewerkstelligde on
der meer de vrede van A(recht
in 1435.
^AAAAAA/VVVVVVVVVVVVVVVVV