PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT
OP NIEUW-GUINEA HEERSTE RUST
„Ellewoutsdijk" bij
Ierse kust terecht
Indonesiërs willen
zeegevechtwreken'
Traject Zierikzee-Moerdijk kandidaat
voor wegenwacht-hulp
OUDSTRIJDERS BRENGEN
MARINE HULDE
OVEREENKOMST
AMERIKA-E.E.G.
Zeeland en
het verkeer
Vandaag...
205e jaargang - no. 14
Dagblad, uitgave van de firma
Provinciale Zeeuwse Courant
Directie: F. van de Velde en F. B.
den Boer. Adjunct: W. de Pagter.
Hoofdredacteuren
W. Leertouwer en G. A. de Kok.
ABONNEMENTSPRIJS 56 cent per
week. 7.00 p. kw.; Ir. p. p. f 7,25
per kw. Losse nummers 15 cent.
WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN
Woensdag 17 jan. 1962
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per
nun. Minim, p. advertentie 4.—.
Ing. mededelingen driemaal tarief.
Kleine advertenties (max. 8 regels)
25 cent per regel met een minimum
van 1.25. „Brieven bureau
van dit blad" 25 cent meer.
Giro no. 359300 P.Z.C., Middelburg.
Bureaus: Vlisslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3847/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red, 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2,tel.6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel. 2396, Terneuzen, tel. 2116; Zierlkzee, red. tel. 2425. adm. tel. 2094.
WOENSDAG ZULLEN WE DE FEITEN WETEN"
Gouverneur Platteel van Nederlands Nieuw-Guinea heeft dins
dagmorgen schriftelijk aan de commandant van de Nederlandse
strijdkrachten in het gebied, schout-bij-nacht L. E. H. Reeser,
zijn bijzondere waardering geuit voor de gebleken paraatheid
en het effectieve optreden van de koniklijke marine. De direc
teur van binnenlandse zaken in Nieuw-Guinea, de heer H.
Veldkamp, deelde dinsdag in antwoord op een vraag mee dat
de Indonesische agressie zonder een voorafgaande oorlogsver
klaring geen aanleiding geeft tot de afkondiging' van de staat
van beleg of tot bijzondere bestuursmaatregelen. Er gebeurt
verder niets, aldus de heer Veldkamp.
Indonesië zal Nederland er bij de Verenigde Naties van be
schuldigen een niet uitgelokte aanval te hebben gedaan op Indo
nesische vaartuigen in open zee.
President Soekarno heeft bovendien zijn operationeel commando
voor de „bevrijding van West-Irian" in bijzondere zitting bijeen
geroepen om de botsing tussen Indonesische en Nederlandse
marine-eenheden van maandag te bespreken.
CENSUUR IN DJAKARTA
Prinses Margriet
negentien jaar
Vrijdag a.s. hoopt H.K.H.
prinses Margriet haar ne
gentiende verjaardag te
socialistische leider Soetan Sjah-
die te Djakarta is gearresteerd.
B (Van onze Haagse redactie)
B De federatie van Nederlandse
S oudstrijders organisaties heeft
a in een telegram aan staatssec-
S retaris van marine P. J. S. de
C Jong hulde betuigd aan de ko- S
5 ninklijke marine. Het optreden 5
S van de Nederlandse marine te-
S gen,de Indonesische motortor-
a pedoboten wordt in het tele- a
5 gram als snel en doeltreffend a
B gekenschetst.
lïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiimiiniiniiiiuiiiT
Impasse in Genève
De Verenigde Staten en Engeland
hebben dinsdag tijdens de 350ste zit
ting van de Geneefse kernstopconfe-
rentie geweigerd dc Russische eis in
zake goedkeuring van een morato
rium op ondergrondse kernproeven
zonder bepalingen betreffende con
trole of. tijdsduur in te willigen,
waardoor het overleg tussen de drie
mogendheden dieper dan ooit tevo-
ren in een impasse is geraakt.
De Indonesische autoriteiten beves
tigden dat de botsing had plaats ge
had, maar weigerden er bijzonderhe
den over te geven. De regering heeft
de twee voornaamste persbureaus
van het land bevolen geen berichten
over het incident te publiceren. Alle
telegrammen van buitenlandse cor
respondenten die over het incident
handelden, werden opgehouden.
Na een bijeenkomst van de belang
rijkste ministers en diensthoofden in
Djakarta is een officiële verklaring
uitgegeven over het treffen ter zee
tussen schepen van de Nederlandse
marine en Indonesische motortorpe
doboten. Hierin wordt gezegd dat de
Indonesische regering' onmiddellijk
maatregelen zal nemen „om deze
aanvallen te wreken". In het verle
den hebben Indonesische en Neder
landse patrouilleboten elkaar her
haaldelijk ontmoet en geobserveerd
maar, zo luidt de verklaring verder,
„nu vallen de Nederlanders welbe
wust cn plotseling aan".
Schepen bouwen
De Indonesische regering heeft een
grote scheepswerf in Djakarta op
dracht gegeven schepen te bouwen
zonder orders af te wachten.
GEEN SPOOR VAN BELGISCHE TRAWLER
Motorschip June aan
de grond gelopen
Het cargadoorsbedrijf Solleveld en
Van der Meer in Rotterdam heeft van
de Ierse kustwacht bericht ontvan
gen, dat de „Ellewoutsdijk" op de
rede van Movillc (Noord-Ierland)
lijft, waar het schuilt voor het slechte
weer. De Ierse kustwacht deelde me
de, dat moet worden verwacht, dat
het schip hier wegens de weersom
standigheden nog 'ii. lot 48 uur zal
blijven liggen.
Het schip heeft de Ierse kustwacht
meegedeeld, dat het 2 januari wegens
het slechte weer een schuilplaats
heeft gezocht bij Rathlin Island (Ier
se kust). Later, vermoedelijk 11 ja
nuari, moest het wegens de windver-
andering teruggaan naar Cushen-
dall Bay, vanwaar het 14 januari is
vertrokken naar Moville. De Elle-
woutsdijk, die met een lading hout
op weg was naar Westport (Wcst-
lerland), zou daar 5 januari zijn aan
gekomen, Van liet, cargadoorsbedrijf
is vernomen dat de bemanning van
het schip (neigen mensen) zich in
goede welstand bevindt.
Aan de grond
Gisteren is fo Galway aan de west
kust van Ierland, tijdens zwaar weer
het Nederlandse motorschip dune aan
de grond gelopen. Dc 396 ton meten
de June had als bestemming de plaats
Sligo, verderop aan «Ie wéslkusl van
Ierland. De thuishaven van de June
is Groningen
De .Tune, die in «Ie baai van Gulway
(Ierland) op dc kust is gelopen, is
eigendom van dc in Ierland wonende
T. W. Bosscher. Het schip een z.g.
•'addekker meet 480 ton dw, is in
34 gebouwd en vaart voor Kamp's
scheepvaart- en handelsmaatschappij
N.V. te Groningen.
Oj) deze reis voer de June echter in
time-charter voor een Ierse firma.
Met een lading potas was het schip
op weg van Antwerpen naar Ierland.
Aan boord zijn acht of negen opva
renden. Kapitein is de heer R. Dan-
tuma uit Delfzijl. Naar van de re
derij is vernomen, bestaat geen ge
vaar voor schip of bemanning, daar
het schip op vlakke grond vastzit.
De verwachting is, dat het vandaag
zal loskomen.
Van de de uit Zeebrugge afkomstige
Belgische trawler Golvenzang is nog
niets bekend.
De werf behoort aan «le Indonesi
sche Scheepsbouw Onderneming die
voor de nationalisatie. Het "Verenigd
Prauwenveer heette. Op de werf wor
den gewoonlijk kustvaarders ge
bouwd.
Uit welingelichte bron in Singapore
is vernomen, dat zes leiders van de
Indonesische Masjoemi-partij en de
socialistische partij te Djakarta zijn
gearresteerd.
Onder de gearresteerden bevinden
zich de socialistische leider Soetan
Sjahrir en een voormalige ambassa
deur in Parijs.
Verhoren
Marinekringen in Hollandia heb
ben desgevraagd meegedeeld, dat
de Indonesische krijgsgevangenen
op het ogenblik worden verhoord.
Vermoedelijk zullen woensdag «1e
volledige gegevens van het ge
beurde worden bekendgemaakt.
„Wij zijn op het ogenblik geko
men in een situatie waarin wij
Indonesië beschuldigen van agres
sie, terwijl Indonesië Nederland
beschuldigt van een aanval op
open zee. Woensdag zullen wij
precies de feiten weten", aldus
genoemde marinekringen.
Geen contact
Naar aanleiding van persberichten
over contacten, die particulieren heb
ben trachten te leggen tussen de re
gering en Indonesische autoriteiten,
wordt van officiële zijde medege
deeld, dat de minister-president en
de minister van buitenlandse zaken
aan de desbetreffende particuliere
tussenpersonen hebben medegedeeld,
dat zij bgreid waren een Indonesi
sche ambassadeur in Nederland te
ontvangen, indien deze een verzoek
daartoe zou doen en op voorwaarde
dat het gesprek zou dienen om de
ambassadeur de gelegenheid te ge
ven de beide Nederlandse bewinds
lieden in kennis te stellen van de In
donesische inzichten t.a.v. het pro
bleem Nederlands Nieuw-Guinea.
Het gesprek heeft niet plaats gehad,
aangezien een verzoek tot dit on
derhoud van Indonesische zijde niet
aan de Nederlandse tussenpersoon
schijnt te zijn gedaan.
Papoea-vrijwilligers
In antwoord op daarover gestelde
vragen heeft een woordvoerder van
liet ministerie van defensie gister
morgen nog medegedeeld, dat een
versterking van het Papoea-vrijwilli
gerskorps op korte termijn waar
de Papoeleider Jouwe om gevraagd
heeft op zeer grote praktische be
zwaren zou stuiten. Er is voor de
opleiding van dit korps, aldus de
woordvoerder, maar een beperkt aan
tal instructeurs ter beschikking. De
woordvoerder zei het dan ook het op
het eerste gezicht onwaarschijnlijk
te achten, dat een snelle uitbreiding
van het korps tot de mogelijkheden
zou behoren.
Hoewel officieel geen stappen bij de
volkerenorganisatie zijn genomen,
houden de Verenigde Naties het oog
op de plotseling explosief geworden
Nederlands-Indonesische situatie.
De plaatsvervangende secretaris-ge
neraal van de V.N., Thant, deed in
spoedboodschappen aan de respectie
ve ministers van buitenlandse zaken
een beroep op Nederland en Indone
sië om te streven naar een vreedza
me regeling van hun geschil.
Volgens gewoonlijk goed ingelichte
kringen in New York, is Nederland
niet van plan het geschil over Nieuw-
Guinea thans aan de Veiligheids
raad voor te leggen.
Vernomen wordt dat het hoofd van
de permanente Nederlandse verte
genwoordiging bij de V.N., mr.
Schürmann, dinsdag een onderhoud
heeft gehad met de huidige voorzit
ter van de raad, sir Patrick Dean.
Er werden echter geen bijzonderhe
den over hun gesprek meegedeeld.
De bijzondere adviseur van president-
Kennedy op het gebied van tarief-
vraagstukken, Howard Petersen,
heeft dinsdag medegedeeld dat hoog
geplaatste vertegenwoordigers van
de Verenigde Staten en de Europese
Economische Gemeenschap (E.E.G.)
dinsdag overeenstemming hebben be
reikt over wederzijdse tariefsverla
gingen in het kader van de algeme
ne overeenkomst inzake handel en
tarieven (G.A.T.T.) Het betreft ver
lagingen voor een groot aantal in
dustriële en agrarische produkten.
De overeenkomst zal nog moeten
worden geratificeerd door de minis
terraad van de E.E.G.
Op een na afloop van de bijeenkomst
gehouden persconferentie zijn geen
bijzonderheden over de betrokken
produkten verstrekt. Een van de le
den van EJL.G.-delegatie, M. T. Hij
zen, bevestigde echter, dat de ge
meenschappelijke markt heeft inge
stemd met het consolideren van haar
lineaire tariefsverlaging van twintig
procent in haar buitentarief voor in
dustriële produkten, waarover in mei
1960 een voorlopig besluit is geno
men.
GOEDE KANS OP „UITBREIDING ROUTE"
ACHTER het bureau van de chef buitendienst Wegenwacht
op een van de bovenverdiepingen in het Haagse A.N.W.B.-
kantoor waarop het traject Zierikzee-Moerdijk met een onder-
land, waarop het traject Zierikzee-Moerdijk met een onder
broken lijn staat aangegeven. Dat is de code voor „uitbrei
ding routes": een term, die kort en bondig inhoudt, dat eer
tijds ook op deze wegen pechduivels zullen worden bestreden
door de mannen op gele motoren, waaraan het overbekende
zijspan wordt meegevoerd, dat op alle eventualiteiten is voor
bereid.
Gele rijders ook
op Deltadammen
Kr zyu neig meer van ili«: «»iik«?l«
'Jaren geleden misschien wat aar
zelend getrokken lijnen: Tor
Apel-Gronïngen, Tilburg-Goirle,
maar ook Bergen op Zoont-FUitte
(grens), Tholen-Bergen op Zoom.
Toch zijn deze trajecten niet voor
bestemd om alleen muur de goede
wil van «1e A.N.W.B. te tonen en
verder als vrome wensen in dc or
ganisatie van «le „ridders-van-de-
weg" te blijven voortbestaan.
per etmaal. Daarop schudde
het hoofd: „Nee, nóg niet
hij
ftantlijn
Nee. men heeft in het Haagse
hart van de Koninklijke Ncder-
landsche Toeristenbond serieuze
plannen met deze wegenwacht-
routes.
..Enige lijd geleden heb ik even
buiten Ziêrikzee, op de weg' naar
Zijpe nog eens zitten tellen". De
lieer A. J. M. Mosheuvel kwam
toen op een aantal voertuigen dat
over een etmaal gerekend in
het verkeer 18 urenop 1200 kon
worden gesteld. Even heeft de
chef buitendienst toen een verge
lijking getrokken met de beruch
te rijksweg 13 tussen Den Haag
en Rotterdam: 30.000 voertuigen
Maar deze conclusie wil niet zeg
gen, dat de Wegenwacht in de
toekomst Sehouwen-Duiveland nu
maar links zal laten liggen. Be
slist niet. Af en toe geeft dc heer
Mosheuvel zijn Zeeuwse rayonin
specteur of de man, die zuidelijk
Nederland onder zijn hulpvaardi
ge controle heeft, de wenk": „Ga
er nog eens kijken..."
Vooruitgang
liet traject Zierikzee-Moerdijk is
dus nog steeds kandidaat voor
een bezetting niet wegenwachten,
die gestrande automobilisten,
scooter- cn motorrijders opspo
ren, dc handen uit «le mouwen
steken, liefst het mankement her-
stelle» of als «lat helemaal niet
gaat, In ieder guval een deskun
dig advies geven aan de onfor
tuinlijke weggebruiker.
Er wordt nog steeds gewerkt aan
het plan om ook de pechgevallen
op deze route onder te brengen in
het totale jaarcijfer, dat voor
1960 over het gehele land gere
kend 1.299.726 technische storin
gen en 25.223 ongevallen beliep,
waarbij EJ33.0.-hulp werd ver
leend.
In ieder geval staat het thans wel
vast, dat over de nieuwe verbin
ding momenteel in aanleg
tussen Roosendaal en Moerdijk
wegenwachten zullen patrouille
ren. Dat betekent voor de automo
bilisten van en naar Sehouwen-
Duiveland al een vooruitgang.
l-Ioo vlugger zy op deze snelweg
zien te komen, des te eerder zy
zich mechanisch en motorisch als
het ware beveiligd kunnen voelen.
Daarnaast houdt men de ver
keersintensiteit op het resterende
gedeelte van Oud-Gastel naar Zie-
rikzee nauwkeurig in het oog.
Wanneer de aantrekkingskracht
van Sehouwen-Duiveland in de
komende jaren duidelijk merk
baar wordt in het verkeerscijfer
per dag zal dit magnetisme niet
aan het A.N.W.B.-hoofdkantoor of
liever aan de aandacht van de
heer Mosheuvel voorbijgaan.
Vermindering
Wanneer de Deltadammen ge
reedkomen blijft op dit traject
natuurlijk alleen het verkeer van
en naar Noord-Brabant cn verder
Een commissie van de Nederland
se Maatschappij voor Nijverheid
en Handel heeft deze maand een
gedegen rapport het licht doen zien
over de ontwikkeling van het ver
keer in ons land. Het is een goed
leesbaar stuk. voortreffelijk uitge
voerd, en het behandelt de problema
tiek van het verkeer in de uitgebreid
ste zin: spoorwegen en wegverkeer,
post-, telegraaf- en telefoonverkeer,
zelfs het transport via pijpleidingen,
dat alles vindt men in dit boekje sa
mengebundeld. Er wordt met klem
van redenen betoogd, dat verdere in
dustrialisatie in Nederland niet denk
baar is indien aan handel en indu
strie niet die verkeersmogelijkheden
worden verschaft, die zij nodig heb
ben voor hun ontplooiing. En voorts
wordt uiteengezet dat de financiering
tot en met 1970
worden de beno
digde investerin
gen op rond 33.000
miljoen gulden ge
schat niet tot
ernstige moeilijkheden behoeft te lei
den. Maar wel wordt het noodzake
lijk geacht dat dan een Wegenbouw-
raad wordt ingesteld, alsmede een
autonoom Wegenfonds. Over het al
gemeen voelt, zoals men weet, de re
gering voor zulk een fonds maar
heel weinig, maar niettemin meent
de commissie, dat het door de rege
ring verkozen systeem van uitkerin
gen aan de provincies niet afdoende
is om aan de moelijkheden het hoofd
te bieden. Een autonoom Wegenfonds
zou wél een oplossing zijn, stelt de
commissie vast: een conclusie, waar
toe men ook in België en West-
Duitsland is gekomen.
Interessant voor Zeeland met name
zijn de opmerkingen, die de com
missie heeft gemaakt over tolhef
fing. Deze zaak speelt immers ook bij
het bekende project van het provin
ciaal bestuur, de Oosterscheldebrug,
een kunstwerk waarvan de financie
ring afhankelijk is van tolheffing. De
commissie staat in principe afwijzend
jegens een dergelijke heffing, maar
wil niettemin uit overwegingen van
doelmatigheid van dit standpunt af
wijken. Daarvoor stelt zij echter drie
voorwaarden: in de eerste plaats
mag pas tot tolheffing worden over
gegaan indien de financiering niet
binnen ee.n redelijke termijn kan wor
den opgezet via een gewone begro
tingspost; voorts mag het bewuste
kunstwerk slechts betekenis hebben
voor het regionale verkeer, zodat de
tolheffing moet worden beëindigd op
het moment waarop het doorgaande
verkeer er gebruik van gaat maken:
tenslotte moeten waarborgen worden
gesteld voor een redelijke termijn,
waarbinnen de tol dient te verdwij
nen.
Deze conclusies lijken ons moeilijk
voor bestrijding vatbaar. Het is
wellicht in dit verband niet
overbodig er op te wijzen, dat het
plan voor de Zeeuwse Oosterschelde
brug geheel aan de hier genoemde
drie voorwaarden voldoet. Ën voorts
willen wij er op attenderen, dat de-
commissie, die deze voorwaarden
heeft geformuleerd, was samenge
steld uit wat men zou kunnen noe
men „belanghebbenden". Zo was een
van de leden mr. D. van Setten, voor
zitter van de Koninklijke Nederland
se Vereniging van Transportonder
nemingen. Ook de directeur Wegen
en Verkeer van dc A.N.W.B., de heer
A. G. M. Boost, had zitting in de
commissie. Zij erkennen dus, dat tol
heffing in bepaalde gevallen onver
mijdelijk is! Welnu, de Zeeuwse brug
is zo'n geval!
In het rapport is met behulp van de
resultaten, die de verkeerstellin
gen van 1960 hebben opgeleverd,
de verkeersdichtheid voor het jaar
1970 geschat. En op een kaart zijn
daarbij aangegeven die rijkswegen,
waarop in 1971 de verkeersintensi
teit tussen de 6000 en 8000 motor
voertuigen per dag zal bedragen. Dat
betekent, dat deze wegen voor 1970
als autosnelwegen met één rijbaan
(dus met twee rijstroken) dienen te
zyn uitgevoerd. Onder deze wegen nu
behoort ook rijksweg 58 door Zeeland
vanaf Bergen op Zoom. Dit vestigt
er nog weer ééns de aandacht op, dat
in Zeeland met nog steeds een toe
nemend intensief seizoenverkeer en
met nieuwe industriële aanzetpunten
wel heel nadrukkelijk de aan
dacht moet worden geschonken aan
het wegennet. Met name moet daar
bij worden ge«iacht aan de grote ver-
keersslagader: de rijksweg door
Zuid-Beveland. En wij weten allen,
dat daaraan nog heel veel moet wor
den verbeterd
...is het 50 geleden, dat de be
roemde Engelse zeeofficier en
ontdekkingsreiziger Robert Fal
con Scott, samen met dr. Wil
son, kapitein Oates, luitenant
Bowérs en onderofficier Evans
de Zuidpool bereikte. Hier kwa
men de mannen echter tot ont
dekking, dat de Noor lïoald
Amundsen hen op 14 december
was voor geweest. Gedesillusio
neerd aanvaardden de vijf pool-
vorsers de rampzalige terug
tocht. Evans stierf op 17 febru
ari in waanzin, vervolgens
kwam Oates met bevroren lede
maten om het leven. Tenslotte
overleden ook de drie overigen
op 29 of 30 maart door gehele
uitputting en gebrek aan voed
sel. Zij bevonden zich toen op
18 kilometer van een rijk voor
zien depot.
(Zie slot pag. 2 kol. 4) vvvvvvvvvwvn^a/vvvvvvvvv
