PROVINCIALE ZEEUWSE COURANT NEDERLAND BRENGT INDONESISCHE SCHEPEN TOT ZINKEN s ass# kss ZEELAND 1961: geringe bevolkingsgroei Kabinet - speciaal bijeengekomen - had weinig gegevens Kustvaarder vermist aan Ierse noordkust Geen grond voor evacuatie uit Nieuw-Guinea Vandaag... Euromarkt Schokkend 205e jaargang - no. 13 Dagblad, uitgave van de firma Provinciale Zeeuwse Courant Directie: F. van de Velde en F. B. den Boer. Adjunct: W. de Pagter. Hoofdredacteuren W. Leertouwer en G. A. de Kok. ABONNEMENTSPRIJS 66 cent per week, 7,00 p. kw.; fr. p. p. 7,25 per kw. Lo3se nummers 15 cent. WAARIN OPGENOMEN DE MIDDELBURGSE, VLISSINGSE, GOESE, BRESKENSE COURANT EN VRIJE STEMMEN Dinsdag 16 jan. 1962 ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per m m. Minlm. p. advertentie 4.—- Ing. mededelingen driemaal tarief. Kleine advertenties <max. 8 regel») 25 cent per regel met een minimum van 1,25. „Brieven bureau van dit blad" 25 cent meer. Giro no. 35B30O P.Z.C., Middelburg. Bureaus: Vllsslngen Walstr. 58-60, tel. 2355 (b.g.g. red. 3508/3546, adv. 3647/3643; Middelburg, Markt 51, tel. 3841 (b.g.g. red. 2078/3169, adv. 2375); Goes Gr. Markt 2, tel. 6140 (b.g.g. red. 7853, adv. 5213). Oostburg, tel.2395, Terneueen, tel. 2116; Zierlkzee, red, tel. 2425. adm. tel. 2094. INFILTRATIEPOGING OP NIEUW-GUINEA VERIJDELD De kanonnen van Nederlandse oorlogsbodems hebben gistermid dag 1 uur Nederlandse tijd in de wateren ten zuiden van de Etna-baaï in Nederlands Nieuw-Guinea twee Indonesische mo tortorpedoboten tot zinken gebracht. Een derde schip werd op de vlucht gejaagd. Woordvoerders van de Nederlandse strijdkrachten deelden in Hollandia mee, dat de radarschermen van zowel Neptune-jager- bommenwerpers als van de oorlogsschepen „tal van vlekjes" hadden getoond, die er op wezen, dat een Indonesische troepen macht op weg was naar het gebied van de Etna-baai, reeds jaren een door Indonesiërs uitverkoren plek voor infiltraties. Het was de eerste keer in de „strijd voor de bevrijding van West-Irïan (Nieuw-Guïnca)" van Indonesië, dat het tot een dergelijke botsing kwam. Aan Nederlandse zijde werden geen verliezen geleden. De Indonesische schepen die op weg waren naar Nieuw-Guinea zijn teruggevaren naar Indonesisch water. Hr. Ms. onder zeeboot jag er „Utrecht" was gisteren betrok ken bij het afslaan van een In donesische infiltratie-poging op Nieuw-Guiena. Foto: de oor logsbodem in de Spaanse ha venstad Barcelona. Hollandia was op het tijdstip van het gevecht in diepe rust en daaraan wera geen einde gemaakt. Vrijwel overal op de wereld vernam men het nieuws dus eerder dan in Nieuw- Guinea, waar slechts in Hollandia de pers werd bijeengeroepen. De woordvoerders in Hollandia wil den aanvankelijk niet zeggen welke schepen bij de slag waren betrokken geweest, maar later bleken dit de Utrecht en de Kortenaer geweest te zijn. De woordvoerder voor de marine in Hollandia, kapitein R. M. Eibers, verklaarde: „De Indonesische sche pen wekten de indruk de spits te vormen van een invasie-macht". Geen finesses Een woordvoerder van de marine voorlichtingsdienst in Den Haag zei in antwoord op vragen gistermiddag geen mededelingen over de finesses van het treffen tussen de Nederland se en Indonesische vaartuigen te kunnen doen. Op een vraag of smal deel V dat maandagmorgen gedeelte lijk uit Den Helder en voor een ander deel uit Rotterdam is uitgevaren, met bestemming de West, nu naar de wateren rond Nieuw-Guinea zou worden gedirigeerd, zei hij: „In theo rie is alles mogelijk, maar in de praktijk is het hoogst onwaarschijn lijk, omdat dit te veel tijd in beslag zou nemen". Tot dit smaldeel be hoort de Karei Doorman. In de loop van maandagavond kwa men er op het ministerie van defen sie in Den Haag gedetailleerder be richten binnen over het treffen tus sen de Indonesische en Nederlandse oorlogsbodems. Een van de telegram men uit Hollandia bevatte de officië le mededeling dat van Indonesische zijde het eerst was geschoten. Den Haag meent: Naar aanleiding van recente persbe richten als zou ceu grote uittocht uit .Nederlands Nieuw-Guinea, in liet bij zonder van gezinnen, te verwachten zijn .deelt het ministerie van binnen landse zaken mede, dat deze berich ten ongefundeerd zyn. „De regering acht geen grond aan wezig voor evacuatie van vrouwen en kinderen uit Nieuw-Guinea. Dit neemt uiteraard niet weg, dat de re gering rekening houdende met alle gebeurlijkheden de situatie nauwlettend observeert en alle nood zakelijke maatregelen voorbereidt en treft ter bescherming van de le vens van burgers in Nieuw-Guinea. De toevallige" aankomst van drie vliegtuigen tegelijk uit Biak op Schiphol op 13 januari j.l. heeft me de aanleiding gegeven lot bedoelde ongefundeerde berichten. Onder de passagiers bevonden zich ten rech te slechts enkele gezinnen, welke meenden Nieuw-Guinea voortijdig te moeten verlaten. De overige passa giers bestonden uit landsreizigers I met verlof, alsmede uit landsreizigers en particulieren wier dienstverband beëindigd was", aldus het ministerie van binnenlandse zaken. ..is het, 600 jaar geleden, dat S iet Waddengebied door een Geen infiltranten In Den Haag is nog geen enkele be vestiging ontvangen van enkele be richten als zouden enkele kleine groepen of enkele honderden infil tranten kort geleden het gebied van Nieuw-Guinea zijn binnengedi'ongen. Volgens dezelfde berichten zouden deze infiltranten ofwel gevangen zijn genomen, ofwel na enige strijd buiten gevecht zijn gesteld. Kabinet bijeen Minister-president De Quay heeft maandagavond tegen half twaalf, direct na een bijzondere vergade ring van de ministerraad, meege deeld dat de Nederlandse rege ring het nog zeer summiere, dat op het ogenblik bekend is over het gewapend treffen in Indonesië ter kennis zal brengen aan de secre taris-generaal van de Verenigde Naties, Thant. De regering zal de heer Thant voorts meedelen dat zij tot een gesprek met Indonesië bereid blijft, op de wijze die on langs werd bekendgemaakt. De minister-president zei na de ver gadering van het kabinet die ruim drie uren had geduurd, dat op dit moment maandagavond nog niet meer dan een algemene mede deling van officiële zijde uit Nieuw- Guinea was ontvangen. „Met de ge- fevens die ons nu beschikbaar zijn, unnen wij nog geen nauwkeurig overzicht geven", aldus prof. Dc Quay. Regering bezorgd „Wij weten dus dat er een vuurge vecht is geweest en dat een Indone sische motortorpedoboot in brand is geschoten. Of er nog een schip is ge raakt en allerlei andere bijzonderhe- deh, die zyn-oas nu nog niet bekend", aldus prof. De Quay. De minister-president voegde eraan (Zie slot pag. 3 kol. 2) GEEN CONTACT MET ELLEWOUTSD1JK fttKtlijh Ook geen bericht meer van Belgische trawler In Rotterdam maakt men zich zor gen over de 447 brt nietende Neder landse kustvaarder Ellewoutsdijk, die nu al vgf dagen wordt vermist. Het schip verliet op 2 januari Bel fast met bestemming Westport aan de Ierse westkust. Daar had het drie TWMMMMJmWMWMWWWWMWMm gefotografeerd in de mar haven van Den Helder. Het dagen later moeten aankomen. Aan boord zijn negen man: vier Neder landse officieren en vijf Spanjaarden. Gezagvoerder van de Ellewoutsdijk is gewoonlijk kapitein G. Jonk uit Schoonhoven. Maar juist vóór deze reis was hij met kerstverlof naar Nederland gegaan en had hij het commando overgedragen aan stuur man J. Dost uit Groningen. Zij heb ben op 10 januari voor het laatst contact met elkaar gehad in een ge sprek via Scheveningen-radio, waar in de heer Dost kapitein Jonk mede deelde dat hij in verband met het slechte weer voor anker was gegaan bij het Rathlineiland aan de Ierse noordkust. Sindsdien werd niets meer van de Ellewoutsdijk vernomen. Kapitein Jonk acht het mogelijk dat thig van Indonesische oorlogs schepen, die ten zuiden van Nieuw-Guineade Nederlandse wateren waren binnengevaren len. Het feit dat de Ierse noordkust schaars bevolkt is zou dan het uit blijven van enig nieuws verklaren. Maar even waarschijnlijk is dat zich bij de woeste Atlantische kust een tragisch ongeluk heeft afgespeeld: het weer is in de laatste dagen na melijk bijzonder slecht geweest. Belgisch schip Het stormachtige weer van de laat ste dagen beeft waarschijnlijk het leven gekost aan de vijf bemannings leden van de Belgische trawler Gol- venzang uit Zeebrugge (Z. 227). Sinds 11 januari werd niets meer vernomen van dit scheepje van 115 gross ton, dat op die datum mede deelde dat het motorpecli had. De Golvenzang was op weg naar Oostende. Scheveningen-radio en Ni- ton-radio hebben het scheepvaartver keer verzocht uit te kijken naar de trawler, die een reddingboot aan boord had. Frida Blokzijl Volgens berichten van Britse kust- stations verkeert de Nederlandse kustvaarder Frida Blokzijl voor de Engelse westkust bij Liverpool in moeilijkheden. Kort voor tien uur gisteravond deel de de machinist per radio mede dat het schip een defect heeft aan de stuurinrichting en onmiddellijke as sistentie van een bergingsvaartuig nodig had. mmnmimrmmmmwntm Veroudering gaat nog steeds voort (Door drs. M. C. Verburg) Zeeland's bevolking nam in 1961 met 629 eenheden toe en kwam daardoor van 283.838 op 284.467. Het overschot van de geboorten op het aan tal sterfgevallen is nog niet precies bekend, maar kan ge steld werden op 2750. Dit is 9,65%o, hetgeen ten opzichte van het Nederlandse gemid delde (iets beneden 13%o) •/.eer laag is. Ook Friesland, een met Zeeland vergelijk baar gebied, baalt 13%o. De veroudering van de bevolking schrijdt hier met rasse schre den voort en hoe meer oude ren lioe minder kinderen. Bo vendien is het bekend, dat de gemiddelde Zeeuw er opvat tingen over de gezinsgrootte op na houdt die op een zekere controle wijzen. Men heeft hiervoor nog geen betere ver klaring kunnen vinden dan dat de agrarische opvattin gen ten onzent vanouds uit gaan van een tvvee-kinder-ge- •ziii als ideaal, waarvan één op de boerderij opvolgt en de ander uitgehuwelijkt wordt. Deze gedachte zou de attitude van de gehele bevolking op de achtergrond beheersen. Industrie wint weinig op landbouw en pendel AA/VVVVAAAA/\*)VWSA/VWV^ Sociologische verklaringen of mythen terzijde gelaten, is de tocli al geringe natuurlijke aanwas van 2750 slechts voor 23% economisch aan Zeeland gebonden. Het nade lige saldo is Tn de loop van 1961 aan andere gewesten en het bui tenland ten goede gekomen. Ook dit cijfer is in Friesland wij Êutten onze cijfers uit de Friese loerier van 10 januari 1962 gunstiger, namelijk 51%. De laat ste vier jaren is de toeneming in Friesland veel imposanter dan in Zeeland en wel respectievelijk 12065 en 4137, bij een bevolking die in Friesland 1,7 maal zo groot is. De klachten die uit Friesland in de begrotingsstukken van eco nomische zaken doordringen - - ook een stuk reputaticbehavtiging dat de regionale ontwikkelings politiek daar nog altijd niet vol doende aanstaat, gelden a foriori voor Zeeland. In de eerste beschouwing van 10 januari j.l. werd reeds gewezen op het grote aandeel dat Walcheren de laatste vier jaren in de totale groei heeft en wel 57%. Zeeuwsch- Vlaanderen en de Bevelanden waar het platteland voor een vrij groot deel verloor, wat Terneuzen en Goes wonnen, komen ieder op 35%. Met de verliezen van West: Zeeuwsch-Vlaanderen 15% Schouwen-Duiveland (8%) en Tholen en St.-Philipsland (4%), telkens van de toeneming in de laatste vier jaren voor geheel Zee land genomen, sluit de som dan op 100%. Binnen deze eilanden tekent zleli een concentratie In enkele plaat sen af, In de volgorde die in de ta- Drs. M. C. Verburg, di recteur van het Econo misch Technologisch In stituut in Zeeland, heeft op ons verzoek een be schouwing geschreven over de geringe bevol kingsgroei in Zeeland tijdens het afgelopen jaar. Hij verwerkte zijn analyses in bijgaand ar tikel. bol wordt aangegeven. Deze plaat sen zijn de centra van de belang rijkste activiteiten. Alleen Vlissin- gen is de laatste jaren een uitzon dering, maar neemt men de drie Waleiierse kanaalgcmeenten teza men, dau is de stijging' sedert .1958: 1759. liet is duidelijk dat dit verschijnsel niet in de eerste plaats is toe te schrijven aan do uoningbouwpolitiek Het doet zich nis verstedelijking in de gehele wereld voor. Toch heeft dc vro- (Zie slot pag2 kol. 2) j Te Brussel is in de nacht van za terdag op zondag de tweede stap gezet op de weg naar de economische eenwording van de zes Westeuropese landen. Die stap kon gezet worden nadat tevoren uiterst moeizaam een gemeenschappelijke landbouwpolitiek was uitgedokterd. Zij betekent dat de Euromarkt thans onherroepelijk is geworden. De eco nomische eenwording kan nu binnen acht jaar een feit zijn met in het vooruitzicht de afschaffing van de douane-tarieven, met daarnaast het nemen van beleidsbeslissingen berus tend op een gewone gekwalificeerde meerderheid (dus geen vetorecht van een der partners) en met welhaast zeker in de nabije toekomst de aansluiting van Engeland en enkele andere Westeuropese landen plus nog de sympathie of zelfs de mede werking van de Verenigde Staten. De grondslag is gelegd voor een machtig Westeu ropees economisch blok, dat in de we reld zal meetellen naast het Russische blok en naast de Verenigde Staten. Wanneer we daarbij in aanmerking nemen, dat de militaire samenwer king binnen het Westeuropese blok reeds ver is voortgeschreden en dat de politieke samenwerking redelijk goed op gang gebracht is, dan mag wel gezegd worden, dat in de nacht van zaterdag op zondag zich een verenigd West-Europa dat uit de ellende van twee wereldoorlogen is herrezen aan de wereld heeft ge presenteerd. Die woorden klinken na afloop van onderhandelingen over graanprijzen, kippeëieren, to maten enz. misschien wat overdre ven, maar zij zijn dat stellig niet. want te Brussel lag meer in de waagschaal dan alleen financiële be langen, hoe betekenisvol die belan gen overigens ook waren. Men heeft te Brussel de vorm afge rond voor de samenwerking binnen het nieuwe West-Europa, dat van nu af aan een rol van groeiende beteke nis zal spelen op het wereldtoneel. Is dus het internationale aspect van wat te Brussel werd verricht van de grootste betekenis, ook het na tionale aspect i.e. voor Nederland is verreikend. Niet in die zin, dat men op korte termijn grotere winsten zou kunnen verwachten voor hef Neder landse bedrijfsleven, aanmerkelijke prijsverlagingen voor de consumen ten, of extra-beveiliging van natio nale economische belangen. Dat alles moet nog in de toekomst blijken: Al ziet het er voor onze nationale belangen zeker niet slecht uit. grote waakzaamheid blijft geboden als straks de afspraken van Brussel in praktijk worden gebracht. Men zai daarmee de nodige ervaring moeten opdoen en het laat zich voorzien, dat er naast meevallers ook tegenvallers zullen zijn en dat de Europese Com missie vooral in de eerste jaren scherpe tegenstellingen zal moeten verzachten. Een zo ingrijpende gebeurtenis als het scheppen van een samenwerkend Europa kan niet zonder conflicten verlopen. Het belangrijkste aspect voor Neder land is echter, dat het zich als be trekkelijk kleine natie thans kan in stellen op de produktie voor een gro te Westeuropese markt, die se dert de eerste fase van die markt in werking trad een bloeiende en snel-groeiende markt bleek te zijn. Hier liggen voor het Nederlandse be drijfsleven mogelijkheden om zich verder te specialiseren en wezenlijk bij te dragen tot de verdere opbouw van de welvaart in geheel West- Eui-opa en ook in de overige wereld. Het nieuws, dat gisteren uit Nieuw-Guinea kwam, is in het buitenland „schokkend" genoemd en dat is het ook voor Nederland. De Nederlandse marine moest aan de zuidkust van Nieuw-Guinea in actie komen tegen Indonesische mo tortorpedoboten. Het is nog niet dui delijk of het hier ging om een po ging tot een wat grotere, maar toch op zich zelf staande Indonesische in filtratie dan wel om de inleiding tot een omvangrijker militaire en mari tieme actie. Het blijft voorlopig nog een raadsel waarom de president van de Indonesische republiek het aanbod van Nederland om te onderhandelen over Nieuw-Guinea zonder dat daarbij van Nederlandse zijde eniger lei eis werd gesteld niet heeft aanvaard en de voorkeur heeft gege ven aan het riskeren van een eerste zeegevecht, waarbij aan Indonesische zijde doden zijn gevallen. Een verklaring, die goeddeels af geleid kan worden uit Soekarno's eigen woorden, is waarschijnlijk deze, dat hij de Nieuw-Guinea-kvves- tie wil behandelen uit de revolutio naire geest van 1945. Het revolutio naire sentiment kan een overdracht van Nederlands Nieuw-Guinea via de onderhandelingstafel niet als een overwinning aanvaarden. Een over winning wordt de overdracht pas, wanneer Nederland bezwijkt voor mi litaire druk of althans toegeeft, na een reeks militaire handelingen. De verwachting bestaat wellicht in Dja karta, dat Nederland slechts op sym bolische wijze Nieuw-Guinea zal ver dedigen en dat het na enkele scher mutselingen bereid zal zijn tot <le aftocht, wanneer het geen militaire steun zou krijgen van andere staten. Wat zich thans bij Nieuw-Guinea af speelt is schokkend en tegelijk moei lijk te begrijpen. Voorlopig dient ge wacht te worden op nadere berichten en vooral op een verklaring uit Dja karta. Het is te vroeg om thans reeds een opinie te kunnen vormen.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 1962 | | pagina 1